Kleurenblindheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kleurenblindheid www.cjggooienvechtstreek.nl"

Transcriptie

1 regio Gooi en Vechtstreek Kleurenblindheid

2 n Kleurenblindheid Kleurenblindheid is een aangeboren en erfelijke stoornis in het kleurenzien. In de meeste gevallen gaat het om een probleem met het waarnemen van de kleuren rood en groen. n Kleuren zien In ons netvlies zitten twee soorten zenuwcellen; staafjes en kegeltjes. De staafjes zijn gevoelig voor licht en zorgen ervoor dat ook in het schemerdonker nog kan worden gezien. De kegeltjes zijn gevoelig voor kleuren; rood, groen en blauw. Op het netvlies en in de hersenen worden deze drie basiskleuren gemengd en zo kunnen talloze kleurnuances worden gezien. Om kleuren te kunnen onderscheiden is wel voldoende licht nodig. Als er te weinig licht is nemen de staafjes het van de kegeltjes over en neemt het zien van kleuren af.

3 n Kleurenblind Kleurenblindheid kent verschillende verschijningsvormen. Volledig kleurenblind zijn maar heel weinig mensen. De meeste kleurenblinden hebben problemen met de rode en groene kleuren; het rode- of groengevoelige kegeltje is dan afwijkend. Bij een heel kleine groep kleurenblinden is het blauwgevoelige kegeltje afwijkend. Mensen met kleurenblindheid hebben moeite met het onderscheid tussen rood, groen, oranje, bruin, geel, pastelkleuren en grijs. Bijna een derde van hen ziet zelfs helemaal geen rood; rood ziet er dan hetzelfde uit als donkergrijs of zwart. In Nederland is ongeveer 1 op de 12 mannen en 1 op de 200 vrouwen kleurenblind. Bij kinderen is kleurenblindheid soms moeilijk op te merken omdat het kind bij bepaalde tinten wel leert om de juiste kleur te benoemen. Het zegt bijvoorbeeld: Ik zie de kleur als groen, maar iedereen noemt het bruin. n Erfelijkheid Kleurenblindheid is erfelijk bepaald. Dat vrouwen er gunstiger uitspringen komt doordat het geslachtsbepalende X-chromosoom verantwoordelijk is voor de afwijking. Vrouwen hebben twee X-chromosomen (XX) en mannen slechts één (XY). Dus één foutje in het Xchromosoom bij mannen leidt al tot verminderd kleurenzien, terwijl dit bij vrouwen pas gebeurt als ook het tweede X-chromosoom de afwijking vertoont. Dit maakt ook dat ouders die zelf niet kleurenblind zijn, kleurenblindheid kunnen doorgeven aan hun kinderen.

4 n Consequenties Als iemand kleurenblind is, wordt dit niet erger, maar het zal ook niet overgaan. De afwijking is niet te verhelpen met speciale lenzen of brillen. Het is wel belangrijk om de leerkracht van uw kind op de hoogte te brengen, omdat het kunnen onderscheiden van kleuren nodig is bij bijvoorbeeld het lezen van tabellen met kleurstaven of bij het gebruik van de atlas. Ook kunnen letters en afbeeldingen op een computerscherm bij bepaald kleurgebruik soms niet goed zichtbaar zijn voor iemand met kleurenblindheid. Bij het kiezen van een opleiding of beroep is het van belang om u goed te laten informeren over eventuele eisen die gesteld worden aan het kleurenzien. Bij sommige beroepen worden namelijk extra hoge eisen gesteld aan het vermogen om kleine kleurverschillen te kunnen onderscheiden. Denk daarbij aan de elektricien die te maken krijgt met kleurcodering van bedrading. n Meer informatie Website waarop ook testen staan. Informatieve boeken Een regenboog is een cirkel en nog veel meer over kleuren van Hugh Taylor. Aan de hand van korte teksten, illustraties in kleur en proeven wordt informatie gegeven over kleuren. Vanaf ca. 9 jaar. Uitgave: Ars Scribendi, 2003 Licht & zicht van Jon Richards. Aan de hand van proeven, die stap voor stap worden uitgelegd, ontdek je hoe we dingen kunnen zien en hoe we de verschillende kleuren kunnen herkennen. Met kleurenfoto s. Vanaf ca. 10 jaar. Uitgave: Ars Scribendi, 2003

5 Voor vragen over opgroeien en opvoeden n Uitgave 2012 Centrum voor Jeugd en Gezin Gooi & Vechtstreek n Inhoudelijke redactie GGD Gooi & Vechtstreek, afdeling Jeugdgezondheidszorg

Werkstuk Biologie Kleurenblind

Werkstuk Biologie Kleurenblind Werkstuk Biologie Kleurenblind Werkstuk door een scholier 1252 woorden 12 februari 2006 6,9 103 keer beoordeeld Vak Biologie INHOUDSOPGAVE - voorwoord - test - het oog - daltonisme - erfelijk - het eiland

Nadere informatie

Jeugdpuistjes www.cjggooienvechtstreek.nl

Jeugdpuistjes www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Jeugdpuistjes n Jeugdpuistjes Puistjes en mee-eters kunnen je leven aardig vergallen. Uit je omgeving krijg je vast te horen dat jeugdpuistjes (ook wel acne genoemd) erbij horen

Nadere informatie

Beste ouder(s)/verzorger(s),

Beste ouder(s)/verzorger(s), Beste ouder(s)/verzorger(s), U vraagt zich soms af wat uw kind in groep 1 en 2 leert m.b.t. het vak rekenen. Rekenen is één van de basisvaardigheden die jonge kinderen goed onder de knie moeten krijgen.

Nadere informatie

Stap voor stap: Het Preventief Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar

Stap voor stap: Het Preventief Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar Stap voor stap: Het Preventief Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar Doelstelling van deze presentatie De leerlingen van je klas krijgen dit schooljaar een medisch onderzoek op school. Wat gebeurt

Nadere informatie

Waarneming zintuig adequate prikkel fysiek of chemisch zien oog licht fysiek ruiken neus gasvormige

Waarneming zintuig adequate prikkel fysiek of chemisch zien oog licht fysiek ruiken neus gasvormige Paragraaf 7.1 prikkel Signalen die een zintuigcel uit de omgeving opvangt actiepotentiaal Verschil in elektrische lading over de membraan van een zenuwcel op het moment van een impuls adequate prikkel

Nadere informatie

Level 1. Vul het juiste woord in

Level 1. Vul het juiste woord in Level 1 Vul het juiste woord in Keuze uit: Gen, Allel, Locus, Dominant, Recessief, Co-dominantie, Monohybride kruising, Dihybride kruising, Autosoom, Autosomale overerving, X-chromosomale overerving, Intermediair

Nadere informatie

Gestoord kleuren zien

Gestoord kleuren zien Gestoord kleuren zien Wat is gestoord kleurenzien? In het oog zitten cellen die gevoelig zijn voor kleuren. Deze cellen heten kegeltjes. Er zijn kegeltjes voor de drie hoofdkleuren rood, groen en blauw.

Nadere informatie

Kleurbeheer. Of Colormanagement

Kleurbeheer. Of Colormanagement Of Colormanagement Alles begint zoals altijd met Licht Wit licht is eigenlijk een spectrum van alle soorten gekleurd licht Licht valt op een voorwerp en wordt weerkaatst op ons netvlies Ons netvlies bevat

Nadere informatie

Het oog (H2) Harro Reeders. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Het oog (H2) Harro Reeders. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Harro Reeders 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/65524 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

VRAGENBLAD 1. gsm. zon. haard / kachel / verwarming laser. Rood Oranje Geel Groen Blauw (nu cyaan) Indigo (nu blauw) Violet

VRAGENBLAD 1. gsm. zon. haard / kachel / verwarming laser. Rood Oranje Geel Groen Blauw (nu cyaan) Indigo (nu blauw) Violet VRAGENBLAD 1 Kleur kan alleen waargenomen worden als er licht is. Licht bestaat uit elektromagnetische stralen in de vorm van golven De afstand die een golf aflegt binnen één seconde is de golflengte Het

Nadere informatie

1. In- en uitwendige anatomie van het oog

1. In- en uitwendige anatomie van het oog 1. In- en uitwendige anatomie van het oog Inwendige anatomie Oogspieren: oog bewegen Hoornvlies: oog beschermen Harde oogrok: oog beschermen Iris: oogkleur bepalen, lichtinval bepalen Lens: licht breken

Nadere informatie

Level 1. Vul het juiste woord in

Level 1. Vul het juiste woord in Level 1 Vul het juiste woord in Keuze uit: Gen, Allel, Locus, Dominant, Recessief, Co-dominantie, Monohybride kruising, Dihybride kruising, Autosoom, Autosomale overerving, X-chromosomale overerving, Intermediair

Nadere informatie

Spelen en bewegen met uw peuter www.cjggooienvechtstreek.nl

Spelen en bewegen met uw peuter www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Spelen en bewegen met uw peuter www.cjggooienvechtstreek.nl n Spelen en bewegen met uw peuter In de leeftijd van één tot vier jaar maken kinderen een grote ontwikkeling door op

Nadere informatie

Kijken met je hersenen

Kijken met je hersenen Kijken met je hersenen Prof. Johan Wagemans Laboratorium voor Experimentele Psychologie, KU Leuven Welkom Goed geslapen? Hersenen goed uitgerust? Ogen en oren goed gewassen? Vijf zintuigen? Wat we doen

Nadere informatie

Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet

Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet Defensie en Veiligheid Marcel Lucassen 2 Keuringseisen NOG m.b.t. kleurenzien Verschillende testen : Ishihara (24 /38 platen) Farnsworth Panel D15 Hardy, Rand en

Nadere informatie

regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl

regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl n Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat

Nadere informatie

Voor deze les heb je nodig: een computer met internet verbinding

Voor deze les heb je nodig: een computer met internet verbinding Voor deze les heb je nodig: een computer met internet verbinding Klik op de volgende link : http://www.spreekwoord.nl/ Op deze pagina kun je allerlei Nederlandse spreekwoorden en gezegdes vinden. In de

Nadere informatie

Voorwoord. Inhoud : 1. Wat is dyslexie 2. Onderzoek 3. Hulp middelen 4. Logopedie 5. Mijn dyslexie 6. Nawoord

Voorwoord. Inhoud : 1. Wat is dyslexie 2. Onderzoek 3. Hulp middelen 4. Logopedie 5. Mijn dyslexie 6. Nawoord Voorwoord Ik hou mijn spreekbeurt over Dyslexie. Zelf heb ik ook dyslexie. Ik hoop dat jullie mij beter begrijpen wat dyslexie is en wat het betekent om dyslexie te hebben. Ook waarom ik een laptop en

Nadere informatie

Tekstboek. VMBO-T Leerjaar 1 en 2

Tekstboek. VMBO-T Leerjaar 1 en 2 Tekstboek VMBO-T Leerjaar 1 en 2 JHB Pastoor 2015 Arnhem 1 Inhoudsopgave i-nask Tekstboek VMBO-T Leerjaar 1 en 2 Hoofdstuk 1 Licht 1.1 Licht Zien 3 1.2 Licht en Kleur 5 1.3 Schaduw 10 1.4 Spiegels 15 Hoofdstuk

Nadere informatie

Lens plat of lens bol?

Lens plat of lens bol? Lens plat of lens bol? Lens plat of lens bol? In de verte kijken: plat Spannen kringspieren of radiale spieren in iris? Spannen kringspieren of radiale spieren in iris? Van donker naar licht: pupil wordt

Nadere informatie

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Echtscheiding en kinderen Kinderen zien het gezin waarin zij zijn grootgebracht vaak als een eenheid die er altijd was

Nadere informatie

EEN KIND MET KLEURZINSTOORNIS? Wat nu?!

EEN KIND MET KLEURZINSTOORNIS? Wat nu?! Arteveldehogeschool Katholiek Hoger Onderwijs Gent Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs J. Gerardstraat 18 9040 Sint-Amandsberg EEN KIND MET KLEURZINSTOORNIS? Wat nu?! Begeleider(s) Tom Ollieuz

Nadere informatie

Samenspel. Anatomie oog, lenzen, gele vlek, kegels / staafje 17.2 behind blue eyes

Samenspel. Anatomie oog, lenzen, gele vlek, kegels / staafje 17.2 behind blue eyes HFST 17 Samenspel Samenspel 17.1 Een ogenblik Anatomie oog, lenzen, gele vlek, kegels / staafje 17.2 behind blue eyes Hersenen, ganglioncellen, bipolairecellen, zichtbaar licht 17.3 Zie je wat je ziet?

Nadere informatie

Over (fop)spenen, duimzuigen en open mond ademen www.cjggooienvechtstreek.nl

Over (fop)spenen, duimzuigen en open mond ademen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Over (fop)spenen, duimzuigen en open mond ademen www.cjggooienvechtstreek.nl n Over (fop)spenen, duimzuigen en open mond ademen Zuigen op een fopspeen of duim is slecht voor de

Nadere informatie

Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Hoofdpijn Hoofdpijn bij kinderen komt regelmatig voor. Vaak is de oorzaak duidelijk, bijvoorbeeld slaapgebrek, drukte of lawaai.

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

Verzadigde kleuren/ zuivere kleuren

Verzadigde kleuren/ zuivere kleuren Kleurencirkel Een kleurencirkel is een gemakkelijke manier om kleuren te rangschikken. In een cirkel zie je de primaire kleuren citroengeel, magenta rood en cyaanblauw. Daar tegenover liggen de secundaire

Nadere informatie

Basic Creative Engineering Skills

Basic Creative Engineering Skills Visuele Perceptie Oktober 2015 Theaterschool OTT-1 1 Visuele Perceptie Op tica (Gr.) Zien leer (der wetten) v.h. zien en het licht. waarnemen met het oog. Visueel (Fr.) het zien betreffende. Perceptie

Nadere informatie

Kinderwens spreekuur Volendam

Kinderwens spreekuur Volendam Kinderwens spreekuur Volendam Voor wie is deze folder? Deze folder is voor mensen afkomstig uit Volendam met kinderwens. Wat is het kinderwens spreekuur? Het spreekuur is een samenwerking tussen de afdelingen

Nadere informatie

SPREEKBEURTMAP KENPO KARATE

SPREEKBEURTMAP KENPO KARATE SPREEKBEURTMAP KENPO KARATE Wat is Kenpo Karate? Kenpo Karate is een sport voor het leren van zelfverdedigingstechnieken. We leren allemaal oefeningen om een lastige situatie of een groep te herkennen

Nadere informatie

Kijken vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Kijken vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63356 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van

Nadere informatie

Praktijk voor KinderEefke & Jeugd Psychologie van Rensch Opvoeden is niet altijd makkelijk! ÒIk sta je graag bij om twijfels over de opvoeding of ontwikkeling van je kind weg te nemen. Jullie kind staat

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Oog Inleiding De meeste mensen hebben 5 zintuigen. Het gezichtsvermogen om te zien, het gehoor om te horen, de reuk om te ruiken, de smaak om te proeven en het gevoel om te voelen. Met zintuigen maak je

Nadere informatie

Werken als decorateur

Werken als decorateur Profielvak Bouwen, Wonen en Interieur Serienummer: Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk op pagina 5 van dit werkboek. Te activeren tot: COLOFON Uitgeverij: Auteur(s): Inhoudelijke redactie:

Nadere informatie

Allereerst moeten we de letters kunnen zien

Allereerst moeten we de letters kunnen zien Leren lezen doe je met je lijf We hebben vroeger allemaal met meer of minder moeite leren lezen. We gaan ervan uit dat ieder mens met een normale intelligentie kan leren lezen. Toch zijn er in ons land

Nadere informatie

Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl

Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl n Opvoeden en puberteit De puberteit is de periode waarin kinderen zich tot volwassenen ontwikkelen. Een bewogen en spannende

Nadere informatie

inh oud 1. Inleiding 3 2. Kijken en zien 4 3. Proefjes 4. Hoogte, breedte en diepte 5. Gefopt door licht en donker 6. Gefopt door schuine lijnen

inh oud 1. Inleiding 3 2. Kijken en zien 4 3. Proefjes 4. Hoogte, breedte en diepte 5. Gefopt door licht en donker 6. Gefopt door schuine lijnen Je ogen bedrogen inhoud 1. Inleiding 3 2. Kijken en zien 4 3. Proefjes 5 4. Hoogte, breedte en diepte 6 5. Gefopt door licht en donker 7 6. Gefopt door schuine lijnen 7 6. Gefopt door kleur 8 7. Gefopt

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 23 oktober 2012 Nr.05

NIEUWSBRIEF 23 oktober 2012 Nr.05 NIEUWSBRIEF 23 oktober 2012 Nr.05 Algemeen: HONDEN OP HET SCHOOLPLEIN Gisteren is er weer een kind op het schoolplein gebeten door een kleine hond. Gelukkig bleek de schade mee te vallen. Toch doen wij

Nadere informatie

Testen van kleurzin in het CLB

Testen van kleurzin in het CLB Testen van kleurzin in het CLB Wat is zinvol? Dr. Kris Broeckaert VWVJ Kleurzinstoornissen kleurzin functie van de kegeltjes in het netvlies 3 soorten: rood, groen, blauw kleurzinstoornissen minder gevoelig

Nadere informatie

Golflengte: licht is een (elektromagnetische) golf met een golflengte en een frequentie

Golflengte: licht is een (elektromagnetische) golf met een golflengte en een frequentie Golflengte: licht is een (elektromagnetische) golf met een golflengte en een frequentie Spectrum elektromagnetisch: licht met een kortere golflengte dan 400nm en licht met een langere golflengte dan 700

Nadere informatie

Wat is kleur eigenlijk?

Wat is kleur eigenlijk? Wat is kleur eigenlijk? Kleur kan je eigenlijk zien als licht. In een witte lichtstraal, bijvoorbeeld een straal van de zon, zitten alle kleuren van de regenboog. Weerkaatst zo n straal op een voorwerp

Nadere informatie

Ik praat aardig tegen iedereen. Ik houd mijn handen bij mezelf

Ik praat aardig tegen iedereen. Ik houd mijn handen bij mezelf SO pleinregels Interventiekaart Buitenspelen Pleinregels SO en VSO Ik luister naar de juf en de meester Ik praat aardig tegen iedereen Ik houd mijn handen bij mezelf Ik gebruik speelmateriaal zoals het

Nadere informatie

Praktijk voor KinderMaud & Jeugd Psychologie Simons Elke ouder kent het: Doe ik het wel goed? gevoel! ÒIk sta je graag bij om twijfels over de opvoeding of ontwikkeling van je kind weg te nemen. Jullie

Nadere informatie

Basic Creative Engineering Skills

Basic Creative Engineering Skills Visuele Perceptie November 2016 OTT-1 1 Visuele Perceptie Op tica (Gr.) Zien leer (der wetten) v.h. zien en het licht. waarnemen met het oog. Visueel (Fr.) het zien betreffende. Perceptie 1 waarneming

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jeugd & Gezin We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Is er iemand bij wie we terecht kunnen? Iemand die ons begrijpt? Ons kind heeft een beperking,

Nadere informatie

toets kleurenleer toets kleurenleer toets kleurenleer

toets kleurenleer toets kleurenleer toets kleurenleer cor haima toets kleurenleer toets kleurenleer toets kleurenleer Inleiding In deze opdracht worden opdrachten gegeven naar aanleiding van de cd-rom Basiskleur van het GOC. Getracht is zoveel mogelijk te

Nadere informatie

Atelier Theo Kerkhove Les 29 KLEURENLEER en KLEUREN MENGEN ( EEN SPECTRALET MAKEN )

Atelier Theo Kerkhove Les 29 KLEURENLEER en KLEUREN MENGEN ( EEN SPECTRALET MAKEN ) In deze les wordt aandacht besteed aan verschillende kleuren en de toepassing ervan. Naast vergroting van je kennis (de theorie), wordt je ook aangezet om (in de praktijk) te oefenen met het gebruik en

Nadere informatie

Groene vormgeving en styling

Groene vormgeving en styling Groene vormgeving en styling WEGWIJZER Deze module bestaat uit vier hoofdstukken. Elk hoofdstuk bestaat uit vijf vaste onderdelen: Oriëntatie, Theorie, Opdrachten, Terugblik en Begrippen. Elk onderdeel

Nadere informatie

X-gebonden overerving

X-gebonden overerving 12 Universiteit Gent - UG http://medgen.ugent.be/cmgg/home.php Tel. +32(0)9 240 36 03 X-gebonden overerving Université Libre de Bruxelles - ULB Tel. +32 (0)2 555 31 11 Vrije Universiteit Brussel - VUB

Nadere informatie

X-gebonden Overerving

X-gebonden Overerving 12 http://www.nki.nl/ Afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen http://www.umcgenetica.nl/ X-gebonden Overerving Afdeling Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

de rode cirkel de roze ster de witte ster de gele cirkel de paarse ster de blauwe ster de paarse cirkel de licht blauwe cirkel de turkoise ovaal

de rode cirkel de roze ster de witte ster de gele cirkel de paarse ster de blauwe ster de paarse cirkel de licht blauwe cirkel de turkoise ovaal de gele cirkel de paarse cirkel de rode cirkel cirkel de turkoise ovaal de zwarte ovaal de bruine ovaal de groene ovaal het oranje vierkant het paarse vierkant het blauwe vierkant het rode vierkant de

Nadere informatie

Stap voor stap: Het Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar

Stap voor stap: Het Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar Stap voor stap: Het Medisch Onderzoek voor het 1 ste leerjaar Waarom deze presentatie De leerlingen van het 1 ste leerjaar krijgen dit schooljaar een medisch onderzoek op school. We willen je hier graag

Nadere informatie

Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing

Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing Exoomsequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. De volgende onderwerpen komen aan bod:

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Jij in @risk Wat betekent dit? Jij staat sinds kort in @risk, de verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht. Waarom is dat? Wat betekent dit? En wat gebeurt er met

Nadere informatie

Zorg. Omdat een andere blik je leven verrijkt

Zorg. Omdat een andere blik je leven verrijkt Zorg vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt Je kind heeft autisme Je kind blijkt autisme te hebben. Waarschijnlijk had je al langere tijd een vermoeden. Ouders weten vaak al vroeg dat hun

Nadere informatie

Kleur. De 7 spectrale kleuren Kleurencirkel van Johannes Itten. Begrippen klas 1 t/m 3. Violet Indigo Blauw Groen Geel Oranje Rood

Kleur. De 7 spectrale kleuren Kleurencirkel van Johannes Itten. Begrippen klas 1 t/m 3. Violet Indigo Blauw Groen Geel Oranje Rood Kleur De zon is onze natuurlijke lichtbron. Het zonlicht bestaat uit golflengtes die trillen. De golflengtes trillen met verschillende snelheden. Onze ogen zien iedere golflengte als een andere kleur.

Nadere informatie

Promens Care GEZINSBEHANDELING

Promens Care GEZINSBEHANDELING GEZINSBEHANDELING Voor gezinnen waarvan ouders of kinderen met een verstandelijke en/of psychische beperking hulp zoeken bij opvoeden en opgroeien Promens Care We helpen u thuis! Opvoeden is een hele klus.

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg op de basisschool

Jeugdgezondheidszorg op de basisschool Jeugdgezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg op de basisschool Waarom Jeugdgezondheidszorg? Op de basisschool maken kinderen een enorme ontwikkeling door, niet alleen lichamelijk maar ook op sociaal en emotioneel

Nadere informatie

Autisme. Is mijn diagnose wel terecht? Over de zoektocht naar de juiste diagnose. 04-04-16 Titel in voettekst te wijzigen in menu Beeld

Autisme. Is mijn diagnose wel terecht? Over de zoektocht naar de juiste diagnose. 04-04-16 Titel in voettekst te wijzigen in menu Beeld Autisme Is mijn diagnose wel terecht? Over de zoektocht naar de juiste diagnose Autisme Wat is het Hoe wordt de diagnose gesteld Zin en onzin van de diagnose Wat ziet u op deze afbeelding? Wat ziet u op

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Zintuigen

Praktische opdracht Biologie Zintuigen Praktische opdracht Biologie Zintuigen Praktische-opdracht door een scholier 04 woorden 0 november 009 3,4 keer beoordeeld Vak Biologie Practicum zintuigen biologie Practicum : De tast Waar in de huid

Nadere informatie

Thema 7Oog, oogafwijkingen en oogcorrecties

Thema 7Oog, oogafwijkingen en oogcorrecties 07-01-2005 10:27 Pagina 1 Oog, oogafwijkingen en oogcorrecties Inleiding Het oog is een zeer gevoelig en bruikbaar optisch instrument. In figuur 2.56 zie je een aantal doorsnedentekeningen van het menselijk

Nadere informatie

Kleuren maken met Caran d Ache

Kleuren maken met Caran d Ache Kleuren maken met Caran d Ache De kleuren van je huid maken met Caran d Ache is best lastig. Er zijn een aantal basisregels die je kunt gebruiken. Kom je er niet uit met de bestaande kleuren uit de pakjes,

Nadere informatie

Nadelen multifocale kunstlens 8 Voordelen van een multifocale kunstlens 9 Verzekering, eigen bijdrage 9

Nadelen multifocale kunstlens 8 Voordelen van een multifocale kunstlens 9 Verzekering, eigen bijdrage 9 Een korte uitleg over de werking van het oog: De ooglens zit direct achter de pupil (de zwarte opening) en het regenboogvlies (het gekleurde deel van het oog, de iris). De ooglens en het hoornvlies zorgen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2016 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-16-1-b Dolfijnen Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 40 tot en met 53. Bij het

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met

Nadere informatie

BEVRAGING OVER HET VEILIGHEIDSGEVOEL VAN KINDEREN OP DE WEG NAAR EN VAN DE SCHOOL

BEVRAGING OVER HET VEILIGHEIDSGEVOEL VAN KINDEREN OP DE WEG NAAR EN VAN DE SCHOOL BEVRAGING OVER HET VEILIGHEIDSGEVOEL VAN KINDEREN OP DE WEG NAAR EN VAN DE SCHOOL Hallo. Dit is een anonieme vragenlijst voor de leerlingen van het 6 e leerjaar, het 1 e, 2 e en 3 e secundair en hun ouder(s)

Nadere informatie

Onderzoeksrapport: Zonder kleur geen smaak

Onderzoeksrapport: Zonder kleur geen smaak Onderzoeksrapport: Zonder kleur geen smaak Denise Blom - 1619313 Docent: Dick Swart Specialisatie: Visual Seminar: 2014-B Inhoudsopgave 1. Samenvatting 3 2. Introductie 4 3. Methoden 5 3.1 Deskresearch

Nadere informatie

Spel op het terrein van de lork. Doel : Maak om het snelst de puzzel. Hoe : Los zo snel mogelijk 13 opdrachten op.

Spel op het terrein van de lork. Doel : Maak om het snelst de puzzel. Hoe : Los zo snel mogelijk 13 opdrachten op. Spel op het terrein van de lork. Doel : Maak om het snelst de puzzel Hoe : Los zo snel mogelijk 13 opdrachten op. Benodigdheden : > 20 opdrachten (kan je uitbreiden met eigen opdrachten) > de puzzelstukken

Nadere informatie

China. Chinese karakters. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten

China. Chinese karakters. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten China Chinese karakters Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten Pagina 1 Colofon Chinese karakters Les voor groep 7/8 60 minuten Tekenen China - Chinese karakters - Leerkracht - handreiking Inleiding

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

ZICHT OP ZIEN VAN UW KIND IN FOR MATIE

ZICHT OP ZIEN VAN UW KIND IN FOR MATIE ZICHT OP ZIEN VAN UW KIND IN FOR MATIE Colofon Titel Zicht op zien van uw kind Auteurs???????????? Tekstredactie????? Een publicatie van Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) www.ncj.nl WAT ZIET EEN

Nadere informatie

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie?

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? U hebt te horen gekregen dat er bij u (of uw kind) mogelijk sprake is van familiaire exsudatieve vitreoretinopathie (FEVR). FEVR is een, weinig bekende,

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling Ons kind is anders dan andere kinderen. Wat is er aan de hand? Mijn dochter is in de puberteit. Hoe ga ik

Nadere informatie

Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm

Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm Samen uw kind stimuleren om Te doen en te ondervinden Acties te ondernemen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Scheelzien bij kinderen

PATIËNTEN INFORMATIE. Scheelzien bij kinderen PATIËNTEN INFORMATIE Scheelzien bij kinderen 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over scheelzien bij kinderen en de mogelijke behandeling daarvan.

Nadere informatie

jongeren vanaf 12 jaar

jongeren vanaf 12 jaar Na de schok... de draad weer oppakken Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar die betrokken zijn geweest bij een schokkende of ingrijpende gebeurtenis. Na de schok de draad weer oppakken Informatie voor

Nadere informatie

VMG BEELD- SCHERMTY- POGRAFIE. Methodiek. diverse media onder de loep

VMG BEELD- SCHERMTY- POGRAFIE. Methodiek. diverse media onder de loep VMG Methodiek BEELD- SCHERMTY- POGRAFIE diverse media onder de loep Leesbaarheid Algemeen Over het algemeen zijn er voor de opmaker een aantal zaken om rekening mee te houden als je iets opmaakt. Dit geld

Nadere informatie

september Linknieuws Inhoud OPENING -- KINDCENTRUM - Opening Kindcentrum - Nieuwe leerkracht voor de Taalgroep - Centrum Jeugd & Gezin op school

september Linknieuws Inhoud OPENING -- KINDCENTRUM - Opening Kindcentrum - Nieuwe leerkracht voor de Taalgroep - Centrum Jeugd & Gezin op school + OPENING -- KINDCENTRUM september Linknieuws Sinds twee jaar zijn wij samen met Peuterwerk de Schakel (SPO) en BSO de Nieuwe Link (de Schaepskooi) bezig met de ontwikkeling van een Kindcentrum. Dankzij

Nadere informatie

Auteur: Bernadette Theulet-Luzie Uitgeverij: Casterman ISBN10: ISBN13:

Auteur: Bernadette Theulet-Luzie Uitgeverij: Casterman ISBN10: ISBN13: over afval Groep 3/4 Recycleren: knutselen met kringloopmateriaal Stap voor stap wordt uitgelegd hoe je met kringloopmateriaal kunt knutselen. Voorzien van gekleurde tekeningen. Vanaf ca.8 jaar. Auteur:

Nadere informatie

Erfelijkheid. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage.

Erfelijkheid. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VMBO-GL en TL Erfelijkheid biologie CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 30 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat

Nadere informatie

het zien van uw kind

het zien van uw kind zicht op het zien van uw kind Wat ziet een baby? Waarom oogonderzoek? Heeft mijn kind een bril nodig? deze brochure geeft antwoord op deze en andere vragen Goede ogen zijn belangrijk voor uw kind, om de

Nadere informatie

CE toets HAVO (1) erfelijkheid

CE toets HAVO (1) erfelijkheid CE toets HAVO (1) erfelijkheid Schelpen Afbeelding 3 (zie de bron Schelpen) is een foto van schelpen van Argopecten irradians, een kamschelpsoort. Deze schelpdieren leven in de Atlantische oceaan langs

Nadere informatie

Docent: A. Sewsahai Thema: Zintuigelijke waarneming

Docent: A. Sewsahai Thema: Zintuigelijke waarneming HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA Docent: A. Sewsahai Thema: Zintuigelijke waarneming De student moet de verschillende typen

Nadere informatie

Kleurperceptie en kleur meten

Kleurperceptie en kleur meten Kleurperceptie en kleur meten het berekenen van kleurpunten in het CIELab systeem 1 Inleiding Dagelijks zien we om ons heen allerlei objecten die een kleur hebben. Kleurwaarneming is belangrijk voor ons

Nadere informatie

Vormgeving: GB Designers. uitleg huisstijl

Vormgeving: GB Designers. uitleg huisstijl Vormgeving: GB Designers uitleg huisstijl Vormgeving: GB Designers Kleurgebruik In de huisstijl van de Johannes Calvijnschool worden verschillende kleuren gebruikt. Deze zijn zoveel mogelijk gebaseerd

Nadere informatie

Chromosoomtranslocaties

Chromosoomtranslocaties 12 Afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen http://www.umcgenetica.nl/ Chromosoomtranslocaties Afdeling Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Centrum http://www.lumc.nl/4080/

Nadere informatie

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door

Nadere informatie

Denk als een wereldburger en gedraag je als een goede buur

Denk als een wereldburger en gedraag je als een goede buur Beste ouders en verzorgers van onze prachtige leerlingen, Wij vinden het prettig als u de deur sluit bij het verlaten van de school. De deur staat nu te vaak, te lang open. Iedereen is welkom in de school,

Nadere informatie

Onderzoek A Spuitwater Voedingskleurstof (in verschillende kleuren: oranje, geel, rood, groen) Bekertjes

Onderzoek A Spuitwater Voedingskleurstof (in verschillende kleuren: oranje, geel, rood, groen) Bekertjes 6-8 jaar Wetenschappelijke inhoud: Humane biologie Beoogde concepten/vaardigheden: Zintuigen Beoogde leeftijdsgroep: 6-8 jaar oud Duur van de activiteit: 2-3 lessen, al naargelang het aantal onderzoeken

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum http://www.toelatingsexamen-geneeskunde.be

Nadere informatie

BREINBREKERS EN ILLUSIES

BREINBREKERS EN ILLUSIES BREINBREKERS EN ILLUSIES BREINBREKERS Maak twee vierkanten die elkaar niet raken door acht lucifers te verwijderen. SCROL NAAR BENEDEN VOOR DE OPLOSSING OPLOSSING MENSEN DIE NAAR ELKAAR KIJKEN OPGAVE Opzet

Nadere informatie

Informatie internetpeiling onder ouders en verzorgers, Standaard lijst (LK)

Informatie internetpeiling onder ouders en verzorgers, Standaard lijst (LK) Algemene informatie De vragenlijst is op het internet toegankelijk op: http://www.comparant.nl/otplk Alle deelnemende scholen ontvangen in de begeleidende e-mail een algemeen toegangswachtwoord dat geldt

Nadere informatie

t Wiekendje www.dewieken.com Agenda: Vrijdag 25 september: Speelgoedtijd groepen 1/2. Woensdag 30 september: Spelletjesochtend groepen 1/2.

t Wiekendje www.dewieken.com Agenda: Vrijdag 25 september: Speelgoedtijd groepen 1/2. Woensdag 30 september: Spelletjesochtend groepen 1/2. t Wiekendje www.dewieken.com Agenda: Vrijdag 25 september: Speelgoedtijd groepen 1/2. Maandag 28 september: Week van de pauzehap. Dinsdag 29 september: GMR-vergadering. Woensdag 30 september: Spelletjesochtend

Nadere informatie

Erfelijkheid van de ziekte van Huntington

Erfelijkheid van de ziekte van Huntington Erfelijkheid van de ziekte van Huntington In de kern van iedere cel van het menselijk lichaam is uniek erfelijk materiaal opgeslagen. Dit erfelijk materiaal wordt ook wel DNA (Desoxyribonucleïnezuur) genoemd.

Nadere informatie

Steven Werbrouck 04-02-2000 Practicum 2: Schakelen van weerstanden

Steven Werbrouck 04-02-2000 Practicum 2: Schakelen van weerstanden Practicum 2: Schakelen van weerstanden 1. Situering Het komt vaak voor dat een bepaalde stroomkring meer dan één weerstand bevat. Men zegt dan dat de weerstanden op een bepaalde manier geschakeld werden.

Nadere informatie

9641 LT Veendam mgrbekkersschool@primenius.nl 0598-615375

9641 LT Veendam mgrbekkersschool@primenius.nl 0598-615375 Nieuwsbrief 37 10-06-2016 Pr. Bernhardlaan 87 Website Mgr. Bekkersschool 9641 LT Veendam mgrbekkersschool@primenius.nl 0598-615375 17-6 Kinderen om 15.00 uur vrij ipv 15.15 uur ivm teamuitje 20-6 Ouderavond

Nadere informatie