Archief Tine Hofman

Transcriptie

1 Archief Tine Hofman Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis Cruquiusweg AT Amsterdam Nederland hdl:10622/arch01904 IISG Amsterdam 2017

2 Inhoudsopgave Archief Tine Hofman...3 Archiefvorming...3 Inhoud en structuur...3 Raadpleging en gebruik...4 Bijlagen...4 PLAATSINGSLIJST... 6 PERSOONLIJK... 6 ACTIVITEITEN... 6 Algemeen... 7 Vietnamacties...7 Activiteiten in de Nieuwmarktbuurt...7 Overig...8 DOCUMENTATIE... 8 Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 2

3 Archief Tine Hofman Archiefnummer ARCH01904 Archiefvormer Hofman, Tine Tweede archiefvormer Hofman, Hannes. Periode Omvang 3 m. Taal lijst Dutch Taal materiaal Dutch Archiefvorming Biografie Tine Hofman-Harinck ( ) en Hannes Hofman, van beroep haringkoopman en oudverzetsstrijder ( ); betrokken bij tal van actiebewegingen en organisaties; actief in de Vietnambeweging in de jaren zestig en in de buurtbeweging in Amsterdam in de jaren zeventig; betrokken bij de strijd tegen de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt; verhuisden na de sloop van hun huis in 1975 naar Landsmeer waar Hannes overleed in 1978; Tine keerde terug naar de hoofdstad waar ze in 1993 overleed. Inhoud en structuur Inhoud Persoonlijke stukken, o.a. manuscripten, correspondentie, financiële stukken, foto's, fotoboeken, smalfilms, geluidsbanden; stukken betreffende de Vietnambeweging o.a de Mobiele Eenheid Aktiegroep Vietnam , het Wijkcentrum d'oude Stadt, de acties tegen de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt , een actie tegen de woningnood , de CPN en de februaristaking, de dood van Meta Hofman ( ); pamfletten over diverse onderwerpen. Zie over Meta Hofman en haar ouders de biografische schets door Maarten Hell op de website van Huygens ING. Ordening De ordening van het archief In 1985 heeft Tine Hofman een deel van haar archief overgedragen aan het Documentatiecentrum voor Sociale Bewegingen (CSD) van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam. Na haar overlijden in 1993 heeft het IISG, waar de afdeling CSD inmiddels was ondergebracht, hierop een aanvulling gekregen. Het hele archief verkeerde in een vrijwel ongeordende staat. Aangezien Tine Hofman zich bij een verscheidenheid aan onderwerpen betrokken voelde, en zich dikwijls inzette voor problemen van particulieren die een beroep op haar deden, heeft het veel tijd gekost om materiaal dat bij elkaar hoorde bijeen te brengen. Ook nu nog is het verband tussen bepaalde stukken en haar activiteiten niet altijd duidelijk. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de bijzondere verzameling pamfletten die tot het archief behoort. Is zij betrokken geweest bij het maken van een pamflet, heeft zij het verspreid, of heeft zij het alleen maar verzameld? Een ander probleem, dat samenhangt met het voorgaande, betreft het toeschrijven van stukken aan de verschillende leden van de familie Hofman. Hoewel veruit de meeste stukken te maken hebben met activiteiten van Tine, zijn sommige stukken waarschijnlijk via Hannes, Hans en Meta Hofman in het archief terechtgekomen. Soms is niet duidelijk van wie bepaalde stukken afkomstig zijn. Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 3

4 Tot de nalatenschap van Tine en Hannes Hofman behoorde onder meer een omvangrijke verzameling audiovisueel materiaal, zoals foto's, fotoboeken, smalfilms en geluidsbanden. Deze zijn, samen met enkele affiches, overgebracht naar de afdeling Beeld en Geluid. De periodieken en publicaties die een aanvulling vormden op de catalogus van het IISG zijn overgebracht naar de bibliotheek. Het documentatiemateriaal dat verband hield met de belangrijkste aktiviteiten van Tine Hofman (de Vietnambeweging, de strijd tegen de woningnood en de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt) is voor een deel bij het archief gehouden. Een aantal pamfletten is overgebracht naar de pamfletten-collectie van de afdeling CSD. Van deze pamfletten is een kopie in het archief gebleven. Bewerking Lijst gemaakt door Jan van der Hoef in Onderwerpen Geografische namen Netherlands Personen Hofman, Meta Organisaties CPN Wijkcentrum d'oude Stadt Thema's Riots, revolutions and protests Materiaaltype Archival material Raadpleging en gebruik Raadpleging Vrij Aanbevolen citeerwijze Archief Tine Hofman, inventory number..., International Institute of Social History, Amsterdam Bijlagen Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 4

5 INLEIDING Dit archief is de neerslag van het bewogen leven van Trientje Harinck, geboren op 7 maart 1924, en Johannes Hermanus Hofman, geboren op 5 augustus Beiden zijn beter bekend onder hun roepnaam: Tine en Hannes. Ze trouwden in maart 1946, en kregen drie kinderen: Johannes Hermanus (Hans), geboren in september 1946, Meta, geboren in april 1948, en Robert, geboren in april Hannes, sinds zijn kindertijd gehandicapt aan zijn linkerbeen, was van beroep haringkoopman, en tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet (binnen de CPN/De Waarheid). De vader van Tine was bestuurslid van de Bond van Invaliden, en had tijdens de Tweede Wereldoorlog onderduikers in huis. Vanaf de tweede helft van de jaren vijftig worden beiden - en met name Tine - actief in allerlei actiebewegingen. In 1957 wordt door Tine een actie gestart tegen de woningnood. Dit thema zal een belangrijke rol spelen in haar verdere leven. Een ander thema is de Tweede Wereldoorlog: ze is o.a. actief in het Verenigd Verzet Midden jaren zestig escaleert de Vietnamoorlog en ontstaat de Vietnambeweging. Zowel Hannes als Tine spelen daarin een belangrijke rol. In 1968 splitst een groep Amsterdamse Vietnamactivisten onder aanvoering van Tine Hofman zich af van de Actiegroep Vietnam, en gaat verder onder de naam Mobiele Eenheid Actiegroep Vietnam. In die tijd wordt ze door haar onvermoeibare strijdlust een boegbeeld van de hoofdstedelijke oppositie. Een nieuw hoofdstuk in Tine's leven begint in 1969, wanneer op haar initiatief binnen het wijkcentrum d'oude Stadt, waar ze sinds 1965 in de wijkraad zit, een werkgroep 'Leefbaarheid' wordt opgericht. Deze groep, die zich al snel de 'sectie woon- en leefklimaat' gaat noemen, wordt één van de motoren van de buurtbeweging in Amsterdam in het begin van de jaren zeventig, en een van de belangrijke actoren in de strijd tegen de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt. Tine Hofman wordt het gezicht van de Nieuwmarktbuurt, o.a. door haar gedichten die op muren van huizen in de Nieuwmarktbuurt worden geschilderd. Wanneer in 1975 de huizen in de Nieuwmarktbuurt worden gesloopt voor de aanleg van de metro, moeten ook Hannes en Tine Hofman verhuizen. Na veel omzwervingen komen beiden in Landsmeer terecht. Op 16 januari 1978 overlijdt Hannes. Tine begint een moeizame strijd om weer terug te keren naar Amsterdam. In augustus 1981 wordt bij een tragisch incident haar dochter Meta Hofman doodgeschoten door een politieagent. Het is het begin van weer een nieuw hoofstuk in het leven van Tine Hofman. De overheid - en met name de politie - mag zich nog meer verheugen in haar critische aandacht. In 1985 verhuist ze naar een huis aan het Waterlooplein met uitzicht op de Stopera. Hoewel het huis niet voor haar geschikt is, lukt het haar niet meer om een betere woning te krijgen. Op 29 mei 1993 sterft Tine Hofman. De ordening van het archief De ordening van het archief In 1985 heeft Tine Hofman een deel van haar archief overgedragen aan het Documentatiecentrum voor Sociale Bewegingen (CSD) van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam. Na haar overlijden in 1993 heeft het IISG, waar de afdeling CSD inmiddels was ondergebracht, hierop een aanvulling gekregen. Het hele archief verkeerde in een vrijwel ongeordende staat. Aangezien Tine Hofman zich bij een verscheidenheid aan onderwerpen betrokken voelde, en zich dikwijls inzette voor problemen van particulieren die een beroep op haar deden, heeft het veel tijd gekost om materiaal dat bij elkaar hoorde bijeen te brengen. Ook nu nog is het verband tussen bepaalde stukken en haar activiteiten niet altijd duidelijk. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de bijzondere verzameling pamfletten die tot het archief behoort. Is zij betrokken geweest bij het maken van een pamflet, heeft zij het verspreid, of heeft zij het alleen maar verzameld? Een ander probleem, dat samenhangt met het voorgaande, betreft het toeschrijven van stukken aan de verschillende leden van de familie Hofman. Hoewel veruit de meeste stukken te maken Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 5

6 hebben met activiteiten van Tine, zijn sommige stukken waarschijnlijk via Hannes, Hans en Meta Hofman in het archief terechtgekomen. Soms is niet duidelijk van wie bepaalde stukken afkomstig zijn. Tot de nalatenschap van Tine en Hannes Hofman behoorde onder meer een omvangrijke verzameling audiovisueel materiaal, zoals foto's, fotoboeken, smalfilms en geluidsbanden. Deze zijn, samen met enkele affiches, overgebracht naar de afdeling Beeld en Geluid. De periodieken en publicaties die een aanvulling vormden op de catalogus van het IISG zijn overgebracht naar de bibliotheek. Het documentatiemateriaal dat verband hield met de belangrijkste aktiviteiten van Tine Hofman (de Vietnambeweging, de strijd tegen de woningnood en de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt) is voor een deel bij het archief gehouden. Een aantal pamfletten is overgebracht naar de pamfletten-collectie van de afdeling CSD. Van deze pamfletten is een kopie in het archief gebleven. PLAATSINGSLIJST PERSOONLIJK 1 Persoonlijke stukken van Hannes en Tine Hofman map 2-5 Correspondentie mappen 2 Ingekomen Ingekomen Ingekomen Uitgaand Manuscripten en notities. c mappen 10 Stukken betreffende de woonsituatie map 11 Correspondentie met de Stichting map 12 Gerechtelijke stukken map Financiële stukken mappen 15 Jaarrekeningen betreffende de haringhandel van Hannes Hofman over de jaren , 1956, 1957, map 16 Overige stukken betreffende de haringhandel van Hannes Hofman map 17 Stukken afkomstig van J.A. Harinck en M. Harinck-Doesburg map NB. Deels stukken van de Bond van Invaliden. 18 Stukken betreffende Hans Hofman map NB. Zie ook nr Stukken afkomstig van Meta Hofman en haar kinderen map 20 Stukken betreffende Rob Hofman map 21 Correspondentie inzake het overlijden van Hannes en Meta Hofman map 22 Materiaal voor een tentoonstelling naar aanleiding van het overlijden van Tine Hofman map ACTIVITEITEN Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 6

7 Algemeen 23 Stukken betreffende activiteiten in de periode map 24 Stukken betreffende aktiviteiten in de periode map 25 Stukken betreffende aktiviteiten in de periode map 26 Plakboek met knipsels, pamfletten, correspondentie, foto's en overige stukken betreffende aktiviteiten in de periode map Vietnamacties 27 Correspondentie betreffende de Vietnambeweging map 28 Manuscripten en notities betreffende de Vietnambeweging map 29 Pamfletten van de Aktiegroep Vietnam en de Mobiele Eenheid Aktiegroep Vietnam map Stukken betreffende de Vietnambeweging mappen 34 Financiële stukken betreffende Vietnamacties map 35 Steunlijsten van de 'Hulpaktie voor slachtoffers napalm- en splinterbommen' map 36 Logboeken van Vietnamacties map 37 Condoleanceregister naar aanleiding van het overlijden van Ho Tsji Min pak 38 Stukken betreffende handtekeningenactie(s) tegen de Vietnamoorlog pak 39 Adressenbestand van personen uit Amsterdam die waarschijnlijk deel uitmaakten van de Vietnambeweging. c doos 40 Plakboek met pamfletten, correspondentie, foto's, knipsels en overige stukken betreffende Vietnamacties en overige acties deel 41 Stukken betreffende de arrestatie van Hannes Hofman tijdens een Vietnamdemonstratie op 16 oktober map Activiteiten in de Nieuwmarktbuurt Stukken betreffende wijkcentrum d'oude Stadt mappen Stukken betreffende de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt mappen (januari-juli) (augustus-december) Pamfletten van de Aktiegroep Nieuwmarkt map 51 Stukken betreffende het buurtcentrum 'De Boomspijker' en de Bewonersraad Nieuwmarkt map Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 7

8 52 Stukken betreffende een handtekeningenactie ter ondersteuning van de open brief, geschreven door diverse groeperingen in de Nieuwmarktbuurt op 15 november 1974 aan de Gemeenteraad map 53 Kaarten, bouwtekeningen en plattegronden van delen van de Nieuwmarktbuurt en het Waterlooplein map 54 tukken betreffende standpuntbepalingen van politieke partijen, organisaties en personen inzake de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt map 55 Stukken betreffende samenwerking met andere actiegroepen map 56 Stukken betreffende verbouwingsplannen van 'De Smederij' map 57 Persberichten, pamfletten, folders, correspondentie, notities en overige stukken, afkomstig uit café 't Hoekje Om map 58 Stukken betreffende het 60- en 65-jarig huwelijksfeest van het echtpaar Uijtendaal omslag 59 Stukken betreffende het bejaardenwerk in de Nieuwmarktbuurt Stukken betreffende de Nieuwmarktbuurt na map 61 Stukken betreffende de werkgroep Metrokunst map 62 Stukken betreffende de actie 'Eerste Hulp in de Binnenstad' map Overig 63 Stukken betreffende de CPN map 64 Stukken betreffende de herdenkingen van de Februaristaking in 1961, 1965 en map 65 Stukken betreffende de openbare studiedag 'A'dam denk effe na' map 66 Stukken betreffende activiteiten van Tine Hofman in verschillende hulpverleningsorganisaties map 67 Stukken betreffende Sociëteit De Kring omslag 68 Stukken betreffende activiteiten naar aanleiding van de dood van Meta Hofman map 69 Stukken betreffende de Stichting Onrecht map 70 Stukken betreffende audiovisuele onderwerpen map 71 Teksten van politieke-, buurt- en strijdliederen. c map 72 Stukken betreffende sociaal-culturele onderwerpen map 73 Stukken van en betreffende derden map Stukken betreffende diverse onderwerpen mappen DOCUMENTATIE Krantenknipsels betreffende de familie Hofman mappen NB. Zie ook nrs en Hannes en Tine Hofman Hans Hofman Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 8

9 79 Meta Hofman Krantenknipsels betreffende de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt en overige onderwerpen dozen Publicaties betreffende de vredesbeweging c.q. Vietnambeweging omslag 84 Publicaties betreffende de Nieuwmarktbuurt, de aanleg van de metro door de Nieuwmarktbuurt, en het gemeentelijk beleid ten aanzien van de binnenstad pak 85 Publicaties betreffende diverse onderwerpen in Amsterdam map 86 Periodieken met artikelen over de Nieuwmarkt map 87 Periodieken uit de Nieuwmarkt map 88 Buurtkranten uit Amsterdam map 89 Pamfletten betreffende de Vietnamoorlog map 90 Pamfletten betreffende woonproblematiek, stadsvernieuwing en buurtstrijd map 91 Stukken betreffende de Provobeweging map 92 Stukken betreffende de Socialistische Jeugd map 93 Stukken betreffende de subcultuur en jongerencultuur map Pamfletten betreffende diverse onderwerpen mappen Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 9