OPGELUCHT LEVEN MET SPIRIVA

Transcriptie

1 OPGELUCHT LEVEN MET SPIRIVA DE ROL VAN SPIRIVA BIJ DE BEHANDELING VAN COPD Informatiefolder voor patiënten met de chronische longaandoening COPD die worden behandeld met Spiriva.

2 Inhoud Wat kan Spiriva voor u betekenen? 4 Wat is COPD? 5 De rol van Spiriva bij de behandeling van COPD 7 Spiriva via de HandiHaler als dagelijkse routine 10 Tips bij gebruik van Spiriva 15 Adressen 16 3

3 Wat kan Spiriva voor u betekenen? Sinds kort gebruikt u Spiriva als behandeling tegen uw benauwdheidsklachten door COPD. Deze folder geeft u alle informatie over Spiriva en over het gebruik van uw inhalator, de HandiHaler. COPD (chronisch obstructieve longziekte) is een aandoening die uw leven aanzienlijk kan verstoren. Elke dag merkt u wat het gebrek aan lucht betekent. Voor sommige COPD-patiënten is even snel een boodschap halen bij de supermarkt om de hoek er bijvoorbeeld niet meer bij. De vanzelfsprekendheid van het dagelijkse leven kan daarmee verdwenen zijn. Toch is er met COPD prima te leven. Een verantwoorde medicatiebehandeling speelt daarbij een belangrijke rol. En natuurlijk krijgt u van uw arts en apotheker deskundig advies. Daarnaast kunt u zelf ook veel doen om uw klachten de baas te blijven. Probeer zo gezond mogelijk te leven: niet roken, regelmatig bewegen, gezond en afwisselend eten en voldoende slapen. Veel gebruikers van geneesmiddelen hebben behoefte aan betrouwbare informatie en goede instructies. Een juiste toepassing stimuleert het dagelijks gebruik en vergroot het effect van de behandeling. Informatief en betrouwbaar Betrouwbare informatie en goede instructies: dat is precies wat deze folder u biedt. Allereerst komt de ziekte COPD, het ontstaan en de klachten aan bod. Daarna wordt uitgelegd wat Spiriva is en hoe de HandiHaler gebruikt moet worden. Tenslotte vindt u tips die uw COPD-klachten kunnen verlichten. Wat is COPD? U heeft regelmatig benauwdheidsklachten door COPD. Daarom heeft uw arts Spiriva voorgeschreven. Spiriva maakt de vernauwde luchtwegen weer wijder waardoor COPD-patiënten meer lucht krijgen. COPD is een afkorting van Chronic Obstructive Pulmonary Disease, oftewel chronische obstructieve longziekte. Dit is een ziekte waarbij de luchtwegen voortdurend vernauwd zijn. Onder COPD vallen chronische bronchitis en longemfyseem. Chronische bronchitis en longemfyseem kunnen afzonderlijk of tegelijkertijd aanwezig zijn en zorgen er onder meer voor dat de ingeademde lucht moeilijker kan worden uitgeademd. Dit kan tot benauwdheidsklachten leiden. Uw arts kan u vertellen wat de oorzaak is van uw klachten. Chronische bronchitis Bij chronische bronchitis zijn de luchtwegen constant ontstoken. Hierdoor trekken de luchtwegen samen en gaat de slijmvliesbekleding van de luchtwegen meer slijm maken. Het gevolg is dat steeds meer slijm opgehoest wordt, vooral s ochtends. Na verloop van tijd gaan patiënten ook meer gedurende de dag hoesten en neemt de kortademigheid toe. Longemfyseem Longemfyseem ontstaat als de longblaasjes zijn beschadigd, waardoor de longen minder goed werken. Gezonde longen zijn elastisch en kunnen goed uitzetten en samentrekken. Deze elasticiteit neemt af als de longblaasjes beschadigd of uitgerekt zijn. Het gevolg is kortademigheid. Deze kortademigheid neemt in de loop der jaren toe. Longemfyseem komt vrijwel alleen voor bij volwassenen. Mannen hebben de ziekte vaker dan vrouwen, maar vrouwen maken een inhaalslag. Mensen die roken hebben een veel grotere kans op longemfyseem dan mensen die niet roken. Mag ik nog roken? Uit onderzoek is gebleken dat in meer dan 80% van de gevallen COPD is veroorzaakt door roken. COPD is vrijwel nooit erfelijk. Roken is slecht voor iedereen, maar voor mensen met luchtwegaandoeningen in het bijzonder. 4 5

4 Als u rookt wordt u dringend geadviseerd om daarmee te stoppen. Rook prikkelt de slijmvliezen van de luchtwegen te veel, doet de benauwdheid toenemen en verergert daardoor klachten. Heb ik meer risico op longkanker? U heeft niet meer kans op longkanker als u COPD heeft en niet rookt. Rookt u wel, dan heeft u net als iedere andere roker meer kans op het krijgen van longkanker. De rol van Spiriva bij de behandeling van COPD Spiriva is een onderhoudsbehandeling die u vanaf nu elke dag moet gebruiken. Een goed gebruik over een langere termijn zal uw klachten verlichten. Het is verstandig vóór gebruik dit hoofdstuk goed te lezen zodat u precies weet wat Spiriva voor u doet en wat de juiste wijze van gebruik is. Alleen zo kunt u het maximale effect van Spiriva ervaren. Wat is Spiriva en hoe werkt het? Spiriva bevat de werkzame stof tiotropium. Het is een luchtwegverwijder en is bedoeld als onderhoudsbehandeling. Het moet dus dagelijks en langdurig worden gebruikt. Spiriva zorgt ervoor dat de luchtwegen zich verwijden waardoor de kortademigheid afneemt. Waar moet ik op letten als ik Spiriva voor het eerst gebruik? Soms treden overgevoeligheidsreacties op. U moet dan direct uw arts waarschuwen. Soms kan het inhaleren van geneesmiddelen hoestaanvallen uitlokken. Als die niet snel overgaan, moet u uw arts waarschuwen. Zorg dat er geen Spiriva-medicatie in uw ogen komt. Gebeurt dat wel, dan kunt u last krijgen van pijnlijke, rode ogen, tijdelijk wazig zien en kringen en gekleurde beelden zien. Ook in dit geval moet u direct uw arts inschakelen. Kan iedereen Spiriva gebruiken? Spiriva is alleen geschikt voor volwassenen. Kinderen mogen het middel dus niet gebruiken. Volwassenen met bepaalde aandoeningen moeten voorzichtiger zijn met Spiriva. Dit zijn mensen met: een verhoogde druk in de oogbol (nauwekamerhoek-glaucoom); een vergrootte prostaat of een bepaalde vorm van urinewegverstopping; een slechte nierfunctie. Heeft u één van deze klachten en krijgt u Spiriva voorgeschreven, maak dan uw arts hierop attent. 6 7

5 Werkt Spiriva als ik al erg benauwd ben? Spiriva dient als onderhoudsbehandeling voor COPD gebruikt te worden. Het is niet geschikt voor het opheffen van acute benauwdheidsklachten. Hiervoor kunt u beter andere middelen gebruiken die sneller werken. Hoe moet ik Spiriva gebruiken? Spiriva zit als inhalatiepoeder in een harde, lichtgroene capsule. In de HandiHaler wordt deze capsule doorgeprikt, waardoor het poeder eruit kan komen tijdens de inhalatie. U moet de capsule dus niet inslikken, maar de inhoud ervan met behulp van de HandiHaler inhaleren. Met de inhalatie van één capsule per dag heeft u de juiste dosering. Voor meer informatie over het gebruik van Spiriva met de HandiHaler, zie pagina 9 tot en met 13 Hoeveel Spiriva moet ik gebruiken en wanneer? Spiriva is een onderhoudsbehandeling en moet dus langdurig worden gebruikt. Voor een optimale werking, kunt u Spiriva het beste dagelijks, bij voorkeur in de ochtend bij het opstaan, rond hetzelfde tijdstip inhaleren. Als u van het gebruik van Spiriva een gewoonte maakt, slaat u minder snel een dosis over. Is het erg als ik Spiriva een keer vergeet? Als u dit vrij snel ontdekt, kunt u alsnog één capsule inhaleren. Is het echter bijna tijd voor uw volgende dosis, dan neemt u deze en laat u de vergeten dosis achterwege. Het is niet nodig om de overgeslagen dosis in te halen door middel van een dubbele dosis. Beïnvloedt Spiriva mijn reactievermogen? Er zijn geen gegevens bekend over de invloed van Spiriva op het reactievermogen. U kunt dus gewoon aan het verkeer deelnemen en/of machines besturen. Wat zijn de bijwerkingen? Mensen die Spiriva gebruiken, kunnen last hebben van een droge mond. Ook moeilijke stoelgang (obstipatie) kan voorkomen. Deze klachten gaan meestal na verloop van tijd vanzelf weer over. Tip: bij een droge mond kan het kauwen van suikervrije kauwgum of het drinken van een glas water helpen. Er kunnen ook andere bijwerkingen optreden. Meer informatie hierover kunt u vinden in de bijsluiter. Meld alle bijwerkingen aan uw arts. Ook als u klachten krijgt die niet in de bijsluiter staan. Kan ik Spiriva gebruiken als ik zwanger ben of borstvoeding geef? Er is nog weinig bekend over de effecten van Spiriva op de ongeboren baby en de zuigeling. Daarom wordt het afgeraden om het te gebruiken tijdens de zwangerschap en de borstvoeding. Alleen in uitzonderlijke gevallen mag het middel in deze perioden toch worden gebruikt. Dit kan alleen na zorgvuldig overleg met uw arts. Kan ik Spiriva gebruiken samen met andere behandelingen voor COPD-klachten? Het gelijktijdig gebruik van Spiriva met andere luchtwegverwijders kan in sommige gevallen noodzakelijk zijn. Gelijktijdig gebruik met ipratropium (Atrovent ) wordt afgeraden. Breng uw arts of apotheker altijd op de hoogte van andere geneesmiddelen die u gebruikt. Dit geldt ook voor middelen die u zonder recept bij de drogist of apotheker kunt kopen. Zal ik een griepprik nemen? Een griepprik wordt aangeraden voor mensen met een verminderde weerstand, ouderen en jonge kinderen. Over het algemeen is het raadzaam dat mensen met COPD een griepprik nemen. Dit geldt vooral voor ouderen. Overleg dit met uw huisarts. Hoe lang moet ik Spiriva gebruiken? COPD is een chronische luchtwegaandoening, dus u zult Spiriva in principe altijd blijven gebruiken. Mocht u om wat voor reden dan ook de behandeling met Spiriva willen stoppen, doe dit dan nooit op eigen initiatief. Overleg altijd eerst met uw arts. Als u gestopt bent met Spiriva, kunnen de klachten terugkeren. Wat is de houdbaarheid van Spiriva? Spiriva kan het beste bij kamertemperatuur worden bewaard. Het is houdbaar tot de datum die op de verpakking staat achter: niet te gebruiken na of expiry date. Breng overjarige medicijnen altijd terug naar de apotheek. Geef Spiriva nooit aan iemand anders met dezelfde klachten. 8 9

6 Spiriva en de bijsluiter Lees de bijsluiter altijd goed door, ook als u Spiriva al enige tijd gebruikt. De laatste ontwikkelingen en nieuwste inzichten zullen altijd in de bijsluiter worden opgenomen. Door het lezen van de bijsluiter blijft u hiervan goed op de hoogte. Gebruiksaanwijzing Spiriva en de HandiHaler 1. Klap de beschermkap open door de drukknop ( 4 ) volledig in te drukken en los te laten. Spiriva via de HandiHaler als dagelijkse routine Gebruiksaanwijzing Spiriva en de HandiHaler De HandiHaler is ontworpen om het poeder in de Spiriva capsules te inhaleren. Als uw arts of apotheker u instructies heeft gegeven over het gebruik van Spiriva en de HandiHaler zorg dan dat u die instructies nauwkeurig opvolgt. De HandiHaler is speciaal ontworpen voor Spiriva. U dient hem niet te gebruiken voor de inhalatie van andere geneesmiddelen. U kunt de HandiHaler een jaar lang gebruiken om uw geneesmiddel mee te inhaleren. 2. Open de beschermkap volledig. Klap daarna het mondstuk open. 3. Haal een Spiriva capsule uit de strip (direct voor gebruik, zie Openen van de blisterverpakking ) en stop deze in de opening ( 5 ). Het maakt niet uit welke kant van de capsule naar boven wijst. 4. Sluit het mondstuk goed, totdat u een klik hoort, en laat de beschermkap open. De HandiHaler 1 beschermkap 4 drukknop 2 mondstuk 5 opening voor de capsule 3 capsulehouder 10 11

7 Schoonmaken van de HandiHaler 5. Houd de HandiHaler met het mondstuk naar boven gericht en druk de groene knop in één keer helemaal in. Laat de knop vervolgens weer los. Door het indrukken van de groene knop worden er gaatjes in de capsule geprikt, zodat het geneesmiddel uit de capsule kan vrijkomen als u inhaleert. 6. Adem volledig uit. Belangrijk: let er bij het uitademen op, dat u niet in het mondstuk uitademt. Maak de HandiHaler éénmaal per maand schoon. Open de beschermkap en het mondstuk. Open de capsulehouder door de drukknop ( 4 ) op te tillen. Spoel de HandiHaler helemaal uit met lauwwarm water om achtergebleven poederresten te verwijderen. Droog de HandiHaler grondig door het achtergebleven water op een tissue eruit te tikken. Laat de HandiHaler vervolgens aan de lucht drogen en laat daarbij de beschermkap, mondstuk en de capsulehouder open. Het duurt ongeveer 24 uur voordat de HandiHaler helemaal droog is. Maak hem daarom direct na gebruik schoon, zodat hij klaar is voor uw volgende inhalatie. Tussentijds kan de buitenkant van de HandiHaler zonodig met een vochtige, maar niet natte, tissue worden schoongemaakt. Doe dit na gebruik, zodat de HandiHaler voldoende tijd heeft om te drogen voor het volgende gebruik. [A] 7. Breng na volledige uitademing de HandiHaler naar uw mond en sluit uw lippen stevig rond het mondstuk. Houd uw tanden niet op elkaar. Houd uw hoofd rechtop en adem langzaam en diep in, met voldoende kracht zodat u de capsule hoort of voelt trillen. Adem volledig in. Houd vervolgens uw adem enkele tellen vast en haal de HandiHaler uit uw mond. Adem rustig uit. Haal vervolgens weer normaal adem. Herhaal stap 6 en 7 nog éénmaal. De capsule is dan voldoende leeg. 8. Open het mondstuk weer. Tik de gebruikte capsule eruit en gooi hem weg. Sluit het mondstuk en de beschermkap en berg uw HandiHaler op. Openen van de strip Deel de blisterverpakking langs de perforatielijn in twee helften. [B] Trek het folie naar achteren vanaf het vrije uiteinde tot aan de lijn met het woord stop (direct voor het gebruik). Hiermee wordt één capsule zichtbaar. Als per ongeluk een tweede capsule zichtbaar wordt, dan moet deze capsule weggegooid worden. [C] 12 13

8 Tips bij gebruik van Spiriva Haal de capsule eruit. [D] Spiriva capsules bevatten een kleine hoeveelheid poeder. De capsule is dus slechts gedeeltelijk gevuld. Om het inhaleren van Spiriva tot een dagelijkse routine te maken zijn er verschillende tips. Zo vergroot u het effect van de medicatie en houdt u zoveel mogelijk bewegingsvrijheid. Leg de HandiHaler naast uw bed en inhaleer Spiriva bij voorkeur s morgens op de rand van uw bed. Als u na het gebruik van de HandiHaler direct uw tanden poetst, wordt inhaleren een vanzelfsprekend onderdeel van uw dagelijkse verzorging. Voor patiënten met veel nachtelijke kortademigheid: inhaleer Spiriva s avonds voor het slapen gaan. Als u last krijgt van een droge mond van Spiriva, kunt u suikervrije kauwgom nemen. Ook helpt veel water drinken tegen een droge mond (koffie en thee onttrekken juist vocht). Na het inhaleren is het goed uw mond te spoelen. Wel het water weer uitspugen. De HandiHaler kunt u beter niet in de badkamer bewaren. Het is er vaak te vochtig. U kunt de inhalatie-instructies eventueel in kleur opschrijven. Zo vergeet u uw dagelijkse inhalatie niet. Het is beter als u eerst uw inhalatiemedicatie, zoals Spiriva neemt en daarna uw eventuele andere medicatie. Scan de QR-code met uw smartphone om de inhalatie-instructiefilm te bekijken of ga naar uploads/hh_p.swf 14 15

9 Adressen Luchtpunt informatiepunt astma en COPD Antwoordnummer VC Alkmaar Longfonds Longfonds Advieslijn: ( 0,50 per gesprek, plus uw gebruikelijke belkosten) op werkdagen van 9.00 tot uur. advieslijn@longfonds.nl Aanvragen folder Artsen en apothekers kunnen meer exemplaren van deze folder aanvragen bij: Boehringer Ingelheim bv Postbus 8047, 1802 KA Alkmaar Tel.: De folder is voor artsen te downloaden op in de talen Nederlands, Arabisch, Turks en Engels. De folder Opgelucht leven met Spiriva is een uitgave van: Disclaimer Deze folder is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Wij raden u aan ook de bijsluiter die in de verpakking zit, goed te lezen. Aan deze folder kunnen geen rechten worden ontleend. NL/SPI