Concept Toelatingscode overstap van vmbo klas 4 naar havo klas 4 Eemsdeltacollege

Transcriptie

1 Concept Toelatingscode overstap van vmbo klas 4 naar havo klas 4 Eemsdeltacollege januari 14 K. Reinders

2 Toelatingscode overstap van vmbo naar havo. 1. Inleiding 1 Onder druk van de politiek, ouder- en leerlingenorganisaties heeft de VO raad in nauwe samenwerking met het onderwijsveld de toelatingscode vmbo-havo opgesteld. Alvorens een toelatingscode vmbo havo op te stellen voor het Eemsdeltacollege volgt hieronder een uiteenzetting omtrent de totstandkoming van de code. De overstap van vmbo-gediplomeerden (GL/TL) naar havo 4 staat onder druk. Landelijk is de afgelopen jaren een stijgende lijn te zien van het aantal vmbo-ers dat doorstroomt naar havo. Voor het EDC geeft dit per jaar een wisselend beeld. Naast het behalen van een diploma stelde het EDC extra eisen om toegelaten te worden tot havo 4. Om daarmee de leerlingen te behoeden voor een teleurstelling. Het havo is niet voor elke vmbo-tl er of GL er een passende vervolgopleiding en op dit moment sluiten de opleidingen onvoldoende op elkaar aan om te kunnen zeggen dat het vmbo diploma alléén voldoende garantie biedt voor het succes van een vmbo-leerling in het havo. Noodzaak voor meer transparantie De toelatingseisen die havo - afdelingen/scholen stellen, zijn bijvoorbeeld de hoogte van de eindcijfers en/of een positief advies van de toeleverende afdeling/school. De meeste scholen stellen als eis een 7 gemiddeld voor het eindexamen (meestal het gemiddelde van het centraal en school-examen samen), maar hoger en lager komen ook voor. Veel scholen stellen naast het gemiddelde eindcijfer ook nog andere eisen, b.v. een bepaald cijfer voor wiskunde, een aanvullend vak, etc. Ook zijn er scholen die de vmbo-leerlingen wel willen toelaten op voorwaarde dat ze niet doubleren in havo 4. Deze scholen hanteren het zogenoemde doubleerverbod. De vrijheid die scholen hebben bij het stellen van de overgangsnormen en de toelatingseisen heeft geleid tot een zekere willekeur. De toelatingsvoorwaarden die havo afdelingen/scholen aan vmbo-gediplomeerden stellen, variëren per school en per regio. Vmbo - gediplomeerden weten hierdoor niet - of pas in een laat stadium - waar ze aan toe zijn. Ouder- en leerlingenorganisaties hebben zich kritisch uitgelaten over deze gang van zaken. Vanwege de beleidsruimte zijn de eisen arbitrair en ze leiden tot shopgedrag onder de leerlingen en ouders. Daarnaast vindt men dat de eisen niet transparant zijn en vaak niet duidelijk worden vermeld op de website van een school. Ook de politiek heeft gepleit voor meer transparantie in de toelatingsvoorwaarden en wil dat leerlingen in havo 4 gelijk worden behandeld. Kaderstellend en stimulerend De sector heeft oog voor de bezwaren van ouders, leerlingen en politiek en wil door een landelijke toelatingscode meer duidelijkheid geven over de toelating tot havo 4 en een gelijke behandeling bij de overgang naar havo 5. Tegelijkertijd vindt de sector het van groot belang dat leerlingen worden behoed voor teleurstellingen. Het gaat om het bieden van reële kansen. In de toelatingscode zijn daarom landelijke kaderstellende afspraken vastgelegd waar scholen zich bij het formuleren van de eigen toelatingscriteria aan committeren. Maar de ambitie van de sector gaat verder: men wil dat een code ook bijdraagt aan een structurele verbetering van de aansluiting. De code moet de ambitie hebben zichzelf overbodig te maken. De code zal daarom van tijdelijke aard zijn. Om die reden zijn er naast 1 Als bron voor deze notitie is gebruikt: a.. overstap van vmbo naar havo SLO februari b.. Toelatingscode overstap van vmbo naar havo VO-Raad c.. toelatingscode vmbo-tl havo 1 december Algemene ledenvergadering VO-Raad Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 2

3 landelijke afspraken over de toelatingscriteria ook gezamenlijke intenties geformuleerd rond loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB), de aansluiting en de samenwerking tussen vmbo en havo. De sector is van mening dat door het maken van deze regionale afspraken over LOB, de aansluiting en de samenwerking, de afspraken over toelatingscriteria op termijn overbodig kunnen zijn. Bieden van kansen De sector legt zich hiermee hoge eisen op, maar verwacht daarvoor ook iets terug. Scholen vinden dat zij niet afgerekend mogen worden op het bieden van kansen aan de vmbo - gediplomeerden. Er gaat nu een negatieve prikkel uit van het toetsingskader van de Inspectie, waarbij scholen worden gestraft voor leerlingen die doubleren. Dat werkt contraproductief. Daarnaast moet er serieus werk gemaakt worden van de programmatische aansluiting tussen vmbo en havo. Als programma s structureel beter op elkaar zijn afgestemd, hoeft er minder gerepareerd en overbrugd te worden door zowel vmbo-scholen als havo-scholen. 2. Toelatingscode De toelatingscode is bedoeld om een goede en eerlijke overgang voor vmbo - leerlingen naar het havo tot stand te brengen. Een goede overgang doordat de school samenwerkt met het toeleverende (vmbo) of afnemende (havo) onderwijs in haar omgeving en een eerlijke overgang door eenduidige en transparante toelatingseisen. De toelatingscode gaat daarmee zowel over het toelatingsbeleid als over de verbetering van de aansluiting tussen vmbo en havo. Het initiatief voor de samenwerking tussen de afdelingen/scholen leggen we bij het havo. Een havo afdeling/school maakt afspraken met het vmbo over LOB en aansluitingsinitiatieven en stelt de toelatingscriteria vast samen met de toeleverende vmbo - afdelingen/scholen Algemeen Havo afdelingen/scholen vermelden op hun website of en zo ja welk toelatingsbeleid en welke toelatingsprocedure zij hanteren en welke regionale afspraken er zijn gemaakt met de vmbo afdelingen/scholen uit het voedingsgebied. Zij communiceren dit actief naar ouders en (potentiële) leerlingen Havo afdelingen/scholen en vmbo afdelingen/scholen zetten zich actief in om te voldoen aan de afspraken die in deze code zijn vastgelegd. Zij geven daarmee ook aan achter de intenties van de code te staan en in de geest van de code uitvoering te geven aan de onderlinge samenwerking tussen vmbo en havo en aan de uitvoering van het toelatingsbeleid en de verbetering van de aansluiting De code wordt vastgesteld voor een periode van vier jaar en gaat in per 1 augustus De naleving van de afspraken in de code worden op een nader te bepalen wijze gemonitord en geëvalueerd De VO-raad stelt een klachtenprocedure in die ingaat per augustus Toelatingsbeleid Havo afdelingen/scholen en vmbo afdelingen/scholen uit hetzelfde voedingsgebied maken afspraken over de invulling van het toelatingsbeleid en de toelatingsprocedure die havo afdelingen/scholen hanteren en leggen deze afspraken vast voor 1 augustus Daarbij zijn de hierna volgende artikelen grenzen stellend De grenzen aan de te stellen eisen zijn: Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 3

4 Havo afdelingen/scholen die aanvullende eisen stellen aan de toelating tot havo-4 voeren in een vroegtijdig stadium een toelatingsgesprek met de potentiële leerling waarin de toelatingseisen, het advies van de vmbo-school en de motivatie van de leerling worden besproken. Havo afdelingen/scholen betrekken het advies van de vmbo afdelingen/school over de betreffende leerling altijd in hun oordeel en treden bij een afwijkende mening met de toeleverende vmbo afdeling/school in overleg. Havo afdelingen/scholen stellen maximaal een 6,8 als eis aan het gemiddeld eindexamencijfer Havo afdelingen/scholen hanteren dezelfde regels over doubleren voor leerlingen afkomstig uit het vmbo als voor leerlingen afkomstig uit 3 havo Aansluitingsbeleid De aansluiting tussen vmbo en havo is een gedeelde verantwoordelijkheid van vmbo - en havo afdelingen/scholen Havo en vmbo afdelingen/scholen uit een voedingsgebied maken onderling afspraken over de invulling van loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) en de programmatische aansluiting tussen vmbo en havo en leggen deze afspraken vast voor 1 augustus Vmbo afdelingen/scholen dragen zorg voor een goede loopbaanoriëntatie en - begeleiding (LOB) van hun vmbo-leerlingen gericht op zowel havo als mbo, waarbij zij zich kunnen oriënteren op het maken van een keuze die bij hen past. Havo afdelingen/scholen bieden in overleg met het toeleverende vmbo hulp bij deze oriëntatie. Vmbo afdelingen/scholen bieden daar waar nodig en in onderlinge afstemming met het havo extra inhoudelijke ondersteuning aan vmbo leerlingen die zich voorbereiden op de overstap naar het havo. Havo afdelingen/scholen bieden daar waar nodig en in onderlinge afstemming met het vmbo extra inhoudelijke ondersteuning aan vmbo leerlingen die instromen in havo 4 2 Dit overleg is nog niet afgerond Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 4

5 3. Toelatingscode vmbo havo Eemsdeltacollege Om toegelaten te kunnen worden tot havo-4 dient de leerling aan de volgende eisen te voldoen: Een wettelijk vereist toelatingsbewijs in de vorm van het diploma vmbo GL/TL Een vakkenpakket met daarin opgenomen: wiskunde Een tweede moderne vreemde taal (in geval van opname in een profiel) Een gemiddelde score van de eindexamenvakken van tenminste een 6,5 De leerling moet een toelatingsgesprek met de teamleider havo 4 en decaan havo voeren. De leerling kan een schriftelijk schooladvies van de vmbo school overhandigen. 3.1 Toelichting bij de Toelatingscode vmbo havo Eemsdeltacollege. De toelatingscode heeft niet allen betrekking op de interne doorstroming binnen het Eemsdeltacollege maar ook is ook bepalend voor de toelating van leerlingen die van andere vmbo - scholen komen. Binnen onze regio is dat het Dollardcollege te Woldendorp en het Hoge Land College. Deze code dient dan ook samen met deze scholen te worden opgesteld. Hiertoe is reeds gesproken met het Dollard College maar deze zullen nog afgerond moeten worden. De samenwerking tussen vmbo en havo is een belangrijk aspect van de code. Daar waar de samenwerking goed is, gaat de doorstroom ook beter. Binnen het Eemsdeltacollege zal de programmatische aansluiting van het vmbo naar het havo vorm moeten krijgen. 3 Tevens zal binnen de thema s van loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) de doorstroom naar zowel MBO als havo de nodige aandacht krijgen. Een vakkenpakket met daarin opgenomen: wiskunde Het is toegestaan om een dergelijke eis te stellen wanneer dit vak ook is opgenomen in het gekozen profiel. Omdat bij wiskunde op het vmbo niet alle onderwerpen behandeld worden die op het havo nodig zijn, moet de leerling deze achterstand in halen. Dit kan bijvoorbeeld na het beëindigen van het eerste tijdvak van het centraal examen. Een tweede moderne vreemde taal (in geval van opname in een profiel) Het is toegestaan om een dergelijke eis te stellen wanneer dit vak ook is opgenomen in het gekozen profiel. Wanneer een tweede moderne vreemde taal ontbreekt zou je kunnen overwegen om hiervoor en inhaalprogramma te ontwikkelen en vervolgens de leerling een 3 Dit kan door bijvoorbeeld in klas 3 en 4 daar waar mogelijk Tl groepen te vormen die meer of minder zijn gericht zijn op de doorstroming naar havo 4. (een onderzoek naar de haalbaarheid zal nog moeten plaatsvinden) Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 5

6 toets te laten afleggen welke met voldoende resultaat afgesloten moet worden. Het inhaalprogramma kan gevolgd worden in de periode na het behalen van het vmbo-examen, eventueel aansluitend in de zomerperiode. Een gemiddelde score van de eindexamenvakken van tenminste een 6,5 Wanneer een leerling deze score heeft behaald is hij toelaatbaar ook al heeft hij een negatief schooladvies voor het havo. Wanneer de leerling niet aan deze score voldoet maar hij heeft wel een positief schooladvies dan kan ten gunste van de leerling afgeweken worden van deze eis. 4 Voor de toelating kan uitgegaan worden van het gemiddelde van de vakken voor het schoolexamen. Het voordeel is dat dan al eerder aan de leerlingen duidelijkheid verschaft kan worden over de toelating. Bijvoorbeeld vóór 1 april van het betreffende jaar. De leerling moet een toelatingsgesprek met de teamleider havo 4 en decaan havo voeren. De toelatingscriteria moeten voor de leerling duidelijk zijn en de wijze waarop de havo-school tot een toelatingsbesluit komt. De leerling ontvangt een uitnodiging waarin is aangegeven met wie het gesprek wordt gevoerd en of het gewenst is dat de ouders/verzorgers meekomen. Welke documentatie meegebracht moet worden (externe instroom) en waar leerlingen en ouders/verzorgers met hun vragen terecht kunnen. Tevens wordt aangegeven wat leerlingen en ouders/verzorgers kunnen doen als zij het niet eens zijn met het besluit 5. De leerling kan een schriftelijk schooladvies van de vmbo school overhandigen. De vmbo afdeling/school geeft een schriftelijk schooladvies mee aan alle leerlingen. In het schooladvies kunnen zaken worden meegenomen als werkhouding, motivatie en toekomstwensen. In regionaal overleg zal worden afgestemd welke criteria in het advies worden meegenomen. Het gaat hierbij zowel om afstemming tussen de vmbo afdeling/school en de havo afdeling/school, als om afstemming tussen de vmbo - scholen onderling. Voor het schooljaar moet dit schooladvies nader uitgewerkt worden. Te denk valt aan: De school voor vmbo en de school voor havo overleggen over de aspecten die zij van belang vinden voor een goede aansluiting. De gesprekken dienen vroegtijdig plaats te vinden, bijvoorbeeld maart /april. De leerling heeft dan nog de tijd om zijn of haar keuze te heroverwegen. Het verdient aanbeveling om alle vakdocenten te betrekken bij de totstandkoming van het schooladvies. Elke docent kan dan de inschatting maken in hoeverre de leerling het betreffende vak op het havo aankan. Het uiteindelijke schooladvies komt bij voorkeur tot stand als gezamenlijke beslissing van het docententeam. Op die manier ligt de verantwoordelijkheid niet bij één enkele docent en komt de beslissing in gezamenlijk overleg tot stand. Het besluit kan bijvoorbeeld worden voorbereid door de mentor, die de afzonderlijke adviezen en voorlopige cijfergegevens verzamelt. Het is belangrijk om gedurende de opleiding aandacht aan de vraag te besteden of de leerling het havo aankan. Dat betekent dat vmbo-docenten goed op de hoogte dienen te zijn van de kennis en vaardigheden die nodig zijn op het havo. 4 Bijvoorbeeld het schoolexamen van de leerling voldoet wel aan de eis van 6,5 maar, naar later blijkt, het centraal examen niet, of omgekeerd. Ook het toekomst perspectief van de leerling kan hierbij de doorslag geven. 5 Eventuele klachten van leerlingen of ouders over het toelatingsbeleid kunnen worden ingediend via de gangbare klachtenprocedure van het Eemsdeltacollege. Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 6

7 In het LOB-traject moet expliciet aandacht zijn voor de benodigde havo vaardigheden en aan de vraag of de leerling de capaciteiten voor het havo heeft. 4. Bijlagen Bijlage 1. Voorbeeld: vakspecifieke onderbouwing schooladvies door vmbo docenten Bijlage 2. Voorbeeld: schooladvies met onderbouwing Bijlage 3. Voorbeeld formulier toelatingsgesprek vmbo - tl leerlingen tot havo 4 Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 7

8 Bijlage 1. Voorbeeld: Vakspecifieke onderbouwing schooladvies (In te vullen door alle vakdocenten) Naam leerling: Vak: Voorlopig cijfergemiddelde: Datum: Studievaardigheid Zelfstandigheid goed voldoende matig onvoldoende Werktempo goed voldoende matig onvoldoende Werken met grote hoeveelheden stof goed voldoende matig onvoldoende Studiehouding goed voldoende matig onvoldoende (motivatie, Inzet en huiswerkattitude) Denkniveau havo voor het vakgebied goed voldoende matig onvoldoende De leerling is in staat om het vak succesvol op het havo af te ronden: ja nee twijfel Bij nee en bij twijfel s.v.p. toelichten: Aanvullende opmerkingen: Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 8

9 Bijlage 2 Schooladvies met onderbouwing Beeld van het vervolgonderwijs (In te vullen door mentor) Heeft de leerling een beeld van het havo? (tijdsduur, studieopbouw) Heeft de leerling een beeld van mogelijke vervolgopleidingen? Onderbouwing schooladvies (In te vullen op basis van de afzonderlijke adviezen van vakdocenten) Studievaardigheid goed voldoende matig onvoldoende Studiehouding goed voldoende matig onvoldoende Denkniveau goed voldoende matig onvoldoende Voorlopig cijfergemiddelde: Schooladvies (In te vullen op basis van gezamenlijk overleg docententeam) De leerling is in staat om het havo succesvol af te ronden ja nee twijfel Bij nee en bij twijfel s.v.p. toelichten: Aanvullende opmerkingen: Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 9

10 Bijlage 3. Voorbeeld formulier toelatingsgesprekken vmbo - tl leerlingen tot havo 4 Algemene informatie Datum gesprek: Naam leerling: Ouders aanwezig? Ja/nee Toekomstperspectief Motivatie voor havo 4: Wensen voor vervolgopleiding na het havo: Profielkeuze: Schooladvies Advies huidige school: positief Twijfels of negatief op basis van: Bij een negatief advies: Mening leerling/ouders over schooladvies: Voorlopig cijfergemiddelde: Aansluiting Het vakkenpakket sluit aan bij de profielkeuze: Nee Extra aandacht lijkt wenselijk voor de volgende vakken: Volgt de leerling al een extra aansluitingsprogramma op het vmbo? Voor welke vakken? Heeft de leerling extra ondersteuning nodig op het havo? In de zomerperiode, namelijk. Tijdens het vierde jaar op het havo: extra vak inhalen, namelijk: extra begeleiding bij het vak. extra algemene begeleiding Aanmeldprocedure Is de toelatingsprocedure duidelijk voor de leerling en de ouders/verzorgers? Heeft de leerling en zijn/haar ouders/verzorgers verder nog vragen? Bereikbaarheid leerling/ouders/verzorgers Telefoonnummer: Adresgegevens: Toelatingscode vmbo TL 4 havo 4 Eemsdeltacollege versie 0.2 DD 23 januari 2014 Pagina 10