Praktijklessen Risicomanagement 18 januari 2011

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Praktijklessen Risicomanagement 18 januari 2011"

Emilie Smets
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Praktijklessen Risicomanagement 18 januari 2011 Robert t Hart Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement Rene Bosman Provincie Limburg Patrick Schouten Deloitte r.hart@risicomanagement.nl

2 Agenda Inleiding praktijklessen Robert t hart Resultaten onderzoek naar geschiktheid van ISO als instrument voor risicomanagement bij de Provinciale overheid Rene Bosman Resultaten onderzoek naar risicomanagement bij gemeenten Patrick Schouten Conclusies 2

3 Visie risicomanagement Gemeenten, Provincies, Overheden lopen een breed scala aan risico s De meeste risico s worden goed beheerst Risicomanagement gaat om expliciteren van kennis Risicomanagement is geen doel op zich Innovatie en risicomanagement gaan goed samen 88% van elk risico heeft als oorzaak menselijk handelen Overheden in toenemende mate onder druk tussen risicoverantwoording en risicomanagement 3

4 Trends risicomanagement Koppeling programma's, afdelingsplannen, 4 - W vragen Gemeenten, Overheden massaal door crisis geraakt Nieuwe werken en risicomanagement Risico-indicatoren; Hoe kun je eerder zien aankomen dat verbonden partij, project of programma in de problemen komt? 4

5 Praktijkvoorbeeld Risico-indicatoren verbonden partijen 5

Trends Risicoverantwoording Impuls BBV; Raadsleden, provincie, accountant en rekenkamerrapporten vragen erom Sporen uit verleden qua financiële risicoparagraaf Weer een blokje op de controle toren?

6 Trends Risicoverantwoording Impuls BBV; Raadsleden, provincie, accountant en rekenkamerrapporten vragen erom Sporen uit verleden qua financiële risicoparagraaf Weer een blokje op de controle toren? Verwarring rondom interpretatie regelgeving: Financieel risico of financiële gevolgen van risico s Structurele risico s of risico s met structurele gevolgen (Bewuste)verwarring Paragraaf en beleid (1 x per vier jaar) Onduidelijkheden wat je meetellen als weerstandscapaciteit? Trends Kwantificering steeds ge-accepteerder 6

7 Risicomanagement top10 B&W Secretaris, MT Strategisch Tactisch Operationeel Klankbord groep Fin. P/C juridisch PZ ICT FAD top40 Afdeling A Afdeling B Afdeling C Afdeling D top10 top10 top10 top10 RM team Risico coördinator Risico coördinator Risico coördinator Risico coördinator Managers met veel goodwill c.q. draagvlak 7

8 Integraal risico s koppelen aan doelstellingen Getallen staan voor aantallen risico s; er zijn 6 juridische, aansprakelijkheidsrisico s waarbij het programma Openbaar bestuur en dienstverlening, de helft voor zijn rekening neemt. 8

9 Onderzoek naar geschiktheid van ISO als instrument voor risicomanagement Rene Bosman

10 Resultaten onderzoek 1. Geringe invloed externe ontwikkelingen 2. Ontbreken integrale aanpak 3. Traditioneel benaderd 10

11 1. Impact externe ontwikkelingen op RM afromingsvoorstellen/ decentralisatiediscussie economische crisis 1 0 aanpassen beleid opnieuw inventariseren categorie impact doorbereken consequenties geen impact 11

12 2. Nog niet integraal Omschrijving van risicomanagement N = 12 1 gemanaged door specialisten 1 7 gecoordineerd door specialisten volledig geintegreerd in de lijnorganisatie 3 beperkte interactie tussen de verschillende onderdelen van risicomanagement 12

13 3. Traditioneel benaderd Seperate rapportage aan DT 5 minder dan 5 risico's 4 tussen 5 en 10 tussen 10 en 20 meer dan geen rapportage aan DT 13

14 Combineer versnipperde aanpak Verzekeringen Interne controle Horizontaal toezicht Treasury Overdrachtsdossiers Bevindingen accountant Weerstandsparagraaf Verbonden partijen 14

15 Externe ontwikkelingen Coalitieakkoord Doelen Missie wettelijk kader Organisatievisie Risico s PS: Welke doelen en maatschappelijke Effecten? GS en DT: Hoe gaan we dit bereiken? Programma begroting Productenraming/ projecten Strategische risico s Tactische risico s Afdelingshoofden/ Programmamanagers: Hoe voeren we dit uit? jjjjj Processen Operationele risico s

16 Onderzoek naar risicomanagement bij gemeenten Patrick Schouten

17 Vergelijking modellen 17

18 Gebruikte modellen 18

19 Integraal risicomanagement ontbreekt 19

20 Risicomanagement en rapportages 20

21 Is kwantificering noodzakelijk? 21

22 Zelfreflectie? Oorzaken voor de afwijkingen: Ontbreken van integraal risicomanagement Ontbreken van structuur in het beleid Beperkte informatieve waarde van de paragraaf Weerstandsvermogen 22

23 Conclusies

24 Conclusies (tafel van 10) L Proces Principes P A Raamwerk C D Analyseer weerstand en gebruik principes als antwoord MT: doelstelling wegnemen vooroordelen en positionering weg van financiën en Control Start bij management met aandacht voor individuele manager en tone at the top: Koppeling doelstelling Kennis & kunde binnen zijn club Op agenda centraal en ook decentraal, Centrale stuurgroep (multi disciplinair) voor tactisch, strategische risico s en aanjagen proces Heldere taken en verantwoordelijkheden en budget Stel organisatie in staat het zelf te doen, zorg voor trainingen/ informatiesysteem noodzakelijk voor integraal overzicht, meerderen tegelijkertijd erin werken, analyse veranderingen, hergebruik risico-analyses (historie) Combineer reeds bestaande risicoinventarisaties (en bundeling controls) Standaard risicotaal: definitie en soorten risico s Kwantificeren, mits zorgvuldig proces om gekkigheid eruit te halen Proces: uit meerdere decentrale top 10s (control 1) Centrale top 10 (control 2) 24

25 Risico s van RM Risico's Urgentie bij management ontbreekt Verkeerde positionering Timing Macht van individuele manager Onvoldoende medewerking personeel Verwatering project Beheersing Heldere analyse van wetgeving en gemaakte fouten Vooroordelen wegnemen door cultuur en principes discussie met management. Samenstelling projectteam 1 opdrachtgever Voorzichtig met snelle compliance zaken Aanhaken bij actuele ontwikkelingen; reorganisatie, wisseling management, incident. Eventueel faseren Heldere afspraken taken verantwoordelijkheden en procedures in beleid (in rustige tijden). Principe is dat iedere manager verantwoordelijk is voor zijn doelstelling en risico's. Een manager zonder risico's is slechte manager Aandacht voor communicatie naar organisatie & voldoende aanbod middelen (kennis&kunde). Goede adminstratie genoemde risico's waardoor bescherming medewerkers Blijven aanjagen van het project door middel van terugkoppeling, borging P&C, Communicatie, op de agenda zetten, inspelen op actuele risico issues. Hoe groter de olievlek 25

26 Reserveslides 26

27 Implementatie-strategien Draagvlak top Geen Draagvlak top Stem verwachtingen af Koppel aan wetgeving en RM model Analyseer de andere controls Maak duidelijk dat implementatie lastiger wordt Probeer te sturen naar bredere aanpak Start simpel Heldere analyse eisen wetgeving Confronteer met niet voldoen aan wetgeving Terug naar opdrachtgever Blijf herhalen Externe drijfveren Bundeling met andere interne projecten Start niet voor draagvlak top Interne drijfveren Brede implementatie Verwachtingen goed managen Analyseer problemen Alert op Ja zeggen Nee doen Afspraken goed vastleggen Confronteer MT eisen wetgeving Onderbouw case Analyse schades Vindt sponsor in directie Verbreed je projectteam Organiseer kennissessie (niet bedreigend) 27

Vergelijkbare documenten

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten