2. Analyse van Ist situatie; landschap van BIR, NORA 3, etc. 3. Visie op kaders en hoe zorgen we dat het werkt?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "2. Analyse van Ist situatie; landschap van BIR, NORA 3, etc. 3. Visie op kaders en hoe zorgen we dat het werkt?"

Transcriptie

1 bestelling Katern Beveiliging Onderwerp: De verbinding tussen architectuur en normen + Integratie van beveiligingskaders voor de overheid versie: 27 nov Beveiliging Speakernotes met toelichting Jaap van der Veen Presentatie 1. Doelen van katern beveiliging 2. Analyse van Ist situatie; landschap van BIR, 3, etc. 3. Visie op kaders en hoe zorgen we dat het werkt? 4. Wat levert de -Expertgroep op en wat is verder nodig? 1

2 Doelen Harmoniseren beveiligingskaders overheid. 1. Normatieve uitspraken voor Rijk, decentrale overheden en semioverheidsorganisaties of beveiligingsmaatregelen op orde zijn 2.Richtinggevenen toetsbaar maken van beveiliging, voor ontwerp en exploitatie van Informatievoorzieningen. 3. Kennisdeling Analyse / BIR 2012 Wetten WBP, WEH, WCC Standaarden ISO 2700x, BS25999 Géén ISO principes = kenmerk waaraan een dienst geacht wordt te voldoen Géén ISO beveiligingsfuncties = manier waarop beveiliging werkt Regelgeving VIR, VIR-BI, ARAR, etc. De betrokken faciliteiten zijn gescheiden in zones Dreiging Berichtenuitwisseling is onweerlegbaar Beheersdoelstelling Beheersdoelstelling Beheersmaatregel Beheersmaatregel Beheersmaatregel BIR-TNK Historische ordening ongeschikt voor ontwerpdoeleinden Best practices Winkel van sinkel 2

3 Wetten WBP, WEH, WCC Standaarden ISO 2700x, BS25999 Regelgeving VIR, VIR-BI, Dreiging principes Beheersdoelstelling Beheersdoelstelling product normen Beheersmaatregel Beheersmaatregel Beheersmaatregel IT vz. gebaseerde view op ISO Best practices Wolken en stip op horizon 2012 BIG Provincie? BIR LOGIUS Web Visie: Mobiel versnippering 1. Van versnippering naar bundeling Mobiel 2. Normeer wat specifiek is voor de overheid 3. Zorg voor ISO-views op ontwerp Normen IT Web specifiek overheid bundeling ontwerp Informatie vz. 3

4 Hoe gaat het werken? Soll Bedrijfs visie ACT Richten PLAN Bedrijfs doelen Rapport Beleid s Risico analyse Toetsen ISO Normen ISMS Normen Ontwerpen Cross-reference Patronen CHECK Impl.richtlijnen Impl. richtlijnen DO Informatie voorziening Verrichten Informatiesysteem Inrichten Project Transitie van kaders naar Soll Audit Specifiek BIR TNK norm Strategisch principes Tactisch dossier IT-voorzieningen kaders BIR-TNK VAN: Diverse kaders Toetsingskader Prov/ Gemeenten Toetsingskader overige org. NAAR: ISO-views (toepassingskaders) Ontwerp Informatievoorzieningen overheidsbreed Toetsing Overheidsbreed Beveiligingsbreed Overheid Governance Info voorz. Operationeel: Differentiatie doel en schaalgrootte via best-practices BIR OB: Operationele Baseline Webrichtlijnen PvIB IB-patronen Cross reference IRAM T&V <- > ISO/ 4

5 Deliverables katern IB 1. Samenhang van normenkaders Beveiliging voor de overheid 2. Actualisering dossier Normen voor IT-voorzieningen tot ISOtoepassingskader voor ontwerp: Normen voor informatievoorzieningen, met met integratie van relevante normen uit kaders als en BIR. 3. Opstellen cross-reference ISO <-> Normen voor Informatievoorzieningen 4. Nieuwe content in lijn brengen met principes, Wiki etc. 5. Kennisdeling Randvoorwaarden: a. Besluit: Onderscheid ontwerp- en toetsingskaders b. Besluit: Verbreding BIR tot ISO-toepassingskader voor toetsing overheid c. Opschaling van BIR-governance model ->overheidsbreed Overig, (niet in katern) - Verbreding BIR tot ISO-toepassingskader voor toetsing overheid - Integratie bestaande overige kaders zoals voor toetsing - Best practices voor overheidsorganisaties 5

Dit document is een presenteerbaar aanbod of bestelling voor doorontwikkelen van

Dit document is een presenteerbaar aanbod of bestelling voor doorontwikkelen van Dit document is een presenteerbaar aanbod of bestelling voor doorontwikkelen van NORA-3. Het bevat doelen, de Ist en Soll situatie van het NORA katern beveiliging en als laatste sheet de producten die

Nadere informatie

Dit is een presenteerbaar werkdocument voor de expertgroep Actualiseren NORA-3 Het bevat views van de huidige situatie (Ist) en ideeën waar in

Dit is een presenteerbaar werkdocument voor de expertgroep Actualiseren NORA-3 Het bevat views van de huidige situatie (Ist) en ideeën waar in Dit is een presenteerbaar werkdocument voor de expertgroep Actualiseren NORA-3 Het bevat views van de huidige situatie (Ist) en ideeën waar in opdracht naar toe kan worden gewerkt (Soll) . 2 . 3 Het BIR

Nadere informatie

NORA werkdocument. In stappen naar een BBO. Baseline Beveiliging Overheid. Sessie 4. Bijgewerkte versie 10 april. 2013

NORA werkdocument. In stappen naar een BBO. Baseline Beveiliging Overheid. Sessie 4. Bijgewerkte versie 10 april. 2013 NORA werkdocument Sessie 4 In stappen naar een BBO Baseline Beveiliging Overheid Bijgewerkte versie 10 april. 2013 katern Beveiliging Jaap van der Veen Agenda Sessie 4 1. Terugkoppeling afstemming met

Nadere informatie

NORA Sessie 5. 29 mei 2013 in Amersfoort Agenda en een samenvatting. Jaap van der Veen

NORA Sessie 5. 29 mei 2013 in Amersfoort Agenda en een samenvatting. Jaap van der Veen NORA Sessie 5 29 mei 2013 in Amersfoort Agenda en een samenvatting Jaap van der Veen Agenda 29-5-2013 1. Welkom 2. Presentatie Eric Brouwer en Joris Dirks over Kennismodel NORA-Wiki en hoe we onze informatie

Nadere informatie

NORA werkdocument. Katern Beveiliging. In 3 klikken naar bouwstenen voor invulling van de eisen. Sessie 6. Bijgewerkt op 23 aug.

NORA werkdocument. Katern Beveiliging. In 3 klikken naar bouwstenen voor invulling van de eisen. Sessie 6. Bijgewerkt op 23 aug. NORA werkdocument Sessie 6 In 3 klikken naar bouwstenen voor invulling van de eisen Katern Beveiliging Bijgewerkt op 23 aug. 2013 katern Beveiliging Jaap van der Veen Essentie Sessie 6 1. Opzet digitaal

Nadere informatie

NORA sessie 3. Samenaande slag! Generiek raamwerk. Onderwerp: 16 jan. 2013. Expertgroep NORA katern Beveiliging. Jaap van der Veen

NORA sessie 3. Samenaande slag! Generiek raamwerk. Onderwerp: 16 jan. 2013. Expertgroep NORA katern Beveiliging. Jaap van der Veen NORA sessie 3 Onderwerp: Samenaande slag! Generiek raamwerk 16 jan. 2013 katern Beveiliging Jaap van der Veen Bron: o.a: presentatie NCSC van dr.wiekram Tewarie Opdracht NORA katern - B 1. Samenhang van

Nadere informatie

Security, standaarden en architectuur

Security, standaarden en architectuur Security, standaarden en architectuur Landelijk Architectuur Congres 2014 26 november 2014 Jaap van der Veen Strategisch architect Ministerie van Financiën Bart Knubben Senior adviseur Bureau Forum Standaardisatie

Nadere informatie

IB-Governance bij de Rijksdienst. Complex en goed geregeld

IB-Governance bij de Rijksdienst. Complex en goed geregeld IB-Governance bij de Rijksdienst Complex en goed geregeld Even voorstellen Carl Adamse Even voorstellen Frank Heijligers Bestaat de Rijksdienst Ministeriële verantwoordelijkheid Grondwet art. 44 lid 1

Nadere informatie

Geen ISO zonder pragmatiek! Implementeren van een ISMS, niets nieuws.

Geen ISO zonder pragmatiek! Implementeren van een ISMS, niets nieuws. Geen ISO 27001 zonder pragmatiek! Implementeren van een ISMS, niets nieuws. Agenda Introductie Beveiligingsproces Framework (ISO 27001) IB organisatie en processen ISMS informatiesysteem Lessons learned

Nadere informatie

Doorontwikkeling NORA

Doorontwikkeling NORA Doorontwikkeling NORA Wat zijn we aan het doen en wat kunt u verwachten? Cor Franke Projectleider doorontwikkeling NORA Waarom doorontwikkeling NORA medio 2010 discussie over (wijze van) beheer NORA doorontwikkeling

Nadere informatie

NORA dossier Informatiebeveiliging. Architectuur Aanpak

NORA dossier Informatiebeveiliging. Architectuur Aanpak Architectuur Aanpak Architectuur Aanpak Auteur Versie Status Den Haag, Jaap van der Veen en Bart Bokhorst; Belastingdienst 1.3 Definitief 01-09-2010 3/16 Inhoud 1 Inleiding 4 2 Modelleringaanpak 5 3 Model

Nadere informatie

Samenwerking in Uitvoering

Samenwerking in Uitvoering Centrum Informatiebeveiliging & Privacy Samenwerking in Uitvoering Ad Reuijl, 9 oktober 2013 Security Congres ISACA, PvIB, NOREA Onderwerpen q Aanleiding en opdracht q Opzet/Inrichting/Governance q Bestuurlijke

Nadere informatie

kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten

kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten Implementatie van de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG) kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten De Informatiebeveiligingsdienst

Nadere informatie

INFORMATIESESSIE INFORMATIEVEILIGHEID EN AVG. 25 juni 2018 Paul Frencken Johan van Middelkoop

INFORMATIESESSIE INFORMATIEVEILIGHEID EN AVG. 25 juni 2018 Paul Frencken Johan van Middelkoop INFORMATIESESSIE INFORMATIEVEILIGHEID EN AVG 25 juni 2018 Paul Frencken Johan van Middelkoop GEBRUIKTE AFKORTINGEN Afkorting Betekenis AVG Algemene Verordening Gegevensbescherming (ook wel de privacy wetgeving)

Nadere informatie

Laat Beveiliging niet over aan Beveiligers! Presentatie voor EAM 2014

Laat Beveiliging niet over aan Beveiligers! Presentatie voor EAM 2014 Laat Beveiliging niet over aan Beveiligers! Presentatie voor EAM 2014 22 mei 2014 Raymond Slot raymond.slot@hu.nl nl.linkedin.com/in/raymondslot VRAAG: Top bedreigingen Continuïteit? Continuïteitsbedreiging

Nadere informatie

Informatiebeveiliging: Hoe voorkomen we issues?

Informatiebeveiliging: Hoe voorkomen we issues? Informatiebeveiliging: Hoe voorkomen we issues? Workshop C Remco de Boer (Kennisnet) Ludo Cuijpers (MBO Taskforce IBB) Inhoud 1. Voorstelronde 2. Over uw rol 3. Maatregelen 4. De diepte in Voorstelronde

Nadere informatie

Inkoopvoorwaarden en informatieveiligheidseisen. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Inkoopvoorwaarden en informatieveiligheidseisen. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Inkoopvoorwaarden en informatieveiligheidseisen Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline

Nadere informatie

: Privacy & informatiebeveiliging. Rob Stadt IT coördinator, DPO (FG) Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie

: Privacy & informatiebeveiliging. Rob Stadt IT coördinator, DPO (FG) Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie : Privacy & informatiebeveiliging Rob Stadt IT coördinator, DPO (FG) Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie Deel 1 Wet en regelgeving Risicoanalyse Bepalen kwetsbaarheden en bedreigingen

Nadere informatie

Opdrachtgeverschap 2.0. Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst

Opdrachtgeverschap 2.0. Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst Opdrachtgeverschap 2.0 Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst Doel van deze presentatie Zelf een mening hebben over welke certificering/ verklaring het beste past bij een af te nemen dienst

Nadere informatie

Informatiebeveiliging binnen Edustandaard Standaardisatieraad 19 mei Dirk Linden - CTO Kennisnet

Informatiebeveiliging binnen Edustandaard Standaardisatieraad 19 mei Dirk Linden - CTO Kennisnet Informatiebeveiliging binnen Edustandaard Standaardisatieraad 19 mei 2016 Dirk Linden - CTO Kennisnet Vragen? Hoe wordt de aansluiting tussen informatiebeveiliging en privacy geborgd? Welke rol ligt bij

Nadere informatie

STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN

STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN Meer informatie Heeft u vragen over onderhavig document? De Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten beantwoordt deze graag via IBD@kinggemeenten.nl

Nadere informatie

Bedrijvenbijeenkomst informatiebeveiliging en privacy

Bedrijvenbijeenkomst informatiebeveiliging en privacy Bedrijvenbijeenkomst informatiebeveiliging en privacy Auteur Datum Jan Bartling, Alf Moens, Ludo Cuijpers, Leo Bakker 26 februari 2016 1. Welkom - Jan 2. Gebruikersgroep en sambo-ict - Jan 3. Programma

Nadere informatie

Aantoonbaar in control op informatiebeveiliging

Aantoonbaar in control op informatiebeveiliging Aantoonbaar in control op informatiebeveiliging Agenda 1. Introductie key2control 2. Integrale interne beheersing 3. Informatiebeveiliging 4. Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten 5. Demonstratie ISMS

Nadere informatie

Informatiebeveiliging en privacy. Remco de Boer Ludo Cuijpers

Informatiebeveiliging en privacy. Remco de Boer Ludo Cuijpers Informatiebeveiliging en privacy Remco de Boer Ludo Cuijpers Voorstellen Remco de Boer Informatiearchitect Kennisnet (programma SION) Ludo Cuijpers MSc, MIM Expert informatiebeveiliging en privacy Werkzaam

Nadere informatie

Dynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol

Dynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol Dynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol Mike de Bruijn roduct Owner Agenda Inleiding Over CompLions GRCcontrol management software Risicomanagement Uitdagingen Dynamisch risicomanagement

Nadere informatie

Security, Continuïty & Privacy by design. Jaap van der Veen CIO-office DG Belastingdienst

Security, Continuïty & Privacy by design. Jaap van der Veen CIO-office DG Belastingdienst Security, Continuïty & Privacy by design Jaap van der Veen CIO-office DG Belastingdienst Even voorstellen: Jaap van der Veen Strategisch architect Ministerie van Financiën CIO-office 06-5151 0702 je.van.der.veen@belastingdienst.nl

Nadere informatie

VERSLAG PIA. Een van de producten van de operationele variant van de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG)

VERSLAG PIA. Een van de producten van de operationele variant van de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG) VERSLAG PIA Een van de producten van de operationele variant van de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG) Colofon Naam document Verslag PIA Versienummer 1.0 Versiedatum April 2014

Nadere informatie

Aan uw raad is het volgende toegezegd: Toezeggingen college van B&W in Commissies en Raad (september 2015) TCM 09 21 mei 2015

Aan uw raad is het volgende toegezegd: Toezeggingen college van B&W in Commissies en Raad (september 2015) TCM 09 21 mei 2015 Bedrijfsvoering De gemeenteraad van Bloemendaal Datum : 19 augustus 2015 Uw kenmerk : Ons kenmerk : 2015056815 Behandeld door : J. van der Hulst Doorkiesnummer : 023-522 5592 Onderwerp : Rapportage informatiebeveiliging

Nadere informatie

Hoe operationaliseer ik de BIC?

Hoe operationaliseer ik de BIC? Hoe operationaliseer ik de BIC? Baseline Informatiebeveiliging Corporaties UTRECHT, 14 November 2017. Code voor Informatiebeveiliging NEN/ISO 27001; Informatietechnologie - Beveiligingstechnieken - Managementsystemen

Nadere informatie

Hierbij ontvangt u ter besluitvorming in uw vergadering van 31 maart aanstaande het jaarplan NORA 2015.

Hierbij ontvangt u ter besluitvorming in uw vergadering van 31 maart aanstaande het jaarplan NORA 2015. NORA aan van afgestemd met Regieraad Interconnectiviteit BZK B&I Gebruikersraad NORA betreft Jaarplan NORA 2015 reden behandeling Ter besluitvorming Geachte leden van de Regieraad Interconnectiviteit,

Nadere informatie

Informatiebeveiligingsbeleid

Informatiebeveiligingsbeleid Informatiebeveiligingsbeleid 2016-2017 Strategisch beleid Versie 1.0 Datum Januari 2016 Auteur Specialist Informatiebeveiliging Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 1.1 Doel van dit document... 4 1.2 Informatiebeveiliging...

Nadere informatie

Samen werken aan informatieveiligheid & Privacy. 9 november 2017 PvIB

Samen werken aan informatieveiligheid & Privacy. 9 november 2017 PvIB Samen werken aan informatieveiligheid & Privacy 9 november 2017 PvIB Samenstelling CIP-Netwerk 1-9-17 De PDC in Context CIP-activiteiten en producten Weerbaarheid Herstelvermogen Bevorderen SAMEN DOEN

Nadere informatie

Presentatie NORA/MARIJ

Presentatie NORA/MARIJ Presentatie NORA/MARIJ 6 november 2009 Peter Bergman Adviseur Architectuur ICTU RENOIR RENOIR = REgie NuP Ondersteuning Implementatie en Realisatie Overzicht presentatie Families van (referentie-)architecturen

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

Grip op diversiteit aan beveiligingseisen: Compliant zijn en blijven, maar hoe? VIAG themadag Drs. D.J. van der Poel RE RA 21 maart 2014

Grip op diversiteit aan beveiligingseisen: Compliant zijn en blijven, maar hoe? VIAG themadag Drs. D.J. van der Poel RE RA 21 maart 2014 1 Grip op diversiteit aan beveiligingseisen: Compliant zijn en blijven, maar hoe? VIAG themadag Drs. D.J. van der Poel RE RA 21 maart 2014 Inhoud 2 Inleiding: enige trends in de markt In het speelveld

Nadere informatie

Security (in) architectuur

Security (in) architectuur Security (in) architectuur ISC2 chapter Netherlands Donderdag 21 november 2013 Ing Renato Kuiper, CISSP, CISA, TOGAF, CSF Logo Klant Focus op: Security, risicomanagement, IAM, Cloud en architectuur Vanuit

Nadere informatie

Agendapunt 7f van de vergadering van het Algemeen Bestuur van 18 december 2015.

Agendapunt 7f van de vergadering van het Algemeen Bestuur van 18 december 2015. Ter info (AB) Afdeling: Team: Bedrijfsbureau Beh.door: Bos, M.G. Port.houder: DB, Agendapunt 7f van de vergadering van het Algemeen Bestuur van 18 december 2015. Memo Informatiebeveiliging Inleiding Met

Nadere informatie

INFORMATIEBEVEILIGINGSDIENST VOOR GEMEENTEN (IBD) november 2013. Anita van Nieuwenborg

INFORMATIEBEVEILIGINGSDIENST VOOR GEMEENTEN (IBD) november 2013. Anita van Nieuwenborg INFORMATIEBEVEILIGINGSDIENST VOOR GEMEENTEN (IBD) november 2013 Anita van Nieuwenborg Agenda 1. De IBD 2. Doelen van de IBD 3. Dienstverlening van de IBD 4. Aansluiting bij de IBD 5. Vragen 2 1. De IBD

Nadere informatie

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen! De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM- alleen! Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Wat kunt u verwachten? Ontwikkelingen systeemnormen Plug-in

Nadere informatie

De app wordt volwassen kansen en valkuilen. Opening en voorstelronde Overzicht CIP CIP en NORA CIP FG-enquête Ontwikkelingen app

De app wordt volwassen kansen en valkuilen. Opening en voorstelronde Overzicht CIP CIP en NORA CIP FG-enquête Ontwikkelingen app De app wordt volwassen kansen en valkuilen Opening en voorstelronde Overzicht CIP CIP en NORA CIP FG-enquête Ontwikkelingen app Introductie CIP Samen werken aan optimale informatieveiligheid en privacy

Nadere informatie

FS 150422.2. FORUM STANDAARDISATIE 22 april 2015 Agendapunt 2. Open standaarden, lijsten Stuknummer 2. Oplegnotitie lijsten

FS 150422.2. FORUM STANDAARDISATIE 22 april 2015 Agendapunt 2. Open standaarden, lijsten Stuknummer 2. Oplegnotitie lijsten FS 150422.2 FORUM STANDAARDISATIE 22 april 2015 Agendapunt 2. Open standaarden, lijsten Stuknummer 2. Oplegnotitie lijsten Bijlagen: Aan: Van: A. Forumadvies DMARC en SPF B. Forumadvies SKOS C. Forumadvies

Nadere informatie

Verantwoording. NORA 3.0, Principes voor samenwerking en dienstverlening

Verantwoording. NORA 3.0, Principes voor samenwerking en dienstverlening Verantwoording NORA 3.0, Principes voor samenwerking en dienstverlening Versie : 1.0 Datum : 29 september 2010 Status : Definitief Auteur : Jasper van Lieshout, NORA redactie Licentie Dit document is beschikbaar

Nadere informatie

Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies.

Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies. Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies. Gea van Craaikamp, algemeen directeur en provinciesecretaris

Nadere informatie

Toelichting op GAP-analyse. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Toelichting op GAP-analyse. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Toelichting op GAP-analyse Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging

Nadere informatie

Even Voorstellen GEGEVENSBESCHERMING IN DE PRAKTIJK. SHK Najaar symposium Folkert van Hasselt RI. Folkert van Hasselt 29 november 2017

Even Voorstellen GEGEVENSBESCHERMING IN DE PRAKTIJK. SHK Najaar symposium Folkert van Hasselt RI. Folkert van Hasselt 29 november 2017 GEGEVENSBESCHERMING IN DE PRAKTIJK Folkert van Hasselt 29 november 2017 Even Voorstellen Folkert van Hasselt RI Register informaticus Werkzaam bij Instituut Verbeeten Manager ICT Information Security Officer

Nadere informatie

FAQ s Baseline Informatiebeveiliging Overheid

FAQ s Baseline Informatiebeveiliging Overheid voor een veilige digitale overheid FAQ s Baseline Informatiebeveiliging Overheid v1.02 Inhoudsopgave Algemeen 3 ISO 27001/27002 6 BasisBeveiligingsNiveaus (BBN s) 7 Controls en maatregelen 9 Rollen 11

Nadere informatie

Gegevensmanagement NORA 1/2/2018. Expertgroep gegevensmanagement NORA ICTU

Gegevensmanagement NORA 1/2/2018. Expertgroep gegevensmanagement NORA ICTU Gegevensmanagement NORA 1/2/2018 Expertgroep gegevensmanagement NORA ICTU Agenda Welkom Verslag Presentatie DUTO/Nationaal Archief Definitie voorstellen Inhoudsopgave Rondvraag Volgend overleg (locatie

Nadere informatie

Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst Tactisch Normenkader (TNK)

Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst Tactisch Normenkader (TNK) Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst Tactisch Normenkader (TNK) De BIR is geheel gestructureerd volgens NEN/ISO 27001, bijlage A en NEN/ISO 27002. De overheid is verplicht om aan ISO 27001 en ISO

Nadere informatie

BIR comply or explainprocedure

BIR comply or explainprocedure BIR comply or explainprocedure Datum: 7 januari 2014 Versie: 1.0 Inleiding In 2012 is de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) van kracht geworden. De Baseline gaat uit van een comply or explain

Nadere informatie

Informatiebeveiligingsbeleid. Stichting Pensioenfonds Chemours

Informatiebeveiligingsbeleid. Stichting Pensioenfonds Chemours Informatiebeveiligingsbeleid Stichting Pensioenfonds Chemours Versiebeheer Versie Datum Van Verspreid aan 0.1 J.W. Kinders W. Smouter Vroklage Goedkeuring Versie Goedgekeurd door Datum 2 INHOUD Algemeen

Nadere informatie

Voorstel Informatiebeveiliging beleid Twente

Voorstel Informatiebeveiliging beleid Twente Datum: Enschede, 5 februari 2014 Voor: Kernteam SSNT d.d. 12-2-2014 Betreft Agenda punt 4 beslisdocument informatiebeveiliging, Bijlage 1 Voorstel Informatiebeveiliging beleid Twente (Format ter besluitvorming)

Nadere informatie

Slimmer organiseren door samenwerken. Workshop Digitaal Bestuur Congres 20 januari 2011

Slimmer organiseren door samenwerken. Workshop Digitaal Bestuur Congres 20 januari 2011 Slimmer organiseren door samenwerken Workshop Digitaal Bestuur Congres 20 januari 2011 Wenkend perspectief Conglomeraat/federatie van SSC (regionaal/functioneel) SSC in Cloud Samen innovaties oppakken

Nadere informatie

Gegevensmanagement. Verwerken in de NORA

Gegevensmanagement. Verwerken in de NORA Gegevensmanagement Verwerken in de NORA Agenda Welkom Introductie Introductie gegevensmanagement in de GEMMA Orientatie hoe gaan we gegevensmanagement opnemen in de NORA? Afspraken vervolg Korte introductie

Nadere informatie

TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN

TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN 1 Meer informatie Heeft u vragen over onderhavig document? De Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten beantwoordt deze graag via IBD@kinggemeenten.nl

Nadere informatie

Anita van Nieuwenborg. Informatiebeveiligingsdienst Het is nu of nooit Assen, 6 Maart 2014

Anita van Nieuwenborg. Informatiebeveiligingsdienst Het is nu of nooit Assen, 6 Maart 2014 Anita van Nieuwenborg Informatiebeveiligingsdienst Het is nu of nooit Assen, 6 Maart 2014 De IBD Gezamenlijk initiatief VNG en KING Opgericht vanuit behoefte van gemeenten aan coördinatie en ondersteuning

Nadere informatie

René IJpelaar VIAG-congres, 3 november ISMS. Een slimme implementatie én. goede borging van de BIG

René IJpelaar VIAG-congres, 3 november ISMS. Een slimme implementatie én. goede borging van de BIG ISMS 1. Opening 2. Kwaliteitscirkel informatieveiligheid 3. ISMS 2.0 en slimme, integrale aanpak BIG Speciaal: Slim Samenwerkende Gemeenten 4. Beveiliging 5. ISMS 3.0 gebruikersplatform 6. Contentreleases

Nadere informatie

kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten

kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten het suwinet-normenkader en de big kwaliteitsinstituut nederlandse gemeenten in opdracht van vereniging van nederlandse gemeenten De Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten (IBD) is een gezamenlijk

Nadere informatie

De invoering van de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in 2018: checks & balances?

De invoering van de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in 2018: checks & balances? De invoering van de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in 2018: checks & balances? Hans van Impelen Privacyfunctionaris/ Functionaris voor de Gegevensbescherming (FG) De start in Utrecht

Nadere informatie

Auliitdienst Rijk Ministerie van Financiën

Auliitdienst Rijk Ministerie van Financiën Tl i-x b b ó Auliitdienst Rijk Ministerie van Financiën > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Ministerie van Binnenlancdse Zaken en Koninkrijksrelaties t.a.v. CIO Rijk dhr. H.E. Wanders Turfmarkt

Nadere informatie

Gemeente Alphen aan den Rijn

Gemeente Alphen aan den Rijn Informatiebeveiligingsbeleid (t.b.v. ICT Forum Lokale Overheid) Van een Informatiebeveiligingsbeleid naar de dagelijkse praktijk Maart 2016, afdeling I&A Informatiebeveiligingsbeleid Informatiebeveiligingsbeleid

Nadere informatie

Hoe kunnen we onze gegevens vertrouwen? NORA-gebruikersdag 29 mei 2018 Themasessie over Kwaliteit van Gegevensmanagement

Hoe kunnen we onze gegevens vertrouwen? NORA-gebruikersdag 29 mei 2018 Themasessie over Kwaliteit van Gegevensmanagement Hoe kunnen we onze gegevens vertrouwen? NORA-gebruikersdag 29 mei 2018 Themasessie over Kwaliteit van Gegevensmanagement Gegevensmanagement Werkdefinitie: Gegevensmanagement betreft het integraal en beheerst

Nadere informatie

De maatregelen in de komende NEN Beer Franken

De maatregelen in de komende NEN Beer Franken De maatregelen in de komende NEN 7510 Beer Franken Twee delen in komende NEN 7510 Deel 1: het infosec management system (ISMS) hoofdstuk 4 in huidige NEN 7510 Deel 2: de maatregelen hoofdstukken 5 t/m

Nadere informatie

sociaal domein privacy impact assessment

sociaal domein privacy impact assessment compliance @ sociaal domein privacy impact assessment Matias Kruyen De urgentie Toezichtsarrangement AP significant uitgebreid Bestuursrechtelijke sancties van materieel belang Accountant materialiseert

Nadere informatie

TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN

TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN TACTISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN 1 Meer informatie Heeft u vragen over onderhavig document? De Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten beantwoordt deze graag via IBD@kinggemeenten.nl

Nadere informatie

Gegevensmanagement. De update, Symposium Agnes Bolte Gemeente Ede

Gegevensmanagement. De update, Symposium Agnes Bolte Gemeente Ede Gegevensmanagement De update, Symposium 04-04-2019 Agnes Bolte Gemeente Ede Update Tactisch katern Hoe verder? Gezicht Expertgroep Gegevens management Why Update katern Update katern Update katern Update

Nadere informatie

Contractmanagement. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Contractmanagement. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Contractmanagement Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst

Nadere informatie

VOORWOORD. 1 Code voor informatiebeveiliging, Nederlands Normalisatie Instituut, Delft, 2007 : NEN-ISO.IEC 27002.

VOORWOORD. 1 Code voor informatiebeveiliging, Nederlands Normalisatie Instituut, Delft, 2007 : NEN-ISO.IEC 27002. Gesloten openheid Beleid informatiebeveiliging gemeente Leeuwarden 2014-2015 VOORWOORD In januari 2003 is het eerste informatiebeveiligingsbeleid vastgesteld voor de gemeente Leeuwarden in de nota Gesloten

Nadere informatie

FS FORUM STANDAARDISATIE 19 oktober 2016 Agendapunt 4. Open standaarden, adoptie Stuknummer 4. Oplegnotitie adoptie

FS FORUM STANDAARDISATIE 19 oktober 2016 Agendapunt 4. Open standaarden, adoptie Stuknummer 4. Oplegnotitie adoptie FS 161019.4 Forum Standaardisatie www.forumstandaardisatie.nl forumstandaardisatie@logius.nl Bureau Forum Standaardisatie gehuisvest bij Logius Postadres Postbus 96810 2509 JE Den Haag Bezoekadres FORUM

Nadere informatie

Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen. Strategisch en Tactisch normenkader WS versie 1.0

Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen. Strategisch en Tactisch normenkader WS versie 1.0 Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen Strategisch en Tactisch normenkader WS versie 1.0 Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen Strategisch en Tactisch normenkader WS versie 1.0 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Veilige afvoer van ICT-middelen. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Veilige afvoer van ICT-middelen. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Veilige afvoer van ICT-middelen Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging

Nadere informatie

STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN

STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN STRATEGISCHE BASELINE INFORMATIEBEVEILIGING NEDERLANDSE GEMEENTEN Meer informatie Heeft u vragen over onderhavig document? De Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten beantwoordt deze graag via info@ibdgemeenten.nl

Nadere informatie

NORA Expertgroep gegevensmanagement bijeenkomst 4. NORA Kennisnet Gouda

NORA Expertgroep gegevensmanagement bijeenkomst 4. NORA Kennisnet Gouda NORA Expertgroep gegevensmanagement bijeenkomst 4 NORA Kennisnet Gouda Agenda Opening Verslag afgelopen keer Mededelingen Gegevensmanagement in de onderwijsketens (ROSAperspectief) (Henk) Uitgewerkte definitie

Nadere informatie

Hardening. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Hardening. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Hardening Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst

Nadere informatie

Security Health Check

Security Health Check Factsheet Security Health Check De beveiligingsthermometer in uw organisatie DUIJNBORGH - FORTIVISION Stadionstraat 1a 4815NC Breda +31 (0) 88 16 1780 www.db-fortivision.nl info@db-fortivision.nl De Security

Nadere informatie

IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO

IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO 1 Rotterdam getallen Rotterdam: 620.000 inwoners, 50% autochtoon 173 nationaliteiten 3,4 miljard 11.000 fte IT 100 mln 400+ IT staf 5 clusters, SSC en bestuursstaf

Nadere informatie

Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C

Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C Versie 01, februari 2017 Pagina 1 van 5 A.1 Opdrachtverstrekking Dit informatiebeveiligingsbeleid wordt in opdracht

Nadere informatie

Hoe implementeer je de NEN7510?

Hoe implementeer je de NEN7510? Hoe implementeer je de NEN7510? Inspiratiesessie NEN 7510 / ISO 27001 Aart Bitter, 12 september 2012 www.information-security-governance.com Keep It Simple (1) Doe een risicoanalyse en kies beveiligingsmaatregelen

Nadere informatie

i-wasstraat Samen Digitaal

i-wasstraat Samen Digitaal i-wasstraat Samen Digitaal Wat is het? Standaard dienst voor alle directies binnen het BD. Herkenbaar en (jaarlijks) terugkerend service window waarbinnen een directie de gelegenheid krijgt Samen Digitaal

Nadere informatie

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009 Cross reference ISM - COBIT ME: Monitor & Evaluate Cross reference ISM - COBIT Management summary Organisaties gebruiken doorgaans twee soorten instrumenten

Nadere informatie

ENSIA. Het audit perspectief. René IJpelaar Achmed Bouazza Werkgroep ENSIA. 4 juli 2017

ENSIA. Het audit perspectief. René IJpelaar Achmed Bouazza Werkgroep ENSIA. 4 juli 2017 ENSIA Het audit perspectief René IJpelaar Achmed Bouazza Werkgroep ENSIA 4 juli 2017 Agenda Even voorstellen Uitgangspunten ENSIA Auditproces ENSIA voor de IT auditor Aandachtspunten bij het auditproces

Nadere informatie

FS 141216.5E. Forum Standaardisatie. Verkennend onderzoek NEN-ISO/IEC 27001 en 27002. Datum 27 november 2014

FS 141216.5E. Forum Standaardisatie. Verkennend onderzoek NEN-ISO/IEC 27001 en 27002. Datum 27 november 2014 FS 141216.5E Forum Standaardisatie Verkennend onderzoek NEN-ISO/IEC 27001 en 27002 Datum 27 november 2014 Colofon Projectnaam Verkennend onderzoek NEN-ISO/IEC 27001 en 27002 Versienummer 0.9 Locatie Organisatie

Nadere informatie

Implementatie BIR. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Implementatie BIR. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Implementatie BIR Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst

Nadere informatie

ISO 27001:2013 INFORMATIE VOOR KLANTEN

ISO 27001:2013 INFORMATIE VOOR KLANTEN ISO 27001:2013 INFORMATIE VOOR KLANTEN WAT IS ISO 27001:2013 ISO 27001 is een internationale standaard voor informatiebeveiliging. Deze standaard richt zich op het ontwikkelen, uitvoeren, controleren en

Nadere informatie

Beleid Informatiebeveiliging InfinitCare

Beleid Informatiebeveiliging InfinitCare Beleid Informatiebeveiliging InfinitCare Wijzigingshistorie Versie Wie Wanneer Wat 2019-V001 Han Laarhuis 2019-03-04 Aanpassen aan nieuwe ISMS 2019 V096 Han Laarhuis 2016-03-21 Toevoegen Wijzigingshistorie

Nadere informatie

Informatiebeveiligingsbeleid

Informatiebeveiligingsbeleid 2-Control B.V. +31 (0)76 50 194 70 Haagse Markt 1 www.2-control.nl 4813 BA Breda info@2-control.nl The Netherlands Informatiebeveiligingsbeleid Concept Datum Versiebeheer Versie Datum Status Naam Toelichting

Nadere informatie

INFORMATIEBEVEILIGING EN GEMMA

INFORMATIEBEVEILIGING EN GEMMA INFORMATIEBEVEILIGING EN GEMMA Colofon Naam document informatiebeveiliging en GEMMA. Versienummer 1.0 Versiedatum Mei 2016 Versiebeheer Het beheer van dit document berust bij de Informatiebeveiligingsdienst

Nadere informatie

College Sturing en Governance Radboud Universiteit / Management Openbaar Bestuur. 24 mei 2016

College Sturing en Governance Radboud Universiteit / Management Openbaar Bestuur. 24 mei 2016 College Sturing en Governance Radboud Universiteit / Management Openbaar Bestuur 24 mei 2016 CV Kaspar van den Ham Sinds 2009 directeur-secretaris van Handvestgroep Publiek Verantwoorden. Een netwerk van

Nadere informatie

Van KING. Aan Deelnemers adviesgroep informatievoorziening CC Bart Drewes (VNG), Chris Batist (IMG ), Arend van Beek (VIAG)

Van KING. Aan Deelnemers adviesgroep informatievoorziening CC Bart Drewes (VNG), Chris Batist (IMG ), Arend van Beek (VIAG) Van KING Aan Deelnemers adviesgroep informatievoorziening CC Bart Drewes (VNG), Chris Batist (IMG 100.000+), Arend van Beek (VIAG) Tijd/locatie 9:30 15:00 uur (inclusief lunch) Regardz La Vie, Lange Viestraat

Nadere informatie

Beheer van normatieve documenten bij Rijkswaterstaat

Beheer van normatieve documenten bij Rijkswaterstaat Beheer van normatieve documenten bij - Peter Nieuwenhuizen NEN/NKN-conferentie Documentbeheer in the cloud Programma, organisatie en missie Documentair informatie management (DIM) Organisatie verandering

Nadere informatie

VIAG THEMADAG State of the art internet beveiliging

VIAG THEMADAG State of the art internet beveiliging VIAG THEMADAG State of the art internet beveiliging Marijke Salters Bureau Forum Standaardisatie 27 juli 2014 Aanleiding 2 Standaardiseren doe je niet alleen! Dus actueel 3 Standaarden voor Internet beveiliging

Nadere informatie

Strategisch Informatiebeveiligingsbeleid Hefpunt

Strategisch Informatiebeveiligingsbeleid Hefpunt Strategisch Informatiebeveiligingsbeleid Hefpunt Groningen, 24-5-2016 Classificatie: intern Wijzigingshistorie Release Datum Auteur(s) Aanpassing 2016 0.1 24-05- 2016 2016 0.2 01-06- 2016 L. Winters J.

Nadere informatie

Mobiele gegevensdragers. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Mobiele gegevensdragers. Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Mobiele gegevensdragers Een operationeel product op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Colofon Onderhavig operationeel product, behorende bij de Baseline Informatiebeveiliging

Nadere informatie

Handreiking Interoperabiliteit tussen XDS Affinity Domains. Vincent van Pelt

Handreiking Interoperabiliteit tussen XDS Affinity Domains. Vincent van Pelt Handreiking Interoperabiliteit tussen XDS Affinity Domains Vincent van Pelt Congres architectuur in de Zorg 18 juni 2015 Vincent van Pelt, MD Senior adviseur, Nictiz vvpelt@nictiz.nl IHE voorzitter werkgroep

Nadere informatie

DE MOEDER ALLER BASELINES

DE MOEDER ALLER BASELINES DE MOEDER ALLER BASELINES POLDEREN MET IB? X VRIJBLIJVENDHEID BESLUITELOOSHEID Polderen: compromissen sluiten en samenwerken als kernpunt van beleid 1 OF AFREKENEN? WIE NIET IN CONTROL IS VAN ZIJN DIENSTVERLENING

Nadere informatie

Inleiding. Praktijk. Aan: Gemeenteraad. Van: College van burgemeester en wethouders. Datum: 05/09/17

Inleiding. Praktijk. Aan: Gemeenteraad. Van: College van burgemeester en wethouders. Datum: 05/09/17 Antwoord op motie 12 (13/07/17) Aan: Gemeenteraad Van: College van burgemeester en wethouders Datum: 05/09/17 Onderwerp: Informatiebeveiliging en privacy in het sociaal domein Inleiding Voor u ligt het

Nadere informatie

Zwaarbewolkt met kans op neerslag

Zwaarbewolkt met kans op neerslag 8 ControllersMagazine januari - februari 2015 automatisering Zwaarbewolkt met kans op neerslag Cloud was het woord van 2014. Het gaat hierbij om hard- en software die niet meer hoeft te worden aangeschaft

Nadere informatie

Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk (ICBR) (N.B. maximaal 2 A4) 1. Korte titel Baseline informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)

Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk (ICBR) (N.B. maximaal 2 A4) 1. Korte titel Baseline informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Aanbiedingsformulier Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk (ICBR) (N.B. maximaal 2 A4) 1. Korte titel Baseline informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) Agendapunt: 5d 2. Datum behandeling ICBR

Nadere informatie

Informatieveiligheidsbeleid

Informatieveiligheidsbeleid Informatieveiligheidsbeleid Strategie organiseren informatiebeveiliging en bescherming privacy Versie : 1.0 Datum : 9 augustus 2017 Poststuknummer : 17.014110 1 Versie Informatie Versie Auteur Datum Omschrijving

Nadere informatie

o n k Ö A fia* V/ \ ^ * f

o n k Ö A fia* V/ \ ^ * f - JAGT_P_U201300696.docx - 20130606_ledenbri... http://www.vng.nl/files/vng/brieven/2013/20130606_ledenbrief_inf.. o n k Ö A fia* V/ \ ^ * f 6 JUNI 2013 U,< v ~. ^. Vereniging van 1 Nederlandse Gemeenten

Nadere informatie