/LHVYDQ/LPEXUJVH3ODDWVHQ *HPHLQWHQDPHQLQ W /LPEXUJ 2QJHU]HXNHQVDPHVWHOOLQJ GUV)UHQV%DNNHU *HPDDNGRRU9HOGHNH/LPEXUJLQ RSGUDFKYDQGH3URYLQFLH

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "/LHVYDQ/LPEXUJVH3ODDWVHQ *HPHLQWHQDPHQLQ W /LPEXUJ 2QJHU]HXNHQVDPHVWHOOLQJ GUV)UHQV%DNNHU *HPDDNGRRU9HOGHNH/LPEXUJLQ RSGUDFKYDQGH3URYLQFLH"

Transcriptie

1 /LHVYDQ/LPEXUJVH3ODDWVHQ *HPHLQWHQDPHQLQ W /LPEXUJV Lijst van Limburgse plaats- en gemeentenamen in het Limburgs 2QJHU]HXNHQVDPHVWHOOLQJ Onderzoek en samenstelling GUV)UHQV%DNNHU *HPDDNGRRU9HOGHNH/LPEXUJLQ RSGUDFKYDQGH3URYLQFLH /LPEXUJ Gemaakt door Veldeke Limburg in opdracht van de Provincie Limburg

2 DE LOJ DE PIEËL KEPEL D'N DEELGAARD G'N OEA Lijst van Limburgse plaats- en gemeentenamen in het Limburgs DE BOESJ AW-KIRK D'R SJEET GERIEËSJBRICH GROÊSELT Samengesteld door VELDEKE LIMBURG in opdracht van de PROVINCIE LIMBURG Onderzoek & samenstelling: Frens Bakker Begeleidingscommissie: Pierre Bakkes Herman Crompvoets Frans Walraven

3 9225:225'9(/'(.(/,0%85* Het Limburgs is erkend als streektaal. Dat verplicht ons om actief met die taal bezig te blijven. Veldeke Limburg, dat zich vanaf 1926 voor de instandhouding en bevordering van de volkscultuur - en van de dialecten in het bijzonder - inzet, richt zich vandaag de dag steeds meer op het in leven houden van onze taal in de rijke variatie zoals die in onze Limburgse dialecten tot uiting komt. Het Limburgs is geen standaardtaal, maar wel een echte, levende volkstaal. Gemeenten geven vaak buurten en straten namen die al van oudsher gangbaar waren of teruggrijpen op namen zoals ze in oude documenten vermeld staan. Steden voelen er weer voor om straten hun oude naam terug te geven of werken mee aan de uitgave van tweetalige straatnaamlijsten. Dr. Joep Leerssen nam het initiatief om tot de samenstelling van een lijst van Limburgs(talig)e plaatsnamen te komen. De Provincie Limburg vond het een goede zaak om over een register te beschikken van plaatsnamen zoals die in de plaats (stad, dorp, gehucht) zelf gangbaar zijn. Ze zegde ons subsidie toe als wij bereid waren een dergelijke lijst samen te stellen. Het hoofdbestuur van Veldeke Limburg nam het initiatief over en stelde een commissie samen waarin dr. Pierre Bakkes, dr. Herman Crompvoets en Frans Walraven zitting namen. De commissie vond drs. Frens Bakker bereid om de lijst samen te stellen. Frens ging ijverig aan de slag. Hij zocht uit hoe de inwoners van de verschillende Limburgse plaatsen hun eigen stad, dorp, buurtschap of gehucht noemen en noteerde wat hij hoorde systematisch in de Veldeke-spelling. Dat bleek een immens karwei te zijn. Want het bleek niet eenvoudig goede zegslieden te vinden. En als die eenmaal gevonden waren, dan bleken die het soms niet, niet helemaal of helemaal niet met elkaar eens. De lijst, zoals die nu voor u ligt, verdient zonder meer - ook als u het niet altijd met de notatie eens mocht zijn - gepubliceerd te worden, omdat ze ons voor het eerst een wetenschappelijk verantwoorde plaatsnamencodificatie in het Limburgs aanbiedt. Zoals u weet, hanteren wij al jaren de Veldeke-spelling, een spellingsysteem dat met grote kennis van onze dialecten ontworpen is en dat voor alle streektalen in Limburg geschikt is. Helaas is dit spellingsysteem nog niet overal ingevoerd of bekend genoeg, zodat er nogal wat onofficiële schrijfwijzen bestaan die voor mensen van buiten de betreffende plaats verwarrend zijn. De plaatsnamen zijn, zoals reeds opgemerkt, opgeschreven uitgaande van drie beginselen: a. de uitspraak van de plaatsnaam zoals die in de plaats zelf gangbaar is; niet uitgesproken, dus onhoorbare, letters zijn derhalve weggelaten. b. notatie van de naam, zoals die uitgesproken wordt, in de Veldeke-spelling; dus zonder rekening te houden met plaatselijk gebruikelijke, onofficiële spellingen; c. namen of delen van namen, die een zelfde herkomst hebben, worden bij gelijke uitspraak ook hetzelfde geschreven. In een stuk dat voor elke Limburger leesbaar moet zijn, kan men niet anders dan de gekozen spelling consequent toepassen en consequent te zijn in de notatie van namen en lettergrepen. Vaak staat de gekozen spelling van een plaatsnaam in de lijst niet geheel en al op zichzelf, - iii -

4 maar bestaat er een samenhang met de spelling van andere plaatsnamen in de lijst. Een consequent gebruik door de hele provincie is, wat ons betreft, zeer aanbevelenswaardig. Want voor wie worden de plaatsnaambordjes geplaatst? Voor de eigen inwoners of ook voor hun gasten? Wie onze lijst in handen krijgt - zoals u - zal zeker gaan kijken hoe zijn eigen woon- of geboorteplaats eruit is komen te zien. Voor wie, zoals ik, uit Venlo komt, valt er niets aan te beleven: Venlo blijft Venlo. Maar voor veel anderen zal het wel even wennen zijn. Soms zal men met de schrijfwijze problemen blijven houden, wij zijn nu eenmaal aan historische notaties gewend. Een voorbeeld waar ook in de commissie veel discussie over geweest is, is Weert. Schrijf je dat nu als Wiert (met een hooguit ten opzichte van het Nederlands wat verlengde ie-klank), zoals Frens Bakker het verstond of Wieërt (met naslag) zoals onze Kring het in zijn naam heeft staan? Ook een door mijzelf en onze tweede voorzitter gedane test, vermocht niet tot een oplossing leiden. Kennelijk komen beide uitspraken voor. Na lang beraad is voor de schrijfwijze Wieërt gekozen. Het is niet aan ons, Veldeke Limburg, te bepalen wat een gemeente op haar naambordje zet. Maar mogen wij een wens koesteren? Als u uw plaatsnaam in het Limburgs wilt gaan schrijven, dan vragen we u om eerst een blik in deze lijst te werpen. En mocht de uitkomst u niet helemaal bevallen, bijvoorbeeld omdat u vindt dat uw plaatsnaam toch een andere schrijfwijze behoeft, dan vragen we u even contact met ons op te nemen. Wij zullen u gaarne uitleggen waarom wij de naam juist op deze manier hebben gespeld en zullen, indien u dat wenst, graag samen met u bekijken welke veranderingen er eventueel nodig zijn. De door u gekozen en op de bordjes gezette Limburgse plaatsnamen willen wij over een paar jaar publiceren. Beste mensen! Wij staan als Veldeke bij een nieuw begin. Onze taal, deel van ons culturele erfgoed, moeten we koesteren. Dat vraagt om een nieuwe aanpak. Laten we ophouden te bakkeleien over wat achter ons ligt en laten we ons ervoor inzetten de jongere generaties te laten horen, lezen en zingen over wat hun interesseert. Laten wij dat wat er nog is, waarover we nog beschikken, in goede harmonie propageren en in ere houden. De klok is niet meer terug te draaien. Het hoofdbestuur van Veldeke Limburg weet dat deze lijst, zoals alles wat er op dit gebied tot stand komt, kritiek zal oogsten. Het hoopt desalniettemin dat deze lijst aan een verantwoorde invoering van het Limburgse plaatsnaambordje - naast het Nederlandse - zal bijdragen. Wij zijn graag bereid om op taalkundig gebied onze steun te geven. Wij zijn, laten we wel wezen, echter geen politieke organisatie. Graag bedanken wij drs. Frens Bakker en de leden van de commissie voor al het werk dat zij voor ons hebben verzet. De Provincie Limburg danken we voor haar financiële hulp. Namens het Hoofdbestuur van Veldeke Limburg Drs. Lé Giesen, voorzitter. Hout-Blerick, oktober iv -

5 9225:225'9(/'(.(/,0%85* Het Limburgs is erkend als streektaal. Dat verplicht ons om actief met die taal bezig te blijven. Veldeke Limburg, dat zich vanaf 1926 voor de instandhouding en bevordering van de volkscultuur - en van de dialecten in het bijzonder - inzet, richt zich vandaag de dag steeds meer op het in leven houden van onze taal in de rijke variatie zoals die in onze Limburgse dialecten tot uiting komt. Het Limburgs is geen standaardtaal, maar wel een echte, levende volkstaal. Gemeenten geven vaak buurten en straten namen die al van oudsher gangbaar waren of teruggrijpen op namen zoals ze in oude documenten vermeld staan. Steden voelen er weer voor om straten hun oude naam terug te geven of werken mee aan de uitgave van tweetalige straatnaamlijsten. Dr. Joep Leerssen nam het initiatief om tot de samenstelling van een lijst van Limburgs(talig)e plaatsnamen te komen. De Provincie Limburg vond het een goede zaak om over een register te beschikken van plaatsnamen zoals die in de plaats (stad, dorp, gehucht) zelf gangbaar zijn. Ze zegde ons subsidie toe als wij bereid waren een dergelijke lijst samen te stellen. Het hoofdbestuur van Veldeke Limburg nam het initiatief over en stelde een commissie samen waarin dr. Pierre Bakkes, dr. Herman Crompvoets en Frans Walraven zitting namen. De commissie vond drs. Frens Bakker bereid om de lijst samen te stellen. Frens ging ijverig aan de slag. Hij zocht uit hoe de inwoners van de verschillende Limburgse plaatsen hun eigen stad, dorp, buurtschap of gehucht noemen en noteerde wat hij hoorde systematisch in de Veldeke-spelling. Dat bleek een immens karwei te zijn. Want het bleek niet eenvoudig goede zegslieden te vinden. En als die eenmaal gevonden waren, dan bleken die het soms niet, niet helemaal of helemaal niet met elkaar eens. De lijst, zoals die nu voor u ligt, verdient zonder meer - ook als u het niet altijd met de notatie eens mocht zijn - gepubliceerd te worden, omdat ze ons voor het eerst een wetenschappelijk verantwoorde plaatsnamencodificatie in het Limburgs aanbiedt. Zoals u weet, hanteren wij al jaren de Veldeke-spelling, een spellingsysteem dat met grote kennis van onze dialecten ontworpen is en dat voor alle streektalen in Limburg geschikt is. Helaas is dit spellingsysteem nog niet overal ingevoerd of bekend genoeg, zodat er nogal wat onofficiële schrijfwijzen bestaan die voor mensen van buiten de betreffende plaats verwarrend zijn. De plaatsnamen zijn, zoals reeds opgemerkt, opgeschreven uitgaande van drie beginselen: a. de uitspraak van de plaatsnaam zoals die in de plaats zelf gangbaar is; niet uitgesproken, dus onhoorbare, letters zijn derhalve weggelaten. b. notatie van de naam, zoals die uitgesproken wordt, in de Veldeke-spelling; dus zonder rekening te houden met plaatselijk gebruikelijke, onofficiële spellingen; c. namen of delen van namen, die een zelfde herkomst hebben, worden bij gelijke uitspraak ook hetzelfde geschreven. In een stuk dat voor elke Limburger leesbaar moet zijn, kan men niet anders dan de gekozen spelling consequent toepassen en consequent te zijn in de notatie van namen en lettergrepen. Vaak staat de gekozen spelling van een plaatsnaam in de lijst niet geheel en al op zichzelf, - v -

6 maar bestaat er een samenhang met de spelling van andere plaatsnamen in de lijst. Een consequent gebruik door de hele provincie is, wat ons betreft, zeer aanbevelenswaardig. Want voor wie worden de plaatsnaambordjes geplaatst? Voor de eigen inwoners of ook voor hun gasten? Wie onze lijst in handen krijgt - zoals u - zal zeker gaan kijken hoe zijn eigen woon- of geboorteplaats eruit is komen te zien. Voor wie, zoals ik, uit Venlo komt, valt er niets aan te beleven: Venlo blijft Venlo. Maar voor veel anderen zal het wel even wennen zijn. Soms zal men met de schrijfwijze problemen blijven houden, wij zijn nu eenmaal aan historische notaties gewend. Een voorbeeld waar ook in de commissie veel discussie over geweest is, is Weert. Schrijf je dat nu als Wiert (met een hooguit ten opzichte van het Nederlands wat verlengde ie-klank), zoals Frens Bakker het verstond of Wieërt (met naslag) zoals onze Kring het in zijn naam heeft staan? Ook een door mijzelf en onze tweede voorzitter gedane test, vermocht niet tot een oplossing leiden. Kennelijk komen beide uitspraken voor. Na lang beraad is voor de schrijfwijze Wieërt gekozen. Het is niet aan ons, Veldeke Limburg, te bepalen wat een gemeente op haar naambordje zet. Maar mogen wij een wens koesteren? Als u uw plaatsnaam in het Limburgs wilt gaan schrijven, dan vragen we u om eerst een blik in deze lijst te werpen. En mocht de uitkomst u niet helemaal bevallen, bijvoorbeeld omdat u vindt dat uw plaatsnaam toch een andere schrijfwijze behoeft, dan vragen we u even contact met ons op te nemen. Wij zullen u gaarne uitleggen waarom wij de naam juist op deze manier hebben gespeld en zullen, indien u dat wenst, graag samen met u bekijken welke veranderingen er eventueel nodig zijn. De door u gekozen en op de bordjes gezette Limburgse plaatsnamen willen wij over een paar jaar publiceren. Beste mensen! Wij staan als Veldeke bij een nieuw begin. Onze taal, deel van ons culturele erfgoed, moeten we koesteren. Dat vraagt om een nieuwe aanpak. Laten we ophouden te bakkeleien over wat achter ons ligt en laten we ons ervoor inzetten de jongere generaties te laten horen, lezen en zingen over wat hun interesseert. Laten wij dat wat er nog is, waarover we nog beschikken, in goede harmonie propageren en in ere houden. De klok is niet meer terug te draaien. Het hoofdbestuur van Veldeke Limburg weet dat deze lijst, zoals alles wat er op dit gebied tot stand komt, kritiek zal oogsten. Het hoopt desalniettemin dat deze lijst aan een verantwoorde invoering van het Limburgse plaatsnaambordje - naast het Nederlandse - zal bijdragen. Wij zijn graag bereid om op taalkundig gebied onze steun te geven. Wij zijn, laten we wel wezen, echter geen politieke organisatie. Graag bedanken wij drs. Frens Bakker en de leden van de commissie voor al het werk dat zij voor ons hebben verzet. De Provincie Limburg danken we voor haar financiële hulp. Namens het Hoofdbestuur van Veldeke Limburg Drs. Lé Giesen, voorzitter. Hout-Blerick, oktober vi -

7 :225'9225$)9$1'(3/$$761$0(1&200,66,( Binnen Veldeke Limburg is al vaker geopperd om een lijst van Limburgse namen in de eigen taal op te stellen. Frens Bakker is op een gegeven moment begonnen de eigentalige uitspraak van Limburgse plaatsnamen te verzamelen. Dit met het idee om een manshoge tweetalige landkaart te maken voor het Veldeke-bureau in het Limburgs Museum. Omdat het maar bijzaak was, ging hij aanvankelijk niet systematisch te werk: hij raadpleegde woordenboeken en vroeg her en der Limburgers die hij kende de plaatselijke uitspraak van hun geboorteplaats. Toen hij met die vraag bij Joep Leerssen kwam, opperde die het plan om er een officieel project van te maken. In samenspraak met Veldeke Limburg kaartte Joep Leerssen dit plan aan bij de Provincie Limburg en wist haar van het nut van zo n lijst te overtuigen. De Provincie Limburg gaf Veldeke Limburg de opdracht om een lijst van Limburgstalige plaatsnamen op te stellen. Het lag voor de hand dat Frens Bakker dit project zou uitvoeren. Nadat hij met de uitvoering was belast, ging hij systematisch te werk. Bovendien werd er een begeleidingscommissie gevormd bestaande uit Pierre Bakkes, Herman Crompvoets en Frans Walraven. Nu het Limburgs als minderheidstaal is erkend, hebben we gemeend om - onafhankelijk van de ingeburgerde Nederlandse vormen - de Limburgstalige plaatsnamen zo eenvoudig en consequent mogelijk te spellen. We hebben gekozen voor het beginsel: HHQKHLGLQYHUVFKHLGHQKHLG. Eenheid: één strikt toegepast spellingsysteem, de Veldeke-spelling, om de verscheidenheid aan klanken zo goed mogelijk aan alle Limburgers duidelijk te maken. We hebben de vuistregel gehanteerd: :DDUKHWVSHOOLQJV\VWHHPKHWWRHODDW]LMQJHOLMNOXLGHQGHGHOHQYDQQDPHQPHWSUHFLHV GH]HOIGHRRUVSURQJRSSUHFLHVGH]HOIGHPDQLHUJHVSHOG Dus hebben we bijvoorbeeld het als [em] uitgesproken element 'heem'overal gelijk gespeld: /RWWHP:qVVHPHQ%URNHP i.p.v. variaties *LottXP, WèssHP, *BrookKHP. In 'Grathem'leidt de h soms tot de uitspraak grat-hem. Een extra reden om *UDWHP te spellen. Plaatselijke spellingen zijn alleen voor plaatsgenoten duidelijk: voor Limburgers buiten de streek lijkt de ô in 'Hôrs', 'Lôm(m)'en 'D'Ôldó.nk'dezelfde klank weer te geven. De Veldekespelling maakt de werkelijke uitspraak aan alle Limburgers duidelijk: +DRUV/yP'ÑOGyQN. Dit is de waarschijnlijk de allereerste keer dat de Veldeke-spelling consequent voor woorden of namen uit alle Limburgse dialecten is toegepast. Tenslotte willen we iedereen bedanken die ons bij de uitvoering van dit project heeft geholpen. Allereerst gaat onze dank uit naar de talloze informanten. Verder danken we alle Veldeke-kringen die ons met raad en daad ter zijde hebben gestaan en voor informatie en adviezen zeggen wij dank aan Rob Belemans, Georg Cornelissen, Herman Giesbers, Sjaak Kroon, Siemon Reker, prof. R. Rentenaar, Rob Vousten en Ton van de Wijngaard. Frens Bakker, Pierre Bakkes, Herman Crompvoets, Frans Walraven - vii -

8 '(6(/(&7,(9$1'(1$0(1 In de /LMVWYDQ/LPEXUJVHSODDWVHQJHPHHQWHQDPHQLQKHW/LPEXUJV zijn de volgende namen opgenomen: 1 de namen van alle Limburgse gemeenten in 1998; 2 alle namen die op een bebouwde-kombord staan vermeld; 3 alle geografisch aangeduide namen op de lijst van parochies in het bisdom Roermond uit 1950; 4 Bisselt. 3ODDWVQDPHQRSEHERXZGHNRPERUGHQ Omdat deze lijst als basis kan dienen voor Limburgstalige plaatsnaambordjes, hebben we alle namen opgenomen die volgens de betreffende gemeente op de een of andere manier op een bebouwde-kombord staan vermeld. Het begrip bebouwde-kombord is ruim geïnterpreteerd. Hoofdzaak is dat het bord dient als aanduiding van de achterliggende woonkern en het door de gemeente is geplaatst. Wegwijzers hebben we niet als zodanig beschouwd. Welke kern een eigen bord krijgt, is de beslissing van de gemeente. De ene gemeente is daar scheutiger mee dan de andere. Soms gaf een gemeente minder 'bordnamen'op dan er in feite waren. Wanneer informanten ons daarvan verwittigden, hebben we de ontbrekende namen aan de lijst toegevoegd..huqqdphqlqsdurfklholmvwxlw Sommige historische dorpen, zoals Maasniel en Heer - tot respectievelijk 1960 en 1970 zelfstandige gemeenten - hebben geen eigen bebouwde-kombord meer. Om dergelijke historische plaatsen niet over te slaan, hebben we tevens alle woonkern-aanduidingen op de lijst van parochies van het bisdom Roermond uit 1950 opgenomen. De daarin vermelde straatnamen hebben we niet opgenomen. %LVVHOW Bisselt is een gehucht van Mook zonder eigen bord. In 1950 was het geen parochie. De inwoners van Bisselt noemen Mook in hun eigen streektaal 0RXN, terwijl de bewoners van het dorp Mook hun dorp 0RRN noemen. Om dit probleem op te lossen, hebben we ook Bisselt als plaatsnaam opgenomen en beschouwen we de Mookse variant 0RRN als de eigen streektaalvorm. - viii -

9 '(.(8=(9$1'(675((.7$$/9$5,$17 JHPHHQWHQDPHQ Als de gemeentenaam dezelfde is als die van een plaatsnaam, hebben we alleen de uitspraak uit de gelijknamige hoofdkern opgenomen. Dus in geval van Maastricht 0HVWUHHFK (Maastrichts); 0HVMWUHHFK (Heers) hebben we alleen 0HVWUHHFK aangegeven. Als er ook Limburgstalige opschriften komen, dan vraagt Veldeke om de kernnaam zonder de gemeentenaam te vermelden. SODDWVQDPHQ Bij de plaatsnamen hebben we de benamingen in de eigen streektaal gekozen. Soms is er naast een oude naam een jongere variant gangbaar. Wanneer de jongere vrijwel of geheel hetzelfde is als de officiële Nederlandse naam, hebben we voor de oudere gekozen. Bijvoorbeeld: 'Evertsoord'heet bij jongeren (YHUWVRRUG, bij ouderen 'H3LHsO. Dus hebben we voor 'H3LHsO als de Limburgse vorm gekozen. '(6&+5,-):,-=(9$1'(/,0%85*67$/,*(1$0(1 Ons doel is om met één spellingsysteem zo precies mogelijk de klanken van sterk van elkaar verschillende streektalen weer te geven. Om ook aan Limburgers buiten de eigen plaats de uitspraak zo duidelijk mogelijk te maken, hebben we de spelling van alle namen aan dezelfde regels onderworpen. Deze regels zijn geënt op richtlijnen die Vlaanderen rond 1930 heeft toegepast om de spelling van de Nederlandstalige plaatsnamen te reguleren en aan te passen aan de (toen) moderne spelling van het Nederlands 1). We hebben echter rekening gehouden met de steektaalsituatie 2). &RQVHTXHQWYROJHQVGH9HOGHNHVSHOOLQJ De plaatselijke uitspraak hebben we consequent volgens de nieuwste 'aanwijzingen voor het schrijven van Limburgse dialecten'- ook wel 'Veldeke-spelling'genoemd - gespeld 3). De "Veldeke-voorkeurspelling" is hierbij een vaste regel. Dat wil zeggen: 1. de sleeptoon is niet aangegeven; 2. svarabhakti-klinkers na l en r zoals in 'mell(k', 'berr(g'enz. zijn niet geschreven (dus niet =ZROOHJH*XOOHSH9DOOHNHEHUJ,.RDOHPHW 9ORUUHSmaar =ZROJH*XOSH 9DONHEHUJ.RDOPHW9ORUSbehalve als de tussenklinker de nevenklemtoon heeft: )UyPPHULJ6MZHHEHULJ. 'HUROYDQGHHW\PRORJLHRIGHRRUVSURQJYDQNODQNHQ We hebben de vuistregel gehanteerd: ZDDUKHWVSHOOLQJV\VWHHPKHWWRHODDW]LMQJHOLMNOXLGHQGH GHOHQYDQQDPHQPHWSUHFLHVGH]HOIGHRRUVSURQJRSSUHFLHVGH]HOIGHPDQLHUJHVSHOG - ix -

10 Concreet betekent dat: 1. 'HVWRPPHK is geschreven als die h het losse woord volledig herkenbaar maakt. Bijvoorbeeld: 'H*UDVKRRN1XLHQKDJHWanneer toevoeging van de h dit maar gedeeltelijk of geheel niet bereikt, dan vervalt de h: *UDWHP%URNH]H+HLWVH Uitzondering: de zgn. ing-hoven -namen krijgen geen h:,oohndryh6mlhwhnryh * WWHNDRYH 4). 2. +HWVXIIL[>HP@ wordt altijd als HP geschreven: =DHUHP (Sevenum)+RXWHP (Holtum)%URHQVHP (Brunssum). Overeenkomstig regel 1 vervalt de stomme h hier altijd: *UDWHP (Grathem); %URNHP (Broekhem). 3. 9HUNRUWLQJHQYDQEDHN ( beek ) schrijven we - in de uitspraak [bek] steeds als EHN: 0HUNHOEHN2IIHEHN; - in de uitspraak [bik] [bek] [bek] steeds als ELN: 'H0LOVELN-DRELN1RUELN 4. >[@>S@>W@ aan het HLQGH schrijven we als FKSen W. We schrijven [x], [p], [t] enkel als JEen G wanneer die tevens het einde is van een woord dat volgens de Veldeke-spelling met g, b of d geschreven wordt 5). Dat woord moet gangbaar zijn, of tot voor kort gangbaar zijn geweest. Het kan in de plaatsnaam vervormd zijn. Uitzonderingen: 6XE 6) =XPSHOYHOG 7). 4a. JFKDus%HUJ0LQJHVMERUJ)UyPPHULJomdat die teruggaan opehujgaat [x] terug op k, ch of cht, dan schrijven we dus steeds FK:6MOHQQLFK:DRELFK%HHFK. 4b. GW: Dus :LHUW,,WWHUYRRUW+HLHUHW en W5RHsW, omdat ZHHUG!ZLHUGZDHUGYRRU GHURRGH!URHsGHter plaatse al lang niet meer tot de normale woordenschat behoren 8). Volgens deze regel schrijven we dus wel: 0RDUHQG0DDUODQG1XOOHG 1XLODQG%HOYHQG%HOYHOG9LOG(< 9HOG), omdat HQG en HG; YHQG en YLOG teruggaan op nog gangbare woorden, respectievelijk ODQG en YHOG. 4c. ESUitzondering:6XE 6). Regel 4 impliceert tevens de gelijktrekking van eindmedeklinkers per categorie: - GH>W@LQ de namen die teruggaan op het Latijnse PRQWHP (berg) schrijven we steeds met een t: 6MHYHPHW (Chèvremont) van *cavatum monwem;.hophqw (Kelmond) en.rdophw (Colmont) allebei van *calvum monwem; :HUPHQW (Urmond) van 'Overmont'. - GH>W@]RQGHUKHUNRPVW de zgn. paragogische [t], die pas later aan de naam is toegevoegd, schrijven we steeds met een t:'h%lhvhow;%urxn]lwwhuw; *URrVHOW(van *Groêsele); 0RHUVMHOW=LWWHUW Uitzondering: =XPSHOYHOG 7). - KHWDFKWHUYRHJVHOHW (< -ithi) dat 'groep, verzameling'betekent, schrijven we steeds met een t: 'Q%RNHQW (< Book-et, groep beuken) 5). (Vgl. andere ithi-namen in Limburg, zoals niet in de lijst vermelde toponiemen als %RNHQWM (Boeket) in Nederweert en 'H%HUNW in de gemeente Maasbree). - YHUVFKLOHLQGWLQGHQDDP GLQGHLQZRQHUEHQDPLQJHQDQGHUVRP Bij de keuze tussen g/ch; d/t als laatste letter gaan we uit van de plaatsnaam zelf. Daarop is regel 4 toegepast. De afgeleide inwonerbenamingen en bijvoeglijke naamwoorden zijn dus niet het uitgangspunt. Vergelijk Nederlandse woorden en namen als ELMGHKDQG ELMGHKDQWH KDQGKDQWHUHQ%UDEDQW%UDEDQGHU:LOOHPVWDG:LOOHPVWDWWHU Dit uitgangspunt leidt in de volgende gevallen tot de verschillen: - x -

11 NEDERLANDS LIMBURGS plaatsnaam plaatsnaam inwonerbenaming Nieuwstadt De NuujsjtaG NuujsjtaWWer Nulland NulleG NulleWer Vilt VilG VilWenaer Boekend D n BokenW BokenGer Broeksittard BroukzitterW BroukzitterGer Gronsveld GroêselW GroêselGener Kelmont KelmenW KelmenGer Posterholt PosterW PosterGer Rijckholt RiêkelW RiêkelGer Sittard ZitterW ZitterGer Urmond WermenW WermenGer - YHUVFKLOHLQGFKLQGHQDDP JLQGHLQZRQHUEHQDPLQJ Slenaken SjlenniFK SjlenniJer Waubach WaobiFK WäöbiJer 5. Als KHWOLGZRRUGJHJQook in bijvoeglijke naamwoorden en/of inwonerbenamingen wordt gebruikt, dan wordt het als JHJHQaan het kernwoord vastgeschreven: *HEURRN*HZHXVWUDRTreedt JHJQalleen maar in combinatie met het toponiem zelf op, dan wordt het als JHJQ los geschreven: *Q+qO 6. +HWYHUVWHHQGHYRRU]HWVHOWH - versmolten met het lidwoord: WHU of WHQ- wordt steeds vast aan het kernwoord geschreven, omdat dit ook in afleidingen niet zonderwh(whuwhq) voorkomt:7hedqqhw7hupddu7huvmwudrwh 7. $FKWHUQDPHQLQSODDWVQDPHQ hebben we als woorden behandeld. 'Ysselsteyn'dankt zijn naam aan minister IJsselsteyn. Deze naam is weerom van de plaatsnaam IJsselstein afgeleid, die volgens de gehanteerde spellingregels,-vhovwhlq wordt. 'Griendtsveen'dankt zijn naam aan de familie Van der Griendt. Omdat het een Nederlandse naam is - en men ter plaatse van oudsher geen eigen dialect heeft - zijn we uitgegaan van de oorsprong: het Nederlandse woord 'griend'. Vandaar de spelling: *ULHQGVYHHQ +HWJHEUXLNYDQYHUELQGLQJVWHNHQV Een verbindingsteken wordt alleen gebruikt in: - samenstellingen met heiligennamen: bv. 6LQW3LHWHU afgekort6w3lhwhu6h*lhwhuh; - in plaatsnamen, die op twee of meer dorpsgedeeltes wijzen: bv. OêVM0RDUHQG - of waar het tweede deel een bepaling uitmaakt: bv. *l ODDQGH0DDV; - in samengestelde benamingen met 'Groot'-, 'Klein'-, 'Oud'- of 'Nieuw'- waar de samenstelling nog duidelijk wordt gevoeld: *URDW+D]HO,.OHLQ*HQKRXW$ZG 9DONHEHUJ1LM%HUJH Samenstellingen met 2S, 2YHU, enz. worden niet gescheiden: 2SEHHFK, :HUPHQW. Ook andere gevallen niet:+rxeolhuln - Om een verkeerde uitspraak te voorkomen schrijven we 'H6MWDVMyQNRORQLH. 1RWHQ - xi -

12 1) H.J. van de Wijer: Onze Vlaamsche gemeentenamen in moderne spelling. Leuven, Brussel, ) Het is nodig rekening te houden met vervormingen en samentrekkingen die soms in de streektalige benamingen voorkomen. Dit in verband met ons streven om gelijkluidende klanken met precies dezelfde etymologie ook op precies dezelfde manier te spellen. Dus niet *SjilvenW, maar 6MLOYHQG(<*Sjinveld) i.v.m. een naam als 0ZyUYHOG. Dus niet *SjweeberiFK, maar 6MZHHEHULJ (< *Sjweeberg) i.v.m. het woord EHUJ. 3) In de Veldeke-spelling uit 1983 zijn in 1999 de volgende wijzigingen aangebracht: - De verdubbeling van medeklinkers om [i], [u] en [y] kort te houden, bv. *Vielle, *Voellender, *Uullesjtraote, is opgeheven. Aansluitend bij het Nederlands wordt dat: 9LHOH, 9RHOHQGHU, 8OHVMWUDRWH. - De lange varianten [i:], [u:] en [y:] worden voortaan weergegeven als iê (5LrNHOW); oê (*URrVHOW) en (u)û (%UX VMWHUEXVM1 QHP), maar aansluitend bij het Nederlands wordt het lengteteken niet geschreven voor r: =MZLHU5RHUGDOHHet accent circonflexe is dus voortaan niet meer het sleeptoonteken! - De rekking van de korte a, [a:], (zoals in het Engelse 'car') wordt als â weergegeven:.kvvhoh:kqvhp 6LrEHJHZkOG. - De korte, gesloten a, [a], zoals in het Duitse 'Achtung', wordt aangegeven met á: ÈUVH'H6PiNW. 4) In navolging van de Vlaamse richtlijnen hebben we de h in 'ing-hoven'-namen laten vervallen. Vgl. de schrijfwijze van de Belgisch-Limburgse plaatsnamen 'Kuttekoven'en 'Mettekoven'. 5) Het achtervoegsel LWKL heeft zich tot d [t] ontwikkeld. Vanwege regel 5 en omdat dit in vrijwel alle plaatsen in het Limburgs en Nederlands taalgebied als t geschreven wordt, schrijven we deze [t] ook als t. Als in geen enkele Limburgse streektaal het gangbare woord geen houvast meer biedt, dan wijken we uit naar de stemloze letter. Bijvoorbeeld: 'Heythuysen'(< *Heidehuizen?). De d komt in geen enkele Limburgse vorm van 'heide'voor: hei, hej, haej. Daarom: +HLWVH. Volgens de spellingregels van het Nederlands en het Limburgs schrijven we de assimilatie van medeklinkers niet. Net zo goed als we 'opbiechten'en niet *'obbiechten'schrijven, spellen we 2SEHHFK (en niet *Obbeech). 6) De naam 6XEgaat terug op het Latijnse *FLSSHWD, het meervoud van FLSSHWXP ('jonge aanplant'). De naam is voor Limburgse begrippen zeer oud. Hij stamt uit de Romeinse tijd en heeft sindsdien een Romaanse en vervolgens een Germaanse ontwikkeling doorgemaakt. Mede daardoor is er een bijzonder groot aantal tussenstadia tussen *&LSSHWD en 6XE geweest. Om er maar een klein aantal te noemen: 6LEGH, 6XEGH, 6LEEH en 6XEEH. Gezien de relatief hoge ouderdom van de naam, het grote aantal tussenstadia, het ontbreken van enigszins vergelijkbare vormen in Limburg en het feit dat de laatste medeklinker van 6XE eeuwenlang als [b] is gerealiseerd, hebben we gemeend om bij hoge uitzondering aan te mogen sluiten bij de plaatselijke schrijfwijze en de eindmedeklinker niet stemloos, *SuS, maar met een b te schrijven: 6XE. 7) De naam =XPSHOYHOG gaat terug op het Latijnse *VHPSHUYLYHWXP, 'altijd levend, altijd groen'wat ter plaatse waarschijnlijk een hulsbos aanduidde. De naam is voor Limburgse begrippen zeer oud. Hij stamt uit de Romeinse tijd en heeft sindsdien een Romaanse en vervolgens een Germaanse ontwikkeling doorgemaakt. Mede daardoor is er tussen 6HPSHUYLYHWXP en =XPSHOYHOG een bijzonder groot aantal tussenstadia geweest. Zo luidt in de 12e-eeuwse benaming: 6LPSOHYHL. Toevoeging van t leverde *6LPSHOYHLW op. Zeker al in de 14e eeuw meende men al dat het laatste deel 'veld'betekende (in LPSHOYHOW)Gezien de re-latief hoge ouderdom van de naam, het grote aantal tussenstadia, het ontbreken van vergelijkbare namen in Limburg en de hoge ouderdom van deze misvatting, hebben we gemeend om bij hoge uitzondering aan te mogen sluiten bij de plaatselijk gebruikelijke spelling en de eindmedeklinker niet stemloos, *ZumpelvelW, maar met een d te schrijven: =XPSHOYHOG. 8) Een twijfelgeval is 6LrEHJHZkOG: JHZkOG betekent hier 'gezag'en is in feite hetzelfde woord als 'geweld'. Ook al is de betekenis 'gezag'nog in slechts in uitdrukkingen aanwezig, toch hebben we gemeend de d hier te handhaven. Het bestaan van een plaatselijke variant van 'geweld'gaf de doorslag. '(9(/'(.(63(//,1*,1'(3/$$76(1*(0((17(1$0(1./,1.(56 kort lang + a- /e-naslag + j-/ w-naslag LH (Ned. PLHt) Lr (Ned. blhr) LHs (± Ned. IndustrLHsn) 6H*LHWHUH :LrN %LHsJGMH LH voor r (Ned. blhr) %HUNHOLHsU =MZLHU%OLHULN L (Ned. klp) HHH (Ned. HHt, Hten) Hs (± Ned. fhhsn) LM (i van klp + j) :LOGHU %UHH%H]HO +HsOH 1LMZLHUW q (Frans mdls) qq (± Ned. meer) HLLM (Ned. khl) %qqjhoghu ÊqVMGH,-VHOVWHLQ - xii -

13 H (Ned. pht) DH (± Ned. blqren) HM (e van pht + j).hophqw +DHO 3HM DHM ('ae'+ j) H (Ned. dh) 'H+DHM 6MHYHPHW%OHUKHL XXX (Ned. fxxt, fxten) X (Ned. bxxr, bxren) XXs (± Ned. indivxhn) 5HPXXQM %UX VMWHUEXVM /XXsQH 8OHVMWUDRWH 1 QHP XXMuu van minxxt + j) 'H1XXMVMWDG X (Ned. dxn) HX (Ned. dhxn) %XFKWH (XYHUKDRYH (Duits K ln) l (Ned. frhxle) l (eu in fr le + e in d ) XL (Ned. XL) = VWHUH W9l OH glyhuhp 'H5XLYHU l M(eu van frhxle + j) b MH RH (Ned. krh) Rr (Ned. brhr) RHD (oe van krh + a van kdt) 2HOGHUH *URrVHOW 2HDzje RH voor r (Ned. brhr) RHs (Duits RXKH) 5RHUGDOH 2HsVMELN y (± Ned. hrtel) RRR (Ned. RRg, Rgen) RRM (Ned. RRL) 'HÏQJHUEHQN *HEURRN%URNHP 5RRM R (Ned. prt) DR (Frans rrvh) RD (o van p t + a van k t) RM (Ned. hrl) 3RVWHUW $ROEDHN.LUFKURD 9HQURM DRM (o van rrvhj) $]HUDRM RXDX (Ned. nrx) %URXN]LWWHUW W/DXUDG US.257 /$1* -:1$6/$* i (Duits MDnn) DDD (Ned. DDp, Dpen) DDM (Ned. DDLen) ÈUVH +DDQGHU$PLH $DMG9URHQKRYH D (Ned. kdt) k (Engels cdr) DZ (a van k t + w van tou ) 3DQKDHO.kVVHOH $Z.LUN Het verschil tussen stoot- en sleeptoon is niet aangegeven. 0('(./,1.(56 JN (Duits Jut) 5RJNHO met toegevoegde j 3

14 GM QM VM (d+j: Brits-Engels: Guty) %LHsJGMH (Ned. kawme ',QGM (Ned. SpaQMe) 5HPXXQM (Ned. VMouwen) 'U6MHHW ]M (Ned. Mournaal) =MZDPH De overige medeklinkers worden in beginsel hetzelfde uitgesproken als in het Nederlands, zij het dat de Z bilabiaal (met twee lippen) wordt uitgesproken, de J en FKaltijd vrij palataal (zacht) zijn en de U meestal een huig-r is. Her en der in Midden-Limburg zeggen oudere sprekers vaak nog een tongpunt-r. Dat geldt onder andere voor de plaatsen Roggel, Neer, Maasbracht, Montfort en Boukoul. En in Zuid-Limburg kan men die tongpunt-r her en der nog aan de Grensmaas ten noorden van Maastricht horen, in de gemeenten Stein en Meerssen. * Dit schema is gebaseerd op het overzicht van Herman Crompvoets in 9HOGHNH In bovenstaand overzicht zijn de laatste aanpassingen van 1999 verwerkt. Het beperkt zich tot die klanken die voorkomen in de toponiemen van deze lijst. 3

15 1225'/,0%85* 1('(5/$1'6 /,0%85*6 $5&(1(19(/'(1 È56((19(/'( Arcen Árse in Árse Hasselderheide De Hasselderhei op De Hasselderhei Lomm Lóm in Lóm Schandelo Schandele in Schandele Velden Velde in Velde %((6(/ %(=(/ Beesel Bezel in Bezel Offenbeek Offebek in Offebek Reuver De Ruiver oppe Ruiver %(5*(1 %$(5*( Afferden Offere ien Offere Aijen Äöje ien Äöje Bergen Baerge ien Baerge Nieuw-Bergen Ni-jBerge ien Ni-jBerge Siebengewald Siêbegewâld ien Siêbegewâld Well Wel ien Wel Wellerlooi De Loj ien De Loj *(11(3 *(11(3 Gennep Gennep ien Gennep Heijen Heie ien Heie Milsbeek De Milsbik óp De Milsbik Ottersum Otersóm ien Otersóm Ven-Zelderheide 't Vèn ien 't Vèn 3

16 +(/'(1 +(/-( Beringen Beringe in Beringe Egchel Echel in Echel Grashoek De Grashook oppe Grashook Helden Helje in Helje Koningslust Keuningslust in Keuningslust Panningen Kepel in Kepel +2567$$1'(0$$6 +$256$$1'(0$$6 America Amerika in Amerika Broekhuizen Brokeze in Brokeze Broekhuizenvorst Vaors in Vaors Griendtsveen Griendsveen in Griendsveen Grubbenvorst Grevors in Grevors Hegelsom Haegelsem oppen Haegelsem Horst Haors in Haors Lottum Lottem in Lottem Melderslo Melderse oppe Melderse Meterik De Mieëterik oppe Mieëterik.(66(/.(66(/ Kessel Kessel in Kessel Kesseleik Eik in Eik 0$$6%5(( %5(( Baarlo Baolder in Baolder Maasbree Bree in Bree 0((5/2:$ ,(É/'(5(:Æ16(0 Blitterswijck Blitterswik ien Blitterswik Geijsteren Geistere ien Geistere Meerlo Mieëldere ien Mieëldere Swolgen Zwolge ien Zwolge Tienray Tiendere ien Tiendere Wanssum Wânsem ien Wânsem 3

17 0(,-(/ 0$(/ Meijel Mael in Mael 022.(10,''(/$$5 022.(10,''(/$5 Bisselt De Bieselt óp De Bieselt Middelaar Middelar ienmiddelar Molenhoek De Meulenhoek ien De Meulenhoek Mook Mook ien Mook Plasmolen De Plasmeule bi-j De Plasmeule 6(9(180 =$(5(0 Evertsoord De Pieël inne Pieël Kronenberg De Kroeënenberg oppe Kroeënenberg Sevenum Zaerem in Zaerem 9(1/2 9(1/2 Belfeld Belvend in Belvend Blerick Blierik in Blierik Boekend D'n Bokent in D'n Bokent Hout-Blerick Houblierik in Houblierik De Maagdenberg De Maagdenberg op De Maagdenberg Steyl Sjteil op Sjteil Tegelen Tegele in Tegele 't Ven 't Ven in 't Ven Venlo Venlo in Venlo 9(15$< 9(152- Castenray Kâssele ien Kâssele Heide De Haej óp De Haej Leunen Luuëne ien Luuëne Merselo Maersele ien Maersele Oirlo Oeldere ien Oeldere Oostrum Aostrem ien Aostrem Smakt De Smákt óp De Smákt Venray Venroj ien Venroj Veulen 't Väöle óp 't Väöle Vredepeel De Vredepieël ien De Vredepieël Ysselsteyn IJselstein ien IJselstein 3

18 0,''(/,0%85* 1('(5/$1'6 /,0%85*6 $0%70217)257 $0%02)(57 Lerop Lerop in Lerop Montfort Mofert in Mofert Paarlo Paalder in Paalder Posterholt Postert in Postert Reutje 't Räötje op 't Räötje Sint Odiliënberg Berg in Berg Varst De Varsj oppe Varsj (&+7 (&+ Aasterberg D'n Aosterberg oppen Aosterberg Berkelaar Berkelieër in Berkelieër Echt Ech in Ech Echterbos D'n Echterbós oppen Echterbós Gebroek Gebrook in Gebrook Hingen 't Hènge op 't Hènge Koningsbosch De Boesj oppe Boesj Maria-Hoop (Diergaarde) D'n Deelgaard oppen Deelgaard Peij Pej in Pej Schilberg Sjaelberg op Sjaelberg Sint Joost Sint-Joeas op Sint-Joeas Slek De Slek oppe Slek +$(/(1 +$/( Buggenum Bögkeme in Bögkeme Haelen Hale in Hale Horn Häör in Häör Nunhem Nûnem in Nûnem 3

19 +((/ +$(/ Beegden Bieëgdje in Bieëgdje Heel Hael in Hael Osen Oeazje op Oeazje Panheel Panhael in Panhael Pol Pol in Pol Wessem Wèssem in Wèssem +(<7+8<6(1 +(,76( Baexem Baoksem in Baoksem Grathem Gratem in Gratem Heythuysen Heitse in Heitse Kelpen Kelpe in Kelpe Oler Oler in Oler +816(/ +816(/ Ell Èl in Èl Haler Haalder in Haalder Hunsel Hunsel in Hunsel Ittervoort Ittervoort in Ittervoort Neeritter Itter in Itter Uffelse Öffelse op Öffelse 0$$6%5$&+7 %5$&+ Brachterbeek De Baek inne Baek Laak De Laak oppe Laak Linne Lin in Lin Maasbracht Brach in Brach Ohé G'n Oea in G'n Oea Stevensweert Staeveswaert in Staeveswaert 1('(5:((57 1,-:,(É57 Eind D'Indj in D'Indj Leveroy Leivere in Leivere Nederweert Ni-jwieërt in Ni-jwieërt Ospel D'Oospel op D'Oospel Ospel(se)dijk Ospeldiêk in Ospeldiêk Schoor Schoor op Schoor 19

20 52(5'$/(1 52(5'$/( Herkenbosch Hèrkebósj in Hèrkebósj Melick Melik in Melik Vlodrop Vlorp in Vlorp 52(5021' 5(0881- Aan de Rijksweg Ane Riêkswaeg Ane Riêkswaeg Asenray Azeraoj in Azeraoj Herten Herte in Herte Industriepark Roerstreek 't Industriepark Roersjtreek in 't Industriepark Roersjtreek Kapel in 't Zand De Kepel ane Kepel Leeuwen Leve in Leve Maasniel Neel in Neel Merum Maerem in Maerem Ool Oeal in Oeal Roermond Remuunj in Remuunj 52**(/(11((5 52*.(/(11$(5 Heibloem De Heibloom oppe Heibloom Neer Naer in Naer Roggel Rogkel in Rogkel 6:$/0(1 =-:$0( Asselt Assel in Assel Boukoul De Boekoêl oppe Boekoêl Swalmen Zjwame in Zjwame ($5 Thorn Toear in Toear :((57 :,(É57 Altweerterheide Altwieërthej oppe Hej Boshoven Bosseve op Bosseve Laar Laor op Laor Stramproy Rooj in Rooj Swartbroek Zwertbrook in Zwertbrook Tungelroy Tungelder in Tungelder Weert Wieërt in Wieërt 20

21 =88'/,0%85* 1('(5/$1'6 /,0%85*6 %((. %$(. Beek Baek in Baek Geverik Geverik in Geverik Groot-Genhout Groat-Genhout in Groat-Genhout Kelmond Kelment in Kelment Klein-Genhout Klein-Genhout in Klein-Genhout Neerbeek Nirbik in Nirbik Spaubeek Sjpawbik i Sjpawbik % %52(16(0 Brunssum Broensem i Broensem Langeberg Langeberg op de Langeberg Rumpen Rómpe i Rómpe Treebeek Treëbik i Treëbik (,-6'(1 ÊÊ6-'( Breust Breusj ien Breusj Eijsden Èèsjde ien Èèsjde Gronsveld Groêselt ien Groêselt Maarland Moarend ien Moarend Mariadorp 't Mariadörp ien 't Mariadörp Mesch Misj ien Misj Oost Oêsj ien Oêsj Rijckholt Riêkelt ien Riêkelt Withuis 't Wiethoês aon 't Wiethoês 21

22 *8/3(1:,77(0 *8/3(:,77(0 Beutenaken Böätenake i Böätenake Elkenrade Elkerao in Elkerao Epen Ieëpe in Ieëpe Eperheide De Ieëperhei oppen Ieëperhei Etenaken Eëtenake in Eëtenake Euverem Öäverem in Öäverem Eys Ees in Ees Eyserheide Ezerhei op g'n Hei Gulpen Gulpe i Gulpe Heyenrath Heieret opheieret Hilleshagen Hilleshage op Hilleshage Ingber Ingber in Ingber Mechelen Mechele i Mechele Nijswiller Nieswiller i Nieswiller Partij Partei op Partei Reijmerstok Rimmesjtók i Rimmesjtók Schilberg Sjilberg op Sjilberg Schweiberg Sjweeberig op Sjweeberig Slenaken Sjlennich i Sjlennich Stokhem Sjtókkem i Sjtókkem Trintelen Dringsele i Dringsele Wahlwiller Wilder i Wilder Wittem Wittem i Wittem Wijlre Wielder i Wielder *(0((17( +((5/(1 +(É/( Eikenderveld Ekenderveld in 't Ekenderveld Grasbroek Grasbrook in de Grasbrook Heerlen Heële i Heële Heerlerbaan Heëlebaan oppen Heëlebaan Heerlerheide Heëlehei i Heëlehei Heksenberg Hekseberg op d'r Hekseberg Hoensbroek Gebrook i Gebrook Hoensbroek-Station De Sjtasjón-kolonie i De Sjtasjón-kolonie Mariagewanden Mariageweng i Mariageweng Mariarade Mariaroa i Mariaroa Molenberg Muuëleberg op d'r Muuëleberg Nieuw Einde Nieuw-Einde i Nieuw-Einde Passart Passart in de Passart Schandelen Sjandele i Sjandele Vrank De Vrank in De Vrank Welten Welte i Welte 22

23 .(5.5$'(.,5&+52$ Bleijerheide Blerhei óp Blerhei Chèvremont Sjevemet óp Sjevemet Eygelshoven Egelze in Egelze Gracht De Jraat óppen Jraat Haanrade Haander in Haander Heilust De Heilust óppen Heilust Holz De Hoots óppen Hoots Kaalheide Kaalhei óp Kaalhei Kerkrade Kirchroa i Kirchroa Nulland Nulled óp Nulled Spekholzerheide Sjpekhei óppen Hei Terwinselen Terwinsele óp Terwinsele /$1'*5$$) /$1.*5$$) Abdissenbosch D'r Busj i D'r Busj Lauradorp 't Lauradörp in 't Lauradörp Leenhof Lieënhof op Lieënhof Nieuwenhagen Nuienhage i Nuienhage Nieuwenhagenheide G'n Hei oppen Hei Rimburg Rimburg i Rimburg Schaesberg D'r Sjeet op D'r Sjeet Waubach Waobich i Waobich 0$$675,&+7 0(675((&+ Amby Amie in Amie Borgharen Hare in Hare Caberg Kaberg op Kaberg Heer Hier in Hier Heugem Heugem in Heugem Itteren Ittere in Ittere Limmel Lummel in Lummel Maastricht Mestreech in Mestreech Oud Vroenhoven Aajd-Vroenhove in Aajd-Vroenhove Scharn Sjaan in Sjaan Sint-Pieter Sint-Pieter op Sint-Pieter Wijkerveld 't Wiêkerveld in 't Wiêkerveld Wittevrouwenveld 't Wittevrouweveld in 't Wittevrouweveld Wolder Wolder op Wolder Wyck Wiêk in Wiêk 23

24 0$5*5$7(1 0(5*5$27( Banholt Tebannet i Tebannet Bemelen Bieëmele in Bieëmele Bergenhuizen Bergenhoêze op Bergenhoêze Bruisterbosch Bruûsjterbusj i Bruûsjterbusj Cadier en Keer Keer in Keer Eckelrade Ikkelder in Ikkelder Gasthuis 't Gastes op 't Gastes Herkenrade Herkenter in Herkenter Honthem Hoontem in Hoontem Margraten Mergraote i Mergraote Mheer Maer i Maer Moerslag Moersjelt in Moersjelt Noorbeek Norbik in Norbik 't Rooth 't Roeët op 't Roeët Scheulder Sjuuëlder i Sjuuëlder Terhorst Terhoorsj in Terhoorsj Terlinden Terlinne op Terlinne Termaar Termaar in Termaar Sint Geertruid Se-Gietere in Se-Gietere 0((566(1 0((56-( Brommelen Brómmele in Brómmele Bunde Bung in Bung Geulle Gäöl in Gäöl Geulle aan de Maas Gäöl-aan-de-Maas in Gäöl-aan-de-Maas Meerssen Meersje in Meersje Moorveld Mwórveld op Mwórveld Raar Raor op Raor Rothem Raotem in Raotem Schietecoven Sjietekove in Sjietekove Ulestraten Ulesjtraote in Ulesjtraote 24

25 Aalbeek Aolbaek in Aolbaek Arensgenhout Arensgenhout in Arensgenhout Grijzegrubben Griêzegröbbe i Griêzegröbbe Groot Haasdal Groat-Hazel i Groat-Hazel Helle G'n Hèl i G'n Hèl Hellebroek Hèllebrook in Hèllebrook Hulsberg Hölsberg in Hölsberg Hunnecum Hunnekem in Hunnekem Laar Laor i Laor Nuth Nut i Nut Oensel Oansel in Oansel Schimmert Sjömmert i Sjömmert Swier Zjwier i Zjwier Terstraten Tersjtraote in Tersjtraote Vaesrade Vaosje i Vaosje Wijnandsrade Wienesrao i Wienesrao 21'(5%$1.(1 '(Ï1*(5%(1.(maar:Ï1*(5%(1.) Bingelrade Bèngelder i Bèngelder Jabeek Jaobik i Jaobik Merkelbeek Merkelbek i Merkelbek Schinveld Sjilvend i Sjilvend 6&+,11(1 6-Ê11( Amstenrade Awstroa in Awstroa Doenrade Doonder i Doonder Oirsbeek Oeësjbik in Oeësjbik Puth Pöt i Pöt Schinnen Sjènne i Sjènne Sweikhuyzen Zjweikese i Zjweikese 6,03(/9(/' =803(/9(/' Baneheide De Boanhei óppen Boanhei Bocholtz Bóches i Bóches Bocholtzerheide Bóchezerhei óppen Bóchezerhei Bosschenhuizen Busjehoêze óppen Busjehoêze Huls De Huls óppen Huls Molsberg D'r Molsberg óppene Molsberg Simpelveld Zumpelveld i Zumpelveld 25

26 6,77$5'*(/((1 =,77(57*(/$(1 Born Bor in Bor Broeksittard Broukzittert in Broukzittert Buchten Buchte in Buchte Einighausen Einikhoêze in Einikhoêze Geleen Gelaen in Gelaen Grevenbicht Beech in Beech Guttecoven Göttekaove in Göttekaove Holtum Houtem in Houtem De Kluis De Kloês aan De Kloês Krawinkel De Kraonkel oppe Kraonkel Leijenbroek Leiebrouk in Leiebrouk Limbricht Lömmerig in Lömmerig Lindenheuvel De Lèndjheuvel oppe Lèndjheuvel Lutterade Lötterao in Lötterao Munstergeleen Munstergelaen in Munstergelaen Obbicht Opbeech in Opbeech Overhoven Euverhaove in Euverhaove Papenhoven Papenhaove in Papenhaove Sittard Zittert in Zittert Stadbroek Sjtadbrouk op Sjtadbrouk Windraak De Wèndjraak oppe Wèndjraak 67(,1 67(,1 Berg aan de Maas Berg in Berg Catsop Katsep in Katsep Elsloo Aelse in Aelse Kerensheide De Kaereshei in De Kaereshei Maasband De Maasbendj in De Maasbendj Meers Maes in Maes Nattenhoven Nattenhaove in Nattenhaove Nieuwdorp Nieuwdorp in Nieuwdorp Stein Stein in Stein Urmond Werment in Werment 26

27 6867(5(1 =g67(5( Baakhoven Baakhaove in Baakhaove Dieteren Detere in Detere Illikhoven Illekaove in Illekaove Nieuwstadt De Nuujsjtad oppe Nuujsjtad Oud-Roosteren Aw-Kirk in Aw-Kirk Roosteren Roostere in Roostere Susteren Zöstere in Zöstere Vissersweert Vèsserswaert in Vèsserswaert 9$$/6 92/6 Holset Hozelt i Hozelt Lemiers Lemieësj i Lemieësj Vaals Vols i Vols Vijlen Viele i Viele 9$/.(1%85*$$1'(*(8/ 9$/.(%(5* Berg Berg op Berg Broekhem Brokem in Brokem Geulhem Geulem in Geulem Houthem Houtem in Houtem IJzeren Iêzere op Iêzere Oud-Valkenburg Awd-Valkeberg in Awd-Valkeberg Schin op Geul Sjin in Sjin Sibbe Sub op Sub Sint Gerlach Sint-Gerlach in Sint-Gerlach Strucht Sjtröch in Sjtröch Terblijt Terbliêt in Terbliêt Valkenburg Valkeberg in Valkeberg Vilt Vild op Vild Walem Walem op Walem 27

28 92(5(1'$$/ 92(/(1'(5 Colmont Koalmet op Koalmet Craubeek Krawbich i Krawbich Fromberg Frómmerig óp Frómmerig Klimmen Klumme op Klumme Kunrade Kunder i Kunder Mingersberg Mingesjborg óp Mingesjborg Ransdaal Ranzel i Ranzel Retersbeek Gerieësjbrich i Gerieësjbrich Termaar Termaar op Termaar Voerendaal Voelender i Voelender Ubachsberg De Berg óp G'n Berg Weustenrade Geweustrao i Geweustrao Winthagen Windjhage i Windjhage 28

29 29 '(*(0(,17(6,1'(3529,1&,(/,0%85*,1,QGHHVOLHVLVJHLQUDHNHQLQJJHKDZWHPLWGHKHULQGHLOLQJSHUMDQXDULYDQGHJHPHLQWHV(FK HQ= VWHUH $0%70217)257 $0%02)(57 $5&(1(19(/'(1 Ç56((19(/'( %((. %$(. %((6(/ %(=(/ %(5*(1 %$(5*( % %52(16(0 (&+7 (&+ (,-6'(1 ÉÉ6-'( *(11(3 *(11(3 *8/3(1:,77(0 *8/3(:,77(0 +$(/(1 +$/( +((/ +$(/ +((5/(1 +(È/( +(/'(1 +(/-( +(<7+8<6(1 +(,76( +2567$'0$$6 +$256$$1'(0$$6 +816(/ +816(/.(5.5$'(.,5&+5$2.(66(/.(66(/ /$1'*5$$) /$1.*5$$) 0$$6%5$&+7 %5$&+ 0$$6%5(( %5(( 0$$675,&+7 0(675((&+ 0$5*5$7(1 0(5*5$27( 0((5/2:$1680 0,(È/'(5(:Å16(0 0((566(1 0((56-( 0(,-(/ 0$(/ 022.(10,''(/$$5 022.(10,''(/$5 1('(5:((57 1,-:,(È '(5%$1.(1 '(Î1*(5%(1. 52(5'$/(1 52(5'$/( 52(5021' 5( **(/(11((5 52*.(/(11$(5 6&+,11(1 6-É11( 6(9(180 =$(5(0

30 6,03(/9(/' =803(/9(/' 6,77$5'*(/((1 =,77(57*(/$(1 67(,1 67(,1 6867(5(1 =g67(5( 6:$/0(1 =-:$0( ($5 9$$/6 92/6 9$/.(1%85*$'*(8/ 9$/.(%(5* 9(1/2 9(1/2 9(15$< 9(152-92(5(1'$$/ 92(/(1'(5 :((57 :,(È57 30