pilot - CSPE PIE KB profiel Produceren, Installeren en Energie Bij dit examen horen een bijlage, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2015 gedurende 890 minuten pilot - CSPE PIE KB profiel Produceren, Installeren en Energie Bij dit examen horen een bijlage, uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 18 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 154 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-1300-f-15-1-o

2 Onderdeel A ontwerpen tijdsduur ongeveer 120 minuten Met een 2D CAD-programma ga je tekeningen maken voor een elektrotechnische installatie in een nieuwe woning. In de hal van deze woning komt een wisselschakeling met een tweevoudige wandcontactdoos. 5p 1 Maak met een 2D CAD-programma de tekeningen en schema s voor deze schakeling af. Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand pie15kb_cad.dwg (of.dxf). De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. Sla het bestand op onder de bestandsnaam pie15kb_cad_[jouw naam].dwg (of.dxf). Uitleg over het bestand In het bestand zie je: de installatietekening: die is al af. het bedradingsschema: hierin ontbreken nog symbolen en draden. het stroomkringschema: dit is nog niet compleet. In het bestand zit een laag Hulplijnen. Als je de laag Hulplijnen aanzet, krijg je een raster. Met dit raster kun je de plaats van de symbolen en lijnen goed bepalen. Uitvoering van de opdracht Typ je naam, je kandidaatnummer en de datum in de rechteronderhoek van de tekening. Teken in de laag Symbolen en leidingen. Maak het bedradingsschema af. Je mag hulplijnen gebruiken. Zet de aanduiding voor de netspanning en de coderingen op de juiste plaats. Maak het stroomkringschema af. Kies de juiste symbolen, zet ze op de juiste plaats en in de juiste stand in de tekening. Teken ook de draden. Als je klaar bent met de opdracht Sla het bestand nogmaals op. Maak een afdruk van de tekening. Lever de afdruk in bij de examinator. PK-1300-f-15-1-o 2 / 37 lees verder

3 Lees de informatie in het kader voordat je met opdracht 2 begint. Hier zie je een gereedschapstrolley. Deze gebruik je om gereedschap naar je werkplek te brengen. In de cirkel zie je hoe het wiel en de as zijn bevestigd. Op pagina 4 en 5 staan de werktekeningen van het wiel (stuknummer 1) en het asje (stuknummer 2). 6 2 cilinderkopschroef met binnenzeskant M6 x 16 NEN-EN-ISO sluitring M6 NEN-EN-ISO carrosserie-ring M6 x cilinderkopschroef met binnenzeskant M8 x 12 NEN-EN-ISO asje staal Ø wiel nylon Ø STUK NR. AAN- TAL BENAMING MATERIAAL NORMAANDUIDING OF AFMETING OPMERKING PK-1300-f-15-1-o 3 / 37 lees verder

4 PK-1300-f-15-1-o 4 / 37 lees verder

5 PK-1300-f-15-1-o 5 / 37 lees verder

6 4p 2 Maak een nieuwe 3D-tekening van het asje met een CAD-programma. Uitvoering van de opdracht Teken met een 3D CAD-programma een 3D-model van het asje volgens de maatvoering op pagina 5. Als je klaar bent met de opdracht Lever jouw bestand in bij de examinator. Lees de informatie in het kader voordat je met opdracht 3 begint. Een groot installatiebedrijf wil gereedschapstrolleys bestellen waarmee je veel zware spullen vervoert. Deze nieuwe trolleys krijgen bredere wielen. Hieronder staan de maten van het nieuwe wiel. Voor het monteren van brede wielen zijn ook nieuwe assen nodig. In opdracht 3 maak jij een tekening voor de nieuwe as. PK-1300-f-15-1-o 6 / 37 lees verder

7 3p 3 Pas een 3D-tekening aan. Voordat je aan de opdracht begint Je ontvangt van de examinator een 3D CAD-tekening van het asje uit opdracht 2. Deze 3D-tekening van het asje ga je aanpassen voor het brede wiel. Uitvoering van de opdracht In onderstaande tabel staan de eisen voor het ontwerp van de nieuwe as. De hokjes mag je gebruiken om te controleren of deze eisen in jouw tekening zijn verwerkt. eisen: De nieuwe as wordt gemaakt uit stafmateriaal Ø28. De nieuwe as wordt op dezelfde manier gemonteerd aan het frame als het oude asje. De speling in langs- en dwarsrichting tussen de as en het wiel is gelijk aan het asje voor het smalle wiel. Het brede wiel heeft een asgat van Ø23. De nieuwe as moet hieraan aangepast worden. Het wiel moet vrij kunnen draaien en wordt aan de as gemonteerd met een cilinderkopschroef met binnenzeskant M8 x 16 in plaats van M6 x 16. Alle afschuiningen worden 2 x 45 (3x). verwerkt in mijn tekening Pas de tekening van het asje aan. Je past alleen het 3D-model aan. Je hoeft geen aanzichten te tekenen. Gebruik voor deze opdracht ook de werktekeningen van het brede wiel op pagina 6. Als je klaar bent met de opdracht Lever jouw bestand in bij de examinator. PK-1300-f-15-1-o 7 / 37 lees verder

8 Onderdeel B maken tijdsduur ongeveer 370 minuten 10p 4 Maak de minitoets bij opdracht 4. Bij opdracht 5 tot en met 8 ga je een bureaulamp maken. PK-1300-f-15-1-o 8 / 37 lees verder

9 4p 5 Maak op de computer werkvoorbereidingen voor stuknummers 2 en 3. Voordat je aan de opdracht begint Voor deze opdracht krijg je de bestanden: pie15kb_werkvoorbereidingstuknummer2.xlsm; pie15kb_werkvoorbereidingstuknummer3.xlsm. Gebruik ook de tekeningen van stuknummers 2 en 3 op pagina 15 en 16. Uitvoering van de opdracht (deel 1) Open het bestand en sla het op onder de bestandsnaam pie15kb_werkvoorbereidingstuknummer2_[jouw naam].xlsm. Vul in het bestand je naam en kandidaatnummer in. Lees de instructie in het bestand goed door. Maak de werkvoorbereiding af. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk. Klik hiervoor op de knop Print. Lever de afdruk in bij de examinator. Uitvoering van de opdracht (deel 2) Open het bestand en sla het op onder de bestandsnaam pie15kb_werkvoorbereidingstuknummer3_[jouw naam].xlsm. Vul in het bestand je naam en kandidaatnummer in. Lees de instructie in het bestand goed door. Maak de werkvoorbereiding af. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk. Klik hiervoor op de knop Print. Lever de afdruk in bij de examinator. 29p 6 Maak de stuknummers 1 tot en met 6. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Je ontvangt van de examinator de materialen om de stuknummers te maken. Let op: Bij het maken van het werkstuk krijg je ook punten voor: veilig werken het juiste gebruik van gereedschap en materiaal het opgeruimd houden van je werkplek het schoonmaken van de machines na afloop. Tijdens het maken van de stuknummers stelt de examinator je twee mondelinge vragen. PK-1300-f-15-1-o 9 / 37 lees verder

10 Uitvoering van de opdracht Maak de stuknummers 1 tot en met 6. Gebruik de tekeningen en stuklijst van pagina 13 tot en met 19. Als je deze zes stuknummers gemaakt hebt, vraag je de examinator om uitwerkbijlage 1 maatcontrole. Vul uitwerkbijlage 1 in. Gebruik hierbij de werktekeningen. Op de uitwerkbijlage staat wat je precies moet controleren en meten. Als je klaar bent met de opdracht Lever de ingevulde uitwerkbijlage 1 in bij de examinator. Vraag de examinator alle stuknummers te controleren. Je krijgt punten voor je stuknummers. Je krijgt extra punten als jouw (meet)resultaten gelijk zijn aan die van de examinator. 5p 7 Maak stuknummer 7 op de CNC-draaimachine. Uitvoering van de opdracht Je krijgt instructies van de examinator. Gebruik de werktekening op pagina 20. Maak een contour-tekening voor het maken van stuknummer 7. Laat je contour-tekening controleren door de examinator. Plaats het materiaal voor stuknummer 7 in de klauwplaat van de CNC-machine. Stel het werkstuk-nulpunt in. Laat dit controleren door de examinator. Hieronder zie je hoeveel punten je krijgt voor het instellen: Instellen werkstuk-nulpunt punten in één keer juist 2 juist na een herkansing 1 niet juist, ook niet na een herkansing 0 De examinator zal de CNC-draaimachine het werkstuk laten draaien. Bewerk stuknummer 7 na op een gewone draaimachine: vlakken, boren en tappen. Als je klaar bent met de opdracht Vraag de examinator stuknummer 7 te controleren. PK-1300-f-15-1-o 10 / 37 lees verder

11 7p 8 Monteer en las de stuknummers voor de bureaulamp. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Uitvoering van de opdracht Monteer en las de stuknummers volgens de tekeningen op pagina 12 en 21. Je ontvangt van de examinator een snoer met aangegoten contactstop en de lamphouder met trekontlasting. Monteer deze onderdelen volgens onderstaande tekening. Let op: Doe eerst de O-ringen om het snoer. Als je klaar bent met de opdracht Test de werking van de lamp alléén in het bijzijn van de examinator! Lever de bureaulamp in bij de examinator. Let op: ga verder met opdracht 9 van dit examen op pagina 22. PK-1300-f-15-1-o 11 / 37 lees verder

12 samenstelling bureaulamp PK-1300-f-15-1-o 12 / 37 lees verder

13 stuklijst 16 2 O-ring Ø12 x VMvL met aangegoten contactstop 2 x 0,75 mm vleugelschroef M5 x10 DIN zeskantmoer M4 DIN sluitring M4 NEN-EN-ISO lamphouder E14 kunststof 10 1 trekontlasting M10 voor lamphouder kunststof 9 2 laagbolkopschroef met binnenzeskant M4 x 8 NEN-EN-ISO cilinderkopschroef met binnenzeskant M5 x 8 NEN-EN-ISO eindstuk aluminium hex 14 x lampkap aluminium 250 x 150 x 1,5 5 1 lampsteun staal 105 x 16 x schuifblok staal hex 22 x glijstang staal Ø12h9 x voetstuk staal Ø60 x voet staal 175 x 151 x 2 STUK NR. staat niet in samenstellingstekening AAN- TAL BENAMING MATERIAAL NORMAANDUIDING OF AFMETING OPMERKING SCHAAL: 1:1 (1:2, 2:1) GETEKEND: Algemene tolerantie: verspanen ± 0,5 mm MAATEENHEID: mm AFDELING: plaatwerk ± 1 mm DATUM: GEZIEN: hoeken ± 1º BENAMING: Bureaulamp NUMMER: FORMAAT: PK-1300-f-15-1-o 13 / 37 lees verder

14 werktekeningen PK-1300-f-15-1-o 14 / 37 lees verder

15 PK-1300-f-15-1-o 15 / 37 lees verder

16 PK-1300-f-15-1-o 16 / 37 lees verder

17 PK-1300-f-15-1-o 17 / 37 lees verder

18 PK-1300-f-15-1-o 18 / 37 lees verder

19 PK-1300-f-15-1-o 19 / 37 lees verder

20 PK-1300-f-15-1-o 20 / 37 lees verder

21 lassamenstelling PK-1300-f-15-1-o 21 / 37 lees verder

22 2p 9 Bekijk een filmfragment over professioneel werken. Beantwoord vragen over dit fragment op een uitwerkbijlage. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het benodigde bestand kunt vinden. Open het bestand pie15_filmfragment.exe. Sla het bestand niet op. Je krijgt van de examinator uitwerkbijlage 2. Uitvoering van de opdracht Beluister eerst de instructie in het bestand. De instructie mag je zo vaak afspelen als je wilt. Lees de vragen op de uitwerkbijlage. Bekijk daarna het filmfragment. Let op: je mag het filmfragment maar twee keer afspelen. Vul uitwerkbijlage 2 in. Als je klaar bent met de opdracht Lever uitwerkbijlage 2 in bij de examinator. Vraag de examinator het programma af te sluiten. PK-1300-f-15-1-o 22 / 37 lees verder

23 Onderdeel C installeren tijdsduur ongeveer 300 minuten 10p 10 Maak de minitoets bij opdracht 10. In een kleine badkamer ga je een technische installatie maken. Je installeert de koud-waterleiding en de afvoer voor de wastafel. Ook maak je de elektrische installatie. 5p 11 Werkvoorbereiding 1: Maak het bedradingsschema af. Voordat je aan de opdracht begint Bij deze opdracht kun je twee punten krijgen voor je werktempo. Lees de opdracht eerst goed door. Daarna vraag je aan de examinator om uitwerkbijlage 3 en gaat je tijd in. Hieronder zie je hoeveel punten je kunt halen voor het werktempo. tijd nodig punten 15 minuten of minder 2 16 tot en met 20 minuten 1 meer dan 20 minuten 0 Je krijgt deze punten alleen als je maximaal twee fouten in het bedradingsschema hebt. PK-1300-f-15-1-o 23 / 37 lees verder

24 Uitvoering van de opdracht Noteer je begintijd op uitwerkbijlage 3. Maak het bedradingsschema af. Gebruik de schema s en tekeningen van pagina 31 tot en met 33. Als je klaar bent met de opdracht Vertel de examinator dat je klaar bent. Noteer je eindtijd op de uitwerkbijlage. Lever uitwerkbijlage 3 in bij de examinator. 3p 12 Werkvoorbereiding 2: Maak de kostenberekening voor de elektrische installatie af. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Je hebt het bestand pie15kb_calculatie.xlsm nodig. Uitvoering van de opdracht Open het bestand en sla het op onder de bestandsnaam pie15kb_calculatie_[jouw naam].xlsm. Vul in het bestand je naam en kandidaatnummer in. Het bestand is de kostenberekening voor de elektrische installatie die je gaat maken. Deze kostenberekening is nog niet af. Je moet de lege witte cellen nog invullen. Bekijk de materiaallijst van de elektrische installatie op pagina 28. De materialen waar een * bij Aantal staat, zet je niet in de kostenberekening. Zet in het bestand de ontbrekende materialen en aantallen in de lege witte cellen: Kies de materialen bij Productgroep. Vul de aantallen in. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van het bestand. Lever de afdruk in bij de examinator. PK-1300-f-15-1-o 24 / 37 lees verder

25 14p 13 Monteer de technische installatie. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Je ontvangt van de examinator: de bijlage bedradingsschema de materialen voor de installatie. Let op: Voor de maatvoering van de installatie geldt: alle maten in de tekeningen zijn vermeld in mm alle niet-vermelde maten moet je zelf bepalen de maattolerantie is ± 5 mm. Uitvoering van de opdracht (montage) Monteer de technische installatie op het montagebord. Gebruik hierbij de materiaallijsten, de tekeningen en de schema s van pagina 28 tot en met 33 en de bijlage. Op het bord zijn al gemonteerd: een kleine wastafel een centraaldoos met een aansluiting naar de voeding. Monteer ook de sifon, de wastafelkraan met flexibele aansluiting en de hoekstopkraan. Als je klaar bent met de opdracht Vertel de examinator dat je klaar bent. PK-1300-f-15-1-o 25 / 37 lees verder

26 17p 14 Voer een controle uit. Lever de installatie op. Voordat je aan de opdracht begint Voordat de installatie wordt opgeleverd wil je deze nog controleren. Je ontvangt van de examinator: een meetinstrument een slang om het water aan te sluiten. Uitvoering van de opdracht Vraag de examinator om de spanning op de elektrische installatie aan te sluiten. Controleer de werking van de elektrische installatie. De spanning op de wandcontactdoos controleer je zo: Stel de meter in op het juiste meetbereik. Laat dit aan de examinator zien. Controleer met het meetinstrument de spanning van de wandcontactdoos. Doe dit onder toezicht van de examinator. Laat de gemeten waarde aan de examinator zien. Lees deze hardop voor. Lever het meetinstrument in bij de examinator. In de tabel hieronder zie je hoeveel punten je voor de werking kunt krijgen. werking elektrische installatie punten juiste werking bij de eerste controle 6 juiste werking na één herkansing 3 geen juiste werking, ook niet na 0 een herkansing Controleer de waterdichtheid van de sanitaire installatie, onder toezicht van de examinator. In de tabel hieronder zie je hoeveel punten je voor waterdichtheid kunt krijgen. sanitaire installatie punten waterdicht bij de eerste controle 2 waterdicht na één herkansing 1 niet waterdicht, ook niet na een 0 herkansing Lever de slang in bij de examinator. Voer een opleveringsgesprek met de klant (zie volgende pagina). PK-1300-f-15-1-o 26 / 37 lees verder

27 Voordat je met het opleveringsgesprek begint In een opleveringsgesprek lever je de technische installatie op aan de klant. De examinator speelt hierbij de rol van klant. Het opleveringsgesprek duurt ongeveer 10 minuten. Voorbereiding: Zorg dat je werkplek opgeruimd en schoon is. Bestudeer de werking van de installatie. Bekijk nogmaals de informatie en tekeningen van de technische installatie. Tijdens het opleveringsgesprek mag je geen informatie opzoeken. Uitvoering van de opdracht Leg aan de klant uit hoe je de sanitaire installatie hebt gemaakt. Laat zien hoe de sanitaire installatie is samengesteld. Leg ook uit hoe je de elektrische installatie hebt opgebouwd. Laat de klant zien hoe de elektrische installatie werkt. PK-1300-f-15-1-o 27 / 37 lees verder

28 materialen elektrische installatie nr. lengte/ aantal omschrijving 1 2,4 m H07V-U (VD) 2,5 mm 2 bruin 2 2,0 m H07V-U (VD) 2,5 mm 2 blauw 3 3,1 m H07V-U (VD) 2,5 mm 2 geel/groen 4 3,9 m H07V-U (VD) 1,5 mm 2 zwart 5 1,0 m vertind koperdraad BC 4 mm 2 6 1,9 m pvc-buis Ø16 mm 7 2,1 m flexibele buis Ø16 mm 8 1 CEE-toestelcontactdoos 1p + N + PE 16A 6h 9 4 inbouwdoos U centraaldoos (met gelijkliggende spruiten) met deksel Ø16 mm 11 2 wisselschakelaar inbouw 12 1 wandcontactdoos + bc inbouw 13 2 afdekraam enkelvoudig 14 1 afdekraam tweevoudig 15 1 centraalplaat - blind 16 1 badkamer-aardingsrail 17 1 buisklem mm 18 1 aardmat 150 x 200 mm 19 1 aardingsblok 6 mm 2-25 mm 2 met schuine opening 20 1 plafondlamphouder E verhuisfitting E27 -- * lasdoppen -- * lasklemmen -- * bevestigingsmaterialen * aantal zelf bepalen en wordt niet in de kostenberekening verwerkt PK-1300-f-15-1-o 28 / 37 lees verder

29 materialen sanitaire installatie (water) lengte/aantal omschrijving 0,7 m buis koper Ø15 mm (CU Ø15) 0,4 m buis koper Ø12 mm (CU Ø12) 1 muurplaat knel 12-3/8 bi 1 muurplaat knel 15-1/2 bi 1 hoekstopkraan 3/8 x 3/8 1 wastafelkraan met flex-aansluiting 3/8 1 dubbele nippel verlopend, draadfitting 3/4 bu - 1/2 bu 1 T-stuk knel verlopend mm 1 schroefbus knel 15 mm - 1/2 bi 1 ontluchtingsstop 1/2 2 kunststofbeugel enkel Ø15 mm diverse bevestigingsmateriaal materialen sanitaire installatie (afvoer) lengte/aantal omschrijving 0,3 m pvc-buis Ø40 mm 1 pvc-bocht 40 mm 90º 2 x mof 1 handwasbak 1 plugbekersifon kunststof 1¼ x 32 mm 0,1 m PP-buis Ø32 mm 2 pvc-zadel 40 mm diverse bevestigingsmateriaal PK-1300-f-15-1-o 29 / 37 lees verder

30 montagetekening sanitair PK-1300-f-15-1-o 30 / 37 lees verder

31 montagetekening elektro PK-1300-f-15-1-o 31 / 37 lees verder

32 installatietekening PK-1300-f-15-1-o 32 / 37 lees verder

33 stroomkringschema PK-1300-f-15-1-o 33 / 37 lees verder

34 Onderdeel D automatiseren tijdsduur ongeveer 100 minuten Voor een besturing is een relaisschakeling nodig. Je bouwt de relaisschakeling op in een practicum. Ook voer je enkele metingen aan de schakeling uit. 2p 15 Bouw de relaisschakeling op. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Je ontvangt van de examinator uitwerkbijlage 4 en de materialen voor de schakeling. Uitvoering van de opdracht Bouw in een practicum deze relaisschakeling op. Stroomkringschema relaisschakeling Als je klaar bent met de opdracht Laat de werking van de schakeling door de examinator controleren en aftekenen op uitwerkbijlage 4. Op de volgende pagina zie je hoeveel punten je kunt krijgen voor de werking. PK-1300-f-15-1-o 34 / 37 lees verder

35 werking schakeling punten in één keer een juiste werking 4 juiste werking na één herkansing 2 geen juiste werking, ook niet na een 0 herkansing Als de schakeling na een herkansing nog niet werkt, zal de examinator de schakeling juist opbouwen. Gebruik een werkende schakeling voor opdracht p 16 Voer metingen uit aan de relaisschakeling. Voordat je aan de opdracht begint Lees deze opdracht eerst helemaal door. Je hebt nodig: de relaisschakeling van opdracht 15 uitwerkbijlage 4 twee universeelmeters. Uitvoering van de opdracht Meet de spanning en stromen volgens uitwerkbijlage 4. Gebruik hiervoor het onderstaande schema. Vul op uitwerkbijlage 4 de gemeten waarden in. Stroomkringschema met meters Als je klaar bent met de opdracht Lever uitwerkbijlage 4 in bij de examinator. PK-1300-f-15-1-o 35 / 37 lees verder

36 Lees eerst de onderstaande informatie voordat je opdracht 17 gaat maken. Als ontwerper van machines ga je voor een nieuwe pneumatische zetbank twee pneumatische schakelingen opbouwen en testen. Op uitwerkbijlage 5 geef je de werking aan van beide schakelingen. Eén van de schakelingen moet je kiezen als veilige aansturing van de zetbank. De examinator geeft je de onderdelen voor deze opdracht. 12p 17 Bouw twee pneumatische schakelingen op en test ze. Voordat je aan de opdracht begint Je ontvangt van de examinator: een enkelwerkende pneumatische cilinder (veerretour) twee handbediende pneumatische ventielen (maak) een onbekend ventiel een schakelbord met perslucht uitwerkbijlage 5 Uitvoering van de opdracht Bouw schakeling 1 op volgens onderstaand schema. Ventiel L is het onbekende ventiel. Laat de opgebouwde schakeling controleren door de examinator. Test schakeling 1. Vul tabel 1 en waarheidstabel 1 in op uitwerkbijlage 5. Sluit de perslucht af en verwijder ventiel L. Je ontvangt van de examinator een ander onbekend ventiel. PK-1300-f-15-1-o 36 / 37 lees verder

37 Bouw schakeling 2 op volgens onderstaand schema. Ventiel L is het tweede onbekende ventiel. Laat de opgebouwde schakeling controleren door de examinator. Test schakeling 2. Vul tabel 2 en waarheidstabel 2 in op uitwerkbijlage 5. Beantwoord de vragen op de uitwerkbijlage. Als je klaar bent met de opdracht Lever uitwerkbijlage 5 in bij de examinator. 10p 18 Maak de minitoets bij opdracht 18. einde PK-1300-f-15-1-o 37 / 37 lees verder