P. LOGIE S. Wallecan. Weten we wat we zien? of Zien we wat we weten? In de 21ste eeuw is het aanbod van digitaal beeldmateriaal overweldigend!
|
|
- Bernard Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 P. LOGIE S. Wallecan Weten we wat we zien? of Zien we wat we weten? In de 21ste eeuw is het aanbod van digitaal beeldmateriaal overweldigend! Leerlingen kunnen niet meer in de beelden kijken! Ze verliezen het verhaal in de foto! NOOD AAN: - duidelijke selectie - aantrekkelijke opdrachten - herkenbaarheid 1
2 UITGANGSPUNT: Hoe kunnen beelden de aardrijkskundeles kruiden? WERKVORM 1: schetsen in het beeld! Jaar 1: verplichte excursie reliëf!!! ideale gelegenheid om leerlingen met beeldmateriaal te leren omgaan!!! BEGINSITUATIE: De leerlingen hebben net het thema landschap en kaart gezien. Een korte inleiding op de excursie werd al gegeven. Opdracht: Maak een ruwe schets van het landschap zoals je het NU waarneemt. (Kemmelberg Ossuaire Français) 2
3 In de klas Ontdekken lln de: Kniklijnen Dallijnen Horizon Helling Hoogteverschil Kamlijn Ze overtrekken alle elementen van het reliëf op hun tekening! De actieve betrokkenheid en de sterke visualisatie zorgen voor een concrete vastzetting van alle termen. De leerlingen werken begeleid en zelfstandig WERKVORM 2: verbanden leggen met beelden! SITUATIE: De leerlingen krijgen elk een foto te zien. ze noteren zoveel mogelijk kenmerken tijdens deze observatieronde. Na deze fase gaan de leerlingen in groepjes zitten. Elke leerling beschrijft zijn foto voor de andere groepsleden. Daarna gaat men samen op zoek naar verbanden: Wat hebben de 4 foto s met elkaar gemeen? Wat is het onderwerp? Bedenk een passende titel voor de 4 foto s De leerlingen structureren alles in een klein schema en komen hun bevindingen met behulp van de foto s op powerpoint voorstellen. 3
4 Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Voorbeeld 3 4
5 WERKVORM 3: KLIMAAT door middel van BEELD, VIDEO & GRAFIEKEN Vaak beseffen we niet dat we overspoeld worden met geografisch beeldmateriaal. Talrijke televisieprogramma s brengen heel wat aardrijkskundige fenomenen onbewust aan het licht. Ook onze leerlingen worden overspoeld door heel wat tv-programma s. Vaak is de eerste vraag die ze s morgens aan elkaar stellen tvgebonden. Als aardrijkskundeleerkrachten moeten we hiervan gebruik maken om hun aandacht te trekken bij theoretische onderwerpen. Een typisch thema hiervoor is klimaat in het derde jaar. Meestal halen de leerlingen hun neus al op bij het horen van dit begrip. Hieronder vind je een mogelijkheid om de dagelijkse sleur en het doceren te doorbreken. UITWERKING De leerlingen werken per 2 De leerlingen combineren klimatogrammen, de foto s en de tvfragmenten met elkaar. Ze beschrijven telkens wat ze zien. Zo leren ze in de foto kijken De leerlingen maken gebruik van de determineertabel De leerlingen krijgen per vegetatiezone een korte definitie. Zo kunnen ze de kenmerken in het landschap en de films analyseren in het beeld. Via de determineertabel kunnen ze de grenswaarden correct aanduiden. 5
6 1 VEGETATIEDEFINITIES: Sneeuwwoestijn: eeuwige sneeuw, zonder vegetatie Toendra: mossen,grassen en struiken op ontdooide bovengrond Taiga: eindeloze naaldwouden, eventueel met berken Gemengd Woud: Ze bestaan uit naald- en loofbomen Hardbladige Vegetatie: Planten met harde bladeren, doornen Steppe: Uitgestrekte grasvlakten, geen bomen, verdorde struikjes Woestijn: Hier ontbreekt de vegetatie, enkel zand, rotsen en stenen Savanne: Uitgestrekte grasgebieden, vaak met bomen en struiken Tropisch Regenwoud: zeer dichte wouden met een rijke fauna en flora Met behulp van de definities leren de leerlingen gericht te kijken naar enkele populaire filmpjes! IJSWOESTIJN: TOENDRA: TAIGA: LOOFWOUD: HARDBLADIGE VEGETATIE: WOESTIJN: STEPPE: SAVANNE: TROPISCH REGENWOUD Stukje uit 70 onder nul Terug naar Siberië, met Martin Heylen Terug naar Siberië met Martin Heylen Het bos, met Sammy Tanghe uit Het Eiland Beste vrienden in Zuid-Spanje Fragment uit Parijs-Dakar Fragment uit Toast Kannibaal Fragment uit Toast Kannibaal of Dieren in nesten Fragment uit Stanley s Route of Peking Express De leerlingen noteren alles wat met vegetatie en klimaat gerelateerd is op een kladblaadje, zodat ze straks de vegetatie kunnen typeren! De leerlingen proberen daarna de filmpjes met de correcte foto en vegetatie (cf. definities) te verbinden! 6
7 Daarna krijgen ze een blad met klimatogrammen en plaatsnamen. De leerlingen determineren de klimaten en proberen met behulp van de atlas de plaatsnamen bij het correcte klimatogram te voegen. 1 PLAATSNAMEN J Malaga (Spanje) K Vostok (Antarctica) L In Salah (Algerije) M Puerto Limón (Costa Rica) N Antwerpen (België) O Trondheim (Noorwegen) P Odienné (Ivoorkust) Q Barrow (USA) R Los Angeles (USA) Uiteindelijk wordt alles in een eindoverzicht genoteerd. Met behulp van de determineertabel kan men ook de correcte grenswaarden bij elke klimaatzone noteren! Tenslotte kunnen de klimaatzones nog op kaart worden aangeduid! WERKVORM 4: Stellingen, grafieken en foto s Leerlingen hebben nood aan visualisatie tijdens de les! De vraag is echter wat wij (en dan vooral de leerlingen) uit die beelden kunnen halen. Wanneer we beelden enkel en alleen gebruiken ter illustratie of ter verduidelijking van het woord of de layout van onze cursus schieten we ons doel voorbij. Probleemstelling: Hoe kunnen we beter met beelden omgaan? 7
8 Een concrete toepassing: Problematiek van de (over)bevolking Problematiek van de hongersnood -spreiding van de huidige wereldbevolking -groei van de wereldbevolking (historisch, actueel): voorbeeld Niger -Ethiopië: honger, hulpgoederen Spreiding en bevolkingsgroei in de wereld Hoe gaan we te werk? Het is de bedoeling om een aantal stelling te koppelen aan enkele kaartjes en grafieken die de spreiding van de huidige wereldbevolking aantonen. Zo leren de leerlingen nadenken over een stelling en leren ze in het beeldmateriaal (hier grafieken) KIJKEN De leerlingen gaan in groepjes zitten De leerlingen krijgen een stellingenblad en een figurenblad De leerlingen overleggen met elkaar en plaatsen het cijfertje van de stelling op de juiste plaats in de figuur Elk groepje krijgt een aantal stellingen. Een leerling uit het groepje zal tijdens het evaluatiemoment hun keuze komen toelichten. Waarom plaatsen wij cijfer op deze plaats in de figuur? De andere groepjes krijgen een groene en een rode kaart! Ze overleggen of het antwoord van het andere groepje juist is. Bij een rode kaart kan het groepje zich verantwoorden! De leerkracht is scheidsrechter Je kan er ook een spelelement in stoppen: Juist antwoord: 2 punten, groene kaart 1 punt, rode kaart 1punt 8
9 VOORBEELD 1: Bevolkingsproblematiek 1. Georges is 63. Romina is er 12. Georges leeftijdsgenoten (+60) zijn de grootste bevolkingsgroep op aarde. 2. Yamina behoort bij de bevolkingsgroep die meer dan 1/3 van de wereldbevolking uitmaakt. 3. Pjotr, pas geboren, ligt op de materniteit. Hij vindt het er akelig stil. Hij is de enige baby in het gebouw! 4. Sambegou is het zevende kind van mama Matonge. Hij woont in het continent met de grootste bevolkingsaangroei. 5. In het zuidelijk halfrond is er slechts één gebied waar de bevolking niet toeneemt. 6. Xiu Wang woont in het continent dat in het jaar 2000 meer dan 2/3 van de wereldbevolking heeft. VOORBEELD 2: bevolking in Niger & België 1. Dubbel zoveel mensen moet rondkomen met evenveel water als in Vrouwen zijn het sterke ras, met meer dan 1,5% boven de 80! 3. In de jaren 50 spraken we in België van de babyboom. Ook Jean behoorde daarbij. In welke leeftijdscategorie zit hij nu? 4. Momenteel merken we een babyboom in Niger. 5. Je tachtigste verjaardag vieren is heel speciaal, het is heel weinigen gegeven. 6. De scholen krijgen steeds minder leerlingen over de vloer. 7. De pensioenkas moet steeds meer oudjes een pensioen bezorgen. 9
10 VOORBEELD 3: Ethiopië: geboorte en sterfte, hongersnood, hulpgoederen Instapoefening geen spelelement 1. Er heerst grote honger door droogte in Ethiopië. Er komt een benefietconcert voor het land. Alle grote zangers doen mee. Het wordt een groot succes. Ethiopië wordt overspoeld door voedselhulp. 2. De bevolking stijgt sterk. Er moeten steeds meer monden worden gevuld. De voedselhulp stijgt opnieuw sterk. 3. De plaatselijke boer jammert, zijn laatste koe is aan de droogte gestorven. Nu heeft hij zijn laatste voedselbron ( melk en bloed ) kwijtgespeeld. 4. Alhoewel het aantal geboortes immens stijgt, sterven er toch nog 15 op 1000 mensen. 5. De plaatselijke boer kan zijn akker niet bewerken, hij moet strijden tegen zijn buurland Eritrea. 6. De kinderen hebben een dik buikje, vreemd want ze lijden erge honger. 7. Door de oorlog moet men steeds meer voedsel aankopen, in plaats van het zelf te produceren. 50 geboortes en sterftes per 1000 mensen Ethiopië aantal personen geboortecijfer sterftecijfer 10
11 WERKVORM 5: Landschapslogica Een van de belangrijkste zintuigen van de mens zijn de ogen. Toch zien we maar een heel beperkt deel van wat er rondom ons is, of liever bekijken we maar een beperkt stukje van een landschap. Leerlingen zien vooral wat hen interesseert, wat in het oog springt, wat spectaculair is, Voor de lessen aardrijkskunde is het belangrijk dat leerlingen een breder beeld krijgen van het landschap. We willen ze leren zoeken naar relaties tussen de verschillende elementen die een landschap opbouwen, zowel de natuurlijke als de onnatuurlijke. Op die manier krijgen ze een beter beeld van zowel industrie, ruimtelijke ordening, toerisme, bevolking, Opdracht 1 Bekijk de foto enkele minuten en noteer wat je ziet op de foto. - wat zie je? - welke verbanden kan je zien? - wat is natuurlijk / onnatuurlijk? - Geef een titel aan de foto. Alisadr Cave - Iran 11
12 Carrière Napoleon Marquise (Fr.) Haven van Antwerpen Aiguille du Midi Chamonix (Fr.) (zicht vanuit het ZW) 12
13 Le bout du monde Sixt Fer à Cheval (Fr.) Opdracht 2 In kleine groepjes titels bespreken en beargumenteren Tot 1 passende titel komen per foto en kunnen verklaren waarom die titel gekozen is. Opdracht 3 Opstellen van tijdslijn waarop zowel de natuurlijke als de onnatuurlijke elementen op de foto gesitueerd worden Waarom vinden we dat daar? Uitgewerkt voorbeeld Uitgewerkt voorbeeld storthoop kraan wegen horizonlijn gebouw loodsen draadafsluiting begroeiing steengroeve kalksteenbodem 13
14 Welke verbanden kunnen we zien op de foto? kalksteenbodem steengroeve steengroeve wegen kraan steengroeve storthoop steengroeve draadafsluiting steengroeve loodsen steengroeve - kraan Titel voor de foto? Bodemwerken aanleg tunnel ontginning van een kalksteengroeve uitzicht op een steengroeve kolossale kraan om rotsblokken op te tillen kraan verstoort zicht - Situering op tijdslijn miljoen nu kalksteenbodem oceaan horizonlijn kraan draadafsluiting bebouwing wegen storthopen steengroeve 14
Planeet vol planten richtlijnen voor de animator
Planeet vol planten richtlijnen voor de animator 1. Algemene beschrijving Dit atelier sluit aan bij de leerstof van de lessen aardrijkskunde (2 de graad SO) rond plantengroei en klimaat. Dankzij onze enorme
Nadere informatie2 Landschapszones op aarde SO 1
Aardrijkskunde 1 havo/vwo 2 Landschapszones op aarde SO 1 Deze toets bestaat uit tien vragen: open vragen en meerkeuzevragen. Ook zijn er vragen waarbij de atlas (Grote Bosatlas, editie 54) nodig is. Bij
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieWerkwinkel: Geografische denkvaardigheden
Werkwinkel: Geografische denkvaardigheden Dag van de Aardrijkskunde 3 7 I. Mestdagh A. Vermeulen KLIMAATTYPE: WARM ALTIJD NAT KLIMAAT VEGETATIETYPE: TROPISCH REGENWOUD TROPISCH REGENWOUD - Boomgroei mogelijk
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieLesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1
Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie - fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieWeb van begrippen. Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5)
Web van begrippen Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5) Inleiding In thema 1 begin je de wereld te verkennen aan de hand van de
Nadere informatieHoe komen de verschillende klimaten op Aarde tot stand?
Klimaat Wat is klimaat? Klimaat is de gemiddelde toestand van het weer over een langere periode op een bepaalde plaats. Veel meteorologische instituten hanteren een periode van 30 jaar voor de berekening
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H2, paragraaf 1 t/m 3
Samenvatting Aardrijkskunde H2, paragraaf 1 t/m 3 Samenvatting door A. 1377 woorden 2 februari 2017 6,9 63 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 2 par. 1-3 wat moet je leren samenvatting
Nadere informatieLesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs
Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam Eeckhout Andreas Cluster Bio - Fys - Aar - Che Groep 2 OSO 2 Academiejaar 2005-2006 Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Kattenberg
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Jolien Felis UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: aardrijkskunde
Nadere informatieHoe determineren we het klimaat aan de hand van een klimatogram? Agenda: Het klimaat determineren WB p27-32
Hoe determineren we het klimaat aan de hand van een klimatogram? Agenda: Het klimaat determineren WB p27-32 Het klimaat determineren 1. Temperatuurzones 2.Neerslagspreiding 3. Determineertabel 4. Grensvoorwaarden
Nadere informatieOpdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt.
Grote klus van : Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Laat de opdrachten aftekenen door een juf. Je mag natuurlijk
Nadere informatieKlimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Nadere informatieSchoon water voor iedereen?
Doelen Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. Kerndoel 47: De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving
Nadere informatieKorte inhoud van de thema s
Korte inhoud van de thema s 1. Sporen uit het verleden In dit thema stappen de leerlingen in een teletijdmachine en flitsen ze door tijd en ruimte naar verschillende historische periodes. In die periodes
Nadere informatiewerkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?
werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? Noteer ook 2 reservekeuzen: 1. 2. 1. Wat weet je al van dit beroep? Schrijf het
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieOpdracht bevolkingsgroei
Opdracht bevolkingsgroei Soms moet je bij het vak Aardrijkskunde een beetje kunnen rekenen. In de eerste klas heb je schaalberekeningen gemaakt. In de tweede klas komen bevolkingsberekeningen aan de orde.
Nadere informatieklas: toezicht: lokaal: vakleerkracht: 3 STWB BELLM 3 STWC BELLM Vraag 1: Vul de letters aan van dit éénvoudig kaartje ( noteer ze rechts )
leerkracht: Bellinkx vak: Aardrijkskunde Datum : lesuren: klas: toezicht: lokaal: vakleerkracht: 3 STWB BELLM 3 STWC BELLM Leerlingen mogen gebruiken: kleurtjes Ik heb aan mijn examen gewerkt tot uur Mijn
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieSoms moet de lucht omhoog omdat er een gebergte ligt. Ook dan koelt de lucht af. Er ontstaan wolken en neerslag. Dit is stuwingsregen.
Samenvatting door een scholier 1790 woorden 1 juni 2016 7,9 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 2: KLIMATEN 2.1 Klimaten Waardoor is het niet
Nadere informatieSeminarie4: Differentiatie in de lessen aardrijkskunde.
Seminarie4: Differentiatie in de lessen aardrijkskunde. technieken en methoden soorten differentiatie KW GO K AM FB D T I L O V B Eindtermen 19 met voorbeelden illustreren dat weer en klimaat de plantengroei
Nadere informatieOntdekkingstocht duin, bos en strand
Ontdekkingstocht duin, bos en strand Opdracht 1 Het noorden van de kaart Start deze ontdekkingstocht op de parkeerplaats van Ecomare. Om te weten of je goed loopt, is het belangrijk dat je de kaart goed
Nadere informatieQUESTIONBOXLES PALMOLIE
QUESTIONBOXLES PALMOLIE Colofon Auteur: Amy Beerens Contact: Maarten Reichwein, WKUU, wetenschapsknooppunt@uu.nl of 030-25 33 717 INHOUDSOPGAVE Inhoud 1 Doel van de les 2 2 Opzet lesplan 3 3 Uitwerking
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieKritisch kijken op verschillende schaalniveaus
Kritisch kijken op verschillende schaalniveaus Inleiding In het eerste jaar van Geogenie ben je begonnen vanuit België naar de wereld te kijken. In het tweede jaar heb je veel geleerd over Europa en in
Nadere informatiePLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA
PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA 0 Lesschema 1 WAT IS PLANTAGELANDBOUW? 1.1 Bestudeer de afbeeldingen en satellietbeelden van plantages 1.2 Input, proces en output 2 WAAR DOET MEN AAN PLANTAGELANDBOUW?
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8
Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier
Nadere informatieUitdaging door bevolkingsexplosie
Berkenboom Humaniora 1 Aardrijkskunde 4 e jaar Uitdaging door bevolkingsexplosie Geogenie p. 60-63 Atlas p.... 2.. Bevollk kiingsgroeii tegenover -stagnatiie 1. Wereldkaarten: bevolkingsspreiding, ontwikkeling,
Nadere informatieDe auto s van de toekomst Handleiding leerkracht
De auto s van de toekomst Handleiding leerkracht Aantal lestijden: ± 5 Graad: 2 e Jaar: 1 e en 2 e Gelinkte vakken: aardrijkskunde, biologie, chemie, Nederlands, economie, P.O. 1. Korte inhoud De titel
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieIJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR
Naam: Klas : Nr: Datum: IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR A. Roegis & L. Van Eycken 2014-2015 BACHELORPROEF HOGENT Aardrijkskunde IJsland: een land van water en vuur Pagina 2 Deze werkbundel mag gebruikt
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieProject Afrika-Azië. Week 1ABC: Noord-Afrika
Project Afrika-Azië. Week 1ABC: Noord-Afrika Info: Enkele reis Afrika Afrika is het (w)armste werelddeel. De evenaar loopt ongeveer midden over Afrika. Bij de evenaar staat de zon recht boven de aarde.
Nadere informatieHeel goed afgekeken! Beginsituatie. Koppeling kerndoel Natuur en techniek (kerndoel 40) Doel GROEP 5/6
Heel goed afgekeken! De leerlingen zoeken in de dierenwereld naar bruikbare ideeën voor de mens om zoveel mogelijk energie te besparen. De kinderen kunnen elementen uit de dierenwereld ombuigen naar bruikbare
Nadere informatieDuid volgende breedtelijnen aan op de kaart, die je op pagina 1 kan vinden.
AARDRIJKSKUNDE 4ASO B e d a b > c f 6 Figuur 1: Afrika staatkundig DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 1 1 Duid volgende breedtelijnen aan op de kaart, die je op pagina 1 kan vinden.! DE EVENAAR (rood)! DE KREEFTSKEERKRING
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieKlimaatzones - HV 2 - kopie 1
Klimaatzones - HV 2 - kopie 1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres marije Ebbens 11 november 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/68545 Dit lesmateriaal
Nadere informatieH2: Europa, verenigd of versnipperd?
H2: Europa, verenigd of versnipperd? Klas 2 Geo Vragen 5 1. Europa is te herkennen aan een aantal natuurkenmerken. Noem er drie. 6 2. Het aantal inwoners verandert door natuurlijk bevolkingsgroei (geboorte
Nadere informatieAanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden
Onderzoeksactiviteit in de serres van Plantentuin Meise Te begeleiden door de leerkracht Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden 1 Centrale onderzoeksvraag Op welke manieren zijn
Nadere informatieHoe maak je een werkstuk?
Hoe maak je een werkstuk? Je gaat een werkstuk maken. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp? Op deze vragen en nog vele anderen krijg
Nadere informatieExamen Aardrijkskunde: Hoofdstuk 1: Werelddelen en oceanen Wereldblokken.
Examen Aardrijkskunde: Hoofdstuk 1: Werelddelen en oceanen Wereldblokken. Fysische kenmerken: reliëf vegetatie klimaat Menselijke kenmerken: cultuur taal ontwikkelingsgraad bevolkingsspreiding - 1.1 Werelddelen
Nadere informatieExamen Aardrijkskunde: Hoofdstuk 1: Werelddelen en oceanen Wereldblokken.
Examen Aardrijkskunde: Hoofdstuk 1: Werelddelen en oceanen Wereldblokken. Fysische kenmerken: reliëf vegetatie klimaat Menselijke kenmerken: cultuur taal ontwikkelingsgraad bevolkingsspreiding - 1.1 Werelddelen
Nadere informatieLesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) Les 2: China voert een bevolkingspolitiek
Lesdag: Thema 1: Uitdagingen door bevolkingsexplosie Leerplandoelen (met eindtermen ET + doelst. gerealiseerd tijdens Lesonderwerpen leerboek/ voorbereiding en naverwerking) Zelfstandig Werk/ Taken 05-09/
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis
Nadere informatieDraaiboek voor de organisatie van een onderzoek m.b.v. bronnen in de klas
Draaiboek voor de organisatie van een onderzoek m.b.v. bronnen in de klas Praktisch Beginsituatie Dit document is een mogelijk draaiboek voor de organisatie van een (beperkt) onderzoek. Het is zo algemeen
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht
Nadere informatieBevolkingsspreiding. Waar zit iedereen? Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist. B. Onjuist
Bevolking Waar zit iedereen? Waar zit iedereen? Bevolkingsspreiding Vraag 1 van 9 Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist B. Onjuist De manier waarop de bevolking over een gebied
Nadere informatiestartopdracht diergedrag 2 in Artis
startopdracht diergedrag 2 in Artis diergedrag 2 in Artis: 1999/2008 lespakket diergedrag voor de Tweede Fase startopdracht Binnenkort ga je gedragsonderzoek doen in Artis. Om ervoor te zorgen dat je in
Nadere informatieTOERISME. 1 Nascholing toerisme VVKSO Lessen toerisme laten leven. Dag beste collega
TOERISME Dag beste collega Hopelijk heb je genoten van een deugddoende vakantie! Een nieuw schooljaar staat in de startblokken. We zijn er klaar voor. Ik wens jullie allen alvast een boeiend schooljaar
Nadere informatieOnderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel
Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren
Nadere informatieDries Wijckmans. Taak Leefomgeving. Aardrijkskunde
Dries Wijckmans Taak Leefomgeving Aardrijkskunde Mevr. Vertsappen 21/05/2015 I. Geologie ne geomorfologie binnen de eigen leefomgeving... 2 1) 4 landschapfoto s... 2 Foto 1: Kwamol... 2 Foto 2: Vertjensstraat...
Nadere informatieLes 1 Ontstaan aardgas
Les 1 Ontstaan aardgas In 1959 werd onder het land van boer Boon in de buurt van Slochteren gas ontdekt. Het bleek één van de grootste gasvelden van de wereld te zijn! Hoe is dat gas in de boden van Nederland
Nadere informatieDIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING
DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING STUDIEGEBIED: MALLE - BRECHT Tessa Bogaerts 1SA2/2SA3 Aardrijkskunde Engels 2015-2016 Inhoudstafel Inhoudstafel... 2 Lijst met figuren... 3 Hoofdstuk 5:
Nadere informatieBenodigdheden onderzoek 1. Onderzoek 1 Horizonlijn Helling Hoogteverschil
Titel Benodigdheden onderzoek 1 Onderzoek 1 Horizonlijn Helling Hoogteverschil Opdrachten met de Augmented Reality Sandbox (ARS) VOOR DE LEERLING Zwart, blauw, rood en groen touwtje Helling pijltjes Stippen
Nadere informatiePrimair Onderwijs. 6 lessen
Maak je eigen land! Voor de docent Vak(gebied) Schooltype/afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Aardrijkskunde Primair Onderwijs Leerjaar Groep 3/4 Tijdsinvestering Vakinhoud Kerndoelen 6 lessen
Nadere informatieWerkbladen landschapsstudie
Werkbladen landschapsstudie Naam: Start aan Noteer en duid aan op je kaart: Bos plantage - weide akker bebouwing Op welke hoogte ligt?. Op welke hoogte ligt het kruispunt?. Welk is het verschil tussen
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
School: / Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Onderwijsvorm: TSO/KSO Richting: / Klas: / Lokaal: / Aantal leerlingen: / LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
Nadere informatieObserveren van een demoles. Kelsey Fripont, Jolien Felis, Eline Seldeslachts en Tessa Bogaerts
Observeren van een demoles Kelsey Fripont, Jolien Felis, Eline Seldeslachts en Tessa Bogaerts VRAAG 1: WANNEER WERD ER AFGEWEKEN VAN HET LESVOORBEREIDINGSFORMULIER? Over het algemeen werd er niet veel
Nadere informatieDag van Respect & Twinning
Dag van Respect & Twinning In contact met een klas aan de andere kant van de wereld De Dag van Respect heeft in samenwerking met Cordaid Kinderstem, een lesprogramma ontwikkeld om vorm en inhoud te geven
Nadere informatieSpanningen en ecologische problemen binnen regio s 11
Geogenie p. 76-83 Atlas p.... Spanningen en ecologische problemen binnen regio s 5.. Amazoniië,, van werelldwiijjd bellang 1. De ecologie van het regenwoud Noteer met behulp van je atlas de jaarlijkse
Nadere informatieZuivel is belangrijk. Melk is goed voor... ELK!
tweede leerjaar 2 Zuivel is belangrijk Melk is goed voor... ELK! Plaats de passende leeftijd bij elke tekening. Kies uit: 6 tot 12 jaar, 1 tot 3 jaar, 0 jaar, meer dan 60 jaar, 12 tot 18 jaar, 6 maanden
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier
Nadere informatieSpiegelen en symmetrie
Spiegelen en symmetrie Bedoeling: De leerlingen komen doormiddel van verschillende activiteiten te weten wat spiegelen (en spiegelas) en symmetrie is. Doelen: De leerlingen kunnen - in eigen woorden verwoorden
Nadere informatieVoorbeeld toetsen aardrijkskunde
Voorbeeld toetsen aardrijkskunde Afbuigers havo Gebieden en schaalniveaus 1. Uit een toespraak van de minister van financiën a. Welke schaalniveaus kun je uit de tekst van de minister halen? "Het gaat
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatieH.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI
H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.
Nadere informatieWerkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.
Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over
Nadere informatieVerenigde Staten: Je bent goed bezig. Kies nog duidelijker partij voor ofwel de Verenigde Staten, ofwel Bangladesh en Ethiopië!
Het klimaat: onder ons gezegd en gezwegen Weer > 3 e graad > lesmateriaal > moderatorkaart Verenigde Staten: Vergeet niet: je bent er vooral voor de mensen van de Verenigde Staten! Zorg er vooral voor
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 7-8 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieDe Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk
De Geo 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van hv - Docentenhandleiding 1 HV 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 2vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in
Nadere informatieBeste leerkracht, Concept
Beste leerkracht, In deze handleiding vindt U alle informatie over de stadswandeling doorheen het historisch centrum van Antwerpen die we ontwikkeld hebben in het kader van het project Rockox feest!. Concept
Nadere informatieHoe maak ik een Spreekbeurt?
Hoe maak ik een Spreekbeurt? Stap 1: Kies een onderwerp. Voordat je kunt beginnen met het maken van een spreekbeurt, moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Het hoeft niet perse een hobby van je te zijn,
Nadere informatieZwart Afrika. Oorspronkelijke bevolking: donkere huidskleur
Zwart Afrika Wereldzone: ZWART-AFRIKA Vegetatie Zwart-Afrika Oorspronkelijke bevolking: donkere huidskleur Klimatogram Antalaha, Madagaskar Klimatogram Limpopo, Zuid-Afrika Zwart-Afrika (het gedeelte van
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.
LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Lene Wuyts Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde/biologie Stagebegeleider
Nadere informatieProject Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen
Project Planten ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Planten Planten eten, ademen en groeien. Sommige planten houden van natte grond. Anderen van droge grond. Sommige planten houden van veel zon en warmte. Anderen
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2005-I
Natuur en milieu Opgave 6 bron 13 Fragment van een deel van de topografische kaart van Noord-Brabant rond 1990 vrij naar: Staatsbosbeheer, het land van Peel en Maas, Roermond, 1996 1p 18 Welk deel van
Nadere informatiePERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD
PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD HET KLIMAAT Het klimaat is, zo luidt de officiële definitie, het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Dat wil zeggen dat het klimaat in een bepaald
Nadere informatieDOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH
VOOR RG 2.3 en 2.4 DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH INHOUD Woordje van het Huis van het Nederlands en het Red Star Line Museum Doelgroep Doelstelling Lespakket DEEL 1 DEEL 2 INTRODUCTIE: DE GROTE MEERPAAL
Nadere informatieLespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Inleidend katern Groep 7 & 8
Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Inleidend katern Groep 7 & 8 Voorwoord We willen het wel van de daken schreeuwen: alles wat we weten over verantwoorde en biologische voeding.
Nadere informatieIn deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6
In deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6 Klavertje Een: De hut van Marion van de Coolwijk, AVI 2 Klavertje Twee: De draak van Harmen van Straaten,
Nadere informatieWeer en klimaat. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 December 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/87209 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatieVerdeel de leerlingen in groepjes. Laat elk groepje 3 stellingen bekijken.
Activiteit Vreemd of gewoon 1 In deze activiteit gaan we op zoek naar dingen die we vreemd of gewoon vinden. We ontdekken dat niet iedereen hetzelfde vreemd of hetzelfde gewoon vindt. We vertrekken bij
Nadere informatieVeel veld voor vlees, weinig veld voor groenten
Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig
Nadere informatieSocialisatie & Seksualiteit
levensbeschouwing & maatschappij M A V O 3 katern 5 Socialisatie & Seksualiteit naam cluster maartenscollege groningen / haren MAVO 3 KATERN 5 2010 2011 levensbeschouwing & maatschappij: socialisatie &
Nadere informatieLokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader).
De volgende vakken komen aan bod Aardrijkskunde Maatschappelijke vorming (MAVO) Nederlands Godsdienst Niet-conventionele zedenleer LEERDOELSTELLINGEN LESFICHE C Door aan de slag te gaan met lesfiche C
Nadere informatie4 SOCIAAL TECHNISCHE WETENSCHAPPEN
INSTAPBUNDEL NIEUWE LEERLING 4 SOCIAAL TECHNISCHE WETENSCHAPPEN Beste nieuwe leerling Vermits je vanuit een andere studierichting naar het 4 de jaar S.T.W.stroomt, zouden we graag uitleg geven over een
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieLes 1 : de basis van PowerPoint
Les 1 : de basis van PowerPoint de competentiediamant o samenwerken aan een opdracht o voorstellen van informatie eindtermen lesdoelen materiaal opmerkingen o De leerlingen hebben een positieve houding
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland
Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk door een scholier 1094 woorden 13 februari 2006 4,9 106 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Nieuw Zeeland Inhoudsopgave Inleiding Nieuw Zeeland Algemene dingen
Nadere informatiewerkbrief contractwerk
werkbrief contractwerk opdracht mag moet samenwerken? 1. over mensen, dieren en planten 30' 1-2-3 2. windkracht ' 1-2-3 3. geluid ' 1-2-3 4. licht ' 1-2-3 5. bodem ' 1-2-3 biotoopstudie : bos contractwerk
Nadere informatieThema: Overal en ergens Moeilijkheid : *** Aardrijkskunde Tijdsduur : **** Wereldproblemen. Droogte
Thema: Overal en ergens Moeilijkheid : *** Aardrijkskunde Tijdsduur : **** De wereld Juf Carolien Wereldproblemen Droogte Doel: Na deze opdracht weet je meer over droogte in de wereld en wat het Rode kruis
Nadere informatieLes Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas
Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas In deze twee lessen gaan de leerlingen rekenen. Het thema rondom deze lessen zijn de pakjes van Sinterklaas. Dit is meteen de belevingswereld van de leerlingen
Nadere informatie