International Trade Centre

Transcriptie

1 Scorecard International Trade Centre Datum 23 juli 2013 SCORECARD Opgesteld door International Trade Centre Directie Duurzame Economische Ontwikkeling Permanente Vertegenwoordiging Genève Centrum tot bevordering van de Import uit Ontwikkelingslanden T +31 (0) T +31 (0) Redacteur(en): Taco Stoppels (PV Genève) Kim Geesink (DDE) Pagina 1 van 10

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Algemene achtergrond Doelstelling en Mandaat Organisatie, werkwijze en activiteiten Nederlandse vertegenwoordiging Financiële omvang en bijdragen Institutionele aspecten van de organisatie Focus op kernmandaat Strategie Effectiviteit bestuurs- en beheersorganen Human Resource Management Financiële positie, beheer en ontwikkelingen Corruptiebestrijding in de interne organisatie Functioneren van de organisatie Samenwerking met andere multi- en bilaterale instellingen Uitvoering beleid en beheer op landenniveau Overige taken/aspecten Beleidsevaluatie Beleidsrelevantie van de organisatie Relevantie vanuit het perspectief van de internationale OS-architectuur Geografische relevantie Relevantie voor Nederlandse OS-thema s Relevantie doorsnijdende thema s Overige relevantie/impact Conclusie Institutionele aspecten en functioneren Beleidsrelevantie...10 Pagina 2 van 10

3 1 Inleiding Scorekaarten worden opgesteld om het functioneren en de beleidsrelevantie van multilaterale organisaties in kaart te brengen. De Nederlandse inzet in multilaterale organisaties wordt geconcentreerd op organisaties die relevant zijn binnen het Nederlandse beleid en de zaken qua effectiviteit goed op orde hebben. Dit vraagt om een zorgvuldige en regelmatige toetsing. Scorekaarten worden opgesteld voor zelfstandige multilaterale organisaties waaraan Nederland een substantiële ODAbijdrage levert. De relevantie wordt primair getoetst aan het Nederlandse beleid voor ontwikkelingssamenwerking maar de bredere betekenis van multilaterale instellingen voor andere aspecten van Nederlands beleid wordt waar relevant meegenomen. Elke scorecard geeft een overzicht van de doelstellingen en het mandaat van de desbetreffende internationale instelling, van de wijze waarop de organisatie is ingericht en welke activiteiten ze uitvoert, van de financiële omvang en de Nederlandse bijdragen. Op basis van een analyse van de verschillende deelaspecten wordt een appreciatie gegeven van de effectiviteit van de organisatie en van de relevantie voor de Nederlandse beleidsdoelstellingen. Deelaspecten van effectiviteit worden beoordeeld op basis van specifieke criteria en gescoord op een vierpuntsschaal van onvoldoende, matig, voldoende en goed. Daarnaast wordt een verwachting van positieve verandering gegeven. Relevantie wordt aangeduid met de kwalificaties relevant, beperkt relevant en niet relevant. Een samenvatting van deze scores is te vinden in de tabellen in hoofdstuk 6. De scorecards zijn samengesteld op basis van rapportages van de organisatie zelf, van de Board of Auditors, interne en externe evaluaties, beoordelingen door andere donoren en van het Multilateral Organisations Performance Assessment Network (MOPAN) 1. Daarnaast is om de input gevraagd van betrokken ministeries, de Permanente Vertegenwoordigingen en Kiesgroepkantoren. Ook kritische opmerkingen van Nederlandse ambassades over het functioneren van landenkantoren van multilaterale instellingen zijn in de scorecard verwerkt. 1 Binnen MOPAN evalueert Nederland samen met 16 gelijkgezinde landen het functioneren van VN organisaties en Internationale Financiële Instellingen. Per jaar worden ongeveer 5 organisaties in 12 landen doorgelicht op het interne functioneren en de behaalde resultaten. Pagina 3 van 10

4 2 Algemene achtergrond 2.1 Doelstelling en Mandaat Het International Trade Centre (ITC) is een dochterorganisatie van de United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) en de wereldhandelsorganisatie (WTO) en is gevestigd te Genève. Het ITC komt voort uit het in 1964 opgerichte GATT International Trade Centre. De VN sloot zich vanaf 1 januari 1968 hierbij aan waardoor de organisatie het joint International Trade Centre UNCTAD/GATT ging heten. Met de oprichting van de WTO in 1995 werd ITC een dochterorganisatie van de WTO (en bleef daarnaast een dochter van UNCTAD). Het mandaat van ITC is het bevorderen van economische ontwikkeling en het bijdragen aan de MDGs door het stimuleren van handel en international business development in ontwikkelings- en transitielanden. Door handelsgerelateerde technische assistentie te verlenen, tracht de organisatie bij te dragen aan armoedebestrijding. 2.2 Organisatie, werkwijze en activiteiten Het ITC staat onder leiding van een uitvoerend directeur, op dit moment de Jamaicaanse Patricia Francis. Haar termijn loopt in 2013 af. De nieuwe uitvoerend directeur wordt door de DG WTO en SG UNCTAD voorgedragen aan de SGVN die uiteindelijk benoemt. De Joint Advisory Group is het bestuursorgaan van ITC en bestaat uit leden van UNCTAD en de WTO. Dit orgaan komt jaarlijks bij elkaar om de activiteiten van het ITC te bespreken. Het rapport daarover wordt vervolgens besproken in de Trade and Development Board van UNCTAD en het Committee on Trade and Development van de WTO. Het ITC geeft uitsluitend handelsgerelateerde technische assistentie. De activiteiten zijn gericht op de integratie van midden- en kleinbedrijven in ontwikkelingslanden in het multilaterale handelssysteem. Het ITC onderscheidt drie begunstigden: beleidsmakers, handelsbevorderende organisaties en de private sector. De organisatie hanteert drie resultaatgebieden: (1) verbeterde beschikbaarheid en gebruik van marktinformatie, (2) versterkte handelsbevorderende instituties en (3) een versterkte exportcapaciteit van bedrijven. De activiteiten van het ITC vinden plaats op landelijk en regionaal niveau in Azië, Afrika en Latijns Amerika. In Mexico heeft het ITC sinds 2011 een regionaal kantoor. De meer dan 200 activiteiten en programma s van het ITC richten zich op het versterken van het concurrentievermogen van midden- en kleinbedrijven door versterking van ondernemingsklimaat, ondersteuning aan handelsbevorderende organisaties, producenten- en sectorassociaties, kamers van koophandel, versterking van lobbycapaciteit en ontwikkeling van nationale exportstrategieën, naast directe interventies op bedrijvenniveau. 2.3 Nederlandse vertegenwoordiging De Nederlandse samenwerking met ITC verloopt grotendeels via het CBI (Centrum tot Bevordering van de Import uit Ontwikkelingslanden). Pagina 4 van 10

5 In augustus 2012 heeft Nederland het donorcoördinatorschap van het ITC overgenomen van Canada. PV Genève vertegenwoordigt Nederland in de Joint Advisory Group. 2.4 Financiële omvang en bijdragen Het reguliere budget bedroeg in ,3 miljoen USD. De VN-bijdrage aan dit reguliere budget is 50% en wordt vastgesteld door de Vijfde Commissie. De andere 50% is afkomstig van de WTO, waar de General Council het besluitvormend orgaan is. De donorinkomsten (extra budgettaire middelen) van ITC bedroegen in ,4 miljoen USD. De grootste donor in 2012 is de Europese Commissie met 5,0 miljoen USD, gevolgd door Zweden met 4,4 miljoen USD. De Nederlandse bijdrage (via het CBI) aan de extra budgettaire middelen van het ITC bedroeg in ,1 miljoen USD. In lijn met de VN-procedures wordt er standaard een percentage (tot 13%) in rekening gebracht voor programmakosten. Dit budget dekt alle indirecte kosten van het projectmanagement, de centrale administratieve functies en inhoudelijke backstopping van projecten. Het CBI is belast met het budgethouderschap van het Netherlands Trust Fund bij het ITC. Thans vindt de implementatie van de tweede fase van dit trustfund (NTF II) plaats. Het budget van NTF II is 15,88 miljoen USD voor de periode Per jaar kan maximaal 3,97 miljoen USD aan projecten besteed worden. Doelstelling van het NTF II programma is het bevorderen van de export middels de capaciteitsopbouw van export bevorderende organisaties. Er wordt gewerkt in de volgende landen: Bangladesh (IT ), Oeganda (koffie), Kenia (boomvruchten), Senegal (mango) en Zuid-Afrika (rooibos en auto-industrie). Financieel overzicht (bedragen in miljoen USD) Bijdragen regulier budget Extra budgettaire middelen Totaal inkomsten Totaal uitgaven Nederlandse bijdragen - Netherlands Trust Fund 2 4 Pagina 5 van 10

6 3 Institutionele aspecten van de organisatie 3.1 Focus op kernmandaat Het ITC heeft een duidelijk mandaat dat zich beperkt tot het verlenen van technische assistentie aan ontwikkelings- en transitielanden. Het ITC houdt zich aan het mandaat. Beoordeling: goed = Strategie Het strategieplan geeft invulling aan het ITC mandaat middels concrete doeleinden die vallen binnen een van de 5 focusgebieden. Voorheen waren de activiteiten van het ITC op zichzelf staande projecten, nu zijn de activiteiten gecentraliseerd om fragmentatie tegen te gaan en duplicatie met andere organisaties te voorkomen. De focusgebieden zijn (1) het verbeteren van de toegang tot en gebruik van handelsinformatie, (2) verlenen van technische assistentie aan handelsinstituties, (3) vergroten van de exportcapaciteit van bedrijven en (4) het mainstreamen van inclusieve groei en duurzaamheid binnen handelspromotie en exportontwikkeling. Over het algemeen scoren de activiteiten die gericht zijn op het opbouwen van netwerken en publiek-private samenwerking goed. Tijdens de laatste grote evaluatie van het ITC in 2006 kwam naar voren dat de effectiviteit van de interventies per project en per land verschilt. De effectiviteit en de impact van activiteiten op landniveau is mede afhankelijk van de kwaliteit van de handelsbevorderende organisaties waarmee ze samen werken. Het 5 e focusgebied is het vergoten van de eigen bedrijfsefficiëntie. De organisatie streeft naar een integrale benadering waarbij resultaten van interventies beter worden gemeten. Dit moet bijdragen aan de kwaliteit van de programma s en projecten. Het ITC kan gezien worden als een voorloper ten aanzien van de invoering van results-based management (RBM). Het CBI ondersteunt het ITC om de principes van RBM in te voeren. Verwachting voor positieve verandering: waarschijnlijk = 3.3 Effectiviteit bestuurs- en beheersorganen Het ITC valt onder de bestuursorganen van de WTO en UNCTAD. Een keer per jaar komen de leden van de WTO en UNCTAD bij elkaar in de Joint Advisory Group om de activiteiten van het ITC te bespreken. Het rapport van de Joint Advisory Group wordt vervolgens besproken in de Trade and Development Board van UNCTAD en de Committee on Trade and Development van de WTO. Deze structuur waarborgt het technische karakter van de ITC-organisatie, omdat de meer politiek geladen discussies plaatsvinden binnen UNCTAD en de WTO. De Joint Advisory Group staat momenteel onder voorzitterschap van de Britse ambassadeur Karen Pierce. De interne reorganisatie heeft geleid tot positieve veranderingen. Onder leiding van de huidige uitvoerend directeur Patricia Francis heeft het ITC een grote verbeterslag gemaakt. Verwachting voor positieve verandering: waarschijnlijk = Pagina 6 van 10

7 3.4 Human Resource Management Bij het hoofdkantoor van het ITC in Genève werken circa 270 personen. De organisatie maakt gebruik van meer dan 400 (lokale) consultants en experts voor de uitvoering van de vele projecten in meer dan 110 landen. De medewerkers vallen onder de United Nations Staff Rules and Regulations en de salarissen zijn conform de VN. De VN-wervingstrajecten voor experts duren lang en het UN Common System beperkt de mogelijkheid tot veranderingen. De mobiliteit binnen de organisatie is tamelijk hoog. Er werken geen Nederlanders op vast contract. Van de werknemers is 45% man en 55% vrouw. Op hogere niveaus er eveneens een balans tussen mannen en vrouwen. Verwachting voor positieve verandering: neutraal = 3.5 Financiële positie, beheer en ontwikkelingen ITC is een organisatie voor het verlenen van technische assistentie. Het reguliere budget wordt voor 50% door de WTO betaald en voor 50% door de VN (UNCTAD). Meer dan de helft van de activiteiten wordt gefinancierd door extra budgettaire middelen. Het ITC probeert steeds concreter zijn prioriteiten af te stemmen met de prioriteiten van ontvangende landen en donoren. Een goed voorbeeld hiervan is de nieuwe strategie gericht op grote projecten. Voor ongeoormerkte extra budgettaire middelen is er een allocatieovereenkomst met donoren. Het financiële management van ITC vindt plaats op basis van de Financial Rules and Regulations van de VN. Daarbij wordt volledig rekening gehouden met de United Nations Accounting Standards. Door de strenge VN procedures duurt het soms maanden voor er betalingen gedaan kunnen worden, zoals het uitbetalen van de salarissen aan lokale consultants. In het meest recente rapport van de VN Board of Auditors zijn enkele onvolkomenheden aan het licht gekomen. In het rapport staat onder andere dat het ITC management niet systematisch heeft gecontroleerd in hoeverre de door de actuaris geleverde informatie correct was. Ook de vertrekbonussen waren onvoldoende geëvalueerd of ze redelijk waren in de context van de huidige en gepensioneerde medewerkers van het ITC. Het ITC is bezig met de implementatie van het systeem van International Public Service Accounting Standards dat VN-breed is geïntroduceerd. Er is vooruitgang gemaakt, maar de implementatie is nog niet afgerond. Verwachting voor positieve verandering : neutraal = 3.6 Corruptiebestrijding in de interne organisatie Corruptiebestrijding valt onder de procedures van het VN-secretariaat. Er zijn omvangrijke anti-corruptieprocedures die door het VN-secretariaat worden voorgeschreven. Beoordeling: matig = 2 Verandering voor positieve verandering: neutraal = Pagina 7 van 10

8 4 Functioneren van de organisatie 4.1 Samenwerking met andere multi- en bilaterale instellingen Partnerschappen zijn voor het ITC nodig voor de uitvoering van het mandaat. Het ITC werkt nauw samen met de moederorganisaties WTO en VN en heeft daarnaast vele partnerschappen met regionale partners, zoals ECOWAS en COMESA, en lokale organisaties, zoals de Horticulture Development Council of Tanzania. Binnen de VN werkt het ITC voornamelijk samen met UNCTAD in het streven naar duurzame en inclusieve handel. Het ITC heeft een samenwerkingsverband met het CBI. Na een aanvankelijk moeizame start is de samenwerking met het CBI uitstekend, mede dankzij een heldere bestuursstructuur. De samenwerking met lokale export- en producentenorganisaties in het kader van het Netherlands Trust Fund is goed. Verwachting voor positieve verandering: neutraal = 4.2 Uitvoering beleid en beheer op landenniveau De projecten van het ITC zijn veelal sector specifieke programma s op landenniveau. Na een land- en/of sectoranalyse worden projecten op nationaal of regionaal niveau ontwikkeld in samenspraak met lokale stakeholders. De uitvoering van ITC activiteiten wordt voor een belangrijk deel overgelaten aan lokale experts en consultants. De meeste activiteiten richten zich op lokale private sectorontwikkeling en zoeken aansluiting bij nationaal beleid en (armoede) strategieën. Er wordt gebruik gemaakt van lokale systemen. Het projectbeheer en/of financieel beheer functioneert voldoende, maar de link tussen uitgaven en resultaten kan beter. Het ITC voert pas sinds kort resultaat- en impactmetingen uit. De impact is conform het RBM framework. In enkele gevallen worden niet de juiste mensen ingezet, waardoor de impact niet maximaal is. Verwachting voor positieve verandering: neutraal = 4.3 Uitvoering normerende taken Nvt. 4.4 Beleidsevaluatie Het ITC heeft een helder vastgelegd evaluatiebeleid waarin sinds kort ook outcomeen impactmetingen worden gedaan. Het monitoren en evalueren van beleid en projecten is in handen van de divisie Strategic Planning, Performance and Governance die daarvoor in 2011 is aangesteld en tevens begonnen is met het implementeren van RBM principes. De aanbevelingen van de CBI evaluaties worden door het ITC goed opgevolgd. Onder Nederlandse leiding is er door de donoren een algemene evaluatie opgestart. Beoordeling: goed = 4 Pagina 8 van 10

9 5 Beleidsrelevantie van de organisatie 5.1 Relevantie vanuit het perspectief van de internationale OS-architectuur ITC is geen kernorganisatie in de OS-architectuur. Het ITC is relevant wat betreft de realisatie van armoedebestrijding en zelfredzaamheid van ontwikkelings- en transitielanden, maar heeft een heel specifieke rol. Het ITC helpt bij het versterken van de handelscapaciteit van ontwikkelingslanden en helpt daarmee werkgelegenheid te creëren en de markt toegankelijker te maken voor de meest arme bevolkingsgroepen. De programma s leiden tot groei van export, productiviteit en banen. 5.2 Geografische relevantie Relevant. Het ITC opereert wereldwijd. Het ITC heeft projecten in de partnerlanden van het Nederlandse OS-beleid. 5.3 Relevantie voor Nederlandse OS-thema s Het stimuleren van handel en bedrijfsleven in ontwikkelings- en transitielanden is een doel dat past bij de huidige OS-agenda voor hulp, handel en investeringen. De organisatie is beperkt relevant wat betreft voedselzekerheid. De organisatie is niet relevant voor water, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor vrouwen en veiligheid en rechtsorde. 5.4 Relevantie doorsnijdende thema s Het ITC is relevant voor private sectorontwikkeling, maar niet relevant voor gender en duurzaamheid. Gender en duurzaamheid zijn wel doorsnijdende thema s in de projecten en programma s van het ITC. Bij de keuze van de sector en de interventies wordt rekening gehouden met het duurzaam gebruik van hulpbronnen. 5.5 Overige relevantie Nvt. Pagina 9 van 10

10 6 Conclusie 6.1 Institutionele aspecten en functioneren Het ITC heeft een duidelijk mandaat en is effectief in het behalen van de doelstellingen. Intern maakt de organisatie positieve stappen om de efficiëntie en effectiviteit te vergroten, zoals de introductie van RBM. De Nederlandse samenwerking met ITC verloopt grotendeels via het CBI. Score Verw. 3 Institutionele aspecten van de organisatie Focus op kernmandaat 4 Strategie 3 Effectiviteit bestuurs- en beheersorganen 3 Human Resource Management 3 Financiële positie, beheer en ontwikkelingen 3 Corruptiebestrijding in de interne organisatie 2 4 Functioneren van de organisatie Samenwerking met andere multi- en bilaterale instellingen 3 Uitvoering beleid en beheer op landenniveau 3 Overige taken/aspecten 3 Beleidsevaluaties Beleidsrelevantie Het ITC is relevant wat betreft de realisatie van armoedebestrijding en zelfredzaamheid van ontwikkelings- en transitielanden. Score 5.1 Relevantie Internationale OS-architectuur Geografische relevantie Relevantie voor Nederlandse OS-thema s Voedselzekerheid 0 Water - Veiligheid en rechtsorde - Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten Relevantie voor doorsnijdende thema s Gender - Private sectorontwikkeling + Duurzaamheid (milieu/klimaat) Overige relevantie Impact op Nederland - Pagina 10 van 10