Zevenblokken Gebiedsgericht toezicht. Smilde 25 maart 2019

Transcriptie

1 Zevenblokken Gebiedsgericht toezicht Smilde 25 maart 2019

2 Programma 19:00 uur Inloop met koffie en thee 19:30 uur Welkomstwoord bestuurder (Bob van Zanten) 19:30 20:00 uur Presentatie monitoringresultaten (Carli Aulich) 20:00 20:30 uur Presentatie (nieuwe) Werkwijze toezicht en handhaving op gewasbeschermingsmiddelen in afvalwater van agrarische bedrijven (Ibo Vaatstra) 20:30 20:45 uur Gelegenheid tot het stellen van vragen en uitwisselen van ideeën/inzichten Vanaf 20:45 u. Afsluiting met hapje en drankje 2

3 Monitoring

4 * opm Reguliere monitoring Steekmonsters 7-10x per jaar Zwaartepunt voorjaar op één bepaald moment in de tijd genomen Per analysemethode: 1 liter water Meetpunt -code Meetpuntomschrijving 3990Zevenblokkengrift; teeltgericht meetpunt haarvat 1 X X X X 3991Zevenblokkengrift; teeltgericht meetpunt haarvat 2 X X X 6504Zevenblokkengrift X X X X X X X X 6505Zevenblokkengrift; Midden X X 6506Ravensmeerwijk; Zuid X X 6509Smilde, Jonkerswijk * 1-3 x per jaar gemeten omdat bemonstering niet mogelijk was (bijv. door droogval) 4

5 5 Stoffen Top 12 gesorteerd op normoverschrijdingen; daarna op aangetroffen

6 Reguliere monitoring 173 verschillende werkzame stoffen Stoffen met een héél lage norm erg toxisch!! maar ook erg lastig te meten 6 JG-MKN MAC-MKN laagste rapp.gr. Steekmonsters µg/l µg/l Abamectine svs 0,001 0,018 0,01 bifenox 0,012 0,04 0,02 Cypermethrin 0, ,0006 Deltamethrin svs 3,1E-06 0, ,05 Decis, K-Othrine, Granprotec Esfenvaleraat svs 0,0001 0, ,05 Sumi-Alpha, Sumicidin Super Fluoxastrobin (trans-) 0,012 0,64 0,01 Imidacloprid svs 0,0083 0,2 0,01/0,003 Lambda-cyhalothrin svs 0, ,00047 Ninja, Karate Zeon, Goldorak Methiocarb 0,002 0,16 0,01 Mesurol FS Pendimethalin 0,018 0,024 0,01/0,02 Stomp SC, Wing P, Malibu, Activus Super pyridaben svs 0,0017 0,0062 0,01 Sanmite, Carex Pyriproxyfen svs 0, ,026 Admiral, Proxyral, WOPRO Spiromesifen 0,0025 0,087 0,01/0,02 Teflubenzuron svs 0,0012 0,0017 Nomolt

7 Reguliere monitoring Geen duidelijk beeld van wat er het gebied in komt door afwezigheid van analyses bij inlaat. Sommige stoffen kunnen we niet laag genoeg meten Sommige meetpunten kunnen vaak niet bemonsterd worden (droogval; begroeiing) Missen we stoffen door het gebruik van steekmonsters? Op zoek naar nieuwe methode die beter beeld geeft van situatie in het gebied. 7

8 Passieve bemonstering; wat is het? Stoffen uit het water binden aan het bemonsteringsmateriaal Gedurende langere tijd (dagen maanden) op locatie bemonsteren De opgenomen stoffen op het lab er weer afhalen 8

9 Passieve bemonstering; waarom? Invloed bemonsteringsfrequentie 3,5 3 2,5 Concentratie 2 1,5 1 0, tijd (in dagen) Concentratie dagelijks Concentratie wekelijks Enkele steekmonsters per jaar : kans op missen van stoffen met fluctuerende concentraties stijgende trend ten onrechte interpreteren als dalende trend Verhogen van de meetfrequentie (kostbaar) Meten van tijdgemiddelde concentraties 9

10 Passieve bemonstering; waarom? Je mist niks Groter watervolume bemonsteren lagere concentraties meten Concentratie vergelijken met jaargemiddelde milieu kwaliteitsnorm Vrij opgeloste concentratie: dat wat beschikbaar is voor planten en dieren Resultaten verschillende locaties direct vergelijken Sommige stoffen blijven slecht aan sampler zitten (bijv. glyfosaat/ampa, ETU) Je kan niet toetsen aan de MAC norm Kans op aangroei of verlies 10

11 Passieve bemonstering Bij inlaat en uitlaat gebied 3 aaneengesloten perioden van dagen (5 mei- 6 sept 2018) 2 soorten samplers Speedisk voor polaire stoffen Siliconenrubber voor hydrofobe stoffen 11

12 Passieve bemonstering Stoffen die duidelijk toenemen in het gebied Inlaat Uitlaat Periode 6509,1 6509,2 6509,3 Periode 6504,1 6504,2 6504,3 Vanaf 2010 aangetroffen Oppervlaktewaternorm (ng/l) Sampler SR SR SR Sampler SR SR SR steekmonsters JG-MKN MAC-MKN MTR Stofnaam cas-nr ng/l ng/l ng/l ng/l ng/l ng/l chloorprofam < < X dimethenamid (-P) X ethofumesaat X metolachloor (-S) X pendimethalin ,1 0, X prosulfocarb ,0 1,1 0, X 550 geen MAC - azoxystrobin X flutolanil X lenacil X metribuzin < < < X Periode 6509,1 6509,2 6509,3 Periode 6504,1 6504,2 6504,3 Sampler SD SD SD Sampler SD SD SD chloridazon X MCPA X metamitron X chlorantranilliprole norm wordt overschreden norm wordt benaderd of conc is opvallend 12

13 Vergelijking verschillende methoden 2018 In 2018 aantal aangetroffen Aantal > MAC- MKN P Smpl uitlaat > inlaat aantal > Aantal > Rijlabels < r.g. JG-MKN MTR Pendimethalin X Metamitron X Deltamethrin niet geanalyseerd Azoxystrobin X Imidacloprid SD; heel laag, lijkt ook af te nemen S-Metolachloor X Dimethenamid-P X Desmedifam SD; heel laag, neemt wel iets toe Flutolanil 0 18 X AMPA 2 15 Adsorbeert niet of nauwelijks 13

14 14 Werkzame stof Herkomst werkzame stoffen merk Aard werking Toelatings nummer Teelten atrazin Laddok Herbicide 7883 mais chloorprofam Intruder Herbicide 5134 Bloembol en bloemknolgewassen, witlof/ cichorei,sla, andijvie sjaloten, uien, knoflook, knolselderij dimethenamid (-P) Frontier Optima Herbicide Bieten, Mais, chichorei, rode biet, zonnebloemen, uien ethofumesaat Tramat 500 Herbicide Gras/ graszaad, bieten metolachloor (-S) Dual Gold 960 EC Herbicide mais, witlof/ chichorei, uien/ sjaloten, lelie, gladiool, bieten metribuzin Mistral 70 WG Herbicide consumptie aardappelen, wortelen, asperge pendimethalin Stomp SC Herbicide bloembollen/ bloemknollen, asperge, bieslook cichorei, consumptie aardappelen, mais, sjaloten/ uien, wintergraan, wortelen prosulfocarb Boxer Herbicide Zonnebloemen, consumptie/ pootgoed aardapelen, wortelen, simazine AGRICHEM SIMAZIN F.W. Herbicide 7869 Fruitteelt, asperges. Uien en koolgewassen, lelie MCPA U 46 MCPA Herbicide 7737 graan, gladiolen, grasland azoxystrobin Amistar TOP Fungicide bladkoolachtigen, bloemisterijgewassen, buxus, prei, sierkool, wortelen, chloortoluron Brabant Chloortoluron Flowable Herbicide 7844 graan chloridazon Pyramin DF Herbicide Bieten Bloembol/knol gewassen, rode biet, sjaloten, zaai ui, plant ui flutolanil Monarch Fungicide Aardapelen, iris, snijbloemen,tulp, aardapelen lenacil Betanal maxx Pro Herbicide bieten en rode bieten metamitron Goltix super Herbicide Bieten benthiavalicarb isopropyl Valbon Fungicide Aardappelen, sjaloten en uien chlorantranilliprole BUDGET CHLORANTRANILIPROLE SC Insecticide Aardappelen, mais, witlof bloemkoolachtigen flonicamid teppeki Insecticide Aardappelen, bloembollen/ knollen, bloemisterijgewassen, bieten fluopicolide Infinito Fungicide Aardappelen, bloemkool, sla, sjaloten, boerenkool mepanipyrim bombero Fungicide Bloembol/ knol gewassen quinoclamine mogeton Herbicide boomkwekerijgewassen, potplanten, vasteplantenteelt milbemectin A4 Koromite Insecticide Aardbei, bloemisterijgewassen, bloembol en knolgewassen Jasmolin II Insecticide

15 Teelten BRP 2018 bollen Blauwe bessen Zetmeel aardappelen 15