in het geding tussen: het College van Bestuur van A, gevestigd te B verzoeker, hierna te noemen het College van Bestuur gemachtigde: mr. W.E.

Transcriptie

1 S AMENV ATTING Interpretatiegeschil wijziging BBR en reorganisatie WO College van Bestuur en Universiteitsraad verschillen van mening over de vraag welke bevoegdheid de Universiteitsraad en de Dienstraad toekomt ter zake van besluiten in verband met de opheffing van een centrale dienst. Een lijst van ingestelde centrale diensten is in een bijlage bij het BBR is opgenomen. De Commissie oordeelt dat opheffing van een centrale dienst neerkomt op en wijziging van het BBR waarvoor de Universiteitsraad een wettelijk instemmingsrecht heeft. Het BBR is het fundament van de inrichting van de universiteit en kan niet worden aangemerkt als slechts een gevolg van een ander besluit. Het is mogelijk dat de wijziging van de inrichting van de universiteit leidt tot een besluit waarvoor het personeelsdeel in de Universiteitsraad op grond van art lid 1 WHW instemmingsrecht heeft. Het gegeven dat de opheffing van een centrale dienst een situatie met zich brengt die onder het begrip 'reorganisatie' als bedoeld in de CAO valt, maakt dit niet anders. De CAO kan geen afbreuk doen aan de wettelijke bevoegdheden van de Universiteitsraad. Het wettelijk instemmingsrecht kan ook niet beperkt worden door een beroep op art lid 3 onder b WHW. Die bepaling gaat ervan uit dat in het universiteitsreglement concrete aangelegenheden worden genoemd waarvoor de Universiteitsraad adviesrecht heeft. Het begrip 'reorganisatie' is niet als adviesaangelegenheid in het universiteitsreglement opgenomen doch indien dat wel het geval zou zijn, valt nog niet in te zien dat het reorganisatiebesluit aan het besluit tot wijziging BBR vooraf zou dienen te gaan. Er is eerder sprake van met elkaar samenvallende besluiten en de opheffing van de centrale dienst wordt slechts gerealiseerd door een wijziging van het BBR. De Dienstraad heeft geen bevoegdheid ten aan zien van de opheffing van de centrale dienst omdat het geen besluit van het hoofd van dienst betreft. Als het hoofd van dienst bij de uitvoering van de opheffings- en reorganisatiebesluiten maatregelen op het gebied van aangelegenheden genoemd in art leden 2 WHW dient te treffen, waarbij nog keuzevrijheid is, heeft de Dienstraad het wettelijk advies- en instemmingsrecht als bedoeld in art leden 2 en 4 WHW UITSPRAAK in het geding tussen: het College van Bestuur van A, gevestigd te B verzoeker, hierna te noemen het College van Bestuur gemachtigde: mr. W.E. Pors en de Universiteitsraad van A, verweerder, hierna te noemen de Universiteitsraad gemachtigde: mr. E.J. de Groot 1 VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij verzoekschrift van , ingekomen op hebben het College van Bestuur en de Universiteitsraad gezamenlijk een interpretatiegeschil aan de Commissie voorgelegd met betrekking tot de bevoegdheid van de Universiteitsraad en de Dienstraad bij een reorganisatie met opheffing van de Centrale Dienst. Pagina 1 van 5

2 Het College van Bestuur heeft bij brieven van en afschriften van het reglement van de Universiteitsraad, het reglement van de Dienstraad en het Bestuurs- en beheersreglement overgelegd. Bij brief van heeft de Universiteitsraad een aanvullend stuk overgelegd. De zitting van de Commissie was oorspronkelijk gepland op 4 april 2006 doch is op verzoek van de Universiteitsraad met goedvinden van het College van Bestuur uitgesteld. De mondelinge behandeling van het geschil vond vervolgens plaats op Het College van Bestuur werd vertegenwoordigd door zijn gemachtigde, vergezeld van C, hoofd dienst P&O. De Universiteitsraad werd vertegenwoordigd door E, voorzitter, bijgestaan door zijn gemachtigde. Het College van Bestuur heeft een pleitnotitie overgelegd. De Universiteitsraad heeft een pleitnotitie overgelegd. De inhoud van voornoemde stukken geldt als hier herhaald en ingelast. 2 DE FEITEN De Commissie gaat op grond van de stukken en hetgeen ter zitting naar voren is gebracht uit van de volgende, als gesteld en niet of onvoldoende weersproken en door de Commissie in deze procedure relevant geachte, tussen partijen vaststaande feiten. A is een openbare universiteit waar het stelsel van ongedeelde medezeggenschap van toepassing is. Naar aanleiding van de opheffing van een Centrale Dienst is tussen partijen een verschil van mening ontstaan over de bevoegdheid die de Universiteitsraad en de Dienstraad terzake hebben. Omdat dit verschil van mening ook van belang is voor eventuele toekomstige besluiten, hebben partijen het geschil voorgelegd aan de Commissie. 3 STANDPUNTEN VAN PARTIJEN Het College van Bestuur geeft aan dat het verschil van mening betrekking heeft op de vraag welke medezeggenschapsprocedure gevolgd moet worden bij reorganisaties, zoals bij de aan A doorgevoerde reorganisatie waarbij een Centrale Dienst is opgeheven en de taken van deze dienst elders zijn ondergebracht zonder dat dit leidde tot vermindering van arbeidsplaatsen. Voor wat betreft de bevoegdheid van de Universiteitsraad voert het College van Bestuur het volgende aan. Op grond van de CAO moet een voornemen tot reorganisatie gemeld worden aan de Universiteitsraad en dient in aansluiting op het voornemen een reorganisatieplan opgesteld te worden dat voor advies moet worden voorgelegd aan de Universiteitsraad. Dit is het reorganisatiebesluit. In de loop van de reorganisatie kunnen nadere besluiten genomen worden, waaronder besluiten tot wijziging van reglementen. Het College van Bestuur kan ervoor kiezen om bij het reorganisatiebesluit de hoofdlijnen van de gevolgen aan te geven en de nader te nemen besluiten op een later tijdstip te nemen en afzonderlijk aan de medezeggenschapsorganen voor te leggen. In de WHW zijn reorganisaties niet opgenomen bij de besluiten waarvoor een wettelijk instemmingsrecht geldt. Een reorganisatie valt echter wel onder de besluiten waarvoor op grond van artikel 9.34 lid 3 onder b WHW een adviesrecht geldt: aangelegenheden die het voortbestaan en de goede gang van zaken binnen de universiteit betreffen. Indien een reorganisatie leidt tot een wijziging van het Bestuurs- en beheersreglement (BBR) is die wijziging op grond van artikel 9.33 onder d WHW onderworpen aan instemmingsrecht van de Universiteitsraad. Dit feit maakt echter het besluit tot reorganisatie zelf niet onderworpen aan instemming. Het is niet de bedoeling dat een medezeggenschapsorgaan twee keer een bevoegdheid kan uitoefenen ten aanzien van hetzelfde voorstel. Een wijziging van het BBR die voortvloeit uit een reorganisatie, dient ook niet tegelijkertijd met het reorganisatiebesluit te worden voorgelegd. De ruimte voor de Universiteitsraad om instemming aan het BBR te onthouden is feitelijk beperkt omdat het wijzigingsbesluit voortvloeit uit het eerdere reorganisatiebesluit waarover al advies is gegeven. Er is geen sprake van uitholling van medezeggenschap aangezien het adviesrecht ook een volwaardig medezeggenschapsrecht is en de Universiteitsraad volwaardig heeft kunnen adviseren over de opheffing van de Centrale Dienst. Voor wat betreft de bevoegdheid van de Dienstraad, voert het College van Bestuur aan dat de medezeggenschap de zeggenschap volgt. De medezeggenschap van een Centrale Dienst is in artikel Pagina 2 van 5

3 9.50 lid 4 WHW gekoppeld aan de bevoegdheden van het hoofd van de dienst. De adviesbevoegdheid van de Dienstraad in artikel 9.50 lid 2 WHW is een beperkte adviesbevoegdheid die in feite neerkomt op een overlegbevoegdheid. Het reorganisatiebesluit en de wijziging van het BBR zijn besluiten van het College van Bestuur en het is aan de Universiteitsraad om het standpunt van de Dienstraad mee te nemen in zijn advies of instemming. Het advies van de Dienstraad zelf kan dus geen inzet zijn van een geschil, aldus het College van bestuur. De Universiteitsraad voert daartegen aan dat met de opheffing van de Centrale Dienst tevens het BBR gewijzigd diende te worden en dat het reorganisatiebesluit en de wijziging van het BBR als één voorgenomen besluit moet worden opgevat. In het andere geval is de medezeggenschap bij de wijziging van het BBR een volstrekt lege huls aangezien de Centrale Dienst dan al is opgeheven. Het reorganisatiebesluit en de wijziging BBR moeten derhalve op één lijn gesteld worden en het totaal is aan instemming onderworpen. Ten aanzien van de medezeggenschap van de Dienstraad voert de Universiteitsraad aan dat de opheffing van een Centrale Dienst en de onderbrenging van de medewerkers elders, de reorganisatie van een onderdeel van het bureau betreft. Uit de Toelichting op artikel 9.50 WHW blijkt dat er ook bij de Dienstraad sprake is van een volwaardig medezeggenschapstraject. De Dienstraad heeft instemmingrecht op het punt van hoe er gereorganiseerd dient te worden. Tussen de Dienstraad en het College van Bestuur is ook overleg gevoerd. Het reorganisatiebesluit heeft tot gevolg dat het hoofd van de dienst bevoegd is maatregelen te nemen. Het begrip maatregelen als bedoeld in artikel 9.50 lid 4 WHW ziet op besluiten tot nadere uitwerking van besluiten waar de Dienstraad op grond van artikel 9.50 lid 2 WHW heeft geadviseerd. Die maatregelen betreffen de werkwijze binnen de Centrale Dienst en behoeven de instemming van de Dienstraad, aldus de Universiteitsraad. 4 OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE De bevoegdheid en de ontvankelijkheid A is aangesloten bij deze Commissie. De bevoegdheden van de Universiteitsraad zijn geregeld in de artikelen 9.32 t/m 9.36 WHW en in het reglement Universiteitsraad. De bevoegdheden van de Dienstraad zijn geregeld in artikel 9.50 WHW. Het reglement Dienstraad bevat een aan artikel 9.50 WHW identieke bevoegdhedenregeling. Artikel 9.40 lid 1 onder d WHW voorziet in de mogelijkheid dat het College van Bestuur of de Universiteitsraad een verschil van mening over de interpretatie van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 9.29 t/m 9.50a WHW dan wel het bepaalde in het universiteitsreglement aan de Commissie voorlegt. Nu het verschil van mening tussen partijen betrekking heeft op de bevoegdheden van de Universiteitsraad en de Dienstraad, zoals geregeld in de artikelen 9.32 t/m 9.36 WHW en het reglement Universiteitsraad respectievelijk artikel 9.50 WHW, is de Commissie bevoegd van het geschil kennis te nemen. Naar het oordeel van de Commissie staat de formulering van artikel 9.40 lid 1 onder d WHW er niet aan in de weg dat partijen gezamenlijk een interpretatieschil aan de Commissie voorleggen. De Commissie oordeelt partijen ontvankelijk in hun verzoek. Het toetsingskader De Commissie dient op grond van art WHW bindend uit te spreken welke interpretatie dient te worden gegeven aan het bepaalde in de WHW dan wel het reglement Universiteitsraad, waarover partijen van mening verschillen. Het geschil De Commissie overweegt allereerst dat het onderhavige geschil is ontstaan naar aanleiding van de opheffing van een Centrale Dienst maar dat de opheffing zelf van die dienst tussen partijen geen punt van discussie is. Partijen verschillen slechts van mening over de vraag welke bevoegdheid de Universiteitsraad en de Dienstraad terzake van besluiten in verband met die opheffing toekomt. Zij achten dit van belang in verband met toekomstige reorganisaties binnen de universiteit. Pagina 3 van 5

4 In navolging van de artikelen 9.4 en 9.50 lid 1 WHW, is de instelling van de Centrale Diensten aan de universiteit opgenomen in het BBR: paragraaf 10 van het BBR betreft de Centrale Diensten; artikel 2.31 bepaalt dat het College van Bestuur de Centrale Diensten instelt en dat de lijst van ingestelde Centrale Diensten is opgenomen in de bij het BBR behorende bijlage C. Bedoelde bijlage C vermeldt 10 met naam genoemde Centrale Diensten. Opheffing van één van die diensten komt derhalve neer op een wijziging van het BBR waarvoor de Universiteitsraad op grond van artikel 9.33 aanhef en onder d WHW een wettelijk instemmingsrecht heeft. Aangezien de inrichting van de universiteit op grond van artikel 9.4 WHW is geregeld in het BBR kan die inrichting ook slechts gewijzigd worden door een wijziging van het BBR. De stelling van het College van Bestuur dat de wijziging van het BBR voortvloeit uit een eerder reorganisatiebesluit waarover de Universiteitsraad geadviseerd heeft en de ruimte om instemming aan het BBR te onthouden feitelijk beperkt is, kan de commissie niet volgen. Het BBR vormt het fundament van de inrichting van de universiteit en een wijziging daarvan kan niet worden aangemerkt als slechts een gevolg van een ander besluit waarover de Universiteitsraad advies heeft uitgebracht. De Commissie merkt daarbij op dat het mogelijk is dat de wijziging van de inrichting van de universiteit ook leidt tot een besluit met betrekking tot aangelegenheden van algemeen belang voor de bijzondere rechtstoestand van het personeel, ten aanzien waarvan het personeelsdeel in de Universiteitsraad op grond van artikel 9.36 lid 1 WHW instemmingsrecht heeft. Voorts is de Commissie van oordeel dat het gegeven dat de opheffing van een Centrale Dienst een situatie met zich brengt die onder het begrip reorganisatie als bedoeld in de CAO valt, dit niet anders maakt. De CAO kan immers geen afbreuk doen aan de wettelijke bevoegdheden van de Universiteitsraad terwijl de wettelijke bevoegdheid van het personeelsdeel in de Universiteitsraad slechts dan niet wordt uitgeoefend, indien de aangelegenheid reeds inhoudelijk is geregeld in de CAO. Het wettelijk instemmingsrecht kan naar het oordeel van de Commissie ook niet beperkt worden door een beroep op artikel 9.34 lid 3 onder b WHW. In genoemd artikel is aangegeven dat in het reglement wordt opgenomen dat de Universiteitsraad ten minste adviesrecht wordt toegekend inzake aangelegenheden die het voortbestaan en de goede gang van zaken binnen de universiteit betreffen. Deze bepaling gaat er naar het oordeel van de Commissie vanuit dat in het reglement van de Universiteitsraad concrete aangelegenheden worden genoemd waarvoor de Universiteitsraad adviesrecht heeft. Nog afgezien van de vraag wat bij gebrek aan definitie in de WHW en het universiteitsreglement onder het begrip reorganisatie zou moeten worden verstaan, is in casu het begrip reorganisatie niet als adviesaangelegenheid in het universiteitsreglement genoemd. Doch zelfs indien de reorganisatie als adviesaangelegenheid in het universiteitsreglement zou zijn opgenomen, valt nog niet in te zien dat het reorganisatiebesluit aan het besluit tot wijziging van het BBR vooraf zou dienen te gaan. Naar het oordeel van de Commissie is er eerder sprake van in tijd samenvallende besluiten waarbij de opheffing van de Centrale Dienst in dezen slechts gerealiseerd wordt door een wijziging van het BBR, waarvoor de Universiteitsraad een wettelijk instemmingsrecht heeft. De Commissie adviseert het College van Bestuur te bewerkstelligen dat in het Universiteitsreglement ter uitvoering van artikel 9.34 lid 3 onder b WHW, concrete aangelegenheden worden genoemd waarop de Universiteitsraad adviesrecht heeft. Ingeval een voorgenomen besluit tot reorganisatie als adviesaangelegenheid wordt opgenomen, beveelt de Commissie aan om het begrip reorganisatie daarbij duidelijk te omschrijven. Ten aanzien van de vraag of de Dienstraad een bevoegdheid toekomt ingeval van opheffing/reorganisatie van de desbetreffende Centrale Dienst, overweegt de Commissie dat met uitzondering van het instemmingsrecht met betrekking tot de vaststelling van het reglement van de Dienstraad, de instemmings- en adviesbevoegdheden van de Dienstraad op grond van artikel 9.50 leden 2 t/m 4 WHW zijn beperkt tot voorgenomen maatregelen van het hoofd van de dienst. Nu zowel het opheffings- als het reorganisatiebesluit tot de bevoegdheid van het College van Bestuur behoren, komt de Dienstraad ter zake geen advies- of instemmingsrecht toe. De Commissie merkt daarbij op het wel mogelijk te achten dat het hoofd van de dienst bij de uitvoering van de opheffings- en reorganisatiebesluiten maatregelen op het gebied van de aangelegenheden genoemd in artikel 9.50 lid 2 WHW dient te treffen waarbij nog sprake is van keuzevrijheid. In dat geval komt de Dienstraad het wettelijk advies- en instemmingsrecht als bedoeld in artikel 9.50 leden 2 en 4 WHW toe. Pagina 4 van 5

5 Nu partijen geen concrete maatregelen hebben genoemd ten aanzien waarvan tussen hen verschil van mening over de bevoegdheid van de Dienstraad bestaat, kan de Commissie over dit geschilpunt niet nader uitspraak doen. 5 OORDEEL Op grond van bovenstaande overwegingen is de Commissie van oordeel dat: a. de Universiteitsraad op grond van artikel 9.33 aanhef en onder d WHW een wettelijk instemmingsrecht heeft op het besluit tot wijziging van het BBR; b. dat het besluit tot wijziging van het BBR niet een gevolg is van het reorganisatiebesluit en er in tijd mee samenvalt; c. dat de Dienstraad geen instemmingsrecht heeft op het besluit van het College van Bestuur tot opheffing van de Centrale Dienst; d. dat de Dienstraad op grond van artikel 9.50 leden 2 en 4 WHW een wettelijk advies c.q. instemmingsrecht heeft op voorgenomen maatregelen als in genoemde artikelleden genoemd, voor zover het hoofd van dienst terzake keuzevrijheid heeft. Aldus gedaan te Utrecht op 22 september 2006 door mr. R.J. Hoekstra, voorzitter, drs. H.J. Brinkman en mr. H.A. Veenema, leden, in aanwezigheid van mr. H.E. Mertens, secretaris. mr. R.J. Hoekstra voorzitter mr. H.E. Mertens secretaris Tegen de uitspraak staat binnen een termijn van 6 weken, te rekenen vanaf de dag na de dag van verzending van de uitspraak, beroep open bij de sector bestuursrecht van de Arrondissementsrechtbank te s-hertogenbosch. Pagina 5 van 5