Inleiding. Ik ga niet in debat over deze waaier...

Transcriptie

1 Inleiding Een debat is een discussie met spelregels waarin je een publiek of jury probeert te overtuigen onder leiding van een voorzitter of debatleider. Een debat is dus eigenlijk: winnen met woorden! De regels verschillen per debatvorm: voor een debattoernooi zijn bijvoorbeeld wedstrijdspelregels opgesteld, voor gemeenteraadsdebatten bestaan reglementen. Voor alle debatten geldt: Hoe bereid ik mij goed voor? Waar vind ik mijn argumenten? Hoe bouw ik mijn betoog op? Hoe presenteer ik mijzelf? Hoe krijg ik mijn gelijk? Hoe reageer ik op interrupties en trucs? Al deze informatie vind je in deze waaier. Bovendien staan er tips, handige lijstjes en nuttige citaten in om bij de hand te houden vóór, tijdens en na een debat. Succes! Ik ga niet in debat over deze waaier... 2

2 Stel je kernboodschap op Vóór het debat Maak een kort verhaal van je standpunt met de argumenten die het meest overtuigend zijn voor je doelgroep. Je kernboodschap is je pleidooi, noem nog geen tegenargumenten. Beperk het aantal argumenten. Zet het zwakste argument altijd in het midden, het eerste en het laatste argument vallen het meest op! Maak een boodschappenlijstje met daarop in vertelvolgorde: je kernboodschap (voluit of in steekwoorden) je argumenten de tegenargumenten die je verwacht, met jouw reactie hierop voorbeelden en bronnen (in steekwoorden). Zijn er voorspelbare tegenargumenten (zie de weegschaal op kaart 11)? Benoem én ontkracht ze direct na je kernboodschap met tegenbewijs of nuancering. 12

3 Hoe het niet moet Een retorische beginnersfout die toenmalig minister Ella Vogelaar maakte, was dat ze haar boodschap vaak wegstopte in bijzinnen: Het lijkt mij goed om aan te geven dat ik mij als minister voor Integratie een minister van alle burgers in dit land voel. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het eigen gelijk vaak niet alleen uitgangspunt is voor debat, maar ook meteen de uitkomst is. Ik raak er steeds meer van overtuigd dat je er met die manier van discussiëren en denken alléén niet komt. BRON: Jan Kuitenbrouwer, De woorden van Wilders en hoe ze werken. De Bezige Bij, Amsterdam, Ik ben er meer en meer van overtuigd dat... 12

4 Kies je vorm Vóór het debat De basisvorm waarin je een boodschap presenteert, is: Ik vind (stelling), omdat (argumenten) en bewijs. Maar er zijn ook andere vormen mogelijk. Kies een vorm die jouw publiek zal aanspreken: Maak een vergelijking. Geef een voorbeeld. Gebruik een oorzaak-gevolg-redenering. Citeer een gezaghebbende bron. Presenteer een dilemma. Citeer een spreekwoord of gezegde. Begin met een algemeen geldende waarde waar iedereen het wel mee eens moet zijn. Laat weten welke emotie er meespeelt. Begin met een tegenargument dat je direct weerlegt. Willen we dat? Nee, natuurlijk willen we dat niet! 13

5 Tacitus... maar gewaagd improviseren en risico s lopen, verschaffen het grootste plezier. Want op intellectueel vlak is het als op bouwland: sommige dingen moeten lang van tevoren worden gezaaid en zijn bewerkelijk, maar wat spontaan opkomt is mooier! BRON: Tacitus, Tegen het verval van de retorica. Vertaling: Vincent Hunink. Historische Uitgeverij, Groningen, Dat is heel ad rem van u! 13