Maatschappijleer. Staatsexamen havo. Programma van toetsing en afsluiting. (vernieuwde profielstructuur)

Transcriptie

1 Maatschappijleer Staatsexamen havo Programma van toetsing en afsluiting (vernieuwde profielstructuur) 2010

2 Inhoudsopgave Opzet van het examen... 3 Het examenprogramma... 3 Beschrijving eindtermen... 3 Het commissie-examen... 3 Eisen waaraan het verslag moet voldoen... 4 Inzenden werkstuk... 5 De beoordeling van het commissie-examen... 6 Het eindcijfer

3 Maatschappijleer Opzet van het examen Het examen bestaat uit een commissie-examen, dat mondeling wordt afgenomen. Het examenprogramma maatschappijleer commissieexamen Domein A: Subdomein A1: Informatievaardigheden Vaardigheden Subdomein A2: Benaderingswijzen Domein B: Rechtsstaat Subdomein B1: Vrijheidsrechten en plichten; het beginsel rechtsstaat Subdomein B2: De praktijk van de rechtsstaat Subdomein B3: Internationale vergelijking en Domein C: Subdomein C1: Politieke rechten; de structuur Parlementaire democratie van de democratie Subdomein C2: De praktijk van de parlementaire democratie Subdomein C3: Internationale vergelijking en Domein D: Subdomein D1: Geschiedenis van de Verzorgingsstaat verzorgingsstaat Subdomein D2: Sociale rechten en plichten; kenmerken van een verzorgingsstaat Subdomein D3: De praktijk van de verzorgingsstaat Subdomein D4: Internationale vergelijking en Domein E: Pluriforme Subdomein E1: Geschiedenis van de samenleving pluriforme samenleving Subdomein E2: Grondrechten die horen bij de pluriforme samenleving Subdomein E3: De praktijk van de pluriforme samenleving Subdomein E4: Internationale vergelijking en Beschrijving eindtermen Een beschrijving van de eindtermen is te vinden op > kies linksboven: 2010 > havo > maatschappijleer > examenprogramma maatschappijleer, havo Het commissie-examen Het commissie-examen bestaat uit een mondeling examen van 40 minuten en vindt plaats in juli (op scholen voor v.s.o. in juni/juli). Gedurende twintig minuten voorafgaand aan het mondeling examen, krijgt de kandidaat een casus te bestuderen. Daarbij worden de kandidaat één of meer artikelen voorgelegd over één of meer maatschappelijke vraagstukken. Bij de voorbereiding is het gebruik van een zelf meegebracht Nederlands woordenboek toegestaan. 3

4 Bij het mondeling examen wordt aandacht besteed aan: 1. Het beantwoorden van vragen over één of meer maatschappelijke vraagstukken. Tijdens het mondeling examen wordt de kennis van de domeinen B t/m E getoetst in combinatie met de vaardigheden en benaderingswijzen uit domein A. Dit gebeurt voor een deel aan de hand van een casus. Hierbij bij wordt nagegaan of de kandidaat de kennis van de domeinen B tot en met E kan toepassen, herkennen of verklaren, een standpunt kan innemen of een conclusie kan trekken. 2. De praktische opdracht De praktische opdracht betreft een beperkte onderzoeksopdracht over een actueel maatschappelijk vraagstuk op basis van tenminste 1 boek/hoofdstuk uit een studieboek en 2 artikelen, waarvan de artikelen slechts verschenen mogen zijn vanaf de maand september voorafgaand aan het examenjaar waarin het examen wordt afgenomen tot 1 mei van het examenjaar. Dit moet duidelijk verantwoord worden in de literatuurlijst bij de PO." Deze opdracht bestaat uit het maken van een werkstuk over een maatschappelijk vraagstuk of verschijnsel waarbij naast een korte beschrijving van aard, omvang en ontstaan van het vraagstuk de benaderingswijzen van maatschappijleer moeten worden toegepast zoals vermeld in domein A. De betreffende benaderingswijzen hebben betrekking op: - politiek-juridische zaken, zoals de regelgeving en de rol van de overheid; - sociaal-economische zaken, zoals de belangen van de betrokken partijen; - sociaal-culturele zaken, zoals achterliggende normen en waarden; - vergelijkende zaken, zoals de historische en mondiale context. In het werkstuk is literatuur (artikelen en/of boeken) verwerkt. Het werkstuk moet een duidelijke centrale vraag als uitgangspunt nemen. Tijdens het mondeling examen moet de kandidaat: 1 zijn werkstuk met behulp van een poster presenteren: op een groot vel papier wordt het onderwerp en/of de centrale vraag vermeld, een deel van de verzamelde gegevens en de conclusie, of 2 op basis van de PO een stelling poneren en deze tegenover de examencommissie verdedigen; of 3 over zijn PO een betoog houden met een duidelijke vraagstelling en conclusie. De kandidaat hoeft zijn keuze pas tijdens het examen naar voren te brengen. Hierna kunnen vragen over de overige (sub)domeinen van het commissie-examen worden gesteld. Eisen waaraan het verslag moet voldoen De omvang van het werkstuk moet minimaal 1 en maximaal 3 A4-tjes tekst zijn, exclusief illustraties en bijlagen. Het maximum aantal pagina's is niet bindend maar richtinggevend. Deze A4-tjes moeten worden getypt met lettergrootte 12 en met standaard regelafstand. Bij het verslag moet de kandidaat een plan van aanpak en een logboek inleveren, waaruit blijkt op welke wijze hij het onderzoek heeft aangepakt en uitgevoerd (planning, motivatie van de keuze van het onderwerp, geraadpleegde hulpbronnen, verrichte werkzaamheden, eventueel gehouden interviews). 4

5 Inzenden werkstuk Het werkstuk met plan van aanpak en logboek moet in tweevoud vóór 1 mei van het jaar waarin dit examen wordt afgenomen, worden gestuurd naar: Informatie Beheer Groep, Examendiensten, Afdeling staatsexamens vwo/havo/vmbo, Postbus 30158, 9700 LK in Groningen. De poster dient u zelf mee te brengen naar het examen. Een poster die met de praktische opdracht wordt meegestuurd, kan niet worden verwerkt en wordt vernietigd.. N.B. De stukken dienen op papier te worden aangeleverd. In digitale vorm ingezonden werkstukken e.d. worden niet geaccepteerd. De regeling over het inzenden van werkstukken en de lijst met gelezen werken geldt alleen voor de staatsexamenkandidaten. De werkstukken van VSO-kandidaten moeten op 1 mei gereed zijn, maar hoeven niet te worden opgestuurd. Van werkstukken die Examendiensten ontvangt, krijgt de kandidaat binnen drie weken een ontvangstbevestiging. Als de kandidaat na 3 weken nog geen ontvangstbevestiging heeft ontvangen, moet hij/zij contact opnemen met Examendiensten. De werkstukken worden niet door Examendiensten beoordeeld, dat doen de examinatoren tijdens het mondeling examen. Als de kandidaat na het insturen van het werkstuk nog wijzigingen of aanvullingen aanbrengt, dient hij het gewijzigde werkstuk in drievoud mee te brengen naar het examen. Zonder het gewijzigde werkstuk wordt de kandidaat geëxamineerd en beoordeeld aan de hand van het werkstuk dat hij vóór 1 mei heeft ingestuurd. Beoordeling van het werkstuk bij de presentatie Het logboek en het plan van aanpak Blijkt uit het logboek en het plan van aanpak hoe de kandidaat de opdracht heeft aangepakt en uitgevoerd? De inhoud van het werkstuk Blijkt uit de inhoud dat het werkstuk voldoet aan minimaal te stellen eisen. Daarbij wordt onder andere gelet op: - de indeling van het verslag (titelpagina, inleiding, beschrijving van het onderzoek, de uitkomsten van het onderzoek, de conclusies, de samenvatting en de bijlagen, o.a. een literatuurlijst); - de aanwezigheid van een duidelijke centrale vraag; - de eventuele deelvragen (sluiten deze aan bij de centrale vraag?); - de verrichtte activiteiten (bijvoorbeeld literatuuronderzoek, geraadpleegde bronnen, interviews, uitgevoerde proeven, enz.); - de verwerking en analyse van de gegevens en het trekken van conclusies; - het antwoord op de centrale vraag. De posterpresentatie Blijkt uit de uiterlijke verzorging en de opbouw van de poster dat hier voldoende zorg aan is besteed. Daarbij wordt onder andere gelet op: - een logische en heldere ordening van de beeldelementen (tekst, afbeeldingen, grafieken, e.d.); - een zorgvuldige afwerking van de poster. Het werkstuk, de presentatie en de beantwoording van vragen hierover Blijkt uit het werkstuk, de presentatie en het gesprek hierover: - dat de inhoud van het werkstuk voldoet aan de criteria die hierover in de vakinformatie per vak en in de notitie Opzet, uitvoering en presentatie van een onderzoek zijn gesteld? 5

6 - dat de kandidaat vragen n.a.v. het werkstuk en/of de presentatie in voldoende mate kan beantwoorden? Is het taalgebruik en de presentatie begrijpelijk en zijn de spelling en interpunctie correct gebruikt? De beoordeling van het commissie-examen Voor het commissie-examen worden de volgende deelcijfers gegeven: - één deelcijfer voor het beantwoorden van vragen over maatschappelijke vraagstukken aan de hand van de casus: - één deelcijfer voor de presentatie en de uitvoering van de praktische opdracht, het beantwoorden van vragen daarover en beantwoorden van vragen over de overige (sub)domeinen: Het cijfer voor het commissie-examen wordt als volgt berekend: (2a + 3b) : 5. deelcijfer a deelcijfer b Het eindcijfer Het eindcijfer is gelijk aan het cijfer voor het commissie-examen, afgerond op een geheel getal. 6