Tekstboekje Insecten, Havo 4

Transcriptie

1 Tekstboekje Insecten, Havo 4 Elke tekst is voorzien van een kleine opdracht. De teksten hebben niveau F2 en F3 Tekst 1 Tekst 2 Tekst 3 Tekst 4 Insecten eten, Ja natuurlijk niveau 2/3 Opdracht: Verdeel de tekst goed in alinea s Eetbare insecten produceren minder broeikasgassen dan vee niveau 3+ Opdracht: Argumenten markeren Insecten, het vlees van de toekomst? niveau 3 Opdracht: Een betogende alinea voor het middenstuk schrijven en de slotalinea betogend maken. Insecten eten tegen hoge bloeddruk. niveau 3 Opdracht: verschillende argumenten herkennen Bron: duurzaaminsecteneten.nl

2 Tekst 1 Insecten eten? Ja, natuurlijk. Insecten eten voorkomt hoge bloeddruk Het eten van insecten helpt tegen hoge bloeddruk, blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Gent maandag. De insecten bevatten een eiwit met hetzelfde effect als medicijnen tegen hoge bloeddruk, maar dan zonder de bijwerkingen. Het oppeuzelen van insecten is traditie in Azië, Midden- en Zuid-Amerika en Afrika. De kevers, mieren en termieten zijn zeer voedzaam en een goede bron van eiwitten, energie en vitaminen. Een sprinkhaan of rups staat echter zelden op het menu in westerse landen, waar bijna een op de drie mensen lijdt aan een hoge bloeddruk. De insecten kunnen hier zelfs een goed alternatief zijn voor vlees, vindt onderzoekster Lieselot Vercruysse van de Gentse faculteit bioingenieurswetenschappen.,,insecten zijn milieu-efficiënter dan vlees: er is minder water en voer nodig om ze te kweken.'' Bron: Duurzaaminsecteneten.nl Opdracht bij tekst 1 Deze kleine tekst heeft geen goede alineabouw. Het is moeilijk te zien wat de inleiding is en wat het slot is. Markeer met stift de inleiding, de alinea s van het middenstuk en het slot, zoals jij de tekst in zou delen.

3 Tekst 2 Eetbare insecten produceren minder broeikasgassen dan vee Insecten stoten per kilogram insectenvlees in beginsel veel minder broeikasgassen uit dan runderen en varkens. Dat concluderen wetenschappers van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, die met overheid en bedrijfsleven onderzoeken of de kweek van insecten kan bijdragen aan een meer duurzame eiwitproductie. Insectenvlees kan zo een alternatief vormen voor gangbaar vlees. De wereldwijde veeteelt levert een belangrijke bijdrage aan de productie van broeikasgassen. Voor het beoordelen van de duurzaamheid van insectenvlees kwantificeerden de onderzoekers van Wageningen University de productie van broeikasgassen van een aantal eetbare insectensoorten. De resultaten van het onderzoek verschenen in het gerenommeerde, online tijdschrift PLoS ONE van 29 december. Het onderzoeksteam heeft voor het eerst gemeten hoeveel broeikasgassen insecten per kilogram product uitstoten. Het ging daarbij om methaan (CH4) en lachgas (N2O). De resultaten laten zien dat insecten veel minder broeikasgassen uitstoten dan de gangbare productiedieren, zoals runderen en varkens. Zo produceert een varken tien tot honderd keer zo veel broeikasgassen per kilogram groei als bijvoorbeeld meelwormen. Ook de uitstoot van ammoniak (veroorzaker van verzuring en eutrofiëring van grondwater) blijkt aanzienlijk lager te zijn. Een varken stoot acht tot twaalf keer zoveel ammoniak uit per kilogram groei als krekels en tot wel vijftig keer zoveel als sprinkhanen. Bijkomend voordeel van insecten boven zoogdieren is dat ze hun voedsel sneller omzetten in vlees. Alternatief Het onderzoek toont aan dat eiwitten afkomstig van insecten, in beginsel, een milieuvriendelijk alternatief zijn voor eiwitten uit vlees afkomstig van de gebruikelijke productiedieren. Verder onderzoek is nodig om na te gaan of de productie van een kilogram insecteneiwit ook milieuvriendelijker is dan conventioneel dierlijk eiwit wanneer de gehele productieketen in aanmerking wordt genomen. Opdracht bij tekst 2 Markeer drie feiten in het middenstuk waarmee je een pleidooi voor het eten van insecten kan onderbouwen. Markeer ook de conclusie in het slot en het standpunt in de inleiding. Bron: Onderdeel: Wageningen University

4 Tekst 3 Insecten, het vlees van de toekomst? Tachtig procent van de Wereldbevolking smikkelt regelmatig van een portie insecten. In Colombia bijvoorbeeld, verkopen ze in de bioscoop geen popcorn, maar geroosterde parasolmieren. Japanners smullen van rijst met gekookte wespen. En zo verdwijnen ook rupsen, muggen, termieten, wantsen, sprinkhanen en kevers in heel wat magen. En dat is doodgewoon in de meeste landen. Maar niet in Europa en Noord Amerika. Alleen al het idee bezorgt de westerling de rillingen over het lijf. Geen eetbare insecten meer op de Rambla Sinds een jaar of vier bevindt zich op de populaire voedselmarkt Boqueria aan de Rambla een stalletje waar men insecten verkoopt: wormen, mieren, krekels en dergelijke. Het bijzondere hieraan is dat ze niet bedoeld zijn voor de bewoners van terrariums of zo, maar voor menselijke consumptie. En, nog meer bijzonder: de zaak schijnt goed te lopen. Vanaf vandaag echter mag het niet meer. De inspectie van volksgezondheid van de gemeente Barcelona heeft er een stokje voor gestoken. Niet omdat het ongezond zou zijn, maar omdat er geen regelgeving is voor de verkoop van insecten voor menselijke consumptie. Niet landelijk, en niet Europees. En als er geen regelgeving is, dan mag het niet. Omdat er een wettelijke leegte was, kon Volksgezondheid natuurlijk twee dingen doen: de verkoop tolereren of deze verbieden. Ze besloot echter tot het laatste. Winkeliers zijn daar niet blij mee, want de zaken liepen goed. De stal trok veel aandacht en kreeg doorlopend bezoek van toeristen. Nu is de stal dus dicht. Jammer, want de consumptie van insecten blijkt veel voordelen te hebben.

5 .. De hoop van winkeliers, maar ook van consumenten, is er nu op gevestigd dat er binnenkort wél een Europese regelgeving komt, immers.. Bron: La Vanguardia Opdracht bij tekst 3 Schrijf een sterk betogende alinea voor het middenstuk waarbij je de volgende tekst als argument inzet: Ter wereld bestaan ongeveer 1400 eetbare insecten. De voorraad is groot genoeg, insecten zijn de vruchtbaarste dieren. Voeg in deze alinea ook de feiten toe die je in tekst 2 gemarkeerd hebt. Voeg een mening toe aan de slotalinea en verander de titel, zodat deze tekst betogend wordt.

6 Tekst 4 Insecten eten tegen hoge bloeddruk In insecten zit hetzelfde eiwit als in medicijnen tegen een hoge bloeddruk. Maar het eten van kevers en termieten geeft geen bijwerkingen. Dit blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Gent. Insecten eten tegen hoge bloeddruk De onderzoekers geven aan dat ze de insecten een goede variatie vinden op vlees. In insecten als kevers, mieren en termieten zitten veel voedingsstoffen, zoals eiwitten en vitaminen. Bovendien kunnen ze milieuvriendelijk worden geteeld. Er is minder water en voer nodig voor een portie insecten, dan voor een portie vlees. Traditie Het eten van insecten is een traditie in Azië, Midden- en Zuid-Amerika en Afrika. In Westerse landen is deze gewoonte niet gebruikelijk. Hier lijdt één op de drie mensen aan een hoge bloeddruk. Bron: destentor.nl Opdracht bij tekst 4 1. Vat deze tekst samen in één zin, zodat je de hoofdgedachte krijgt In het middenstuk stellen de onderzoekers dat het eten van insecten een goede variatie is op vlees? Ze geven daar twee hoofdargumenten voor. Welke zijn dat? 3. Van welk verband wordt gebruik gemaakt in alinea 2. En welk signaalwoord hoort daarbij? 3. Voor het tweede argument wordt nog een sub-argument aangevoerd. Welke is dat?