Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1-4

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1-4 Samenvatting door S woorden 19 juni keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tijd van jagers en boeren 1.1 De jagers-verzamelaars leefden een nomadisch(ze woonden niet op een vaste plek) bestaan, ze overnachtten in eenvoudige hutten of grotten. De mensen leefden van de jacht, visvangst en van het verzamelen van noten, vruchten, wortels etc. De groepen waren klein en hadden daarom geen ingewikkelde organisatie of bestuurscultuur. 1.2 Rond 7000 v.chr. vond de landbouwrevolutie plaats in het Midden-Oosten, in het gebied dat de Vruchtbare Halvemaan genoemd wordt. Hier groeiden dingen als tarwe in het wild en aanvankelijk werden deze verzameld door nomaden, met de kennis die ze opdeden over deze planten gingen ze de zaden vanzelf planten. Toen landbouw voor het eerst werd toegepast leefde men niet meer van wat de natuur toevallig te bieden had, maar ging men zelf gewassen planten en dieren temmen. Daardoor woonden mensen vanaf toen op een vaste plek. Dit noem je de landbouwsamenleving. Deze ontwikkeling noem je de landbouwrevolutie ook al ging er veel tijd overheen, de gebeurtenis was zo ingrijpend dat er alsnog over een revolutie gesproken wordt. 1.3 De landbouw liep zo goed dat niet meer iedereen boer hoefde te zijn. Er ontstonden beroepen (met name ambachten). Dorpen groeiden aan elkaar en werden steden, groepen vestigde zich in ommuurde nederzettingen. In zulke steden waren landbouwers in de minderheid; men ging zich bezig houden met handel en nijverheid. De sociale gelaagdheid werd complexer. Voor deze ingewikkelde samenleving was er schrift nodig (voor handel, de belastingen en de wetgeving). Dat ontstond rond 3000 V.Chr. Niet vergeten het boek nog door te lezen o.a. de begrippen lijst!!! Pagina 1 van 6

2 Tijd van Grieken en Romeinen De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in Griekse stadsstaat. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Griekse-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde. De klassieke vormentaal van de Griekse-Romeinse cultuur. De confrontatie tussen de Griekse-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa. De ontwikkeling van het Jodendom en het Christendom als de eerste monotheïstische Goddiensten. De Atheense democratie Monarchie staat met een alleenheerser (keizer) Tirannie Iemand die zich op een onwettige wijze van de regering meester had gemaakt Aristocratie regering van de besten (adel) Oligarchie regering van enkelen personen uit bijv. rijkere klassen Democratie bestuur met veel inspraak van haar inwoners Regeringsvormen Athene Monarchie à aristocratie à tirannie à Clisthenes aan de macht à 507 v.chr. democratie. Ekklesia bestaande volksvergadering: Beslist over wetten Kiest de regering Controleert de bestuurders en ambtenaren Sofisten werden betaalt voor lessen wijsheid à belangrijke rol ontwikkeling democratie. Politieke discussies Democratie Athene volgens sommige veroorzaakt dit chaos en dictatuur (Plato beweerde dit ook, hij stichtten academische wiskunde, natuurkunde, biologie). Aristocratie/ oligarchie bij dit politieksysteem lag voor de best ontwikkelde mensen de voorkeur, het liefst hadden deze bestuursvormen filosofen aan de macht. Wetenschappelijk denken Wetenschappelijke Grieken: biologie, astronomie, natuurkunde, wiskunde, politicologie => hoog niveau. Archimedes/ Pythagoras: natuurkundige, wiskundige Hippokrates: medische wetenschap Pagina 2 van 6

3 Van Republiek naar keizerrijk 75 v.chr. Rome gesticht. 5 e eeuw v.chr. Romeinen veroveren Italië. 3 e eeuw v.chr. Expansie buiten Italië. 48 v.chr. Julius Caesar greep de macht. 27 v.chr. Augustus opvolger Caesar stichtte Donau: muur ter bescherming tegen barbaren uit het noorden. Romanum: Romeinse wereldrijk Pax Romana: Romeinse vrede door infrastructuur, graan aquaduct, militair Alles op zijn Grieks Rome onder de indruk van Griekse cultuur: 2 e eeuw: Griekse schrijvers, artsen, beeldschouwers, bouwmeesters naar Rome Meubels etc. werden ook overgenomen Komedies vertaald Romanisering Grieks-Romeinse cultuur verspreidde zich door het hele Romanum. Overal waar de Romeinen kwamen lieten ze deze cultuur achter in de vorm van gebouwen en het bouwen van steden. Men mocht wel hun eigen cultuur en godsdienst naast die van de Romeinen houden. Het leger bevorderde ook de romanisering, veteranen die terugkwamen na 25 jaar dienst namen de gebruiken en taal mee naar huis, tot in de verste uithoeken van het Rijk. Onbeschaafde woestelingen Germanen handelen met Romeinen Romeinen noemden hen barbaren, maar de Germanen dienden wel in het Romeinse leger Pagina 3 van 6

4 Germanen bewonderden de Romeinse cultuur Abraham en Mozes Monotheïstisch: godsdienst met 1 god Abraham: Zag als eerste dat er maar 1 god was Was een nomade, kwam terecht in Kanaän God beloofde hem een goed leven in Kanaän voor hem en zijn nakomelingen met de God die tot hem sprak als hun God Vanwege hongersnood trokken zijn nakomelingen naar Egypte waar de farao hen tot slavernij dwong. Mozes Trok in 13 e V.Chr. naar Kanaän met de nakomelingen van Abraham Op een berg ontving Mozes de 10 geboden Na Mozes meer profeten (die herinnerde de Joden aan het eerste gebod waar voor monotheïsme werd gepleit) De Joodse gemeenschap woonden eerst samen in het koninkrijk Israël, toen het koninkrijk uiteen viel gingen de Joden overal en nergens heen. Joden hebben eeuwen lang te kampen gehad met vreemde alleenheersers. In de Tenach (Joodse Bijbel) stond de Messias, die zal hen bevrijden van de heersers. Jezus Jezus tussen 26 en 30 N.Chr. werd gezien als de heilige Messias 30 N.Chr. werd Jezus gearresteerd om een opstand te voorkomen Hij werd gekruisigd, na 3 dagen werd hij weer levend, geloof werd sterker Tenach is het oude testament Evangeliën is het begin van het nieuwe testament Pagina 4 van 6

5 Staatsgodsdienst In 312 gaf Constantijn het Rijk godsdienst vrijheid Constantijn bekeerde zich tot het Christendom Keizer Theodosius verbood iedere andere godsdienst naast het Christendom Tijd van Monniken en Ridders Profeet 3.1 Op een Arabisch schiereiland werd de stad Mekka gesticht, het lag bij een vruchtbare oase. In de 7 e eeuw was het een welvarend handelscentrum geworden. In Mekka woonde Mohammed toen in 610 Allah tot hem sprak. Volgens de Koran (Bijbal van de Moslims) omklemde een engel hem en beval hem Allahs woord door te geven. Mohammed weigerde 3 kier, waarna Allahs woorden vanzelf uit zijn mond stroomden. Vanaf die dag tot zijn dood in 632 kreeg Mohammed visioenen waarin hij Allah meende te horen te spreken. De profeet reciteerde alles hardop in verzen, zijn volgelingen schreven deze op en werden later opgeschreven in de Koran. Zo ontstond de Islam. Islamitische verovering In 622 ging de profeet van Mekka naar Merdina. Daar krijg hij politieke macht waardoor dit de eerste Islamitische staat werd. Sindsdien groeide Mohammeds invloed in Arabië, daardoor kon hij in 630 zonder bloedvergieten Mekka veroveren. Na zijn dood gingen zijn kaliefen in adembenemend tempo door met het expanderen van de Islam. In 650 viel de expansie van het Islamitische geloof stil en in 660 ging deze weer verder. Constantinopel hield stand tegen de Moslim legers. Culturele bloei De Moslims waren allen verenigd en waren niet bang om te sterven voor hun geloof, omdat bij het sterven tijdens het uitoefenen van de jihad je direct naar het paradijs ging. Hierdoor waren hun legers sterk en onverschrokken. Van overgenomen landen werd de cultuur niet vernietigd maar sterk beïnvloed door de Moslimse cultuur. Ze maakten gebruik van de bestaande bestuursvorm in het land, en namen een belangrijke positie in dit bestuur. Alles werd wel vertaald naar het Arabisch. De architectuur werd samengevoegd en er ontstonden prachtige metropolen. De Moslims verboden het heidendom (geloof in meerdere goden) Pagina 5 van 6

6 Pagina 6 van 6