Beste, Heb je interesse, meld je dan zo spoedig mogelijk aan op de onderstaande adressen. De plaatsen zijn immers beperkt. Met vriendelijke groet,

Transcriptie

1 Beste, Je hebt in het verre of nabije verleden belangstelling getoond voor het socratisch gespek. In het najaar 2008 organiseren we voor de vijfde maal een opleiding tot socratisch gespreksbegeleider. Enkele jaren geleden is zo n cursus een keer georganiseerd door de Nederlandse VFP (Vereniging voor Filosofische Praktijk). Vanwege de aanhoudende vraag (vanuit zowel Vlaanderen als Nederland) naar een volwaardige opleiding is dit modulair opleidingstraject tot socratisch gespreksbegeleider ontstaan. In bijlage vind je de programmaomschrijving, data en prijzen. Inschrijven kan je via Heb je interesse, meld je dan zo spoedig mogelijk aan op de onderstaande adressen. De plaatsen zijn immers beperkt. Met vriendelijke groet, Hans Bolten De Boog 36 NL 1851 ZS Heiloo 0031 (0) hans@boltentraining.nl Kristof van Rossem Bosstraat Affligem Kristof@socratischgesprek.be

2 Opleidingstraject socratisch gespreksbegeleider In het najaar 2008 verzorgen Hans Bolten en Kristof van Rossem opnieuw een opleiding tot socratisch gespreksbegeleider. De hele opleiding bestaat uit 3 modules. De derde module is facultatief en kan leiden tot het bekomen van een certificaat door de VFP (Vereniging Filosofische Praktijk - De opleiding bestaat uit 4 blokken van twee opeenvolgende dagen: Dag 1: Dag 2: De modules zijn: 1 Beoefenen van socratisch onderzoek. (2 blokken van 2 dagen) 2 Begeleiden van socratisch onderzoek. (2 blokken van 2 dagen) 3 (facultatief) Onder supervisie begeleiden van een socratisch gesprek. (tenminste 1 dag) Voor wie? De opleiding is bedoeld voor wie van plan is socratische gesprekken te gaan begeleiden. Van deelnemers wordt verwacht dat zij reeds ervaring hebben opgedaan in het deelnemen aan een socratisch gesprek. Doelstelling De algemene doelstelling van de opleiding is: het op eigen wijze kunnen begeleiden van een socratisch gesprek en deze eigen werkwijze kunnen plaatsen tegen de filosofische achtergrond van het socratisch gesprek. Nadere uitwerking van de doelstellingen is hieronder te vinden. Groepsomvang, begeleiding De groepsgrootte ligt tussen de 8 en 12 deelnemers. De modules 1 en 2 zullen door ons beiden worden begeleid, wat intensieve individuele aandacht mogelijk maakt. Kosten Module 1: 925,= Module 2: 925,= Module 3: 750,= per dag supervisie (inclusief nagesprek) De kosten zijn inclusief volpension verblijf in een conferentieoord en cursusmateriaal. Data Donderdag en vrijdag oktober november december januari 2009

3 Locaties Afhankelijk van de woonplaats van de deelnemers (Vlaanderen en Nederland). Doorgaans vinden 2 van de 4 blokken in Antwerpen plaats, de andere rond Utrecht. Programma Module 1 : beoefenen van socratisch gesprek In deze eerste module voeren de cursisten een socratisch gesprek dat regelmatig wordt onderbroken door sessies waarin we op het gevoerde gesprek reflecteren, methodische vragen bespreken, relevante filosofische oefeningen doen, enzovoort. Op deze manier werken we aan een continue verdieping van de gesprekservaring. In totaal zal ongeveer de helft van de tijd worden besteed aan het voeren van het socratische gesprek, de andere helft aan reflectie op en doorwerking van het gesprek. Voorafgaand aan de twee cursusblokken van deze module bestuderen de deelnemers een literatuurbundel en schrijven naar aanleiding daarvan een korte notitie (n.a.v. enkele richtvragen). Dit onderdeel is verplicht voor wie aan de cursusblokken wil deelnemen. Literatuurstudie De deelnemers worden geacht om, voorafgaand aan blok 1 en 2, een bundel met relevante (Nederlandstalige) literatuur te bestuderen. Op die manier wordt een minimale gemeenschappelijke bekendheid met de eigen aard van filosofische vragen en problemen gecreëerd. Hierdoor is een zekere kwaliteit van de reflectie op het gevoerde socratische gesprek gewaarborgd. Blok 1 Filosofie, filosoferen, filosofische vragen Filosofische achtergronden van het socratisch gesprek Bespreken van gelezen teksten Structureren van filosofisch onderzoek, redeneringen zoeken en construeren, standpunten en argumenten onderscheiden Schrijven van een verslag (huiswerk) Blok 2 Bespreken verslagen Voortzetting socratisch gesprek Accenten en varianten in de methode Gespreksanalyse (stroomdiagram)

4 Module 2 : begeleiden van socratisch gesprek Blok 1 Visieontwikkeling over de rol van de gespreksbegeleider in een socratisch gesprek Praktische oefeningen met: Houding van de gespreksbegeleider Gespreksregels Geschikte uitgangsvraag Acceptatie van de vraag Geschikt voorbeeld Kiezen van voorbeeld Uitvragen van het voorbeeld Inzetten van reflectie na de 'kernbewering' Verkennen van mogelijkheden en moeilijkheden Verkennen diverse oplossingsstrategieën en oefenen daarmee Methoden om denkbewegingen te intensifiëren Groepsdynamica en het taakgericht werken met groepen Blok 2 Methodevarianten en didactisch materiaal Kennismaken met verschillende manieren van het vastleggen van het voorbeeld op flip-over Metagesprekken voeren Ontwikkelen van eigen varianten op het socratisch gesprek Reflectie op het filosofisch gehalte van het socratisch gesprek en methodische vertaling hiervan Module 3 : zelfstandig begeleiden Onder supervisie begeleiden van een socratisch gesprek van minstens 1 dag.

5 Doelstellingen Module 1 Je bent in staat om optimaal deel te nemen aan een gezamenlijk socratisch onderzoek en kunt op dat onderzoek reflecteren. Je kunt complexe of verwarde gevoelens of gedachten van jezelf en van een ander helder, eenvoudig en nauwkeurig formuleren. Dat houdt in: je ontdekt aspecten van je eigen gesprekshouding ((on)geduld, (on)mondigheid, luisterbereidheid, monologische neigingen, impulsiviteit, ) je leert alternatieve interpretaties kennen van begrippen die je zelf hanteert je krijgt inzicht in de gang van je gedachten en je leert je eigen gedachten en gevoelens beoordelen en evalueren je kunt scherpzinnig observeren en fijngevoelig formuleren je kunt een oordeel opschorten om het te onderzoeken je kunt de complexiteit van de werkelijkheid aanvoelen, doorgronden en in concrete termen verwoorden je bent gevoelig voor denken in vragen in plaats van denken in antwoorden je oefent een maieutische houding t.o.v. je gesprekspartners je vertrouwt in je eigen rede in plaats van beroep te doen op autoriteiten je waardeert twijfel en ambivalentie als een voedingsbron van nieuwe inzichten je werkt aan onafhankelijkheid t.o.v. de begeleider en de andere deelnemers je oefent het samenwerken en het samen denken je kunt een dialoog voeren Module 2 Blok 1 Je bent in staat een socratisch gesprek te begeleiden volgens de standaardmethodiek. Dat houdt in: Je kan je interventies als begeleider legitimeren aan de hand van de gangbare Nederlandstalige literatuur m.b.t. het socratisch gesprek Je kan een groep begeleiden in het uitvoeren van een bepaalde taak Je bent in staat om je eigen oordelen over de inhoud van het gesprek op te schorten Je invloed of sturing is zodanig dat de deelnemers maximaal in staat worden gesteld zelfstandig te reflecteren Je kan de socratische koelbloedigheid bewaren. De houding is die van een passionele afstand of een beheerste socratische ironie Je houdt visie op het geheel: Je kan de structuur en de tijd bewaken en je hebt kennis van de heuristiek Je belichaamt de regels die je hanteert voor de deelnemers Je kunt de interventies van de deelnemers inhoudelijk registreren en naar kwaliteit ordenen

6 Je kunt de formuleringen van de deelnemers scherp helpen maken en ordenen naar kwaliteit Je kunt een kernbewering helpen vinden. Je kunt door vragen stellen het onderling begrip van de deelnemers bevorderen Je kan een metagesprek begeleiden Blok 2 Je hebt inzicht in de filosofische achtergrond van het socratisch gesprek. In samenhang met een reflectie op je deelname aan een socratisch gesprek, ben je in staat om voor jezelf te bepalen waar het in een socratisch gesprek in wezen om gaat. Je bent ook in staat om dit inzicht praktisch vorm te geven in het begeleiden van een socratisch gesprek. Dat houdt in: Je kunt een filosofisch van een niet-filosofisch onderzoek onderscheiden Je ontwikkelt een eigen stijl en een eigen benaderingswijze van de methode en je kan dit filosofisch verantwoorden door humor, kritische afstand, vermogen tot zelfrelativering en een klare doch stilzwijgende kijk op het gebeuren, belichaam je voor de deelnemers het metaperspectief je bent in staat om met het metagesprek als instrument om te gaan je bent in staat jezelf voortdurend in vraag te stellen je kan de interventies van de deelnemers op een doordachte manier sturen en beïnvloeden je kan aan de hand van je ervaringen als begeleider reflecteren op de rol van een gespreksbegeleider in een socratisch gesprek je bent in staat zo veel (on)zekerheid te geven aan een groep dat zij zelfsturend kan werken je kan creatief omgaan met de methode zonder de intensiteit van het filosofisch onderzoek op te geven