Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen. Programma. Doelen. 1
|
|
- Tania Bertha Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Professionaliseringsprogramma Passend Onderwijs, Amsterdam Zuid-Oost Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen Dianne Roerdink & Moniek Sanders 28 januari Programma Welkom Begrijpend lezen: voorkennis, didactiek en leerlijnen Type lezers Eigen casus Eigen groep Plan van aanpak OPP Afspraken 2 Doelen Je kent / weet: de leerlijn begrijpend lezen welke materialen je kunt gebruiken welke instructie een leerling nodig heeft hoe je dit organiseert binnen je klas. Je kunt: een OPP/plan van aanpak opstellen voor een leerling op gebied van begrijpend lezen 3 1
2 Wat is begrijpend lezen? Met eentreuriggezichtnamde soldaat afscheid van zijn geliefde Met eentreuriggezichtnamde zeeman afscheid van zijn geliefde Met eentreuriggezichtnamde vertegenwoordiger afscheid van zijn geliefde Effectief verbeteren van leesvaardigheid: inzichten Voorwaardelijk Technisch lezen op niveau Voldoende woordenschat (Tekstdekking: % is nodig voor tekstbegrip) Kennis van de wereld Aanpak Motiverend lezen Evidence based leesstrategieën (6-7) + transfer zaakvakken Effectieve instructie door de leerkracht, directe instructiemodel, waarbinnen; hardop denkend voordoen (modelen); Zelfstandig begrijpend lezen heeft geen effect op de ontwikkeling van de vaardigheid, zeker niet voor zwakke lezers Werkvormen waarin leerlingen samenwerkend leren dragen bij aan de begrijpend leesvaardigheid Opschrijven (bijv. in een schema) heeft positief effect op het leesproces; voor hoger niveau een belangrijke studievaardigheid Leerlijn begrijpend luisteren en lezen groep 1,2,3 Fictieteksten, zie groep 1-3 Kinderen doen kennis en inzicht op om uit te groeien tot gemotiveerde lezers. Aanbod woorden en teksten die je tegenkomt in het dagelijks leven en in spel Ze ontdekken dat geschreven taal een functie heeft Kinderen doen gerichte ervaring op met voorlezen en zelf bekijken van prentenboeken Ze ontdekken de samenhang tussen gesproken en geschreven tekst Aandacht voor lezen gaat verder dan alleen leesplezier: besef van verhaalopbouw, verhaalstructuur, functie titel etc. Variëteit prentenboeken, versjes en verhalen 6 2
3 Leerlijn begrijpend lezen groep 3/4 Voortzetting aanbod groep 1,2 Is bekend met variatie aan prentenboeken, versjes (voorgelezen) Speels toepassen van selecte groep van strategieën op het bovenstaande Plus: Uitbreiding van aangeboden strategieën 1/2 Geleidelijke verschuiving in toepassing van strategieën van fictie naar zakelijke teksten 7 Kenmerken ontwikkeling groep 4-5 en verder: Ontwikkeling groep 4-5 en verder: Technisch lezen vraagt nog veel aandacht. Woordenschat en woordkennis nog in ontwikkeling De leeswoordenschat neemt toe Complexere woorden en zinnen Door veel lezen groei op andere ontwikkelingsgebieden. Meer inzicht in de opbouw en het thema van verhalende teksten. 8 Vervolg leerlijn, groep 4-5 en verder: Zakelijke teksten, groep 4-5 en verder: Zie vorige dia, plus: Leerlingen leren onderscheid maken tussen verschillende tekstsoorten Ze leren inzien dat elke tekstsoort eigen tekstkenmerken heeft. Ervaring met de reflectie op teksten 9 3
4 Leesmotivatie bovenbouw, normale ontwikkeling Ll. Kunnen vrij boeken kiezen die passen bij hun belangstelling en leeftijd. Accentverschuiving naar het begrijpen van fictieteksten en het ontwikkelen van een literaire smaak. Een rijk en gevarieerd aanbod van fictie is voorwaardelijk voor waardering fictie en poëzie. Voor kinderen met een OPP is het bovenstaande NIET vanzelfsprekend. 10 Einddoelen begrijpend lezen 7/8 Kan hoofdgedachte van een tekst weergeven. Kan onderscheid maken tussen hoofd-en bijzaken. Kan relaties leggen tussen tekstdelen en teksten. Ordent informatie voor een beter begrip. Legt relaties tussen tekstuele informatie en meer algemene kennis. Kan bedoeling van tekstdelen en/of specifieke formuleringen duiden. Kan bedoeling van de schrijver verwoorden. Herkent beeldspraak. 11 Doorgaande lijn lezen Groep 1/2 3/4 5/6 7/8 4
5 OPP groep 7/8 -als groep 5/6+ Fictieteksten- Algemene beschrijving en tekstkenmerken: 1F (minimumniveau eind groep 8) Kan jeugdliteratuur belevend lezen, eenvoudige structuur. Tempo waarin de spannende of dramatische gebeurtenissen elkaar opvolgen is hoog. Poëzie en liedjes hebben bij voorkeur een verhalende inhoud en emotionele lading. Zakelijke teksten-algemene beschrijving en Tekstkenmerken: 1F (minimumniveau eind groep 8) Eenvoudige teksten Eenvoudige structuur lage informatiedichtheid, belangrijke informatie gemarkeerd of herhaald, frequent gebruikte woorden. tekstsoorten: informatief, instructief (o.a. routebeschrijving, opdracht in methode) en betogend (o.a. reclames). 13 Zorgleerlingen Leerlingen die (op onderdelen) uitstroom 1F niet behalen Leerroute 1: cognitief hoog; met dispensatie of hulpmiddelen: 1F/1S vmbotof hoger Leerroute 2: benedengemiddelde cognitie; taal-of rekenachterstand; vmbob/kb: 1F met extra ondersteuning Leerroute 3: lage cognitie; vso/praktijk: 1F op onderdelen 14 Van wat naar hoe Plan van aanpak: 1. Instructie (hoe) 2. Interventie/methodiek (hoe) 3. Organisatie (wanneer) 15 5
6 Lezersprofielen Probleemlezer Micro-, macro - Schoolse lezer Micro+, macro - Compenserende lezer Micro -, macro + Goede lezer Micro +, macro + % goed % goed % goed beantwoord beantwoord beantwoord Micro Meso Macro Deelvaardigheden Deelvaardigheden Micro Meso Macro Deelvaardigheden Wat voor type lezer is jouw OPP leerling? Opdracht: Bespreek met je schoudermaatje wat voor een type lezer jouw OPP leerling is. Indien je geen OPP leerling hebt voor begrijpend lezen, neem dan een leerling van aanpak 1 in gedachten. 17 Mijn groep onder de loep Datamuur Cito Begrijpend lezen Kinderen met lage woordenschat: streep eronder Kinderen met lage technisch leesvaardigheid: * erbij Hoe ziet mijn groep eruit? 18 6
7 Organisatie Tijd voor begrijpend leesonderwijs: Groep Er wordt elke week gelezen minuten 5en minuten 30 minuten 7 en minuten 30 minuten Doelgerichte instructie en oefening -Voorlezen (kans om strategieën te bespreken) en evt te modellen -Begrijpend lezen -Voorlezen -Begrijpend lezen -Voorlezen Lestijd Verspreid dit over verschillende momenten -Verspreid dit over twee keer -Verspreiddit over twee à drie keer 19 Technisch lezen Woordenschat Begrijpend leesles Strategieën (transfer) Onderhoudsprogramma voortgezet technisch lezen Alle leerlingen, gericht op doel van de groep, Aanpak woordenschat, bijv.: Met woorden in de Weer, Woordenschatlijn taalmethode, Woorden oefenen en controleren Preteachingmoeilijke woorden en voorkennis activeren Tekst voorlezen Begrijpend leesles volgens activerende directe instructiemodel, modelen van strategieën, rolwisselend leren Transfer naar lezen van zaakvakteksten Instructie en verlengde instructie/begele ide verwerking concentreert zich op leesstrategieën 21 7
8 Instructie behoefte Schoolse lezer: Compenserende lezer: Probleem lezer: 22 Plan van aanpak 2. Interventies/methodiek Welke interventies passen jullie toe? 23 Plan van aanpak Organisatie Tijd voor leesonderwijs: Staat er voor de hele groep minimaal 60 minuten per week op het rooster voor begrijpend lezen in groep 5 en 6? (voorkeur 2x 45 min) Staat er voor de hele groep minimaal 90 uur per week op het rooster voor begrijpend lezen in groep 7 en 8? (voorkeur 2 a 3 x 45 min) Krijgen risicolezers minimaal 1 uur extra leesonderwijs (directe instructie en begeleide oefening) per week? 24 8
9 Organisatie Inrichting en uitrusting van het lokaal Instructietafel en plek van instructietafel Plek van aanpak 3 ll. Stappenplan zichtbaar en binnen bereik van de kinderen? Poster met strategieën? Digibord? 25 Stap 1: verwachte uitstroom? Uitstroomniveau bepalen per vak, richtlijn: M5 = 42% M6 = 58% M7 = 75% M8 = 92% E5 = 50% E6 = 67% E7 = 83% E8 = 100% Uitstroombestemming, richtlijn m.b.t. leerrendement: Niveau Eind 8 Max. E5 = 50% M6-E6 = 58-67% E6 = 67% Type VO PrO VMBO b/k met LWOO VMBO Stap 2: tussendoelen? Welke tussendoelen (VS en FN) passen bij het verwachte uitstroomniveau? Welke inhoudelijke doelen passen hierbij?
10 Stap 3: plan van aanpak Wat ga je doen om de doelen te halen? Welke leerstof? Waar doet hij mee, waar krijgt hij eigen werk? Op welke momenten krijgt hij (extra) instructie en begeleide oefening? Leergebied Beginsituatie Doelstelling Activiteit en middelen met gebruik van protectieve factoren Organisatie (wie doet wanneer?) Registratie en evaluatie (hoe en wanneer?) Eigen casus Opdracht: Maak een begin met je eigen casus en stel een plan van aanpak op voor begrijpend lezen. 29 Evaluatie Je hebt/ weet: Kennis van de leerlijn van begrijpend lezen Kunt je eigen leerlijn voor begrijpend lezen opstellen Weet welke materialen je kunt gebruiken Weet welke instructie een leerling nodig heeft Weet hoe je dit organiseert binnen je klas. Je kunt: aan de slag met de praktijkopdracht
11 Afspraken binnen school Voor leerkracht: maak een plan van aanpakvoor een leerling met een OPP bij jou in de groep (of bij een collega). Voor IB: maak een OPP volgens het stappenplan voor een leerling bij jou op school. 31 Literatuurlijst Toetskalender lezen: ntent_article%5baction%5d=show&tx_sazcontent_article%5bcontr oller%5d=article&chash=51a296bb92#.vmfsopvovc8 E-learning-module begrijpend lezen: ntent_article%5baction%5d=show&tx_sazcontent_article%5bcontr oller%5d=article&chash=654c0fab5e#.vmfs8jvovc Volgende bijeenkomst Woensdag 18 maart: OPP & Rekenen 33 11
12 34 12
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen
Nadere informatieReferentiekaders taal en Goed Gelezen!
Referentiekaders taal en Goed Gelezen! In het Referentiekader doorlopende leerlijnen taal en rekenen is vastgelegd wat leerlingen moeten kennen en kunnen als het gaat om Nederlandse taal en rekenen/wiskunde.
Nadere informatieNaar een referentieniveau Nederlandse taal voor het primair onderwijs
Ronde 2 Harry Paus & Anita Oosterloo SLO, Enschede Contact: H.Paus@slo.nl A.Oosterloo@slo.nl Naar een referentieniveau Nederlandse taal voor het primair onderwijs 1. Inleiding De commissie Meijerink heeft
Nadere informatieDe doorgaande lijn, zwakke lezers en de bibliotheek. Kees Broekhof Sardes
+ De doorgaande lijn, zwakke lezers en de bibliotheek Kees Broekhof Sardes + Agenda Doorgaande lijnen rond lezen Wat zijn zwakke lezers? Welke maatregelen zijn mogelijk? Wat kan de bibliotheek doen? +
Nadere informatie8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Modelen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Hoe ziet het modelen er in de 21 ste eeuw uit? Is flipping the classroom dan
Nadere informatieDoorlopende leerlijnen taal
31 Doorlopende leerlijnen taal Doorlopende leerlijnen taal Concretisering van de referentieniveaus In januari 2008 bood de Expertgroep Doorlopende leerlijnen taal en rekenen haar rapport Over de drempels
Nadere informatiePassend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014
Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma
Nadere informatieAanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl
Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Doel Aan de slag met je eigen leespraktijk didactiek informatie leerlijnen
Nadere informatieGebruik van het Ontwikkelingsperspectief. 3 december 2014
Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief 3 december 2014 Inhoud Verwachtingen en doelen Stand van zakenm.b.t. OPP Het kind en de ouders Van perspectief naar doel vooreenleerlingmet gedragsproblematiek?
Nadere informatieLogopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt
Logopedie en Nieuwsbegrip Yvet van Noordt Wat beïnvloedt het begrijpend lezen? Levenservaring Kennis van de wereld Kennis van teksten GJLSKJLS;D Taal Mondelinge taalvaardigheid Kennis structuur taal Woordenschat
Nadere informatieTAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN
TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats
Nadere informatieInterventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer
Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken
Nadere informatieWerken met een ontwikkelingsperspectief
Werken met een ontwikkelingsperspectief Conferentie SPPOH 12 november 2014 Arjan Clijsen OPP driedimensionaal Hoe nu verder? Wat willen we bereiken? leerkracht Ik kan leermoment het niet bij benen. Help
Nadere informatieLeesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms
Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk
Nadere informatieGroep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4
Groep 4 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 75% van de leerlingen beheerst niveau AVI-E4 (teksten lezen) 90 % beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot twee- en drielettergrepige
Nadere informatieBegrijpend lezen. Groepsplan voor Begrijpend lezen. Versie 13-10-10. Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar:
Versie 13-10-10 Groepsplan voor Begrijpend lezen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen gebaseerd op groepsplan begrijpend lezen Melanie Koster, Gerard Regeling, Thea Minnegal, Han Nijhof en
Nadere informatieDe BLIKSEM-aanpak. Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands)
De BLIKSEM-aanpak Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands) Aan de orde komt Waarom BLIKSEM en wat houdt het in? Wat zijn de resultaten na twee jaar onderzoek op 40 scholen?
Nadere informatieDomein Lezen (van zakelijke teksten en van fictie)
Domein Lezen (van zakelijke teksten en van fictie) 1. Taken: (In Leerstoflijnen lezen beschreven is toegevoegd: Leesomgeving en Functies van lezen.) Leesomgeving - groot en gevarieerd aanbod aan zakelijke
Nadere informatieRol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)
36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin
Nadere informatiePassend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Spelling
Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Spelling 08-10-2014 Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Pien Ide pide@hetabc.nl Programma Voor wie stel je een OPP op? Hoe stel je een OPP op? Groeidocument
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs. Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013
Ontwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013 Perspectief op de ontwikkeling van kinderen.. als kijken in een glazen bol? Wat is het ontwikkelingsperspectief?
Nadere informatieAlles over. Grip op lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve
Nadere informatieLisbo Begrijpend Lezen
Wat en waarom Lisbo Begrijpend Lezen Begrijpend lezen op de Tine Marcusschool Technisch lezen op orde Verzoek CPS mee te doen aan Lisbo-BL 9 SBO-scholen + 1 school cluster 2 (ESM) Binnen het taal-leesverbetertraject
Nadere informatieWorkshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL
Workshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL 08-09-2016 WELKOM Voorstellen Workshopleiders: leerkrachten groep 7 Marion Stokman en Patrick van den Bosch Duur van deze workshop: +/- 30 min. INHOUD Samen kijken
Nadere informatieGroep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8
Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten
Nadere informatieVRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN
VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten
Nadere informatieGroepsplan voor Begrijpend lezen
Groepsplan voor Begrijpend lezen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen gebaseerd op groepsplan begrijpend lezen Melanie Koster, Gerard Regeling, Thea Minnegal, Han Nijhof en Britt van Agen
Nadere informatieen 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1
en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde
Nadere informatieTaalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer
Taalconferentie Hoera! Lezen Kansen en uitdagingen voor begrijpend lezen In gesprek met de inspectie Marja de Boer Programma Hoe beoordeelt de inspectie kwaliteit onderwijs BL? Uw beeld Een aantal misvattingen
Nadere informatieChecklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +
Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend
Nadere informatieONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN (BEGRIJPEND) LEZEN.WAT WERKT?
ONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN (BEGRIJPEND) LEZEN.WAT WERKT? Dr. Kees Vernooy Lector hogeschool Edith Stein Enschedese Lees- en Rekenverbeterplan september 2011 Wat is er nodig om van elk kind een goede
Nadere informatieLES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6
LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van
Nadere informatieBegrijpend Lezen APPRIS
Begrijpend Lezen Inhoud Begrijpend lezen Doelen, voorwaarden, problemen en strategieën Modelen Voordoen, hardop denken, oefenen Doelen van begrijpend lezen Het vinden van informatie, het thema en de hoofdgedachte
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
2015-2016 Onderdeel: Spelling Lesperiode: week 1 t/m week 3 Aantal lessen per week: 4 Methode: Nieuw Nederlands 5 e editie Hoofdstuk: 1F Spelling: verdubbeling en verenkeling. 1F Spelling: vorming van
Nadere informatieWoordenschat Een vak apart?
Woordenschat Een vak apart? Learning words Inside & out Tessa de With Enschede Woensdag 28 oktober 2009 3 Het voorbeeld van de muis Een model van het leren lezen Begrijpend luisteren Woordenschat Technisch
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 Is spellingonderwijs nog relevant als we met behulp
Nadere informatieBasisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen
Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatiePROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI
PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI (Dit programma is in 2011 aangepast aan de meest recente AVI-indeling van het CITO.) Het leren lezen is voor veel leerlingen een proces dat veel inspanning
Nadere informatiemijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren
mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 95% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen
Nadere informatieDe Taalbrug: 2F van vmbo naar mbo. De doorlopende leerlijn Nederlands
Hoe motiveer je docenten om mee te doen? Hoe beoordeel je de vaardigheden? Hoe maak je de beschrijvingen van het rapport Over de drempels met taal werkbaar? Hoe zorg je ervoor dat leerlingen betrokken
Nadere informatieEven opfrissen Waarom een OPP? Wat is een OPP? De wetgeving. Waarom een OPP? Aandachtspunten
Waarom een OPP? Even opfrissen Reflectie Wat is volgens jou de meerwaarde van een OPP? 20 oktober 2015 Wat heeft het kind eraan? Wat heeft leerkracht eraan? Janneke van Loon Nadine Machielsen Wat is een
Nadere informatieHet IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen
Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieTAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen
TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieBegrijpend lezen algemeen
Begrijpend lezen algemeen Wat is begrijpend lezen? Begrijpend lezen is het construeren en achterhalen van de betekenis van teksten. Tijdens het lezen legt de lezer voortdurend relaties tussen de tekst
Nadere informatiekwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.
kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus
Nadere informatieAlles over. Leeslink. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve
Nadere informatie2012-2016. Beleidsplan Begrijpend Lezen
2012-2016 Beleidsplan Begrijpend Lezen 0 Inhoud Beschrijving doelgroep... 2 Visie op onderwijs... 2 Basisvisie... 2 Leerinhouden/ activiteiten... 2 Vakdidactiek begrijpend lezen... 3 Doelen voor het lezen
Nadere informatieTechnisch lezen. Wat is technisch lezen?
Technisch lezen Wat is technisch lezen? Technisch lezen is het verklanken van woorden en zinnen. Goed technisch kunnen lezen is een voorwaarde voor alle andere aspecten van lezen. Nadat er in de onderbouwgroepen
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2
Nadere informatieL e e s p. Presentatie. Wat is Leesparade?
Presentatie L e e s p a r a de Wat is Leesparade? Complete methode voortgezet technisch lezen Doorlopende leerlijn van groep 4 t/m 8 Lijn voor leesbegrip, leespromotie & woordenschat Passend onderwijs:
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2
Nadere informatieBegrijpend Luisteren
WORKSHOP PRENTENBOEKEN Begrijpend Luisteren in de onderbouw van de basisschool Doel Een theoretische verdieping en praktische voorbereiding om een prentenboek interactief voor te kunnen lezen. Begrijpend
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op
Nadere informatieMarzano (2003) Scholen maken het verschil
Programma Effectieve directe instructie Opfrismiddag 20 oktober 2010 Dortie Mijs Wat is het IGDI-model? Verdieping op twee aspecten: - Doelen formuleren - Werken met IGDI in een combinatiegroep Voorbereiden
Nadere informatieDe school over de drempel met taal!
De school over de drempel met taal! Aan de slag met de referentieniveaus Laura Punt Met medewerking van: Anne-Marieke van Loon Marjan van der Maas Kris Verbeeck s-hertogenbosch, KPC Groep, 2008 Deze publicatie
Nadere informatieLezen Denken Begrijpen. Begrijpend lezen op de Valentijnschool
Lezen Denken Begrijpen Begrijpend lezen op de Valentijnschool De pikkel en de wob Een wob mufte zijn frinse fruin. Een pikkel beunde snerp in de fruin van de wob. Groes mijn bale fruin,loeg de wob biest.
Nadere informatieBLIJF GELUKKIG OP SCHOOL
BLIJF GELUKKIG OP SCHOOL Werken met een eigen leerlijn & OPP op de basisschool Dienst Ambulante Begeleiding WSNS Uitgangspunten en visie Wat is een eigen leerlijn? Een leerling heeft een eigen leerlijn
Nadere informatieCHECKLIST DIFFERENTIATIE IN DE SCHOOL. Op schoolniveau zijn afspraken gemaakt over: (voor zover van toepassing in de visie op differentiëren)
CHECKLIST DIFFERENTIATIE IN DE SCHOOL Elementen effectief onderwijs 1. Differentiëren in Schooldoelen Op schoolniveau zijn afspraken gemaakt over: (voor zover van toepassing in de visie op differentiëren)
Nadere informatiePLG Leerkrachten Midden- en bovenbouw
PLG Leerkrachten (6) PLG Leerkrachten Midden- en bovenbouw 16 juni 2010 vs 1.0 100422 Agenda 1. Introductie 1.1: Terugblik vorige plg s 1.2: Ambities Omdat Elk Kind Telt 1.3: Doelen vandaag 1.4: Vormen
Nadere informatieLeerstofoverzicht Lezen in beeld
Vaardigheden die bij één passen, worden in Lezen in beeld steeds bij elkaar, in één blok aangeboden. Voor Lezen in beeld a geldt het linker. Voor Lezen in beeld b t/m e geldt het rechter. In jaargroep
Nadere informatieKleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2
Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieTaal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011
Servicedocument Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011 Calibris Kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport Postbus 131 3980 CC Bunnik T 030
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Theorie strategieën
Nadere informatieSchooljaarplan Didactisch handelen
Schooljaarplan 2014-2015 Schooljaarplan 2014 2015 Didactisch handelen Effectieve instructie Borgen van eerder gemaakte afspraken; bewaken van de doorgaande lijn Coaching door directie op team en individueel
Nadere informatieLezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces
Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Mariët Förrer is Senior consultant CPS onderwijsontwikkeling en advies te Amersfoort. E-mail: m.förrer@cps.nl Dit artikel verkent, vanuit het perspectief van
Nadere informatieAgenda onderwijsavond bovenbouw
Agenda onderwijsavond bovenbouw Kerndoelen PO Referentieniveaus Onderwijsinhoud op de Bron Wat komt er aan bod in groep 6-7-8 Leren in de echte wereld Kerndoelen PO: Wat moeten kinderen kennen en kunnen
Nadere informatieMieneke Langberg, Nina Boswinkel, SLO Hannelore Veltman, KPC Groep
Mieneke Langberg, Nina Boswinkel, SLO Hannelore Veltman, KPC Groep Programma Korte kennismaking Toelichting doel van Passende perspectieven Over welke leerlingen hebben we het? Keuzes in doelen Inzet van
Nadere informatieTAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN
TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats
Nadere informatieBegrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend
Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend Over BLIKSEM De BLIKSEM-aanpak Het BLIKSEM-onderzoek Samenwerkingsproject van: Expertisecentrum Nederlands, Mienke Droop HCO Den Haag, Willy van
Nadere informatieDocument vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:
Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd
Nadere informatieRichtlijn Het Activerende Directe Instructie Model
Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Omschrijving Verwijzing naar Doelgroep Opsteller Intern document die uitleg geeft over het activerende directe instructiemodel. Vaardigheidsmeter Betrokken
Nadere informatieMarijke Kaatee curriculum ZOMERSCHOOL
DOELSTELLINGEN Vergroten woordenschat Vergroten functionele taalvaardigheid Voorkomen stilstand of teruggang Binding met de stad Amsterdam Coherent ochtend- en middagprogramma UITGANGSPUNTEN Leerrendement
Nadere informatieVisie leesbevordering
Visie leesbevordering Leesbevordering zien we als basis van het totale leesonderwijs Zonder aandacht voor leesbevordering mist het technisch lezen een belangrijke stimulans. Leesbevordering is dus niet
Nadere informatieBegrijpend luisteren Karin van de Mortel
Begrijpend luisteren Karin van de Mortel LOAN 10 en 11 april 2018 WWW.CPS.NL Karin van de Mortel k.vandemortel@cps.nl 06 29044614 1. Achtergrondkennis begrijpend luisteren en lezen 1 Luisteren -> Lezen
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieHandboek technisch lezen
Handboek technisch lezen in de basisschool Instructie en didactiek in de doorgaande lijn Voor groep 1 t/m 8, ook sbo Karin van de Mortel Aafke Bouwman Inhoud & Voorwoord en leeswijzer INHOUD Voorwoord
Nadere informatieDoelen. Wat doen we eraan in groep 1-2. Boekentaal BEGRIJPEND LUISTEREN MET STRATEGIEËN. Waar gaat het om bij begrijpend lezen?
Doelen BEGRIJPEND LUISTEREN MET STRATEGIEËN Je weet welke factoren begrijpend lezen beïnvloeden Je kunt vertellen hoe de doorgaande lijn in de didactiek voor begrijpend lezen eruit ziet Je weet hoe je
Nadere informatieWoordenschatonderwijs. Ideeën, modellen en (werk)vormen die de leerkrachten kunnen inzetten in de klas om het woordenschatonderwijs
Schooljaar 2011-2012 Woordenschatonderwijs Ideeën, modellen en (werk)vormen die de leerkrachten kunnen inzetten in de klas om het woordenschatonderwijs te verbeteren opbrengsten Schooljaar 2012-2013 Woordleerstrategieën
Nadere informatieDe theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan
De theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan 1. Globaal lezen a. Lees eerst altijd een tekst globaal. Dus: titel, inleiding, tussenkopjes, slot en bron. b. Denk na over het onderwerp,
Nadere informatieLezen in het PRO en BBL. Wat is PRO? Wat lezen leerlingen in PRO? Wat helpt hen om het lezen te verbeteren? Wat kunnen bibliotheken nog meer doen?
Lezen in het PRO en BBL Wat is PRO? Wat lezen leerlingen in PRO? Wat helpt hen om het lezen te verbeteren? Wat kunnen bibliotheken nog meer doen? Stand van zaken 1. Wat is succesvol in contact met de scholen?
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel (SOP) format swv ZOUT
Schoolondersteuningsprofiel (SOP) format swv ZOUT Zakelijke gegevens Naam school Obs Piet de Springer Straat Prinsenplein 1 3947PG Langbroek Telefoon 0343562303 Mailadres info@obspietdespringer.nl Website
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieAfwijken van de methode & leerlijnen en klassenmanagement
Welkom Afwijken van de methode & leerlijnen en klassenmanagement Bijeenkomst 30 januari 2019 Presentatie door: Christa Oudejans c.oudejans@cedgroep.nl SWV Zuid Kennemerland Een aparte leerlijn binnen je
Nadere informatieOpbrengsten De Stapsteen schooljaar 2014-2015
Opbrengsten De Stapsteen schooljaar 2014-2015 Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen 1 Inleiding 3 Verantwoording 3 Ons onderwijs 7 Leerstofgebied overstijgend. 7 Totale uitstroom schooljaar 2014-2015
Nadere informatieprogramma Deel 1. rekenverbeterplan Opstellen van een groepsplan Algemeen gedeelte Leesverbeterplan groep 1 en 2 Nieuwe AVI
programma Algemeen gedeelte Leesverbeterplan groep 1 en 2 Nieuwe AVI Opbrengstgericht en werken 08-11-2010 Ad Kappen Deel 1. Terugblik rekenverbeterplan 03-11-10 Interactiewijzer Schema OGW en HGW Toetsen
Nadere informatieWerken met tussendoelen in de onderbouw
Laura Punt 2013 Werken met tussendoelen in de onderbouw Interactief lees- en schrijfonderwijs Inhoud Het waarom en het wat van tussendoelen Aansluiting tussen po en vo Werken met tussendoelen Voorbeelden
Nadere informatieeffectieve leesondersteuning Zwakke lezers motiveren in steunlessen of in klasverband diac ademie toetsing, training en advies
. effectieve leesondersteuning Zwakke lezers motiveren in steunlessen of in klasverband diac ademie toetsing, training en advies effectieve leesondersteuning Zwakke lezers motiveren in steunlessen of in
Nadere informatieJong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers
Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende
Nadere informatieGEMEENSCHAPPELIJKE VISIEONTWIKKELING OP LEESONDERWIJS
AANSLUITING PO-VO ONTWIKKELING/ DIFFERENTIATIE GEMEENSCHAPPELIJKE VISIEONTWIKKELING OP LEESONDERWIJS Dit document bevat de procesbeschrijving van de leergemeenschap taal uit de ketenverbinding van Openbaar
Nadere informatieOnderdeel: Spelling - ANV Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:
Klas: IG2 HV Onderdeel: Spelling - ANV Aantal lessen per week: 2 Nieuw Nederlands 5 e editie Hoofdstuk: & 2 Blz. 33 t/m 35 Digitale methode F Spelling: verdubbeling en verenkeling. F Spelling: vorming
Nadere informatieMeedoen met de Monitor
Meedoen met de Monitor Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school wil doelgericht samenwerken met de bibliotheek om de taalontwikkeling van de leerlingen te stimuleren. Dat gebeurt
Nadere informatieOpbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan
Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct
Nadere informatieThoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid
Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012 Is er een probleem met ons leesonderwijs? Wat leert onderzoek ons? Hoe zou dat er in de praktijk uit moeten zien? Opbrengst Samenvatting Gemiddelde
Nadere informatie