4 Vuur en warmte 4.1 Warmte en temperatuur

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "4 Vuur en warmte 4.1 Warmte en temperatuur"

Transcriptie

1 Antwoorden door een scholier 5472 woorden 20 mei keer beoordeeld Vak Scheikunde 4 Vuur en warmte 4.1 Warmte en temperatuur Warm en koud zeggen iets over de temperatuur. 2 Warmte is nodig om de temperatuur te laten stijgen. 3 Warmte is een vorm van energie. Die gaat altijd van een hogere naar een lagere temperatuur. 4Weinig warmte betekent niet altijd een lagere temperatuur. 5 Als je een pan warm water laat afkoelen dan gaat warmte van de pan naar de lucht buiten de pan. 6 Warm en koud zijn relatief. 7 Om de temperatuur door schatting te bepalen is heel moeilijk. 8 Je kunt de temperatuur schatten. Maar als het op nauwkeurigheid aankomt dan is meten met een thermometer toch beter Niet waar. Warmte en temperatuur zijn niet hetzelfde. 2 Waar 3 Niet waar. Warmte gaat van een hogere temperatuur naar een lagere. 4Niet waar. Een hoge temperatuur wil nog niet zeggen dat de stof ook warmte bevat. 5 Niet waar. Als je uit een hete sauna komt, ervaar je de kamertemperatuur als laag omdat hij veel lager is dan die van de sauna. 6 Waar 7 Niet waar. Als je veel warmte toevoert aan een zeer groot voorwerp zal het toch maar weinig in temperatuur stijgen Een grote ketel met water moet heel lang op het gas staan en dus veel warmte krijgen voordat de temperatuur ook maar weinig is gestegen. Algemeen is voor alle grote voorwerpen veel warmte nodig terwijl de temperatuurstijging toch maar klein is. 2 Een lucifervlammetje kan een speldenknop zeer heet maken. Algemeen hebben kleine voorwerpen maar weinig warmte nodig om veel in temperatuur te stijgen. V u u r e n w a r m t e 39 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina In het voorjaar wordt het in ons land steeds warmer omdat het land met de lucht erboven meer warmte opneemt van de zon dan het afgeeft aan de ruimte. Hierdoor Pagina 1 van 16

2 stijgt de gemiddelde temperatuur. Tegelijkertijd zal in Zuid-Afrika de temperatuur dalen omdat daar het land meer warmte afgeeft dan het opneemt. Zelfs gedurende de dag verandert de temperatuur. s Ochtends stijgt de temperatuur omdat de aarde steeds meer warmte opneemt. s Avonds daalt de temperatuur op aarde. Als het dicht bewolkt is zal het land overdag weinig warmte opnemen en ook weinig afgeven. Daardoor zal op zo n dag de temperatuur maar weinig stijgen. Als het s nachts bewolkt is zal de temperatuur dus weinig dalen Het voorhoofd is dan altijd warmer dan je handen en je kunt geen verschil tussen een zeer warm voorhoofd met koorts en een gewoon warm voorhoofd zonder koorts voelen. 2 Koorts stel je vast met een (koorts)thermometer. 3 De warmte van het lichaam heeft enige tijd nodig om naar de thermometer te gaan. 4.2 De thermometer De twee bekendste thermometers zijn het bimetaal en de vloeistofthermometer. 2 Een bimetaal bestaat uit twee verschillende metalen. 3 Hoe hoger de temperatuur, hoe krommer het bimetaal. 4Maak je aan het bimetaawl ijzere nva st dan kun je op een schaal de temperatuur aflezen. 5 Een vloeistofthermometer bestaat meestal uit een dun glazen buisje met aan de onderkant een glazen bolletje. 6 In het reservoir en het capillair zit een vloeistof. Soms is dat kwik en soms is dat gekleurde alcohol of nog een andere vloeistof. 7 Bij afkoelen krimpt de vloeistof meer dan het glas en daalt het vloeistofniveau Celsius ontdekte dat smeltend ijs altijd dezelfde temperatuur had. 2 De vaste temperatuur van kokend water noemt men 100 ºC. 3 De beweeglijkheid van de deeltjes van een stof is een maat voor de temperatuur van die stof. 4Kelvin noemde de temperatuur waardbeije ltjdees stil zouden staan het absolute nulpunt. 5 0 K komt overeen met -273 ºC. 6 De temperatuur volgens de Kelvinschaal wordt ook wel de absolute temperatuur genoemd. 7 Bij een digitale thermometer zet een sensor de temperatuur om in een elektrisch signaal. 8 Op het display van een digitale thermometer kun je de temperatuur in cijfervorm aflezen. 9 Op thermostrips bevinden zich strookjes die verkleuren bij een bepaalde temperatuur. 40 H o o f d s t u k 4 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 40 Pagina 2 van 16

3 4.9 1 Waar 2 Waar 3 Niet waar. Een bimetaal is een strookje van twee verschillende metalen. 4Waar 5 Niet waar. De laagst mogelijke temperatuur is 0 K. 6 Niet waar. Celcius gebruikte smeltend ijs om zijn thermometer te maken. 7 Waar 8 Niet waar. Bij de Kelvinschaal komen alleen positieve temperaturen voor a 1 De werking van een bimetaal berust op het verschillend uitzetten van twee verschillende metalen. 2 Om van een bimetaal een thermometer te maken heb je nog een wijzer en een schaal nodig. b 1 De werking van een alcoholthermometer berust op het sterker uitzetten van alcohol dan glas. 2 Aan de alcohol wordt meestal een kleurstof toegevoegd omdat alcohol kleurloos is en in het glazen buisje dus slecht te zien is. 3 Alcohol kookt zelf al bij 78 ºC a = 298 K = 213 K = 898 K = 68 K = 281 K = 258 K = K4 b = 127 ºC = 60 ºC = 1380 ºC = ºC = -61 ºC = -260 ºC = -215 ºC 4.12 Stand 1. Metaal A zet meer uit dan metaal B bij dezelfde temperatuurstijging. Bij dezelfde temperatuurstijging wordt de bovenkant dus langer. Het bimetaal verandert dus van stand 2 naar stand Bij een lang bimetaal hoeft de temperatuur maar heel weinig te veranderen om toch een grote doorbuiging te krijgen. Het bimetaal is dan gevoeliger. 2 Het bimetaal is tot een spiraal opgewonden om hem in het apparaat te laten passen. 3 Anders zou het bimetaal de wijzer naar links laten uitslaan. 4Metaal B. Als de wijzer naar rechts uitslaat dan rolt de spiraalveer af. rechter. Het binnenste metaal (B) zet dus meer uit dan het buitenste (A) Men wil eigenlijk de temperatuur in het lichaam meten. De temperatuur aan de buitenkant van het lichaam is lager. 2 Zodra je de thermometer uit het lichaam haalt koelt hij in de koudere omgeving weer af en geeft dus een lagere temperatuur aan. 3 Als de vloeistof in de kwikthermometer krimpt en zich wil terugtrekken uit het capillair breekt de dunne vloeistofdraad en blijft het bovenste stuk van de vloeistofdraad in de zelfde stand in het capillair staan. Pagina 3 van 16

4 4De vloeistof wordt door afslaan met geweld door de nauwe opening weer terug naar het reservoir geperst. V u u r e n w a r m t e 41 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina Warmte en brandstoffen Warmtebronnen leveren verbrandingswarmte die vrijkomt bij de verbranding van een brandstof. 2 In elektrische centrales wordt de energie uit brandstof omgezet in elektrische energie. 3 Die elektrische energie wordt later vaak weer in warmte omgezet. 4De hoeveelheid warmte joiunl e die een stof per kilogram (kg) of per kubieke meter (m3) geeft, noemen we: de verbrandingswarmte of stookwaarde De fossiele brandstoffen worden in elektrische centrales verbrand en de energie wordt omgezet in elektrische energie. Thuis zetten we die elektrische energie met bijvoorbeeld een straalkachel weer om in warmte Strijkijzer, waterkoker, eierkoker, elektrische frituurpan, elektrische deken, straalkachel, warmtelamp, soldeerbout, kookplaatje, elektrische radiator, elektrisch fornuis, elektrische oven, magnetron, elektrische grill, elektrisch fonduestel, elektrisch gourmetstel, droogkap, wasmachine, vaatwasser, droogtrommel, föhn, verbrander, lijmpistool, enzovoort Een aardgasleiding aanleggen naar de boerderij is te duur door de grote afstand. 2 Steenkool geeft te veel vervuiling (roet in de rookgassen) en is lastig in de aanvoer en het stoken. 3 Steenkool is goedkoop en geeft veel warmte. Voor de nadelen van steenkool zoals vieze afvalgassen (veel roet enzovoort) en slechte aanvoer en verwerking heeft men (in het groot) oplossingen bedacht. 4In Zweden is hout de goedkoopste brandstof. Er is veel en het hoeft niet van ver aangevoerd te worden. 42 H o o f d s t u k 4 S Z O T R B R A N D S T O N R Pagina 4 van 16

5 Pagina 5 van 16 B E T M R O K W A T U R F M H O U T E S G N I D N A A S G D R A A R D E N I Z N E B T O F A A W L K A R B R E V

6 C H E L NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina aardgas 1 butagas 4propaan 3 waterstof 2 3 alcohol 2 benzine 1 stookolie 5 hout 4steenkool 6 turf De verbrandingswarmte van aardgas = 32 miljoen J/m3 en van stookolie = 40 miljard J/m3. 2 Je moet per uur / = 0,0625 m3 aardgas verbranden. 3 Dit kost dus 0, eurocent = 1,56 eurocent. 4Je moet / = 0, = 0m,50 liter olie verbranden. 5 Dat kost dus 0, eurocent = 30 eurocent. 6 Het aardgas stookt het voordeligst. 7 Je stookt olie als de aanleg van een lange aardgasleiding te duur is, dus op afgelegen plaatsen, of als je oude oliekachel nog niet aan vervanging toe is a 1 Aardgas geeft veel warmte en is makkelijk te vervoeren. 2 Bij verbranding ontstaat koolstofdioxide. b 1 Geeft veel warmte en is goedkoop. 2 De verbranding levert veel milieuvervuiling op, de opslag kost veel ruimte. 3 Steenkool wordt tegenwoordig eerst vergast en dan verbrand; afvalgassen worden gezuiverd. c 1 Er komen broeikasgassen vrij. 2 Gezelligheid in de woonkamer; soms ook als bijverwarming De meest geschikte brandstof om een huis te verwarmen is aardgas. Het is gemakkelijk aan te voeren en te gebruiken en het geeft geen afval. Het nadeel is de prijs en misschien de iets lagere stookwaarde. 4.4 Warmtetransport Onder normale omstandigheden gaat warmte altijd van een plaats met een hoge temperatuur naar een plaats met een lagere temperatuur. 2 Bij een diepvrieskist of een koelkast komt het omgekeerde voor. 3 Als je water op de hete kolen van een barbecue gooit dan verplaatst de warmte Pagina 6 van 16

7 zich van de hete kolen naar het koude water. 4Warmte kan zich op drie verschillende manieren verplaagtesleenid. ingd, oor: stroming en straling. 5 In vaste stoffen, vloeistoffen en gassen kan de warmte tussen de verschillende deeltjes van de stof worden doorgegeven. 6 Er is sprake van stroming als de warmte door bewegend gas of een vloeistof wordt meegevoerd. V u u r e n w a r m t e 43 Steenkool Olie Aardgas Hout 1 gemak in gebruik gemak in aanvoer afvalstoffen stookwaarde aprijs NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 43 7 In een vacuüm gaat de warmte van de ene naar de andere plaats door straling. 8 Bij een radiator vindt warmtetransport naar de lucht plaats door geleiding en straling Stoffen die de warmte goed geleiden heten geleiders. Stoffen die dat niet doen heten isolatoren. Goede warmtegeleiders zijn bijvoorbeeld de metalen. 2 Een ijzeren plaat voelt koud aan omdat de plaat ijzer de warmte van je hand snel afvoert. 3 Goede warmte-isolatoren zijn de meeste gassen en vloeistoffen. 4Bij stroming verplaatst stdoef zich en neemt de warmte met zich mee. 5 Voorbeelden van warmtetransport in de natuur zijn: winden en de golfstroom. 6 Ook bij de centrale verwarming vindt stroming plaats. Daar stroomt het warme water door de buizen en stroomt warme lucht langs het plafond door de hele kamer. 7 Een lamp zendt behalve licht ook veel warmte uit In een centrale verwarming wordt gas verbrand. Het hete gas verwarmt de binnenkant van de verwarmingsketel door straling. 2 De warmte gaat door de ijzeren wand van de ketel naar het water door geleiding. 3 Het water transporteert de warmte door stroming. 4In de radiator gaat de warmte van het water door het metaal van de radiator naar buiten door geleiding. 5 De lucht rondom de radiator wordt door geleiding en door straling verwarmd. 6 De lucht verplaatst de warmte door de kamer door stroming Zowel Marije als Astrid kan gelijk hebben. 2 In beide gevallen zal de cv niet genoeg warmte afgeven om het verlies aan Pagina 7 van 16

8 warmte van de kamer te compenseren. Een grotere radiator en een hogere temperatuur van het water betekenen beide dat de verwarming meer warmte af zal geven. 44 H o o f d s t u k 4 Geleider Isolator 1 ijzer x 2 plastic x 3 papier x 4koper x 5 zuiver water x 6 steen x 7 lucht x Goede warmtegeleiders Slechte warmtegeleiders 2 metalen steel 1 kunststof handvat 4 metalen deksel 3 kunststof knop 6 metalen omhulling 5 kunststof handvat 7 glazen handvat 8 houten lepel 9 rieten onderzettertje 10 katoenen (o.i.d.) handschoen NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina Verbranden en vuur Een smeulende sigaret en een brandende kaars kunnen ervoor zorgen dat een brandbare stof boven zijn ontbrandingstemperatuur komt en in brand vliegt. 2 De ontbrandingstemperatuur is de temperatuur waarbij die stof uit zichzelf in brand vliegt. 3 Branden is reageren met zuurstof. 4Dus behalve brandstof is er ook zuurstof nodig. 5 Bij een brand ontstaan er uit de brandbare stof en zuurstof nieuwe stoffen zoals koolstofdioxide en water(damp). 6 Bij verbranding vindt er een scheikundige reactie plaats. 7 Stoffen die speciaal voor de verbranding gebruikt worden heten brandstoffen. 8 Bij het verbranden van brandstoffen komt er veel warmte vrij vlam 4luchtring 2 schoorsteen 5 gasregelknop 3 luchttoevoer 6 gastoevoer Bij de teclubrander wordt het gas in de schoorsteen gemengd met de zuurstof. 2 Door de luchtring verder naar beneden te draaien kun je meer lucht in de schoorsteen toelaten en is de verbranding vollediger. 3 Als de luchtring (bijna) dicht staat is de vlam geel en goed zichtbaar. 4In de gele vlam zirto etv.eel 5 Voor het normale verwarmen met de brander moet de vlam blauw zijn. 6 Om de brander veel warmte te laten geven wordt de luchtring helemaal open gedraaid. Pagina 8 van 16

9 7 Er ontstaat er een blauwe ruisende vlam Als je met water blust koelt de brandstof af tot onder de ontbrandingstemperatuur. 2 Je kunt een brandend voorwerp van de zuurstof afsluiten door er een laag zand overheen te gooien of door het voorwerp af te dekken met een laag schuim, een deken of een (natte) doek. 3 Je kunt een brand ook blussen door de brandstof weg nemen. 4Vaak worden branden geblust doocro mebein atie van de (basis)technieken Inschakelen brander. De juiste volgorde is: 4gas aansteken 1 controleren of alles dichtstaat 6 onder driepoot met gaasje schuiven en verwarmen 5 luchtring opendraaien 2 gaskraan op de tafel opendraaien 3 gasregelknop van de brander opendraaien 2 Uitschakelen brander. De juiste volgorde is: 1 onder de driepoot uittrekken 2 luchtring dichtdraaien 4gaskraan op de tafel dichtdraaien 3 gasregelknop van de brander dichtdraaien V u u r e n w a r m t e 45 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina propaan gas 5 spiritus 2 benzine 6 kerosine 3 hout 7 waxine 4butagas Je mag niet met een gele vlam verwarmen omdat er dan roet aan het glaswerk komt. 2 Een gele vlam is goed zichtbaar. 3 Het gas en de lucht stromen in beperkte hoeveelheid, rustig door de brander. 4Een ruisende blauwe vlam krijg je door de gasregelknop aan de brander en de luchtring maar half open te draaien. 5 Het gas wordt volledig verbrand, alle warmte komt dan volledig vrij. 6 Een geiser staat goed afgesteld als er een blauwe vlam is D: Op een lekkende gasleiding zal zeepsop bellen geven. 2 Als je afgaat op de geur kun je je gemakkelijk in de plaats vergissen. Gas kun je niet zien met een zaklamp. Met een brandende lucifer kan gas wat zich uit een lekkende leiding in een ruimte heeft opgehoopt, ontploffen en dat is levensgevaarlijk. 4.6 Brand en gezondheid Bij een brand kunnen er giftige gassen ontstaan, zeker als een verbranding niet goed verloopt of onvolledig is. 2 Brandwonden loop je niet alleen op door contact met open vuur. Vaak Pagina 9 van 16

10 ontstaan brandwonden ook door hete vloeistoffen of hete voorwerpen. 3 De lichtste verbranding heet eerstegraads. De huid is dan licht beschadigd, kleurt rood en voelt warm aan. 4Een tweedegraads verbranding geeft een wat zwaardere beschadiging aan de huid en veroorzaakt blaren. 5 Bij de derdegraads verbranding is de huid onherstelbaar beschadigd en is gevoelloos. 6 Er is dan kans op infecties. 7 Brandwonden behandel je met veel lauw stromend water. 8 Ernstigere brandwonden moeten daarna door een arts worden bekeken koolmonoxide 2 koolstofdioxide 3 aardgas 4voldoende 5 onvolledige 6 roet 7 vlam 8 pictogram De zin is: VEILIG MET GAS koolmonoxide of kolendamp 2 door een slecht schoongemaakte cv-ketel 3 Doordat er vuil op de brander zit kan de lucht (zuurstof) niet goed bij het gas, dat uit de brander komt en verbrandt het gas onvolledig. 46 H o o f d s t u k 4 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina voorkomen van brand 2 Rondom de cv-ketel zit een metalen kast. De open haard is van vuurvaste stenen; de luchtoevoeren voor kachels zijn van metaal. De schoorstenen van metaal of steen. 3 Op school zijn brandvertragende materialen gebruikt voor plafonds en deuren. Er zijn brandslangen of brandblussers opgehangen. In het scheikundelokaal is er een blusdeken. 4.7 Isoleren De meeste warmte die de mens gebruikt is afkomstig van de fossiele brandstoffen. 2 Die energievoorraad is beperkt. 3 Om zuinig met warmte en brandstoffen om te gaan moeten we warmteverlies beperken door te isoleren en zoeken naar nieuwe warmtebronnen. In de bouw worden belangrijke warmtebesparingen bereikt door: 4het toepassen vadnu bbel glas voor de ramen; 5 het isoleren van daken, vloeren, en muren met piepschuim of glaswol; 6 het omwikkelen van verwarmingsbuizen onder de vloeren met schuimrubber; 7 het plaatsen van reflecterende folies achter radiatoren; Pagina 10 van 16

11 8 het dichtstoppen van kieren en gaten Niet waar. Door een kleinere oppervlakte kan minder warmte; het isoleert dus beter. 2 Waar 3 Niet waar. Alle metalen dus ook aluminium geleiden de warmte goed. 4Niet waar. Spouwmuren zijn speciaal gemaakt om een isolerende laag aan brengen. 5 Niet waar. Radiatorfolie reflecteert de straling en zorgt ervoor dat de warmte dus minder snel door de muren naar buiten verdwijnt. 6 Waar 7 Waar 4.45 a 1 Een rieten dak geeft een goede warmte-isolatie. 2 De isolatie wordt vooral veroorzaakt door de lucht in en tussen de rietstengels. b 1 de brandbaarheid 2 het onderhoud c 1 spouwmuren 2 dubbel glas d 1 stilstaande 2 goed 3 vastgehouden V u u r e n w a r m t e 47 Plaatsen Warmteverlies tegengaan door: 1 ramen (16%) dubbelglas gebruiken 2 muren (21%) muurisolatie toepassen 3 vloeren (5%) vloerisolatie 4kieren en gaten (8%) stoppen 5 dak (10%) isoleren 6 schoorsteen (40%) hoogrendementsketel voor cv gebruiken NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina Even voorstellen arts, natuurkundige, weerkundige, badmeester, babyverzorger, enzovoort 4.48 architect, glasleverancier (schilder), installateur van cv s, verschillende soorten aannemers 4.9 O, zit dat zo geleiding 2 stroming 3 straling brandstof 2 zuurstof 3 voldoende hoge temperatuur (boven ontbrandingstemperatuur) afkoelen tot onder de ontbrandingstemperatuur (meestal met water) 2 afsluiten van de zuurstof (of lucht) 3 brandstof wegnemen Pagina 11 van 16

12 4.52 Bij het blussen van een bosbrand houdt men het vuur via brandgangen gescheiden van de rest van het bos (brandstof) en probeert men de temperatuur te verlagen met water Smeltend ijs heeft een temperatuur van 0 ºC. 2 Als de deeltjes van een stof niet meer bewegen (stil staan) dan is de temperatuur 0 K. 3 IJken is het controleren van meetinstrumenten en ervoor zorgen dat ze juist meten. 4De vloeistofthermometer is gebaseerd op het meer uitzetten van een vloeistof dan glas. 48 H o o f d s t u k 4 Beroep (Ja/Nee) Naam beroep 1 ja ballonvaarder is meestal een beroep, soms een hobby 2 ja kok 3 ja lasser 4ja plantenkweker/planten-hobbyist 5 ja/nee huisvrouw 6 ja fysiotherapeut Soorten vlammen Gele vlam Niet-ruisende Ruisende blauwe vlam blauwe vlam 1 waarvoor of wanneer zichtbaarheid rustig stevig verwarmen verwarmen 2 afvalstof(fen) roet, koolmonoxide kooldioxide kooldioxide en kooldioxide 3 stand gaskraan beetje open beetje open open 4stand luchttoevoer dicht beetje open open NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 48 5 De werking van een bimetaal berust op het ongelijk uitzetten van verschillende metalen. 6 Als de temperatuur volgens de schaal van Celsius 5 graden stijgt, dan stijgt hij ook op de schaal van Kelvin 5 graden. Dat komt omdat een graad stijging bij Celsius overeenkomt met een graad stijging bij Kelvin. 7 In kokend water wijst de thermometer van Kelvin = 373 K aan = 253 K = -153 ºC = 393 K = 59 ºC = 605 K = -253 ºC Anna heeft gelijk. 2 Net als warm is koud een maat voor de temperatuur. 3 Kou is het ontbreken van warmte. Dus een maat voor warmte en niet voor temperatuur. 4Er is veel warmte nodig om een pan water een beetje in temperatuur stijgen. Pagina 12 van 16

13 Waarschijnlijk komt Rob uit een koudere ruimte (bijvoorbeeld van buiten) en Geert van een warmere ruimte (bijvoorbeeld het kamertje van de conciërge). 2 Zij zullen dezelfde temperatuur-indruk krijgen als ze een thermometer gebruiken De stroom loopt van de stekker via een verwarmingsspiraal, een bimetaal via contact P door de bladveer weer terug naar de stekker. De spiraal verwarmt het strijkijzer en het bimetaal. Het bimetaal trekt daarbij (bij P) naar beneden krom waardoor het contact bij P wordt verbroken. Hierdoor kan er geen stroom meer door de verwarmingsspiraal lopen en koelen het strijkijzer en het bimetaal iets af. Het bimetaal trekt weer recht en er wordt bij P weer contact gemaakt. Er kan weer een stroom lopen en alles begint opnieuw. 2 Om het strijkijzer op een hogere temperatuur in te stellen zul je A naar beneden moeten draaien. De bladveer wordt dan meer naar beneden gedrukt en het duurt langer voordat het contact bij P verbroken wordt. Het bimetaal zal verder krom moeten trekken, dus een hogere temperatuur moeten bereiken Ja 2 Het donkere asfalt neemt meer straling op dan de grijze tegels en is dus warmer Er wordt 287, ,432 = 0,015 m3 aardgas verbruikt. Dat geeft een warmte van 0,015 m3 x J/m3 = J = 480 kj Het kookgaasje is een goede geleider en zorgt ervoor dat de warmte over de hele bodem van het bekerglas wordt verdeeld a 1 Na 1982 werden de meeste huizen geïsoleerd. 2 Er kwamen energiezuinigere apparaten op de markt. b Een hoekwoning heeft behalve een koude voor- en achterkant ook een koude zijkant. Bij een tussenwoning zijn er geen koude zijkanten omdat daar andere warme woningen staan. Er gaat alleen warmte verloren via de (koude) muren die een contact maken met de koude buitenlucht. V u u r e n w a r m t e 49 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina Per jaar gebruikt een gasboiler 699 m3 x J/m3 = 699 x = J dat is 22,4 miljard J. 2 Het stilstandverlies vindt vooral plaats in de leidingen naar de kranen. Zeker als het water niet stroomt. Herhaling Ik zou wel eens willen weten De warmte wordt door het water in de verwarmingsbuizen van de ketel naar de radiator vervoerd door stroming en door de radiator door geleiding en straling afgegeven aan de lucht in de kamer. 2 Bosbranden worden meestal geblust door percelen bos (brandstof) via zogenaamde brandgangen onbereikbaar te maken voor het vuur en door het afkoelen van de brandende massa met water. 3 De meest Nederlandse gezinnen stoken aardgas; gezinnen op afgelegen Pagina 13 van 16

14 plaatsen stoken soms olie. 4De thermoskan voorkomt dat de thee afkoelt door warmtetransport door geleiding, stroming en straling tegen te gaan. Antwoorden Extra opdrachten hoofdstuk 4 E 4.1 Temperatuur in huis a 1 19 ºC 2 16 ºC 3 19 ºC 417,5 ºC 5 20,5 ºC 6 Er wordt van de nacht- naar de dagstand geschakeld op t = 40 minuten. 7 Als je een deur open laat staan verdwijnt de warmte sneller uit het huis. Het duurt bij verwarmen langer voor de juiste temperatuur bereikt is (de grafiek is minder steil) en bij afkoelen gaat het sneller (de grafiek is steiler). De temperaturen blijven natuurlijk hetzelfde. 8 Een lagere nachtstand zou betekenen dat de afkoeling minder snel gaat; de dalende lijnen zijn minder steil. Het verwarmen gaat sneller; de stijgende lijnen zijn dus steiler. De temperaturen liggen dan ook lager. Wat de dagstanden betreft verandert er niets. b 1 Schakeling kamerthermostaat met spanningsbron en cv-pomp 50 H o o f d s t u k 4 kwikdruppel kwikschakelaar bimetaal stroomdraden CV NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 50 2 Als de ketel ingeschakeld is en de temperatuur stijgt dan rolt de spiraal (het bimetaal) zich af. 3 De kwikdruppel rolt naar rechts. 4De kwikdruppel maakte links contact (kwik is een metaal en geleidt dus elektrische stroom) tussen de twee stroomdraden. Als de druppel rechts ligt is dat contact verbroken en krijgt de cv geen stroom meer en schakelt uit. 5 De kamertemperatuur daalt weer en het bimetaal rolt zich weer op tot de kwikdruppel naar links rolt en er weer contact gemaakt wordt waardoor de verwarming weer gaat werken. 6 Om een hogere temperatuur in te stellen moet je het schroefje, waaraan het bimetaal zit, tegen de klok in verdraaien. Daardoor duurt het langer (hogere temperatuur) voordat de kwikdruppel naar rechts rolt en de verwarming uitgeschakeld wordt. E 4.2 Warmte en kleur Pagina 14 van 16

15 1 De lichtgekleurde auto kaatst de meeste straling van de zon terug en neemt dus weinig warmte op. Hij blijft relatief koel. 2 Zij zijn wit geverfd om de straling van de zon te reflecteren. 3 De donkere huid neemt de (gevaarlijke) straling van de zon op, waardoor deze niet dieper in het lichaam kan doordringen. 4Het dragen van de kleding wordt vaak door de religie bepaald. 5 Wit is voor de ijsberen een schutkleur. Zij vallen zo minder op tussen de sneeuw en kunnen gemakkelijker hun prooi benaderen. 6 Met een donkere kleur zouden de ijsberen meer warmte(straling) opnemen. E 4.3 Zonnewarmte is geen brand a 1 De spiegel neemt zelf geen warmte op maar kaatst alle straling terug in de richting van de pot. 2 Een zwarte kookpot neemt meer warmte op dan een lichtgekleurde kookpot. b 1 Het branden van een lamp wordt veroorzaakt door de elektrische stroom. 2 Het branden van verlangen komt voort uit je geestelijke gesteldheid. 3 Het branden van de sambal wordt veroorzaakt door de inwerking van de sambal op de smaakpapillen op je tong. 4Het branden van de dorst wordt veroorzaakt door je geestelijke gesteldheid, het is psychisch. 5 Net als de dorst en het verlangen is dit branden psychisch. E 4.4 Waterstof 1 Aardgas is brandbaar en tamelijk zwaar. 2 Helium is onbrandbaar en tamelijk licht. 3 Helium is zwaarder dan waterstofgas. 4Warme lucht is onbrandbaar en lichter dan koude lucht. 5 Warme lucht koelt in de ballon af. 6 Men lost dit probleem op door de lucht in de ballon af en toe met een brander te verwarmen. V u u r e n w a r m t e 51 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 51 E 4.5 Thermoskan a 1 Op vernuftige wijze is alle warmtetransport in of uit de fles zo goed als onmogelijk gemaakt. 2 De thermosfles bestaat uit een dubbelwandig glazen vat. 3 Tussen de wanden is een vacuüm. 4Geleiding is dan niet mogelijk, omdat stoefr i s wgaeaerni n de warmte kan worden doorgegeven. 5 Ook stroming is niet mogelijk omdat er geen bewegende stof is die de warmte kan meenemen. 6 Alle straling die de thermoskan in of uit wil, wordt teruggekaatst. b 1 Glaswol, piepschuim en lucht in de spouw zijn slechte geleiders. 2 De lucht in de spouwmuur staat nagenoeg stil en in de vaste stoffen piepschuim Pagina 15 van 16

16 en glaswol kan ook geen stroming plaatsvinden. 3 Er kan geen straling door de muur heen dringen. c Stenen geleiden beter dan glas. 52 H o o f d s t u k 4 NAT. 1 havo/vwo antw :18 Pagina 52 Pagina 16 van 16

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4 Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4 Samenvatting door L. 1264 woorden 2 juli 2014 3,9 15 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Warmtebronnen en brandstoffen. Warmtebronnen thuis en op school. Om iets te verwarmen heb je

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde hoofdstuk 4

Samenvatting Natuurkunde hoofdstuk 4 Samenvatting Natuurkunde hoofdstuk 4 Samenvatting door Jel 1075 woorden 17 maart 2018 8 3 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nova 1 Warmtebronnen en brandstoffen. Warmtebronnen thuis en op school.

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 1700 woorden 17 januari 2010 6,6 24 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nova 1 Warmtebronnen en brandstoffen. Warmtebronnen thuis

Nadere informatie

Warmte. Hoofdstuk 2. Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte

Warmte. Hoofdstuk 2. Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte Warmte Hoofdstuk 2 Warmte is Energie Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte Brandstoffen verbranden: Brandstof Zuurstof voldoende hoge temperatuur (ontbrandingstemperatuur) 1 Grootheid Symbool Eenheid

Nadere informatie

Opstel Nederlands Warmte

Opstel Nederlands Warmte Opstel Nederlands Warmte Opstel door een scholier 2111 woorden 22 april 2018 7 3 keer beoordeeld Vak Nederlands Opdracht: Practicum Titel project: Warm houden https://www.scholieren.com/verslag/opstel-nederlands-warmte

Nadere informatie

NASK1 SAMENVATTING VERBRANDEN EN VERWARMEN

NASK1 SAMENVATTING VERBRANDEN EN VERWARMEN NASK1 SAMENVATTING VERBRANDEN EN VERWARMEN Een verbranding is de reactie tussen zuurstof en een andere stof, waarbij vuurverschijnselen waarneembaar zijn. Bij een verbrandingsreactie komt warmte vrij.

Nadere informatie

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken Hoofdstuk 5 In vuur en vlam 5.1 Brand! Voorwaarden voor verbranding Ontbrandingstemperatuur De temperatuur waarbij een stof gaat branden De ontbrandingstemperatuur is ook een stofeigenschap. Er zijn drie

Nadere informatie

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 en 4

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 1712 woorden 7 februari 2012 5,3 38 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova 1 Kristalstructuur is een vorm die een vaste stof heft zoals:

Nadere informatie

4VMBO H2 warmte samenvatting.notebook September 02, Warmte. Hoofdstuk 2. samenvatting. Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte

4VMBO H2 warmte samenvatting.notebook September 02, Warmte. Hoofdstuk 2. samenvatting. Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte Warmte Hoofdstuk 2 samenvatting Warmte is Energie Vaak zetten we Chemische energie om in Warmte Brandstoffen verbranden: Brandstof Zuurstof voldoende hoge temperatuur (ontbrandingstemperatuur) Iedere brandstof

Nadere informatie

Na leren van paragraaf 5.1 kun je

Na leren van paragraaf 5.1 kun je Oefentoets Hieronder zie je leerdoelen en toetsopdrachten Kruis de leerdoelen aan als je denkt dat je ze beheerst. Maak de toetsopdrachten om na te gaan of dit inderdaad zo is. Na leren van paragraaf 5.

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton)

Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton) Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton) Samenvatting door een scholier 1404 woorden 25 augustus 2003 5,4 75 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Verwarmen en isoleren Warmte en energie 2.1 Energievraag

Nadere informatie

Overal NaSk 1-2 havo / vwo Uitwerkingen Hoofdstuk 5 Warmte

Overal NaSk 1-2 havo / vwo Uitwerkingen Hoofdstuk 5 Warmte Overal NaSk 1-2 havo / vwo Uitwerkingen Hoofdstuk 5 Warmte 5.1 Energie en omzettingen A1 a Onjuist, in aardolie zit chemische energie opgeslagen. b juist A2 a joule (J) b graden Celsius ( C) c Joule (J),

Nadere informatie

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 :Warmte en Temperatuur

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 :Warmte en Temperatuur Samenvatting NaSk Hoofdstuk 3 :Warmte en Te Samenvatting door Bernadette 2121 woorden 30 januari 2014 6,2 125 keer beoordeeld Vak NaSk 3.1 Hoe maak je iets warm? Isolatie voorkomt het wegstromen van warmte.

Nadere informatie

Theorie: Temperatuur meten (Herhaling klas 2)

Theorie: Temperatuur meten (Herhaling klas 2) heorie: emperatuur meten (Herhaling klas 2) Objectief meten Bij het meten van een grootheid mag je meting niet afhangen van toevallige omstandigheden. De temperatuur die je ervaart als je een ruimte binnenkomt,

Nadere informatie

4 Verbranding. Bij gele vlammen ontstaat roet (4.1)

4 Verbranding. Bij gele vlammen ontstaat roet (4.1) 4 Verbranding Verbrandingsverschijnselen (4.1) Bij een verbranding treden altijd een of meer van de volgende verschijnselen op: rookontwikkeling, roetontwikkeling, warmteontwikkeling, vlammen, vonken.

Nadere informatie

De vlamverdeler. Je hebt nodig: 1 brander met aansteker 1 gaasje 1 lucifer 1 knijper

De vlamverdeler. Je hebt nodig: 1 brander met aansteker 1 gaasje 1 lucifer 1 knijper Naam:. De vlamverdeler. Klas: De Engelsman Humphry Davy ontwierp in 1815 een mijn-werkers-lamp. Om de vlam maakte hij een koperen gaasje, dat de warmte afvoerde. Het gas buiten de lamp kon hierdoor nooit

Nadere informatie

Oefentoets warmte. 2. Welk materiaal zou erg geschikt zijn om een pan van te maken?

Oefentoets warmte. 2. Welk materiaal zou erg geschikt zijn om een pan van te maken? Oefentoets warmte 1. Bij het koken van een ei wordt warmte overgedragen. Geef in een tekening aan hoe de warmte stroomt. Neem in je tekening de volgende dingen op: gasfornuis, pan, water, ei, handvat van

Nadere informatie

Naam: Klas: PROEFWERK WARMTE HAVO

Naam: Klas: PROEFWERK WARMTE HAVO Naam: Klas: PROEFWERK WARMTE HAVO Opgave 1 Kees wil kaarsvet in een reageerbuis voorzichtig smelten. Hij houdt de reageerbuis daarom niet direct in de vlam, maar verwarmt de buis met kaarsvet in een stalen

Nadere informatie

PRACTICUM BRANDER. Welke twee veiligheidsmaatregelen moet je bij jezelf nemen?

PRACTICUM BRANDER. Welke twee veiligheidsmaatregelen moet je bij jezelf nemen? Naam Cijfer Klas Datum PRACTICUM BRANDER 1 Welke 3 zaken moet je controleren voordat je de brander aansteekt? 2 Welke twee veiligheidsmaatregelen moet je bij jezelf nemen? De brander: schoorsteen gasregelknop

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3: energie en warmte

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3: energie en warmte Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3: energie en warmte Samenvatting door E. 1500 woorden 6 maart 2014 5,7 16 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde Energie en warmte 3.1 warmte

Nadere informatie

Fasen: de die toestanden waarin je water (en veel andere stoffen) kunt tegenkomen.

Fasen: de die toestanden waarin je water (en veel andere stoffen) kunt tegenkomen. Samenvatting door een scholier 873 woorden 2 maart 2016 7,6 37 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova Hoofdstuk 3 1. fasen en fase-overgangen Water komt voor als: - vaste stof (ijs) - vloeistof (vloeibaar

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken Vuur De geschiedenis van het vuur Vuur is niet iets dat uitgevonden is. Het was er altijd al. Vroeger dachten de ouden Grieken dat de goden het aan de mensen hadden gegeven. In de oertijd was vuur een

Nadere informatie

In dit document leggen we uit hoe isolatie werkt en hoe INSUL8eco werkt in uw gebouw.

In dit document leggen we uit hoe isolatie werkt en hoe INSUL8eco werkt in uw gebouw. De basis van isolatie en hoe INSULd8eco werkt in uw gebouw In dit document leggen we uit hoe isolatie werkt en hoe INSUL8eco werkt in uw gebouw. Om de werking van onze isolatie oplossing goed te begrijpen,

Nadere informatie

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen

Nadere informatie

H4 weer totaal.notebook. December 13, 2013. dec 4 20:10. dec 12 10:50. dec 12 11:03. dec 15 15:01. Luchtdruk. Het Weer (hoofdstuk 4)

H4 weer totaal.notebook. December 13, 2013. dec 4 20:10. dec 12 10:50. dec 12 11:03. dec 15 15:01. Luchtdruk. Het Weer (hoofdstuk 4) Het Weer (hoofdstuk 4) Luchtdruk Om te begrijpen wat voor weer het is en ook wat voor weer er komt zijn een paar dingen belangrijk Luchtdruk windsnelheid en windrichting temperatuur luchtvochtigheid dec

Nadere informatie

Brand en explosiegevaar

Brand en explosiegevaar Brand en explosiegevaar Door brand en explosie tijdens werkzaamheden vallen er jaarlijks tientallen doden en gewonden. Dus moet je brand en explosies zien te voorkomen. Mede doordat deze zeer onvoorspelbaar

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 6 en 7.6 t/m 7.8

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 6 en 7.6 t/m 7.8 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 6 en 7.6 t/m 7.8 Samenvatting door een scholier 1645 woorden 26 mei 2004 7,3 39 keer beoordeeld Vak Natuurkunde PTA H 6+H 7 6 t/m 8 Hoofdstuk 6 6.2 Krachten in evenwicht

Nadere informatie

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte. 1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand

Nadere informatie

Wat is een explosie? Een explosie is een zeer snel verlopende brand met een vrijkomende (verwoestende) drukgolf.

Wat is een explosie? Een explosie is een zeer snel verlopende brand met een vrijkomende (verwoestende) drukgolf. Toolbox: Brand en Explosie Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat is brand? Brand is een chemische reactie van

Nadere informatie

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 6: Stoffen en Moleculen

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 6: Stoffen en Moleculen Samenvatting NaSk Hoofdstuk 6: Stoffen en Mol Samenvatting door een scholier 1296 woorden 9 november 2017 7,6 34 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Natuur/scheikunde overal Paragraaf 6.1: stoffen herkennen

Nadere informatie

Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties

Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties Proef door een scholier 1870 woorden 20 december 2005 5 23 keer beoordeeld Vak Scheikunde Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties Calcium (Ca)

Nadere informatie

Brandveiligheid in de zorg

Brandveiligheid in de zorg Brandveiligheid in de zorg HANDIGE TIPS om brand te voorkomen en goed te kunnen reageren bij brand Versie voor zelfstandig wonen met zorg Maak de zorg brandveilig TIPS OM Brandveiligheid is een belangrijk

Nadere informatie

2 Warmte. 2.1 Warmte en temperatuur. 2 a een elektrische boiler b een strijkijzer

2 Warmte. 2.1 Warmte en temperatuur. 2 a een elektrische boiler b een strijkijzer 2 Warmte 2.1 Warmte en temperatuur 2 a een elektrische boiler b een strijkijzer 3 massa water 1 g 100 g 100 g 2,4 g 50 g temperatuurstijging 1 ºC 1 ºC 10 C 100 ºC 1,2 C warmte 4,18 J 418 J 4180 J 1000

Nadere informatie

Proef Scheikunde Proeven

Proef Scheikunde Proeven Proef Scheikunde Proeven Proef door een scholier 973 woorden 4 december 2001 4,6 177 keer beoordeeld Vak Scheikunde Titel: De zuurstoftoevoer. Proefnummer: 1 Verbrandt papier met zuurstof? -) het brandt

Nadere informatie

Een ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm.

Een ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm. 8.1 1. Tijdens de verbranding van a. aluminium ontstaat er aluminiumoxide, b. koolstof ontstaat er koolstofdioxide, c. magnesiumsulfide ontstaan er magnesiumoxide en zwaveldioxide, want de beginstof bevat

Nadere informatie

Thema 2 Materiaal uit de natuur

Thema 2 Materiaal uit de natuur Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 2 Materiaal uit de natuur Samenvatting Drie maal water Water kan veranderen van ijs in waterdamp. En waterdamp en ijs kunnen weer veranderen in water. Water

Nadere informatie

1 Warmteleer. 3 Om m kg water T 0 C op te warmen heb je m T 4180 J nodig. 4180 4 Het symbool staat voor verandering.

1 Warmteleer. 3 Om m kg water T 0 C op te warmen heb je m T 4180 J nodig. 4180 4 Het symbool staat voor verandering. 1 Warmteleer. 1 De soortelijke warmte is de warmte die je moet toevoeren om 1 kg van een stof 1 0 C op te warmen. Deze warmte moet je ook weer afvoeren om 1 kg van die stof 1 0 C af te koelen. 2 Om 2 kg

Nadere informatie

Benodigdheden bekerglas, dompelaar (aan te sluiten op lichtnet), thermometer, stopwatch

Benodigdheden bekerglas, dompelaar (aan te sluiten op lichtnet), thermometer, stopwatch Naam: Klas: Practicum soortelijke warmte van water Benodigdheden bekerglas, dompelaar (aan te sluiten op lichtnet), thermometer, stopwatch Doel van de proef Het bepalen van de soortelijke warmte van water

Nadere informatie

Brandveiligheid in de zorg

Brandveiligheid in de zorg Brandveiligheid in de zorg HANDIGE TIPS om brand te voorkomen en goed te kunnen reageren bij brand Versie voor zelfstandig wonen met zorg Brochure-IkMaakDeZorgBrandveilig_AB3-v3.indd 1 20-06-17 09:33 Maak

Nadere informatie

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander AAN de slag 1.1 de bunsenbrander ORiËNTEREN De bunsenbrander werd rond 1855 uitgevonden door professor Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899) uit Heidelberg. De uitvinding diende vooral om een stabiele warmtebron

Nadere informatie

HOOFDSTUK 3. OVER VUUR

HOOFDSTUK 3. OVER VUUR 3.1 DE PROEVEN MET VUUR HOOFDSTUK 3. OVER VUUR 1. Voor deze proef heb je een waxinelichtje en een petrischaaltje (rond glazen schaaltje) nodig. Zet het waxinelichtje in het petrischaaltje. Steek deze aan.

Nadere informatie

De ontbrandingstemperatuur is de laagste temperatuur waarbij een stof gaat branden

De ontbrandingstemperatuur is de laagste temperatuur waarbij een stof gaat branden Samenvatting door een scholier 1322 woorden 21 januari 2004 5,7 92 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Banas NASK HOOFDSTUK 7 TOETSWEEK Begrippen 7.1A Stoffen verbranden Bij verbranding kun je waarnemen:

Nadere informatie

Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt op tafel gezet. De buitenkant wordt nat. Waarom?

Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt op tafel gezet. De buitenkant wordt nat. Waarom? Docentversie (24/05/2012) Natte Glazen Benodigdheden -glazen -ijsklontjes -koud water in kan of thermos of plastic flessen -maatbeker -weegschaal Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt

Nadere informatie

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt.

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt. Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,

Nadere informatie

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken brand, wees voorzichtig in de keuken Houd brandbare objecten zoals keukenrol en pannenlappen uit de buurt van de kookplaat. Blijf in de buurt tijdens het koken en houd een passende deksel bij de hand.

Nadere informatie

Samenvatting NaSk H3 water en lucht + H4 warmte

Samenvatting NaSk H3 water en lucht + H4 warmte Samenvatting NaSk H3 war en lucht + H4 warm Samenvatting door een scholier 1059 woorden 30 mei 2017 9,6 2 keer beoordeeld Vak NaSk H3 war en lucht + H4 warm H3 1. Fasen en faseovergangen De faseovergangen

Nadere informatie

EEN BRANDWOND FRANCISCUS VLIETLAND

EEN BRANDWOND FRANCISCUS VLIETLAND EEN BRANDWOND FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw huid kan redelijk goed tegen warmte, zoals van een warm bad. Maar bij echte hitte, bijvoorbeeld in een te heet bad, kan de huid verbranden. De huid doet

Nadere informatie

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken brand, wees voorzichtig in de keuken Houd brandbare objecten zoals keukenrol en pannenlappen uit de buurt van de kookplaat. Blijf in de buurt tijdens het koken en houd een passende deksel bij de hand.

Nadere informatie

[Samenvatting Energie]

[Samenvatting Energie] [2014] [Samenvatting Energie] [NATUURKUNDE 3 VWO HOOFDSTUK 4 WESLEY VOS 0 Paragraaf 1 Energie omzetten Energiesoorten Elektrisch energie --> stroom Warmte --> vb. de centrale verwarming Bewegingsenergie

Nadere informatie

Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben:

Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben: Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben: Op het bord 1. Blij met vuur 2. Wat is vuur? 3. Vuur maken 4. Lekker warm 5. Verbranden zonder vlammen

Nadere informatie

2.5: WINDENERGIE GEBRUIKEN 2.6: ZONNEWARMTE GEBRUIKEN 2.7: ZONNESTROOM GEBRUIKEN 2.8: BIO-ENERGIE GEBRUIKEN

2.5: WINDENERGIE GEBRUIKEN 2.6: ZONNEWARMTE GEBRUIKEN 2.7: ZONNESTROOM GEBRUIKEN 2.8: BIO-ENERGIE GEBRUIKEN WERKBOEKJE LES 2: HOE KAN IK? Dit werkboekje is van TEAM Naam : Naam : Naam : Naam : Instructie: Doe de opdrachten om en om, kies steeds een andere kleur. Kruis aan als je een opdracht gedaan hebt. Zuinig

Nadere informatie

Brandveiligheid in de zorg

Brandveiligheid in de zorg Brandveiligheid in de zorg HANDIGE TIPS om brand te voorkomen en goed te kunnen reageren bij brand Versie voor zorginstellingen voor langdurende zorg Maak de zorg brandveilig TIPS OM Brandveiligheid is

Nadere informatie

aanvullende gebruikers handleiding AQUA Plus Versie 131010 - 1 -

aanvullende gebruikers handleiding AQUA Plus Versie 131010 - 1 - aanvullende gebruikers handleiding AQUA Plus Versie 131010-1 - AANVULLENDE HANDLEIDING AQUA PLUS Deze handleiding is uitsluitend ter aanvulling van de handleiding van de Altech Eclips (papieren of DVD

Nadere informatie

LEERWERKBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 VMBO-B(K) LW00 DEEL A

LEERWERKBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 VMBO-B(K) LW00 DEEL A LEERWERKBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 VMBO-B(K) LW00 DEEL A NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE NATUUR- EN SCHEIKUNDE VOOR DE ONDERBOUW 1 & 2 VMBO-B(K) LWOO DEEL A AUTEURS: J. VAN GEMERT T. JACOBS

Nadere informatie

Brandveiligheid in de zorg

Brandveiligheid in de zorg Brandveiligheid in de zorg HANDIGE TIPS om brand te voorkomen en goed te kunnen reageren bij brand Versie voor zorginstellingen voor langdurende zorg Brochure-IkMaakDeZorgBrandveilig_AB2-v3.indd 1 20-06-17

Nadere informatie

WWW.TECHGROW.NL. TechGrow CO 2 -generator (Aardgas) HANDLEIDING. Uitgifte datum: 01-11-2014

WWW.TECHGROW.NL. TechGrow CO 2 -generator (Aardgas) HANDLEIDING. Uitgifte datum: 01-11-2014 WWW.TECHGROW.NL TechGrow CO 2 -generator (Aardgas) Uitgifte datum: 01-11-2014 HANDLEIDING De CO 2 -generator wordt gebruikt om de CO 2 -waarde op niveau te houden. WAARSCHUWING De CO 2 -generator werkt

Nadere informatie

HANDBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 HAVO VWO

HANDBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 HAVO VWO HANDBOEK NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 & 2 HAVO VWO NIEUWE NATUUR- EN SCHEIKUNDE NATUUR- EN SCHEIKUNDE VOOR DE ONDERBOUW 1 & 2 HAVO VWO AUTEURS: TH. SMITS R. TROMP MET MEDEWERKING VAN: H. GEURTS DERDE

Nadere informatie

aluminium 2,7 0, ,024 ijzer 7,9 0, ,012

aluminium 2,7 0, ,024 ijzer 7,9 0, ,012 DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Dichtheid Soortelijke

Nadere informatie

Vluchtplan van Gastouder:..

Vluchtplan van Gastouder:.. Vluchtplan van Gastouder:.. Stap 1 Bespreek samen de mogelijke vluchtroutes als er brand uitbreekt en schrijf op hoe u dan vlucht (via het raam, de dakgoot, het balkon, etc.). BRAND OP DE:.. IK VLUCHT

Nadere informatie

Brandpreventie. Inhoud van de presentatie. Inhoud van de presentatie. Hoe een brand bestrijden? Inhoud van de presentatie.

Brandpreventie. Inhoud van de presentatie. Inhoud van de presentatie. Hoe een brand bestrijden? Inhoud van de presentatie. Brandpreventie Om verbranding mogelijk te maken zijn er altijd 3 elementen nodig: Zuurstof Energiebron Brandbaar product (vaste stof / vloeistof / gas) Oxidatiemiddel (meestal zuurstof; 21% in de lucht)

Nadere informatie

Warmteleer en transport. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/56220

Warmteleer en transport. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/56220 Auteur Bart Nijland Laatst gewijzigd 04 January 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/56220 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

JIJ. Daar moet je nu over nadenken!

JIJ. Daar moet je nu over nadenken! WAT DOE JIJ BIJ BRAND? Daar moet je nu over nadenken! Stel, er breekt bij u thuis brand uit. Door de zwarte rook ziet u niets meer en kunt u nauwelijks ademhalen. Binnen enkele minuten ontstaat een niet

Nadere informatie

- WAT IS BRAND? - BRANDKLASSEN - HOE EEN BRAND BESTRIJDEN? - KLEINE BLUSMIDDELEN - WAT TE DOEN BIJ BRAND - VOORKOMEN VAN BRAND

- WAT IS BRAND? - BRANDKLASSEN - HOE EEN BRAND BESTRIJDEN? - KLEINE BLUSMIDDELEN - WAT TE DOEN BIJ BRAND - VOORKOMEN VAN BRAND - WAT IS BRAND? - BRANDKLASSEN - HOE EEN BRAND BESTRIJDEN? - KLEINE BLUSMIDDELEN - WAT TE DOEN BIJ BRAND - VOORKOMEN VAN BRAND Brand of verbranding is een oxydatieverschijnsel waarbij een brandbaar product

Nadere informatie

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken brand, wees voorzichtig in de keuken Houd brandbare objecten zoals keukenrol en pannenlappen uit de buurt van de kookplaat. Blijf in de buurt tijdens het koken en houd een passende deksel bij de hand.

Nadere informatie

Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning!

Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! Verbeteringen aan uw woning Condens aan de buitenkant: Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! De verbeteringen die we hebben doorgevoerd verschillen per woning,

Nadere informatie

-5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Omschrijf de brandklassen. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand.

-5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Omschrijf de brandklassen. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand. -5- Met welk bord wordt een explosiegevaarlijke gebied aangegeven? -5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. en energieomzetting

Hoofdstuk 3. en energieomzetting Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule

Nadere informatie

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander AAN de slag 1.1 de bunsenbrander ORiËNTEREN De bunsenbrander werd rond 1855 uitgevonden door professor Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899) uit Heidelberg. De uitvinding diende vooral om een stabiele warmtebron

Nadere informatie

Water is een heel bekend begrip. De bekende molecuul formule voor water is uiteraard H2O, de stof heeft

Water is een heel bekend begrip. De bekende molecuul formule voor water is uiteraard H2O, de stof heeft Werkstuk door een scholier 996 woorden 14 mei 2003 5 152 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inhoudsopgave Wat is waterstof? Wat is water? Wat is filtreren? Wat is destilleren? Drie fasen van water. Wat is

Nadere informatie

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken

Voorkom brand, wees voorzichtig in de keuken brand, wees voorzichtig in de keuken Houd brandbare objecten zoals keukenrol en pannenlappen uit de buurt van de kookplaat. Blijf in de buurt tijdens het koken en houd een passende deksel bij de hand.

Nadere informatie

Temperatuur. Verklaring voor het verschijnsel. Bij de verbranding van het aardgas ontstaat waterdamp. Deze condenseert bij het koude glas.

Temperatuur. Verklaring voor het verschijnsel. Bij de verbranding van het aardgas ontstaat waterdamp. Deze condenseert bij het koude glas. Practicum water verwarmen Schenk koud leidingwater in een bekerglas (voor 70% vullen). Verhit het water met een teclubrander. Houd de temperatuur van het water in de gaten met een thermometer. Noteer alle

Nadere informatie

ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL

ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter Water inhoud 1. Inleiding 3 2. Water is een wonder. 4 3. De kringloop van het water 5 4. Zoet, zout of brak 6 5. Drinkwater 7 6. Liter na liter 9 7. Water in de wereld 10 8. Zuinig met water 11 9. Water

Nadere informatie

Brandpreventie voor jongeren

Brandpreventie voor jongeren 13 brandveiligheids INFO Meer informatie of andere folders uit deze serie? Brandpreventie voor jongeren Ga naar de brandweerkazerne bij u in de buurt of kijk op www.brandweer.nl Een brand, al is het een

Nadere informatie

Bewonersinformatie Rosmalen. Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning

Bewonersinformatie Rosmalen. Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning Bewonersinformatie Rosmalen Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning 2 Voorwoord Afgelopen periode heeft BAM Woningbouw in opdracht van de eigenaar van uw woning, a.s.r., uw woning verbeterd. Bij de woningverbetering

Nadere informatie

De snelheid van het geluid

De snelheid van het geluid De snelheid van het geluid Hoe snel gaat geluid eigenlijk? Uit ervaring weet je dat het heel snel gaat. Als je met andere mensen praat, dan hoor je meteen wat ze zeggen. Toch weet je ook dat geluid tijd

Nadere informatie

Zet een droger altijd in een verwarmde ruimte. Natuurlijk moet het geen ruimte zijn die speciaal voor de droger verwarmd word.

Zet een droger altijd in een verwarmde ruimte. Natuurlijk moet het geen ruimte zijn die speciaal voor de droger verwarmd word. De snelle bespaartips doen precies wat ze zeggen; ze laten je snel en simpel energie besparen! Ze zijn ingedeeld in categorieën, zodat je per onderdeel kunt zien waar je nog kunt besparen. Wassen en drogen

Nadere informatie

Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning!

Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! Verbeteringen aan uw woning Condens aan de buitenkant: Gefeliciteerd met uw vernieuwde woning! De verbeteringen die we hebben doorgevoerd verschillen per woning,

Nadere informatie

De meeste verbrandingsproducten zie en ruik je niet. Maar je kunt ze wel aantonen met een zogeheten reagens.

De meeste verbrandingsproducten zie en ruik je niet. Maar je kunt ze wel aantonen met een zogeheten reagens. Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,

Nadere informatie

( ) -grafiek. blijkt dat de richtingscoëfficiënt: θ 1

( ) -grafiek. blijkt dat de richtingscoëfficiënt: θ 1 QUARK_4-Thema-07/8-warmte, warmtecapaciteit Blz. 2 THEMA 8: warmtecapaciteit 1 Warmtecapaciteit van een voorwerp Definitie van warmtecapaciteit De grootte van de temperatuursverandering θis recht evenredig

Nadere informatie

Opgave 1 Een ideaal gas is een gas waarvan de moleculen elkaar niet aantrekken en bovendien als puntmassa s opgevat kunnen worden.

Opgave 1 Een ideaal gas is een gas waarvan de moleculen elkaar niet aantrekken en bovendien als puntmassa s opgevat kunnen worden. Uitwerkingen Een ideaal gas is een gas waarvan de moleculen elkaar niet aantrekken en bovendien als puntmassa s opgevat kunnen worden. Opmerking: in een ideaal gas hebben de moleculen wel een massa. Alleen

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 2821 woorden 5 februari 2011 6,3 57 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nova Samenvatting hoofdstuk 3 1 t/m 5 + 7 1 - Water komt

Nadere informatie

Project Energie. Week 1ABC: Mens en dier

Project Energie. Week 1ABC: Mens en dier Project Energie. Week 1ABC: Mens en dier Info: Wat is energie? Energie geeft kracht, licht, warmte en beweging. De zon geeft ons licht en warmte. Voedsel is de brandstof van mensen en dieren. Door te eten

Nadere informatie

ALTECH Aqua PLUS: De Aqua PLUS is een houtkachel voorzien van 2 geïntegreerde warmtewisselaars maar het principe is verder gelijk aan de overige speksteenkachels van Altech. Zo is ook deze haard voorzien

Nadere informatie

HEREXAMEN EIND MULO tevens IIe ZITTING STAATSEXAMEN EIND MULO 2009

HEREXAMEN EIND MULO tevens IIe ZITTING STAATSEXAMEN EIND MULO 2009 MNSTERE VAN ONDERWJS EN VOLKSONTWKKELNG EXAMENBUREAU HEREXAMEN END MULO tevens e ZTTNG STAATSEXAMEN END MULO 2009 VAK : NATUURKUNDE DATUM : VRJDAG 07 AUGUSTUS 2009 TJD : 7.30 9.30 UUR DEZE TAAK BESTAAT

Nadere informatie

Kernvraag: Hoe laat ik iets sneller afkoelen?

Kernvraag: Hoe laat ik iets sneller afkoelen? Kernvraag: Hoe laat ik iets sneller afkoelen? Naam leerling: Klas: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Hoe stroomt warmte? 1. Wat gebeurt er met de temperatuur in een verwarmde kamer wanneer je het

Nadere informatie

Wa W rm r t m e Inlage

Wa W rm r t m e Inlage Inlage Proef 1 nattigheid - 1 Erlenmeyer (nr. 10) - 1 Rubberen stop (nr. 18) - Heet water Doe wat heet water in de erlenmeyer. Doe de stop erop en kijk wat er gebeurt. Kun je dit beschrijven? Proef 2 Frisse

Nadere informatie

Temperatuur. Verklaring voor het verschijnsel. Bij de verbranding van het aardgas ontstaat waterdamp. Deze condenseert bij het koude glas.

Temperatuur. Verklaring voor het verschijnsel. Bij de verbranding van het aardgas ontstaat waterdamp. Deze condenseert bij het koude glas. Practicum water verwarmen Schenk koud leidingwater in een bekerglas (voor 70% vullen). Verhit het water met een teclubrander. Houd de temperatuur van het water in de gaten met een thermometer. Noteer alle

Nadere informatie

De massadichtheid, dichtheid of soortelijke massa van een stof is de massa die aanwezig is in een bepaald

De massadichtheid, dichtheid of soortelijke massa van een stof is de massa die aanwezig is in een bepaald Hieronder wordt uitgelegd wat massadichtheid betekent. De massadichtheid, dichtheid of soortelijke massa van een stof is de massa die aanwezig is in een bepaald volume. De massadichtheid is dus bijvoorbeeld

Nadere informatie

De voordelen en het gebruik van een modulerende kamerthermostaat

De voordelen en het gebruik van een modulerende kamerthermostaat De voordelen en het gebruik van een modulerende kamerthermostaat In uw woonkamer hangt momenteel een zogenaamde modulerende kamerthermostaat die uw nieuwe cv-ketel aanstuurt. Dit is een ander type thermostaat

Nadere informatie

noemen waarom onderzoek belangrijk is. onderwerp verschijnsel onderwerp Discolampen zorgden voor feestelijke kleuren.

noemen waarom onderzoek belangrijk is. onderwerp verschijnsel onderwerp Discolampen zorgden voor feestelijke kleuren. Oefentoets Hieronder zie je leerdoelen en toetsopdrachten. Kruis de leerdoelen aan als je denkt dat je ze beheerst. Maak de toetsopdrachten om na te gaan of dit inderdaad zo is. Na leren van paragraaf

Nadere informatie

Is de pinda een energiebron? Zo ja, hoeveel energie bevat de pinda dan?

Is de pinda een energiebron? Zo ja, hoeveel energie bevat de pinda dan? Is de pinda een energiebron? Zo ja, hoeveel energie bevat de pinda dan? Uit bijna alle dieetvoorschriften blijkt: 'Van pinda's eten wordt je snel dik. Je wordt er snel dik van, omdat ze veel calorieën

Nadere informatie

Thema Energie-gebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer

Thema Energie-gebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer HET ENERGIEHUIS Thema Energie-gebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting Elektrische

Nadere informatie

Energiebespaar Tips!

Energiebespaar Tips! Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.

Nadere informatie

Jerometer activiteit Meet de impact van je activiteit op het milieu

Jerometer activiteit Meet de impact van je activiteit op het milieu Jerometer activiteit Meet de impact van je activiteit op het milieu Aan de hand van deze vragenlijst kan je op voorhand je huiswerk doen. Eenmaal de gegevens zijn ingevuld zal het makkelijker en sneller

Nadere informatie

Verwarming. Toptip! Doordat ik mijn radiatoren meer ruimte heb gegeven hoef ik nu minder te stoken. Wat een handige tip! M.

Verwarming. Toptip! Doordat ik mijn radiatoren meer ruimte heb gegeven hoef ik nu minder te stoken. Wat een handige tip! M. 50 besparingstips van GreenHome Minder energie verbruiken is heel simpel met deze besparingstips van GreenHome. Wist je bijvoorbeeld dat je door je thermostaat s nachts op 15 graden te zetten al tot 80

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

Klimaatbeheersing (2)

Klimaatbeheersing (2) Klimaatbeheersing (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-6-3) Uitgave 2016 1 Natuurkundige begrippen 1.1 Warmte () Warmte is een vorm van energie welke tussen twee lichamen met een verschillende temperatuur

Nadere informatie

Deze dame of heer vertelt over hoe het mogelijk is om het energie verbruik te verminderen en laat energie besparende manieren zien.

Deze dame of heer vertelt over hoe het mogelijk is om het energie verbruik te verminderen en laat energie besparende manieren zien. DE ENERGIECOACH Wat doet een energiecoach Deze dame of heer vertelt over hoe het mogelijk is om het energie verbruik te verminderen en laat energie besparende manieren zien. Een opmerking vooraf : Het

Nadere informatie

Iedereen met kleine kinderen weet dat kleintjes niets lievers doen dan op ontdekkingsreis gaan. De keuken heeft met alles kastjes en lades een grote

Iedereen met kleine kinderen weet dat kleintjes niets lievers doen dan op ontdekkingsreis gaan. De keuken heeft met alles kastjes en lades een grote Iedereen met kleine kinderen weet dat kleintjes niets lievers doen dan op ontdekkingsreis gaan. De keuken heeft met alles kastjes en lades een grote aantrekkingskracht op hen. De keuken staat echter ook

Nadere informatie