Arbo- en Milieudienst. Wetgeving en de ondernemer in de gezondheidszorg

Transcriptie

1 Arbo- en Milieudienst Wetgeving en de ondernemer in de gezondheidszorg 1

2 Vraag Waarom zit u hier en volgt u een cursus stralingshygiëne? Antwoord: Vanwege de wet BIG, voorbehouden handeling Vanwege de Kernenergiewet i.c. Besluit stralingsbescherming, deskundigheidseisen

3 Vraag Waarom zit u hier en volgt u een cursus stralingshygiëne? Antwoord: Vanwege de wet BIG: voorbehouden handeling Vanwege de Kernenergiewet: deskundigheidseisen Vanwege de Regeling deskundigheideisen radiologische verrichtingen Vanwege de vergunning

4 Wet BIG, bevoegd en bekwaam Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg Artikel Tot het verrichten van handelingen, op het gebied van de individuele gezondheidszorg, met gebruikmaking van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende stralen uitzenden, zijn bevoegd: a. de artsen, b. de tandartsen, doch uitsluitend voor zover zij voldoen aan de krachtens de Kernenergiewet (Stb. 1963, 82) ter zake van het gebruiken van zodanige stoffen en toestellen gestelde eisen, alsmede, voor zover het betreft tandartsen, uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

5 Kernenergiewet (Kew), deskundigheid Besluit stralingsbescherming (Bs) Artikel 54 De ondernemer zorgt ervoor dat een radiologische verrichting uitsluitend geschiedt onder medische verantwoordelijkheid van een behandelend arts die is ingeschreven in een krachtens artikel 14 van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg ingesteld register en die voldoet aan de bij ministeriële regeling vastgestelde deskundigheidseisen

6 Gezondheidsraad Rapport 2008/06, Gezondheidsraad Deskundigheidseisen voor medische stralingstoepassingen Implementatie via Regeling deskundigheideisen radiologische verrichtingen (2013)

7 Regeling deskundigheideisen radiologische verrichtingen

8

9 Tijdelijke regeling erkenning opleidingen

10 Vergunning Radboudumc

11 Overige regelgeving Richtlijnen en codes of practice eigen beroepsgroep - Richtlijn Tandheelkundige Radiologie - SEDENTEX Bijlagen bij vergunning - Kwaliteitsdocumenten - werkinstructies Inspectie schrijft wet 11

12 Informatiebronnen regelgeving

13 Informatiebronnen regelgeving

14 Deskundigheid toezicht Vergunning UMC st Radboud: algemeen coördinerend deskundige niveau 2 coördinerend deskundige niveau 3 toezichthoudend deskundige: open bronnen, besmettingscontrole niveau 3 ingekaps. bronnen, toestellen matig risico niveau 4 10 ingekapselde bronnen of toestellen niveau 4 één bron > 50 GBq niveau 4 < 10 ingekaps. bronnen of toestellen gering risico niveau 5 werknemers instructie

15 Deskundigheid vereist en aan te tonen Iedere tandarts dient door scholing aantoonbaar aan de Eindtermen Stralingshygiëne voor Tandartsen en Orthodontisten (voorheen deskundigheidsniveau 5A/M) of hoger te voldoen om bevoegd te zijn röntgenfoto s te indiceren of maken. Tevens is het bijhouden van kennis over de tandheelkundige radiologie door middel van scholing vereist. Bron: 15 Richtlijn Tandheelkundige Radiologie

16 Foto s door tandartsassistent (1) Nieuw in de richtlijn is de formalisering van de mogelijkheid een onderdeel van de procedure voor het maken van röntgenopnamen, namelijk het instellen van röntgenapparatuur en maken van de opname, door de tandartsassistent te laten uitvoeren. De indicatiestelling en de interpretatie van de opnamen blijven uitsluitend voorbehouden aan de tandarts(specialist). Bron: 16 Richtlijn Tandheelkundige Radiologie

17 Foto s door tandartsassistent (2) Aan de tandartsassistent wordt in de richtlijn naast de al geldende vereisten uit de Wet BIG een aanvullend opleidingsvereiste gesteld. De tandartsassistent moet, na een overgangstermijn die tot 2018 geldt, een externe opleiding radiologie hebben afgelegd. MBO-opgeleide tandartsassistenten voldoen zonder deze extra opleiding aan dit opleidingsvereiste. Als overgangstermijn geldt tot 2018 dat een aantoonbare interne opleiding door de tandarts ook voldoet. 17 Bron: Richtlijn Tandheelkundige Radiologie

18 (Inter)nationale kader ICRP aanbevelingen (recommendations, 1990) Euratom (EU) Nederland richtlijn (directive 96/29/Euratom, 1996) (directive 97/43/Euratom, 1997) Besluit stralingsbescherming (2001, update januari 2014)

19 Rangorde Euratomregels boven andere Europese regels Europese wetgeving boven nationale wetgeving Kernenergiewet boven andere nationale wetten

20 Rapport van het SEDENTEXCT project Samenwerkingsproject gesteund door Consortium multidisciplinair team 7 partners (2x UK, GR, RO, BE, SE, LT) Panel van 23 t.b.v. opstellen richtlijnen gebruik CBCT The aim of the work was to develop comprehensive, evidence-based guidelines on use of CBCT in dentistry, including referral criteria, quality assurance guidelines and optimisation strategies.

21

22 Kernenergiewet Kernenergiewet (KeW) bedoeld om: vreedzame toepassingen kernenergie te stimuleren werknemers en bevolking te beschermen uitvoering te geven aan Euratomverdrag 1957 milieu wordt steeds belangrijker!

23 Opbouw Kernenergiewet

24 Besluit stralingsbescherming (Bs), opbouw opzet BS algemene bepalingen doelgroepen beleidsterreinen specifieke onderwerpen 1 definities 5 bevolking 8 natuurlijke bronnen 2 rechtvaardiging optimalisatie 6 medische stralingstoepassingen en bescherming 9 interventies 3 voorschriften 7 beroepsmatig 4 meldingen vergunningen 10 administratie

25 Ministeriële Regelingen Regeling voorzieningen stralingsbescherming werknemers Regeling waarschuwingssignalering ioniserende straling Regeling administratieve en organisatorische maatregelen stralingsbescherming Regeling analyse gevolgen van ioniserende straling voor het milieu (MR AGIS) Regeling bekendmaking rechtvaardiging gebruik van ioniserende straling Regeling gebruiksartikelen stralingsbescherming

26 Ministeriële Regelingen, vervolg Regeling radionucliden bevattende aanwijsinstrumenten Regeling erkenning opleidingen deskundigen radioactieve stoffen en toestellen Tijdelijke regeling erkenning opleidingen deskundigen radioactieve stoffen en toestellen Regeling goedgekeurde ionisatierookmelders 2003 Regeling detectie radioactief besmet schroot Regeling natuurlijke bronnen van ioniserende straling

27 Principes van stralingsbescherming vastgelegd in de wet 1. Rechtvaardiging 2. Optimalisatie (ALARA) 3. Dosislimieten (niet voor patiënten)

28 Rechtvaardiging, Bs hoofdstuk 2

29 Rechtvaardiging: röntgenopnamen niet op routinebasis Röntgenopnamen mogen alleen worden gemaakt op grond van een individuele indicatie, naar aanleiding van een diagnostische vraagstelling, mede gebaseerd op klinische inspectie omdat eerst moet worden vastgesteld: - of de patiënt in die specifieke situatie baat heeft bij de opname; - of de diagnose ook gesteld kan worden zonder opname; - of dat de behandeling ook uit te voeren zou zijn zonder opname. 29 Bron: Richtlijn Tandheelkundige Radiologie

30 Optimalisatie, Bs hoofdstuk 2 ALARA: aantal blootgestelde werknemers laag houden dosis (H en E) zo beperkt mogelijk houden kans op potentiële blootstelling zo laag mogelijk houden dosisbeperking: maximaal 1 msv/j (E) buiten radiologische ruimten maximaal 10 μsv/j (E) buiten lokatie classificatie blootgestelde werknemers diagnostische referentiedosis

31 Principes van stralingsbescherming International Commission on Radiological Protection 1. Rechtvaardiging (Justification) 2. Optimaliseren (ALARA) - arts is verantwoordelijk - doe patiënt meer goed dan kwaad - medewerkers en anderen zijn medebetrokken - zo min mogelijk straling - type/onderhoud apparatuur - standaardisatie in opnames systematische procedures 3. Gebruik van dosislimieten - betreft personeel en publiek! Voor patiënten ligt de nadruk dus op de rechtvaardiging en het optimaliseren van de röntgenopnames

32 Dosislimieten

33 Classificatie werknemers stralingsarts

34 Classificatie ruimten bewaakte zone: röntgenkamer OK kamer met doorlichtapparatuur gecontroleerde zone (strenger): Catheterisatiekamer Interventieradiologiekamer

35 Bewaakte zone 1 < E 6 msv/j Maatregelen: monitoring werknemers waarschuwingsborden (mr. waarschuwingssignalering) Toezicht op toegang

36 Gecontroleerde zone 6 < E 20 msv/j Röntgen straling geen toegang voor onbevoegden Extra maatregelen boven bewaakte zone: toegangsbeperking

37 Ruimte met CBCT Bewaakte zone?? Gecontroleerde zone?? Sticker met klaverblad?? Röntgen straling geen toegang voor onbevoegden 37

38 Onderhoud röntgentoestel U mag zelf de controles uitvoeren. Als u de controles niet wilt uitvoeren, dan kunt u hiervoor de fabrikant, mogelijk het dental depot, inschakelen. Voor alle röntgenapparaten geldt dat deze periodiek gecontroleerd moeten worden. In de bijlagen 6 en 9 van de richtlijn staan de parameters en de periodieke frequenties vermeld van de prestatie of statustesten. Belangrijk is van elke meting een meetbrief te maken: door wie, wanneer uitgevoerd, met welke resultaten. Bewaar dit verslag in het Kern Energie Wet (KEW) dossier. Bron: 38Richtlijn Tandheelkundige Radiologie

39 KEW-dossier Ondernemer diploma 5A/M en/of 4A/M CBCT registratie BIG register Toestel kopie melding of vergunning stralingsrisicoanalyse Uitkomsten acceptatietest Uitkomsten periodieke controle Organisatie instructies en werkprotocollen uittreksel Kamer van Koophandel eventueel uitslagen persoonsdosimetrie 39

40 Acceptatietest Nadat het röntgenapparaat is geïnstalleerd moet de stralingsdeskundige een acceptatietest uitvoeren of uit laten voeren door een derde (dit geldt ook na het verplaatsen van een röntgenapparaat). Bij een acceptatietest wordt gekeken of het röntgenapparaat juist geïnstalleerd is en of het doet wat het zou moeten doen. 40

41 Risicoanalyse Bij elke nieuwe stralingsrisicoanalyse is een toetsing door een coördinerend stralingsdeskundige vereist. Een stralingsrisicoanalyse omvat meer dan het keuren van het röntgenapparaat en is bedoeld om vast te stellen of de effectieve dosislimiet in en rondom de praktijk niet wordt overschreden. Met ingang van het nieuwe Besluit Stralingsbescherming mag een tandarts de stralingsrisicoanalyse nog steeds zelf uitvoeren, maar moet deze ter toetsing naar een coördinerend deskundige gestuurd worden. Bestaande stralingsrisicoanalyses (meegestuurd bij melding of vergunningsaanvraag) blijven geldig. 41

42 Melding of vergunning (1) Grens is 100 kv: 42

43 Melding of vergunning (2) Melding eenvoudiger dan aanvraag vergunning: - Geen klinisch fysicus nodig - Geen risicoanalyse nodig, maar wel verklaring < 10 µsv/j - Geen bijlagen nodig - Vreemd genoeg: geen deskundigheid nodig?! 43

44 44 Afhandeling melding

45 Aanvraag vergunning

46

47

48

49 49

50 50

51 Vragen