Onderzoeksvoorstel Nederlands militair geweld in Indonesië, KITLV, NIMH, NIOD September 2012
|
|
- Stefanie Wouters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Onderzoeksvoorstel Nederlands militair geweld in Indonesië, KITLV, NIMH, NIOD September 2012 Samenvatting Het Nederlandse militaire optreden in Indonesië tussen 1945 en 1950 geeft nog steeds aanleiding tot emotionele debatten in de samenleving. Over de aard van het militaire geweld en de ontsporingen daarvan worden feiten en interpretaties publiekelijk betwist. Dit wetenschappelijk onderzoeksvoorstel Nederlands militair geweld in Indonesië, heeft daarom het doel te komen tot een gezaghebbende beschrijving en analyse van het Nederlands militaire optreden in Indonesië in de periode en meer in het bijzonder de ontsporingen die dat met zich mee heeft gebracht, de verantwoordelijkheden en verklaring hiervoor alsmede de latere beoordeling hiervan. Gezien het wetenschappelijke en maatschappelijke belang van dit onderzoek maken het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies hiervoor op de eigen begroting substantiële middelen vrij. De instituten nemen hiermee hun verantwoordelijkheid, maar stellen tegelijkertijd vast dat gezien de vereiste breedte en diepgang van het onderzoek externe cofinanciering onontbeerlijk is. Daartoe doen zij een beroep op de overheid om aanvullende financiële middelen ter beschikking te stellen. Bij substantiële cofinanciering kan het gehele project worden uitgevoerd en in vier jaar worden afgerond. Doelstelling en belang Tussen 1945 en 1950 voltrok zich, in een gecompliceerd proces van zowel militaire confrontaties als politieke onderhandelingen, de dekolonisatie van Indonesië. Militairen van de Nederlandse en Nederlands-Indische krijgsmacht (Nederlanders, Indische Nederlanders en Indonesiërs) gingen de strijd aan met Indonesische tegenstanders, bestaande uit reguliere troepen, (semi)autonome strijdorganisaties en bendes. De oorlog wisselde in intensiteit. Tijdens het machtsvacuüm dat ontstond na de Japanse capitulatie vond een grootschalige geweldsuitbarsting plaats, gericht tegen Europeanen en ieder die werd verdacht van sympathieën met het vroegere koloniale gezag. Later werd deze periode de bersiap genoemd. Dit werd gevolgd door een periode van min of meer geregelde oorlogvoering en vervolgens was na de twee grootschalige Nederlandse offensieven (de politionele acties ) sprake van een steeds harder wordende guerrilla en contraguerrilla. In de vijf jaar die het conflict duurde, kwamen aan Nederlandse zijde bijna militairen om, en een veelvoud daarvan aan Indonesische zijde. Het doel van het Nederlandse beleid en daarvan afgeleid het Nederlandse militaire optreden was in algemene zin het handhaven van het Nederlandse gezag om een dekolonisatieproces onder Nederlandse controle te waarborgen. In de Nederlandse optiek was sprake van wettige en noodzakelijke ordehandhaving. In de optiek van de Indonesische nationalisten
2 ging het om een legitieme oorlog om de op 17 augustus 1945 uitgeroepen onafhankelijkheid zeker te stellen. Eind 1949 legde Nederland zich neer bij het gegeven dat het Indonesië zijn wil niet kon opleggen en kwam er een einde aan het conflict, zij het dat Nederland pas in 1962 zijn gezag over Nederlands Nieuw-Guinea overdroeg. Dit wil niet zeggen dat daarmee het koloniale verleden tot rust kwam. Met een zekere regelmaat bleef het Indische verleden de gemoederen in Nederland bezighouden en legde het zo ook een hypotheek op de Nederlands-Indonesische betrekkingen. In 2005 deed de Nederlandse regering bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot een poging de relatie met Indonesië te ontdoen van deze last van het verleden. Hij verklaarde toen dat Nederland in de jaren aan de verkeerde kant van de geschiedenis had gestaan. Dit oordeel maakte echter geen eind aan het vaak emotioneel beladen debat in Nederland. Over diverse aspecten van het Nederlandse militaire optreden zijn inmiddels publicaties verschenen die tezamen een breed terrein bestrijken: van de militaire strategie tot de operaties van afzonderlijke eenheden en de lotgevallen van de individuele militair. Ook het excessieve geweld aan Nederlandse zijde is onderwerp van onderzoek geweest, maar een gezaghebbende beschrijving en analyse daarvan binnen de context van de dekolonisatieoorlog als geheel ontbreekt. Een belangrijke aanzet daartoe is de zogeheten Excessennota (1969) opgesteld door Fasseur in opdracht van de toenmalige regering. De opdracht was verleend als reactie op publieke beroering over getuigenissen van Nederlandse ex-militairen over door hen begane oorlogsmisdrijven. Hierop volgde de studie Ontsporing van geweld van de hand van de sociologen en veteranen Van Doorn en Hendrix (1970), die als eersten ook een verklaring poogden te geven. In 1988 publiceerde De Jong het laatste deel van zijn geschiedwerk Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, waarin hij terugblikte op het conflict in Indonesië en daarmee opnieuw aanleiding gaf tot nieuwe en felle discussies over de aard van het militaire geweld. Daarnaast zijn er enkele studies verschenen over in dit verband belangrijke deelonderwerpen, zoals die over de acties van de controversiële kapitein Westerling van IJzereef (1984) en De Moor (1999). Het staat vast dat Nederlandse militairen in dit gecompliceerde conflict excessief geweld hebben gebruikt. Telkens als de discussie hierover oplaait, blijkt echter dat er zeer verschillend werd en wordt geoordeeld over de vraag hoe frequent en hoe stelselmatig dit is gebeurd. Tevens speelt de vraag welke vorm(en) van excessief geweld met het juridische begrip oorlogsmisdaad kunnen worden bestempeld. Daarnaast is de laatste jaren ook nadrukkelijk de vraag gesteld wie indertijd verantwoordelijk is geweest voor deze ontsporingen. Lange tijd werden dit soort vragen niet gesteld, waardoor veel veteranen zich collectief in de beklaagdenbank geplaatst voelden. Deze vragen naar de aard, frequentie, verklaring en verantwoordelijkheden van de geweldstoepassing aan Nederlandse zijde tijdens het dekolonisatieconflict maken de kern uit van het maatschappelijk debat en dus ook van dit onderzoeksvoorstel. Het onderzoek zal zich dus richten op het Nederlandse militaire optreden in de jaren en meer in het bijzonder op de ontsporingen daarvan. Tot een dergelijk onderzoek behoort uitdrukkelijk ook een analyse van de wijze waarop met dit verleden is omgegaan. Dit betreft in de eerste plaats de militaire leiding, politiek en bestuurlijk Den Haag, vervolgens ook de veteranenorganisaties en andere (organisaties van) betrokkenen, 2
3 en tenslotte de media en wetenschap in Nederland. Voor een goed begrip van het Nederlandse militair optreden zal ook het optreden van de Indonesische tegenstanders moeten worden geanalyseerd, evenals de aard van het conflict en de betekenis van de internationale militaire context van het einde van de Pacificoorlog, het Britse en Australische militaire optreden en de VN-bemoeienis. In dit verband is het ook van belang om studie te maken van het spiegelbeeld, de beleving van het Nederlandse militaire optreden aan Indonesische kant alsmede de latere publieke verwerking hiervan in Indonesië. Uiteraard is daarvoor samenwerking met Indonesische instanties en collega s en toegang tot kennisbronnen in Indonesië onontbeerlijk. Hiervoor zijn contacten gelegd. Verwerking van het verleden In een opinieartikel gepubliceerd in de Volkskrant van 19 juni jl. bepleitten KITLV, NIHM en NIOD een omvattend onderzoek naar de controversiële kanten van het Nederlandse militaire optreden in deze periode en de nasleep ervan. In de media werd dit pleidooi ruim en overwegend instemmend besproken. Het gaf ook aanleiding tot Kamervragen. In haar reactie liet de regering weten geen noodzaak te zien voor een overheidsopdracht, maar ook geen (principiële) bezwaren tegen het onderzoek te hebben. Onze instellingen hebben de taak om de wil tot weten te dienen. Het bepleite wetenschappelijk onderzoek naar een van de meest dramatische periodes uit de Nederlandse en de gedeelde Nederlands-Indonesische geschiedenis is intrinsiek van groot belang. Naast het wetenschappelijk belang is er ook een grote maatschappelijke behoefte aan een goed gefundeerd beeld van het Nederlandse militaire optreden. Om die reden maken de drie instellingen eigen onderzoeksmiddelen vrij en doen zij daarnaast een beroep op financiële ondersteuning van dit initiatief door de overheid. Vraagstelling/thema s, bronnen Het onderzoek valt uiteen in vier elementen: (45 %) Een empirisch onderzoek ter vaststelling en analyse van de geweldtoepassing door Nederlandse troepen in de jaren , begrepen in de bredere context van de Indonesische revolutie van proclamatie en bersiap tot en met de soevereiniteitsoverdracht en opheffing van het KNIL. Hieronder vallen, op basis van een grondige analyse van de bronnen, niet alleen een reconstructie van militair optreden c.q. excessen, maar ook vragen over de opleiding, bevelvoering en organisatie van Nederlandse militairen, het karakter van het geweld (vormen, frequentie) en een analyse van verantwoordelijkheden (opdrachtgevers en uitvoerders; civiel en militair; Batavia en Den Haag). (20 %) Direct hieraan verbonden wordt onderzocht of en hoe geweld achteraf heeft geleid tot onderzoek door militaire, justitiële en/of ambtelijke instanties om feiten vast te stellen en gebeurtenissen te duiden, al dan niet in reactie op parlementaire vragen. 3
4 (15 %) Een kleiner maar vanuit wetenschappelijk perspectief zeer interessant deel van het onderzoek zal zich richten op de verklaring van het geweld, enerzijds op microniveau (mede op basis van gedragswetenschappelijke inzichten), anderzijds in de bredere context van gebruik van geweld in naoorlogse dekolonisatieprocessen in Azië. (20 %) Een vierde thema betreft de publieke receptie van het Nederlandse militaire optreden in de periode , zowel in Nederland als in Indonesië. Dit betreft het brede terrein van media, publieksdiscussies, mythevorming en wetenschappelijk onderzoek. Aan Nederlandse zijde zal in het bijzonder aandacht worden gegeven aan de rol van de media, belangenorganisaties en het Nederlandse parlement, alsmede de reacties hierop van opeenvolgende kabinetten. Uiteraard zal hier tevens aandacht worden gegeven aan eventuele verschillen tussen wetenschappelijke en publieke opvattingen. Ten aanzien van Indonesië zal ditzelfde geschieden, waar mogelijk aanknopend bij recente plannen van Indonesische historici om de eigen historiografie van de Indonesische revolutie te analyseren. Voor dit onderzoek zal gebruik worden gemaakt van alle bestaande wetenschappelijke publicaties alsmede gepubliceerde egodocumenten en audiovisuele collecties, zowel in Nederland als in Indonesië en ook andere landen, met name in Groot-Brittannië dat in Indonesië van augustus 1945 tot ver in 1946 de bepalende militaire factor was aan geallieerde zijde. Uiteraard zal onderzoek worden gedaan in de belangrijkste Nederlandse archieven, in elk geval de relevante collecties van het Nationaal Archief, van de betrokken drie instituten en militaire musea, en de ministeries van Algemene Zaken, Buitenlandse Zaken en Defensie. Daarnaast zullen, voor zover mogelijk, relevante collecties in Indonesië, Groot-Brittannië, Australië en bij de Verenigde Naties worden onderzocht. Tevens wordt gebruik gemaakt van oral history archieven en zullen interviews worden afgenomen. Naar nu al blijkt zijn er door de grote publieke belangstelling kansen ontstaan om voor het onderzoek nieuwe bronnen (correspondentie, egodocumenten, foto s) te gebruiken. Organisatie, bemensing, begeleiding; planning, resultaten en financiering De drie instituten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor dit onderzoek, dragen elk een deel van de kosten en vragen gezamenlijk externe fondsen aan. In de huidige startfase ligt de coördinatie en woordvoering bij de directeur van het KITLV. In goed overleg zal worden besloten of dit aanpassing vergt wanneer het eigenlijke onderzoek van start gaat. Het onderzoeksteam zal bestaan uit gespecialiseerde onderzoekers uit de vaste staf van de drie instituten, aangevuld met onderzoekers en een projectsecretaris die op contractbasis voor dit onderzoek worden aangetrokken. De onderzoekers verrichten hun werk op een van de drie instituten en/of in archieven of onderzoekslocaties elders, maar ontmoeten elkaar op reguliere basis bij voortgangsoverleg. De deelnemende instituten stellen een wetenschappelijke begeleidingscommissie samen van prominente deskundigen uit binnen- en buitenland, waarbij ook de juridische 4
5 expertise zal worden vertegenwoordigd. Deze commissie adviseert over de opzet en uitvoering van het onderzoek. Het eindresultaat van dit onderzoek zal de bedoelde synthese zijn waarin de aard en omvang van het Nederlandse militaire geweld tijdens de dekolonisatieoorlog alsmede de latere verwerking ervan worden beschreven en benoemd. Voor het onderzoek wordt een periode van vier jaar uitgetrokken. Er wordt cofinanciering voor vier jaar gezocht. Voor de uitvoering en publicatie van dit onderzoek is een bedrag benodigd van ca. M 3, waarvan M 1,2 door de drie instituten zelf wordt bijeengebracht. Voor een bedrag van M 1,8 wordt een beroep gedaan op de ministeries van Algemene Zaken, OCW en VWS. Kennisbenutting en -verspreiding Tijdens het onderzoek kan een programma worden ontwikkeld om de resultaten alsmede de gebruikte kennisbronnen voor een breed publiek toegankelijk te maken. Hierbij kan worden gedacht aan het digitaal publiceren van gevechtsverslagen, egodocumenten en andere bronnen, het opstellen van lesbrieven, de organisatie van tentoonstellingen, discussiebijeenkomsten etc. Afhankelijk van de omvang van dit programma zal voor de verdere ontwikkeling ervan aanvullende financiering nodig zijn. 5
Dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië,
Dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950 Onderzoeksprogramma KITLV-NIMH-NIOD Namens het kabinet hebben de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie en de staatssecretaris van VWS op 2
Nadere informatieverrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. Wat vind je van zijn verhaal?
verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. 1 Diederik van Vleuten vertelt hier over zijn familiegeschiedenis in Nederlands-Indië. Wat vind je van zijn verhaal? 23 a thema
Nadere informatieDatum 2 december 2016 Betreft Kabinetsreactie naar aanleiding van een studie van dr. Limpach over geweld in periode in Nederlands-Indië.
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Azië en Oceanië Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 2 december
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 26 049 Indonesië Nr. 82 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN, VAN DEFENSIE EN STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië In 1596 bereikte een Nederlandse expeditie onder Cornelis de Houtman Bantam. 2p 1 Leg uit welk verband er bestaat tussen deze expeditie en
Nadere informatieUw brief van. 8 maart 2007
logoocw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Den Haag Ons kenmerk 1 mei 2007 DCE/07/12175 Uw brief van 8 maart 2007 Uw kenmerk 206070906 Onderwerp Kamervragen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 25 839 Tegoeden Tweede Wereldoorlog Nr. 31 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieTREFWOORDEN INDISCHE DVD S
TREFWOORDEN INDISCHE DVD S AANPASSING zie ook: SOCIALE AANPASSING ADEKKAMP AIK PAMIENKEKAMP AKKOORD VAN LINGGADJATI AMBARAWAKAMP AMBON AMBONNEZEN ANGSTSTOORNISSEN ATJEH [provincie in Indonesië] AUSTRALIE
Nadere informatieBreek me de bek niet los Het kost 3 miljoen dat is weggegooid geld, en er zijn al zúlke boeken over geschreven
Presentatie Eindejaarsbijeenkomst Veteranenplatform Mariëtte Wolf, 15 december 2017 Breek me de bek niet los Het kost 3 miljoen dat is weggegooid geld, en er zijn al zúlke boeken over geschreven Aldus
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2008-I
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië De volgende gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nederlands-Indië staan in willekeurige volgorde: 1 Johannes van den Bosch introduceert
Nadere informatieIndonesian Times blz. 4 toch niet vrij? en spotprent
Indonesian Times 28-12-1949 blz.2 eindelijk onafhankelijk!! blz. 5 het dagelijks leven en advertentie Blz. 3 onafhankelijkstrijd? blz.6 eerlijke strijd? blz. 4 toch niet vrij? en spotprent blz.7 column
Nadere informatieKick-off onderzoek dekolonisatieoorlog Indonesië
VERSLAG Kick-off onderzoek dekolonisatieoorlog Indonesië Lange mars door de archieven kan beginnen Nederlandse en Indonesische bronnen naast elkaar leggen en interpreteren en door samenwerking met Indonesische
Nadere informatieVoor de Raad van State als adviseur en bestuursrechter is het van. belang zicht te hebben op wat er leeft in de werelden van recht,
Inleiding Vice-President Raad van State tijdens de bijeenkomst van een delegatie van de Raad met de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling donderdag 12 februari 2009 Dames en heren, Voor de Raad van State
Nadere informatieInhoudsopgave. 1. Inleiding 2. 2. Oorlogsmisdrijf versus exces 4. 3. Schadebeperking 9. 4. Uitkomst van het onderzoek 14. 5.
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Oorlogsmisdrijf versus exces 4 3. Schadebeperking 9 4. Uitkomst van het onderzoek 14 5. Conclusie 18 Bibliografie 19 1. Inleiding In 1969 sprak oorlogsveteraan Joop Hueting
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 1 dinsdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2007 - I
De koloniale relatie Indonesië-Nederland + Het Indonesisch-Nederlands conflict 1945-1949 Gebruik bron 15. 1p 22 Wat was een gebruikelijke route van VOC-schepen naar Indonesië? A route 1 B route 2 C route
Nadere informatieLevensverhaal-document
Dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950 KITLV NIMH - NIOD Levensverhaal-document Met het project Getuigen/Tijdgenoten willen de onderzoekers van het onderzoeksprogramma de verhalen en ervaringen
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2003 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOLONIALE RELATIE INDONESIË NEDERLAND + HET INDONESISCH NEDERLANDS CONFLICT 1945 1949 Gebruik bron 1. 1p 1 Er is een verschil
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatieOnderzoek Dutchbat III Programma van eisen. 1. Aanleiding
Onderzoek Dutchbat III Programma van eisen 1. Aanleiding Ruim twintig jaar na de militaire uitzending in het kader van UNPROFOR / voormalig Joegoslavië, worden door Dutchbat III veteranen problemen in
Nadere informatieExamen HAVO. Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl)
Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl) Examen HAVO Vragenboekje Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Woensdag 22 mei 9.00 12.00 uur 20 02 Voor dit examen
Nadere informatie2014 Advies Commissie Wetenschappelijke Integriteit Universiteit Maastricht
2014 Advies Commissie Wetenschappelijke Integriteit Universiteit Maastricht Aanleiding De Commissie Wetenschappelijke Integriteit UM heeft op (..) 2014 een door (..) (klager) ingediende klacht ontvangen.
Nadere informatiede Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Wetgeving voor veteranen
Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum Ons kenmerk Onderwerp Wetgeving voor
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieUITWERKING OEFENVRAGEN NEDERLAND EN INDONESIE VIER EEUWEN CONTACT EN BEINVLOEDING GESCHIEDENIS
UITWERKING OEFENVRAGEN NEDERLAND EN INDONESIE VIER EEUWEN CONTACT EN BEINVLOEDING VAK: NIVEAU: GESCHIEDENIS MAVO De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.minbuza.nl Contactpersoon DWH/LC T 070-3485226 F 070-3485472
Nadere informatieBELEIDSBRIEF. Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel. Beleidsprioriteiten 2008-2009. Onderdeel Wapenhandel ADVIES
Stuk 1900 (2008-2009) Nr. 3 Zitting 2008-2009 26 november 2008 BELEIDSBRIEF Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel Beleidsprioriteiten 2008-2009 Onderdeel Wapenhandel ADVIES
Nadere informatieProjectplan EersteWereldoorlog.nu Samenvatting
1 1. Inleiding In 2014 was het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. In 2014-2018 wordt wereldwijd stilgestaan bij de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Hoewel Nederland neutraal
Nadere informatieHet is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd.
Toespraak Commandant der Strijdkrachten, luitenant-admiraal Rob Bauer Opening nieuwe locatie Nederlandse Instituut voor Militaire Historie Frederikkazerne, Den Haag 14 november 2018 The longer you can
Nadere informatieAfscheid. van Indië. Zoektocht naar onbekende buitenlandse archief stukken over de dekolonisatie van Nederlands-Indië. Nationaal Archief Actueel
Afscheid van Indië Nationaal Archief Actueel Margaret Leidelmeijer Johan van Langen Zoektocht naar onbekende buitenlandse archief stukken over de dekolonisatie van Nederlands-Indië Nederlands-Indië, met
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieGeschiedschrijving ANNE-LOT HOEK NRC: 15 AUGUSTUS 2015
Geschiedschrijving Extreem geweld door Nederlandse militairen tegen Indonesiërs in de jaren 1945-50 was uitzonderlijk, luidt het officiële oordeel al decennia. Pas nu heeft een historicus de archieven
Nadere informatieGeschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl)
Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl) Examen HAVO Vragenboekje Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Voor dit examen zijn maximaal 82 punten te behalen; het examen
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië Gebruik bron 1. Bij elk bronfragment past één van de volgende, in willekeurige volgorde staande, onderwerpen: 1 de Bersiap-tijd; 2 de Napoleontische
Nadere informatieWelkomstwoord bij de bijeenkomst met lokale organisatoren in het kader van 75 jaar vrijheid in Fort Voordorp te Groenekan, 24 november 2018
Toespraak Gerdi Verbeet Welkomstwoord bij de bijeenkomst met lokale organisatoren in het kader van 75 jaar vrijheid in Fort Voordorp te Groenekan, 24 november 2018 Beste gasten, vrienden van vrede en vrijheid,
Nadere informatieOnderzoeksvoorstel voor wetenschappelijk onderzoek in het kader van de Onderzoeksagenda Veteranenzorg Defensie
Onderzoeksvoorstel voor wetenschappelijk onderzoek in het kader van de Onderzoeksagenda Veteranenzorg Defensie Dit formulier moet in het Nederlands worden ingevuld 1. Registratiegegevens 1a. Gegevens hoofdaanvrager
Nadere informatieSMO. Nieuwsbrief. Extra nieuws! Voor zorg en welzijn Molukse Ouderen. Landelijke Stuurgroep Molukse Ouderen. >> Januari 2016 Nr.
Landelijke Stuurgroep Nieuwsbrief Molukse Ouderen Voor zorg en welzijn Molukse Ouderen Landelijke Stuurgroep Molukse Ouderen Uitkeringsregeling Backpay Extra nieuws! Aan het einde van het vorige jaar is
Nadere informatieDatum 21 mei 2015 Betreft Beantwoording vragen over de aanwijzing Extern optreden in relatie tot de vrijheid van meningsuiting
> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl
Nadere informatiegeschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2007 tijdvak 1 vrijdag 25 mei 9.00-11.00 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 42 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieToespraak G. Verbeet Zwolle, 15 augustus 2016
Toespraak G. Verbeet Zwolle, 15 augustus 2016 Dames en heren, jongens en meisjes, Dank voor de uitnodiging om vandaag te mogen spreken bij deze bijzondere herdenking bij het monument Indië-Nieuw-Guinea
Nadere informatie2. Wervingsfolders, algemene informatie, propaganda en publiciteit. 1 omslag.
KITLV-inventaris 232 H 1640 Archief IKK: Indische Kulturele Kring Tong-Tong, Indische Kulturele Kring, opgericht 6 mei 1959, opgeheven 2000. 1959-2005. 11 dozen. Schenking Indisch Wetenschappelijk Instituut,
Nadere informatieNederlandse Gedragswetenschappen Grote Kruistraat 2/1, 9712 TS Groningen. 1. Inleiding
1. Inleiding De geschiedenis van de Nederlandse psychologie, pedagogiek en onderwijskunde verdween uit de curricula van Nederlandse universiteiten en waardevol historisch materiaal gerelateerd aan deze
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJKDERNEDER LAN DEN. JAARGANG 1951 No. 4 Overgelegd aan de Staten-Generaal door de Minister van Buitenlandse Zaken
3 (1950) No. 1 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJKDERNEDER LAN DEN JAARGANG 1951 No. 4 Overgelegd aan de Staten-Generaal door de Minister van Buitenlandse Zaken A. TITEL UNIEZAKEN Memorandum houdende een
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 28 374 Aanslag op de heer W. S. P. Fortuijn Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES EN VAN JUSTITIE Aan de Voorzitter
Nadere informatieDe Backpay-kwestie Krapgeldpolitiek
Onderstaand document is overgenomen uit de onderzoekgids oorlogsgetroffen WO2; terugkeer, opvang, nasleep. http://www.oorlogsgetroffenen.nl/thema/rechtsherstel/10_backpay_kwestie De Backpay-kwestie Aan
Nadere informatieDe Algemene Oorlogsongevallenregeling
De Algemene Oorlogsongevallenregeling Inhoud Welke informatie kunt u in deze brochure vinden? 2 Wie kan financiële ondersteuning krijgen? 2 Welke financiële ondersteuning kunt u krijgen? 3 Hoe dient u
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2008-I
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië Stel: Er worden twee scheepswrakken gevonden van schepen op weg naar Indië. Het ene wrak was beladen met vaten zilveren rijksdaalders en ballast
Nadere informatieGeachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,
Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te
Nadere informatiethuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt start
thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt start inhoud introductie 2 Oorlog in Nederlands-Indië aan de slag 4 kiezen van de documentaires thema 1 5 Door de ogen van een kind Het uitbreken van
Nadere informatieSamenvatting. Adviesaanvraag
Samenvatting Adviesaanvraag De afgelopen decennia is de omvang en het maatschappelijk belang van toezicht op de gezondheidszorg gegroeid. De introductie van marktwerking, de privatisering en de toenemende
Nadere informatieAntwoorden op vragen van het lid Brinkman (PVV) en het lid Boekestijn (VVD) over de 5 mei herdenking in Wageningen
Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 23 oktober 2009 Ons kenmerk P/2009016754
Nadere informatieGeachte Tweede Kamer commissieleden voor cultuur,
Aan de leden van de commissie cultuur Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag 8 november 2012, Amsterdam Geachte Tweede Kamer commissieleden voor cultuur, Op 21 november 2012 staat
Nadere informatieHoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie
Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie Geschiedenis VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Nieuwe ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog Nieuwe machtsverhoudingen: Verenigde Staten en de Sovjet-Unie nieuwe supermachten
Nadere informatieReglement Wetenschapscommissie Medisch Centrum Haaglanden
Reglement Wetenschapscommissie Medisch Centrum Haaglanden 1 Inhoudsopgave 1. Begripsbepalingen 2. Taakopdracht 3. Samenstelling commissie, benoeming en zittingduur 4. Werkwijze en besluitvorming 5. Taken
Nadere informatieSymposium. Kiezen om te delen. Filantropie in tijden van economische tegenwind. Presentatie van. Geven in Nederland 2013.
Symposium Kiezen om te delen. Filantropie in tijden van economische tegenwind. Presentatie van Geven in Nederland 2013 25 april 2013 13:00 uur 15.00 uur Vrije Universiteit Amsterdam Auditorium 15.45 uur
Nadere informatieWie kwamen, wie zagen, wie schreven?
1 Wie kwamen, wie zagen, wie schreven? Een analyse van de troepensterkte van het Nederlandse leger in Indonesië in de periode 1945-1950 en wat dit in potentie betekent voor het meemaken van oorlogsgeweld
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 22 augustus 2017 Betreft Beantwoording
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Onafhankelijkheid Indonesie
Samenvatting Geschiedenis Onafhankelijkheid I Samenvatting door een scholier 956 woorden 17 januari 2004 4,4 48 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Multatuli is de grondlegger van de ethische koers. KPM:
Nadere informatieDit proefschrift betoogt dat een veel ruimere blik nodig is op de historische ontwikkeling van de Verenigde Staten om te begrijpen waarom het testen
Samenvatting In dit proefschrift staat de vraag centraal waarom de gestandaardiseerde intelligentiemeting in Amerika zo'n hoge vlucht heeft genomen en tot zulke felle debatten leidt. Over dit onderwerp
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2008 tijdvak 1 dinsdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieWijziging van de Experimentenwet Kiezen op Afstand in verband met de verlenging van de werkingsduur van die wet.
Hieronder het antwoord van de staatssecretaris van BZK op vragen uit de Kamer over de voorgestelde verlenging van de Experimentenwet Kiezen op Afstand. Van deze tekst zijn twee versies in omloop geweest
Nadere informatieProject Gouvernementsarts in Nederlands- Indie (werktitel)
Project Gouvernementsarts in Nederlands- Indie (werktitel) Getekend en gefotografeerd dagboek van Annie Wijers-van Puffelen, kinderarts in Indonesië van 1930-1952. Een uniek ego-document van een onafhankelijke,werkende
Nadere informatieArigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten
Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:
Nadere informatieUNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN. HUMANIORA BIBLIOTHEEK COLLECTIE H.In.Nw. Nieuwste Geschiedenis - na 1870
UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN HUMANIORA BIBLIOTHEEK COLLECTIE H.In.Nw Nieuwste Geschiedenis - na 1870 December 2013 Handleiding voor de gebruikers van de bibliotheek van het instituut Nieuwste Geschiedenis
Nadere informatieInhoud. Voorwoord XI. 3 Staatshoofd en ministers 46 3.1 De liefde van een crimineel 46 3.2 De Grondwet 47 3.3 Het Statuut 50
Inhoud Voorwoord XI 1 Nederland vergeleken 1 1.1 Bestaat Nederland nog? 1 1.2 De Staat der Nederlanden 3 1.3 Nederland en de wereld 6 1.4 Vragen en perspectieven 8 1.5 Nederland vergeleken 12 Internetadressen
Nadere informatieCollectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis
Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis Actuele relatie met O&O De geschiedenis collectie is vooral bedoeld ter ondersteuning van onderzoek en onderwijs in het Instituut voor Geschiedenis. Het Instituut
Nadere informatieDatum 23 mei 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht dat de Haagse politie een rapport over discriminatie zou hebben gemanipuleerd
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieBestuur verslag Stichting Studiefonds ROC van Twente 2016
Bestuur verslag Stichting Studiefonds ROC van Twente 2016 Inleiding Voor U ligt het jaarverslag 2016 van het bestuur van de stichting Studiefonds ROC van Twente. In oktober 2016 zijn er door de Minister
Nadere informatie"Tusschen de overdreven pretensiën van den eene en het regt als oorlogvoerende macht der andere, het evenwicht te bewaren..~" *
"Tusschen de overdreven pretensiën van den eene en het regt als oorlogvoerende macht der andere, het evenwicht te bewaren..~" * Nederland neutraal. De Nederlandse neutraliteits politiek t.en aanzien van
Nadere informatieWaar Bepaal ten slotte zo nauwkeurig mogelijk waar het onderwerp zich afspeelt. Gaat het om één plek of spelen meer plaatsen/gebieden een rol?
Hoe word ik beter in geschiedenis? Als je beter wilt worden in geschiedenis moet je weten wat er bij het vak geschiedenis van je wordt gevraagd, wat je bij een onderwerp precies moet kennen en kunnen.
Nadere informatieTijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatie1red , NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, uur
1red18248 29-06-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, 22.50 uur MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE MINISTERRAAD, OVER HET ONDERZOEK NAAR EVENTUELE VERLENGING VAN DE MISSIE IN
Nadere informatieDirectoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken
Ministerie van Justitie j1 Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Directie Wetgeving Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieKoloniën worden onafhankelijk 10.2
Koloniën worden onafhankelijk 10.2 Onderzoeksvragen : Wat waren de oorzaken en gevolgen van de dekolonisatie na 1945? Kenmerkende aspecten : De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie
Nadere informatieMr. R.H. de Haas-Engel HETINDONESISCH NATIONALITEITSRECHT
Mr. R.H. de Haas-Engel HETINDONESISCH NATIONALITEITSRECHT KLUWER - DEVENTER - 1993 INHOUD VOORWOORD INHOUD LIJST VAN AFKORTINGEN LUST VAN INDONESISCHE TERMEN VII IX XV XVII HOOFDSTUK 1 INLEIDING 1 1 Probleemstelling
Nadere informatieInhoud. Inleiding bladzijde 3 Organisatie bladzijde 4 Activiteiten bladzijde 4 Samenwerking bladzijde 7 Fondsenwerving bladzijde 8
Jaarplan 2015-2016 Inhoud Inleiding bladzijde 3 Organisatie bladzijde 4 Activiteiten bladzijde 4 Samenwerking bladzijde 7 Fondsenwerving bladzijde 8 Jaarplan 2015-2016 knmt fonds mondgezondheid 2 Inleiding
Nadere informatieDagelijkse activiteiten van ouder wordende echtparen: veranderingen bij achteruitgang van de gezondheid
Samenvatting Samenvatting Dagelijkse activiteiten van ouder wordende echtparen: veranderingen bij achteruitgang van de gezondheid In de komende jaren zullen meer echtgenoten samen oud worden en zelfstandig
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl I
Historisch overzicht vanaf 1900 16 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord is (twee van de volgende): tanks vliegtuigen onderzeeërs vlammenwerpers gifgas mitrailleurs per juist voorbeeld 1 Ook
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
. > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat
Nadere informatieBeleidsregels van het ministerie van Financiën omtrent de Grote Financiën Prijs (Reglement Grote Financiën Prijs)
Directie Bestuurlijke en Juridische Zaken Datum Uw brief (Kenmerk) Ons kenmerk 22 januari 2013 BJZ 2012-247 M Onderwerp Grote Financiën Prijs Beleidsregels van het ministerie van Financiën omtrent de Grote
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2007-I
Van kind tot burger: Volksopvoeding via het onderwijs in Nederland (1780-1920) Patriotten gaven aan het begrip burger een nieuwe betekenis. 2p 1 Noem deze nieuwe betekenis en geef aan tot welke visie op
Nadere informatieDatum 28 juni 2012 Beantwoording kamervragen met kenmerken 2012Z10104, 2012Z10121 en 2012Z10106
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Migratiebeleid Toezicht, Reguliere migratie en Nationaliteit
Nadere informatielogoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon geen
logoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom Den Haag Ons kenmerk 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Onderwerp Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon Bijlage(n) geen Geachte heer Van
Nadere informatieCollectie Henk van Maurik (1997)
Collectie Henk van Maurik 1947-1995 (1997)1947-1995 Persmuseum Zeeburgerkade 10 1019 HA Amsterdam Nederland hdl:10622/arch02036 IISG Amsterdam 2015 Inhoudsopgave Collectie Henk van Maurik... 3 Archiefvorming...3
Nadere informatieDe oorlog in Indië. Vak/onderwerp geschiedenis, staatsinrichting
De oorlog in Indië Vak/onderwerp geschiedenis, staatsinrichting Hardware-eisen Windows 95 of hoger, Pentium 75 MHz met 16 Mb geheugen;16 bits high color; een schermresolutie van 800 bij 600 pixels; een
Nadere informatieAnder verleden, gedeelde vrijheid
Ander verleden, gedeelde vrijheid BETROKKENHEID VAN TWEEDE EN DERDE GENERATIE TURKSE EN MAROKKAANSE NEDERLANDERS BIJ DE HERDENKING EN VIERING OP 4 EN 5 MEI Mehmet Day Hans Bellaart Suzan de Winter-Koçak
Nadere informatieAdvies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T
Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2632 Advies IS - Irak Datum 3 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper Op
Nadere informatieDigitale catalogus abonnees. Geschiedenis in de klas. Digitale catalogus. Niet-abonnees
Digitale catalogus abonnees Geschiedenis in de klas Digitale catalogus Niet-abonnees Publicaties Algemeen Facsimile-uitgaven van oude kranten 1848 en 1900 GidK heeft enkele kranten volledig en op ware
Nadere informatieMinisterie van Binnenlandse Zaken Aanbieding rapport "Klagen bij de politie"
Ministerie van Binnenlandse Zaken ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Aanbieding rapport "Klagen bij de politie" Datum Aan 6 maart l998 De korpsbeheerders De korpschefs : Directie Politie : EA98/U600
Nadere informatiePolitieke legitimiteit
Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Routeplanner Even voorstellen Wat is
Nadere informatiePATIENTS OF THE COLONIAL STATE
Valorisatie-addendum bij Proefschrift: PATIENTS OF THE COLONIAL STATE THE RISE OF A HOSPITAL SYSTEM IN THE NETHERLANDS INDIES 1890-1940 door Sjoerd Zondervan PATIENTS OF THE COLONIAL STATE THE RISE OF
Nadere informatieVeteraneninstituut. Uitvoerder Veteranenbeleid. Onafhankelijke stichting
Veteraneninstituut Uitvoerder Veteranenbeleid Onafhankelijke stichting ± 50 medewerkers (waarvan 4 gedetacheerd vanuit Defensie, 24 vanuit het ABP en 350 vrijwilligers Doorn, centrum dienstverlening aan
Nadere informatiede Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag
Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2007 tijdvak 2 woensdag 20 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieRESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D
RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieRapport. Datum: 17 mei 2006 Rapportnummer: 2006/182
Rapport Datum: 17 mei 2006 Rapportnummer: 2006/182 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat de minister-president zijn brief van 14 november 2004 over diens optreden na de moord op cineast Theo van Gogh op
Nadere informatieOpiniepeiling tegenover luisteronderzoek
Opiniepeiling tegenover luisteronderzoek Op 13 en 14 april 1973 werd er in opdracht van CV Veronica door het Bureau Veldkamp Marktonderzoek BV. een opinieonderzoek uitgevoerd onder de Nederlandse bevolking
Nadere informatieDatum 13 oktober 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht 'Aantal vechtscheidingen groeit explosief'
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 451 Panama Papers Nr. 1 BRIEF VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 14 april
Nadere informatieWebquest Indonesië. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/70599
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Roel Wellink 25 January 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/70599 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatie