Het Pieter Baan Centrum. Algemene informatie

Transcriptie

1 Het Pieter Baan Centrum Algemene informatie 1

2 Deze brochure is bedoeld om algemene informatie te geven over het Pieter Baan Centrum (PBC). Het PBC is de forensisch psychiatrische observatiekliniek van het ministerie van Justitie en Veiligheid en is een onderdeel van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). In het PBC worden klinische pro Justitia onderzoeken uitgevoerd. Er worden mensen onderzocht die worden verdacht van of zijn veroordeeld voor een (ernstig) misdrijf. Rechters geven opdracht tot een pro Justitia onderzoek als zij vermoeden dat een verdachte een psychische stoornis heeft. In een pro Justitia rapport wordt de vraag beantwoord of de verdachte een psychische stoornis heeft en of hij deze ook had ten tijde van het tenlastegelegde. Vervolgens wordt gekeken naar de relatie tussen de ten laste gelegde feiten en de stoornis en wordt een advies gegeven over toerekenen. Er wordt ook een uitspraak gedaan over de kans op herhaling, ofwel het recidivegevaar. Als er kans op herhaling is, adviseren de onderzoekers over de mogelijkheden om het recidivegevaar te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld behandeling zijn als onderdeel van een voorwaardelijke straf, een opname in een psychiatrisch ziekenhuis of tbs (een behandelmaatregel). Het PBC onderzoekt verdachten: zij zijn nog niet veroordeeld. Het is dus niet zeker of ze schuldig zijn aan de feiten die hen ten laste worden gelegd. Het PBC neemt een onafhankelijke positie in binnen het strafproces en houdt zich niet bezig met het bewijs of de strafmaat. Het onderzoeksteam Een verdachte wordt in het PBC zes weken onderzocht door een multidisciplinair team. Dit team bestaat uit een psychiater, een psycholoog, een medewerker van de groepsobservatie, een jurist, een procespsychiater en een forensisch milieuonderzoeker. Voorafgaand aan de opname brengt een forensisch milieuonderzoeker de levensloop van de verdachte in kaart. Hij benadert daarvoor personen uit de omgeving van de verdachte. Tijdens de opname voeren de psychiater en de psycholoog gesprekken met de verdachte. De groepsleiding observeert het gedrag op de verblijfsafdeling. Een proces-psychiater/psycholoog en een jurist vormen de georganiseerde tegen- 2

3 spraak in het onderzoek. Ze denken kritisch mee met het onderzoeksteam. De procespsychiater/psycholoog spreekt de verdachte zelf niet. De jurist coördineert het onderzoek. Verder wordt testpsychologisch onderzoek uitgevoerd door medewerkers van de Dienst Ondersteuning Psychodiagnostiek (DOP). Als dat nodig is, vindt aanvullend neurologisch/neuropsychologisch onderzoek plaats. Al deze bronnen, plus schriftelijke informatie uit het strafdossier, creëren een beeld op basis waarvan het team rapporteert en adviseert. Medewerking aan het onderzoek Het komt regelmatig voor dat onderzochten weigeren mee te werken aan het onderzoek in het PBC. Er wordt dan toch een rapport uitgebracht, vaak inclusief de beantwoording van een of meerdere vragen van de opdrachtgever. Het PBC baseert zich dan op observatie, dossieronderzoek en informatie van personen uit de omgeving van de onderzochte. Het verbeteren van de advisering aan de rechter bij mensen die weigeren mee te werken aan het onderzoek, heeft doorlopend de aandacht binnen het PBC. 3

4 Soorten onderzoek Het PBC voert verschillende soorten onderzoek uit. 1. Opleggingsonderzoek Het meest uitgevoerde onderzoek is het opleggingsonderzoek. Dit is een onderzoek in het kader van de berechting. Opleggingsonderzoeken maken ongeveer 80% uit van het totaal aantal onderzoeken. 2. Meerpersoonsonderzoek Een meerpersoonsonderzoek is een opleggingsonderzoek waarbij meerdere mensen worden onderzocht die betrokken zijn bij en/of verdacht worden van hetzelfde delict. De strafzaken zijn gescheiden, maar vaak kent de observatieperiode van 6 weken een overlap van meerdere weken. In die periode wordt de relatie en interactie tussen de onderzochten geobserveerd. 3. Maatregelonderzoek Het maatregelonderzoek betreft mensen die tbs opgelegd hebben gekregen. In alle maatregelonderzoeken is eerder sprake geweest van opleggingsonderzoeken. Het onderzoek heeft betrekking op een mogelijke verlenging van de maatregel en vindt op grond van wetgeving iedere 4 jaar plaats door een - van de kliniek onafhankelijke - psychiater en psycholoog. 4. Aanvullend onderzoek De opdrachtgever vraagt aanvullend onderzoek aan als er aanvullende vragen zijn voor het onderzoeksteam van het PBC. Bijvoorbeeld vanwege het betrekken van nieuwe feiten, het oordeel over nieuwe omstandigheden of een hoger beroep. Het onderzoek vindt plaats met of zonder opname. Met opname heeft het onderzoek een duur van 4 of 6 weken. 4

5 Het PBC als organisatie Het PBC is formeel een Huis van Bewaring, maar met een specifieke taak: het uitbrengen van adviezen pro Justitia. Het PBC is een onderdeel van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). Het NIFP is een landelijke dienst van de Dienst Justitiële Inrichtingen, een onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Geschiedenis De voorloper van het PBC, de POK (Psychiatrische Observatiekliniek), werd in 1949 opgericht aan de Gansstraat in Utrecht. In 1978 kreeg de POK de naam Pieter Baan Centrum, genoemd naar de eerste geneesheer-directeur, Pieter Baan. In 2018 is het PBC verhuisd van Utrecht naar Almere. 5

6 Contact Adres Carl Barksweg ZL Almere U kunt het PBC als volgt bereiken: Met de auto: Komend uit de richting Amsterdam (A6) Ga richting Almere/Lelystad via de A6. Op de A6 richting Lelystad neemt u afslag 8 Almere Buiten-Oost (s106) richting Almere de Vaart. Aan het eind van de afrit gaat u linksaf de Buitenring op. Ga op de eerste rotonde (na 1.9km) linksaf (derde afslag) naar de Stripheldenweg. Ga bij de volgende rotonde (na 300m) opnieuw linksaf. U bevindt zich nu op de Carl Barksweg. De kliniek is na 100 meter aan de linkerzijde. Komend uit de richting Utrecht Volg de A27 richting Hilversum en volg de richting Amsterdam/Almere. Op de A6 volgt u de richting Lelystad. Neem afslag 8 Almere Buiten-Oost (s106) richting Almere de Vaart. Aan het eind van de afrit gaat u linksaf de Buitenring op. Ga op de eerste rotonde (na 1.9km) linksaf (derde afslag) naar de Stripheldenweg. Ga bij de volgende rotonde (na 300m) opnieuw linksaf. U bevindt zich nu op de Carl Barksweg. De kliniek is na 100 meter aan de linkerzijde. Komend uit de richting Lelystad (A6) Over de A6 richting Almere neemt u afslag 8 Almere Buiten-Oost (s106) richting De Vaart. Aan het eind van de afrit gaat u rechtsaf de Buitenring op. Ga op de eerste rotonde (na 1.9km) linksaf (derde afslag) naar de Stripheldenweg. Ga bij de volgende rotonde (na 300m) opnieuw linksaf. U bevindt zich nu op de Carl Barksweg. De kliniek is na 100 meter aan de linkerzijde. U kunt voor het gebouw gratis parkeren. Met openbaar vervoer (Trein/bus): Vanaf NS Station Almere Oostvaarders vertrekken meerdere malen per uur bussen naar de Oostvaarderskliniek (Stripheldenbuurt Oost). De rit duurt ongeveer 10 minuten, u hoeft niet over te stappen. Kijk ook op 6

7 7

8 Over het NIFP Het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) is een landelijke dienst van de Dienst Justitiële Inrichtingen, onderdeel van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het NIFP biedt expertise en kennis op het gebied van de forensische psychiatrie en psychologie en somatische zorg in detentie. NIFP (hoofdkantoor) Postbus LJ Utrecht Pieter Baan Centrum Carl Barksweg ZL Almere januari