Werkgroep Ommoordse Veld Open & Groen Paneel 2
|
|
- Damian Gabriël Brander
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoogstamfruitboomgaard Waarom een hoogstamboomgaard in Ommoord? In 2011 organiseerde deelgemeente Prins Alexander een serie bijeenkomsten over inrichting en gebruik van het Ommoordse Veld. Bewoners en organisaties werden uitgenodigd om ideeën in te dienen. Op grond hiervan zijn richtlijnen opgesteld voor de toekomst. Uitgangspunt was daarbij in elk geval behoud van het open en groene karakter. Een idee dat door een buurtbewoner werd ingediend was het aanplanten van een hoogstamfruitboomgaard. Dit idee werd breed ondersteund en is daarom dan ook in 2012 uitgevoerd door Wouter den Boer, specialist op het gebied van hoogstamfruitbomen en bewoner van Ommoord. Appels en perenbomen, de geschiedenis Er is een zeldzame wilde appelsoort die inheems is, maar die levert geen eetbare vruchten. De appels en peren die we nu eten, zijn niet direct verwant aan de inheemse wilde appel. Grieken en Romeinen namen fruitbomen mee uit het Midden-Oosten en verspreidden de teelt verder over Europa. Boomgaarden vond men in de middeleeuwen vooral bij kloosters en kastelen, later ook bij buitenplaatsen van rijke burgers. Fruit stond als dessert op de tafels van welgestelden, zoals te zien op het schilderij van Jan Davidsz. de Heem (ca. 1620). Groente en fruit werden nog niet speciaal als gezonde voeding gezien, het begrip vitamine leerde men pas in de 20 e eeuw kennen. Fruit was vooral een luxeproduct en een statussymbool. Het gewone volk at meestal gewassen met meer voedingswaarde als granen, knollen, rapen en wortelen. Een dessert kwam bij hen niet op tafel. Met de opkomst van de burgerij nam de vraag naar fruit toe en werden er rond steden en dorpen meer fruitbomen aangeplant. Boeren legden kleinschalige boomgaarden aan waar het vee op warme zomerdagen in de schaduw kon grazen. Voor de boeren was het een extra bron van inkomsten. Het fruit was voor eigen gebruik en voor verkoop aan de directe omgeving. De boerderijen met bomen zijn karakteristiek voor het Hollands landschap zoals we dat bijvoorbeeld vinden op de schilderijen van de schilders van de Haagse School: weilanden met koeien, een paar grillig gevormde bomen en een prachtige wolkenlucht. Dat landschap zien we steeds minder, maar veel mensen vinden dat nog steeds heel mooi. Grote bomen, vol met bloesem of beladen met fruit zijn een lust voor het oog. De kleinschalige boomgaarden bij boerderijen verdwenen uit het landschap onder invloed van de verstedelijking, maar ook door groei van de bevolking en stijgende vraag naar fruit. Innovatie van de fruitteelt leidde tot aanplant van laagstambomen waarvan men de
2 vruchten makkelijker kan plukken en tot aanplant van soorten die altijd een goede oogst geven. Veel oude rassen verdwenen daardoor uit het assortiment zoals de Juttepeer of de Brabantse Bellefleur. Het ging rond 1900 steeds beter met de fruitteelt. Men werd zich er van bewust dat fruit behalve lekker ook gezond was, men kon het steeds beter bewaren door wecken of het in koelcellen op te slaan. In de crisis van de jaren dertig was het de enige bedrijfstak die geen overheidssteun nodig had. In de Tweede Wereldoorlog werden er nog veel extra bomen aangeplant. In de jaren daarna kregen de grootschalige fruitteeltbedrijven het moeilijk door overproductie en door concurrentie uit andere landen. Vanaf 1953 kwamen er rooipremies voor hoogstambomen en kleine boomgaarden. Er was vooral vraag naar goedkoop voedsel en de intensieve fruitteelt produceerde voor lagere prijzen. Er waren altijd mensen die zich verzetten tegen deze verarming van het landschap, maar economische motieven gaven de doorslag. De laatste jaren is er een hernieuwde belangstelling voor hoogstambomen met streekeigen rassen. Er worden subsidies verstrekt om hoogstambomen aan te planten. Niet vanwege de grootschalige productie van fruit maar vanwege de landschappelijke en ecologische waarde. Stadslandbouw, streekproducten zijn populair. De hoogstamboomgaard in Ommoord is aangelegd met subsidie van de deelgemeente Prins Alexander. Ecologische waarde hoogstambomen Hoogstambomen zijn mooi om te zien, zij kleden het landschap aan. Daarnaast zijn zij ook van nut voor mens en dier. Hun bloesems bevatten voedsel voor bijen, hommels en vlinders. Hun bladerkronen geven op warme zomerdagen schaduw voor mensen en voor het vee dat in de boomgaard graast. De vruchten kunnen worden geoogst en worden gegeten of verwerkt tot taarten, stropen, moes, sap. Fruit dat niet tijdig wordt geplukt of dat van de bomen valt dient als voedsel voor allerlei dieren, van vogels en insecten tot spitsmuizen en konijnen. De hoge bomen bieden gastvrij onderdak aan vleermuizen, vogels en allerlei insecten. Tussen de wortels en de afgevallen bladeren huizen vele kleine dieren. Oude rassen terug in het Ommoordse Veld Vroeger had iedere streek had zijn eigen rassen, op veen gedijen andere bomen dan op rivierklei. De grootschalige fruitteelt leidde tot concentratie in streken als de Betuwe en Zeeland en tot uniformiteit in de aanplant. Het economische belang stond voorop. Men wilde fruitbomen die veel opbrengst geven, niet erg gevoelig zijn voor ziekten, met vruchten die er mooi uitzien en die de meeste mensen wel lekker vinden. Friszure appels als Elstar en Jonagold zijn populair. Appels en peren met een minder gaaf uiterlijk of met een uitgesproken smaak die niet iedereen kan waarderen, verdwenen uit het assortiment. Vroeger waren er bijvoorbeeld veel zoete appels geteeld zoals Dijkmanszoet waar hete
3 bliksem van werd gemaakt of Zoete Bloemée, die rassen zijn tegenwoordig nauwelijks meer te krijgen. In de laatste jaren herleeft de belangstelling voor de fraaie hoogstambomen, voor streekeigen rassen die liefst onbespoten worden geteeld. Naast het economisch perspectief is er ook oog voor de cultuurhistorische en ecologische waarde van het hoogstamfruit. In de boomgaard in het Ommoordse Veld zijn twintig bomen aangeplant, steeds in rijen van drie (de laatste rij twee) om en om een rij appels en een rij peren. Wouter den Boer licht toe hoe hij zijn keuze heeft gemaakt: Ik heb de rassen gekozen omdat ik ze in de streek veel tegenkom. Daarnaast zijn het rassen met een goede gebruiks-/nutswaarde. Tevens heb ik gekozen voor bomen op groeikrachtige onderstammen, die maken dat de bomen goed kunnen gedijen op dit perceel. Zo vormen ze, met de nodige verzorging/sturing uiteraard, grootkronige en vitale bomen die heel oud kunnen worden waardoor ze een grote waarde krijgen. Hieronder is aangegeven om welke rassen het gaat. We beginnen met de drie bomen die het dichtst bij De Blijde Wei staan. Schone van Boskoop of Goudrenet. Een stevige, zure appel, de lekkerste appel voor in de appeltaart. Saint Remy. Een heerlijke stoofpeer die prachtig rood kleurt en graag wordt gebruikt door restaurantkoks. Notarisappel. Deze appel dankt zijn naam aan notaris Van Ham uit Lunteren die hem rond 1890 kweekte. Het is een lekkere sappige appel, lange tijd een van de meest populaire appels in Nederland. Zwijndrechtse wijnpeer. Een echte Zuid-Hollandse peer, een heel oud ras. Een lekkere, sappige zoete handpeer. Bramley s Seedling. Deze grote, groene appelen komen oorspronkelijk uit Engeland. Zure appel die vooral in moes en taarten wordt gebruikt. Populaire appel omdat hij ook zonder koeling heel lang bewaard kon worden. Legipont. Deze peer is rond 1800 gekweekt door de Belgische kweker Legipont. Het is een handpeer die heel zoet en sappig is. Hij wordt beschreven met superlatieven als smeltend op de tong, boterzacht, met de smaak van honing. Sterappel. Een mooie donkerrode appel vanwege de kleur een prachtige kerstappel. De appel moet na het plukken nakleuren. De smaak is zachtzuur, er wordt vaak sap van gemaakt.
4 Werkgroep Ommoordse Veld Open & Groen Paneel 2 Zwaluwentil De zwaluwentil is op initiatief van bewoners in februari 2010 geplaatst op het terrein van kinderboerderij De Blijde Wei. De eerste in Zuid-Holland. De til is zeshoekig met een puntdak. De breedte is 2,40 meter. De til staat 4,00 meter boven de grond. In Nederland zijn op vergelijkbare wijze tal van zwaluwentillen geplaatst. De eerste zwaluwentillen werden gebouwd in Duitsland. Hiermee wordt beoogd de woningnood onder huiszwaluwen te verminderen en het teruglopende aantal huiszwaluwen tot staan te brengen. Huiszwaluwen kiezen heel zorgvuldig de plekken uit waar zij gaan nestelen. Ze leven in groepsverband. Als ze eenmaal genesteld zijn, dan zijn zij zeer honkvast. Op dit moment is de zwaluwentil op de kinderboerderij nog onbewoond. De huiszwaluw Ooit, lang voordat er mensen waren, metselden huiszwaluwen hun bolle nestjes onder tegen overstekende rotsen. Toen de mensen huizen gingen bouwen, beschouwden de huiszwaluwen die als kunstrotsen en gingen zij hun nesten onder overstekende dakranden metselen. De huiszwaluwen komen steeds minder voor in Nederland en zij worden zelfs met uitsterven bedreigd. Dit wordt o.a. veroorzaakt doordat er steeds minder nestelmogelijkheden zijn: Bij moderne gebouwen ontbreken vaak de dakranden om onder te nestelen. De dakranden die er zijn, zijn vaak ongeschikt om er nesten onder te maken. Zwaluwen nestelen alleen tegen dakranden die wit of creme zijn. De nesten worden verwijderd door bewoners vanwege vermeende mestoverlast In 2013 broedden er naar schatting zo n paartjes in Nederland. Meestal nestelt de zwaluw aan de rand van de stad op een plek waar wat modder is te vinden die voor de bouw van het nest nodig is. En op een plek waar voldoende voedsel te vinden is. Zwaluwen zijn insecteneters. Een huiszwaluw vangt wel insecten per dag. Succesvolle nestlocaties in Nederland zijn vooral nabij wateren, weilanden en open gebied. Geografisch gezien komt de huiszwaluw overal voor in Nederland, maar op de kleigronden meer dan op de hoge zandgronden Huiszwaluwen brengen de winter door in Afrika. s Zomers komen zij naar het noorden om hier te broeden. Per jaar brengt een zwaluwpaar twee of drie broedsels groot. Het is een kolonievogel die in
5 roepsverband leeft en altijd terugkeert naar dezelfde plek. Elke zomer zijn er in de directe omgeving van de Rotte bij het Ommoordse Veld huiszwaluwen te zien. Door hun sierlijke duikvluchten zijn het leuke vogels om naar te kijken. Ze zijn goed te herkennen aan hun gevorkte staart. Zwaluwen zijn goede voorspellers van het weer. Vliegen zij hoog dan wordt of blijft het mooi weer. Vliegen zij laag dan wordt of blijft het slecht weer. Dit komt, omdat vliegende insecten bij slecht weer vlak bij de grond te vinden zijn. En bij mooi weer, hoog in de lucht. Op dit verschijnsel zijn een aantal spreuken gebaseerd: Scheren zwaluwen over water en wegen, dan komt er regen. Vliegt de zwaluw laag, spoedig volgt er een regenvlaag. Blijven de zwaluwen lang, wees voor de winter niet bang. Er zijn vele andere dieren die goede weersvoorspellers zijn.
Schone van Boskoop Deze appelsoort is rond 1750 ontstaan. Hoewel de Schone van Boskoop een oud ras is wordt hij nog veel verkocht en is hij erg popula
Appel bomen Groninger Kroon Deze appelsoort bestaat sinds 1875 en is zeer goed ziekteresistent. Hij is niet zelf bestuivend en kan bestoven worden door o.a. Present van Engeland. De appel heeft een zachtzure
Nadere informatieEEN APPELTJE VOOR DE DORST DOCENTENHANDLEIDING
DOCENTENHANDLEIDING DOELEN De leerlingen zoeken en verwerken informatie over de appelteelt. De leerlingen vergelijken de appelteelt, vroeger ten opzichte van nu en ontdekken zo de veranderingen. De leerlingen
Nadere informatieappel taart bol crumble cake 70 originele, unieke, authentieke, slanke JANNEKE PHILIPPI en veelzijdige varianten Karakter Uitgevers B.V.
appel JANNEKE PHILIPPI taart bol crumble cake 70 originele, unieke, authentieke, slanke en veelzijdige varianten Karakter Uitgevers B.V. appel JANNEKE PHILIPPI taart bol crumble cake 70 originele, unieke,
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN 2 LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - WERKBLADEN GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN Grote bomen... of kleine bomen? Zijn de bomen in deze boomgaard hoogstammen of laagstammen?
Nadere informatieBIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE
BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE 1 e GRAAD 1 LESUUR FICHES VOOR DE LEERLINGEN FICHE 1 - A WORTELEN Biowortelen van een bioboer die kiest voor natuur en milieu. Bio kiest voor natuur en milieu! De biowortelboer(in)
Nadere informatieCursus Achterstallig Onderhoud Hoogstamfruit
Hoogstamfruit 1 Indeling theorie Beoordeling hoogstamboomgaard Uitgangspunten bij Achterstallig onderhoud Fasering achterstallig onderhoud Snoeiafhankelijke factoren Techniek en veiligheid 2 Beoordeling
Nadere informatieInvuloefeningen (derde graad)
Invuloefeningen (derde graad) Spelregels Vul de oefeningen in tijdens of vlak na het bekijken van de tentoonstelling Sla je slag. De antwoorden op de vragen zijn terug te vinden op de tentoonstelling.
Nadere informatieFRUITBOMEN. Lionsclub Haarlemmermeer/XXY. Den Daas Terracotta. Aangeboden door: Met speciale dank aan:
FRUITBOMEN Buurtvereniging Het Dijkhuis Aalsmeerderdijk 77 1438 AT Oude Meer Aangeboden door: Lionsclub Haarlemmermeer/XXY Met speciale dank aan: Den Daas Terracotta Appelbomen 5 verschillende rassen(malus
Nadere informatienatuurboekje van lente 2018
natuurboekje van lente 2018 HOI! OF JE NU IN DE STAD woonde, in een dorp of ergens tussen de koeien je zag vroeger bijna overal huiszwaluwen. En veel! Dat is nu niet meer. Hoe zit dat precies? En ook,
Nadere informatieKruid Europa Dit kruid is een tweejarige, winterharde, kruidachtige plant uit de schermbloemenfamilie. Dit betekent dat hij 2 jaar lang leeft voor hij
Kruid Europa Dit kruid is een tweejarige, winterharde, kruidachtige plant uit de schermbloemenfamilie. Dit betekent dat hij 2 jaar lang leeft voor hij dood gaat. De plant groeit op rijke, vochtige en diep
Nadere informatieVierde leerjaar. www.lessenpakket.be
Vierde leerjaar 4 Vrolijke kippen Doelen vaststellen hoe kippen leven in een biologisch bedrijf; enkele kenmerken van een biologisch legkippenbedrijf vernemen; tekeningen aanvullen i.v.m. een natuurlijk,
Nadere informatieHet wildseizoen staat alweer voor de deur en dat betekent goed nieuws voor de Stoofperen, Appelcompote en Tutti Frutti!
Het wildseizoen staat alweer voor de deur en dat betekent goed nieuws voor de Stoofperen, Appelcompote en Tutti Frutti! Gieser Wildeman stoofpeer De Gieser Wildeman stoofpeer heel gekookt is een echte
Nadere informatieBeste juffen en meesters,
Beste juffen en meesters, In week 11 ontvangen jullie appels (Elstar), navelsinaasappels en waspenen. Ieder kind krijgt één appel, een sinaasappel wordt door twee kinderen gedeeld en een zak waspenen mag
Nadere informatieThema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5
Meander Samenvatting groep 5 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Bijna alles wat je eet, komt van de landbouw. De akkerbouwer verbouwt bijvoorbeeld aardappelen, tarwe of mais. Hij strooit eerst mest
Nadere informatieHuisje, boompje, zwaluwtje
Huisje, boompje, zwaluwtje Help 1 / 3e graad 2 Opdrachten Je kreeg van je juf of meester een grote tekening. Je ziet een landschap waar huiszwaluwen zich niet welkom voelen. Waarom niet? Maak een lijstje
Nadere informatieWandeling n 12 : Al basse Hé : Durbuy Bewegwijzering :
Wandeling n 12 : Al basse Hé : Durbuy Bewegwijzering : Deze wandeling te midden van het oude dorpsgedeelte van Heyd neemt je mee langs een netwerk van hagen. Deze hagen, waarvan we het nut vergeten zijn,
Nadere informatieOntdek de variëteiten
Familieboom Ontdek de variëteiten Speciaal voor de radio 2 Tuindag maakte de Nationale Boomgaardenstichting vzw een hoogstamappelboom met 5 verschillende variëteiten, elk gelinkt aan een provincie in Vlaanderen.
Nadere informatieMateriaal Groen. Deel 3: Groen groeit
Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.
Nadere informatieDe scholen regelen zelf het vervoer naar de locatie.
l Veel kinderen eten slecht, weten niet waar hun eten vandaan komt en hebben zo verhoogde kans op Obesitas. Met dit project gaan we met de kinderen naar de plek waar het eten vandaan komt. Groenten- en
Nadere informatieLente. Lente. Zomer. Herfst. Winter
Lente Winter Lente Zomer Herfst De zon schijnt, de lucht is blauw, de vogeltjes fluiten en het wordt een mooie dag! Beer Juf zingt: La, la, la, ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk. Zo vrolijk
Nadere informatieWerkblad. Eten: vroeger en nu. Materiaal. Hoe gaan we te werk? Leestekst. 5 de leerjaar. Schrijf- en tekengerief
Materiaal Schrijf- en tekengerief Hoe gaan we te werk? Opdracht 1 Hieronder vind je een fragment uit De tafel van arm en rijk (bron: http://www.20eeuwennederland.nl/, thema Eten en drinken ). Lees aandachtig
Nadere informatieHOOGSTAMFRUIT HEMMEN. vogelgezang. Dat het boven de 20 graden was en zonnig, maakte dat iedereen zich in opperbest humeur bevond.
Voor u ligt de vijfentwingstigse nieuwsbrief van het project Hoogstamfruit Hemmen. In deze nieuwsbrief vindt u onder andere een donateursverslag van de bloesempicknick, nieuws uit de hoogstamboomgaarden
Nadere informatieKopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.
Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je
Nadere informatieVeel veld voor vlees, weinig veld voor groenten
Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig
Nadere informatieLente. groep 3, 4 en 5
Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14
Nadere informatieBetaalbaar bio in 6 stappen
Betaalbaar bio in 6 stappen Biologisch eten duur? Veel mensen denken dat biologisch eten niet in hun budget past. Ik heb dat ook heel lang gedacht. Tot ik ontdekte dat je door anders boodschappen te doen
Nadere informatieExcursieles Overleven in het bos
Excursieles Overleven in het bos Lesinhoud Excursieles van 1 uur in het Haagse Bos waarbij de leerlingen: leren over de geschiedenis van het bos; leren over de dieren die er wonen; observeren hoe dieren
Nadere informatieHet Penitentiair landbouwcentrum in Ruiselede zet in op een gezond evenwicht tussen primaire productie en herstel van het landschap
Het Penitentiair landbouwcentrum in Ruiselede zet in op een gezond evenwicht tussen primaire productie en herstel van het landschap Een van de twaalf nieuwe starters in Agroforestry dit jaar is de regie
Nadere informatieINVESTERINGSREGELING RUIMTELIJKE KWALITEIT VELD-OOSTENRIJK 14, HORST
INVESTERINGSREGELING RUIMTELIJKE KWALITEIT VELD-OOSTENRIJK 14, HORST INVESTERINGSREGELING RUIMTELIJKE KWALITEIT VELD-OOSTENRIJK 14, HORST COLOFON Investeringsregeling Ruimtelijke kwaliteit Veld-Oostenrijk
Nadere informatieHoogstamboomgaarden in de IJsselvallei
Hoogstamboomgaarden in de IJsselvallei De geschiedenis van het hoogstamfruit in de IJsselvallei fruitteelt, tientallen jaren een bloeiende bedrijfstak artikel geschreven naar aanleiding van het project
Nadere informatieAppels/Pommes. 1. Cox s Oranje Pippin
Hard fruit Appels/Pommes 1. Cox s Oranje Pippin Platronde, middelgrote appel. Groengele schil met een rode blos. Knappend witgeel vlees. Sappig met een zachtzuur aroma. Van september tot maart. Nederland,
Nadere informatieDe Smaak van Het Groene Woud Hoogstamfruit in Boxtel en Oirschot
SPELREGELS De Smaak van Het Groene Woud Hoogstamfruit in Boxtel en Oirschot Draag uw steentje bij aan het verfraaien van Het Groene Woud door de aanplant van hoogstamfruitbomen hagen Inrichting van een
Nadere informatieJe spreekbeurt of werkstuk over biologische appelteelt!
Je spreekbeurt of werkstuk over biologische appelteelt! Ga je voor school een spreekbeurt houden of een werkstuk maken? Dan hebben wij een heel leuk onderwerp voor je: biologische appels telen. En waarom
Nadere informatieDieren. Fruit. Verschillende Soorten dieren. Verschillende rassen. Honden Katten Konijnen Vogels. Chihuahua Jack Russell Labrador
Dieren Honden Katten Konijnen Vogels Verschillende Soorten dieren Chihuahua Jack Russell Labrador Verschillende rassen Fruit Grote oren, lange neus, korte pootjes, witte vacht, korte staart Fruit Appels
Nadere informatieWandelweg nr. 16 : Pont le Prêtre : Durbuy Merkteken
Wandelweg nr. 16 : Pont le Prêtre : Durbuy Merkteken Het rijke Ardense woud biedt onderdak aan een zeer heterocliete fauna. Langs de hele wandelweg Pont le Prêtre geniet u van het gastvrije onderdak dat
Nadere informatieOnderzoek pronkbonen in Roemenië
Onderzoek pronkbonen in Roemenië Colofon: Naam: Eelke Wiersma Datum: 08-02-2016 Aanleiding: Om veel Roemeense huizen liggen braakliggende terreinen wat vroeger werd gecultiveerd als groentetuinen en boomgaarden
Nadere informatieAardappel. Inleiding. Bewaren. Hoe de aardappel in Europa kwam. Voor arm en rijk
Aardappel Inleiding In Nederland worden veel aardappels gegeten. We eten ze gekookt,gebakken,als puree of als friet. Het is makkelijk voedsel, niet duur en het past overal bij. Aardappels zijn ook gezond,
Nadere informatieBij ons is altijd wat te doen!
De seizoenen Appelplukdag Op een fruitteeltbedrijf is altijd wat te doen. De seizoenen bepalen de aard van de werkzaamheden. De lente met de bloeiende fruitbomen, zomer waar de vruchten zorg nodig hebben
Nadere informatieInpassingsplan Kavel B (zuidelijke kavel) Leiweg VM aanleg 3000 m 2 natuur
Inpassingsplan Kavel B (zuidelijke kavel) Leiweg 16-8-2018 VM aanleg 3000 m 2 natuur Bij de aanleg en onderhoud van het stuk natuur achter de woonbestemming gelegen op de locatie Leiweg ongenummerd perceel
Nadere informatieLandschappelijk Beplantingsplan Landschapsbeheer Gelderland. Naam : Familie Ippel Straat : Graaf Reinaldweg 2 Postcode : 4214 KS Plaats : Vuren
Landschappelijk Beplantingsplan Landschapsbeheer Gelderland Naam : Familie Ippel Straat : Graaf Reinaldweg 2 Postcode : 4214 KS Plaats : Vuren Adviseur: Saskia Bemer Emailadres: s.bemer@landschapsbeheergelderland.nl
Nadere informatieInfofiche 1. Eten: vroeger en nu. Doelstellingen
Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen zien in dat het voedingsaanbod en de voedingsgewoonten sterk zijn veranderd in de loop van de geschiedenis. De leerlingen kunnen een verband leggen tussen de toenemende
Nadere informatieAPPEL BOVENBOUW GROEP 7/8
APPEL BOVENBOUW GROEP 7/8 LESOPZET Samenvatting Tijdens deze les leren de leerlingen over de appelteelt in het verleden en in het heden. Ze verzamelen zelf informatie hierover en verwerken dit uiteindelijk
Nadere informatieLittle Cherry Virus Dinsdag 9 september 2014
Little Cherry Virus Dinsdag 9 september 2014 Samen sterk voor de Haspengouwse kersen Toon Vanrykel, pcfruit Diensten aan Telers Proefcentrum Fruitteelt vzw Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden 0032 (0)11
Nadere informatieLandschappelijke inpassing ten behoeve van bestemmingsplanwijziging voor het bouwen van een woning aansluitend aan Maagdenweg 1 te Aardenburg
Landschappelijke inpassing ten behoeve van bestemmingsplanwijziging voor het bouwen van een woning aansluitend aan Maagdenweg 1 te Aardenburg Gegevens erf Naam eigenaar: mevr. de Vreeze-Buysse Adres: Markt
Nadere informatieLekker groen eten uit de natuur
Lekker groen eten uit de natuur Landschapsbeheer Flevoland www.landschapsbeheer.net 1 Lekker groen Landschap verbindt Landschapsbeheer Flevoland werkt aan ontwikkeling, beheer en behoud van een ecologisch
Nadere informatieWERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen
Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal
Nadere informatieWERKBLAD mijn landschap
WERKBLAD mijn landschap Hoe zie jij het landschap? Wat vind je mooi of belangrijk? Ga alleen of in groepjes aan de slag en maak - een presentatie op papier of digitaal - een gedicht, een verhaal of een
Nadere informatieDe Kaasmaakster. Schoolplaat De kaasbereiding (Copyright Wolters-Noordhoff bv)
De Kaasmaakster Schoolplaat De kaasbereiding (Copyright Wolters-Noordhoff bv) Misschien is het je wel eens opgevallen, als je over een landweg reed, of over de dijk. Langs de kant van de weg staat een
Nadere informatieMETHODEN EN THEMA S (1/6)
METHODEN EN THEMA S (1/6) DAVINCI Onderbouw DaVinci Lente Onderbouw 35 Januari DaVinci Zomer Onderbouw 35 Januari DaVinci Herfst Onderbouw 35 Januari DaVinci Winter Onderbouw 35 Januari Middenbouw DaVinci
Nadere informatieZoete Pippeling A4. Afkomst onbekend Uiterlijk middelgrote appel, zacht groeniggeel met bruinrode blos - soms bruin gestippeld
Zoete Pippeling A4 Afkomst onbekend Uiterlijk middelgrote appel, zacht groeniggeel met bruinrode blos - soms bruin gestippeld Smaak stevige appel, zoet, geurig Pluktijd eind september Consumptie tot december,
Nadere informatieMETHODEN EN THEMA S (1/7)
METHODEN EN THEMA S (1/7) DAVINCI Onderbouw DaVinci Lente Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Zomer Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Herfst Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Winter Onderbouw 35 Leverbaar Middenbouw
Nadere informatieOp het strand. Ben jij ook wel eens aan zee geweest? En heb je toen ook schelpen gezocht? Waar was jij in de vakantie? Ik was. mesheft.
Op het strand Els en Tim zijn terug. Ze zijn op vakantie geweest. Helemaal naar Frankrijk. Ze hebben daar gespeeld met nieuwe vriendjes. Ook hebben ze gezwommen in zee. Op het strand lagen mooie schelpen.
Nadere informatieKersen telen nu ook voor de amateurtuinder!
Kersen telen nu ook voor de amateurtuinder! Wie lust ze niet? Dat is maar een enkeling, die vinden de pitten erin maar niks. Het eten van de kersen gaat menigeen goed af, maar het telen van de kersen is
Nadere informatieMINICAMPING LEEUWE PLAN VOOR LANDSCHAPPELIJKE INPASSING. eigenaar: fam. A. Leeuwe Zuidwelleweg 2 4326 SG NOORDWELLE. plan datum: 20 juli 2010
MINICAMPING LEEUWE PLAN VOOR LANDSCHAPPELIJKE INPASSING eigenaar: fam. A. Leeuwe Zuidwelleweg 2 4326 SG NOORDWELLE plan datum: 20 juli 2010 gemaakt door: E. Voogd Cipta Indah www.cipta-indah.com Kaarten
Nadere informatieSubsidies voor landschap & natuur
Gemeente Aalten Subsidies voor landschap & natuur Versterking landschap De provincie Gelderland en de gemeente Aalten streven naar een gevarieerder, aantrekkelijker en beter beleefbaar landschap. Vandaar
Nadere informatieBIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.
BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.
Nadere informatie1. Ontstaan. 2. Eigenschappen en verschillen met het moederras
( 94-98) MORREN'S JONAGORED - NAAR DE TOP UITGEBREIDE VERSIE (NL) 1. Ontstaan In 1980 ontdekte Jos Morren in zijn Jonagold aanplant, in een top van een boom, vier bloedrode appels. Gefascineerd door dit
Nadere informatieWandeling n 3 : Jenneret :
Wandeling n 3 : Jenneret : De wandeling van Jenneret nodigt de wandelaar uit op haar kronkelige wegen en laat hem mee genieten van de geografische en natuurlijke eigenaardigheden van deze streek. Twee
Nadere informatieuitga uitg v a e v 2013
Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad
Nadere informatieAardoliealarm in het bos
de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5
Nadere informatieLandschappelijke inpassing
Landschappelijke inpassing Bijltjesstraat 3 - Wernhout Nieuwmoerseweg 3a 4885 KJ ACHTMAAL info@plangroen.nl www.plangroen.nl Colofon Opdrachtgever Schoenmakers Advies Achtmaal BV Minnelingsebrugstraat
Nadere informatieDe landbouwer als landschapsbouwer. 4. De landbouwer als landschapsbouwer ICT-opdracht ehorizon
4. De landbouwer als ICT-opdracht ehorizon Bedrijf: Steven Vanhecke - Oude Burkelslag 10-9990 Maldegem 4.1 Richtlijnen voor de begeleidende leerkracht Een belangrijk doel in de derde graad van het secundair
Nadere informatieNaam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:
Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf
Nadere informatieTransition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel
Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011 Visie op voedsel WAT KAN IK IK DOEN? Cursus Permacultuur organiseren in Castricum en zelf meedoen Seizoenbewuster kopen Zinvolle planten in de tuin en beter
Nadere informatieHerfstnieuws van de Haagse Hofdame
Herfstnieuws van de Haagse Hofdame Kloostertuin Kwekerij Hof te Dieren Herfst in de Kloostertuin Het is herfst maar door het droge voorjaar zijn er nog maar weinig herfstkleuren te zien. Wel bloeien de
Nadere informatiefruit Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... ( BIOLOGISCH ) CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCH ) fruit Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Favorieten Appels, peren, aardbeien, sinaasappels, bananen, mango's en kiwi's.
Nadere informatieDe Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?
FOTO S: TUINEN VAN APPELTERN met een levende omheining De omheining van een levende tuin leeft mee. Deze biedt beschutting, maar is ook toegankelijk voor kleine dieren. Van oude stenen bijvoorbeeld, zijn
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieMosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om
Windenergie als streekproduct: van dichtbij is beter. Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om de hoek, akkerbrood gebakken door bakker Wijnand van Loarnse tarwe: eerlijk en heerlijk!
Nadere informatieIndex Natuurbeheer Landschapselementen
Index Natuurbeheer Landschapselementen Houtwal en houtsingel Houtwallen en houtsingels komen in heel Nederland voor. Deze lijnvormige landschapselementen kennen een sterke samenhang met het omringende
Nadere informatieFACTSHEET. Hoe denken Nederlanders over natuur van het boerenland, in de stad en natuurgebieden?
Onderzoeksresultaten Motivaction: FACTSHEET Hoe denken Nederlanders over natuur van het boerenland, in de stad en natuurgebieden? september 2015 Onderzoeksinstituut Motivaction heeft in opdracht van Vogelbescherming
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - FICHES PRO 7 GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN GROTE BOMEN... Vroeger plantten de boeren hoogstamfruitbomen. Elke boerderij had zijn hoogstamboomgaard
Nadere informatieNatuurtuin t Hummelhûs
Natuurtuin t Hummelhûs Natuurtuin t Hummelhûs: Diversiteit als Specialisatie Natuurtuin t Hummelhûs in Oudehorne is een bijzondere kwekerij. Waar in de moderne tijd vrijwel overal specialisatie de overhand
Nadere informatie1 Teeltgebieden in Nederland
1 Teeltgebieden in Nederland Oriëntatie Als beginnend vakgenoot heb je je misschien wel eens afgevraagd waar je je planten vandaan moet halen. Uiteraard niet bij de bloemist op de hoek, maar ook niet bij
Nadere informatieVogelwerkgroep. de Bevelanden. Vogels. van. tuin en erf
Vogelwerkgroep de Bevelanden Vogels van tuin en erf Even voorstellen... Vogelwerkgroep De Bevelanden is verbonden aan de KNNV (Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging), afdeling Bevelanden.
Nadere informatieBijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel
januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze
Nadere informatieStruinen door De Stille Kern
58 Horsterwold Struinen door De Stille Kern Een 900 hectare groot natuurgebied waar natuurlijke processen volop de ruimte krijgen. Het gebied wordt begraasd door een kudde konikpaarden, die zorgen voor
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 37 September 2010. Beste,
NIEUWSBRIEF 37 September 2010 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties
Nadere informatieMeer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieNationale Boomgaardenstichting v.z.w. Betreft: aanvraag subsidie hoogstamfruitbomen
Nationale Boomgaardenstichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard - en landschapsbeheer Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel.: 012/39 11 88; fax: 012/74 74 38 E-mail: info@boomgaardenstichting.be
Nadere informatieIn een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is
1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen In een notendop Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is Een netwerk van lokale boeren en andere betrokken partners Een aanspreekpunt voor Stadslandbouw
Nadere informatieKoken met bloemen kruiden en wilde planten
Koken met bloemen kruiden en wilde planten Geschiedenis van de koken met wilde planten kruiden- onkruid Het gebruik van kruiden om hun geneeskracht en om er mee te koken bestond waarschijnlijk meer dan
Nadere informatieECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS
ECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS kok boer vader ondernemer IK BEN VADER, KOK, BOER EN ONDERNEMER. Het verhaal dat ik vandaag ga vertellen: Ik ben, kok, boer en ondernemer. JEUGD KEUZES, KEUZES, KEUZES. ACHTERGROND:
Nadere informatieTobi en. de wilde bijen
Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend
Nadere informatieLes 6 Kijken in de keuken
Les 6 Kijken in de keuken? 33 Les 6 Kijken in de keuken 1. Een kijkje in de keuken van ingrediënten eten en drinken Geef aan uw medecursisten in een presentatie van 5 minuten een kijkje in de keuken van
Nadere informatiePROMOTIEPAKKET DE BETUWE DIT IS EEN UITGAVE VAN REGIO ARNHEM NIJMEGEN
PROMOTIEPAKKET SAMEN AAN DE SLAG! SAMEN STAAN WE STERK! 2 3 4 5 6 7 8 9 > Logo downloaden > Inspirerende beelden > Inspirerende tekst > Logo toepassingen > (Uw) foto in beeldmerk > Kleurgebruik De Betuwe
Nadere informatieVraag 1a. Wat is de hoofdstad van Gelderland? ... Vraag 1b. Wat is de grootste stad in Gelderland? Vraag 1c. Wat is de Veluwe?
Naam: _ GELDERLAND BOS EN WATER Gelderland is een provincie in Midden-Nederland en is de grootste provincie van Nederland. Arnhem is de hoofdstad van de provincie. Nijmegen is de grootste stad. Gelderland
Nadere informatieDe milieu-impact van al deze overbodige kilometers verschilt van voertuig tot voertuig. Dit komt omdat niet elk voertuig evenveel CO 2
Groenten en fruit van het seizoen Wie door de groenten- en fruitafdeling van de lokale supermarkt loopt, krijgt vaak het gevoel dat de wereld aan zijn voeten ligt. Je vindt er boontjes uit Kenia, tomaten
Nadere informatieWerkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs
Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Inhoud Inhoud... 2 1. De Melkveehouderij in onze streek... 3 1.1 Onze streek... 3 1.2 Wat is veen?... 3 1.3 Boeren vanaf het begin... 3 1.4 Koeien melken...
Nadere informatieBIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT?
BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? Agenda Tuinieren vroeger Wat is biologisch moestuinieren? 10- stappencursus Je eigen moestuin (NTR: thuisacademie - Filmpjes) Pauze Hoe start ik een moestuin?
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-GT-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 37 tot en
Nadere informatieOverzicht cursusaanbod Groen en Doen
Overzicht cursusaanbod Groen en Doen Veilig werken als basis voor vrijwilligerswerk (1 module) 1 Maaien met de zeis (3 modules) 1 Leren zeisen 2 Leren haren 3 Zeistechnieken voor gevorderden Snoeien fruitbomen
Nadere informatieDirectie Voedings- en Veterinaire Aangelegenheden LNV Consumentenplatform Consumentenonderzoek Natuurlijkheid, waarde voor beleid
Directie Voedings- en Veterinaire Aangelegenheden LNV Consumentenplatform Consumentenonderzoek Natuurlijkheid, waarde voor beleid 11 juni 2004 I Opinie-onderzoek 1. Inleiding 1 2. Associaties met natuurlijkheid
Nadere informatieBeeldverslag werkbijeenkomst Regionaal Landschap Drents-Friese grensstreek
Beeldverslag werkbijeenkomst Regionaal Landschap Drents-Friese grensstreek 3 november 2015 Context Op 3 november vond een werkbijeenkomst plaats in Buitencentrum de Poort in Ruinen. Op deze bijeenkomst
Nadere informatie9 Bezoek aan een sinaasappelbedrijf in Valencia
9 Bezoek aan een sinaasappelbedrijf in Valencia 1 Op interview Het bedrijf van de familie Ferrando, vader Pepe en dochter Susanna, ligt in de Huerta (tuinbouwgebied) van Godella-Rocafort, in de buurt van
Nadere informatieProjectplan Ons Park, Blauwestad. Deelproject: Onze Bongerd
Projectplan Ons Park, Blauwestad Deelproject: Onze Bongerd Onze Bongerd VERLEDEN In 2007 kwamen de eerste bewoners naar Het Park in Blauwestad. Vanaf het begin toonden zij zich zeer betrokken bij de inrichting
Nadere informatieBOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG
BOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG 2018 Ik weet: t gebeurt, maar ik vind het niet kunnen, Dat wij dieren het licht in hun ogen misgunnen. Plant duizenden bomen, liefst brede en hoge En gun een koe de schaduw in
Nadere informatieBiodiversiteits heg. www.enand-design.com. 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979
Biodiversiteits heg 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979 www.enand-design.com Voor vogels zijn er plekken gemaakt waarin ze kunnen nestelen,
Nadere informatieKo-Kalf. Blonde d Aquitaine,
Een rondje regio... Ko-Kalf Nou kan ik wel een hele Blonde d Aquitaine, maar daar zit je ook niet middag blijven praten over op te wachten! Een plek waar het zo rustig is, als in de stal van boerenbedrijf
Nadere informatieInsecteneter Lerarenblad 3e graad
Lerarenblad 1 Serie Lekker eten: vlieg en mug De leerlingen kunnen voorbeelden geven van wat een boerenzwaluw eet. De leerlingen weten dat de boerenzwaluw z'n eten al vliegend vangt en dat de zwaluw hierdoor
Nadere informatie