Stefaan Walgrave. Lerarendag Verkiezingen 2019 Vlaams Parlement 22 februari 2019

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stefaan Walgrave. Lerarendag Verkiezingen 2019 Vlaams Parlement 22 februari 2019"

Transcriptie

1 Stefaan Walgrave Lerarendag Verkiezingen 2019 Vlaams Parlement 22 februari 2019

2

3 Twee componenten van publieke opinie Standpunt Belang (salience) Veranderlijk vs. stabiel Collectief vs. individueel Beide componenten spelen een rol in ons oordeel over partijen/politici en in stemgedrag (stemtest = positie)

4

5 Partijen hebben een min of meer populair standpunt op een issue (congruent) Partijen zijn min of meer eigenaar van een issue (issue ownership) Meest competent (expertise, ervaring ) Meest toegewijd (meest bereid tot inspanningen, minst toegevingen etc.) Dat eigenaarschap komt uit het verleden en is vrij stabiel Beleidssucces, ministerschap, aandacht voor thema in verleden, ontstaansgeschiedenis van partij, klassebasis van partij

6 Milieu Migratie Criminaliteit Werkloosheid Economische crisis Issue Ownership

7 Partijen hebben belang dat hun issues prominent zijn bij kiezers Issue belang + issue ownership = verkiezingsresultaat Hoe? Issue ownership = stabiel Issue belang = variabel Dus: strijd om issues belangrijk te maken (agenda setting)

8 MEDIA 1 3 PARTIJEN PUBLIEK

9 Partijen praten (alleen) over hun thema s Vermijden over thema s van andere partijen te praten Naast elkaar, geen directe ideeënstrijd Vaag blijven over eigenlijk standpunt over issues (vb. Groen nu) Onduidelijk voor kiezers wat de alternatieven zijn Maar worden soms verplicht om over thema s anderen te praten Accidenten Iedereen praat er over Grote urgentie Publieke druk (vb. Klimaat nu) Vandaar het belang van stemtesten De rol van de media in campagne: op welke thema s richten zij de campagne? (zie verder)

10 + héél veel echt bewijs van de agendamacht van de media

11 Sterk bewijs dat electoraal succes van VB (in de peilingen) voorafgegaan is door media aandacht voor migratie en criminaliteit (vooral in populaire media) Geldt ook voor andere rechts-populistische partijen in andere landen Moeten media over alle issues berichten?

12 Campagne issues (partijprogramma s) Regeerakkoord Effectief beleid Partijen houden hun beloften! Dus: Kiezers kunnen echt kiezen (als ze opletten) Maar: Veel mensen stemmen op de foute partij (qua issues)

13 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% % kiezers per partij die incorrect stemde Incorrecte stem = niet stemmen voor de dichtste partij 23 issues N = 1,153 burgers Bron: Partirep, 2014 Gemiddeld = 73% incorrecte stem Gemiddelde afstand naar beste partij = ± 3 stellingen 0% MR Open VLD Groen CDH Ecolo FDF N-VA Sp.a Vlaams Belang CD&V PS 13

14 Winnaar is degene die fout-stemmende kiezers voor zich kan winnen Andere argumenten dan issues (beleid) bijvoorbeeld: stijl, persoon, ongenoegen (anti-establishment) Aandacht afleiden van issues waar ze onpopulair standpunt hebben, geen eigenaar van zijn Meer foute stemmen bij laaggeschoolden Meer foute stemmen bij niet-geïnteresseerden (die minder nieuwsmedia gebruiken) Campagnes helpen alleen bij hooggeschoolden (die van partij wisselen), dus matteuseffect (grotere verschillen door informatie)

15 Veel onderzoek naar macht van de media, in campagne en er buiten Genuanceerde resultaten Er is een bescheiden effect Maar hoe mediamacht isoleren? (alomtegenwoordig, anticiperen, zelfselectie) Politici geloven (overdreven) sterk in de macht van de media Een paar illustraties

16 De massamedia kunnen politici maken en kraken De massamedia hebben te veel politieke invloed Politici zouden alles doen om in de media te komen De macht van de media is overschat (niet akkoord) Het is belangrijker voor een politicus om in de media te komen dan om hard te werken 0 Politici Journalisten

17

18 Media selecteren issues en politici Geen ideologische intenties (ondanks linkse journalisten) Media logica = nieuwswaarden (publiek!) en nieuwsroutines Media-aandacht is explosief Focus op het negatieve en conflictuele (problematische) = beter voor oppositie Media-aandacht is machtsbevestigend = beter voor regering Wat zou juiste verdeling van aandacht zijn? Benchmark?

19 Head of government Cabinet members Party leaders Ordinary politicians 19

20 Meer-aandacht voor sommige politici + aandacht voor persoon zelf Partijen stonden centraal, nu geleidelijk meer individuele politici (dus weg van issues als reden voor de stem) Poging om minder trouwe kiezer (aan partij) te lijmen Door minder scherp ideologisch profiel Door grotere competitie tussen de media (push) Politiek wordt strijd tussen personen ipv. tussen partijen Verkiezingen als strijd tussen kandidaatpremiers Privatisering als het gaat over Karakter van politicus Privéleven van politicus

21

22

23

24 Strijd om issues en agenda setting is centraal in de politiek (voor- vs. nadeel voor partij) Is normatief goed zaak, maar toch nog veel foute stemmen Media spelen belangrijke rol in gevecht om de agenda Politici overdrijven de rol van de media Media selecteren ook politici Tendens naar personalisering en (zelfs) privatisering van mediaberichtgeving Gezond?

Een Europese democratie: utopie of noodzaak?

Een Europese democratie: utopie of noodzaak? Een Europese democratie: utopie of noodzaak? Prof. Stefan Rummens Hoger Instituut voor Wijsbegeerte 14 november 2016 Europa in crisis? Europa in crisis de EU verliest slagkracht de EU verliest legitimiteit

Nadere informatie

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Datum CD&V-N-VA Vlaams Belang-VLOTT sp.a-spirit VLD-Vivant Groen! Peiler 13.05.2004 29,0% 22,5% 23,2% 17,4% 6,2% LSRTBf 04.06.2004 31,4% 19,8% 22,3%

Nadere informatie

Democratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017

Democratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017 Democratie in tijden van populisme en technocratie Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017 1. Wat is democratie? 2. Populisme als stijl 3. Populisme als ideologie 4. Populisme als symptoom

Nadere informatie

Stem van de jeugd: bulletrapport

Stem van de jeugd: bulletrapport Stem van de jeugd: bulletrapport 20190044 Mei 2019 Simon Desmet Lore Verhoogen Over het onderzoek Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau ivox in opdracht van Wat Wat en Medialaan tussen 25 april

Nadere informatie

traditionele partijen?

traditionele partijen? Waar gaat het politieke landschap naar toe? Een analyse van de verkiezingen van 2007 en hun nasleep Stefaan Walgrave 19 november 2007 Vier vragen? 1. Welke evoluties hebben de verkiezingen van 10 juni

Nadere informatie

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van

Nadere informatie

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Datum CD&V-N-VA Vlaams Belang-VLOTT sp.a-spirit VLD-Vivant Groen! Peiler 13.05.2004 29,0% 22,5% 23,2% 17,4% 6,2% LSRTBf 04.06.2004 31,4% 19,8% 22,3%

Nadere informatie

Zoeken in Sampol-archief - september Politiek vertrouwen in Vlaanderen en W...

Zoeken in Sampol-archief - september Politiek vertrouwen in Vlaanderen en W... Page 1 of 5 Inschrijven nieuwsbrief Abonneer! Contact Home Stichting Gerrit Kreveld Samenleving en politiek Emile Zola-prijs Publicaties Blog Interviews State of the Left Like 0 (Alle Sampol-artikels,

Nadere informatie

DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING

DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van de expertmethode:

Nadere informatie

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004

Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Overzicht Vlaamse opiniepeilingen sedert 13 juni 2004 Datum CD&V-N-VA laams Belang-VLOT sp.a-spirit VLD-Vivant Groen! Peiler 13.05.2004 29,0% 22,5% 23,2% 17,4% 6,2% LSRTBf 04.06.2004 31,4% 19,8% 22,3%

Nadere informatie

De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens

De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat Jef Smulders & Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid Faculteit Sociale Wetenschappen Tel: 0032 16 32 32 70 Parkstraat

Nadere informatie

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.

Nadere informatie

HOE DIEP IS HET COALITIE-WATER?

HOE DIEP IS HET COALITIE-WATER? HOE DIEP IS HET COALITIE-WATER? De inhoudelijk verschillen tussen de partijen op basis van de stellingen van Stemtest 2014 Stefaan Walgrave Christophe Lesschaeve Benoît Rihoux Michiel Nuytemans Conrad

Nadere informatie

De winnaars en verliezers van 14 oktober

De winnaars en verliezers van 14 oktober De winnaars en verliezers van 14 oktober Een simulatie van de zetelverdeling in Kamer, Vlaams en Waals Parlement op basis van de provincieraadsverkiezingen Gert-Jan Put, Jef Smulders en Bart Maddens BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

From the Press to Politics and Back. When do Media set the Political Agenda and when do Parties set the Media Agenda? D.J.

From the Press to Politics and Back. When do Media set the Political Agenda and when do Parties set the Media Agenda? D.J. From the Press to Politics and Back. When do Media set the Political Agenda and when do Parties set the Media Agenda? D.J. van der Pas Waarom staan sommige onderwerpen hoog op de agenda van de politiek,

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting 181. Titel: Medialogica en electorale democratie

SAMENVATTING. Samenvatting 181. Titel: Medialogica en electorale democratie Samenvatting 181 SAMENVATTING Titel: Medialogica en electorale democratie Medialogica Voormalig Minister van Justitie Piet Hein Donner stelde in 2004 dat Nederlandse media schrijven wat mensen willen horen,

Nadere informatie

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten

Nadere informatie

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van

Nadere informatie

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen Jef Smulders en Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid 26 mei 2014 Inleiding en belangrijkste

Nadere informatie

De almachtige media onder de (eigen) loep? De mening van de politieke journalisten in België over de politieke macht van de media.

De almachtige media onder de (eigen) loep? De mening van de politieke journalisten in België over de politieke macht van de media. De almachtige media onder de (eigen) loep? De mening van de politieke journalisten in België over de politieke macht van de media. De massamedia worden vaak aanzien als een belangrijke speler in de politiek.

Nadere informatie

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 7 juni 2009 voor de Vlaamse politieke partijen

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 7 juni 2009 voor de Vlaamse politieke partijen De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 7 juni 2009 voor de Vlaamse politieke partijen Karolien Weekers en Bart Maddens Centrum voor Politicologie K.U.Leuven Inleiding De politieke partijen

Nadere informatie

Vlaamse Partijen 30 % 20 % 10 % 0 % Filip van Laenen

Vlaamse Partijen 30 % 20 % 10 % 0 % Filip van Laenen Vlaamse Partijen 30 % 20 % 10 % 0 % 2004-01-01 2005-01-01 2006-01-01 2007-01-01 2008-01-01 2009-01-01 2010-01-01 Vlaamse Partijen, 12 26% 26 % 24 % 22 % 20 % 18 % 16 % 14 % 12 % 2007-01-01 2008-01-01 2009-01-01

Nadere informatie

De Rol van de Lokale Media: Roermond. De Regio Vecht Terug 25 april 2018

De Rol van de Lokale Media: Roermond. De Regio Vecht Terug 25 april 2018 De Rol van de Lokale Media: Roermond De Regio Vecht Terug april 0 Inhoudsopgave Introductie Samenvatting De Kiezer en de thema s die zij belangrijk vinden De belangrijkste thema s volgens de kiezer................................

Nadere informatie

Politiek wantrouwen en de verkiezingen van 7 juni 2009. Een vergelijking tussen het Waals Gewest en het Vlaams Gewest.

Politiek wantrouwen en de verkiezingen van 7 juni 2009. Een vergelijking tussen het Waals Gewest en het Vlaams Gewest. Inter Universitaire Attractiepool Participation & Representation (PartiRep) Brussel/Bruxelles, Leuven, Antwerpen, Leiden Politiek wantrouwen en de verkiezingen van 7 juni 2009. Een vergelijking tussen

Nadere informatie

Behorende bij het proefschrift How Politics Becomes News and News Becomes Politics geschreven

Behorende bij het proefschrift How Politics Becomes News and News Becomes Politics geschreven Samenvatting Behorende bij het proefschrift How Politics Becomes News and News Becomes Politics geschreven door Luzia Helfer aan de Universiteit Leiden en de Universiteit Antwerpen Verdedigd op 9 december

Nadere informatie

In dit document worden de resultaten voor Nederland bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde.

In dit document worden de resultaten voor Nederland bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde. Directoraat-generaal communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID OPVOLGING PUBLIEKE OPINIE 30/09/2009 EB71.3 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Postelectoraal onderzoek Landprofiel: Europees

Nadere informatie

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen Jef Smulders en Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid 25 juni 2014 Geactualiseerde versie

Nadere informatie

2016 / Maurice de Hond

2016  / Maurice de Hond De NOS heeft aangekondigd zich ten aanzien van de weergave van de peilingen vooral te beperken tot de Peilingwijzer. O.a. met als argument dat pas na het bekend worden van 3 a 4 verschillende peilingen

Nadere informatie

ingediend door mevrouw Veerle Wouters en de heer Hendrik Vuye

ingediend door mevrouw Veerle Wouters en de heer Hendrik Vuye Voorstel tot wijziging van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven van de Kamer van volksvertegenwoordigers, de financiering en de open boekhouding van

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Elke dag nemen mensen talrijke beslissingen. Belangrijk voor het maken van keuzen is dat men weet wat de gevolgen van de verschillende mogelijkheden zijn. Het verzamelen

Nadere informatie

De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens

De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat Jef Smulders & Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid Faculteit Sociale Wetenschappen Tel: 0032 16 32 32 70 Parkstraat

Nadere informatie

Hoeveel mogen de partijen in totaal uitgeven voor de komende verkiezingscampagne?

Hoeveel mogen de partijen in totaal uitgeven voor de komende verkiezingscampagne? Hoeveel mogen de partijen in totaal uitgeven voor de komende verkiezingscampagne? Bart Maddens & Jef Smulders KU Leuven Instituut voor de Overheid Faculteit Sociale Wetenschappen Tel: 0032 16 32 32 70

Nadere informatie

PTA MAVO 2011-2013. Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens

PTA MAVO 2011-2013. Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens PTA MAVO 2011-2013 Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens Dit PTA bestaat bevat het verplichte vak maatschappijleer 1 (mavo 3 / mavo 4 voor instromers uit havo 3) en het keuze examenvak

Nadere informatie

Tilburgs Verkiezingssymposium Ongelijkheid binnen Gelijkheid. 6 februari 2017

Tilburgs Verkiezingssymposium Ongelijkheid binnen Gelijkheid. 6 februari 2017 Tilburgs Verkiezingssymposium Ongelijkheid binnen Gelijkheid 6 februari 2017 Directe Democratie: Referenda? In hoeverre dienst de burger betrokken te worden in het proces van het nemen van een politiek

Nadere informatie

Stap 3 Stellingen 01 02

Stap 3 Stellingen 01 02 Stap 3 Stellingen 01 NIET AKKOORD NEUTRAAL AKKOORD ALS IK MAG GAAN STEMMEN, HOOR IK PAS ECHT BIJ DE VOLWASSENEN. 01 IN EEN DEMOCRATIE HEBBEN ALLE BURGERS INSPRAAK DOORDAT ZE MOGEN GAAN STEMMEN. DAT IS

Nadere informatie

Een aantal simulaties op basis van de Vlaamse, Brusselse en Europese verkiezingen van 13 juni 2004

Een aantal simulaties op basis van de Vlaamse, Brusselse en Europese verkiezingen van 13 juni 2004 Een aantal simulaties op basis van de Vlaamse, Brusselse en Europese verkiezingen van 13 juni 2004 Jo Noppe Afdeling Politologie K.U.Leuven http://www.kuleuven.ac.be/politologie/ Op basis van de verkiezingsuitslag

Nadere informatie

Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland

Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan met elkaar in debat over de stelling: Het Duitse kiesstelsel is veel beter dan dat van Nederland.

Nadere informatie

Ja 59% 12% 9% 12% 31% 56% 61% 77% 81% 74% 82% Nee 40% 88% 90% 88% 69% 42% 39% 22% 19% 25% 18% Weet niet/geen mening 1% 0% 0% 0% 1% 2% 0% 1% 0% 1% 0%

Ja 59% 12% 9% 12% 31% 56% 61% 77% 81% 74% 82% Nee 40% 88% 90% 88% 69% 42% 39% 22% 19% 25% 18% Weet niet/geen mening 1% 0% 0% 0% 1% 2% 0% 1% 0% 1% 0% Vervolging Wilders Gisteren heeft het Hof in Amsterdam het OM de opdracht gegeven Geert Wilders te vervolgen in het kader van zijn uitspraken en media-activiteiten. Wat vindt Nederland hiervan? Vindt u

Nadere informatie

BRUSSEL - De kritiek dat het VRT-journaal linkser' zou zijn dan het VTM-nieuws wordt door onderzoek van het Elektronisch Nieuwsarchief tegengesproken.

BRUSSEL - De kritiek dat het VRT-journaal linkser' zou zijn dan het VTM-nieuws wordt door onderzoek van het Elektronisch Nieuwsarchief tegengesproken. Nieuwsmonitor 2 in de pers Oktober 2010 VRT-journaal niet linkser dan VTM-nieuws Nieuwsmonitor onderzoekt de media-aandacht voor politici en partijen Birgit Van Mol in het VTM-nieuws. BRUSSEL - De kritiek

Nadere informatie

Debat: Het Duitse kiesstelsel is beter dan dat van Nederland

Debat: Het Duitse kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Debat: Het Duitse kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan met elkaar in debat over de stelling: Het Duitse kiesstelsel is beter dan dat van Nederland.

Nadere informatie

Verkiezingen 2014 Kieskring Brussel- Hoofdstad

Verkiezingen 2014 Kieskring Brussel- Hoofdstad Verkiezingen 2014 Kieskring Brussel- Hoofdstad Inleiding Op 25 mei 2014 kon het Brusselse kiezerskorps mee de nieuwe samenstelling bepalen van het Brusselse, het federale en het Europese parlement en desgewenst

Nadere informatie

En de winnaar is. Babs Broekema & Joop van Holsteyn Instituut voor Politieke Wetenschap Universiteit Leiden

En de winnaar is. Babs Broekema & Joop van Holsteyn Instituut voor Politieke Wetenschap Universiteit Leiden En de winnaar is Babs Broekema & Joop van Holsteyn Instituut voor Politieke Wetenschap Universiteit Leiden Nederlandstalig Platform voor Survey Onderzoek (NPSO) Den Haag, 19 mei 2015 EenVandaag Politicus

Nadere informatie

TOTSTAND- KOMING EN UITLEG VAN HET KIESKOMPAS TOTSTANDKOMING EN UITLEG HET KIESKOMPAS APRIL 2017

TOTSTAND- KOMING EN UITLEG VAN HET KIESKOMPAS TOTSTANDKOMING EN UITLEG HET KIESKOMPAS APRIL 2017 TOTSTAND- KOMING EN UITLEG VAN HET KIESKOMPAS APRIL 017 VAN HET KIESKOMPAS De online stemhulp Kieskompas is actief in meer dan 40 landen. In alle uithoeken van de wereld helpen we kiezers bij het vinden

Nadere informatie

De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen,

De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen, Marc Hooghe Joris Boonen De evolutie van het ledenaantal van de politieke partijen in Vlaanderen, 1970-2014 Centrum voor Politicologie KU Leuven 30.10.2014 Open VLD telt volgens de meest recente cijfers

Nadere informatie

De Stemming van 18 december 2016

De Stemming van 18 december 2016 De Stemming van 18 december 2016 Hoewel er wel belangwekkende gebeurtenissen waren op het politieke vlak, zoals de aanvullende verklaring inzake het verdrag met Oekraine en de positieve prognose van het

Nadere informatie

In dit document worden de resultaten voor België bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde.

In dit document worden de resultaten voor België bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde. Directoraat-generaal communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID OPVOLGING PUBLIEKE OPINIE 30/09/2009 EB71.3 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Postelectoraal onderzoek Landprofiel: Europees

Nadere informatie

De verkiezing van Trump en wat dit betekent voor TK2017

De verkiezing van Trump en wat dit betekent voor TK2017 De verkiezing van Trump en wat dit betekent voor TK2017 Al lange tijd wijs ik op de twee parallelle werelden, die zowel in Nederland als in andere landen, te zien is onder het electoraat. Er is een groep,

Nadere informatie

Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013

Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013 Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013 Tekstrapport Peil.nl/Maurice de Hond 1 Doelstelling en opzet van het onderzoek Het wetenschappelijk instituut van 50PLUS heeft ons de opdracht gegeven

Nadere informatie

Politieke participatie

Politieke participatie 12 Politieke participatie De Tweede Kamerverkiezingen van 17 hebben voor grote verschuivingen gezorgd in Amsterdam. De uitkomsten van deze verkiezingen komen uitgebreid aan bod in dit hoofdstuk. Verder

Nadere informatie

Verschuivingen in Partijvoorkeur Veranderingen in partijvoorkeur , en tijdens de verkiezingscampagne van 2019.

Verschuivingen in Partijvoorkeur Veranderingen in partijvoorkeur , en tijdens de verkiezingscampagne van 2019. Verschuivingen in Partijvoorkeur Veranderingen in partijvoorkeur 2014 2019, en tijdens de verkiezingscampagne van 2019. Nota op basis van EOS RepResent data 8 juli 2019 UA KU Leuven UCL Patrick van Erkel

Nadere informatie

Informed Floating Voters? The Impact of Media on Electoral Volatility. S. Geers

Informed Floating Voters? The Impact of Media on Electoral Volatility. S. Geers Informed Floating Voters? The Impact of Media on Electoral Volatility. S. Geers Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING 171 In de afgelopen decennia is het aantal zwevende kiezers in westerse

Nadere informatie

Het gebruik van de voorkeurstem bij de parlementsverkiezingen van 25 mei 2014

Het gebruik van de voorkeurstem bij de parlementsverkiezingen van 25 mei 2014 Onderzoeksnota Het gebruik van de voorkeurstem bij de parlementsverkiezingen van 25 mei 2014 Bram Wauters Bram.wauters@ugent.be Johannes Rodenbach Johannes.rodenbach@ugent.be www.gaspar.ugent.be Belangrijkste

Nadere informatie

Gemeenteraad(lid) en sociale media

Gemeenteraad(lid) en sociale media Gemeenteraad(lid) en sociale media Hoe werk ik als raadslid met sociale media? Nadja Desmet VVSG Ronde van Vlaanderen Wij staan paraat! 085-773 1957 info@socialemediaburo.be @Someburo www.howaboutyou.nl

Nadere informatie

Ipsos Social Research Institute

Ipsos Social Research Institute Ipsos Social Research Institute OPINIEPEILING De Belgen en het fokken van dieren voor hun bont Januari 2012 11-063439-01 Inhoud I. CONTEXT & ONDERZOEKSDOELSTELLINGEN 1. Context & Onderzoeksdoelstellingen

Nadere informatie

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Ja 55,9% Nee 44,1% Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Op welke partij heb je gestemd? PvdA 27,1% D66 17,9% VVD 16,4% SP

Nadere informatie

Contents. Politieke Barometer Methodiek 4. Potentieel politici 20. Kiesintenties: Voorkeur 7. Vertrouwen in de regering 24

Contents. Politieke Barometer Methodiek 4. Potentieel politici 20. Kiesintenties: Voorkeur 7. Vertrouwen in de regering 24 Contents 1 Methodiek 4 2 Kiesintenties: Voorkeur 7 3 Kiesintenties: Potentieel 15 4 Potentieel politici 20 5 Vertrouwen in de regering 24 6 Actuele thema s 35 2 Politieke Barometer VRT & De Standaard Lentepeiling

Nadere informatie

Nieuwsmonitor 6 in de media

Nieuwsmonitor 6 in de media Nieuwsmonitor 6 in de media Juni 2011 Nieuws - Europa kent geen watchdog ANTWERPEN/BRUSSEL - Het Europese beleidsniveau krijgt in de Vlaamse TV-journaals gemiddeld een half uur aandacht per maand. Dat

Nadere informatie

DE VERKIEZINGEN VAN MEI 2014

DE VERKIEZINGEN VAN MEI 2014 DE VERKIEZINGEN VAN MEI 2014 Vrije Universiteit Brussel Université Libre de Bruxelles KU Leuven Université catholique de Louvain Universiteit Antwerpen www.partirep.eu SAMENVATTING Het onderzoeksteam PARTIREP

Nadere informatie

De Rol van de Lokale Media: Langedijk. De Regio Vecht Terug 25 april 2018

De Rol van de Lokale Media: Langedijk. De Regio Vecht Terug 25 april 2018 De Rol van de Lokale Media: Langedijk De Regio Vecht Terug 2 april 2 Inhoudsopgave Introductie Samenvatting De Kiezer en de thema s die zij belangrijk vinden De belangrijkste thema s volgens de kiezer................................

Nadere informatie

EUROPESE VERKIEZINGEN Eurobarometer Europees parlement (EB Standard 69.2) Voorjaar 2008 Samenvatting

EUROPESE VERKIEZINGEN Eurobarometer Europees parlement (EB Standard 69.2) Voorjaar 2008 Samenvatting Directoraat-Generaal Communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID MONITORING PUBLIEKE OPINIE 15/09/2008 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Eurobarometer Europees parlement (EB Standard 69.2)

Nadere informatie

Strategisch stemgedrag van PvdA en VVD kiezers

Strategisch stemgedrag van PvdA en VVD kiezers Strategisch stemgedrag van PvdA en VVD kiezers 30 Oktober 2012 Samenvatting en persbericht Uit een recent (oktober) verkiezingsonderzoek van I&O Research komt naar voren dat een kwart van de VVD-kiezers

Nadere informatie

Onderzoek Steun PvdA na gemeenteraadsverkiezingen

Onderzoek Steun PvdA na gemeenteraadsverkiezingen Onderzoek Steun PvdA na gemeenteraadsverkiezingen Rapportage 27 maart 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 5824 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee die bij de Tweede Kamerverkiezingen in

Nadere informatie

Debat: afschaffing referendum

Debat: afschaffing referendum Debat: afschaffing Inleiding Sinds 2015 kan in Nederland een raadgevend georganiseerd worden. Dat gebeurt als mensen minstens 300.000 handtekeningen weten te verzamelen voor een over een wet die net is

Nadere informatie

De week waarin alles anders werd (of niet?)

De week waarin alles anders werd (of niet?) De week waarin alles anders werd (of niet?) Er is waarschijnlijk geen week geweest in de Nederlandse politieke geschiedenis waar in een korte tijd zoveel veranderde als de afgelopen 7 dagen. In die periode

Nadere informatie

De Stemming van 28 april 2019

De Stemming van 28 april 2019 De Stemming van 28 april 2019 Na de ophef over de clash tussen Henk Otten en Thierry Baudet, zien we vandaag een uitslag, die op diverse manieren een bevestiging is van hetgeen ik al eerder heb vastgesteld.

Nadere informatie

Eindelijk... de regering!

Eindelijk... de regering! Hugo Vanderstraeten Wereldrecord! Eindelijk! Na 1 jaar en 176 dagen heeft ons land een nieuwe federale regering met Elio Di Rupo als eerste minister. Hij wordt de eerste Franstalige premier sinds 1970.

Nadere informatie

INTERVIEWS MET EUROPARLEMENTSLEDEN

INTERVIEWS MET EUROPARLEMENTSLEDEN INTERVIEWS MET EUROPARLEMENTSLEDEN INFORMATIE OVER DE ACTIVITEIT Doelgroep Duur Materiaal Doelstellingen 4 de / 5 de / 6 de / 7 de jaar secundair onderwijs 2 opeenvolgende lesuren (duur interview 4 à 7

Nadere informatie

Met dank aan Michiel Nuytemans, Universiteit Antwerpen, voor de codering van de partijprogramma s.

Met dank aan Michiel Nuytemans, Universiteit Antwerpen, voor de codering van de partijprogramma s. Peter Van Aelst De eigen thema s in de media als garantie voor electoraal succes? Een vergelijking tussen media en partijagenda in de Belgische verkiezingscampagne van 2003 PSW Paper 2004/3 Communicatiewetenschappen

Nadere informatie

Onpartijdigheid van de VRT gewikt en gewogen

Onpartijdigheid van de VRT gewikt en gewogen Onpartijdigheid van de VRT gewikt en gewogen Analyse van de aanwezigheid van politici in enkele politieke praatprogramma s Filip van Laenen Dit boek is te koop bij http://leanpub.com/onpartijdigheidvrt

Nadere informatie

Nieuwsmonitor 1 Berichten van het Elektronisch Nieuwsarchief September 2010

Nieuwsmonitor 1 Berichten van het Elektronisch Nieuwsarchief September 2010 Franstalige politici in het Vlaamse televisienieuws: quantité négligeable? Slechts één vierde van de federale politici die in het Vlaamse TV-nieuws aan bod komen, is Franstalig. Dat blijkt uit een onderzoek

Nadere informatie

PAV [VERKIEZINGEN 2014]

PAV [VERKIEZINGEN 2014] PAV [VERKIEZINGEN 2014] INLEIDING Als je 18 jaar bent, moet je in ons land voor het eerst gaan stemmen. Dat brengt vaak vragen met zich mee. Op wie moet ik stemmen? Hoe zit ons land precies in elkaar?

Nadere informatie

Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen

Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen Julien van Ostaaijen, ProDemos De opkomst bij lokale verkiezingen 75 70 65 60 55 50 1970 1971 1972 1974 1977 1978

Nadere informatie

Hoofdstuk 6: Politieke partijen en partijsystemen

Hoofdstuk 6: Politieke partijen en partijsystemen Hoofdstuk 6: Politieke partijen en partijsystemen Inhoud 6.1. Politieke partijen in de hoofdrol... 2 6.1.1. Wat is een politieke partij?... 2 6.1.2. Functies van partijen binnen een democratie... 2 6.2.

Nadere informatie

Micha Beuger Partij voor Mens en Spirit pagina 1

Micha Beuger Partij voor Mens en Spirit pagina 1 De magische datum 21 december 2012 nadert snel. Wat zullen de verkiezingen van 9 juni 2010 ons brengen? Wel, hier gaan wij over! Er zijn nu partijen in overvloed! Vorm je oordeel volgens je hoofd en je

Nadere informatie

Een loopgravenoorlog. Marc Hooghe

Een loopgravenoorlog. Marc Hooghe Marc Hooghe De gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 hebben niet geleid tot grote verschuivingen. Na bijna een jaar regering-di Rupo blijven alle partijen in de eigen stellingen. De ultieme test

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2016-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2016-I Aanwijzing voor de kandidaat Als in een vraag staat dat je een hoofd- of kernconcept moet gebruiken, dan gebruik je in het antwoord die elementen uit de omschrijving van het hoofd- of kernconcept die nodig

Nadere informatie

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 13 juni 2010 voor de Vlaamse politieke partijen

De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 13 juni 2010 voor de Vlaamse politieke partijen De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 13 juni 2010 voor de Vlaamse politieke partijen Karolien Weekers en Bart Maddens Centrum voor Politicologie K.U.Leuven In deze nota berekenen we wat

Nadere informatie

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering!

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Beste vrienden, Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Vooreerst, en vanuit de grond van mijn hart: Bedankt! Bedankt om al weken keihard campagne te voeren. Bedankt voor jullie tijd, energie,

Nadere informatie

Stemmen op 16: Wat vinden Gentse jongeren van de politiek?

Stemmen op 16: Wat vinden Gentse jongeren van de politiek? Centre for Citizenship and Democracy Centrum voor Politicologie Parkstraat 45 bus 3602 3000 LEUVEN Stemmen op 16: Wat vinden Gentse jongeren van de politiek? Inleiding Bij de gemeenteraadsverkiezingen

Nadere informatie

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat

Nadere informatie

Onderzoek verkiezingsthema Europa

Onderzoek verkiezingsthema Europa Onderzoek verkiezingsthema Europa Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 22.055 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 5 tot en met 7 september 2012. Over het EenVandaag

Nadere informatie

Gemeente Houten: Onderzoek Kieskompas. Den Dolder, 26 januari 2011 Ir. Martine van Doornmalen Rianne van Beek Msc.

Gemeente Houten: Onderzoek Kieskompas. Den Dolder, 26 januari 2011 Ir. Martine van Doornmalen Rianne van Beek Msc. Gemeente Houten: Onderzoek Kieskompas Den Dolder, 26 januari 2011 Ir. Martine van Doornmalen Rianne van Beek Msc. 2 Het auteursrecht op dit rapport berust bij ADV Market Research (ADV). De opdrachtgever

Nadere informatie

Public images of right-wing populist leaders: the role of the media Bos, L.

Public images of right-wing populist leaders: the role of the media Bos, L. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Public images of right-wing populist leaders: the role of the media Bos, L. Link to publication Citation for published version (APA): Bos, L. (2012). Public images

Nadere informatie

Inleiding 9 Signaleren is het halve werk 9

Inleiding 9 Signaleren is het halve werk 9 Inhoud Inleiding 9 Signaleren is het halve werk 9 1 Media, overheid en politiek 13 Persvoorlichting 15 Traditionele media 18 Online media 20 Controle over de media 22 Samenvatting 25 In de praktijk: Spindoctors

Nadere informatie

Slowaken niet blij met Hongaarse Statuswet

Slowaken niet blij met Hongaarse Statuswet Slowaken niet blij met Hongaarse Statuswet door Edwin Bakker Sinds 1 januari 2002 is de Hongaarse Statuswet van kracht. De totstandkoming van de wet had heel wat voeten in aarde, zowel in Hongarije als

Nadere informatie

PARTIREP-VERKIEZINGSONDERZOEK 2014

PARTIREP-VERKIEZINGSONDERZOEK 2014 PARTIREP-VERKIEZINGSONDERZOEK 2014 In dit nummer van Samenleving en politiek presenteren we exclusief de eerste resultaten van het verkiezingsonderzoek dat werd uitgewerkt door het Interuniversitair consortium

Nadere informatie

Copernicushervorming. Rol van de politieke actoren. Dhr. Georges Monard

Copernicushervorming. Rol van de politieke actoren. Dhr. Georges Monard Copernicushervorming Rol van de politieke actoren Dhr. Georges Monard 1. Context van de hervorming Acute crisis van vertrouwen in de overheid (Dutroux, dioxine, ) sterke emoties «burning platform» Politieke

Nadere informatie

DE POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING VAN VROUWEN NA DE

DE POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING VAN VROUWEN NA DE DE POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING VAN VROUWEN NA DE VERKIEZINGEN VAN 25 MEI 2014 1 INHOUDSTAFEL INLEIDING ---------------------------------------------------------------------------------------------- 4

Nadere informatie

TK2017 en de grote invloed van EK2015 op de vorming van een nieuwe regering

TK2017 en de grote invloed van EK2015 op de vorming van een nieuwe regering TK2017 en de grote invloed van EK2015 op de vorming van een nieuwe regering Aan het eind van 2015 zijn we maximaal 15 maanden verwijderd van de volgende Tweede Kamerverkiezingen. De contouren van die verkiezingen

Nadere informatie

Politieke Barometer VRT & De Standaard RTBF & La Libre

Politieke Barometer VRT & De Standaard RTBF & La Libre Politieke Barometer VRT & De Standaard RTBF & La Libre Herfstpeiling 2017 (Golf 45): Vlaanderen Opiniepeilingen vragen om vakmanschap en openheid van de peilers, om kennis en voorzichtigheid van journalisten

Nadere informatie

De staat van de Vlaamse nieuwsmedia. Vier jaar onderzoek van het Steunpunt Media Stefaan Walgrave en Julie De Smedt

De staat van de Vlaamse nieuwsmedia. Vier jaar onderzoek van het Steunpunt Media Stefaan Walgrave en Julie De Smedt De staat van de Vlaamse nieuwsmedia Vier jaar onderzoek van het Steunpunt Media Stefaan Walgrave en Julie De Smedt Beleidsrelevant onderzoek in opdracht van de minister van Media 2012-2015 Universiteiten

Nadere informatie

1 Welke partij heeft uw voorkeur c.q. op welke partij heeft u gestemd bij de Tweede Kamerverkiezing?

1 Welke partij heeft uw voorkeur c.q. op welke partij heeft u gestemd bij de Tweede Kamerverkiezing? CDA ChristenUnie D66 GroenLinks Partij voor de Dieren PvdA PVV SGP SP VVD 50PLUS Niet gestemd Anders Weet niet CDA ChristenUnie D66 GroenLinks Partij voor de Dieren PvdA PVV SGP SP VVD 50PLUS Niet gestemd

Nadere informatie

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? 29 november 2016 Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten, 2 maart Inhoud: 1. Opkomst 2. Winnaars en verliezers 3. Zetelverdeling Provinciale Staten 4. Verschil tussen gemeenten Bijlage 1 De VVD heeft bij deze verkiezingen

Nadere informatie

Leopold III capituleert op eigen houtje Krijgsgevangen in België Leopoldisten: vooral Vlamingen en katholieken Anti-Leopoldisten: Walen en liberalen

Leopold III capituleert op eigen houtje Krijgsgevangen in België Leopoldisten: vooral Vlamingen en katholieken Anti-Leopoldisten: Walen en liberalen Boek p. 164-174 Leopold III capituleert op eigen houtje Krijgsgevangen in België Leopoldisten: vooral Vlamingen en katholieken Anti-Leopoldisten: Walen en liberalen Volksraadpleging 1950 Vlaanderen: 72%

Nadere informatie

Nederlands havo 2017-I

Nederlands havo 2017-I Tekst 1 Tegen het dierensentiment 1 maximumscore 1 het bezwaar dat zij geen hart voor dieren zou hebben / het bezwaar dat ze geen dierenvriend zou zijn 2 maximumscore 1 (alinea) 7 3 maximumscore 1 (alinea)

Nadere informatie

29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit

29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit 29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe De brexit Samenvatting Meerderheid wil dat GB lid blijft van EU Samenvatting Meeste mensen willen in EU blijven Veel mensen in Nederland zien het liefst dat de brexit

Nadere informatie

Hoeveel zullen de partijen uitgeven bij de komende verkiezingscampagne?

Hoeveel zullen de partijen uitgeven bij de komende verkiezingscampagne? JANUARI 2019 Hoeveel zullen de partijen uitgeven bij de komende verkiezingscampagne? Jef Smulders*, Gert-Jan Put** en Bart Maddens* * KU Leuven, Faculteit Sociale Wetenschappen, Instituut voor de Overheid

Nadere informatie

De Rol van de Lokale Media: Bunschoten. De Regio Vecht Terug 25 april 2018

De Rol van de Lokale Media: Bunschoten. De Regio Vecht Terug 25 april 2018 De Rol van de Lokale Media: Bunschoten De Regio Vecht Terug april 0 Inhoudsopgave Introductie Samenvatting De Kiezer en de thema s die zij belangrijk vinden De belangrijkste thema s volgens de kiezer................................

Nadere informatie

1. Het Europees Parlement: jij kiest mee

1. Het Europees Parlement: jij kiest mee MODULE 3 Jouw stem in de EU LESFICHE LEERLINGEN 1. Het Europees Parlement: jij kiest mee Rechtstreekse verkiezingen zijn de ultieme kans om je stem te laten horen. Sinds 1979 zijn er elke 5 jaar rechtstreekse

Nadere informatie