Raad van de Europese Unie Brussel, 10 februari 2017 (OR. en)

Transcriptie

1 Raad van de Europese Unie Brussel, 10 februari 2017 (OR. en) 6082/17 ENV 111 DEVGEN 19 ONU 24 RELEX 109 FIN 89 NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad Uitvoering van de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling: gevolgen voor het milieubeleid van de EU - Gedachtewisseling 1. Tijdens de top over duurzame ontwikkeling van de Verenigde Naties (New York, september 2015) is de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling ("Transforming our world") aangenomen. Die omvatte een pakket mondiale doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals - SDG's), dat met ingang van 1 januari 2016 de plaats innam van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDG's). De aanneming van de Agenda 2030 kwam er na een lang proces van dialoog en onderhandelingen dat van start ging tijdens de Rio+20-top in juni 2012 en waaraan zowel regeringsvertegenwoordigers als niet-overheidsactoren deelnamen. 6082/17 dep/jel/ln 1 DG E 1A NL

2 De Agenda 2030 biedt een integraal antwoord op mondiale uitdagingen door de uitbanning van armoede en de economische, sociale en ecologische dimensie van duurzame ontwikkeling op een holistische manier te benaderen. De 17 SDG's en de 169 daaraan gekoppelde subdoelen hebben betrekking op sleutelgebieden als armoede, ongelijkheid, voedselzekerheid, gezondheid, duurzame consumptie en productie, groei, werkgelegenheid, infrastructuur, duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen, oceanen, klimaatverandering en gendergelijkheid. 2. Op 26 oktober 2015 heeft de Raad Milieu een eerste gedachtewisseling over de Agenda 2030 en de milieuaspecten ervan gehouden op basis van een achtergronddocument van het voorzitterschap met enkele vragen Op 22 november 2016 heeft de Commissie de mededeling "Volgende stappen voor een duurzame Europese toekomst - Europese duurzaamheidsmaatregelen" 2 aangenomen. Die is op 19 december 2016 aan de Raad Milieu voorgelegd. 4. Verwacht wordt dat de Raad Algemene Zaken tijdens zijn zitting van 20 juni 2017 conclusies over de uitvoering van de Agenda 2030 op EU-niveau zal aannemen. 5. In dit verband is het voorzitterschap van mening dat het een geschikt moment is voor de ministers van Milieu om verder na te denken over hoe de Agenda 2030 effectief kan worden uitgevoerd op EU-niveau, alsmede over de gevolgen van de Agenda 2030 voor het milieu-beleid en de milieuwetgeving van de EU. Teneinde de gedachtewisseling ter zake in de Raad Milieu op 28 februari 2017 aan te sturen en te structureren, heeft het voorzitterschap een achtergronddocument en drie vragen opgesteld, die in de bijlage bij deze nota staan. 6. Het Comité van permanente vertegenwoordigers wordt verzocht nota te nemen van het achtergronddocument met de vragen van het voorzitterschap (zie bijlage) en deze aan de Raad toe te zenden met het oog op de genoemde gedachtewisseling op 28 februari Doc /15. Doc /16 - COM(2016) 739 final + ADD /17 dep/jel/ln 2 DG E 1A NL

3 Uitvoering van de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling: gevolgen voor het milieubeleid van de EU BIJLAGE - Gedachtewisseling 1. De Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling De Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, die in september 2015 door de 70e zitting van de Algemene Vergadering van de VN werd aangenomen, biedt een ambitieuze nieuwe blauwdruk om op een universele, transformerende manier in te spelen op mondiale tendensen en uitdagingen. De kern van de Agenda 2030 wordt gevormd door de 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals - SDG's) en de 169 daaraan gekoppelde subdoelen, die uiterlijk in 2030 moeten worden gehaald. Tel daarbij de resultaten van andere belangrijke internationale toppen en conferenties uit 2015 (met name de conferentie over financiering van ontwikkeling in Addis Abeba, de COP 21 in Parijs en het kader van Sendai voor rampenrisicovermindering), en de internationale gemeenschap beschikt over een ambitieus nieuw kader om alle landen te laten samenwerken rond gemeenschappelijke uitdagingen. Voor het eerst zijn de SDG's universeel toepasselijk in alle landen, en de EU is vastbesloten het voortouw te nemen bij de uitvoering ervan. 2. Mededeling van de Commissie "Volgende stappen voor een duurzame Europese toekomst - Europese duurzaamheidsmaatregelen" Deze mededeling, die op 22 november 2016 werd aangenomen, is het antwoord van de Commissie op de Agenda 2030, en beschrijft hoe de tien politieke prioriteiten van de Commissie bijdragen tot de uitvoering ervan, en hoe de EU de SDG's in de toekomst zal trachten te halen. Het proces ter uitvoering van de Agenda 2030 op EU-niveau dient twee actielijnen te omvatten: de eerste heeft tot doel de SDG's in het Europees beleidskader en de huidige prioriteiten van de Commissie te integreren; de tweede moet een denkoefening op gang brengen over de verdere ontwikkeling van de langetermijnvisie van de EU en over de focus van het sectoraal beleid na /17 dep/jel/ln 3

4 Van de Commissie wordt verwacht dat zij vanaf 2017 regelmatig verslag uitbrengt over vorderingen van de EU met de uitvoering van de Agenda Toen de Commissie haar mededeling op 19 december 2016 aan de Raad Milieu presenteerde, oordeelden een aantal ministers in een eerste reactie dat de mededeling een goed overzicht bood van de bestaande beleidsinitiatieven en -instrumenten en liet zien hoe de prioriteiten van de Commissie zich verhouden tot de SDG's, maar dat een analytisch perspectief en een grondige beoordeling van de lacunes in de bestaande EU-beleidslijnen en -wetgeving in alle relevante sectoren ontbraken. De mededeling werd vervolgens voorgelegd aan de Raad Algemene Zaken op 7 februari De ministers gaven onder meer aan dat om de Agenda 2030 effectief te kunnen uitvoeren de EU en de lidstaten veel ambitie aan de dag moeten leggen, meer consistentie en beleidscoherentie moeten nastreven en de verschillende beleidssectoren moeten ontkokeren. Verwacht wordt dat de Raad Algemene Zaken tijdens zijn zitting van 20 juni 2017 conclusies over de uitvoering van de Agenda 2030 zal aannemen. 3. Uitdagingen bij de uitvoering van de Agenda 2030 In het licht van de recente besprekingen en raadplegingen heeft het voorzitterschap een aantal uitdagingen in verband met de uitvoering van de Agenda 2030 in kaart gebracht: Algemene uitdagingen bij de uitvoering middelen voor de uitvoering, met name internationale publieke financiering gebrekkige synergie tussen de financiering van ontwikkeling en de financiering van duurzame ontwikkeling effectieve monitoring en verantwoordingsplicht, aangezien veel gegevens en indicatoren over een aantal SDG's niet voorhanden of voor vergelijking vatbaar zijn, en veel ervan ook niet tijdig beschikbaar zullen zijn 6082/17 dep/jel/ln 4

5 beleidscoherentie voor duurzame ontwikkeling, hetgeen noopt tot een systematische alomvattende aanpak enerzijds en tot de uitvoering van de Agenda 2030 in alle relevante beleidssectoren, zowel intern als extern, anderzijds effectieve betrokkenheid van alle belanghebbenden, met name het maatschappelijk middenveld en de particuliere sector, bij de uitvoering- en monitoring. Mondiale uitdagingen bij de uitvoering vanuit milieuoogpunt het thema milieu integreren in de volledige Agenda 2030 en alle SDG's, en het evenwicht bewaren tussen de drie dimensies van duurzame ontwikkeling, ook in de uitvoeringsperiode tot 2030 de milieudimensie van duurzame ontwikkeling hoog op de agenda van het High Level Political Forum (HLPF) houden, onder meer met regelmatige en relevante bijdragen van de Milieuvergadering van de VN (United Nations Environment Assembly - UNEA) de povere milieudimensie van de Actieagenda van Addis Abeba, vooral in vergelijking met de Agenda 2030 die deze zou moeten ondersteunen, en de onzekerheid over de beschikbaarheid van de nodige uitvoeringsmiddelen in de periode tot Uitdagingen bij de uitvoering voor de EU, onder meer inzake milieu van de uitvoering van de Agenda 2030 een prioriteit maken voor de EU en de lidstaten, ook op het niveau van de Europese Raad de Agenda 2030 integreren in alle beleidsgebieden, en ervoor zorgen dat naast de sectoren milieu en ontwikkelingssamenwerking ook andere beleidsinstanties, waaronder andere Raadsformaties, verantwoordelijkheid opnemen voor de Agenda 2030 alle Raadsformaties ertoe brengen dat zij de milieudimensie van duurzame ontwikkeling op een evenwichtige manier in hun huidige en toekomstige activiteiten integreren bij de uitvoering van de Agenda 2030 in hun respectieve beleidsgebieden lacunes opsporen en in kaart brengen in alle beleidsgebieden om tot een holistische beoordeling te komen van het beleid, de wetgeving en de uitvoeringsmiddelen die van nu tot 2030 op EU-niveau aan de orde zijn. Dit houdt in dat de bestaande EUstrategieën, -beleidslijnen en -instrumenten met een kortere uitvoeringstermijn, zoals het 7e MAP of de Europa 2020-strategie, mogelijk moeten worden herzien 6082/17 dep/jel/ln 5

6 alle belanghebbenden in de EU, met name het maatschappelijk middenveld en de particuliere sector, bewust maken van de Agenda 2030, hen verantwoordelijkheid laten opnemen en effectief betrekken bij het uitvoeringsproces. 4. Kader en doelstellingen voor de gedachtewisseling tijdens de zitting van de Raad Milieu van 28 februari 2017 Het proces ter uitvoering van de Agenda 2030 is complex. Tal van actoren dienen eraan deel te nemen. Het voorzitterschap is zich er dan ook van bewust dat de analyse van de Commissiemededeling en de interne coördinatie veel tijd vergen, en dat dit proces in de meeste lidstaten nog loopt. Anderzijds zijn de ministers van Milieu en de Raad Milieu jarenlang nauw betrokken geweest - in een voortrekkersrol - bij het duurzame-ontwikkelingsproces in de aanloop naar de Rio+20-top in 2012, alsmede bij de follow-up van die top, die heeft geleid tot de aanneming van de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling. Met dit achtergronddocument verzoekt het voorzitterschap de ministers hun mening te geven over de uitvoering van de Agenda 2030 vanuit milieuoogpunt, en over hoe de verschillende uitdagingen bij de uitvoering op lidstaatniveau, EU-niveau en mondiaal niveau kunnen worden aangepakt. Daarbij dienen zij te bespreken of het bestaande milieubeleid van de EU en de instrumenten daarvan geschikt zijn om de relevante SDG's en streefcijfers te halen, en hoe die beleidsinstrumenten op elkaar kunnen worden afgestemd. Teneinde enige structuur aan te brengen in het debat, wordt gevraagd dat de ministers zich beraden op de volgende drie vragen: 1. De Agenda 2030 bepaalt dat alle SDG's op een evenwichtige manier moeten worden uitgevoerd, en dat maatregelen op één beleidsgebied niet ten koste mogen gaan van inspanningen op andere gebieden. Hoe kunnen wij die horizontale samenhang in de praktijk bewerkstelligen en tegelijkertijd de nodige vooruitgang boeken bij de uitvoering van sectorale beleidslijnen? 6082/17 dep/jel/ln 6

7 2. Welke stappen moeten nu volgen? Wat zijn de prioritaire gebieden die bij de omzetting van de Agenda 2030 in het milieubeleid van de EU moeten worden aangepakt? 3. Hoe kunnen wij de burger en de particuliere sector aanspreken en actief betrekken bij de uitvoering van de Agenda 2030, en aldus bijdragen aan de algemene doelstelling om de EU weer dichter bij de burger te brengen? Welke rol kan het in de Commissiemededeling vermelde "platform voor de verschillende belanghebbenden" (Multi- Stakeholders Platform) in dit verband spelen? 6082/17 dep/jel/ln 7