drs. E. Rost van Tonningen 28 september 2017

Transcriptie

1 Portefeuillehouder Datum raadsvergadering drs. E. Rost van Tonningen 28 september 2017 Datum voorstel 22 augustus 2017 Agendapunt Onderwerp Regionale Ruimtelijk-economische koers De raad wordt voorgesteld te besluiten: 1. de bijgaande 'Ruimtelijk-economische koers U10 - Ontmoetingsplaats voor Healthy Urban Living' vast te stellen; 2. Kennis te nemen van de uitvoeringsagenda 'Samen op weg naar een uitvoeringsagenda'. Inleiding De regio Utrecht is een van de meest competitieve regio s van Europa en kan met een verdere intensivering van de samenwerking, het afspreken van gezamenlijke ambities en het maken van duidelijke keuzes over waarin de gemeenten complementair zijn aan elkaar, haar positie en kracht voor de toekomst behouden en verder versterken. Het leef- en vestigingsklimaat gecombineerd met een centrale ligging, een hoogopgeleide bevolking en de landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten vormen de basis van een ontwikkeling die aan iedereen ten goede kan komen. Een ontwikkeling die ook aansluit bij de strategische agenda van de Utrecht Economic Board (EBU), die is gebaseerd op de kernkwaliteiten 'Groen, Gezond en Slim'. In de periode dat de gemeenten in de stadsregio waren ingedeeld binnen het Bestuur Regio Utrecht (BRU) was het regionale structuurplan met de daaraan gekoppelde uitvoeringsagenda de inhoudelijke basis op het vlak van met name ruimte, economie, wonen en mobiliteit. Vanaf het einde van de looptijd van dat structuurplan en de opheffing van het BRU hebben de regiogemeenten binnen het Netwerk U10 gewerkt aan een nieuwe en actuele inhoudelijke grondslag voor een gezamenlijke aanpak van de regionale opgaven. Allereerst zijn de regionale kwaliteiten benoemd en beschreven in de zogenoemde regioatlas (2015). Vervolgens zijn de lijnen naar de toekomst en de opgaven verwoord in een peilnota, die voor reactie is voorgelegd aan de gezamenlijke gemeenteraden. In de vergadering op 21 april 2016 besloot uw raad tot instemming met de conceptbrief van ons college, waarin onze inbreng ten aanzien van de ruimtelijk-economische koers van het Netwerk U10 was verwoord. In de brief werd met name aandacht gevraagd voor: - het behoud en de versterking van de kwaliteit en de beleving van natuur en landschap als groene contramal, die tegelijk ruimte kan bieden voor de ontwikkeling van de 'compacte stad'; - de inzet van onze gemeente in de subregio Utrecht Oost voor de ontwikkeling van de kenniseconomie vanuit het concept van de life science as met het Utrecht Science Park als motor en spin off; - de verdere ontwikkeling van een duurzaam en gezond mobiliteitssysteem met prioriteit voor fiets en openbaar vervoer en de ruimtelijke versterking van dit mobiliteitssysteem (transitoriented development, vooral in en rond bereikbaarheidsknooppunten). De brief is als bijlage toegevoegd aan dit voorstel. In de nu ter vaststelling voorliggende 'Ruimtelijk-economische koers U10 - Ontmoetingsplaats voor Healthy Urban Living' is de ambitie van de regio weergegeven in de navolgende toekomstbeelden: 1

2 - Utrecht wordt een internationaal erkende toonaangevende regio op het gebied van Life Sciences, gezondheid en duurzaamheid, - de samenwerkende gemeenten zijn hierin economisch zo veel mogelijk complementair aan elkaar, - binnen de regio worden voldoende woningen gerealiseerd voor alle doelgroepen; - de groei wordt bij voorkeur opgevangen op binnenstedelijke locaties ('compacte stad'); - er wordt ingezet op en voorrang gegeven aan duurzame mobiliteit; - groen, natuur en landschap zijn en blijven van hoge kwaliteit en zijn onmisbaar voor een regionale ontwikkeling waarin het gezond stedelijk leven centraal staat. Onze gemeente heeft met haar kenniseconomie, groene woonmilieu en het waardevolle buitengebied een duidelijke positie binnen de beschreven toekomstbeelden en kan daaraan ook in belangrijke mate bijdragen. Wij maken deel uit van het zogeheten 'daily urban system' van de regio en de stad Utrecht. Dit laat zich wellicht nog het best illustreren door het feit dat Utrecht circa 20 procent van zijn stadsgrens deelt met de gemeentegrens van De Bilt, dat belangrijke toevoerwegen over het spoor en de weg van en naar Utrecht door onze gemeente lopen en dat Utrecht in belangrijke mate voor onze inwoners werkgelegenheid biedt. Omdat een ruimtelijk-economische koers niet kan worden gelopen zonder daaraan uitvoering te geven, is bij het koersdocument een uitvoeringsagenda opgesteld waarin de hoofdlijnen van de koers thematisch in opgaven zijn vertaald. Deze de uitvoeringsagenda 'Samen op weg naar een uitvoeringsagenda' is nog niet voorzien van concreet uitgewerkte projecten en acties, maar een dynamisch stuk op basis waarvan uitvoeringsafspraken zullen worden gemaakt en acties en projecten zullen worden opgepakt. Beoogd effect Het geven van invulling en ambitie aan de toekomstige ontwikkeling in de stadsregio Utrecht en de stadsregionale samenwerking. Argumenten 1.1 Het is nodig om nieuwe afspraken te maken over de gezamenlijke regionale ambities. De kracht van de regio Utrecht lijkt bijna een vanzelfsprekendheid, maar is dat niet. De internationale concurrentie is groot. Na het regionale structuurplan van het BRU is het daarom nodig om binnen de regionale samenwerking in het Netwerk U10 nieuwe lijnen naar de toekomst te leggen en daaraan gezamenlijk te werken. De internationale topregio, beschreven in onder de Inleiding aangegeven toekomstbeelden, is aanmerkelijk meer dan de som der tien gemeenten en vraagt binnen de regionale samenwerking daarom focus, onderlinge aanvulling en wederkerigheid. 1.2 De ruimtelijk economische koers sluit aan bij de voor onze gemeente vastgelegde kernkwaliteiten en ambities. In het ambitiedocument 'Bilts Manifest' voor de strategische koers in de periode (raadsbesluit 28 januari 2010), de Structuurvisie Gemeente De Bilt 2030 (raadsbesluit 29 maart 2012) en de Nota economische beleid 2020 'Dynamiek binnen Groene Kaders' (raadsbesluit 27 maart 2008) heeft uw raad de strategische positie van onze gemeente duidelijk neergezet, onder meer als waardevolle groene en vitale contramal (natuur, cultuurhistorie en recreatie) voor de stad en de inzet op de kenniseconomie met de Life Science as tussen De Uithof en Berg en Bosch. 2

3 1.3 De ruimtelijk-economische koers vraagt om samenwerking en biedt ons kansen. Samenwerken vanuit complementariteit en wederkerigheid is ook een kwestie van geven en nemen: 'Wie zijn wij en waar zijn wij van'. Het aanbrengen van deze focus en de erkenning daarvan biedt kansen voor de economische vitaliteit van het buitengebied als groene contramal in de regio en voor de historisch sterke positie van de kenniseconomie in onze gemeente. Deze positie kan met nieuwe vestiging van bedrijven en instellingen (in onder meer Utrecht Science Park Bilthoven) een impuls geven aan onze lokale economie als onderdeel van toonaangevende regio voor life sciences, gezondheid en duurzaamheid. 2.1 De uitvoeringsagenda vertaalt de ruimtelijk-economische koers naar opgaven per thema. De uitvoeringsagenda is een document op hoofdlijnen. De agenda beschrijft de opgaven per thema en werkt door naar projecten in regionaal verband, maar ook naar projecten en acties binnen de afzonderlijke betrokken gemeenten. Het is daarom van belang dat het koersdocument mede richting gaat geven aan lokale beleidsvraagstukken en de daaraan gekoppelde uitvoeringsprogramma s. Kanttekeningen en alternatieven 1.1 Kanttekening: De koers is een product van de gezamenlijke U10-gemeenten. Regionale beleidsvorming is een kwestie van geven en nemen. Dat geldt voor alle tien gemeenten. Wensen en verlangens van de afzonderlijke gemeenten zijn daarom binnen de regionale context niet altijd één op één herkenbaar. De opgaven in het koersdocument zijn opgaven vanuit de regionale schaal, gekoppeld aan een ambitie met een internationaal perspectief. Het is ook aan de gezamenlijke gemeenten om de regie te nemen op de uitvoering. Dat is noodzakelijk, omdat een regio met al zijn aspecten en de daaruit voortkomende ambities en opgaven - zoals al gemeld - meer is dan de som der afzonderlijke gemeenten. 1.2 Kanttekening: Het koersdocument gaat verder dan een regionale samenwerking tussen lokale overheden. De regio kan zijn ambities en uitvoeringsagenda enkel realiseren in een nauwe onderlinge samenwerking tussen overheden, onderwijsinstellingen en bedrijven, de zogenoemde 'triple helix'. Het samenspel met alle betrokken partijen, EBU, Utrecht Science Park, de internationaal opererende instellingen en bedrijven, de Provincie Utrecht en het Rijk gaat een belangrijke rol spelen in het welslagen van de koers. 2.1 Kanttekening: De uitvoeringsagenda is een dynamisch document. De uitvoeringsagenda is een document op hoofdlijnen met opgaven per thema, waarvan uitwerking in projecten en uitvoering van acties mede afhankelijk is van de input van diverse belanghebbenden, als kennisinstellingen, bedrijven en medeoverheden (triple helix). De agenda moet flexibel genoeg zijn om aan de actualiteit te kunnen aanpassen en op ontwikkelingen te kunnen anticiperen. 3

4 1.1 Alternatief: De ruimtelijk economische koers niet vaststellen. In het geval uw raad zou besluiten om het koersdocument niet vast stellen, zou sprake zijn van een trendbreuk met de onder Argument 2.1 genoemde grote beleidsdocumenten en met de op 21 april 2016 gegeven positieve reactie op de peilnota. Het gevolg zou zijn dat onze gemeente zich buiten de belangrijkste ambities en opgaven van de regionale samenwerking plaatst, ondanks dat zij feitelijk onlosmakelijk deel uit maakt van het 'daily urban systeem' van de regio. Aanpak/ Uitvoering Om met de uitvoeringsagenda de slag te maken naar de uitvoering, zijn meerdere aspecten van belang. Allereerst zullen in regionaal verband de bestuurders de opgaven prioriteren en vertalen in concrete programma's en projecten waarvan de uitvoering moet worden opgepakt of voortgezet. Voor prioritering van de opgaven doet de uitvoeringsagenda een globaal voorstel. De individuele gemeenten moeten bijdragen aan de voor uitvoering benodigde capaciteit en middelen. In U10-verband werken wij aan de organisatie daarvan. De projecten moeten worden geadopteerd door een trekker die past bij de opgave. Als vervolg op (en ook al parallel aan) het besluitvormingsproces wordt de uitvoeringsagenda (op onderdelen) nader uitgewerkt in triple helix verband. Daarnaast wordt een aantal uit de koers voortkomende 'opdrachten' doorgeleid naar de verschillende bestuurstafels om verder te worden opgepakt, al dan niet in triple helix verband. Zodoende wordt gaandeweg ook de organisatie concreter. In bestuurlijk overleg met specifiek de EBU en de provincie is het (be)sturingsvraagstuk ook aan de orde. Communicatie Wij zullen uw besluit ter kennis brengen van de andere U10-gemeenten. De communicatie naar buiten het netwerk vindt plaats in U10 verband. Evaluatie Niet van toepassing. Kosten, baten en dekking Het voorgestelde besluit heeft geen budgettaire gevolgen. Burgemeester en wethouders van de gemeente De Bilt, de secretaris, de burgemeester, F.G. Wietses mr. S.C.C.M. Potters 4

5 Onderwerp: Regionale Ruimtelijk-economische koers Bijlagen bij het raadsvoorstel Meegezonden bijlagen 1. 'Ruimtelijk-economische koers U10 - Ontmoetingsplaats voor Healthy Urban Living'; 2. Uitvoeringsagenda 'Samen op weg naar een uitvoeringsagenda'. 3. Brief van april 2016 met reactie op Peilnota ruimtelijke-economische koers U10; 4. Voortgang en procesverloop van opstellen Ruimtelijk-economische koers U10. Stukken ter inzage Geheime stukken ter inzage (conform art. 25 Gemeentewet) n.v.t. n.v.t. Contactambtenaar: mevrouw H.E.J. den Hartog, T (030) , E H.denHartog@DeBilt.NL 5

6 Besluit van de raad De raad van de gemeente De Bilt; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 22 augustus 2017, met het onderwerp Regionale Ruimtelijk-economische koers; overwegende dat - de gemeente De Bilt - vooral op het vlak van mobiliteit, economie, wonen, recreatie, werkgelegenheid en onderwijs - onlosmakelijk deel uit maakt van het daily urbansysteem van de stadsregio Utrecht; - het wenselijk is om de kansen en opgaven die voortkomen uit deze positie waar nodig en mogelijk in regionaal verband op te pakken; - het behoud van de kracht en concurrentiepositie van de regio Utrecht gebaat is bij een sterke regionale samenwerking vanuit een gedeelde ambitie; - de regionale samenwerking in de opvolging van het regionaal structuurplan een nieuwe en geactualiseerde inhoudelijke grondslag behoeft; - de 'Ruimtelijk-economische Koers U10' kansen biedt voor het eigen gemeentelijke beleid, met name op het vlak van vitaal platteland, mobiliteit, wonen, duurzaamheid en klimaat en economie; - het daarom gewenst is om invulling en ambitie te geven aan de toekomstige ontwikkeling in de stadsregio Utrecht en de stadsregionale samenwerking; gelet op het bepaalde in artikel 108, lid 1, en 147, lid 2, van de Gemeentewet; BESLUIT: 1. de bijgaande 'Ruimtelijk-economische koers U10 - Ontmoetingsplaats voor Healthy Urban Living' vast te stellen; 2. Kennis te nemen van de uitvoeringsagenda 'Samen op weg naar een uitvoeringsagenda'. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 28 september 2017, de raad voornoemd, de griffier, de voorzitter, drs. T.B.W.M. van der Torre mr. S.C.C.M. Potters