Werkstuk Nederlands De doodstraf
|
|
- Adriaan van der Laan
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkstuk Nederlands De doodstraf Werkstuk door een scholier 5308 woorden 20 mei ,5 46 keer beoordeeld Vak Nederlands Nederland en de doodstraf: een terugblik Den Haag, 19 november 2002 Demissionair minister Nawijn van Vreemdelingenzaken en Integratie pleit voor de herinvoering van de doodstraf. Die zou de rechter mogen opleggen aan 'iemand die bewust mensen van het leven berooft, zonder enige reden', aldus Nawijn. Nederland kent de doodstraf niet meer sinds Toen is hij uit het gewone strafrecht geschrapt. In 1943 voert Nederland de doodstraf voor korte tijd toch weer in. Het is de zwaarste straf die gerechtshoven voor 'Bijzondere Rechtspleging' kunnen opleggen aan oorlogsmisdadigers. Een geschiedenis van de doodstraf door de eeuwen heen. Het vorstelijke pardon Het oude Germaanse recht dat in de vroege Middeleeuwen in de Nederlanden geldt, kent de doodstraf. De misdadiger kan zijn straf in veel gevallen ontlopen doordat er een geldelijke schikking wordt getroffen met de naaste familie of vrienden. Pas als het Romeinse en Canonieke recht wordt ingevoerd in de veertiende eeuw, wordt het strafstelsel langzamerhand strenger. Voor moord, doodslag, verkrachting, diefstal en valsemunterij kan de burger de doodstraf krijgen. Slechts door een pardon van de vorst kan de beschuldigde aan de doodstraf ontkomen. Het spreekt vanzelf dat de vorst met het verlenen van pardon niet erg scheutig was. Meestal moet daar een bijzondere aanleiding voor zijn, bijvoorbeeld als de vorst net een oorlog heeft gewonnen. De rechter kiest uiteindelijk hoe de verdachte aan zijn eind komt. Wie meermaals heeft gestolen wordt zonder meer opgehangen. Ketters worden verbrand. Op andere misdrijven staat vierendelen en valsmunters werden gekookt in een ketel gevuld met olie. Wie van adel is of anderszins een hoge positie bekleedt, kan nog wel aan de schandelijke ophanging ontkomen door te kiezen voor onthoofding. Code Pénal Ten tijde van de Republiek der Verenigde Nederlanden -vanaf het einde van de zestiende eeuwvereenvoudigt dit stelsel min of meer vanzelf. De nadruk komt te liggen op ophanging en onthoofding. Pas begin 1809 wordt het eerste wetboek van strafrecht, dat echt van Nederlandse bodem is, ingevoerd: 'Het Crimineel Wetboek voor het Koningrijk Holland'. Ook dit wetboek kent verschillende vormen van doodstraf, namelijk de strop of het zwaard. Als Nederland twee jaar later bij het Franse Keizerrijk van Napoleon gaat horen worden hier ook de Franse wetten en reglementen ingevoerd. Voor het strafrecht Pagina 1 van 11
2 was dit de 'Code Pénal'. Voor een aantal zware delicten als moord, brandstichting en muntmisdrijven schrijft dit wetboek de doodstraf dwingend voor. Dat wil zeggen dat de rechter geen andere keus heeft dan de doodstraf als het delict bewezen is. Afschaffing In 1815 gaan de noordelijke en de zuidelijke Nederlanden samen verder als Koninkrijk der Nederlanden. Noord en Zuid denken over veel zaken nogal verschillend, waaronder het strafrecht. Daardoor kan het gebeuren dat diverse pogingen om een Nederlands Wetboek van Strafrecht in te voeren mislukken. De 'tijdelijke' handhaving van de Code Pénal duurt daardoor tot De doodstraf blijft bij dit alles gehandhaafd. Wel veranderen de inzichten over de doodstraf langzamerhand. Hierdoor wordt de doodstraf nog wel opgelegd maar steeds minder vaak ten uitvoer gelegd. In 1854 wordt het aantal misdrijven waarvoor de doodstraf kan worden opgelegd bij wet sterk ingekrompen. Na 1860 verleent de koning altijd gratie. Dit alles leidt ertoe dat de doodstraf in 1870 uit het gewone strafrecht wordt geschrapt. Wel blijft de doodstraf gehandhaafd in het militair strafrecht in tijd van oorlog. Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging Dat dit niet altijd zo hoefde te blijven blijkt al bij de behandeling van het nieuwe Wetboek van Strafrecht in de Tweede Kamer in De voorstanders van de doodstraf bepleiten dan herinvoering. Een redevoering van de minister van justitie, waarin hij alle nadelen van de doodstraf nog eens op een rijtje zet, heeft dit kunnen voorkomen. In 1943, midden in de Tweede Wereldoorlog is de doodstraf nog voor korte tijd ingevoerd én ten uitvoer gelegd. Gerechtshoven en de raad van Cassatie kunnen volgens de 'Bijzondere Rechtspleging' de doodstraf uitspreken en ten uitvoer laten leggen. De tastbare weerslag van deze periode is terug te vinden in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging dat het Nationaal Archief beheert. Na de oorlog wordt de doodstraf opnieuw afgeschaft. Uiteindelijk wordt in 1983 in de Grondwet bepaald: de doodstraf kan niet worden opgelegd (artikel 114). In 1990 schrapt men de laatste vermeldingen van de doodstraf. Twee wetten regelen dat de doodstraf ook uit het militaire en het oorlogsstrafrecht verdwijnen. Sinds dat jaar kent Nederland de doodstraf -ook op papier- in geen enkele vorm meer. Is Zwart zijn een rede voor de Doodstraf??? Ras als invloed of een persoon de doodstraf krijgt Moordzaken komen meer in aanmerking voor de doodstraf door het bestaan van bepaalde verzwarende factoren, die een moord 'erger' maken dan een andere. Als een aanklager moet bepalen of hij de doodstraf of een gevangenisstraf als uitspraak wil bereiken hoort de aanklager het bestaan van deze verzwarende factoren in aanmerking nemen. Zoals of een moord was gepleegd met ernstig risico voor het leven van anderen, of de moord was gepleegd tijdens een ander ernstig misdrijf zoals roof of verkrachting, of tijdens het begaan van de moord marteling is gebruikt, of de verdachte een significant gewelddadig verleden heeft. Zo wordt de jury ook verteld deze factoren te overwegen als zij beslissen of de straf dood of leven moet zijn als de uitspraak eenmaal schuldig is. Het ras van de verdachte hoort niet van invloed te zijn op de ter dood veroordeling maar in Philadelphia gebeurt dit duidelijk wel (zie tabel). Moorden gepleegd door zwarten worden als erger beschouwd en Pagina 2 van 11
3 worden alleen al door de kleur van de verdachte behandeld als of zij de doodstraf meer verdienen. Een factor dat geen duidelijk effect heeft op het voorspellen of de doodstraf uiteindelijk wordt gegeven heeft een waarde van nul. Een zwarte verdachte krijgt een waarde van 1.4 in het voorspellen of de doodstraf wordt gegeven. Deze extra last voor zwarte verdachten is vergelijkbaar met rechtmatige verzwarende factoren zoals marteling of 'veroorzaakt veel schade, angst of pijn' die respectievelijk waarden van 1.9 en 1.0 in het voorspellen van de straf. Zwarte verdachten en ras van de slachtoffers Een andere maatstaaf van het effect van ras op de doodstraf is het gecombineerde effect van het ras van de verdachte en van het slachtoffer. In een studie in Philadelphia bestaat de combinatie qua ras waarvan het meest waarschijnlijk was dat het in een doodstraf resulteert uit een zwarte verdachte en niet-zwart slachtoffer, ongeacht de mate van erstigheid van de moord. Zwarte verdachte-zwart slachtoffer misdrijven monden minder waarschijnlijk in de doodstraf uit, gevolgd door misdrijven door andere verdachten, ongeacht het ras van het slachtoffer. Juryleden Aanklagers beslissen niet alleen wie op een bepaald niveau qua misdrijf vervolgd moet worden, zij hebben ook een duidelijke invloed op het verloop van de zaak. Sommige aanklagers hebben er een gewoonte van gemaakt zwarten uit de mogelijke jury te verwijderen. Statistieken van een studie in Philadelphia hebben uitgewezen dat vanaf 1983 tot 1993 aanklagers 52% van alle zwarte potentiële juryleden hebben verwijderd maar van niet-zwarte potentiële juryleden werd maar 23% verwijderd. Dezelfde praktijken zijn normaal in andere districten. In Chambers County in de staat Alabama hielden de aanklagers lijsten bij die de potentiële juryleden indeelden in vier categorieën: "sterk," "medium," "zwak," en "zwart." William Henry Hance, een verstandelijk gehandicapte zwarte man werd ter dood veroordeeld in Georgia ondanks het feit dat een van de juryleden had gezegd dat ze niet voor de doodstraf had gestemd. De enige zwarte persoon in de jury verklaarde dat ze had gestemd voor levenslang vanwege de mentale staat van Hance. Maar haar stem werd genegeerd. In de rechtzaal werd ze geïntimideerd zodat ze haar stem niet uitte, maar later onthulde ze haar stem en sterke overheersing van raciale vooroordelen in de jurykamer. Een ander jurylid tekende een beëdigde verklaring die het verhaal van het zwarte jurylid bevestigde maar dhr. Hance is in 1994 toch geëxecuteerd. Conclusie De levens die dit raciale onrecht kost is onschatbaar. De beslissing wie leeft en wie sterft wordt gemaakt langs raciale wegen door een groep bestaande uit bijna alleen maar blanke aanklagers. De doodstraf is een grimmig symbool van de effecten van raciale discriminatie. In individuele zaken wordt dit racisme gereflecteerd in etnische veronachtzaming die naar de zwarte verdachte geslingerd wordt door de aanklager en zelfs door de verdediging. Het resulteert in het systematisch bannen van potentiële juryleden. En in het besteden van meer hulpbronnen aan blanke slachtoffers van moorden ten nadele van zwarte slachtoffers. En het resulteert in een doodstraf waarbij zwarten frequent ter dood worden veroordeeld voor het moorden van blanken maar blanken haast nooit worden geëxecuteerd voor het vermoorden van zwarten. Pagina 3 van 11
4 1.1 Ik was er niet eens bij! Heb jij ook wel eens ergens de schuld van gekregen terwijl je niks had gedaan of als je niet eens in de buurt was terwijl het gebeurde? Erg oneerlijk. Toch? Dit overkwam ook de Amerikaanse Shareef Cousin. Op 2 maart 1995 werd Michael Gerardi in New Orleans beroofd en vermoord door drie donkere jongens. Op hetzelfde tijdstip aan de andere kant van de stad was Shareef Cousin, een zwarte jongen van 16 jaar, een basketbalwedstrijd aan het spelen; een wedstrijd waarin hij voor zijn team de meeste punten scoorde Shareef werd opgepakt als verdachte van de moord. Ondanks alle getuigen die Shareef op het tijdstip van de moord hebben zien basketballen, werd hij toch voorgeleid in de rechtszaak over de moord op Michael. De ooggetuige van de moord, de vriendin van Michael, legde drie dagen na de moord een verklaring af op het politiebureau. Ze zei dat het donker was en ze haar contactlenzen toen niet in had. Hierdoor kon ze de moordenaar nooit herkennen. In de rechtszaal zei de vriendin van Michael iets heel anders: Ik ben voor 100% zeker dat Shareef mijn vriend heeft vermoord, ik zal zijn gezicht nooit vergeten. Dit zijn twee volkomen tegenstrijdige verklaringen. Het verdachte eraan is dat de jury die Shareef moest beoordelen alleen had gehoord van de tweede verklaring en niet van de eerste. Tijdens de rechtszaak ontbraken drie getuigen. Zij zouden gaan verklaren dat Shareef tijdens de moord aan het basketballen was. Achteraf bleek dat de aanklager ze naar het verkeerde kantoor had gestuurd. Van een eerlijke rechtszaak was dus geen sprake. Shareef moest hoe dan ook veroordeeld worden. Ook al hadden ze niet genoeg bewijs. De uitspraak van de rechter: doodstraf. Na veel werk van zijn advocaat en op aandringen van Amnesty International kwam er een tweede rechtszaak op 11 januari Toen kwamen de fouten van de vorige rechtszaak aan het licht en werd Shareef uiteindelijk onschuldig verklaard. Shareef Cousin had geluk met zo n goede advocaat. Niet iedereen heeft dat geluk. Onderzoek wijst uit dat wanneer in de Verenigde Staten een gekleurd iemand een blank persoon vermoordt, er drie keer vaker de doodstraf wordt uitgedeeld dan andersom. Als je dan ook nog eens weinig geld hebt, zodat je geen goede advocaat kunt inhuren, zijn je kansen om goed door het proces heen te komen erg klein. Doodstraf De doodstraf is, in juridische termen, een gerechtelijke executie. Van de doodstraf is sprake wanneer iemand van het leven wordt beroofd op grond van een vonnis dat is uitgesproken door een bevoegde rechter na een strafrechtelijk proces. Amnesty International zet zich in voor de onvoorwaardelijke afschaffing van de doodstraf waar ook ter wereld. Artikel 3 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens luidt: Een ieder heeft recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon. En artikel 5 stelt dat niemand onderworpen mag worden aan enige wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. De doodstraf over de wereld Ruim vijftig jaar na de ondertekening van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) is de trend naar een wereldwijde afschaffing van de doodstraf onmiskenbaar. Toen de UVRM werd aanvaard hadden acht landen de doodstraf afgeschaft. Tegenwoordig heeft meer dan de helft van het totale aantal landen ter wereld de doodstraf, al dan niet bij wet, afgeschaft. Toepassing van de doodstraf Toen de Universele verklaring werd aanvaard, hadden acht landen de doodstraf afgeschaft. Inmiddels is Pagina 4 van 11
5 in 77 landen de doodstraf helemaal uitgebannen; daarvan zijn 42 landen sinds 1985 tot afschaffing overgegaan. In veertien landen staat de doodstraf alleen nog op bepaalde misdrijven in oorlogstijd. Meer dan 21 andere landen hebben de doodstraf nog wel in de wet staan, maar die straf de laatste tien jaar niet meer uitgevoerd. De trend tot afschaffing is echter niet algemeen. De laatste jaren heeft een aantal landen de doodstraf opnieuw ingevoerd, vaak als antwoord op bezorgdheid onder de bevolking over de criminaliteit. De onderstaande cijfers hebben uitsluitend betrekking op gevallen die bij Amnesty International bekend zijn. In werkelijkheid liggen de cijfers zeker hoger. In 2002 werden ten minste 1526 mensen terechtgesteld in 31 landen. Ten minste 3248 mensen werden ter dood veroordeeld in 67 landen. In 2002 vond 81 procent van alle bekende terechtstellingen plaats in slechts drie landen: China, Iran en de VS. Argumenten voor en tegen Een veelgebruikt argument voor de doodstraf is dat deze afschrikwekkender is dan enige andere straf, en daarmee een preventieve werking heeft tegen criminaliteit. Meerdere onderzoeken hebben echter aangetoond dat er geen verband is tussen de doodstraf en het aantal ernstige misdaden dat gepleegd wordt. Een ander veelgehoord argument is dat de doodstraf de enige manier is om moordenaars en verkrachters definitief onschadelijk te maken. Dit is echter is strijd met een belangrijk rechtsbeginsel: straffen kunnen alleen betrekking hebben op misdrijven die zijn gepleegd, niet op misdrijven die nog gepleegd zouden kunnen worden. Een derde argument is dat van het aloude oog om oog, tand om tand. Dat is in een modern rechtsstelsel een oneigenlijke redenering. Straffen worden niet opgelegd uit wraak, maar om de samenleving een signaal te geven en de schuldige met harde hand te dwingen tot verbetering van zijn gedrag. Een rechter dient een zorgvuldige afweging te maken om de juiste straf te bepalen, in het volle besef dat dit voor de slachtoffers niet altijd een genoegdoening kan zijn. Een voor de hand liggend argument tegen de doodstraf is dat de straf onomkeerbaar is. Altijd bestaat het risico dat een onschuldige wordt geëxecuteerd. In de Verenigde Staten zijn sinds 1976 meer dan 100 personen uit de dodencel vrijgelaten nadat was gebleken dat zij ten onrechte de doodstraf hadden gekregen. In 23 zaken in de 20e eeuw kwam deze vaststelling pas nadat ze waren terechtgesteld. Daarnaast blijkt de doodstraf onevenredig vaak zwakkere groepen in de samenleving te treffen. Zo wordt in de VS veel vaker de doodstraf geëist tegen een zwarte dan tegen een blanke dader. Een recent onderzoek toonde aan dat in Philadelphia (VS) de kans op de doodstraf vier keer hoger is voor een zwarte verdachte dan voor een blanke. En terwijl het aantal zwarte en blanke slachtoffers van moord in de VS ongeveer even hoog is, was 82 procent van alle geëxecuteerden sinds 1977 veroordeeld voor moord op een blanke. De doodstraf in internationaal recht De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens stelt in artikel 3: 'Een ieder heeft recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon'. De Universele Verklaring is niet juridisch bindend. Maar met verwijzing naar deze verklaring hebben hoge gerechtshoven in onder meer Hongarije (in 1990) en Pagina 5 van 11
6 Zuid-Afrika (in 1995) de doodstraf ongrondwettig verklaard. Internationaal bindend zijn wel de VN-verdragen, zoals het Verdrag over burgerrechten en politieke rechten. Artikel 6 stelt dat landen die de doodstraf niet hebben afgeschaft, haar alleen voor de ernstigste misdrijven mogen opleggen. De doodstraf mag niet worden opgelegd voor misdrijven begaan door personen onder de achttien jaar; en zwangere vrouwen mogen niet ter dood worden gebracht. De Algemene Vergadering van de VN heeft in 1989 het Tweede facultatieve protocol bij dit verdrag opgesteld, dat afschaffing van de doodstraf voorschrijft. Op 1 januari 2003 waren 49 staten, waaronder Nederland en België, partij bij dit protocol. De VN hebben ook bepaald dat de tribunalen voor de berechting van de oorlogsmisdaden in het voormalige Joegoslavië en in Rwanda, en ook het komende Internationale Strafhof de doodstraf niet kunnen opleggen. In 2002 is door de Raad van Europa het 13e Protocol bij de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens aangenomen. Dit protocol bepaalt dat de doodstraf moet worden afgeschaft, onder alle omstandigheden. Dus ook in tijden van oorlog. Alle staten die partij zijn bij deze conventie kunnen ook partij worden bij het protocol. Ondertussen hebben vijf landen het protocol geratificeerd. Vierendertig landen, waaronder België en Nederland, hebben het protocol wel ondertekent maar nog niet geratificeerd. Acties tegen de doodstraf = Kim Dae-jung, oppositieleider in Zuid-Korea, werd in 1973 door de Koreaanse geheime dienst gekidnapt uit een hotel in Tokio, kort nadat hij daar een bijeenkomst van de Koreaanse oppositie had geleid. De jaren zeventig bracht hij grotendeels in de gevangenis of onder huisarrest door. In 1980 werd hij ter dood veroordeeld omdat hij betrokken zou zijn geweest bij de studentendemonstraties, die door het leger zeer bloedig waren onderdrukt. Amnesty International voerde actie voor Kim; het doodvonnis werd in 1981 omgezet in gevangenisstraf. In 1982 kwam Kim vrij. Hij schreef later een brief aan Amnesty waarin hij de organisatie bedankte: 'Ik heb mijn leven aan jullie te danken.' Kim werd president van zijn land in Vera en Orton Chirwa waren in Malawi ter dood veroordeeld. In 1983 werd het echtpaar op valse gronden veroordeeld vanwege hoogverraad. Meer dan acht lange jaren werd Vera in eenzame opsluiting gehouden. Ze zat maar enkele meters verwijderd van haar echtgenoot, maar mocht hem nooit zien of spreken. 'Soms kon ik hem horen zingen.' Vera kreeg geen nieuws over haar acht kinderen. Ze mocht geen brieven schrijven en geen bezoek ontvangen. In 1988 kon een andere gevangene haar vertellen dat haar zaak was opgenomen door Amnesty International. Orton Chirwa, de vroegere president van het land, stierf in oktober 1992 in de gevangenis. Voor Vera werd ook daarna door Amnesty International en door onder meer het Europees Parlement intensieve actie gevoerd. In 1993 kwam ze vrij. Toen ze Amnesty International in Londen bezocht, verklaarde ze: 'Ik werd vrijgelaten vanwege alle druk die vanuit de hele wereld voor mij werd uitgeoefend.' In Malawi kon ze toen niet blijven. Pas jaren later, na het herstel van de democratie in Malawi, keerde ze er terug. Ze werd directeur van een landelijk bureau voor rechtshulp. In maart 2000 werd het doodvonnis omgezet van Arsen Arutyunyan en Danis Sirazjev, twee popzangers uit Oezbekistan. Ze waren veroordeeld voor de moord op een Oezbeekse zangeres. De verdachten verklaarden dat de bekentenis onder dreiging met marteling was afgedwongen. Hun advocaten kregen dreigbrieven waarin stond dat ze de verdediging moesten staken. Hun familieleden kregen zoveel bedreigingen dat enkelen het land moesten verlaten. Waarnemers bij het proces zeiden dat de rechtsgang oneerlijk was geweest. De regering van Oezbekistan had al in 1998 aangegeven dat ze de doodstraf Pagina 6 van 11
7 'geleidelijk' wilde afschaffen, maar had tussen 1998 en 2000 voor zover bekend 47 doodvonnissen uitgesproken en vijftien terechtstellingen voltrokken. Het feitelijke aantal was waarschijnlijk hoger, want de doodstraf wordt beschouwd als een staatsgeheim. De omzetting van de doodstraf van de twee zangers kwam na grote internationale druk. Amnesty International 1.2 Wist je dat elk jaar gemiddeld drie landen de doodstraf afschaffen? sinds landen de doodstraf voor gewone misdaden of voor alle misdaden hebben afgeschaft? sinds 1985 maar 4 landen de doodstraf weer hebben ingevoerd? Nepal, Gambia, Papoea Nieuw Guinea en de Filippijnen. Nepal heeft hem inmiddels weer afgeschaft. Gambia en Papoea Nieuw Guinea hebben de doodstraf niet meer uitgevoerd sinds de invoering. Alleen de Filippijnen hebben de doodstraf weer voltrokken, maar in 1999 hebben de Filippijnen een moratorium ingesteld: een tijd van bezinning waarin geen executies worden uitgevoerd. 88% van de executies in 2000 die bekend zijn bij Amnesty worden uitgevoerd in China, Iran, Saoedie Arabië en de VS? in sommige landen mensen die een misdaad pleegden toen zij minderjarig waren, geëxecuteerd worden? De laatste tien jaar zijn er in de VS (14) en in Iran (7) de meeste minderjarigen geëxecuteerd. Meestal is de misdadiger op het tijdstip van de executie wél meerderjarig. onderzoekers er nog steeds niet in zijn geslaagd om te bewijzen dat de doodstraf effectiever is om de misdaadcijfers omlaag te krijgen dan andere straffen? in Beijing op 11 april 2001 alleen al 89 mensen zijn geëxecuteerd? 1 maart is uitgeroepen tot de International Death Penalty Abolition Day ofwel de Dag voor de Afschaffing van de Doodstraf? Deze dag is gekozen omdat op 1 maart 1847 de Amerikaanse staat Michigan het eerste Engelstalige gebied was dat de doodstraf volledig afschafte. 2. ACHTERGRONDEN 2.1 Internationale verklaringen, verdragen en protocollen over de doodstraf De doodstraf wordt al eeuwen opgelegd en uitgevoerd. Daar zijn verschillende redenen voor. Straffen van zware misdadigers, rechtvaardiging voor de slachtoffers en een voorbeeld stellen voor de rest van de bevolking zijn de meest gebruikte argumenten. Maar wat als de dader toch onschuldig is? Is het ethisch verantwoord om misdadigers om te brengen? Is de doodstraf wel de oplossing? Een aantal landen wilde de doodstraf afschaffen en stelde een verdrag op. Een verdrag is een bindende overeenkomst tussen landen. Vervolgens zijn er op het verdrag nog aanvullingen gemaakt, omdat het verdrag niet volledig was. Dit zijn protocollen. Soms stellen landen een moratorium in. Dit is een tijd van bezinning op de doodstraf. In die tijd worden er geen mensen geëxecuteerd. Zo n moratorium kan verschillende doelen hebben. Men wil bijvoorbeeld onderzoeken of de misdaadcijfers veranderen nu de doodstraf niet wordt uitgevoerd of de afschaffing van de doodstraf regelen in de wetgeving. Wereldwijd: Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM), Verenigde Naties (VN) Pagina 7 van 11
8 Artikel 3: Ieder mens heeft een recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon. Artikel 5: Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan wrede, onmenselijke of onterende behandeling of straf. Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (BuPo), VN 1976 en de aanvulling: Het Tweede Facultatieve Protocol van het Internationale verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (VN 1989) Dit protocol dringt er op aan om de doodstraf af te schaffen. Voor de landen of staten die dit nog niet willen, zijn de volgende voorschriften gemaakt: -Minderjarigen mogen geen doodstraf opgelegd krijgen. -Zwangere vrouwen mogen niet geëxecuteerd worden. -Alleen bij ernstige misdrijven waarbij geen twijfel bestaat over de schuldige mag de doodstraf worden uitgesproken. -De minst pijnlijke doodstraf moet worden opgelegd. Europa: Zesde Protocol bij het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (Raad van Europa, 1982) Dit protocol zegt dat de doodstraf moet worden afgeschaft of dat de doodstraf alleen in enkele bijzondere gevallen in oorlogstijd mag worden toegepast. Noord en Zuid Amerika: Amerikaans Verdrag inzake de Rechten van de Mens (Organisatie van Amerikaanse Staten,1978) en het Protocol van het Amerikaans Verdrag inzake de Rechten van de Mens (Organisatie van Amerikaanse Staten, 1990) In het verdrag staat: -De doodstraf is alleen toegestaan voor de ergste misdrijven. -Mag niet worden toegepast bij politieke misdrijven. -Minderjarigen en ouderen (>70 jaar) mogen geen doodstraf opgelegd krijgen. -Mag niet worden uitgevoerd op zwangere vrouwen. -Een staat die de doodstraf heeft afgeschaft, mag de doodstraf niet opnieuw invoeren. -In het Protocol staat bovendien dat er tijdens vredestijd een verbod heerst op doodstraffen. Afrika: Afrikaans Handvest voor de Rechten van Mensen en Volken (Organisatie van Afrikaanse Eenheid, 1987) Dit handvest verwijst niet direct naar de doodstraf, maar beschrijft wel dat iedereen een onschendbaar recht op leven heeft en natuurlijk recht op een eerlijk proces. Dit is vooral bij doodstrafzaken erg belangrijk. 2.1 Feiten en Cijfers De doodstraf is een gerechtelijke executie. Dat wil zeggen dat er een rechtszaak heeft plaatsgevonden waarin een rechter of jury uitspraak heeft gedaan. De misdaden waarvoor mensen de doodstraf krijgen, verschillen per land. Net als de manier van executeren. Onschuldig: Rechters kunnen altijd fouten maken, want rechters zijn ook mensen. De doodstraf is echter Pagina 8 van 11
9 niet meer terug te draaien. Als een rechter dus een fout maakt Er zijn weinig exacte gegevens over het aantal mensen dat onschuldig de doodstraf krijgt of wordt geëxecuteerd. In veel landen waar de doodstraf wordt uitgevoerd, zijn de dossiers niet volledig. De VS is een land waar dat natrekken van gegevens wel mogelijk is. Uit onderzoek blijkt dat tussen 1976 en 1999 in totaal 79 mensen uit de dodencellen zijn vrijgelaten. Deze mensen hadden ten onrechte de doodstraf gekregen. In Engeland verklaarde de rechtbank in 1998 twee veroordelingen ongeldig die in de jaren vijftig waren uitgesproken. Helaas was in de jaren vijftig de doodstraf nog niet afgeschaft. De executies zijn voltrokken. Politieke motieven: De doodstraf wordt in sommige landen ook regelmatig gebruikt om politieke tegenstanders uit de weg te ruimen. Het strafproces is dan een waarschuwing aan de politieke oppositie om zich rustig te houden. Overbodig om te zeggen dat die strafprocessen niet erg eerlijk verlopen. Minderheden: De doodstraf treft vaker zwakkere groepen. Zeker in landen waar veel corruptie heerst, is het voor rijke en machtige personen veel gemakkelijker om een lichte straf te krijgen voor een misdrijf of om zelfs hun straf te ontlopen. Verder hebben arme mensen geen geld om een goede advocaat in te huren. Ook racisme speelt een rol. Bijvoorbeeld in de VS. Er worden jaarlijks ongeveer evenveel blanken als zwarten vermoord, toch is 82% van de geëxecuteerden veroordeeld voor de moord op een blanke. Argumenten Er zijn veel argumenten in omloop van voorstanders van de doodstraf. Deze zijn echter bijna allemaal te weerleggen en dat zal ik dus ook bij een aantal ervan doen De afschrikwekkende werking: Op het eerste gezicht lijkt dit logisch. Je leest in de krant dat een moordenaar wordt geëxecuteerd, dan denk jij toch wel twee keer na voordat je ook iemand vermoord? Toch is er na jaren onderzoek geen enkel wetenschappelijk bewijs geleverd voor de stelling dat de doodstraf meer afschrikt dan andere straffen. Landen met de doodstraf hebben dan ook geen lagere misdaadcijfers. Het voorkomen van herhaling: De doodstraf zou de enige manier zijn om moordenaars en verkrachters definitief onschadelijk te maken. Zo weet je zeker dat het nooit meer gebeurt. Mag dat? Nee! Volgens internationaal recht mag je niet straffen voor misdaden die nog niet gepleegd zijn. Iemand doden omdat hij later misschien weer een ernstig misdrijf kan plegen, is dus in strijd met internationale normen. De doodstraf, je verdiende loon!: Stel je voor dat een familielid of een vriend wordt vermoord. Dat is heel erg. Heel begrijpelijk als je dan wilt dat de dader zo zwaar mogelijk gestraft wordt. Je wilt wraak. De rechter mag zich niet laten meeslepen door zulke gevoelens. Hij moet zorgvuldig een gepaste straf kiezen. Hoe hoog de straf ook is, het zal nooit je verdriet wegnemen. Straffen worden niet opgelegd uit wraak. Straffen moeten een signaal zijn: dit kan en mag niet. Verder moet de schuldige worden aangezet tot het veranderen van zijn gedrag. Executies zijn tegenwoordig humaner: Dit argument gaat niet op. Nog steeds worden er veroordeelden onthoofd en opgehangen. En ook de moderne executiemethodes garanderen niet dat de doodstraf snel en pijnloos is. De eerste terechtstelling door middel van een dodelijke injectie in Guatemala in februari 1998 heeft geleid tot een langdurige doodsstrijd. Manuel Martínez Coronado deed er achttien minuten over om te sterven, hoewel de autoriteiten hem hadden verzekerd dat de executie pijnloos zou zijn en maar 30 seconden zou duren. Pagina 9 van 11
10 Vormen van executeren: Ophangen: Door middel van een touw om de nek wordt een persoon opgehangen. Verstikking of een gebroken nek is hierbij de uiteindelijke doodsoorzaak. Bizar feit: Niet iedereen sterft bij ophanging, daarom worden sommige veroordeelden twee of meer keer opgehangen. Fusilleren: Een vuurpeloton schiet een (geblinddoekt) persoon dood. In China gebruikt men geen vuurpeloton, maar schiet men de veroordeelde in het achterhoofd: het zogenoemde nekschot. Stenigen: In een aantal islamitische landen met een shari a wetgeving worden misdadigers van seksuele delicten en buitenechtelijke relaties tot hun middel in de grond ingegraven en vervolgens gestenigd Onthoofden: In Frankrijk werd tussen 1792 en 1981 de guillotine gebruikt. Daarna werd de doodstraf daar afgeschaft. In andere landen worden ook vandaag de dag nog misdadigers onthoofd met behulp van een zwaard of bijl. In Saoedi-Arabië worden zowel moordenaars als gewone misdadigers onthoofd. Elektrocutie: De veroordeelde wordt op een speciale stoel vastgebonden en door middel van 2000 volt gedood. De VS introduceerde dit middel op 6 augustus hermetisch afgesloten. Vanonder de stoel komt een giftig gas vrij waardoor de veroordeelde een gruwelijke dood sterft. Injectie: De dodelijke injectie verloopt via drie fasen. In de eerste fase wordt de veroordeelde verdoofd, in de tweede fase verlamd en tenslotte komt het hart stil te staan. In een aantal Islamitische landen en China vinden executies soms in het openbaar plaats. In Saoedi- Arabië worden executies bijna altijd in het openbaar voltrokken. Misdaad en Strafmaat: Over de hele wereld wordt verschillend gedacht over misdaad. In een aantal islamitische landen met de shari a wetgeving kun je voor buitenechtelijke relaties de doodstraf krijgen. In Nederland is vreemdgaan een persoonlijke zaak en wordt niet bestraft. In Iran staat de doodstraf op prostitutie en pornografie. In Nederland is de prostitutie voor een deel gelegaliseerd en pornobanden kun je gewoon huren bij de videotheek. Ook over de strafmaat wordt heel verschillend gedacht in deze wereld. Nederland wordt wel eens het drugsparadijs genoemd. Als je kijkt naar een aantal landen in het Midden-Oosten en in Zuidoost Azië, is dat niet vreemd. Daar staat de doodstraf op het produceren, in bezit hebben, smokkelen en verhandelen van drugs. In Maleisië mag je naar een dodencel als je 15 gram heroïne of 200 gram cannabis in je bezit hebt. In Nederland staat voor het smokkelen van harddrugs maximaal 12 jaar gevangenisstraf en ƒ boete. De straf voor het smokkelen van softdrugs is hier maximaal 4 jaar en ƒ boete. Heb je het echt heel bont gemaakt, dan krijg je op zijn hoogst 16 jaar en ƒ boete. In China kan je voor veel uiteenlopende misdrijven de doodstraf krijgen. Vooral de afgelopen tijd met de Strike Hard campagne is China gul met het uitdelen van de doodstraf. Drugshandel, economische fraude, corruptie, vrouwenhandel en handel in zeldzame dieren zijn in China de zwaarste vergrijpen. In Nederland krijg je voor handel in zeldzame dieren maximaal 6 jaar en ƒ boete. De Strike Hard campagne is trouwens niet nieuw; eens in de zoveel tijd laat China duidelijk zien dat je daar niet ongestraft misdaden kunt plegen. Amnesty brengt regelmatig een rapport uit over hoe het staat met de doodstraf in de wereld. De cijfers en feiten zijn gebaseerd op grondig onderzoek. In het overzicht over de doodstraf van juni 2001 vermeldt Amnesty onder andere het volgende: Pagina 10 van 11
11 Van de 196 landen hebben er 75 de doodstraf volledig afgeschaft, in 14 landen bestaat hij nog voor uitzonderlijke misdaden. In 20 landen is de doodstraf al meer dan 10 jaar niet uitgevoerd. Er blijven nog 87 landen over die de doodstraf nog steeds uitspreken en uitvoeren. Meer cijfers vind je in de bijlage. 3. DIT WORDT ER AAN GEDAAN 3.1 Amnesty International Amnesty voert actie tegen de doodstraf in het algemeen. Zij gebruikt verschillende actiemethoden om totale afschaffing dichterbij te brengen: -Praten met regeringen. -Sturen van brieven en petitielijsten naar regeringen. -Andere instanties als kerken en vakbonden oproepen om ook te strijden voor de afschaffing. -Demonstraties tegen de doodstraf. Daarnaast voert Amnesty acties voor individuele terdoodveroordeelden. Mensen vanuit de hele wereld sturen faxen, brieven, telegrammen en s naar de verantwoordelijke autoriteiten met verzoek de executie niet uit te voeren en om te zetten in een andere straf. Verder geeft Amnesty voorlichting over de doodstraf. De themagroep Doodstraf verzamelt literatuur en documentatie om de argumenten van Amnesty te ondersteunen. Zij brengt ook het standpunt van Amnesty naar buiten in lezingen, artikelen en ingezonden stukken. Mijn Mening: Ik zit te twijfelen of ik voor de doodstraf ben. Aan de ene kant ben ik er tegen, maar aan de andere kant ben ik er voor. Er tegen: Ik ben tegen de doodstraf omdat het een onomkeerbaar proces is, als een onschuldig iemand geëxecuteerd wordt kan het niet terug gedraaid worden. Ervoor: Als een moordenaar of verkrachter na zoveel jaar voorwaardelijk vrij komt, en het dan gewoon vertikt om zijn leven te beteren vind ik dat zo iemand af gemaakt moet worden. Slot: De doodstraf is een van de ergste straffen die er zijn, dus ik hoop niet dat jullie er ooit mee te maken krijgen. Mocht een van jullie er toch mee te maken krijgt, ik hoop dat het snel en pijnloos is. Pagina 11 van 11
Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf
Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf
Nadere informatieSpreekbeurt Nederlands De Doodstraf
Spreekbeurt Nederlands De Doodstraf Spreekbeurt door een scholier 3182 woorden 16 februari 2002 7,6 444 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding: Heb jij ook wel eens ergens de schuld van gekregen terwijl
Nadere informatieBetoog Nederlands Doodstraf
Betoog Nederlands Doodstraf Betoog door een scholier 1733 woorden 20 december 2003 7,5 59 keer beoordeeld Vak Nederlands De doodstraf "Met een handkar werd een lading stenen en kiezels naar een braakliggend
Nadere informatie7,4. Spreekbeurt door een scholier 1803 woorden 18 april keer beoordeeld. Nederlands. Doodstraf. Inleiding:
Spreekbeurt door een scholier 1803 woorden 18 april 2001 7,4 479 keer beoordeeld Vak Nederlands Doodstraf Inleiding: - ik ga mijn spreekbeurt houden over de doodstraf. De zwaarste straf die er bestaat.
Nadere informatie7,3. Spreekbeurt door een scholier 2064 woorden 7 april keer beoordeeld. Nederlands
Spreekbeurt door een scholier 2064 woorden 7 april 2004 7,3 40 keer beoordeeld Vak Nederlands Intro Mijn spreekbeurt gaat over de doodstraf: De zwaarste straf die er bestaat. Op het eerste gezicht lijkt
Nadere informatieInhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14
Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?
Nadere informatieWerkstuk door een scholier 1899 woorden 19 januari keer beoordeeld. Nederlands
Werkstuk door een scholier 1899 woorden 19 januari 2002 7 93 keer beoordeeld Vak Nederlands Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Bronvermelding Geschiedenis van de doodstraf Situatie in Nederland Verschillende
Nadere informatieOver de doodstraf (Uit: Mensenrechteneducatie in Niet-confessionele zedenleer)
Over de doodstraf (Uit: Mensenrechteneducatie in Niet-confessionele zedenleer) Doelstellingen: Reflecteren over pro en contra s van de doodstraf De eigen mening over de doodstraf toetsen aan de mening
Nadere informatieOphanging. Fusillering. Werkstuk door een scholier 4218 woorden 1 juni keer beoordeeld. Levensbeschouwing
Werkstuk door een scholier 4218 woorden 1 juni 2002 7 119 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding De doodstraf is een van de oudste straffen ter wereld. Door de eeuwen heen zijn miljoenen mensen
Nadere informatieSpreekbeurt Nederlands Amnesty International
Spreekbeurt Nederlands Amnesty International Spreekbeurt door een scholier 1518 woorden 28 november 2003 6,3 51 keer beoordeeld Vak Nederlands Mijn spreekbeurt gaat over Amnesty International. Amnesty
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Mensenrechten
Werkstuk Geschiedenis Mensenrechten Werkstuk door een scholier 3092 woorden 3 juni 2004 5,5 125 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wat zijn mensenrechten: Er zijn vrij veel oude rechten. Ik heb gehoord dat
Nadere informatiePlatform Mensenrechteneducatie WERKBLADEN - 2
INTRODUCTIELES OP MIJN RECHTEN = JOUW RECHTEN De snelle mensenrechtenquiz Vul de vragen snel in zonder al te lang na te denken. Je krijgt er maar drie minuten voor! 1) Geef je eigen definitie van een mensenrecht.
Nadere informatie7,1. Werkstuk door een scholier 2885 woorden 14 januari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding
Werkstuk door een scholier 2885 woorden 14 januari 2002 7,1 448 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding De letterlijke betekenis van de doodstraf is: straf die bestaat uit het ter dood brengen
Nadere informatieRichtsnoeren voor het beleid van de EU ten aanzien van derde landen inzake de doodstraf
Richtsnoeren voor het beleid van de EU ten aanzien van derde landen inzake de doodstraf I. IEIDING i) De Verenigde Naties hebben de aanwending van de doodstraf aan strenge voorwaarden onderworpen, onder
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Nadere informatie7.1. Boekverslag door L woorden 3 maart keer beoordeeld. Levensbeschouwing
Boekverslag door L. 3193 woorden 3 maart 2003 7.1 131 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing I. Inleiding: motivatie Met een handkar werd een lading stenen en kiezels naar een braakliggend terrein gereden.
Nadere informatieWERKVORMEN VOOR MIDDELBAAR ONDERWIJS
WERKVORMEN VOOR MIDDELBAAR ONDERWIJS STEMBUS Geschikt voor alle graden van het middelbaar Duur: 10 minuten Opzet: Deze oefening is geschikt als je een lesuur besteedt aan de doodstraf. Begin de les met
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Noord Afrika en Midden-Oosten Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl
Nadere informatie2. De doodstraf: vroeger
Mondelinge-opdracht door een scholier 3137 woorden 14 januari 2017 6,5 3 keer beoordeeld Vak Anders Goeiemorgen allemaal, vandaag zullen we het hebben over een zeer leuk onderwerp: de doodstraf. Voor we
Nadere informatie7,7. Samenvatting door een scholier 1909 woorden 22 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer
Samenvatting door een scholier 1909 woorden 22 oktober 2009 7,7 37 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 1.1 Een rechtsstaat heft speciale kenmerken. Een staat is gekenmerkt door het hoogste
Nadere informatieLESBRIEF MUSEUM DE GEVANGENPOORT MISDAAD EN STRAF. Toegangspoort
LESBRIEF MUSEUM DE GEVANGENPOORT MISDAAD EN STRAF Toegangspoort VO & De Gevangenpoort was oorspronkelijk één van de drie toegangspoorten naar het Binnenhof en is het enige middeleeuwse poortgebouw dat
Nadere informatiehttps://www.rechtspraak.nl/sitecollectiondocuments/orientatiepunten-en-afspraken-lovs.pdf 2
34 846 Voorstel van wet van het lid Markuszower tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met de invoering van minimumstraffen bij bepaalde gewelds- en zedendelicten (Wet hoge minimumstraffen)
Nadere informatiewww.kinderrechtswinkel.be juni 2008 Voor kinderen die meer willen weten over de rechtbank, wetten en de rechter Voor kinderen die meer willen weten over de rechtbank, wetten en de rechter Hebben kinderen
Nadere informatieAAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT
OKTOBER 2018 AAN DE SLAG MET #3 WAT HEB JE NODIG? PowerPoint Per groepje twee werkbladen met opdrachten van verschillende landen DE WERKVORM IN HET KORT Eerst leg je aan de hand van een PowerPointdia uit
Nadere informatieEU-richtsnoeren over de doodstraf: herziene en bijgewerkte versie
EU-richtsnoeren over de doodstraf: herziene en bijgewerkte versie I. INLEIDING i) De Verenigde Naties hebben de toepassing van de doodstraf aan strenge voorwaarden onderworpen, onder meer in het Internationaal
Nadere informatieQ&A s Levenslange gevangenisstraf (vragen en antwoorden)
Q&A s Levenslange gevangenisstraf (vragen en antwoorden) 1. Hoeveel levenslanggestraften zijn er nu in NL? Op dit moment zijn er 33 mensen onherroepelijk veroordeeld tot levenslang. Dat betekent dat zij
Nadere informatieWaarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?
Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In
Nadere informatierechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen Kamer AC...15 oktober 2018 Vonnis Inzake het Openbaar Ministerie
Vonnisnummer / Griffienummer / Rolnummer rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen Kamer AC...15 oktober 2018 Vonnis Aangeboden op Inzake het Openbaar Ministerie en BURGERLIJKE PARTIJ(EN)
Nadere informatieBetoog Nederlands Doodstraf
Betoog Nederlands Doodstraf Betoog door een scholier 5634 woorden 30 oktober 2005 6,1 146 keer beoordeeld Vak Nederlands Betoog voor de Doodstraf De doodstraf is een straf die al sinds de oudheid bestaat.
Nadere informatieLESBRIEF MUSEUM DE GEVANGENPOORT
LESBRIEF MUSEUM DE GEVANGENPOORT MISDAAD EN STRAF LEERLINGEN & De Voorpoort - toegangspoort tot het Binnenhof De Gevangenpoort was oorspronkelijk één van de drie toegangspoorten naar het Binnenhof en is
Nadere informatieAmnesty International
Amnesty International Inhoud 1. De geschiedenis van Amnesty International. 2. Wat doen ze? 3. Rechten. 4. Martelingen. 5. Verdwijningen. 6. De doodstraf. 7. Kindsoldaten. 8. Helpt het en wat kun jij doen?
Nadere informatieWelke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?
Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste
Nadere informatieECLI:NL:RBZUT:2007:BB4499
ECLI:NL:RBZUT:2007:BB4499 Instantie Rechtbank Zutphen Datum uitspraak 25-09-2007 Datum publicatie 28-09-2007 Zaaknummer 06/580261-07 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Eerste
Nadere informatieVerenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten
Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten 1.2-2.3-3.3 Inleiding Deze opdracht gaat over de ontwikkeling van de burgerrechten. Hierbij staat de status van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten
Nadere informatiepre-university college 1718
Prof. dr. P.B. Cliteur 10.00 12.00 uur Oude Sterrenwacht Leiden De doodstraf: formeel en informeel pre-university college 1718 De doodstraf: formeel en informeel 1 Vier vragen over de doodstraf Vraag 1
Nadere informatie5,4. Werkstuk door een scholier 1585 woorden 8 september keer beoordeeld. Handel en administratie. Inhoudsopgave
Werkstuk door een scholier 1585 woorden 8 september 2011 5,4 35 keer beoordeeld Vak Handel en administratie Inhoudsopgave Inleiding/waarom dit onderwerp pagina 3 Interview pagina 4 Het werk van de Officier
Nadere informatieCriminaliteit. en rechtsspraak
Criminaliteit en rechtsspraak Praktisch: Leerboek blz. 128 t/m 143 Start 18 oktober 2018 Klaar 6 december 2018 Voortgangstoets (weging 2,5%) 13 december Leerstof en toetsen WEEK 42: 15-19 okt Thema Criminaliteit
Nadere informatieZittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag met verzoek om mondeling antwoord B8-0761/2015
Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument B8-1005/2015 5.10.2015 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag met verzoek om mondeling antwoord B8-0761/2015 ingediend overeenkomstig artikel 128, lid
Nadere informatieCHELSEA MANNING SCHRIJF VOOR CLEMENTIE
CHELSEA MANNING SCHRIJF VOOR CLEMENTIE CHELSEA MANNING (1987) uit de Verenigde Staten werd eind 2013 tot 35 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ze had geheime informatie gelekt naar de mensenrechten-schendingen
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat
Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk
Nadere informatieDE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN
DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website. Naam Leerling: Klas:. 3.0 a.
Nadere informatieDatum 24 oktober 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de uitlevering van verdachten aan Rwanda
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieRECHTBANK VAN EERSTE AANLEG TE LIMBURG AFDELING HASSELT VAN 19 OKTOBER 2017
HA56.L2.3542-14 RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG TE LIMBURG AFDELING HASSELT VAN 19 OKTOBER 2017 INZAKE HET OPENBAAR MINISTERIE TEGEN BEKLAAGDE A. A., geboren te Beringen op ( ), wonende te ( ), Belg. In persoon.
Nadere informatieUNIVERSELE VERKLARING van de RECHTEN van de MENS: De 30 artikelen:
UNIVERSELE VERKLARING van de RECHTEN van de MENS: De 30 artikelen: Artikel 1 Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren
Nadere informatieHoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat?
Scheiding der machten De rechters zijn gescheiden www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website*. Naam Leerling:...Klas:...
Nadere informatiemeiden in iran Kijkvragen bij beeldmateriaal Iran Feiten WERKBLADEN LEERLING Staatshoofd: Ayatollah Sayed Ali Khamenei
Kijkvragen bij beeldmateriaal Iran Waarom zijn de ouders van Mytra uit Iran gevlucht? (uit: Een koffer van herinnering, gemaakt door Marjolein Boonstra) WERKBLADEN LEERLING Nederlanders vragen Mytra vaak
Nadere informatie2012 STAATSBLAD No. 169 VAN DE REPUBLIEK SURINAME
2012 1 2012 STAATSBLAD VAN DE REPUBLIEK SURINAME WET van 29 oktober 2012, houdende goedkeuring van de toetreding van de Republiek Suriname tot de International Convention for the Suppression of the Financing
Nadere informatieSamenvatting strafzaken die in 2008 zijn aangemeld bij/afgedaan door de Toegangscommissie
Samenvatting strafzaken die in 2008 zijn aangemeld bij/afgedaan door de Toegangscommissie Van onderstaande zaken zijn nummer 0038 t/m 0052 in 2008 onder de aandacht gebracht. Zaak 0031 is zowel in 2006,
Nadere informatie8,6. Samenvatting door een scholier 1173 woorden 3 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 4. CRIMINALITEIT. 1. Criminaliteit.
Samenvatting door een scholier 1173 woorden 3 april 2003 8,6 31 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 4. CRIMINALITEIT 1. Criminaliteit. Onmaatschappelijk = Afwijkend gedrag. Bv. met handen eten,
Nadere informatieDe correctionele rechtbank van het arrondissement Hasselt VONNIS van 19 NOVEMBER 2008
not.nr. 56.99.139-07 rep. Nr. 2293 De correctionele rechtbank van het arrondissement Hasselt VONNIS van 19 NOVEMBER 2008 INZAKE : CENTRUM VOOR GELIJKHEID VAN KANSEN EN VOOR RACISMEBESTRIJDING, Koningsstraat
Nadere informatieHET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE
HET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE Opsporen en vervolgen Wie doet dat eigenlijk? De ene moord is nog niet gepleegd of je ziet alweer de volgende ontvoering. Politieseries en misdaadfilms zijn populair
Nadere informatieInterview protocol (NL)
Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden
Nadere informatieOnderzoek: 200 jaar Grondwet
Onderzoek: 200 jaar Grondwet Publicatiedatum: 27-3- 2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 7000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden
Nadere informatie15445/1/06 REV 1 wat/hor/mg 1 DG H 2B
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 24 november 2006 (01.12) (OR. en) 15445/1/06 REV 1 COPEN 119 NOTA van: het voorzitterschap aan: de Raad nr. vorig doc.: 15115/06 COPEN 114 nr. Comv.: COM(2005) 91 def.
Nadere informatieWij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
Wijziging van het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en de Wet op de economische delicten met het oog op het vergroten van de mogelijkheden tot opsporing, vervolging, alsmede het voorkomen
Nadere informatieSpeech van minister Van der Steur, minister van Veiligheid en Justitie op de EU-dag tegen straffeloosheid op 23 mei 2016
Speech van minister Van der Steur, minister van Veiligheid en Justitie op de EU-dag tegen straffeloosheid op 23 mei 2016 Hartelijk dank aan mevr. Coninsx en Eurojust. De rol van Eurojust als medeorganisator
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk Criminaliteit en Rechtsstaat
Samenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 6 + 7 Criminaliteit en Rechtsstaat Samenvatting door een scholier 1300 woorden 3 november 2010 2,3 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Criminaliteit
Samenvatting Maatschappijleer Criminaliteit Samenvatting door een scholier 1494 woorden 25 januari 2005 6,7 53 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Criminaliteit 1 1.1. Waarden, normen en
Nadere informatieVerdrag over de rechten van het kind
Verdrag over de rechten van het kind Een verdrag is een afspraak tussen landen. Op 20 november 1989 is in New York het Verdrag over de Rechten van het Kind gesloten. Dit Verdrag is een afspraak tussen
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk rechtsstaat &4-6-7
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk rechtsstaat &4-6-7 Samenvatting door Aylin 1392 woorden 7 maart 2018 8,5 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer 4 Strafrecht: de
Nadere informatieDOODSTRAF - ROLLENSPEL. Rechtszaak De staat Texas versus Charles Rumbaugh
DOODSTRAF - ROLLENSPEL Rechtszaak De staat Texas versus Charles Rumbaugh DE RECHTER De taken van de rechter U speelt als rechter een belangrijke rol: U leidt namelijk het proces. Iedereen in de rechtszaal
Nadere informatieECLI:NL:RBZUT:2004:AO7273
ECLI:NL:RBZUT:2004:AO7273 Instantie Rechtbank Zutphen Datum uitspraak 31-03-2004 Datum publicatie 08-04-2004 Zaaknummer 06/060115-03 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Eerste
Nadere informatieeen als misdrijf omschreven feit proces-verbaal procureur des Konings parket of van het Openbaar Ministerie
uitgave juni 2015 Minderjarigen kunnen volgens de Belgische wet geen misdrijven plegen. Wanneer je als jongere iets ernstigs mispeutert, iets wat illegaal is, pleeg je een als misdrijf omschreven feit
Nadere informatie7,2. 1 Wetenschappelijke revolutie. 2 Gevolgen van de wetenschappelijke revolutie. 3 Kenmerken van de verlichting
Samenvatting door een scholier 1776 woorden 11 december 2007 7,2 240 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Geschiedenis samenvatting Hoofdstuk 2; Wetenschappelijke revolutie, verlichting
Nadere informatieIs het statuut van vluchteling verenigbaar met het statuut van terrorist? 20 september 2016
Is het statuut van vluchteling verenigbaar met het statuut van terrorist? 20 september 2016 Inleiding Is het statuut van vluchteling verenigbaar met het statuut van een terrorist? > NEE, maar praktijk
Nadere informatieHet mysterie: Moord op Lumumba
Het mysterie: Moord op Lumumba Lumumba was de eerste premier van onafhankelijk Congo in 1960. Twee weken na zijn aantreden werden Lumumba en zijn regering afgezet tijdens een staatsgreep en werd Lumumba
Nadere informatie1. Vrijheid, rechten en plichten blz Wat mag en moet jij?
Inhoudsopgave 1. Vrijheid, rechten en plichten blz. 3 1.1. Wat mag en moet jij? 2. Regels en wetten. 2.1. Wetboeken 2.2. Regels voor de rechter blz. 4 2.3. Het Wetboek van Strafrecht blz. 5 3. Het Nederlandse
Nadere informatieDirectoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken
ϕ1 Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Directie Wetgeving Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2013 2014 33 685 Wijziging van het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en de Wet op de economische delicten met het oog op het vergroten
Nadere informatieDeelnemers leren spelenderwijs over de rechtspraak; een paar veel gehoorde misverstanden over rechtspraak worden behandeld.
QUIZ: BEFJE OM BEFJE AF KORTE OMSCHRIJVING Alle deelnemers vouwen van papier een witte bef en gaan staan. Het vouwen is heel simpel. Op pagina 6 staat een printvorm van een witte bef. Je stelt steeds een
Nadere informatieNederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl)
Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl) Examen VWO Vragenboekje Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 19 mei 9.00 12.00 uur 20 03 Voor dit examen zijn
Nadere informatiePraktische opdracht Maatschappijleer Verkrachtingen en in het bijzonder groepsverkrachtingen
Praktische opdracht Maatschappijleer Verkrachtingen en in het bijzonder groepsverkrachtingen Praktische-opdracht door een scholier 1587 woorden 24 mei 2005 7 34 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Nieuwsanalyse:
Nadere informatieIk houd mijn spreekbeurt over de jeugdgevangenis, omdat steeds meer kinderen hierin terecht komen. En daarom wilde ik daar wat over vertellen.
Jeugdgevangenis Ik houd mijn spreekbeurt over de jeugdgevangenis Hoofdstuk 1: Waarom? Ik houd mijn spreekbeurt over de jeugdgevangenis, omdat steeds meer kinderen hierin terecht komen. En daarom wilde
Nadere informatieWIJ HEBBEN RECHTEN SOLIDARITEIT 1. D3. KINDERRECHTENVERDRAG
WIJ HEBBEN RECHTEN SOLIDARITEIT 1 Kinderrechten tellen voor iedereen die jonger is dan 18 jaar. Zowel kleuters van 3 jaar als jongeren van 17 worden beschermd door het Kinderrechtenverdrag. Kinderrechten
Nadere informatieECLI:NL:RBDHA:2014:1006
ECLI:NL:RBDHA:2014:1006 Instantie Rechtbank Den Haag Datum uitspraak 29-01-2014 Datum publicatie 29-01-2014 Zaaknummer 09/818467-13 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Eerste
Nadere informatieDrie massagraven voor de Nederlandse kust
Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen
Nadere informatieECLI:NL:GHAMS:2016:5635 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer
ECLI:NL:GHAMS:2016:5635 Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak 10-11-2016 Datum publicatie 29-12-2016 Zaaknummer 23-000872-16 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Hoger
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1954 woorden 19 november 2009 8,1 55 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk
Nadere informatieP7_TA(2010)0351 Werelddag tegen de doodstraf
P7_TA(2010)0351 Werelddag tegen de doodstraf Resolutie van het Europees Parlement van 7 oktober 2010 over de Werelddag tegen de doodstraf Het Europees Parlement, gezien het zesde Protocol bij het Verdrag
Nadere informatieProeftoets E2 havo
Proeftoets E2 havo 5 2016 1. Een verdachte kan te maken krijgen met een aantal personen en instanties. Wat is de juiste volgorde? A. 1. de politie 2. de rechter 3. de officier van justitie. B. 1. de officier
Nadere informatieAFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK
MigratieWeb ve12000040 201102012/1/V2. Datum uitspraak: 13 december 2011 AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo I
Vraag Antwoord Opgave 2 Strafrecht en volkswil Scores 14 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn: kenmerk 1 Het zich afzetten tegen het politieke establishment / het gevestigde politieke
Nadere informatieECLI:NL:RBOVE:2016:1480. Datum uitspraak: Datum publicatie: Bijzondere kenmerken: Eerste aanleg - meervoudig.
ECLI:NL:RBOVE:2016:1480 Instantie: Rechtbank Overijssel Datum uitspraak: 26-04-2016 Datum publicatie: 26-04-2016 Zaaknummer: 08.910038-15 (P) Rechtsgebieden: Strafrecht Bijzondere kenmerken: Eerste aanleg
Nadere informatieTRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS
TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS Q1. Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de wereldpolitiek mengen? 1
Nadere informatieDocenten: drs. R.P.P. Barends W.S. Wiersma Leerlingen: Esther Ramackers Jolanda de Reus Melissa Suarez Barbelique Andriessen Klas : 3A1 Betreft :
Docenten: drs. R.P.P. Barends W.S. Wiersma Leerlingen: Esther Ramackers Jolanda de Reus Melissa Suarez Barbelique Andriessen Klas : 3A1 Betreft : Project misdaad 19 e eeuw Inleverdatum: 27-04-2005 Map:
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den
Nadere informatieJohannes 8 : 11. dia 1
Johannes 8 : 11 in de wet van Mozes stond het duidelijk (Deut. 22:22) als een man wordt betrapt met een getrouwde vrouw moeten beiden ter dood gebracht worden zowel de man als de vrouw met wie hij geslapen
Nadere informatieStrafprocesrecht Bijzondere kenmerken: Hoger beroep Wetsverwijzingen: Wetboek van Strafrecht 197a, geldigheid: 2014-05-11
ECLI:NL:GHSHE:2015:3566 Instantie: Gerechtshof 's-hertogenbosch Datum uitspraak: 16-09-2015 Datum publicatie: 17-09-2015 Zaaknummer: 20-002514-14 Rechtsgebieden: Materieel strafrecht Strafprocesrecht Bijzondere
Nadere informatieDit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzitting van 26 maart 2013 in de zaak tegen: thans gedetineerd in de.
vonnis RECHTBANK NOORD-HOLLAND Afdeling Publiekrecht, Sectie Straf Locatie Schiphol Meervoudige strafkamer Parketnummer: Uitspraakdatum: 8 april 2013 Tegenspraak Strafvonnis Dit vonnis is gewezen naar
Nadere informatieSamenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk
Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk De samenleving moest op dezelfde manier worden onderzocht
Nadere informatieECLI:NL:RBGEL:2013:4039
ECLI:NL:RBGEL:2013:4039 Uitspraak RECHTBANK GELDERLAND Team strafrecht Zittingsplaats Zutphen Meervoudige kamer Parketnummer: [jw.sys.1.verdachte_1_parketnummer]05/860948-13 Uitspraak d.d. 22 oktober 2013
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatie15 OKTOBER 2010: 20 STE SCHRIJF-ZE-VRIJDAG EDUCATIEF PAKKET
15 OKTOBER 2010: 20 STE SCHRIJF-ZE-VRIJDAG EDUCATIEF PAKKET INHOUDSTABEL Inhoudstabel... 2 Inleiding... 3 Argumenten voor en tegen... 4 Mensenrechten... 5 Cijfers... 7 Regionale trends... 9 Doodstraf in
Nadere informatieECLI:NL:GHLEE:2009:BK2993
ECLI:NL:GHLEE:2009:BK2993 Instantie Datum uitspraak 11-11-2009 Datum publicatie 11-11-2009 Gerechtshof Leeuwarden Zaaknummer 24-002029-08 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht
Nadere informatieHof van Cassatie van België
4 NOVEMBER 2014 P.13.1253.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P.13.1253.N A B, burgerlijke partij, eiseres, met als raadsman mr. Stijn De Meulenaer, advocaat bij de balie te Gent, met kantoor te
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 182 Besluit van 15 mei 2015 tot wijziging van het Besluit internationale verplichtingen extraterritoriale rechtsmacht in verband met de implementatie
Nadere informatieDeze brochure 3. Dagvaarding 3. Bezwaarschrift 3. Rechtsbijstand 4. Slachtoffer 4. Inzage in uw dossier 4. Getuigen en deskundigen 5.
U MOET TERECHTSTAAN INHOUD Deze brochure 3 Dagvaarding 3 Bezwaarschrift 3 Rechtsbijstand 4 Slachtoffer 4 Inzage in uw dossier 4 Getuigen en deskundigen 5 Uitstel 5 Aanwezigheid op de terechtzitting 6 Verstek
Nadere informatie