Een 10 puntenplan gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen
|
|
- Ivo van de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Een 10 puntenplan voor gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen
2 Doet uw gemeente voldoende aan het klimaatprobleem? Iedere aanpak van het klimaatprobleem begint lokaal. Internationaal kunnen er nog zulke mooie afspraken worden gemaakt, als er in uw gemeente niets wordt opgepakt, zal er weinig van terechtkomen. Heeft uw gemeente haar doelstellingen al geformuleerd om het klimaatprobleem aan te pakken? De VNG heeft met het ministerie van VROM het Klimaatakkoord getekend om de lokale bijdrage te leveren aan het terugdringen van broeikasgassen. Iedere gemeente moet meedoen om de doelstellingen te halen. In deze brochure leest u wat de belangrijkste bijdragen zijn die uw gemeente kan leveren. Iedere gemeente die voor dit 10 puntenplan kiest, mag zichzelf betitelen als HIER Klimaatverbond gemeente. Door deze voornemens in plannen om te zetten kunt u via de SLOK-financiering van het ministerie van VROM circa 50% van de kosten voor de voorbereiding gedurende vier jaar vergoed krijgen.
3 10 punten voor de aanpak van het klimaatprobleem 1 Bestaande woningbouw De landelijke overheid, de energiebedrijven, de woningcorporaties en AEDES hebben gezamenlijk het plan Meer met Minder ontwikkeld. De hoofddoelstelling is om tot en met 2011 de energieprestatie van minimaal bestaande woningen en andere gebouwen van energielabel D en hoger op niveau energielabel B te brengen (of tenminste twee klassen te verbeteren) woningen vormen 7% van het totale woningbestand. Dit betekent voor uw gemeente dat u tussen nu en eind 2011 de energieprestatie van 7% van uw bestaande woningbestand duurzaam moet verbeteren. De tweede doelstelling van het programma is om in de periode tot en met woningen te voorzien van duurzame energie maatregelen (HR warmtepomp combi, HRe-ketel, zonneboilers, warmtepompen, zon pv-systemen). Per gemeente gaat dit om 1.4% van het woningbestand. Met de lokale corporaties en andere grote verhuurders kunnen deze doelstellingen worden vertaald in de Woonvisie en prestatieovereenkomsten.
4 kiezen voor goed toezicht op het daadwerkelijk behalen van de wettelijke en/of lokaal aangescherpte normen. Zo mogelijk kan de gemeente ook een voorbeeldproject realiseren voor nog scherpere normstelling in de nabije toekomst. Hiervoor zijn subsidies beschikbaar. 3 Utiliteitsbouw 2 Nieuwbouwwoningen Nieuwbouwwoningen moeten steeds zuiniger worden. De landelijke overheid werkt hieraan door geleidelijke aanscherping van de normen (EPC van 0.8 via 0.6 naar 0.4) en voorbeeldprojecten gericht op (vrijwel) energieneutrale woonwijken. Gemeenten kunnen hieraan bijdragen door te Voor nieuwbouw van utiliteitsbouw geldt een vergelijkbare aanscherping van de energieprestatienorm (EPC) als voor woningen. Ook hier is essentieel dat de gemeente minimaal goed toezicht houdt op het daadwerkelijk behalen van de wettelijke en/of lokaal aangescherpte normen, ook op de bouwplaats. Daarnaast kan de gemeente bijdragen aan voorbeeldprojecten voor klimaatneutrale utiliteitsgebouwen. Zeker als het gebouwen betreft waarvan de gemeente zelf opdrachtgever is, zijn er kansen voor een voorbeeldfunctie. Bestaande gebouwen moeten bij verkoop of nieuwe verhuur met energielabels voldoen aan de EPBD. Via de verruimde reikwijdte van de milieuwetgeving kunnen grotere bedrijven en instellingen in het milieuvergunningen spoor hierop worden aangesproken. Het spreekt vanzelf dat de gemeente deze regels toepast bij haar eigen gebouwen. Daarmee vervult de gemeente ook een voorbeeldfunctie (zie ook punt 4).
5 4 Klimaatneutrale organisatie De gemeente moet het goede voorbeeld geven. Dat kan door aan te sluiten bij het streven van de landelijke overheid om in 2012 de eigen activiteiten klimaatneutraal te maken en ondermeer 100% duurzaam in te kopen. Als doelstelling voor klimaatneutraliteit kan worden geformuleerd dat de gemeentelijke gebouwen en het werkverkeer van ambtenaren en politici eind 2011 klimaatneutraal zijn. De doelstelling kan worden uitgebreid naar andere kantoren en overheidsinstellingen. Een gemeentelijke organisatie wordt klimaatneutraal door het energieverbruik te reduceren, duurzame energie in te kopen en de resterende CO2 uitstoot te compenseren. Onderstaande tabel geeft als voorbeeld het verbruik, de uitstoot en de kosten van klimaatcompensatie van een organisatie voor 100 medewerkers weer: Soort verbruik Geschat gebruik per jaar Ton CO2 Verwarming gebouw m3 gas 108 Elektriciteit gebouw kwh 62 (indien geen groene stroom) Werkverkeer Nederland auto km (een op dertien) 20 Werkverkeer Nederland trein km 1.2 Totaal 200 (excl. internationale reizen) Kosten n 1.080,00 n 620,00 n 200,00 n 12,00 n 2.000,00 Reizen Europa per trein km per reis 0.08 per reis Reizen Europa per auto km per reis 0,2 per reis Reizen Europa per vliegtuig km per reis 1,1 per reis n 0,80 n 2,00 n 11,00
6 5 Duurzame energie Bij duurzame energie gaat het met name om de bevordering van duurzame energie-apparatuur in de gebouwde omgeving (punten 1, 2, 3 en 4) en wind op land. De landelijke overheid streeft naar een verdubbeling van de hoeveelheid wind op land ten opzichte van de afspraken in het BLOW akkoord. In deze regeling is per provincie een concrete doelstelling vastgelegd. Uw gemeente dient een eerlijke bijdrage te leveren aan deze verdubbelde doelstelling binnen de ruimtelijke mogelijkheden die er zijn. 6 Mobiliteit De gemeente kan kiezen voor het schoner maken van het eigen wagenpark (minimaal B-label) en de reductie van woonwerkverkeer per auto. Dat scheelt ook in emissies van fijn stof en beheerskosten. U kunt daarnaast medewerkers die van dienstauto s gebruik maken, verplicht aan een cursus van het Nieuwe rijden deel laten nemen. Iedere gemeente kan fietsen en (schoon) OV stimuleren en faciliteren. U kunt als gemeente de verduurzaming van brandstoffen versnellen door het faciliteren van tankstations met aardgas en biobrandstoffen. Ook het stimuleren van elektrisch en energiezuinig vervoer behoort tot de mogelijkheden. Verder kan de gemeente het aanbod en het gebruik van deelauto s bevorderen. U kunt via voorlichting en/ of de Wet Milieubeheer vervoersmanagement door bedrijven stimuleren (kilometerreductie transport en woon-werkverkeer). 7 Openbare straatverlichting In de openbare verlichting valt veel geld en energie te besparen. De lichtmasten die zijn geplaatst bij de eerste introductie van elektrische straatverlichting zijn op veel plaatsen aan vervanging toe. Dit is het moment om over te stappen op zuinige, schakelbare armaturen en lampen. Het is belangrijk niet alleen naar de techniek te kijken, maar ook naar het verlichtingsplan zelf: kies het juiste verlichtingsniveau op de juiste plaats en tijd. U kunt het pakket toepassen dat is opgesteld voor de Taskforce verlichting (zie Vanzelfsprekend kunt u ook hier uit oogpunt van voorbeeldfunctie verder gaan en pilots van innovatieve technieken toepassen.
7 8 Voorlichting aan burgers Welke rol speelt u bij de voorlichting aan burgers over klimaatverandering, energiebesparing, duurzame energie, duurzame consumptie en duurzame mobiliteit? Geef het goede voorbeeld! Stimuleer campagnes als de Groene Voetstappen, Warme Truiendag en de Week van de Vooruitgang. Gebruik dit als een kapstok om de burgers beter te betrekken bij uw eigen beleid. U kunt via uw website inwoners hun energiegebruik laten narekenen en tips over energiebesparing geven in samenwerking met MilieuCentraal. Zet ook uw gemeentepagina in. Gedragsverandering bij burgers is een van de onderdelen van de SLOK-regeling waarvoor een bijdrage van 50% is te verkrijgen. Voor een uitgebreide lijst suggesties kunt u terecht bij 9 Het Nationale Klimaatstraatfeest Alle straten in Nederland kunnen zich tussen oktober 2008 en april 2009 opgeven als klimaatstraat. De opdracht is eenvoudig: ga met zoveel mogelijk andere bewoners uit de straat actief aan de slag met energiebesparing en win een straatfeest. Alles is via de website te regelen. De Provinciale Milieufederaties zorgen voor provinciale ondersteuning voor de bewoners en de betrokken ambtenaren. Ondersteun deze campagne, breng hem onder de aandacht van uw inwoners, stimuleer medewerkers om mee te doen en sluit aan met uw eigen klimaat- en energiebeleid.
8 10 Word lid van het Klimaatverbond De meeste gemeenten (en provincies en waterschappen) met een actief klimaatbeleid zijn inmiddels al lid van Vereniging Klimaatverbond Nederland, een belangenorganisatie die lobbyt, kennis uitwisselt en programma s ontwikkelt om het lokale beleid beter over het voetlicht te krijgen. Daarnaast attendeert het Klimaatverbond u op Europese subsidieregels en kaart knelpunten aan bij de landelijke overheid. Het Klimaatverbond vervult een actieve rol bij de implementatie van het Klimaatakkoord. Kijk voor meer informatie op Het Rijk, VNG en Klimaatverbond werken samen aan een aantal instrumenten voor de implementatie van het Klimaatakkoord. De website biedt u hierover meer informatie. Het Klimaatverbond heeft een pool van experts opgezet uit koplopergemeenten die hun kennis op aanvraag kunnen delen met andere gemeentes en fysieke ondersteuning kunnen bieden. Ook deze kosten zijn weer subsidieerbaar via de SLOK-regeling. Maak er gebruik van. Kijk op Word HIER Klimaatverbondgemeente Als u kiest voor bovenstaand 10-puntenplan kunt u het formulier invullen of dit melden via info@klimaatverbond.nl of Via het Klimaatverbond ontvangt u de toekenning HIER Klimaatverbond gemeente. Advies en ondersteuning U hoeft niet het wiel opnieuw uit te vinden. SenterNovem (Kompas -deelprogramma Gemeenten) biedt kosteloze ondersteuning bij de ontwikkeling en implementatie van lokaal en regionaal klimaatbeleid. Hiervoor is onder andere een team van vaste regionale klimaatadviseurs beschikbaar plus kennisinstrumenten, voorbeeldprojecten, en procesbegeleiding. Tevens wordt doorverwezen naar specialisten voor specifieke technieken of doelgroepen. Ook is er begeleiding bij het aanvragen van de rijksbijdrage voor lokaal klimaatbeleid (SLOKregeling). Daarnaast wordt gewerkt aan kennisontwikkeling en in samenwerking met het Klimaatverbond aan ondersteuning voor gemeenten die geheel klimaat-, CO2 of energieneutraal willen worden.
9 De Provinciale Milieufederaties De Milieufederaties zetten zich in de 12 provincies in als ambassadeurs van natuur, milieu en landschap. Hun missie is om Nederland mooier, gezonder en duurzamer te maken. Lobby en dialoog, stimuleren van burgerparticipatie, voorlichting, ondersteuning van vrijwilligersorganisaties, publicitaire druk en soms juridische actie zijn de instrumenten die de Milieufederaties inzetten om deze doelen te bereiken. Kijk voor meer informatie op Vereniging Klimaatverbond Nederland De Vereniging Klimaatverbond Nederland, ook wel kortweg Het Klimaatverbond genoemd, is een dynamisch netwerk van gemeenten, provincies, en waterschappen, dat samenwerkt aan projecten, kennis uitwisselt en belangen behartigt om een effectief lokaal klimaatbeleid te verankeren, uit te voeren en zichtbaar te maken. Kijk voor meer informatie op HIER Klimaatcampagne De HIER Klimaatcampagne is een krachtenbundeling van meer dan 40 maatschappelijke organisaties die zich ernstig zorgen maken over klimaatverandering. HIER betrekt Nederland bij het klimaatprobleem en de oplossingen. HIER wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij. Kijk voor meer informatie op Nationale Klimaatcampagne HIER - info@hier.nu
Ondertekening 10-puntenplan
Ondertekening 10-puntenplan Het is nu hét moment om de piketpalen te slaan voor het gemeentelijke duurzaamheidbeleid in College, Raad en de verkiezingsplannen. U heeft hiervoor de brochure met de 10 punten
Nadere informatieWat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers
Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Hoeveel CO 2 -reductie is nodig? doel nieuwe kabinet: in 2020 30% minder CO 2 -uitstoot dan in 1990 UN-IPCC: stabilisatie
Nadere informatieOntwerp Gezonde Systemen
Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden
Nadere informatieNu is het tijd voor gemeentelijk klimaatbeleid. Concrete voorstellen voor een haalbaar en effectief beleid. Onderwater. uw gemeente?
Nu is het tijd voor gemeentelijk klimaatbeleid Concrete voorstellen voor een haalbaar en effectief beleid Onderwater uw gemeente? V E R E N I G I N G K L I M A AT V E R B O N D N E D E R L A N D Kyoto
Nadere informatieErdi Holding B.V. Voortgangsrapportage H1 2017
Voortgangsrapportage H1 017 01-01-017 t/m 30-06-017 Voortgangsrapportage H1 017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode H1 017.. Reductie.3. Historische vergelijking.4.
Nadere informatieProvinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Nadere informatieKlimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen
Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.
Nadere informatieEnergietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl
Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050
Nadere informatieEen goede jas: schoon, gezond en zuinig. Frank te Poel 10 oktober 2007
Een goede jas: schoon, gezond en zuinig Frank te Poel 10 oktober 2007 Inhoud 1. Klimaatverandering is een urgent probleem 2. Er zijn drastische maatregelen nodig 3. Waar staat Nederland nu? 4. Spaar Het
Nadere informatieDuurzame ontwikkeling:
Duurzaam Tynaarlo Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien in de behoeften van de huidige generaties zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. (Our common future 1987)
Nadere informatieVNG Raadsledencampagne
Duurzaam Drimmelen VNG Raadsledencampagne Klimaat niet zonder de Raad Invloed raadsleden Borging beleid Collegiaal bestuur Collegeakkoord 2010-2014 Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien
Nadere informatieKlimaatneutrale organisatie
Klimaatneutrale organisatie U heeft het voornemen om uw organisatie klimaatneutraal in te richten en wilt dit op een verantwoorde manier oppakken. Hieronder worden daar richtlijnen voor gegeven. Gradatie
Nadere informatiePraktische tips voor klimaat en portemonnee. Klimaatsparen
Praktische s voor klimaat en portemonnee Klimaatsparen CO 2 en geld besparen De gemiddelde Nederlander stoot per jaar 12.000 kg CO 2 uit (28.000 kg CO 2 per huishouden). De meeste kilo s gaan op aan verwarming,
Nadere informatieEen overzicht 2015/2016
Een overzicht 2015/2016 Wij zijn niet passief, wij besparen energie Ik ben niet lui, ik bespaar energie, een mooie Loesje, en helemaal waar. Energiebesparing is al decennialang een sleutelstrategie voor
Nadere informatieErdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2016
Voortgangsrapportage 2016 01-01-2016 t/m 31-12-2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. CO2-voetafdruk 2.1. Rapportageperiode 2016 2.2. Reductie 2.3. Historische vergelijking 2.4. Relatieve uitstoot
Nadere informatieTotale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2
Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.
Nadere informatieDuurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden
Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord
Nadere informatieVoortgang CO 2 -reductiedoelstellingen
Voortgang CO 2 -reductiedoelstellingen t/m 2011 DHV B.V. Juni 2012 definitief Voortgang CO 2 -reductiedoelstellingen t/m 2011 dossier BA4118-100-108 registratienummer : Beheer CO 2-Prestatieladder niveau
Nadere informatieBetere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars
Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en
Nadere informatieCarbon Footprint Rapportage 2014
Carbon Footprint Rapportage 2014 Versiedatum: 19 februari 2015 4.B.2&5.B.1+2 Rapportage Carbon Footprint 2014 1 van 11 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Scope 1... 4 2.1 Gasverbruik... 5 2.2 Zakelijk verkeer in
Nadere informatieCO 2 -reductiedoelstelling 2011-2013
CO 2 -reductiedoelstelling 2011-2013 Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV december 2011 2010.0001-15 Inleiding Cauberg-Huygen is sinds 1975 koploper in oplossingen voor de bouw- en infrasector, industrie
Nadere informatieWarmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst
Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming
Nadere informatieFlitspeiling Klimaatakkoord op hoofdlijnen
Flitspeiling Klimaatakkoord op hoofdlijnen Anne Tilanus 9 oktober 2018 H5670 Ten behoeve van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding In juli 2018 is het Klimaatakkoord op hoofdlijnen
Nadere informatieSamen energie besparen! Convenant Energiebesparing 2009-2011 - Gemeente Kerkrade
Samen energie besparen! Convenant Energiebesparing 2009-2011 - Gemeente Kerkrade 2 Voorwoord Beste mensen, voor u ligt de folder over het convenant energiebesparing 2009 2011. Dit is een samenwerkingsovereenkomst
Nadere informatiehttp://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03
1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten
Nadere informatieVerduurzamen gemeentelijk openbare verlichting
Verduurzamen gemeentelijk openbare verlichting Opgesteld door: Arjan Goedhart Verseonnummer: 1283290 Datum: 9 februari 2018 Inhoud Voorwoord... 3 1 Onze visie op openbare verlichting... 4 2 Onze uitgangspunten...
Nadere informatie14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan 2013 1
Energie Management Actieplan 2013 14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan 2013 1 Inhoudsopgave 6.1 Reductiedoelstellingen 3 6.2 Plan van aanpak 3 6.3 Samenvatting 6 Energie Management Actieplan
Nadere informatieCO2 reductiedoelstellingen. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2
CO2 reductiedoelstellingen Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling energieverbruik 4 2.2. Subdoelstelling
Nadere informatieZuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is
Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er
Nadere informatie1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening
1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,
Nadere informatieMinder emissies, betere bereikbaarheid. Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft
Minder emissies, betere bereikbaarheid Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Overzicht CE Delft Mobiliteit kost ons veel Mogelijkheden CO 2 -reductie transport
Nadere informatieInventarisatie
Inventarisatie 2017-1 Aanleiding Halfjaarlijkse inventarisatie CO2 emissie: 2017-1 uitgevoerd Evaluatie CO2 reductiedoelstellingen o.b.v. deze inventarisatie Vragen aan MT: Kennisname van inventarisatie
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL Klimaatplan Doetinchem
Aan de raad AGENDAPUNT 3 Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL 2009 Klimaatplan Doetinchem 2009-2012 Voorstel: 1. het beleidskader klimaat vaststellen, wat inhoudt dat de gemeente inzet op
Nadere informatieScope 1: tot aan 2020: 2% reductie per jaar ten opzichte van het basisjaar 2015.
1.A.1 / 1.A.2 / 1.A.3 / 2.A.1 / 2.A.2 / 2.A.3 / 3.A.1 / 3.A.2 ICS Groep BV heeft als Co 2 reductiedoelstellingen: Scope 1: tot aan 2020: 2% reductie per jaar ten opzichte van het basisjaar 2015. Scope
Nadere informatieKlimaatakkoord Rijk en UvW
Klimaatakkoord Rijk en UvW Politieke en beleidsmatige context (klimaatbeleid) Rafaël Lazaroms 25 mei 2010 1 Inhoud presentatie Voorstellen Internationaal en nationaal klimaatbeleid Positie waterschappen
Nadere informatieCompensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2011
Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2011 Dienst Stadsbeheer Milieu en Vergunningen Juni 2012 2 Aanleiding De gemeente Den Haag wil in 2040 een klimaatneutrale en -bestendige
Nadere informatieCO2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0
CO2 reductiedoelstellingen 2020 Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling bedrijfsmiddelen 4 2.2. Subdoelstelling
Nadere informatieErdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2017
01-01-017 t/m 31-1-017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 017 3. Historische vergelijking 4. Relatieve uitstoot 5. Directe en indirecte emissies 6. Klimaatcompensatie
Nadere informatieHoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285
Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren
Nadere informatieDe CO2-footprint is weer bekend!
De CO2-footprint is weer bekend! Energiebeleid In het eerste half jaar van 2018 is Gebr. van der Lee ook weer actief bezig om hun CO2- footprint in kaart te brengen. Hierbij wordt opnieuw gebruik gemaakt
Nadere informatieEnergiebeoordeling. Batenburg Energietechniek 1 januari 2018 t/m 31 december 2018
Energiebeoordeling Batenburg Energietechniek 1 januari 218 t/m 31 december 218 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Trendanalyse 2.1. Energiegebruik 2.2. CO2 per omzet 2.3. Reducerende maatregelen
Nadere informatieMilieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider
Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012 Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Vervolg op Klimaatbeleid 2003-2007 Waarom een Klimaatprogramma? Wat houdt het programma in?
Nadere informatieNaar een klimaatneutrale sportvereniging
Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie
Nadere informatieJaarplan 2019 Van Delft Holding Versie: , concept 1.0. Jaarplan CO November 2018
Jaarplan CO 2 2019 November 2018 Inhoud 1. Reductiedoelstellingen... 3 2. Maatregelen en initiatieven... 4 2.1 Maatregelen... 4 2.2. Afwijkingen, corrigerende en preventieve maatregelen... 4 2.3. Initiatieven...
Nadere informatieENERGIE ACTIEPLAN. Van der Wiel Holding BV. Conform NEN 50001 Oktober 2015 ENERGIE ACTIEPLAN VAN DER WIEL HOLDING B.V.
ENERGIE ACTIEPLAN Van der Wiel Holding BV Conform NEN 50001 Oktober 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is de consultant van AMK Inventis Versie 2.0 Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik 1 Inregelen cv
Nadere informatieZonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft
Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige
Nadere informatieCO2-Reductieplan. Klaver Infratechniek B.V. Techniek voor en door de mens. Versie 1.1 28 november 2011
CO2-Reductieplan Klaver Infratechniek B.V. Versie 1.1 28 november 2011 Techniek voor en door de mens Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Energie en CO2 Reductie scope 1... 4 1.1 Wagenpark en brandstof... 4
Nadere informatieKlimaatneutrale dienst
Klimaatneutrale dienst U heeft het voornemen om een klimaatneutrale dienst op de markt te brengen en wilt dit op een verantwoorde manier oppakken. Hieronder worden daar richtlijnen voor gegeven. Gradatie
Nadere informatieVerduurzamen gemeentelijk openbare verlichting
Verduurzamen gemeentelijk openbare verlichting Ridderkerk, 20 februari 2018 Inhoud Voorwoord... 3 1 Onze visie op openbare verlichting... 4 2 Onze uitgangspunten... 4 2.1 Beleid... 4 2.2 Richtlijnen openbare
Nadere informatie3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep
3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder Hollandridderkerk Groep Documentnummer Versienummer Datum Status EnRP2014 14.02 24 april 2014 Gereed Opgesteld door: M. Waarts
Nadere informatieErdi Holding B.V. CO2-voetafdruk. Voortgangsrapportage januari 2018 t/m 31 december 2018
Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk Voortgangsrapportage 2018 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. CO2-voetafdruk 2.1. Rapportageperiode 2018 2.2. Mobiliteit uitgesplitst
Nadere informatieMILIEU EN CO2 PROGRAMMA C.Q. HET PLAN
Pagina 1 van 5 MILIEU EN CO2 PROGRAMMA C.Q. HET PLAN VAN AANPAK CALCHIN FINANCE B.V. 2018-2021 Pagina 2 van 5 Hoofdstuk 1 INLEIDING Voor u ligt het Milieu en Co2 programma c.q. het Plan van Aanpak, waarin
Nadere informatieReductie doelstellingen (B: Reductie)
Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, oktober 2013 Auteur: Sabine Droog Geaccordeerd door: Leo Droog Directeur Edwin Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk 1 1. Reductiebeleid
Nadere informatieCO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie
CO2 prestatieladder Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie Inzicht De CO2-emissie (footprint) van J. van Etten Holding geeft de totale hoeveelheid CO2- productie die vrijkomt onder andere
Nadere informatieFACTCHECKER OVER MORGEN
FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch
Nadere informatieEvaluatie Uitvoeringsprogramma 2009-2012 versie: 29-jan Doelen Doelstelling bereikt? reductie
Evaluatie Uitvoeringsprogramma 2009-2012 versie: 29-jan Doelen Doelstelling bereikt? reductie Project Doelstelling wel deels niet anders ingevuld CO2- uitstoot verlaging woon- /bdrf.lasten creatie nieuw
Nadere informatiePROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF
PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per
Nadere informatieResultaten Klimaatbarometer van de Nederlandse Klimaatcoalitie
Resultaten Klimaatbarometer van de Nederlandse Klimaatcoalitie November 2016 Samenvatting De ruim 700 deelnemers aan de Nederlandse Klimaatcoalitie (NKC) werken actief aan een klimaatneutrale samenleving.
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan CO2-Prestatieladder 2014 06-31665260
Energiemanagement actieplan CO2-Prestatieladder 2014 06-31665260 Datum: 01-07-2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Belangrijkste energieverbruikers... 3 2.1 Reductiedoelstellingen... 3 2.2 Reductiemaatregelen...
Nadere informatieMilieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak ICS Groep
Milieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak 2017 ICS Groep 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Strategische milieu en co2 reductie doelstellingen... 3 Milieu en CO2-reductie doelstellingen 2017... 3 3.
Nadere informatieCO 2 Voortgangsrapportage 2016
CO 2 Voortgangsrapportage 2016 Datum: 30-8-2017 Versie: 1 1. Inleiding Dit is de voortgangsrapportage van Boeve Afbouw B.V. (Boeve Afbouw). Ieder half jaar communiceert Boeve Afbouw over haar energiebeleid,
Nadere informatieEnergieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving
Energieprestatie De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving 1 Even voorstellen: Ron van der Aa (projectmanager bij NEN) Wie bent u? Context 2 Inhoud van deze presentatie Algemeen:
Nadere informatieEnergieverbruik gemeentelijke gebouwen
MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke
Nadere informatieHilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp
Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp Energieavond Hilversum Kerkelanden, Zeverijn en Rode Dorp 17 mei 2016 Wat kunt u verwachten Hilverzon & Kerkelanden Leeft! Ambitie gemeente Hilversum Wie is
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieEnergiebesparing in de bouw
Energiebesparing in de bouw - Overheidsbeleid - Wettelijke kaders - Praktische omzetting Bijdragen van: ing. W.Baartman ir. J.Ouwehand Wetgeving en overheidsbeleid Transitie naar een duurzame energiehuishouding
Nadere informatieGemeentelijk besluit Energiebesparing bij Openbare Verlichting (OVL)
Gemeentelijk besluit Energiebesparing bij Openbare Verlichting (OVL) Inleiding De primaire functie van openbare verlichting is een bijdrage te leveren aan verkeersveiligheid en de sociale veiligheid op
Nadere informatieCO 2 Reductie doelstellingen
CO 2 Reductie doelstellingen Gebr. Griekspoor BV Innovatief Proactief Duurzaam Betrokken Nieuw-Vennep 5 november 2013 Dilia van der Want. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 0.0 Inhoudsopgave
Nadere informatieRAPPORTAGE UITVOERING TASKFORCE VERLICHTING 2009. 1. Inleiding
RAPPORTAGE UITVOERING TASKFORCE VERLICHTING 2009 1. Inleiding De Taskforce Verlichting is ingesteld om de minister van VROM, Jacqueline Cramer, te adviseren over de mogelijkheden om energie-efficiënte
Nadere informatieOPZET KLIMAATPLAN 11-2-04
OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04 Samenvatting Deze notitie voorziet in de opzet van het klimaatplan voor Nijmegen. Dit is de voortzetting het Nijmeegse energiebeleid. Actualisering was sowieso nodig omdat oude
Nadere informatieTE KOOP. Ter Warden XD Nuenen. Bungalow 158m². Vraagprijs v.o.n.
TE KOOP Ter Warden 44 5674XD Nuenen Bungalow 158m² Vraagprijs 526.500 v.o.n. KENMERKEN Vraagprijs 526.500 v.o.n. Status Beschikbaar Oplevering per direct Soort woonhuis Bungalow Bouwjaar 2018 Oppervlakte
Nadere informatie3.B.1 Energiereductieprogramma 2011 ten behoeve van de CO2-Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep
3.B. Energiereductieprogramma 0 ten behoeve van de CO-Prestatieladder Hollandridderkerk Groep Documentnummer Versienummer Datum Status ERP0.0 september 0 Gereed voor certificatie Opgesteld door: M. Waarts
Nadere informatieEnergiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.
Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing
Nadere informatie2012/2013. [3.B.2_1 Energiereductieprogramma] CO2-prestatieladder Niv. 3. CO2 prestatieladder niv. 3. Struyk Verwo Aqua
2012/2013 CO2 prestatieladder niv. 3 Struyk Verwo Aqua [3.B.2_1 Energiereductieprogramma] CO2-prestatieladder Niv. 3 3.B.2_1 Energiereductieprogramma 1. ALGEMEEN... 3 1.1 ENERGIEREDUCTIEDOELSTELLING...
Nadere informatieDUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE
WAAROM EN HOE Klimaat akkoord Parijs / Nederland Stimuleringsmaatregelen Accijns Energie besparing Inzet hernieuwbare bronnen Verminderen van fossiele brandstoffen 10-12-2018 1 KLIMAAT AKKOORD NL Nederlands
Nadere informatieCO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan
2015 CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan Goedgekeurd door: H. van Wijk Auteurs: Y. van der Vlies & L. van Wijk Bedrijf: H. van Wijk transport- en Handtekening: aannemersbedrijf & H. van Wijk
Nadere informatieCO2 reductie
CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de
Nadere informatie3.B.1 Energiereductieprogramma 2012 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep
3.B.1 Energiereductieprogramma 2012 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Hollandridderkerk Groep Documentnummer Versienummer Datum Status EnRP2012 12.04 3 september 2012 Gereed Opgesteld door: M. Waarts
Nadere informatieCarbon Footprint Rapportage 2015
Carbon Footprint Rapportage 2015 Versiedatum: 2 maart 2016 4.B.2&5.B.1+2 Rapportage Carbon Footprint 2015 1 van 11 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Scope 1... 4 2.1 Gasverbruik... 5 2.2 Zakelijk verkeer in personenauto
Nadere informatieReductie doelstellingen (B: Reductie)
Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, 28 oktober 2014 Auteur: E. Oudshoorn Geaccordeerd door: L.A. Droog Directeur E. Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk CO 2 prestatieladder
Nadere informatieCO 2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018
CO 2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 Periode: 1 januari t/m 31 december 2018 Datum: 24-06-2019 Versie: 3 Opgesteld door: Will2Sustain Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1 Inhoudsopgave
Nadere informatieSialtech CO2 Voortgangsrapportage U
CO Voortgangsrapportage U15 016 01-01-016 t/m 31-1-016 CO Voortgangsrapportage U15 016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1. Veranderingen. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 016.. Historische
Nadere informatieNOTITIE. 1 Scenario s voor CO 2 -reductie Inleiding. Nulsituatie, klimaatwinkelen en klimaatbeleidsplan gemeente Schiedam
NOTITIE Project Nulsituatie, klimaatwinkelen en klimaatbeleidsplan gemeente Schiedam Datum 10 november 2015 Onderwerp Scenario s voor CO 2 -reductie Status Definitief Auteur drs. ir. G.C.M. Uitbeijerse
Nadere informatieVerantwoord zakelijk gebruik privéauto Sluit u aan en teken de intentieverklaring!
Lagere CO 2 -uitstoot Meer veilige auto s Keuzevrijheid in vervoer Minder files Verantwoord zakelijk gebruik privéauto Sluit u aan en teken de intentieverklaring! www.creatieve-energie.nl De zakelijk gebruikte
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan. 20 januari 2016
Energiemanagement actieplan 20 januari 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Bedrijfsdoelstelling 4 2.2 Scope 1 4 2.3 Scope 2 4 3. Plan van Aanpak 5 3.1 Maatregelen voor behalen
Nadere informatieToelichting energie- en klimaatactieplan Ranst
Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Infomoment Ranst 23 september 2015 20u 1 Ranst timing 1. Voorstelling project aan schepencollege + goedkeuring: 12/2 2. werkgroep energie & klimaat: 19/3
Nadere informatieCarbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.
Inleiding De CO2 Prestatieladder stelt de eis om halfjaarlijks te rapporteren over de CO2 footprint, een update te geven van de voortgang in relatie tot het behalen van de CO2-reductiedoelstellingen en
Nadere informatieCarbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.
Inleiding De CO2 Prestatieladder stelt de eis om halfjaarlijks te rapporteren over de CO2 footprint, een update te geven van de voortgang in relatie tot het behalen van de CO2-reductiedoelstellingen en
Nadere informatieSchoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer
Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer Martine Uyterlinde, ECN Beleidsstudies, 14 mei 2007 www.ecn.nl Coalitieakkoord Onze ambitie is dat Nederland de komende kabinetsperiode grote stappen
Nadere informatie3.B.1-1 CO 2 reductiedoelstellingen
Document 3.B.1-1 CO2 reductiedoelstellingen Auteur Loon & Verhuurbedrijf De West C.V Datum 02-01-2018 3.B.1-1 CO 2 reductiedoelstellingen Inleiding In dit document worden de scope 1 & 2 CO 2 reductiedoelstelling
Nadere informatieCO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018
CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 585 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Adres: Plaats Telefoon: e-mail: Jan Manenschijn Datum
Nadere informatieEnergieprestaties grondgebonden woningen
Energieprestaties grondgebonden woningen Meer wooncomfort met minder energie Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Stap voor stap naar minder energiegebruik De overheid stelt steeds scherpere
Nadere informatieToelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving
Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Casper Tigchelaar Marijke Menkveld Den Haag, SER 2 oktober 2013 www.ecn.nl Instrumenten gericht op eigenaar-bewoners Bewustwording en informatie
Nadere informatieMilieujaarverslag Adviesbureau SAM b.v.
Milieujaarverslag Adviesbureau SAM b.v. 2010 ALGE/0042/JS/MV 1 september 2011. 1 1. Inleiding Voor u ligt het milieujaarverslag van Adviesbureau SAM Dit jaarverslag beschrijft de milieugevolgen van ons
Nadere informatieDuurzaam vervoer goed voor klimaat, gezondheid en portemonnee
KLIMAATWIJZER Bij een gemiddeld Nederlands huishouden gaat 20 procent van het totale energieverbruik op aan vervoer. De auto neemt hiervan het leeuwendeel. Duurzaam vervoer goed voor klimaat, gezondheid
Nadere informatieDe voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015
Datum: 15-01-2016 Versie: 1 De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015 1. Inleiding Halfjaarlijks communiceert Visscher Oldebroek (Visscher) over de voortgang van haar energiebeleid
Nadere informatieHalfjaarlijkse inventarisatie CO2 emissie: uitgevoerd Evaluatie CO2 reductiedoelstellingen o.b.v. deze inventarisatie
Inventarisatie 2016 Aanleiding Halfjaarlijkse inventarisatie CO2 emissie: 2016-2 uitgevoerd Evaluatie CO2 reductiedoelstellingen o.b.v. deze inventarisatie Vragen aan MT: Kennisname van inventarisatie
Nadere informatieSubsidieregeling Energiebesparing in de Sociale Huursector, nr. 2006wem004996i.
Subsidieregeling Energiebesparing in de Sociale Huursector, nr. 2006wem004996i. Toelichting Inleiding Provinciale staten van Utrecht hebben besloten om 750.000,- in te zetten voor de reductie van CO 2
Nadere informatieEnergie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud
Energie neutraal Veenendaal 2035 De aanpak en de inhoud Inhoud Waarom energieneutraal en wanneer? 1 e opzet programmaplan Resultaten interne consultatie Resultaten externe consultatie Enkele voorbeelden
Nadere informatiePer milieuonderwerp is gekozen voor een ambitieniveau. Hierbij gaat het om volgende drie ambitieniveau s:
Bijlage 1: Projectenboek 1. Inleiding Voor u ligt bijlage 1 van het milieubeleidsplan, het Projectenboek. In het projectenboek worden de projecten voor het milieubeleid benoemd die in de periode van 2009
Nadere informatie