Vroegsignaleren van medicatiegerelateerde problemen in de thuiszorg

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vroegsignaleren van medicatiegerelateerde problemen in de thuiszorg"

Peter Smeets
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Vroegsignaleren van medicatiegerelateerde problemen in de thuiszorg Dr Carolien Sino Hogeschool Utrecht Instituutsdirecteur-Onderzoeker

2 Voorstellen onderwijs Promotie zorgpraktijk onderzoek

3 Medicatieveiligheid HARM onderzoek geneesmiddel gerelateerde ziekenhuisopnames 5.6% acute ziekenhuisopnamen potentieel vermijdbare opnames per jaar (46%) 52 vermijdbare opnames per dag Geschatte kosten ruim 85 miljoen euro per jaar

4 Medicatieveiligheid Risico-patiënten Hoge leeftijd Polyfarmacie (meerdere geneesmiddelen) Multimorbiditeit (meerdere aandoeningen) Verminderde cognitie (denkvermogen) Therapieontrouw Nierfunctiestoornis Minder zelfstandige woonsituatie

(meerdere aandoeningen) Verminderde cognitie

5 Medicatieveiligheid Risico geneesmiddelen Bloedverdunners en pijnstillers (NSAID s) => bloedingen Bloedglucoseverlagende middelen en corticosteroïden (ontstekingsremmers) => ontregelen bloedsuiker (hypo s en hyper s) Plaspillen en bloeddrukverlagers => elektrolytstoornissen Slaapmiddelen, antidepressiva (en corticosteroïden) => breuken Pijnstillers (NSAID s) => hartfalen

ontregelen bloedsuiker (hypo s en hyper s) Plaspillen en bloeddrukverlagers =>

6 Medicatieveiligheid Risico situatie Ontslagen worden uit het ziekenhuis (na opname voor geneesmiddel gerelateerd probleem)

7 Thuiszorgpopulatie 80% is ouder dan 65 jaar Risicofactoren medicatiegerelateerde ziekenhuisopname (leeftijd 65, polifarmacie, 4 co morbiditeiten, therapie ontrouw en cognitie) blijken veelvuldig aanwezig. 1/3 Thuiszorgcliënten potentiële medicatieproblemen (Meredith et al, 2001) Prevalentie van 4.5 potentiële medicatieproblemen per oudere thuis zorgcliënt (Kwint et al, 2011) 66% van de ouderen gaf gebruikers problemen aan met medicatie (26% klinisch relevant)(denneboom et al, 2005) Thuiszorgpopulatie is kwetsbaar

1/3 Thuiszorgcliënten potentiële medicatieproblemen (Meredith et al, 2001) Prevalentie van 4.

8 Medicatieveiligheid thuiszorg IGZ 2010

9 Idee Medicatie achter de voordeur project Zouden thuiszorgmedewerkers een bijdrage kunnen leveren aan het vroegsignaleren van mogelijke problemen met medicatie????

10 Methode 1. Ontwikkeling rode vlaggen instrument Medicatieproblemen uit de literatuur (HARMWRESTLING rapport, 2010) vertaald naar observaties (rode vlaggen) beoordeeld door een multi disciplinair expert panel (Huisartsen, apothekers en thuiszorgmedewerkers): content validity. 2. Validering rode vlaggen instrument Vergeleken met een referentie standaard (medicatie interview): concurrent validity. Expertpanel apothekers Ephor Mate van waarschijnlijkheid medicatiegerelateerdheid Rode Vlag

observaties (rode vlaggen) beoordeeld door een multi disciplinair expert panel (Huisartsen, apothekers en

11 Resultaten Demografische gegevens (N=115) Leeftijd, gemiddelde SD Geslacht, % Vrouw Man Woonsituatie, % Alleenstaand Samenwonend Opleidingsniveau, % Geen onderwijs Basisonderwijs lbo, vmbo, mavo mbo, havo, vwo hbo, wo Aantal geneesmiddelen, gemiddelde SD Op recept Zonder recept

Geen onderwijs Basisonderwijs lbo, vmbo, mavo mbo, havo, vwo hbo, wo Aantal

12 Voorbeelden Vergelijking Rode Vlaggen - Medicatieinterview Resultaten Totaal 470 observaties mbv rode vlaggen instrument (mediaan 4.0, IQR 4.0) In vergelijking met 610 observaties mbv Medicatie interview (mediaan 5.0, (IQR 5.0) 49.6% observaties medicatiegerelateerd Rode Vlaggen instrument Medicatie interview n % n % PROCES Medicatielijst apotheek is afwezig PILL Gastro intestinale bloedingen: Maagpijn? 9 7,8 11 9,6 Pikzwarte ontlasting? 5 4,3 9 7,8 Blauwe plekken? 50 43, ,7 Electrolyten verstoring: Duizeligheid bij opstaan? 39 33, ,6 Suf? 13 11, ,8 Nier- hartfalen: Benauwdheid? 32 27, ,9 Wegrakingen? 8 7, ,3 Digoxin intoxication: Misselijkheid, braken/ geen eetlust? 18 15,7 8 7,0 Falls: Onlangs gevallen? 21 18, ,2 Afgelopen jaar gevallen? * * 61 53,0 PATIENT Medication adherence: Regelmatig vergeten in te nemen? 24 20, ,5 Medication usage problems: Problemen met inname? 6 5,2 10 8,7 Problemen met openen? 15 13, ,7 Pijn: Alcohol > 3 glazen alcohol per dag? 3 2,6 3 2,6 Ernstig anders dan anders in gedrag? 6 5, ,0

6% observaties medicatiegerelateerd Rode Vlaggen instrument Medicatie interview n % n % PROCES Medicatielijst apotheek is afwezig 70 60.9 75 65.2 PILL Gastro intestinale bloedingen: Maagpijn?

13 Validiteit rode vlaggen instrument Specifiteit hoog (78%-99%): 13 vd 15 subcategorieën Sensitiviteit: 63% - 86%: 5 subcategorieën

14 Conclusie Thuiszorgmedewerkers zijn in staat om potentiële medicatie gerelateerde problemen te signaleren m.b.v. het Rode Vlaggen Instrument.

15 De volgende stap Actueel Medicatieoverzicht Rode Vlaggen

16 Voorbeeld Een Rode Vlag

17 Voorbeeld Een Rode Vlag

18 Film nominatie IGZ zorg veilig prijs 2012.

20 Vervolgonderzoek Vroegsignaleren van problemen met psychofarmaca bij dementerende thuiszorgclienten Buurtzorg Instituut Verantwoord Medicijngebruik Hogeschool Utrecht Zie nieuwsbrief IVM Effect van vroegsignaleren middels het rode vlaggen instrument door thuiszorgmedewerkers Apotheek Schagen Thuiszorg Schagen ZonH Zie nieuwsbrief ZonH

Utrecht Zie nieuwsbrief IVM Effect van vroegsignaleren middels het rode vlaggen

21 Vroegsignaleren in de thuiszorg mbv rode vlaggen vlaggen Kenniscentrum Innovatie van zorgverlening Hogeschool Utrecht Producten Rode Vlaggenlijst Demonstratiefilm 5xUGs8y8iUCi78YRRrK7fBM5GuQ5Fc6

Vergelijkbare documenten

Vroegsignaleren van medicatiegerelateerde problemen in de thuiszorg

Vroegsignaleren van medicatiegerelateerde problemen in de thuiszorg Signs and Symptoms Indicative of Potential Adverse Drug Reactions in Homecare Patients. JAMDA, Vol. 14, Issue 12, 920-925. Dec. 2013.