Bewoners geven op 20 juni groen licht voor oprichting van de Energiecoöperatie

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2013 Bewoners geven op 20 juni groen licht voor oprichting van de Energiecoöperatie Haarlem, juni

2 Inleiding 2013 stond vrijwel geheel in het teken van de zonnecentrale op het dak van de tennis annex bollenhal aan de rand van het Ramplaankwartier in Haarlem. Dit eerste grote energieopwekkingsproject van DE Ramplaan heeft tijdens het verslagjaar veel tijd en doorzettingsvermogen van de werkgroep geëist. Eind van het jaar waren er echter belangrijke barrières geslecht en kon DE Ramplaan rekenen op een gemotiveerde en groeiende groep geinteresseerde bewoners. De werkgroep DE Ramplaan is in 2010 opgericht door een groep enthousiaste bewoners van het Haarlemse Ramplaankwartier. DE staat voor Duurzame Energie. De doelstelling: Duurzame energie voor alle woningen en bedrijven in het Ramplaankwartier en een kostenneutrale overgang naar 100% duurzame energie. Op 7 oktober 2011 werd DE Ramplaan een stichting. Het fundament van de stichting was ook in 2013 het document Strategie energiecoöperatie DE Ramplaan van juli 2011, met daarin de doelen voor middellange termijn. 1. Organisatie In 2013 waren zestien wijkbewoners onbezoldigd actief, de een intensiever dan de ander. De werkgroepleden hebben een inbreng vanuit hun eigen, vaak gespecialiseerde kennis en achtergrond. Vanwege de verwachte intensivering van de werkzaamheden is halverwege en einde van het jaar een oproep gedaan voor nieuwe vrijwilligers. De eerste oproep leidde tot medewerking van een communicatiebureau in de wijk, belangrijk voor het upgraden van de digitale communicatiemiddelen. De tweede oproep heeft in 2014 geresulteerd in uitbreiding van de werkgroep met mensen met verschillende achtergrond. Terugkerende activiteiten waren: Plenaire bijeenkomsten van alle werkgroepen met het bestuur om elkaar te informeren en vervolgstappen te bespreken (gemiddeld eenmaal per zes weken). 13 Bestuursvergaderingen Bewonersbijeenkomst in juni. Samenstelling bestuur Voorzitter : Dr. Matthijs Hisschemöller Vicevoorzitter : Jim Streefkerk (per ) Secretaris : Maud van Oossanen Penningmeester : Bert Harkema Bestuurslid : Jan Manschot (tot mei 2013) Bestuurslid : Verne Kuipers Van Wees De jaarvergadering vond plaats op 21 maart in de Opstandingskerk aan de Ramplaan in Haarlem. 2

3 2. High level business case Op 15 april nam toenmalig wethouder Rob van Doorn van de gemeente Haarlem de High Level Business Case voor een duurzaam Ramplaankwartier in ontvangst. Van Doorn prees het feit dat DE Ramplaan een initiatief is van burgers. In de High Level Business Case, gefinancierd door de gemeente Haarlem, worden twee scenario s uitgewerkt. In beide neemt de collectieve opwekking van zonne energie een belangrijke plaats in. In de loop van 2013 is de business case aan de hand van het ontwikkelde investeringsmodel bijgesteld. 3. Energieopwekking: de Zonnecentrale Bestemmingsplan Duidelijk werd dat plaatsing van een zonnecentrale op het dak van de Fablohal als economische activiteiten vanuit DE Ramplaan niet in strijd is met het bestemmingsplan. Financiering Gesprekken met verschillende partijen, waaronder de provincie Noord Holland, over het verstrekken van een zachte lening dan wel garantstelling hebben niets opgeleverd. Techniek - Er is gekozen voor de firma Weka als leverancier van de Zonneinstallatie. - De firma Pieters heeft in opdracht van de stichting een onderzoek uitgevoerd naar de dakconstructie van de Fablohal. - Duidelijk is geworden dat de helft van het dak zal moeten worden verstevigd als daar zonnepanelen op geplaatst gaan worden. Er zijn regelmatig gesprekken gevoerd over de voortgang van het project met de eigenaar van de Fablohal, de firma Thoolen. Het overleg zal uiteindelijk in 2014 leiden tot een samenwerkingsovereenkomst. Randvoorwaarden Het in het najaar van 2013 gesloten Nationaal Energieakkoord was voorwaarde om een energiecoöperatie te kunnen exploiteren. Doorslaggevend is de korting van 7,5 Eurocent (+ BTW) per kwh voor coöperaties op de energiebelasting. 4. Energiebesparing Door de tijdrovende activiteiten rondom de Zonnecentrale stonden de acties voor energiebesparing in 2013 op een laag pitje. Op 26 oktober deden in onze wijk twee bewoners mee aan de Haarlemse Heerlijke Huizenroute, georganiseerd door de gemeente Haarlem. Zij stelden hun woning open en vertelden over hun ervaringen met duurzame materialen en ingrepen. 5. Werving en communicatie Intensieve communicatie met de aspirant leden enerzijds en een actievere externe communicatie (ook via sociale media) ter ondersteuning van lobby en landelijk draagvlak anderzijds stonden centraal. Het communicatiedoel was zoveel mogelijk leden te werven voor de coöperatie in oprichting. Communicatie met de aspirant leden Website en nieuwsbrief 3

4 In de tweede helft van 2013 is een geheel nieuwe website en analoog daaraan een digitale nieuwsbrief ontwikkeld. Beide hebben een eigentijdse, frisse uitstraling. Gekozen is verder voor een eenvoudige en heldere opzet en herkenbaarheid voor mensen uit het Ramplaankwartier. De eerste digitale nieuwsbrief verscheen in december en is gestuurd naar ruim honderd bewoners en belangstellenden die op dat moment hun e mailadres hadden doorgegeven. De digitale nieuwsbrief verving het bericht waarmee DE Ramplaan de achterban de maanden daarvoor op de hoogte had gehouden. Bewonersavond Op 20 juni vond in de NH Kerk op de Ramplaan een bewonersbijeenkomst plaats die opnieuw druk werd bezocht. De avond was vooral bedoeld om te informeren. Vrijwel alle aanwezigen toonden zich bereid lid te worden van een op te richten energie coöperatie en minstens 500 euro te willen inleggen als zachte lening. Met die intentieverklaringen wist de werkgroep zich voldoende gesteund om door te gaan. Dit was de eerste keer dat DE Ramplaan van bewoners een commitment vroeg. Het aantal intentieverklaringen was eind 2013 gestegen tot 67. Ook in 2013 bleken de bewonersavonden een belangrijk communicatiemiddel. Er is direct contact met belangstellende bewoners in een positieve sfeer die de sociale cohesie vergroot en bovendien inspireert. Voor de werkgroep is de grote belangstelling voor de informatieavonden bovendien stimulerend. Politiek Een landelijke delegatie van GroenLinks sprak tijdens een bezoek aan Haarlem met vertegenwoordigers van DE Ramplaan. Publiciteit Technisch Weekblad, februari 2013: Hoe houdt de nieuwe nuts de wijk warm? Op 11 juli noemde het NOS Journaal DE Ramplaan een voorbeeld van een bewonersinitiatief dat gaat profiteren van een Energieakkoord. In de uitzendingen van 18 en 20 uur vertellen twee leden van de werkgroep waarom verlaging van de energiebelasting noodzakelijk is voor projecten als DE Ramplaan. Het item gaf een goed beeld van de wijk, het doel van DE Ramplaan en de hobbels. 6. Lobby In het verslagjaar zijn de externe contacten intensief geraadpleegd en ingezet om duidelijkheid te krijgen over (juridische) wetgeving en hobbels voor de bouw van de zonnecentrale en oprichting van de energiecoöperatie te overwinnen. Fiscaal juridisch traject Eind 2013 heeft de stichting een inventarisatie gemaakt van de fiscaal juridische aspecten rond de voorgenomen oprichting van een energiecoöperatie. Er is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een model voor de coöperatie en het opstellen van statuten. Verder is vastgesteld dat er een pandrecht op de zonnepanelen dient te worden gevestigd en dat het recht van opstal op het dak notarieel moet worden vastgelegd. Met de Belastingdienst is contact geweest over de BTW inzake de zonnecentrale. Of deze door coöperaties betaald moet worden, was eind 2013 nog niet duidelijk. SER akkoord DE Ramplaan heeft via e Decentraal inhoudelijk bijgedragen aan de onderhandelingen over het Nationaal Energieakkoord dat in november werd gesloten. Cruciaal was de opgenomen korting op de energiebelasting voor collectieve opwek voor de meter. Na een amendement van GroenLinks werd in de Belastingwet opgenomen dat de korting voor tien jaar wordt gegarandeerd. Op rechtszekerheid voor lokale energiecoöperaties was al eerder aangedrongen door verschillende organisaties. Op 4

5 initiatief van DE Ramplaanvoorzitter Matthijs Hisschemöller ondertekenden zij op een congres van Hier Opgewekt op 15 november in Amersfoort een petitie aan de Tweede Kamer. Matthijs Hisschemöller verwoordde de zorgen ook in een interview met EnergyTV. 7. Partners Gemeente De gemeente Haarlem is een belangrijke partner van DE Ramplaan. Er is een overlegstructuur met terugkerende gesprekken tussen onze contactpersoon bij de gemeente en DE Ramplaan over de mogelijkheden elkaar te versterken. In september vond een gesprek plaats met de betrokken wethouder, Lukas Mulder, over de rol van de gemeente. DE Ramplaan profiteert daarnaast van het netwerk van energie initiatieven dat de gemeente faciliteert: Blok voor Blok, Watt voor Watt, Groene Mug, Route du Soleil. Ieder kwartaal organiseerde de gemeente een MasterClass over verschillende onderwerpen, waaraan ook DE Ramplaan deelnam. Een van de bestuursleden van DE Ramplaan is Energiepionier. Zo'n dertig energiepioniers fungeren onder begeleiding van de gemeente Haarlem als aanjager voor andere Haarlemmers die energiebewust willen leven. De uiteindelijke doelstelling: 80 procent energiebesparing. Elan wonen Woningcorporatie Elan Wonen is de grootste verhuurder in de wijk en als aspirant lid betrokken bij DE Ramplaan. Alliander Alliander is als netbeheerder verantwoordelijk voor de infrastructuur van het energienetwerk. In gesprek met Alliander is in 2013 duidelijk geworden dat dit tot gevolg heeft dat het bestaande transformatorhuis van Thoolen moet worden verzwaard (van 350 naar 600 KW), een laagspanningskast moet worden geïnstalleerd en een eigen aansluiting volgens EAN code moet worden gerealiseerd. Mede door onduidelijkheden in de uitvoeringsregeling van het Nationaal Energieakkoord zijn de onderhandelingen met Alliander over de kosten in 2013 nog niet afgerond. Energieleverancier De keuze voor de energieleverancier als intermediair bedrijf tussen zonnecentrale en individuele afnemer is belangrijk. Daarbij telt enerzijds hun ervaring met duurzame energie en anderzijds de kosten en tarieven die de leverancier de leden van de coöperatie in rekening wil brengen. De coöperatie gaat daarin uiteindelijk de keuze maken. Collega initiatieven Nederland kent momenteel zo n 300 lokale energie initiatieven. Er zijn diverse samenwerkingsverbanden zoals e Decentraal, HIER Opgewekt, NederlandKrijgtNieuweEnergie, Stichting Energietransitie Nederland (SET), initiatieven vanuit Stichting Urgenda. DE Ramplaan heeft contact met een aantal van deze initiatieven en neemt met enige regelmaat deel aan landelijke activiteiten. Financiële ondersteuning DE Ramplaan had ook in 2013 niet kunnen functioneren zonder de belangeloze inzet van vrijwilligers, die hun kennis en ervaring belangeloos hebben ingezet. Verschillende lokale bedrijven en zzp'ers hebben hun diensten aangeboden tegen gereduceerde tarieven. 7. Financieel jaarverslag 5

6 6

7 Het NOS Journaal interviewt een bewoner in onze wijk naar aanleiding van het Energieakkoord. 7

8 Contactgegevens DE Ramplaan Secretariaat Denys van Hullelaan GN Haarlem 8