Welkom. Pedagogische verwaarlozing anno Het Kind Eerst (juni 2013)

Transcriptie

1 Welkom Pedagogische verwaarlozing anno 2013 Bron: Haren de Krant d.d. 22 april Het Kind Eerst (juni 2013) Vraagstelling n.a.v. twitterbericht d.d van Chris Klomp (@chrisklomp) Als ouders kinderen vaccinatie onthouden omdat zij de baas zijn. Mogen ouders hun kinderen dan ook slaan omdat zij de baas zijn? Bron:

2 Opvoeden Ouders hebben een zeer grote vrijheid met betrekking tot het opvoeden van hun kinderen. De ouderlijke autonomie en de privacy worden door de wet en door de maatschappij gerespecteerd, aangezien men ervan uitgaat dat ouders het beste voorhebben met hun kinderen (Bakker, 2001). Wat is pedagogische verwaarlozing? Pedagogische verwaarlozing is gelegen in een kind-inadequate benadering door de omgeving 5 6 Normatief Uitspraken over pedagogische verwaarlozing komen vaak mede tot stand vanuit een subjectief normatief kader van wat professionals verstaan onder normale opvoeding. Dit kader wordt onder andere gevormd door de tijd waarin men leeft en de geldende normen en waarden van dat moment, aangezien opvoeding altijd plaatsvindt in een sociaal-cultureel kader en daardoor niet losstaat van deze normen en waarden. 7 Gewone opvoeding 1. Wat zijn de relevante factoren waarmee tijdens opvoeding rekening moet worden gehouden? 2. Wat is het meest essentiële aspect van opvoeden? 3. Waartoe dient opvoeden te leiden? 4. In hoeverre is opvoeding een vrijblijvende aangelegenheid voor opvoeders? 8 2

3 Aspecten gewone opvoeding Factoren Essentieel Doel van opvoeden Juridisch Kind, Opvoeder, Dagelijkse routine, Sociale en Materiële context wederzijdse communicatie, opvoeder m.b.v. dagelijkse routine en context het opvoeden gestalte geeft Zo zelfstandig (mogelijk) functioneren in de maatschappij lichamelijk en geestelijk welzijn Soms gaan opvoedingsproblemen over in pedagogische verwaarlozing. Er wordt een grens overschreden waardoor ondersteuning, hulp en zorg niet meer de enige optie zijn. Het is dan van groot belang dat het overschrijden van die grens zo snel mogelijk wordt geconstateerd Pedagogische verwaarlozing treedt op wanneer er geen wederzijdse communicatie is tussen een opvoeder en een kind en wanneer de daarvoor verantwoordelijke opvoeder niet met behulp van een gestructureerde dagindeling en situationele context zorgt voor het geestelijk en lichamelijk welzijn van het kind en diens persoonlijkheidsontwikkeling niet stimuleert, met als doel het kind voor te bereiden op een (zo) zelfstandig (mogelijk) functioneren in de samenleving. Definiëring kindermishandeling en pedagogische verwaarlozing Uit het jaarverslag van het AMK (2010) blijkt dat de aard van de mishandeling in de afgelopen jaren is veranderd. 'Pedagogische verwaarlozing' en 'getuige zijn van geweld in het gezin' komen relatief vaker voor. De meldingen die bij het AMK binnenkomen, gaan meestal over die twee vormen van mishandeling én over affectieve verwaarlozing. Een verklaring daarvoor is dat een groeiend aantal mensen beseft dat ook dit kindermishandeling is

4 Pedagogische verwaarlozing en kindermishandeling Het begrip kindermishandeling en verwaarlozing omvatten uiteenlopende vormen van geweld en verwaarlozing, waaronder fysiek geweld, fysieke verwaarlozing, emotioneel geweld, emotionele verwaarlozing en seksueel misbruik. Mishandeling verwijst in dit verband naar het op een actieve manier benadelen en/of schaden van kinderen en naar verwaarlozing door de nalatigheid van opvoeders, waardoor kinderen tekort worden gedaan en/of schade ondervinden. Stelling Pedagogische verwaarlozing is een gezinsprobleem Normatieve en educatieve maltraitering (morele corrumpering en schoolverzuim); Seksueel misbruik Getuige zijn van huiselijk geweld Wat is het belang van het kind? Aan het belang van het kind wordt recht gedaan wanneer tegemoet wordt gekomen aan de opvoedingsbehoeften van het kind. Daartoe dienen ouders het kind zodanig te begeleiden en te ondersteunen in zijn ontwikkeling en ontplooiing, dat het vaardigheden, zelfvertrouwen en emotionele draagkracht verwerft waarmee het zich later als volwassene kan handhaven (Van Lokven, 2001). 15 Concreet (Kalverboer en Zijlstra, 2006). kinderen dienen onder de condities van adequate verzorging, een veilige en fysieke omgeving; continuïteit en stabiliteit; respect; serieus nemen van behoeften; geborgenheid; adequaat voorbeeldgedrag; brede educatiemogelijkheden; omgang met leeftijdsgenootjes; kennis over en contact met eigen verleden in een ondersteunende en flexibele structuur op te groeien. 16 4

5 Het belang van het kind anno 2012 (Bruning, 2012) Thuis opgroeien voor zover mogelijk, met versterking eigen kracht en inzet sociaal netwerk Bij gedwongen gezinsinterventie sneller beschermen Verzwaarde opvoeding Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat meldingen van fysieke mishandeling zeven keer zo vaak betrekking hebben op pleeggezinnen dan op andere gezinnen. Seksueel misbruik komt vier keer zo vaak voor en verwaarlozing twee keer zo vaak (Loeffen, 2008) Hoe kunnen we onze verantwoordelijkheid nemen? Meldrecht Veel beroepskrachten hebben een geheimhoudingsplicht of een beroepsgeheim ten opzichte van hun cliënten. De Wet op de Jeugdzorg geeft deze beroepskrachten echter in geval van een vermoeden van kindermishandeling een meldrecht. Dit meldrecht betekent dat (ook) alle beroepskrachten met een geheimhoudingsplicht - een arts, een hulpverlener, een geestelijke of een politiefunctionaris - het recht hebben om een vermoeden van kindermishandeling bij het AMK te melden. Voor deze melding hebben zij geen toestemming nodig van de ouders of het kind

6 21 6#& $&1$&"0&%#1&0($&!"#$%$&'$(!)*&+,#&!$-.#%/0&!$(#& )$&"55-%#1&0($&"0&7#&!$-.#%/0&!$(#&1 65"$-($11$&.$+95(($10$&$"+:-00!)($1$&"0&/$+ 61$%)-$7.$+!$9(#A&+: 8+$*&)*&+<*#%$(#=7>$?$(!28<>3: ',5;/$+ 6?$1$&"0&/$+1$?$(!5;!$7#&!$-.#%/0&!$(#&1: 64$%(#%%$&C/*()5-10&#%$-$&5;.$(!$&: 22 Pedagogische verwaarlozing anno 2013 Verondersteld zou kunnen worden dat pedagogische verwaarlozing anno 2013 vooral veroorzaakt wordt door stress die veroorzaakt worden door risicofactoren in de sociale en materiele context van het Vragen? gezin. (Bron: Bakker, 2001;Van Rooijen, Bartelink en Berg, 2013) 23 Bakker/Hogeschool voor Pedagogisch en 24 6

7 Referenties Bakker, L.W.H. (2001). De Pedagogische Variabelen Lijst (PVL). De ontwikkeling van een pedagogisch diagnostisch instrument voor de gezinsvoogden van de Ambulante Jeugdhulpverlening en Jeugdbescherming van het Leger des Heils (AJL). Apeldoorn/Leuven: Garant. Bruning, M.R. (2012). Zorg om het kind. Bescherming van minderjarigen en het gezondheidsrecht. Najaarslezing Vereniging voor Gezondheidsrecht, d.d Leiden: Universiteit Leiden. Dijke, A. van, Terpstra, L. (2013). Kinderen, mij een zorg. Betekenis en grenzen van de pedagogische civil society. Amsterdam: Uitgeverij SWP. Kalverboer, M. E., & Zijlstra, A. E. (2006). De schade die kinderen oplopen als ze na langdurig verblijf in Nederland gedwongen worden uitgezet. In Defence for Children International (Ed.), Internationale Kinderrechten versus Nederlands immigratiebeleid (pp. H3.1-34). Amsterdam: Defence for Children International (DCI). 25 Referenties Meldcode (2013). Geraadpleegd juni 2013 op Pedagogische verwaarlozing (2013). Geraadpleegd juni 2013 op Rooijen, K. van, Bartelink, C., Berg, T. (2013). Risicofactoren en beschermende factoren voor kindermishandeling. Utrecht: Nederlands Jeugd Instituut (NJI). Veilig thuis (2013). Geraadpleegd juni 2013 op 26 Fijne avond 27 7