Naar een BID/BIZ in België? Leren van ervaringen met BID/BIZ in Nederland

Transcriptie

1 Ondernemersfondsen en BIZ: belastingrecht voor ondernemers Naar een BID/BIZ in België? Leren van ervaringen met BID/BIZ in Nederland mr.dr. A.W. (Arjen) Schep Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden

2 Intro Belastingheffing door gemeenten in Nederland De BIZ in het kort Aantallen in Nederland De belangrijkste regels Ervaringen in NL: hints & tips

3 Belastingheffing door gemeenten in NL Gesloten stelsel (vs. Open stelsel in België) Belastingheffing gebaseerd op landelijke wet Invulling in verordeningen (België: reglement) Formele bepalingen hetzelfde voor belastingen en retributies Aanslag=belastingrechter (Rb, Hof en Hoge Raad)

4 BIZ in het kort Draagvlak meten, belasting heffen, subsidie uitkeren, activiteiten uitvoeren: 1. Initiatief ondernemers 2. BIZ-plan maken 3. Oprichting vereniging/stichting 4. Sluiten subsidieovereenkomst 5. Vaststellen belastingverordening 6. Draagvlakmeting 7. Belastingheffing 8. Uitkeren subsidie 9. Activiteiten uitvoeren

5 Aantallen in Nederland Evaluatie van de Experimentenwet 234 initiatieven voor een BIZ = 100,0% waarvan winkel/horeca gebieden % waarvan bedrijventerreinen % 113 x BIZ opgericht = 48,3% in aantal gemeenten: 60 waarvan winkel/horeca gebieden 78 69% waarvan bedrijventerreinen 35 31% 57 x BIZ afgestemd = 22,4% waarvan winkel/horeca gebieden 32 56% waarvan bedrijventerreinen 25 44%

6 Algemeen De belangrijkste regels Gemeente int en sluist door Aansluiting op reeds bestaande belasting (OZB) Alleen van niet-woningen Heffingsmaatstaf WOZ-waarde Alleen voor bepaalde activiteiten BI-Zone maximaal 5 jaar Daarna: opnieuw draagvlakmeting Tussentijds opheffen op aanvraag mogelijk

7 Activiteiten De belangrijkste regels Activiteiten in de openbare ruimte en op het internet (art. 1 lid 2) Gericht op het bevorderen in de BI-Zone van de leefbaarheid veiligheid ruimtelijke kwaliteit economische ontwikkeling Versterken economische kracht gebied Versterken ondernemerschap in gebied Versterken zelforganiserend vermogen vormen van gebiedspromotie inzet van park- of winkelstraatmanager

8 De belangrijkste regels Keuzemogelijkheden (Art. 1) Varianten belastingplichtigen Eigenaren Gebruikers Eigenaren en gebruikers Varianten maatstaf van heffing WOZ-waarde Waarde voor meerdere jaren mogelijk Waardeklassen mogelijk Vast bedrag (per categorie of voor beide categorieën)

9 De belangrijkste regels (Art. 2) Keuzemogelijkheden Varianten tariefdifferentiatie naar profijt van activiteiten Categorieën niet-woningen gebruikers naar onder meer Vestigingslocatie Bestemming Branche of sector (gebruiker) Categorieën niet-woningen eigenaren naar onder meer Vestigingslocatie Bestemming

10 (Art. 7 en 8) De belangrijkste regels Subsidieovereenkomst (uitvoeringsovereenkomst) Overeenkomst tussen gemeente en stichting/vereniging Eisen aan vereniging of stichting Subsidieverstrekking Subsidieovereenkomst Uitvoeringsbepaling (eis volgt uit bestemmingsheffingkarakter) Service Level Agreement (SLA) (art. 7-5) Jaarlijkse begroting activiteiten vooraf en rekening/verantwoording over uitgaven achteraf

11 (Art. 4 en 5) De belangrijkste regels Draagvlakmeting Na vaststelling verordening College van B&W schriftelijke draagvlakmeting College informatieplicht strekking van de verordening Waarborgen van vertrouwelijkheid van individuele stemmen Voldoende steun (hierna) Geldt zowel bij eerste BIZ als bij verlenging van BIZ De eisen: 50% opkomst, 2/3 voorstemmers eventueel ook >50% van totale WOZ-waarde van stemmers

12 Initiatief komt van de ondernemers! BIZ is geen recht, maar een gunst Niet alleen ondernemers maar gemeente moet ook echt willen (hoge uitvoeringskosten) Taakverdeling binnen de gemeente: belastingdienst faciliteert, economische zaken organiseert

13 Gemeente Zie: Organiseert 1 ingang voor ondernemers via website Beschrijft een stappenplan Beschrijft duidelijke deadlines en afspraken met ondernemers en hou je er zelf ook aan Maak een voorbeeld/format van een BIZ-plan Laat een informele draagvlakpeiling houden Verstrek evt. tevoren subsidie aan parkmanagers/winkelstraatmanagers om BIZ voor te bereiden Voordelen: Aanspreekpunt gemeente en ondernemers. Neemt veel voorbereidend werk uit handen van gemeenten en ondernemers Nadeel: Risico dat wel de manager wil, maar de ondernemers niet

14 Evaluatie Experiment Belangrijkste argumenten voor BIZ uit evaluatie: Financiering activiteiten Geen free-riders Ondernemers actief betrekken bij bedrijfsomgeving Verbetering kwaliteit bedrijfsomgeving Nadelen vanuit fiscaal/economisch perspectief Sterk gejuridiseerd vanwege aansluiting bij bestaande juridische instrumenten (bestemmingsbelasting, subsidie) Ondoelmatig instrument wat betreft opbrengst vs. kosten (zowel voor uitvoerende overheid als administratieve lasten ondernemers Beperkt tot bepaalde activiteiten

15 Samenvatting sterke punten BIZ Stevige juridische basis Goede afstemming tussen behoefte en (hoogte) betaling door draagvlakmeting Samen nadenken met partijen en gemeenten over toekomst van bedrijvengebied Discussie over verantwoordelijkheid gemeente voor gebied en eigen verantwoordelijkheid bedrijven (SLA) BIZ: mogelijkheid om af te schaffen in eigen hand: BIZ is van ondernemers en niet van gemeente Om de 5 jaar hereiking (kan ook een nadeel zijn) BIZ-gelden worden altijd besteed aan vooraf vastgestelde doelen Geen free-riders (vrijbuiters)