MFC schuytgraaf CentruM. voorlopig ontwerp december 2011

Transcriptie

1 MFC schuytgraaf CentruM voorlopig ontwerp december 2011

2 2 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

3 Inhoudsopgave MFC Schuytgraaf Centrum in veld 15 4 Opzet van het gebouw 6 Speelterreinen 8 Begane Grond 10 Eerste verdieping 14 Eerste en tweede verdieping 18 Doorsneden 20 Patio 20 Mogelijkheden patio 22 Duurzaamheid 24 Studies definitief ontwerp 26 Colofon 27

4 MFC Schuytgraaf Centrum in veld 15 Het Multifunctioneel Centrum Schuytgraaf Centrum komt te liggen op een zeer centrale plek in veld 15, het centrumveld van de wijk Schuytgraaf in Arnhem. Aan de oostzijde is het nieuwe winkelcentrum van de wijk gepland, aan de westzijde worden woningen gebouwd en ten zuiden van het gebouw komt een woonzorgcentrum. Het gebouw grenst aan de noordzijde aan het zogenaamde archeologisch veld. Hier zullen de sporen van verschillende tijden zichtbaar worden gemaakt. Tevens is dit een plek waar ook de kinderen uit het MFC zullen kunnen spelen, naast de rond het gebouw aanwezige groene speelterreinen Het groen van het archeologisch veld zal worden voortgezet in de straten tussen de gebouwen. Daarnaast komt er in het MFC een belangrijke verbinding tussen het archeologisch veld en het speelterrein en de hoofdingang aan de zuidkant van het gebouw. Intern zal deze verbinding nog eens versterkt worden door een groene as met planten en bomen in het gebouw. gebouw en archeologisch veld MFC 4 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

5 station schuytgraaf archeologisch veld woningen woningen MFC winkelcentrum woonzorgcentrum stedenbouwkundig uitgangspunt veld 15 Marasingel

6 Opzet van het gebouw Het ontwerp voor het Multifunctioneel Centrum Schuytgraaf Centrum is een opzet voor een gebouw als strategie in voortschrijdende onzekerheid, onzekerheid over hoe de wijk zich zal ontwikkelen, welke capaciteit aan schoolvoorzieningen nodig zal zijn en aan wat voor voorzieningen verder nog onderdak zal moeten worden verleend. Van een stabiel programma van eisen was eigenlijk nooit sprake omdat zodanige wijzigingen optraden dat die steeds weer aanleiding vormden om in feite opnieuw te beginnen. Dit leidde tenslotte tot het huidige ontwerp dat open ended is, in de zin dat het er zo veel mogelijk op ingesteld is om latere wijzigingen te kunnen opnemen, zonder dat daardoor de hoofdopzet in ernstige mate in gevaar mag komen. Uitgangspunt is een relatief zware en permanente betonconstructie die de belangrijkste rooilijnen van het stedenbouwkundige plan volgt en die als een stabiel kader de hoofdvorm van het gebouw vastlegt. Hierin bevinden zich de ruimten voor onderwijs verdeeld over de verschillende aan dit project deelnemende scholen. Deze lijst van scholen omvat de andere onderdelen die daaronder tot aan de periferie van het gebouw doorlopend hun buitengevels hebben. Het middengebied, zoals omkaderd door de onderwijslijst, waarvan de twee sportzalen het voornaamste oppervlak uitmaken is overdekt met een egaal sheddak zoals bij fabrieken gebruikelijk en dat waar gewenst van daklichten wordt voorzien. Door de lijstconstructie gedeeltelijk een halve verdieping in hoogte te laten verspringen is er onder plaats voor één respectievelijk twee verdiepingen, te gebruiken voor willekeurig andere bestemmingen zoals reeds geprogrammeerd of nog toe te voegen. Eventueel zouden nog meer onderwijsruimten kunnen worden toegevoegd door op het lagere gedeelte van de lijst nog een verdieping toe te voegen. (Daarmee moet dan wel met de gewichtsberekening van te voren rekening worden gehouden.) Wanneer bij nader inzien een geringere behoefte aan onderwijsruimten zou bestaan kunnen in de plaats daarvan woningen of willekeurig andere bestemmingen worden ondergebracht (zie p. 18). De ambitie is een gebouw te maken dat op overtuigende wijze aanpasbaar is aan latere veranderingen en toevoegingen en daarbij niet tot een ongecontroleerde chaos van elementen vervalt, maar een eigen uitgesproken identiteit zal behouden. bebouwd oppervlak begane grond mogelijke uitbreidingen 6 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

7 kader, een vaste (draag)structuur invulling binnen / onder het kader mogelijk minder programma mogelijke uitbreiding

8 Speelterreinen Er is een speelterrein voor de kinderen van de drie scholen dat tevens gebruikt zal worden voor de naschoolse opvang. Dit plein zal ook na schooltijd door kinderen gebruikt kunnen worden. Voor de kinderen van de kinderopvang en de peuterspeelzaal is een apart speelterrein aan de andere zijde van het gebouw. Een gedeelte van de speelterreinen is overdekt. De vrije hoogte onder gebouw is daar ongeveer 6,3 meter. Zo zal het gebouw een extra dimensie aan het spelen toevoegen: ook tijdens regen kan buiten gespeeld worden. Daarnaast biedt het de mogelijkheid zaken op te hangen, en zo speelmogelijkheden te vergroten. amfitheater buiten (stedelijk gymnasium leiden, ahh, 2009) inrichting speelplaats (stedelijk gymnasium leiden, ahh, 2009) speelplaatsen mfc 8 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

9

10 Begane Grond Aan het grote speelterrein van de scholen ligt de hoofdentree van het gebouw. In directe nabijheid van de entree zijn er een aantal trappen die leiden naar de verschillende scholen. Bij de hoofdentree bevindt zich de kantine/ontmoetingsruimte. Deze vormt het hart van het gebouw en ligt zeer centraal ten opzichte van de multifunctionele- en wijkfuncties. Vanuit de kantine is er zicht op de sportruimte, de theaterruimte, de hoofdentree en de op de eerste verdieping gelegen ruimtes voor de wijk. Naast- en boven de hoofdentree bevindt zich de theaterruimte, welke te koppelen is met de verschillende speellokalen. Ook zijn de speellokalen onderling te koppelen, waardoor er een veelvoud aan mogelijkheden ontstaat. De functies voor de allerkleinsten, de kinderdagopvang, de peuterspeelzaal en het consultatiebureau zijn toegankelijk door een entree aan de zijde van het archeologisch veld. Deze entree is intern verbonden met de hoofdentree, door middel van een straat als hoofdas door het gebouw. centrale ruimte geopend, compartimenten individueel toegankeiijk De twee sportzalen moeten uitgebreid kunnen worden met een derde sportzaal. Om te voorkomen dat er aan de buitenzijde van het gebouw een (lege) plek gereserveerd moet worden zodat het gebouw een onvoltooid karakter zal houden, en daarmee stedenbouwkundig een niet wenselijke situatie zou ontstaan, is in het plan daartoe een patio opgenomen met de afmetingen van de eventuele derde sportzaal. centrale ruimte gedeeltelijk geopend 10 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011 stand alone sportzaal

11 kdv sportzaal multif. ruimten psz kantine consultatie keuken begane grond

13

14 Eerste verdieping De straat als groene hoofdas door het gebouw bevindt zich behalve op de begane grond ook op de eerste verdieping. Deze straat is niet alleen circulatieruimte, maar ook een aanvullende verblijfsruimte voor de kinderen van de buitenschoolse opvang. Tevens maakt deze straat ook de ruimtes voor de wijk en de tribune van de sportzaal toegankelijk. Hier zullen planten en bomen een verbinding vormen met het archeologisch veld Direct boven de multifunctionele ruimte van de begane grond bevinden zich de overige multifunctionele ruimten. Dat zijn het handvaardigheidslokaal, de multimediaruimte en een vergaderzaal. Deze ruimten zullen behalve tijdens schooltijd door de kinderen van de scholen ook worden gebruikt door de overige gebruikers van het gebouw. centrale ruimte geopend, compartimenten individueel toegankeiijk centrale ruimte gedeeltelijk geopend 14 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011 stand alone sportzaal; tribune via interne trap

15 multif. ruimten tribune sport bso wijk eerste verdieping

17

18 Eerste en tweede verdieping De scholen liggen gedeeltelijk op de eerste en gedeeltelijk op de tweede verdieping. Elke school zal een eigen indeling krijgen die past bij de respectievelijke visie op educatie. Tussen de scholen liggen de pieklokalen, zodanig dat elke school kan uitbreiden, direct naast het eigen domein. Zo wordt voorkomen dat kinderen moeten gaan zwerven door domeinen van andere scholen. Wanneer de pieklokalen niet meer nodig zijn zal de ruimte die vrijkomt dan door anderen gebruikt kunnen worden. Door de constructieve opzet van kolommen en balken is de plattegrond eenvoudig aan te passen aan nieuwe eisen, zonder het gebouw ingrijpend te wijzigen. Vrijkomende ruimte kan behalve voor scholen ook gebruikt worden voor andere maatschappelijke functies. Hierbij een voorbeeld van mogelijke invullingen met woningen. verdeling pieklokalen toekomstige locatie pieklokalen: geconcentreerd op één plek indelingsmogelijkheden school woningen als vervanging van schoolfunctie 18 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

19 confetti piekopvang het jongleren de gazelle piekopvang eerste en tweede verdieping

20 Doorsneden Het hart van de ring met lokalen wordt overdekt door één groot dak. Dit dak heeft zodanige lichtopeningen dat de onderliggende ruimten niet te veel op zullen warmen. Door de daglichtopeningen zal de hoeveelheid daglicht per ruimte worden gereguleerd. Op plaatsen waar daglicht minder gewenst is, zullen verduisteringsmaatregelen getroffen worden. patio In het gebouw is een patio opgenomen; op deze plek kan de sporthal uitgebreid worden met een derde sportzaal. Door alvast een dak boven deze patio aan te brengen zal een grote verscheidenheid aan gebruiksmogelijkheden aan het gebouw toegevoegd worden. Onderzocht zal moeten worden of er hiervoor budget gevonden kan worden. Op de volgende pagina zijn een aantal suggesties van gebruiksmogelijkheden van deze overdekte patio opgesomd. 20 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011 wintertuin (behnisch architekten, lumen gebouw, wageningen,1998)

21 dwarsdoorsnede sportzaal dwarsdoorsnede patio langsdoorsnede patio en sportzalen langsdoorsnede groene hoofdas

22 mogelijkheden patio markt theater sport tu delft, bouwkunde 22 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

23 schaats buurt expo familistère guise frankrijk (1890)

24 Duurzaamheid 1. Energie - thermische isolatie conform duurzaamheidseisen in het bouwbesluit - toepassen van stadsverwarming - toepassen van warmteterugwinning - alle ruimten in het gebouw voorzien van daglicht, ofwel via de gevel, ofwel via het dak; beperking van het electraverbruik - toepassen van zonwering 2. Milieu - toepassen van duurzame, hernieuwbare materialen - materialisering is zodanig dat bij sloop materialen goed gescheiden kunnen worden: constructie-onderdelen worden op veel plaatsen niet af- of weggewerkt; goede afvalscheiding mogelijk - watersparende voorzieningen 5. Toekomstwaarde - de constructieve structuur is zodanig dat te allen tijde de indeling kan worden aangepast aan nieuwe eisen en wensen, ander gebruikers en bestemmingen - pieklokalen zijn opgenomen om de piek in het kinderaantal op te vangen. Wanneer deze lokalen niet langer nodig zijn, kunnen deze een andere bestemming krijgen, van een maatschappelijke functie tot wonen - in het ontwerp is een plek gereserveerd voor een eventuele uitbreiding van de sportzaal tot sporthal - de opzet van het gebouw is zodanig dat er ruimte op het kavel is om het gebouw uit te breiden, zonder de stedenbouwkundige opzet te beïnvloeden 3. Gezondheid - ventilatie conform frisse scholen klasse B: groot ventilatievoud, groot aantal te openen delen - alle ruimten in het gebouw voorzien van daglicht, ofwel via de gevel, ofwel via het dak - lage temperatuur verwarming 4. Gebruikskwaliteit - de bouwkundige structuur is zodanig flexibel dat de verschillende gebruikers hun door hen gewenste indeling kunnen krijgen - de compartimentering is zodanig dat gebouwdelen die niet in gebruik zijn kunnen worden afgesloten 24 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

25 aanzicht zuid aanzicht west aanzicht noord aanzicht oost

26 studies Definitief ontwerp studiemaquette gevel schetsen herman hertzberger 26 mfc schuytgraaf centrum arnhem, december 2011

27 Colofon Opdrachtgever: Gemeente Arnhem, dienst MO Eusebiusbuitensingel 53 Postbus EG Arnhem T F E Gemeente@Arnhem.nl Architect: Architectuurstudio HH Gerard Doustraat XB Amsterdam Postbus BR Amsterdam T F E office@hertzberger.nl W