Okselklierdissectie. Operatief verwijderen van oksellymfeklieren. Chirurgie. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Transcriptie

1 Okselklierdissectie Operatief verwijderen van oksellymfeklieren Chirurgie Locatie Hoorn/Enkhuizen

2 Oksellymfeklierdissectie Zijn er bij de echografie, punctie, MRI of schildwachtklierprocedure uitzaaiingen in de lymfeklier(en) gevonden dan moet ook de rest van de oksellymfeklieren worden behandeld. Een tijd lang was de standaardbehandeling alle oksellymfeklieren operatief weg te halen. Dit heet een okselklierdissectie of okselkliertoilet. Dit is een ingrijpendere operatie dan een schildwachtklierprocedure. Ook is er meer kans op bijwerkingen zoals het minder goed kunnen gebruiken van de arm en vochtophoping in de arm (lymfoedeem). Door andere behandelmethoden wordt een okselkliertoilet steeds minder vaak uitgevoerd. Het aantal aangedane lymflieren zegt iets over de prognose. Wondgenezing na een operatie Tijdens een okselklierverwijdering brengt de arts meestal een slangetje aan, in of bij de wond. Dit voert het overtollige wondvocht af. Zo n slangetje heet een drain. Na één dag verwijdert de afdelingsverpleegkundige de drain. Het gebeurt regelmatig dat het wondvocht zich dan toch nog ophoopt. Hebt u hier last van, dan kan de oncologieverpleegkundige het vocht met een injectienaald opzuigen. Deze eenvoudige ingreep is meestal niet pijnlijk. Zeker de eerste weken kan de wond pijn doen en trekken. De huid rond de wond kan wat verkleurd zijn. En soms is het littekengebied wat gezwollen. Deze verschijnselen worden steeds minder als de wond geneest. Het verwijderen van lymfeklieren in de oksel kan allerlei bijwerkingen hebben: minder gevoel of zenuwpijn bewegingsbeperking lymfoedeem Deze bijwerkingen kunnen per persoon verschillen, ook in de mate waarin ze zich voordoen. We leggen deze bijwerkingen hieronder aan u uit. 2

3 Minder gevoel of zenuwpijn Door de oksel lopen gevoelszenuwen. Als bij een operatie ook in de oksel wordt geopereerd, dan moeten die zenuwen vaak doorgesneden worden. Dat kan dan niet anders, want ze liggen midden in het gebied van de te verwijderen lymfeklieren. Daardoor kan er gevoelloosheid aan de binnenkant van de bovenarm en in de oksel ontstaan. Soms doet het ook pijn (neuropathische pijn of zenuwpijn). Deze pijn kan vaak worden verlicht met medicijnen. Lymfoedeem Bij lymfoedeem zit er te veel vocht in de lymfevaten. Dat komt doordat de aan- en afvoer ervan is verstoord omdat er lymfeklieren weggehaald zijn. Lymfoedeem kan allerlei klachten geven: zwaar gevoel in de arm zwelling pijn vermoeidheid moeilijkheden bij het bewegen van en kracht zetten met de arm kans op infecties zoals wondroos en beursontstekingen De klachten kunnen lang duren en gaan soms niet helemaal weg. Behandeling door een gespecialiseerde lymfoedeemtherapeut of fysiotherapeut kan de klachten verminderen en verlichten. Uw oncologieverpleegkundige kan u hier verder over informeren. 3

4 Oefeningen voor de schouder Als u een okseloperatie heeft ondergaan, kan de beweeglijkheid van de schouder minder zijn. Armoefeningen kunnen het herstel van die beweeglijkheid bevorderen. Deze oefeningen vindt u vanaf pagina 6. Oefening 1 kunt u vanaf de eerste dag na de operatie uitvoeren. Met de andere oefeningen kunt u het best 5-7 dagen na de operatie beginnen. Voor alle oefeningen is het volgende van belang: Probeer uw schouderoefeningen twee keer per dag te doen, iedere oefening zo n 5-10 keer. Zorg dat u hierbij geen pijn heeft, terwijl u toch maximaal beweegt. Een rekgevoel bij de oefeningen is geen probleem maar voorkom dat dit pijnlijk wordt. Elke rek kunt u vier tot vijf tellen vasthouden, terwijl u rustig blijft door ademen. Bij het oefenen is een goede houding van het bovenlichaam en de schouders belangrijk: goed rechtop staan en zitten, geen afhangende schouders maar deze eerder iets naar achteren trekken. Let op dat u bij de oefeningen niet met de armen gaat veren. Ook na afloop van het oefenen mag u geen pijn hebben. Is dit wel het geval, oefen dan volgende keer minder intensief. Hebt u thuis problemen met oefenen of is na zes weken de beweeglijkheid nog niet hersteld, vraag uw oncologieverpleegkundige of specialist dan om een verwijzing naar een fysiotherapeut bij voorkeur een therapeut met oedeem of oncologische specialisatie. Deze zijn te vinden op onder uitgebreid zoeken. Op de site staat een video met armoefeningen. Kies video armoefeningen/lymfoedeem. Voor meer informatie over bewegen na een okseloperatie, kunt u contact opnemen met de afdeling fysiotherapie in het ziekenhuis, tel

5 Oefening 1 Bij deze oefening uw armen langs uw lichaam laten hangen. Vervolgens een aantal keren uw schouders optrekken en laten zakken. Een variatie op deze oefening is de schouders naar achter draaien. Oefening 2 Uw handen achter uw rug in elkaar houden. Vervolgens uw armen gestrekt omhoog brengen. 5

6 Oefening 3 Uw handen in elkaar vouwen. Daardoor wordt uw arm aan de geopereerde kant gesteund. Uw armen zo ver mogelijk gestrekt omhoog brengen. Deze oefening kan ook in ruglig uitgevoerd worden. 6

7 Oefening 4 Uw handen achter uw oren tegen uw achterhoofd leggen en vervolgens uw vingers ineen strengelen. Houd uw ellebogen eerst ontspannen naar voren en breng ze daarna zo ver mogelijk naar achteren. Deze oefening kan ook in ruglig uitgevoerd worden. Oefening 5 Leg uw handen zo laag mogelijk op uw rug en schuif ze langs uw rug naar boven. 7

8 Oefening 6 Ga een stukje (15 cm) van de muur staan en krabbel met beide handen tegelijkertijd langs de muur omhoog. 8

9 Oefening 7 Staande tegen de muur beide armen zijwaarts omhoog brengen, zo hoog u kunt. Uw handen blijven contact houden met de muur. 9

10 Vragen Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw behandelend arts. Bij dringende vragen of problemen vóór of na uw behandeling, neemt u dan contact op met het ziekenhuis. Contact Cynthia Keijzer: Hilde Koole: Marlène Kok: Simone Breg: Telefoon: (polikliniek chirurgie) Bereikbaar maandag t/m vrijdag 08:00 17:00 uur Telefoon: (spoedeisende hulp) Bereikbaar buiten kantooruren en in het weekend Website: Tot slot Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u. Bron Bij het opstellen van deze brochure werd gebruik gemaakt van tekst uit de patiëntenfolder zoals opgesteld onder auspiciën van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, uitgebreid en aangepast aan de werkwijze van de Vakgroep Algemene Chirurgie van het Dijklander Ziekenhuis. Voor meer informatie: 10

11 Locatie Enkhuizen Molenweg 9b 1601 SR Enkhuizen T Locatie Hoorn Maelsonstraat NP Hoorn T Locatie Purmerend Waterlandlaan RN Purmerend T Locatie Volendam Heideweg 1b 1132 DA Volendam T Postbus 600, 1620 AR Hoorn info@dijklander.nl FLD NL