Kuiven en artistiekelingen De kleding van de jaren 50

Transcriptie

1 Kuiven en artistiekelingen De kleding van de jaren 50

2 Dameskleding in de jaren 50 Zakelijk met kraag en driekwartmouw. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werkten veel vrouwen in mannen beroepen. De meeste mannen waren in die jaren aan het front, ondergedoken of krijgsgevangen. Voor elegante kleding was geen ruimte. Bovendien was er tijdens de oorlogsjaren aan van alles en nog wat een tekort zowel aan stof, kousen als aan make-up. Na 945 was hierdoor een grote behoefte aan vrouwelijkheid en elegantie. Deze behoefte werd zichtbaar in de collecties van Cristian Dior. Met name de New Look collectie van Dior veroorzaakte een ware revolutie waarvan de invloed jarenlang doorwerkte. In tegenstelling tot de mannenkleding zijn er voor vrouwen in de jaren vijftig diverse mogelijkheden. Bij het dames kostuum gaan we uit van een jurk met een kleine petticoat waardoor de rok licht gaat uitstaan. De petticoat was in die tijd in de kleur van het ondergoed dat wil zeggen zwart, wit of roze en de roklengte was in de jaren vijftig tot over de knie. De jurk kan eventueel aangevuld worden met accessoires zoals vlinderbrillen, handtassen, en schoenen met een klein naaldhakje en puntige neus waarmee het tijdsbeeld wordt benadrukt. Bedenk, panty s (met naad) bestonden eind jaren vijftig nog niet. Panty s zijn pas in de jaren zeventig met de opkomst van de minirok op de markt gekomen. In de jaren vijftig droeg men kousen met naad die door middel van jarretels hoog gehouden werden. Voor de stofkeuze zijn geometrische of bloemmotieven erg geschikt. In de jaren vijftig kwamen veel kunststoffen op de markt waardoor ook dit soort stoffen gebruikt kunnen worden. Bekijk om een idee te krijgen van mogelijke dessins in die tijd oude foto s van bijvoorbeeld grootouders. Ook de keuze van de knopen of een gestoffeerd ceintuurtje (riempje) kan bijdragen tot het juiste tijdsbeeld. Vaak kun je bij een goed gesorteerde fourniturenwinkel knopen en ceinturen laten maken in de stof van je keuze. Mouwloos zomers met ronde hals en strikjes. Chique met boothals en lange mouwen met machet. 2 3

3 Jongens droegen bij speciale gelegenheden ook een kostuum. Het herenkostuum Het mannelijk silhouet, kleine schoudervullingen en smalle broekspijpen. Een karakteristiek beeld van mannen in de jaren vijftig is dat van de man in het grijze pak met wit overhemd, een stropdas en een hoed. Arbeiders droegen in die dagen vaak oude kleding of werkkleding zoals overals en stofjassen. Hierdoor is het lastig een goed tijdsbeeld neer te zetten. De herenkleding was in de jaren vijftig vrij kleurloos. Veel van de kostuums waren grijs, donkerblauw of in bruintinten. De stropdas was vaak het enige element waarin een beetje kleur te ontdekken was. Nadat een jongen van school kwam en man werd droeg hij een pak dat hij tot aan zijn dood droeg. Het was als een uniform, waarin weinig variatie mogelijk was. De casual look, vrije tijdskleding, is pas in de loop van de jaren zestig ontstaan onder invloed van de hippies en dankzij de toenemende welvaart en vrijetijd. Een herenkostuum volledig maken vereist de nodige scholing en jarenlange ervaring. Daarom is het aan te raden voor een herenkostuum uit te gaan van een bestaand pak. Zoek hiervoor een wollen tweedehands kostuum. Voor de juiste maat meet je vooraf de maten op van de toekomstige drager en ga je met een centimeter gewapend op zoek. Belangrijke maten om te weten zijn de bovenwijdte, de taillewijdte, de armlengte en de beenlengte. Het is hierbij handig te weten hoe confectiematen berekend worden. Gewone confectiematen zijn de halve bovenwijdte en tussen de maten zit 4 centimeter verschil. Dus iemand met confectiemaat 52 heeft een bovenwijdte van plus minus 04 centimeter en iemand met maat 50 een bovenwijdte van plus minus 00 centimeter. Daarnaast zijn er ook bijzondere maten, bijvoorbeeld lengtematen. Bij lengtematen wordt het getal 50 bij de confectie maat opgeteld. Dus confectiemaat 02 is een lengtemaat 52. Er zijn ook nog speciale maten voor corpulente figuren (mannen met een buik) hierbij staat een 6 voor de confectiemaat. Dus maat 652 is een man met een bovenwijdte van plus minus 04 met een stevige buik. Omdat een broek makkelijker aan te passen is dan een colbert is het aan te raden te kiezen voor een pak waarvan 4 5

4 het jasje eigenlijk al goed is. De broek kan vrij eenvoudig midden achter worden ingenomen. Bedenk wel dat een broek niet meer dan twee maten te groot mag zijn, omdat anders de zijnaden te ver naar achter gaan trekken en de broek niet meer goed past. Een kostuum in de jaren vijftig had een aantal specifieke kenmerken. De broek moest hoog in de taille zitten en mocht, bij voorkeur, geen bandplooien hebben. Bandplooien waren heel erg populair in de jaren veertig, maar golden in de jaren vijftig als ouderwets. De broekspijpen waren vrij smal. Als de broekspijpen te wijd zijn kun je ze aan beide zijden (zowel aan de binnenbeen- als buitenbeennaad) innemen. De revers van het colbert waren vrij kort, dit kun je bij een bestaand colbert makkelijk veranderen door de revers opnieuw in te persen en er eventueel een extra knoop bij te plaatsen. Let op, het kan zijn dat je hierdoor alle knopen moet vervangen want het is niet eenvoudig een nieuwe knoop te vinden bij een serie bestaande knopen. Draag onder het pak een eenvoudig wit, niet getailleerd, overhemd met daaronder een wit onderhemd (singlet) en een stropdas van ongeveer 5 centimeter breedte. Witte overhemden schijnen altijd iets door waardoor het singlet vaag zichtbaar is. T-shirts bestonden al wel maar waren heel modern en kwamen uit Amerika. Een gewone man droeg ze in die tijd nog niet. Evenals bij het dameskostuum kun je door middel van een bril, uit die tijd, het jaren vijftig beeld benadrukken. Originele brillen zijn nog steeds te vinden op rommelmarkten en een opticien kan het glas vervangen door eenvoudig vensterglas. Door verschillende stofkeuzes kan de jurk tweedelig lijken. Met knoopsluiting voor en hals zonder kraag, afgemaakt met bijpassend jasje. Met knoopsluiting voor en kraag, afgemaakt met riem en handschoenen. 6 7

5 Chique met vierkante hals, opgezet band en strikken. Basispatroon lijfje Voor het tekenen van het basispatroon moeten een paar maten gemeten worden, te weten de bovenwijdte, de taillewijdte, de ruglengte, de schouderlengte, de armlengte en de halswijdte. Daarnaast is er nog een aantal maten nodig die afgeleid worden van de gemeten maten zoals de rughoogte, de rugbreedte, de diameter, de voorbreedte en de voorlengte Voor deze maten bestaan ingewikkelde formules maar in de bijstaande tabel kunt u ze opzoeken. bovenwijdte taillewijdte rughoogte 9 9, ,5 2 2, , ,5 voorlengte 42,4 42,7 43,5 43,8 44, 44,4 44, ,8 46,6 rugbreedte 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 20,2 20,9 diameter 9,5 0 0,5,5 2 2,5 3 3,7 4,4 Voorjaarsmodel met kraagje, grote opgestikte zakken en met bijpassende tas. voorbreedte 6,5 7,5 8,5 9,5 20,5 2,5 22,5 23,5 25, 26,7 schouderlengte,6,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3 3,3 3,6 Zakelijk met diagonale schouderpartij, knoopsluiting over hele lengte en grote opgestikte zakken. 8 9

6 Tekening 3 2 Trek een verticale lijn rug lengte. -3 rug hoogte. Teken bij -2-3 een haakse lijn naar links. 2-4,5 centimeter. Trek een lijn van naar 4 en nummer punt rug breedte /3 diameter. 7-8 /3 diameter. 8-9 voorbreedte. 9-0 /0 boven wijdte. Trek bij 6 en 8 een haakse lijn naar boven, bij 7 een lijn naar beneden en bij 9 en 0 een lijn naar boven en beneden. 0-2 centimeter. -2 voorlengte. Trek van 2 een haakse lijn naar links en een cirkel naar rechts met als draaipunt centimeter. 5 helft van 6 en 4, teken hier centimeter naar links. 6 helft van 6 en 5, teken hier,5 centimeter naar links. 8-7 is gelijk aan centimeter. Teken bij 20 een cirkel naar links met 7 als draaipunt. 0

7 Tekening Teken vanaf 20 een haakse lijn naar de cirkel van /0 van de halve bovenwijdte, dit is punt 2. Trek tussen 7 en 2 een hulplijn /0 halswijdte, trek hier een haakse lijn naar boven centimeter, teken van af 23 naar de rughals. Teken vanaf 23 via 4 een lijn is de schouderlengte. Teken via de punten 24, 5,6, 7, 7 en 2 het armsgat. Teken vanaf 2 de schouderlengte naar de cirkel lijn die vanaf 2 loopt. Dit is punt /0 halswijdte /0 halswijdte. Teken van 27 naar 28 de voorhals. Meet op en meet het vervolgens vanaf 25 op lijn 25-2, dit is punt 30. Trek van 30 een lijn naar punt. -30 is gelijk aan -3. Teken vanaf 3 een lijn naar

8 Tekening 3 Meet vanaf 32 de halve taillewijdte +4 dit is punt is het teveel aan wijdte die via cuçons moet worden weggenomen. 34 is de helft van is gelijk aan centimeter. Bij 35,5 centimeter naar beide zijden vanaf deze punten een lijn naar 36. Bij 37,5 centimeter naar beide zijden vanaf deze punten een lijn naar Bij 38 de rest van het teveel aan wijdte punten 39 en 40 (afstand 33-4 min 3 centimeter van de cuçon op het achterpand en 3 centimeter van de cuçon op het voorpand). 6 Teken lijnen van 39 en 40 naar De taillering op het voorpand kan vervolgens naar keuze verlegd worden zoals naar de zijkant of de onderkant belangrijk is dat punt als draaipunt hiervoor fungeert Vanuit dit basispatroon kunnen allerlei variaties gemaakt worden. De hals kan uitgediept worden, er kan een knoopsluiting middenvoor gemaakt worden of een ritssluiting middenachter. De mouwlengte kan variëren van kort, drie kwart tot lang (al dan niet met manchetten). Ook kan er een kraag op gemaakt worden. In de zijnaad van het lijfje kunnen striklinten worden vastgezet die op de rug kunnen worden gestrikt. Hiermee kan het lijfje verder strak worden getrokken. Aan het lijfje word een rok vast gezet. Dit is een rechthoekige lap stof die aan gerimpeld wordt of geplooid. Bij een dikke stof wordt hiervoor maximaal 2 maal de taillewijdte gebruikt, bij een dunne stof kan dat tot 3 maal de taillewijdte zijn. Wordt bij een dikke stof te veel stof gebruikt dan wordt de rok veel te massief. Wordt er bij een dunne te weinig gebruikt dan wordt de rok iel. Het is bij twijfel verstandig vooraf een stukje stof te rimpelen om te kunnen beoordelen hoeveel gebruikt moet worden

9 Basispatroon mouw -2 mouwlengte. -3 /3 van de halve armsgatomtrek. 8 9 Teken bij 2 en 3 een haakse lijn naar links en naar rechts & 2-5 halve polswijdte. -6 & -7 halve armsgat omtrek. Teken de hulplijnen -6 en is 2/3 van is 2/3 van -7. Teken vanaf 6 via punt 8, en 9 naar punt 7 de kop van de mouw. Teken van punt 6 een lijn naar 4 en vanaf punt 7 een lijn naar

10 Basispatroon simpele blousekraag 6-2 halve halswijdte, punt 2 is middenvoor centimeter ,5 centimeter. Teken de onderkant van de kraag overslag voor de sluiting centimeter. Teken vanaf punt 6 naar punt 5 de rest van de kraag, dit kan iedere gewenste vorm hebben. Probeer voordat de stof geknipt wordt de kraag uit in papier. 8 9

11 Basispatroon eenvoudige petticoat 2 } 3 cm -2 ½ heupwijdte +2 centimeter centimeter. Maak aan de bovenkant een tunnel van 3 centimeter breed voor het 3 centimeter brede elastiek. Rijg het er pas doorheen nadat de tule bevestigd is. De lengte van het elastiek is afhankelijk van wat als prettig ervaren wordt. 3 Aan de onderkant worden meerdere lagen tule aan gerimpeld. De breedte van de tule is 2 á 3 maal de heupwijdte. De hoeveelheid tule bepaalt hoe wijd de rok uit gaat staan. Let op dat dit niet te veel wordt, anders wordt het al snel een rock & roll petticoat. 20 2

12 Colofon Kuiven en artistiekelingen, de kleding van de jaren vijftig Dit patronenboekje hoort bij: Kuiven en artistiekelingen, jongeren culturen in de jaren vijftig Samenstelling: Pieter van Rooij Uitgave van: Nederlands Centrum voor Volks cultuur en Immaterieel Erfgoed F.C. Dondersstraat 3572 JA Utrecht Tel: Vormgeving: Icarus, grafisch ontwerp & illustratie Utrecht, 20 Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed Alles uit deze uitgave mag met bronvermelding worden gekopieerd en gebruikt. Wij stellen het wel op prijs als u ons daarvan in kennis stelt.