WERKBLAD. (Naam leerling) (Naam medeleerlingen)
|
|
- Edith Molenaar
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Groep 7 en 8 Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker uit de 16de eeuw. Zijn wereldkaart wordt nog steeds gebruikt om de weg op zee te vinden. Kijk eerst goed naar deze plattegrond van de tentoonstelling, dan weet je waar je de antwoorden op alle vragen kunt vinden Aan de slag! Jullie juf of meester maakt 6 werkgroepen van maximaal 5 leerlingen. Iedere werkgroep begint op een ander punt in de tentoonstelling. (Naam leerling) Naam: (Naam medeleerlingen) Namen van de andere leerlingen uit jouw groepje:
2 1 Met welke kaart ga jij de zee op? Ga naar de muur met de vier grote wereldkaarten. 1a Welke wereldkaart is het beste bruikbaar op zee? Die van Mercator. 1b Bij de wand vind je een globe (wereldbol) van de buitenaardse planeet Snok. Teken hieronder de wereldkaart van Snok. 1c Vind jij het makkelijk om een wereldkaart te maken van een ronde planeet? 1d Waarom wel of niet? 2 Gerard Mercator Ga naar de ronde ruimte met de oude globe (wereldbol). 2a Wie was Gerard Mercator? Vul mijn paspoort in en teken mijn pasfoto. Gerard Mercator Rupelmonde Wiskunde en astronomie (sterrenkunde) Kaartenmaker of cartograaf
3 2b Ga naar de lachspiegel en lees de tekst. Bekijk dan het plaatje van Groenland en Afrika. Het is moeilijk om de ronde aarde plat weer te geven op een kaart. Wat is er mis met Groenland? Doordat de landen worden vervormd is de oppervlakte van Groenland veel te groot. 2c Het museum bezit een zeldzame wereldkaart van Mercator. Deze kaart is opgenomen in een atlas. In de computerversie van de atlas kun je zelf bladeren. Blader naar kaart 8 in de computeratlas. Welke eilanden bestaan niet? Friesland, Vlaanderen en St. Kilda x Friesland, Vlaanderen en St. Brandaan Friesland, Terschelling en St. Brandaan Tja, Mercator deed wel zijn best, maar maakte soms een foutje. 2d Teken een fantasie-eiland. Een zeeman vertelde Mercator dit verhaal: Iets ten westen van IJsland ligt een langwerpig vulkaaneiland, half zo groot als IJsland zelf. Er zijn hoge bergen en een kronkelige rivier die van zuid naar noord stroomt. Teken dit fantasie-eiland hieronder en geef het een naam. 3 Varen op je ogen Ga naar het verhaal over de reis naar Venetië. 3a Bekijk het filmpje. Wat zijn portolaankaarten? x Kaarten met alleen de kustlijn en de havenplaatsen Kaarten met zeeën, rivieren, bergen en hoofdsteden Plattegronden van havensteden 3b Zeelieden voeren vanuit onze streken langs de kust naar Venetië. Wat kochten ze daar? Specerijen en zijde. Haring, wol, graan, wijn, laken, zout, hout. En wat brachten ze naar Venetië om te ruilen? Open de la.
4 3c Ga naar het spel met de kijkers. Welk kijkgat laat Gibraltar zien? A B C x 4 Varen op de kaart van Mercator Ga naar het verhaal over de reis naar Azië. 4a In de 17de eeuw gingen zeelieden de wereldkaart van kaartenmaker Mercator gebruiken. Ze voeren er mee naar Azië om daar peper, kaneel en andere specerijen te halen. Teken in het kaartje de nieuwe verplichte route van de VOC. 4b Ga naar de vitrine met al die gereedschappen. Hoe weet je midden op zee waar je precies bent op de kaart? Om daar achter te komen, kijken zeelieden naar de zon, de maan en de sterren. Navigatie-instrumenten komen dan goed van pas. Kijk in de vitrine. Onderstreep de namen van de navigatie-instrumenten. Zeeastrolabium Configurator Kompas Snok V-snaar Legenda Giek Logboek Kijker Geodriehoek Katalysator Kaartpasser Kruisstaf Krenk 4c Ga naar de de grote zeekaart met het kompas. Bekijk de kaart. Ligt Batavia vanuit Nederland gezien in het noorden, oosten, zuiden of westen? In het (zuid)oosten. 4d Gebruik het kompas. Wijs met je vinger waar we heen moeten vliegen om vanuit het museum naar Batavia te reizen. 5 Varen op de satelliet Ga naar het verhaal over de reis naar Shanghai (China). 5a Containerschepen varen tegenwoordig op de satelliet naar China. Noem vier dingen die ze daar vandaan halen: Spelcomputers, prentenboeken, speelgoed. Wat brengen ze naar China? Open de la. Vooral oud-papier en gerecycled plastic. 5b Ga naar de grote tv. Kies het filmpje over satellieten. Hoeveel satellieten heb je nodig om je plaats op aarde te kunnen bepalen? Drie (vier voor alle zekerheid). 5c Kies vervolgens het filmpje over het navigeren. Onderstreep de navigatie-instrumenten die in het filmpje voorkomen. kompas verrekijker kruisstaf zeekaart gps radar kaartpasser
5 5d Bekijk de grote wereldkaart. Tegenwoordig wijzen satellieten de weg. Toch leren zeelieden nog steeds hoe ze met de zeekaart van Mercator moeten werken. Waarom denk jij dat dat nodig is? 5e In de auto hebben veel mensen tegenwoordig ook een satellietsysteem om mee te navigeren. Hoe noemen we dat meestal? kompas google earth tomtom 6 Een gps-systeem kan uitvallen. Navigeren met een kaart werkt altijd. x Het wereldbeeld door de eeuwen heen 6a Zet deze vier kaarten in de juiste volgorde. Nummer ze van oud naar nieuw b Europa hoeft niet altijd in het midden van de wereldkaart te staan. In welk land zou deze wereldkaart gemaakt zijn? China x Verenigde Staten Australië 6c Kijk naar de tijdlijn. In welk jaar vonden de volgende gebeurtenissen plaats? Eratosthenes bewijst dat de aarde rond is: Columbus ontdekt Amerika: Mercator publiceert zijn wereldkaart: de eeuw voor Christus Ontdekking Australië: Google Earth: 7 Vaar je eigen koers Ga naar de lange werktafel bij de wand met de sterrenhemel. Blader door de reisgids. 7a Schrijf onder deze foto s in welke havenstad ze zijn genomen. Halifax Martinique New York Reykjavik Recife Fort Lauderdale
6 (Reykjavik, Halifax, New York, Fort Lauderdale, Martinique of Recife 7b Naar welke havenstad wil jij varen met je cruiseschip? 7c Teken op onderstaande kaart van Mercator de kortste route vanaf Lissabon naar jouw havenstad. (blauwe lijnen) 7d In welke windrichting ligt jouw havenstad ten opzichte van Lissabon? 7e Schuif door naar de stapel Junior Bosatlassen. Zoek kaart 59A op in de Junior Bosatlas. Wat is de gemiddelde jaartemperatuur in jouw havenstad? 7f Zoek op de werktafel naar de tekst Waar ligt jouw vakantiebestemming?. Lees de tekst. Op welke breedte- en lengtegraad ligt jouw havenstad? 7g Na een lange cruise langs de Amerikaanse kust beland je in Vancouver. Zoek de stad Vancouver op in de Junior Bosatlas. In welk land ligt Vancouver? Canada 7h Op welke breedte- en lengtegraad ligt Vancouver? Schuif door naar de globe (aardbol). 49 graden NB; 123 graden WL 7i Je gaat met het vliegtuig terug naar huis. Teken op de kaart hierboven (7c) de kortste route van Vancouver naar Amsterdam. 7j Gebruik nu de globe (wereldbol). Is de kortste route op de globe hetzelfde als op jouw kaart? Reykjavik n, Halifax (w)nw, New York w, Fort Lauderdale (w)zw, Martinique zw, Recife (z)zw Reykjavik/Halifax 0-10, New York 10-20, Fort Lauderdale/Martinique/Recife (groene lijn) Reykjavik: 64 NB, 22 WL - Halifax: 44 NB, 64 WL NY: 41 NB, 74 WL - Ft Lauderdale: 26 NB, 81 WL Martinique: 15 NB, 62 WL - Recife: 8 ZB, 35 WL 7k Probeer op de kaart nu ook de route die de globe aangeeft te tekenen. (rode lijn) Zo zie je, zelfs de wereldkaart van Mercator is niet perfect. De beste weergave van de wereld is en blijft een globe. Dit werkblad is samengesteld door het Maritiem Museum Rotterdam en het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundige Genootschap. Vormgeving: Helmi Scheepers.
WERKBLAD. Naam: Namen van de andere leerlingen uit jouw groepje:
Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Groep 7 en 8 Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker uit de 16de eeuw. Zijn wereldkaart wordt
Nadere informatieJouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1
Jouw wereld op de kaart werkblad VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker
Nadere informatieJouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1
Jouw wereld op de kaart werkblad VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:
ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieTen noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond.
Rekenen aan de aarde Introductie Bij het vak aardrijkskunde wordt de aarde bestudeerd. De aarde is een bol. Om te bepalen waar je je op deze bol bevindt zijn denkbeeldige lijnen over de aarde getrokken,
Nadere informatieLes Aardrijkskunde & Geschiedenis
C Deze les bestaat uit 16 vragen over de zeescheepvaart. De meeste vragen hebben ook met aardrijkskunde en geschiedenis te maken. Als je deze les af hebt, weet je alles over de scheepvaart! eerkeuzevragen
Nadere informatieVakoverstijgend project ONTDEKKINGSREIZEN. Eva Barendregt & Isabelle Blankendaal Lerarenopleiding Wiskunde Docent: Marieke Collins
Vakoverstijgend project ONTDEKKINGSREIZEN Eva Barendregt & Isabelle Blankendaal Lerarenopleiding Wiskunde Docent: Marieke Collins 1 VOORWOORD Dit is een project over ontdekkingsreizen. Het is een bestaan
Nadere informatieWerkblad Meander Thema 1: Onderweg
Werkblad Meander Thema 1: Onderweg 1.1 Vakantiebestemmingen Schrijf 1, 2, 3, 4, 5, en 6 1. De reis start in Nederland 2. België is klein, dat gaat snel 3. Frankrijk is groot, pffff.wat duurt het lang!!
Nadere informatieVoorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May
Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: wereldkaart tekenen en een woordweb maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen ontdekken dat Nederland slechts een klein onderdeel is van
Nadere informatieLees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1)
Lees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1) Dit is Columbus. Columbus ontdekte in 1492 Amerika. Hij was een ontdekkingsreiziger. Columbus was heel gemeen. Daar lees je straks meer over.
Nadere informatieStudieplanner leerlingen NAAM: Datum Weekopdracht. Doel en in: klaar Week 1 Week 2 Leren leren : Tekst 1 lezen tot aan het plaatje met de
Studieplanner leerlingen NAAM: Opgegev Benodigde Datum Weekopdracht Doel en in: materialen klaar Week 1 Week 2 Leren leren : Tekst 1 lezen tot aan het plaatje met de ministers. Opdrachtenboekje 5 Markeer
Nadere informatieKaarten een landkaart wijst je de weg
Kaarten een landkaart wijst je de weg Wist je de eerste keer hoe je moest fietsen naar je huidige school? Misschien heeft iemand je de route gewezen, maar je had ook een kaart kunnen gebruiken. Of een
Nadere informatieOpstart modulen. Einde topografie oefenen
Start Topografie oefenen Opstart modulen Onderwerp kiezen Onderwerp uitvoeren Afsluit module Einde topografie oefenen Start opstart module Charlie zit Charlie gaat staan, gaat zwaaien met 1 hand en hij
Nadere informatieSpeurtocht: De wereld op zak
Speurtocht: De wereld op zak Zaal 1 Het rariteiten kabinet bij het Anatomisch Theater Dit is het rariteitenkabinet bij het Anatomisch Theater. Een Rariteitenkabinet betekende vroeger een kamer met bijzonderheden.
Nadere informatieTechniekkit: Oost Nederland. Domein: Overbrengingen. Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie. Leergebied: Aardrijkskunde
Techniekkit: Oost Nederland Domein: Overbrengingen Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie Leergebied: Aardrijkskunde 1. Mensen zijn vaak onderweg. Naar school, het werk, de sportclub, opa en oma of
Nadere informatieWinterspelen in Vancouver, Canada
Winterspelen in Vancouver, Canada Van 12 tot en met 28 februari vinden de 21 e Olympische Winterspelen in Canada plaats. Nederland doet met verschillende sporten mee en maakt vooral kans op medailles bij
Nadere informatieSamen op één wereldbol. 1. Geschiedkundige personen.
1. Geschiedkundige personen. In de Middeleeuwen was de algemene gedachte dat de aarde plat was. Wanneer je lang genoeg zou varen dan zou je van de aarde vallen.. Toch wisten de oude Grieken al lang dat
Nadere informatieDREAM CITY NAAM GROEP LEERLINGEN BOEKJE
DREAM CITY NAAM GROEP LEERLINGEN BOEKJE 3 HALLO! Met dit boekje leer je meer over het project Dream City. Dream City is een fotoserie met verhalen gemaakt door fotografe Anoek Stekete en schrijfster Eefje
Nadere informatie8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.
Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen
Nadere informatieWat en waar zijn de wadden? Les met werkblad - topografie
Les met werkblad - topografie Doel: De leerlingen kennen na afloop de namen van de waddeneilanden en de volgorde waarin ze liggen. Ze kunnen enkele belangrijke plaatsen rond het waddengebied aanwijzen
Nadere informatieINHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA
INHOUD 1 WAAR LIGT HET? Hoe ziet de aarde eruit? 6-7 Hoe vind je de weg op aarde? 8-9 Afstanden 10-11 De zes continenten 12-13 Oceanen en zeeën 14-15 Waar leven walvissen en haaien? 16-17 De grootste rivieren
Nadere informatieOntdek de Wereld. Hoofdstuk 1C7
Ontdek de Wereld Hoofdstuk 1C7 Cursus 7.1 Wij en de wereld Wat leer je deze cursus? Wat internationale handel inhoudt Hoe de evenaar de aardbol verdeelt Wat en welke kaartprojecties er zijn Internationale-
Nadere informatieFenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1
Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1 Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieLesbeschrijving. Projectintroductie les 1
Lesbeschrijving Projectintroductie les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten Vak(ken):
Nadere informatieLeerdoelen. Wat is GPS? Na het uitwerken van deze werkbladen...
Wiskunde en Cultuur 2-4 (vervangingsopdracht) Volkan Bugur (0871018) & Alejandra Figuera (0835166) Docent: S. Garst Datum: 2 juni 2014 Leerdoelen Na het uitwerken van deze werkbladen... weet je waar de
Nadere informatieZoeken naar leven. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:
Zoeken naar leven Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Zoeken naar leven
Nadere informatieGroepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee...
Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee... 1. Een oceaanwaardig schip Bron 1: Doc 98 p. 76 in Pionier 4 Bron 2: Memo 4, p.10 Bron 3: kopie uit handboek Onvoltooid verleden Bron 4: kopie uit
Nadere informatieLandengids voor: Landengids
We gaan een reisgids maken voor een land dat je zelf mag uitkiezen. Dat is een boekje waarin allemaal dingen staan die met dat land te maken hebben en die je zou willen weten als je op vakantie zou gaan
Nadere informatieDe leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.
Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 1.1 Slavenkralen Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen de kralen en maken
Nadere informatieWerKBLad Mainport rotterdam naam: KLaS: _
WERKBLAD Mainport Rotterdam NAAM: KLAS: Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de grote film
Nadere informatiehoge stroming Fase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje
Nadere informatieNieuwe Steeg KG Herwijnen Projecties
Nieuwe Steeg 74 4171 KG Herwijnen 06-20614572 willemijn@geofort.nl Projecties Projecties Hoe maak je een sinaasappel plat? Je kunt de schil opensnijden of proberen de sinaasappel plat te stampen, maar
Nadere informatieSterre, de familie Huygens in de Gouden Eeuw. van Rieks Veenker. Voor groep 6, 7 en 8
Sterre, de familie Huygens in de Gouden Eeuw van Rieks Veenker Voor groep 6, 7 en 8 Vooraf Sterre is de zus van Christiaan Huygens. Hij is natuurkundige en een kei in wiskunde en astronomie. Hij doet een
Nadere informatieMet vogels op trektocht
Met vogels op trektocht Leerdagboek van:... Een (on)bekend geluid Wat voor geluid hoor je? Waar komt het geluid vandaan? Dit wil ik opschrijven over de vogel: Denk aan vragen als: Hoe ziet de vogel eruit?
Nadere informatie{OPDR 01} langs de foto s. amsterdam. anne frank. van. het. Kies een foto van de homepage en plak deze hier op! PLAK
01} namen langs de foto s (www.annefrank.org/amsterdam) 01.01 Start bij de hompage. Je ziet steeds een andere foto. Bekijk ze alle negen. Wat valt je op aan al deze foto s?......... 01.03 Kies een foto
Nadere informatieLesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte
Nadere informatie6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus
Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september 2016 6,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs HFD 1 1 Schaalniveaus Inzoomen: Dichter naar het aardoppervlak, details worden
Nadere informatieWOW-NL in de klas. Les 2 Aan de slag met WOW-NL. Primair Onderwijs. bovenbouw. WOW-NL Les 2 1
WOW-NL in de klas Les 2 Aan de slag met WOW-NL Primair Onderwijs bovenbouw WOW-NL Les 2 1 Colofon Het lespakket WOW-NL is ontwikkeld door De Praktijk in opdracht van het KNMI, op basis van lesmaterialen
Nadere informatiewerkblad YIN & JAN, VAN VOC-FACTORIJ TOT MAINPORT onderbouw (Naam leerling) NAAM:
werkblad YIN & JAN, VAN VOC-FACTORIJ TOT MAINPORT NAAM: (Naam leerling) onderbouw HAVO en VWO WWW.MARITIEMMUSEUM.NL 2011 Yin & Jan, van VOC-factorij tot mainport WERKBLAD onderbouw HAVO en VWO Nǐ hao,
Nadere informatieMijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.
2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje
Nadere informatieHANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.
Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieLeergebied: Noord. Energie. Aardrijkskunde Nederland. omzetting
Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Noord Energie Ontwerpen Aardrijkskunde Nederland omzetting Toepassen Reflectie 1. Ook in de winter kun je sporten in Friesland. Welke tocht schaatsen mensen
Nadere informatieVerre reizen maken zonder te vliegen
Verre reizen maken zonder te vliegen Heeft u ook altijd een verre reis willen maken maar wil u lange vluchten vermijden? Cunard biedt verschillende cruises aan naar de Caraïben, New York en Canada die
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen antwoorden voor de leerkracht
Mercator en de ontdekkingsreizen antwoorden voor de leerkracht V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek
Nadere informatieLet op! Alles graag getypt in lettergrootte 12, lettertype mag je zelf kiezen.
Beste leerling van groep 6 en ouders, Afgelopen weken zijn de leerlingen bezig geweest met het maken van een klad-werkstuk, over een onderwerp naar eigen keuze. Thuis moeten de leerlingen het net-werkstuk
Nadere informatieVreemde groene cirkels
Vreemde groene cirkels In deze les onderzoeken de kinderen satellietbeelden van vreemde groene cirkels in Libië en de Verenigde Staten. Stap voor stap ontdekken ze wat deze cirkels kan hebben veroorzaakt.
Nadere informatieHAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE
EN 28 december EN Inleiding Schepen vertrekken of leggen aan. Op de kade wordt gezwaaid en afscheid genomen. En wie na een lange reis terugkeert, wordt begroet door de thuisblijvers. De zee oefent een
Nadere informatieSpelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar
Spelen met zand Zoals je hebt kunnen zien is zand heel interessant, maar zand is ook heel erg leuk. Je kunt er namelijk onwijs goed mee spelen! Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Schrijf
Nadere informatie2 Landschapszones op aarde SO 1
Aardrijkskunde 1 havo/vwo 2 Landschapszones op aarde SO 1 Deze toets bestaat uit tien vragen: open vragen en meerkeuzevragen. Ook zijn er vragen waarbij de atlas (Grote Bosatlas, editie 54) nodig is. Bij
Nadere informatieX BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE 2
X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN MAASVLAKTE 2 X De haven van Rotterdam x werd te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom
Nadere informatieCompetentie: Leergebied: Zuid Nederland. Reflectie
Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Zuid Nederland Constructies Reflectie Aardrijkskunde Een groot deel van Nederland ligt lager dan de zee. Daarom zijn er dijken. De dijken houden het water
Nadere informatieBeet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.
1. Aanzetten Beet! 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN 2 UITNODIGING 15 minuten 3 UITZOEKEN 30 minuten
Nadere informatiePraat-plaat. aad/thema/ik werkblad 1
Thema Praat-plaat aad/thema/ werkblad 1 Strip aad/thema/ werkblad 2 aad/thema/ werkblad 3 a aad/thema/ werkblad 3 b Knipblad aad aad/thema/ werkblad 4 Stripverhaal hallo ben aad ben een man ben geboren
Nadere informatieDwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.
Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieR o o t s z o e k e r s
R o o t s z o e k e r s M u s e u m b e z o e k Welkom in het Red Star Line Museum Aanbod voor het secundair onderwijs: DIY-pakket voor leerkrachten en leerlingen Beste leerkracht Hartelijk welkom op Rootszoekers.
Nadere informatieProjectintroductie e. Projectintroductie les 1
Projectintroductie les 1 Projectintroductie e Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieOver de trefwoorden bij cartografie: hulp voor de gebruiker
Over de trefwoorden bij cartografie: hulp voor de gebruiker De Cultuurbibliotheek schenkt, in navolging van haar stichter, veel aandacht aan de historische cartografie, vooral van de Nederlanden. Dat brengt
Nadere informatieCartografische oefeningen
Cartografische oefeningen Stad OCMW V.U.: welzijnshuis Sint-Niklaas naam achternaam Abingdonstraat 99 9100 Sint-Niklaas Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1. Meting met het gps-toestel satelliet gps-scherm
Nadere informatieWERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle
WERKBLAD De Hanze Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle Naam: 1 1. Wat was de Hanze Een Hanze was een naam voor de samenwerking van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen. De mensen werkten
Nadere informatieTeken een architect. Lees het volgende verhaal:
Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede
Nadere informatieBekijkjetoekomstnu.nl
Bekijkjetoekomstnu.nl Vandaag gaan we aan de slag met Lesbrief 1: Beroepen Naam: Klas: School: VMBO: BL KL TL (omcirkel) Heb jij een droomberoep? En wil je weten welke beroepen er nog meer zijn? Op www.bekijkjetoekomstnu.nl
Nadere informatieOpdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt.
Grote klus van : Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Laat de opdrachten aftekenen door een juf. Je mag natuurlijk
Nadere informatiePERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD
PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD HET KLIMAAT Het klimaat is, zo luidt de officiële definitie, het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Dat wil zeggen dat het klimaat in een bepaald
Nadere informatieSPEL VAN DE GOUDEN EEUW - LESMATERIAAL
Amsterdam in 1594, aan het begin van de Gouden Eeuw. De Nederlandse kunst, wetenschap en vooral de economie bloeien op. Ondernemers krijgen nieuwe kansen en kunnen steeds grotere investeringen doen. De
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieToeristen in Nederland
Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?
Nadere informatiestaat waar iedereen uit de klas woont
Wonen GROEP 5-6 45 70 minuten 1, 42 en 50 De leerling: weet wie Christoffel Columbus is kan op een kaart van Nederland zijn woonplaats aanwijzen leert met een kompas te werken kent vier verschillende windrichtingen
Nadere informatieVOLVO OCEAN RACE - De route
WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 1 / LEEFTIJD 8-10 NAAM: DATUM: Hallo! Het is een race rond de wereld! Kun je de gaststeden (in de gestippelde witte vlakken), de landen en de oceanen op de kaart invullen?
Nadere informatieStad en Land hv onderbouw WERKBLAD
kenmerken Stad en Land hv onderbouw WERKBLAD Opdracht 1 Bekijk de foto. Wat zie je? Schrijf je eerste indruk op: Streep nu door wat NIET van toepassing is op deze foto: platteland stad nieuw oud centrum
Nadere informatieVoorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8)
Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Werkblad 1 Oorlog en vrede Nederland was in de 17de eeuw vaak
Nadere informatieTitel: Het leven van een loser. Een hondenleven
LESBRIEF Titel: Het leven van een loser. Een hondenleven Auteur: Jeff Kinney Uitgever, jaar: De Fontein, 2012 Geschikt voor: 1 vmbo-b Plusopdrachten ook geschikt voor: 3 vmbo-k Door: Rob van Veen Citaat
Nadere informatieWerkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek)
Naam: Werkboek Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Op het plaatje hieronder zie je de beurs nog een keer. Dit keer zie je ook vier tekstballonnetjes. De mannen die een tekstballon boven hun
Nadere informatieLesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte
Nadere informatieLesbrief Assenstelsels. Versie 1
Versie 1 Datum: 11 juni 2011 Cursus: Docent: Taal in alle vakken Radha Gangaram Panday Door: Mario Hummeling, 1597628 Shafi Ilahibaks, 1540943 Cyril Bouwman, 1581806 Herman Hofmeijer, 1058201 Nico van
Nadere informatieWerkblad Meander Thema 5: Over de grens
Werkblad Meander Thema 5: Over de grens 5.1 Inpakken en wegwezen Trek een lijn naar het goede plaatje. Vragen: 1. Waarom gaat de vrouw in Zuid-Afrika werken? In Afrika is veel werk voor een kinder dokter..
Nadere informatieTochttechnieken Cursus Coördinatie Bijlage cursus 5
Tochttechnieken Cursus Bijlage cursus 5 Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008 Inhoudsopgave 1. Kompas... 3 2. Kaarten... 4 3. Coördinaten... 5 4. Kruispeiling... 6 Jong Nederland,
Nadere informatieBIJLAGE 2 LESBRIEF BEZOEK DE KERK!
EDE VROEGER EN NU Erfgoedleerlijn Ede BIJLAGE 2 LESBRIEF BEZOEK DE KERK! voor groep 5 t/m 8 EDE VROEGER EN NU Erfgoedleerlijn Ede MONUMENTEN bezoek de kerk Lesbrief Tijdens je bezoek aan de kerk onderzoek
Nadere informatieZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++
NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet
Nadere informatieDocentenhandleiding Trigamo
Docentenhandleiding Trigamo Wat is Trigamo? Trigamo betekent letterlijk het drie-spellen-spel. Het is een combinatie van TRIviant, GAnzenbord en MOnopoly. De leerling maakt in groepjes aan de hand van
Nadere informatieGroep 7/8. 0 Hoofstuk. Groep 7/8
0 Hoofstuk 1. Globe of kaart 2. Over tekens en kleuren 3. Schaal: Van groot naar klein 4. Over richtingen 5. Kaarten in soorten 6. De wegenkaart 7. Maak je eigen weerkaart 1 Globe of kaart 1. Hieronder
Nadere informatie1 De tropische regenwouden liggen.. de evenaar. 2 Nederland ligt.de evenaar. 3 Het Amazone gebied ligt. de evenaar.
Lees de uitleg over het regenwoud. Ik ga op bezoek in het Amazone gebied, dat is een groot tropisch regenwoud. Zie je de rode lijn? Dat is de evenaar. Zie je de donker-groene kleur? Dat zijn tropische
Nadere informatieElektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit
Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt
Nadere informatie1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.
Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje
Nadere informatieIn deze docentenhandleiding vindt u alle benodigde informatie om deze lessenserie uit te kunnen voeren.
Inleiding In deze media lessenserie voor groep 7 en 8 gaan we inzoomen op de theorie van de schepping vanuit de Bijbel en de oerknal vanuit wetenschappelijk oogpunt. De kinderen maken via verschillende
Nadere informatieantwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS:
ANTWOORDBLAD Mainport Rotterdam NAAM: (Naam leerling) KLAS: _(Klas leerling) Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten
Nadere informatieOntdekkingen en uitvindingen
Steden en Staten Ontdekkingen en uitvindingen TIJD VAN VAN STEDEN EN STATEN 900 1000 1100 1200 1300 1300: Uitvinding van het buskruit 1400 1500 1450: Uitvinding van de boekdrukkunst 1492: Columbus in Amerika
Nadere informatieLANDKAARTEN & PROJECTIES
5 maart Inleiding Op 5 maart is de geboortedag van de cartograaf Mercator (1512-1594). Hij is de uitvinder van een methode om landkaarten te maken waarvan de richting precies klopt. Deze kaarten zijn dus
Nadere informatie8 4 Streken en klimaten
Lees het verhaal van de woestijnen en maak de opdracht. Een woestijn is droog, heel droog. Er valt heel weinig regen. De grond is droog. Het is te droog voor veel planten. Er wonen weinig mensen. Soms
Nadere informatieLeren als een expert!
Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,
Nadere informatieStrategieles Sleutelschema s niveau A
Strategieles Sleutelschema s niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je steeds een tekst. Bij de tekst maak je altijd een schema. Dan kun je snel zien waar de tekst over gaat. Zo'n schema
Nadere informatieLESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN
ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer containers, grondstoffen en andere spullen worden via Rotterdam
Nadere informatieDurf jij Afrika te ontdekken?
Durf jij Afrika te ontdekken? Dr. Joost Willink Haags Historisch Museum 10 februari 2013 MuseumJeugdUniversiteit - Dr. Joost Willink Wie gaat er wel eens op vakantie? Waar ga je naar toe op vakantie? MuseumJeugdUniversiteit
Nadere informatieEen basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012
Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een
Nadere informatieQUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1
QUIZ vraag 1: Over welke eeuw gaat dit hoofdstuk? A. De 20 ste eeuw B. De 14 de eeuw C. De 16 de eeuw D. De 18 de eeuw vraag 2: Hoe wordt deze tijd ook wel genoemd? A. Tijd van de Azteken en de Maya s.
Nadere informatieGeoFort Educatief aanbod voortgezet onderwijs
GeoFort Educatief aanbod voortgezet onderwijs GeoFort heeft een breed educatief programma voor groep 5 t/m 8. In kleine groepjes van maximaal 20 leerlingen gaat men onder begeleiding aan de slag met verschillende
Nadere informatie