Fundamenteel denken. Frederique Retsema

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fundamenteel denken. Frederique Retsema"

Transcriptie

1 Fundamenteel denken Frederique Retsema

2 Vooraf... Durf te zeggen wat je denkt Ik heb de wijsheid niet in pacht, ik stel alleen maar vragen... Wees respectvol voor mensen met andere meningen/gevoelens/... Zoeken is belangrijker dan vinden... Fundamenteel denken = fundamenten schudden Presentatie: Doel: mensen met genoeg vragen weg te laten gaan, zodat je iets hebt om uit te zoeken. Fundamenten schudden kan heel eng zijn. Als het je teveel wordt, ga dan gerust weg.

3 Vraag: zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen? Wat zijn mannen? Wat zijn vrouwen? Wat zijn kenmerken van mannen die voor geen enkele vrouw gelden? Wat zijn kenmerken van vrouwen die voor geen enkele man gelden? - geslachtsdelen - crossdressers? - transgenders zonder noodzaak voor andere geslachtsdelen? - kleding - sieraden - gedrag - vrouwen altijd vriendelijker/ inlevender? - mannen altijd zelfverzekerder/ doortastender? - seksuele voorkeur - burgelijke stand (art. 28) - gevoel man of vrouw te zijn - waar baseer je dat gevoel dan op? - genderfluide?

4 Omdenken... Als 95% van de Nederlanders een andere genderexpressie nodig zou hebben voor hun 50e (en 5% niet)......hoe zou die 95% reageren op mensen die op hun 60e nog geen andere genderexpressie zouden hebben? - Welke redenen heb jij dat je nog niet de kast uit durft? - Kunnen we je helpen om deze moeilijke stap toch te zetten? - Stuur die 5% naar de psycholoog, want er moet wel iets mis zijn (comorbiditeit met andere psychische aandoeningen?) - Kunnen we deze mensen niet naar Schiermonnikoog laten verhuizen? - We moeten wel voorzichtig zijn! - Wat, als onze kinderen ineens op het idee komen dat het normaal is om niet van uiterlijk te wisselen? - Probeer het toch maar eens! Hier heb je een rokje/stropdas!

5 Als iemands genderidentiteit gebaseerd is op iemands gevoel... Wat zegt dat over: Heteroseksualiteit? Homoseksualiteit? Lesbisch zijn? Bi-seksualiteit? Bestaat je seksuele identiteit dan nog? Wordt je iets afgepakt doordat je net als alle andere HeHoLeBi's bent (nl: een mens die van een of meerdere anders mens houdt)?

6 Als iemands genderidentiteit gebaseerd is op iemands gevoel... Wat zegt dat over: Heteroseksualiteit? Homoseksualiteit? Lesbisch zijn? Bi-seksualiteit? Waar val je als HeHoLeBi op? Uiterlijk? Zelfbenoeming? Is zelfbenoeming van iemand anders gelijk aan de manier waarop jij iemand anders ziet? En mag daar een verschil in zitten? Gedrag?

7 Als genderidentiteit, genderexpressie, genderrol, seksualiteit en lichaamsdelen fluide kunnen zijn... Wat zijn dan de consequenties voor: Intersekse conditie? Bestaat het nog? Als het niet meer bestaat, ben je dan nog anders? Zo niet, wat zegt dat over jouw identiteit?

8 Als genderidentiteit, genderexpressie, genderrol, seksualiteit en lichaamsdelen fluide kunnen zijn... Wat zijn dan de consequenties voor: Intersekse conditie? Transgender behandelingen? Wanneer mag een behandeling starten? Moet iemands genderidentiteit door een onafhankelijke derde gekeurd worden? Waarom wel/niet? Waar baseert die specialist zijn oordeel op? Als het niet hoeft, dan is dit de enige behandeling in het ziekenhuis waar een specialist niet bepaalt welke zorg nodig is. Wat vinden we daarvan?

9 Als genderidentiteit, genderexpressie, genderrol, seksualiteit en lichaamsdelen fluide kunnen zijn... Wat zijn dan de consequenties voor: Intersekse conditie? Transgender behandelingen? A-seksualiteit? A-seksualiteit is dan net zo normaal als mannen waarvan je aan de buitenkant niet kunt zien dat ze man zijn. Als A-seksualiteit net zo normaal is als HeHoLeBi-zijn, raak je dan een deel van je identiteit kwijt? Wat is identiteit? Bestaat het alleen bij de gratie van anders zijn dan een ander?

10 Ik durf het bijna niet te vragen... Zijn er nog vragen? Presentatie komt beschikbaar via

11 Bijlage Deze en volgende sheets worden alleen getoond als dat handig is in de discussie

12 DSM-5-criteria (pag. 618) A-criteria gaan uit van een sterke samenhang tussen genderidentiteit, genderexpressie, genderrol en lichaamsdelen en vanzelfsprekende verschillen tussen man en vrouw. Alleen noodzaak voor andere lichaamsdelen is niet genoeg (alleen A3 wijst hierop, je hebt minimaal 2 uit 6 nodig). Bovendien mist hier nog een criterium lichaamsdelen die overbodig en teveel zijn, dus item 2 zonder de vanwege... ) B-criterium zorgt voor wachten op voldoende lijdensdruk. Dat is geen goede zorg.

13 Veel onzin in de DSM-5 Bijvoorbeeld deze: (pag. 624) Voor autogynefilie: zie ook Travestie in Nederland en Vlaanderen (Paul Vennix, 1997)

14 Genderwolk Continuum M Continuum F M F M F Ontwikkeling in gender-denken: Tekening 1: continuum is de loopplank voor transseksuelen om van man naar vrouw (vv) te komen, buiten transgenders bestaat er geen continuum. Tekening 2: de verschillen tussen mannen onderling en vrouwen onderling zijn groter dan de verschillen tussen de groep van mannen en vrouwen. Tekening 3: gender bevat heel veel dimensies, bijv. uiterlijk, kleding, lichaamsdelen, gedrag, kleuren, gevoel, toiletten, etc. Iedereen heeft op elk moment de keus om te doen wat bij hem/haar past.

15 Genderwolk: deelverzamelingen - Hormonen nodig? - Psychische hulp nodig? Minimaal 4, vaak meer uitkomsten (bijv: nog geen hormonen, al lang aan de hormonen, wel anti-mannelijke geen vrouwelijke hormonen, korte psychische check ipv langdurig behandeltraject, psychisch behandeltraject al geweest etc, weiger psychische hulp)

LLIANTIE EZONDHEIDSZORG P AAT

LLIANTIE EZONDHEIDSZORG P AAT LLIANTIE EZONDHEIDSZORG P AAT Iedere patiënt is anders. We maken van diversiteit de norm in de spreekkamer. Begrippenlijst sekse, gender en seksuele oriëntatie In deze begrippenlijst vind je een omschrijving

Nadere informatie

Huist de heteronorm nog in het WZC? Oudere holebi s (on)gezien

Huist de heteronorm nog in het WZC? Oudere holebi s (on)gezien Huist de heteronorm nog in het WZC? Oudere holebi s (on)gezien Katrien Van Leirberghe 19/01/2017 Terminologie en concepten (Gender)normen en holebifobie Gevolgen van heteronormativiteit voor holebi s Knelpunten

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

Voorbij de M/V binariteit

Voorbij de M/V binariteit Handreiking Seksuele Diversiteit Bij seksuele diversiteit in relatie tot mannenemancipatie gaat het om mannen die zich inzetten voor gelijke rechten, vrijheid en veiligheid voor LHBT 1 personen, en daarnaast

Nadere informatie

Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit. Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG

Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit. Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG Genderdiversiteit en genderidentiteit Joz Motmans Steunpunt Gelijkekansenbeleid UA-UH Wat is wat? gendervariant:

Nadere informatie

Formulier Gelijkekansen

Formulier Gelijkekansen Formulier Gelijkekansen Luik 1 - Gender : (1) Met welke knelpunten en bijzonderheden met betrekking tot het hoofdthema van het project/de activiteit waarvoor de subsidie aangevraagd wordt, kunnen personen

Nadere informatie

Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid. Module 1 What s Love

Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid. Module 1 What s Love Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid Module 1 What s Love 3.1 Seksualiteit en mijn brein Schrijf op: Genesis 1: 21-24. LES 3 Schrijf in eigen woorden op waarom de werking van plakband lijkt op seksualiteit:

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over homoseksualiteit

Veelgestelde vragen over homoseksualiteit Veelgestelde vragen over homoseksualiteit WAT BETEKENT LHBT? LHBT betekent lesbisch, homo, bi of transgender. Een meisje dat meestal op meisjes valt, noemen we lesbisch. Een jongen die meestal op jongens

Nadere informatie

Hoofdstuk 23 Discriminatie

Hoofdstuk 23 Discriminatie Hoofdstuk 23 Discriminatie Samenvatting Van de zes voorgelegde vormen van discriminatie komt volgens Leidenaren discriminatie op basis van afkomst het meest voor en discriminatie op basis van sekse het

Nadere informatie

In de klas: De Vloer Op Jr.

In de klas: De Vloer Op Jr. In de klas: De Vloer Op Jr. Leeftijd: 9-12 jaar, 13-15 jaar Niveau: bovenbouw basisonderwijs, onderbouw voortgezet onderwijs Tijd: circa 2u (of in blokken van 45 minuten) Benodigdheden: beamer of digibord,

Nadere informatie

Wie zijn wij? Wie bent u? Begrippen. Wetenschappelijk onderzoek. Diagnostiek. Klinische aanpak. Inbrengen casus. Take home.

Wie zijn wij? Wie bent u? Begrippen. Wetenschappelijk onderzoek. Diagnostiek. Klinische aanpak. Inbrengen casus. Take home. Anna van der Miesen ai.vandermiesen@vumc.nl Wie zijn wij? Wie bent u? Begrippen. Wetenschappelijk onderzoek. Diagnostiek. Klinische aanpak. Inbrengen casus. Take home. Persoonlijke beleving van gender.

Nadere informatie

ANG Autisme, relaties, seksualiteit en gender. Judith Bouwman CSM Annemiek Landlust Jonx Autisme

ANG Autisme, relaties, seksualiteit en gender. Judith Bouwman CSM Annemiek Landlust Jonx Autisme ANG Autisme, relaties, seksualiteit en gender Judith Bouwman CSM Annemiek Landlust Jonx Autisme 5-3-2019 Waar hebben we het over? Interseksualiteit Gender Genderidentiteit Transgender Androgyn Genderdysforie

Nadere informatie

Seksuele diversiteit

Seksuele diversiteit Deel 3 Leerlingenmateriaal Seksuele diversiteit Leerlingenmateriaal: Kaartjes met vragen over seksueleen genderdiversiteit Informatieblad voor leerlingen: veelgestelde vragen van jongeren over homoseksualiteit

Nadere informatie

Het meten van seksuele oriëntatie en genderidentiteit in bevolkingsstudies. Operationalisaties en schattingen in Nederland

Het meten van seksuele oriëntatie en genderidentiteit in bevolkingsstudies. Operationalisaties en schattingen in Nederland Het meten van seksuele oriëntatie en genderidentiteit in sstudies Operationalisaties en schattingen in Nederland Figuur 1 The Genderbread Person Bron: itspronouncedmetrosexual.com 1 Inleiding Om de sociale

Nadere informatie

Regenboog taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit

Regenboog taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit Waarom deze Regenboog taaltips? Hulpmiddel voor respectvolle en inclusieve communicatie Als gemeente proberen we iedereen

Nadere informatie

Regenboog Taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit

Regenboog Taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit Regenboog Taaltips Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie amsterdam.nl/diversiteit Waarom deze Regenboog Taaltips? Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie Binnen de gemeente

Nadere informatie

Hoeveel weet jij over seksuele diversiteit?

Hoeveel weet jij over seksuele diversiteit? Hoeveel weet jij over seksuele diversiteit? Heteroseksualiteit, homoseksualiteit, aseksualiteit, hermafrodiet: wat weet jij van deze groepen mensen? En klopt alles wat jij denkt over die groepen? In deze

Nadere informatie

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn?

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? Juul van Hoof Senior adviseur participatie en inclusie MOVISIE Symposium Roze Ouderenzorg Utrecht, 27 juni 2013 Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? 7/17/2013 Inhoud 1. Wat betekent LHBT? 2. Ontdekking

Nadere informatie

Holebi. Niets verkeerds mee!

Holebi. Niets verkeerds mee! Holebi Niets verkeerds mee! Alles over holebi Holebifoon tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria tel. 09 223 69 29 www.cavaria.be Wel Jong Niet Hetero www.weljongniethetero.be Merhaba www.merhaba.be

Nadere informatie

Regenboog taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie Tweede editie

Regenboog taaltips. Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie Tweede editie Handreiking voor respectvolle en inclusieve communicatie Tweede editie Waarom deze Regenboog taaltips? Hulpmiddel voor respectvolle en inclusieve communicatie Als gemeente proberen we iedereen met wie

Nadere informatie

Onze zoon is een jongensachtige meid

Onze zoon is een jongensachtige meid Onze zoon is een jongensachtige meid Dr. Baudewijntje Kreukels Kennis en Zorgcentrum voor Genderdysforie, VU Medisch Centrum Amsterdam Jean Lautenslager en Ruben van der Weijden Patiëntenorganisatie Transvisie

Nadere informatie

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke

Nadere informatie

Thomas Wormgoor (Transvisie Zorg) m.v.v. Hanneke Felten (Movisie), 2015

Thomas Wormgoor (Transvisie Zorg) m.v.v. Hanneke Felten (Movisie), 2015 Naam Te gebruiken bij Inleiding Lesvorm Tijdsinvestering Doelgroep/niveau Benodigdheden Voorbereiding Lesopzet De T-quiz: feiten en cijfers over transgenders Feitelijke kennis bieden Een quiz is een speelse

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste bijeenkomsten hebben we besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders en vrienden. Maar er gebeurt

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat

Nadere informatie

Grafiek 26.1a Het vóórkomen van verschillende vormen van discriminatie in Leiden volgens Leidenaren, in procenten 50% 18% 19% 17% 29%

Grafiek 26.1a Het vóórkomen van verschillende vormen van discriminatie in Leiden volgens Leidenaren, in procenten 50% 18% 19% 17% 29% 26 DISCRIMINATIE In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het vóórkomen en melden van discriminatie in Leiden en de bekendheid van en het contact met het Bureau Discriminatiezaken. Daarnaast komt aan de orde

Nadere informatie

Belangenbehartiging, ontmoeting, hulp, advies en voorlichting voor LHBTI s in Midden Gelderland.

Belangenbehartiging, ontmoeting, hulp, advies en voorlichting voor LHBTI s in Midden Gelderland. Informatiepakket: Voorlichting seksuele diversiteit voor middelbare scholen Lid van federatie COC Nederland St. Catharinaplaats 10 6811 BS Arnhem Postbus 359 6800 AJ Arnhem Telefoon: 026 442 31 61 E mail:

Nadere informatie

TRANSGENDER IN DE MEDIA. HOE DOE JE DAT? Een wegwijzer voor journalisten en redacties

TRANSGENDER IN DE MEDIA. HOE DOE JE DAT? Een wegwijzer voor journalisten en redacties TRANSGENDER IN DE MEDIA. HOE DOE JE DAT? Een wegwijzer voor journalisten en redacties In de Nederlandse media kunnen transgender personen op steeds meer interesse rekenen. Een goede berichtgeving helpt

Nadere informatie

Handleiding Peer to peer interventie. Wij, jij en ik Respectvol over liefde en diversiteit

Handleiding Peer to peer interventie. Wij, jij en ik Respectvol over liefde en diversiteit Handleiding Wij, jij en ik Respectvol over liefde en diversiteit 1 Colofon Peer Educator Handleiding te gebruiken in combinatie met de Spiekbrief, zie website peertopeerinterventie.nl * Een project van:

Nadere informatie

HET SPIEGELGESPREK. Een veilige setting

HET SPIEGELGESPREK. Een veilige setting HET SPIEGELGESPREK Een spiegelgesprek tussen leerlingen en docenten is een mooie manier om inzicht te krijgen hoe veilig leerlingen de school ervaren op het gebied van seksuele diversiteit. Met tips als

Nadere informatie

Hulpverleningsmap. LHTB- jongeren met een verstandelijke beperking. Seksuele- en genderdiversiteit

Hulpverleningsmap. LHTB- jongeren met een verstandelijke beperking. Seksuele- en genderdiversiteit Hulpverleningsmap LHTB- jongeren met een verstandelijke beperking Seksuele- en genderdiversiteit Alisha Wopereis Maatschappelijk werk en dienstverlening Landelijk uitstroomprofiel jeugdzorgwerker Saxion

Nadere informatie

Deel A: Filtervragen. Hoe oud bent u? jaar. als u 65 jaar of ouder bent, kunt u verder met vraag 2

Deel A: Filtervragen. Hoe oud bent u? jaar. als u 65 jaar of ouder bent, kunt u verder met vraag 2 Deel A: Filtervragen Deze vragenlijst is bedoeld voor roze 65+ volwassenen die regelmatig zorg nodig hebben. Met behulp van de vragen uit dit deel wordt allereerst vastgesteld of de vragenlijst van toepassing

Nadere informatie

Onderzoek verplichte homolessen

Onderzoek verplichte homolessen Onderzoek verplichte homolessen 08 december 2011 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van van 28 november tot 7 december 2011, deden 2.075 jongeren mee. Hiervan zitten er 578 op de middelbare

Nadere informatie

Samen Anders Gecreëerd door: Sophie van Denzel, Anna van Driel, Myrthe Vondel.

Samen Anders Gecreëerd door: Sophie van Denzel, Anna van Driel, Myrthe Vondel. Samen Anders Gecreëerd door: Sophie van Denzel, Anna van Driel, Myrthe Vondel. HET SPEL Samen Anders is een diversiteitsspel voor jongeren en groepswerkers in de jeugdhulpverlening. Met Samen Anders kunnen

Nadere informatie

Anna van der Miesen

Anna van der Miesen Anna van der Miesen ai.vandermiesen@vumc.nl Promotieonderzoek VUmc. Begrippen: Genderidentiteit. Sexuele oriëntatie. Ontwikkeling van genderidentiteit. Genderdysforie: Definitie. Behandeling. Studie 1.

Nadere informatie

Anna van der Miesen

Anna van der Miesen Anna van der Miesen AI.vandermiesen@vumc.nl Arts-onderzoeker VUmc. Genderidentiteit. Ontwikkeling van genderidentiteit. Genderdysforie. Studie 1. Waarom? Studie 2. Klinische aanpak. Voor de toekomst. Persoonlijke

Nadere informatie

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat 3. Derde bijeenkomst over gender stereotype verwachtingen Gender stereotype verwachtingen zijn een belangrijke determinant voor een homonegatieve houding. KERNBOODSCHAP van deze les: je hoeft niet je houding

Nadere informatie

Omgaan met elkaar in s-hertogenbosch

Omgaan met elkaar in s-hertogenbosch Omgaan met elkaar in s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek, februari 2019 We willen dat mensen op een prettige manier met elkaar omgaan in de gemeente s-hertogenbosch, ongeacht eventuele cultuurverschillen,

Nadere informatie

GATE pre-conferentie (17 juni 2016, tweede dag)

GATE pre-conferentie (17 juni 2016, tweede dag) GATE pre-conferentie (17 juni 2016, tweede dag) Belangrijk: ik merk bij het uitwerken van dit verslag dat ik meer transgenderzaken dan intersekse zaken samengevat heb. Er is (veel) meer genoemd over intersekse

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Vandaag gaan we het hebben over homoseksualiteit en biseksualiteit. Homoseksualiteit heeft te maken met mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot iemand

Nadere informatie

WPATH dag 2: paralelle sessies (19 juni 2016)

WPATH dag 2: paralelle sessies (19 juni 2016) WPATH dag 2: paralelle sessies (19 juni 2016) Opmerking: Ik ben geen wetenschapper, psycholoog of endocrinoloog. Ik probeer als leek zo snel mogelijk zo veel mogelijk van een presentatie op te schrijven.

Nadere informatie

Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015

Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015 Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015 17 mei 2015 Koninklijke Schouwburg Den Haag Ter gelegenheid van de Internationale Dag tegen Homofobie, Transfobie & Bifobie Advies van de jury voor de LHBT-innovatieprijs

Nadere informatie

Ethiek Naam: Saskia Heyman en Laura Buizert Klas: H4B Docente: mevrouw Fixe Vak: Ethiek Datum: 27 maart 2002

Ethiek Naam: Saskia Heyman en Laura Buizert Klas: H4B Docente: mevrouw Fixe Vak: Ethiek Datum: 27 maart 2002 Ethiek Naam: Saskia Heyman en Laura Buizert Klas: H4B Docente: mevrouw Fixe Vak: Ethiek Datum: 27 maart 2002 Wij gaan het in dit werkstuk houden over de Ethische vraag: "Travestie, mag dat?" We hebben

Nadere informatie

Seks en relaties Woordenlijst

Seks en relaties Woordenlijst Seks en relaties Woordenlijst Inhoud Vriendschappen en relaties 3 Lichaamsdelen 4 Seksualiteit 6 Seks en masturbatie 8 Veilige seks en voorbehoedsmiddelen 10 Misbruik 12 2 Vriendschappen en relaties Vriendje

Nadere informatie

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Groep 1 Les 1: Wie ben ik De leerlingen kennen hun eigen lichaam De leerlingen krijgen inzicht in de overeenkomsten en verschillen in lichaamskenmerken De leerlingen

Nadere informatie

Feiten over transgender mensen

Feiten over transgender mensen Paula Vennix m.m.v. Evelien Snel Feiten over transgender mensen 2013 Werkgroep Voorlichting LKG T & T Wie en wat zijn transgenders? Trans betekent aan gene zijde (Van Dale), aan de andere kant, over de

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS

VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

Diversiteit in en rond de klas. Kaj Poelman

Diversiteit in en rond de klas. Kaj Poelman Diversiteit in en rond de klas Kaj Poelman Programma 1. Gender, normen, Stereotypen, Seksuele diversiteit.? 2. Aan de slag: Schoolcultuur en indirect lesgeven 3. Direct lesgeven en framing Under the bed

Nadere informatie

Seksuele identiteit en Genderdiversiteit op school en in de klas.

Seksuele identiteit en Genderdiversiteit op school en in de klas. Seksuele identiteit en Genderdiversiteit op school en in de klas. Wat is onze missie? Çavaria inspireert, stimuleert en ondersteunt verenigingen en individuen die opkomen voor een brede kijk op seksuele

Nadere informatie

Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers

Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers Auteurs: Hanneke Felten Met bijdragen van: Anouk Poll, Judith Schuyf, Maurits Boote, Wil Verschoor, Jiro Ghianni (MOVISIE) en Theo Verlaan

Nadere informatie

Het Groninger Stadspanel over LGBT. Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad

Het Groninger Stadspanel over LGBT. Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad Het Groninger Stadspanel over LGBT Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering

Nadere informatie

De transgenderzorg voor kinderen en adolescenten in Nederland Winst voor de één, verlies voor de ander

De transgenderzorg voor kinderen en adolescenten in Nederland Winst voor de één, verlies voor de ander Over een zoektocht, acceptatie en weer verder gaan De transgenderzorg voor kinderen en adolescenten in Nederland Winst voor de één, verlies voor de ander Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie Maryse.

Nadere informatie

Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie

Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie Samen met uw behandelend arts heeft u gesproken over een bezoek aan de seksuoloog van de polikliniek Verloskunde & Gynaecologie. Misschien overweegt

Nadere informatie

Reality Reeks Verwerkingsopdrachten. Mooi meisje Verliefd op een loverboy

Reality Reeks Verwerkingsopdrachten. Mooi meisje Verliefd op een loverboy Reality Reeks Verwerkingsopdrachten Mooi meisje Verliefd op een loverboy Lees blz. 3. Woont Laura in de stad of op het platteland? Hoe weet je dat? Lees blz. 5 en 7. Woont Laura s oma al lang op de boerderij?

Nadere informatie

IK PLASTE OP DE MANIER ZOALS JIJ PLAST

IK PLASTE OP DE MANIER ZOALS JIJ PLAST IK PLASTE OP DE MANIER ZOALS JIJ PLAST De Vloer Op Jr. in de klas Leeftijd: 9-12 jaar, 13-15 jaar Niveau: bovenbouw basisonderwijs, onderbouw voortgezet onderwijs Tijd: 60 minuten Benodigdheden: beamer

Nadere informatie

Workshop Sociale Veiligheid

Workshop Sociale Veiligheid Workshop Sociale Veiligheid Platformbijeenkomsten maart 2014 mr. Tineke Mulder, lid werkgroep Sociale Veiligheid Introductie thema Sociale Veiligheid Wie besteedt er aandacht aan dit thema? Waarom? Stelling:

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

13. Seksuele oriëntatie en identiteit

13. Seksuele oriëntatie en identiteit 13. Seksuele oriëntatie en identiteit 13.1 Problemen met de seksuele oriëntatie 13.1.1 Definitie De cliënt is in verwarring over de seksuele en/of romantische verlangens ten aanzien van personen van hetzelfde

Nadere informatie

J=Joris K=Karin. K: Je schrijft dat je licht autistisch bent. Kun je hier iets meer over vertellen?

J=Joris K=Karin. K: Je schrijft dat je licht autistisch bent. Kun je hier iets meer over vertellen? J=Joris K=Karin K: Je schrijft dat je licht autistisch bent. Kun je hier iets meer over vertellen? J: Een diagnose die ik kreeg als kleuter. Wat ik zelf niet wist in de lagere school en het begin van het

Nadere informatie

3 Pesten is geen lolletje

3 Pesten is geen lolletje Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten

Nadere informatie

3 achterhalen of er sprake is van cultuurverschillen ten aanzien van de antwoorden in de Klein grid

3 achterhalen of er sprake is van cultuurverschillen ten aanzien van de antwoorden in de Klein grid Presentatie cijfers onderzoek - Hoe bi ben jij? 1 onderdelen van de presentatie -het onderzoek Erwin Heyl -international perspective Ron Fox -de toekomst Leo Goetstouwers 2 achtergrond en doel onderzoek

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET?

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET? VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET? 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF

VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor

Nadere informatie

Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder

Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder Aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in je les Marianne Cense Suzanne Meijer Lisette Schutte Programma workshop 1. Introductie: Seksuele en genderdiversiteit:

Nadere informatie

Aanleiding. Kerndoel 43. aanvragen lespakket

Aanleiding. Kerndoel 43. aanvragen lespakket 1 Aanleiding Sinds 1 december 2012 zijn scholen verplicht aandacht te besteden aan seksualiteit en seksuele diversiteit. Hiervoor is voor de onderbouw van het VO kerndoel 43 aangepast. De aanpassing is

Nadere informatie

Kaartspel: Roze in de (ouderen)zorg

Kaartspel: Roze in de (ouderen)zorg Naam Kaartspel: Roze in de (ouderen)zorg Inleiding Niet alleen LHB-ers zelf vinden het lastig om over hun seksualiteit of seksuele identiteit te praten. Dat geldt ook voor veel studenten en ervaren professionals

Nadere informatie

Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem

Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem Slotcongres Vlaggensysteem RJ Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem 6 april 2017 Aanleiding Buiten de lijnen Buiten de Lijnen: Verdieping, onderbouwing en aanvulling van het Vlaggensysteem

Nadere informatie

Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw

Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw Dit document beschrijft kort de bevindingen uit het onderzoek over biseksualiteit van het AmsterdamPinkPanel.

Nadere informatie

Diversiteitsbeleid en gender mainstreaming in woonzorgcentra

Diversiteitsbeleid en gender mainstreaming in woonzorgcentra Diversiteitsbeleid en gender mainstreaming in woonzorgcentra Mark Leys Onderzoeksgroep OPIH Studiedag Tachtig tinten. Genderidentiteit en seksuele diversiteit in woonzorgcentra Enkele aspecten om over

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor

Nadere informatie

seksuele diversiteit op school

seksuele diversiteit op school Aandacht voor seksuele diversiteit op school Voorlichting en onderwijs Leerlingen die lesbisch, homo, bi of transgender (lhbt er) zijn worden op school nog té vaak gepest en uitgescholden. Volgens de PestThermometer

Nadere informatie

Intimiteit: pijn of fijn?

Intimiteit: pijn of fijn? Intimiteit: pijn of fijn? In dit artikel enige inzichten rondom intimiteit. Intimiteit lijkt zo makkelijk, maar is in de praktijk toch best lastig. Intiem zijn met elkaar is niet meer vanzelfsprekend.

Nadere informatie

VLAAMSE LGBT+ SCHOOLKLIMAAT ENQUÊTE

VLAAMSE LGBT+ SCHOOLKLIMAAT ENQUÊTE VLAAMSE LGBT+ SCHOOLKLIMAAT ENQUÊTE 2016-2017 Leerkrachten praten bijna nooit over holebigerelateerde onderwerpen. Als het toch wordt bovengehaald, volgt meestal een kort antwoord en wordt dan snel weer

Nadere informatie

FACTSHEET TRANSSEKSUEEL/TRANSGENDER/INTERSEKSUEEL

FACTSHEET TRANSSEKSUEEL/TRANSGENDER/INTERSEKSUEEL FACTSHEET TRANSSEKSUEEL/TRANSGENDER/INTERSEKSUEEL Transseksueel Transgender Travestiet Interseksueel Gaan uit van m/v ja nee ja varieert model Geboren als biologisch m/v ja meestal ja nee (tijdstip van

Nadere informatie

Leer uw kind De Ondergoedregel.

Leer uw kind De Ondergoedregel. 1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.

Nadere informatie

Autisme Vriendelijker opruimen

Autisme Vriendelijker opruimen Autisme Vriendelijker opruimen Alleen wat jij van jij begrijpt, begrijp jij van mij. Alleen wat ik van ik begrijp, begrijp ik van jou. Laat daartussen een lange liefde 0ns redden Gedicht van Ad Goos Uit:

Nadere informatie

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer.

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. LEIDRAAD VOOR BEGELEIDERS Niet Normaal Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. Het project Niet Normaal wil seksuele diversiteit bespreekbaar maken bij (Gentse) jongeren van 14 tot 18 jaar.

Nadere informatie

Voorbeelden van overleg en besluitvorming

Voorbeelden van overleg en besluitvorming Voorbeelden van overleg en besluitvorming Voorbeeld 1. Oplossingsgericht vergaderen 1 1. Vaste agendapunten a. Bespreken verslag van de vorige vergadering b. Mededelingen c. Rondvraag 2. Vaststellen van

Nadere informatie

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen? Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan

Nadere informatie

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Hij, Zij of Anders Gender in de Beeldende Kunst. Inleiding Relevantie Colofon

Hij, Zij of Anders Gender in de Beeldende Kunst. Inleiding Relevantie Colofon Hij, Zij of Anders Gender in de Beeldende Kunst Inleiding Relevantie Colofon Hij, Zij of Anders Gender in de beeldende kunst INLEIDING Gender in de beeldende kunst!, via deze lessenserie vormt de leerling

Nadere informatie

LHBTIQ en de rest van het alfabet Aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in zorg en welzijn. 24 maart 2017 Hanneke Felten

LHBTIQ en de rest van het alfabet Aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in zorg en welzijn. 24 maart 2017 Hanneke Felten LHBTIQ en de rest van het alfabet Aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in zorg en welzijn 24 maart 2017 Hanneke Felten 3/22/2017 Inhoud lezing Aandacht seksuele en genderdiversiteit in zorg en welzijn.

Nadere informatie

Zelfbeeld. Voortgezet onderwijs

Zelfbeeld. Voortgezet onderwijs Voortgezet onderwijs 2 Wereldwijd bestuderen wetenschappers hoe mensen over zichzelf nadenken. Dat gebeurt ook bij de Universiteit Leiden: daar doen wetenschappers bij het Brain & Development Onderzoekscentrum

Nadere informatie

Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers

Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers Kijk jij al door een roze bril? Roze handboekje voor sociaal werkers Auteurs: Hanneke Felten Met bijdragen van: Maurits Boote, Jiro Ghianni, Anouk Poll, Judith Schuyf, Wil Verschoor (MOVISIE) en Theo Verlaan

Nadere informatie

Kinderrechtentop 20 november Ronde Tafel Discussie. LHBTI-kinderen. Organisatoren: COC.

Kinderrechtentop 20 november Ronde Tafel Discussie. LHBTI-kinderen. Organisatoren: COC. Kinderrechtentop 20 november 2014 Ronde Tafel Discussie LHBTI-kinderen Organisatoren: COC. Rein Anspach, moderator, opent de bijeenkomst. Strak in pak gestoken en goed voorbereid spreekt hij het gezelschap

Nadere informatie

DISCRIMINATIE OF NIET?

DISCRIMINATIE OF NIET? PRIMAIR ONDERWIJS DISCRIMINATIE OF NIET? Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit vanuit RADAR. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd. Deze toolkit

Nadere informatie

Patiënteninformatie welbevinden

Patiënteninformatie welbevinden Patiënteninformatie welbevinden Polikliniek/kliniek Oncologie Beter voor elkaar 2 Inleiding: Op de polikliniek interne oncologie, en in de kliniek zelf wordt ook het psychosociale welbevinden van patiënten

Nadere informatie

Overzicht van de onderzoeksresultaten

Overzicht van de onderzoeksresultaten The Big O-enquête New Business Research In opdracht van Female Secret From Amsterdam Lore Elzinga Januari 2017 Overzicht van de onderzoeksresultaten Intro Het vrouwelijk orgasme onder de loep De meeste

Nadere informatie

Bovenbouw HAVO / VWO. Onderdeel 4. Seksuele Diversiteit

Bovenbouw HAVO / VWO. Onderdeel 4. Seksuele Diversiteit Bovenbouw HAVO / VWO Onderdeel 4 Seksuele Diversiteit 2 Toelichting onderdeel 4: Seksuele diversiteit Het vierde onderdeel van Lang Leve de Liefde Bovenbouw (LLL-BB) gaat over seksuele diversiteit. Seksuele

Nadere informatie

Hoe oriënteren studenten zich op de arbeidsmarkt?

Hoe oriënteren studenten zich op de arbeidsmarkt? Surrounded by Talent Hoe oriënteren studenten zich op de arbeidsmarkt? Vijf tips voor studenten Qompas Campusonderzoek 2018 Oriëntatie op de arbeidsmarkt Als student komt er een moment dat je de collegebanken

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS TELT JOUW IDENTITEIT MEE?

VOORTGEZET ONDERWIJS TELT JOUW IDENTITEIT MEE? VOORTGEZET ONDERWIJS TELT JOUW IDENTITEIT MEE? 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit

Nadere informatie

lhbt-inclusieve seksuele vorming op de lerarenopleiding

lhbt-inclusieve seksuele vorming op de lerarenopleiding lhbt-inclusieve seksuele vorming op de lerarenopleiding Mathieu Heemelaar VELON-congres 19 maart 2019 19-3-2019 VELON Mathieu Heemelaar LHBT-inclusieve seksuele vorming 1 Mathieu Heemelaar Hogeschooldocent

Nadere informatie