Schaakvereniging ERASMUS Opgericht 5 september Maandag

Transcriptie

1 Schaakvereniging ERASMUS Opgericht 5 september 2005 Speelzaal: Mavogebouw Melanchthon Schiebroek Icarusstraat PM Rotterdam Bestuur: - Voorzitter: Ron Ansem voorzitter@sv-erasmus.nl telefoon: Secretaris: Leo Verhoeven secretaris@sv-erasmus.nl telefoon: Penningmeester: Jan Melis penningmeester@sv-erasmus.nl telefoon: Wedstrijdleider intern (ad interim): Ron Ansem zie voorzitter telefoon: Wedstrijdleider extern: Jaap van Meerkerk wedstrijdleider@sv-erasmus.nl telefoon: Jeugdleider: Maarten Versluis jeugdleider@sv-erasmus.nl telefoon: Materiaal: Arie de Jong Secretariaat redactie clubblad: - Arie de Jong redactie@sv-erasmus.nl telefoon: Redactielid: Jaap Staal. j.staal@consunet.nl Website: Webmaster: Jan Hoek van Dijke webmaster@sv-erasmus.nl Ereleden: Arie de Jong Henk J. de Kleijnen Speelavond: Maandag voor jeugdleden voor senioren. Het interne speelschema voor senioren wordt ingedeeld tussen en uur. De interne competitie voor senioren vangt vervolgens aan om uur stipt. Op dat tijdstip worden de klokken in werking gesteld! Daartoe is het nodig dat de deelnemers: - Bij niet kunnen deelnemen op enige avond zich tijdig afmelden d.w.z. uiterlijk uur zaterdagavond per aan de wedstrijdleider intern of telefonisch vóór uur op de speelavond ook weer de wedstrijdleider intern. Indien geen afmelding is ontvangen wordt iedere opgegeven deelnemer door de wedstrijdleider intern ingedeeld voor een te spelen partij. Bij niet verschijnen van enige deelnemer wordt de uitslag van een aldus vastgestelde partij reglementair bepaald; - Tijdig aanwezig zijn om beëindiging niet later dan uur te laten plaatsvinden. Toelichting: spelmateriaal, stoelen en tafels moeten voor sluitingstijd zijn opgeruimd. Een deelnemer die na aan de partij begint heeft minder bedenktijd tot zijn beschikking! Beginnen beide spelers te laat dan wordt na voor beiden bedenktijd in mindering gebracht. Deze bijzondere regels zijn in het wedstrijdreglement opgenomen. 1

2 Contributie seizoen 2007/2008 Tarieven senioren (per seizoen) - senioren 90 euro - dubbelleden 55 euro Verlenging lidmaatschap / opzegging Het schaak- en contributieseizoen eindigt op 30 juni. Het seniorenlidmaatschap wordt automatisch met een seizoen verlengd, tenzij schriftelijk (per brief of ) wordt opgezegd. Er zijn twee mogelijkheden: - opzegging per einde van het seizoen, vóór 1 juni kenbaar maken * het lidmaatschap eindigt dan per 30 juni; - opzegging per begin van het seizoen, op de ledenvergadering * het lidmaatschap eindigt dan per 30 september; In het laatste geval is contributie over het 3 e kwartaal 2008 verschuldigd. Standaardbetalingswijze Betaling 1 e seizoenhelft vóór 15 november 2007; Betaling 2 e seizoenhelft vóór 15 februari Verreweg de meeste leden hebben aangegeven de contributie na een verzoek van de penningmeester spontaan per bank te willen voldoen: in één keer of in twee termijnen, zonder acceptgiro of automatische incasso. Bank Rabobank: Rekeningnummer Ten name van: Schaakvereniging Erasmus te Rotterdam Betaling per kas Op verzoek kan de contributie ook contant worden voldaan. Voor betaling per kas gelden dezelfde betalingstermijnen als per bank. Tarieven jeugdleden (vanaf 2007 per kalenderjaar) - jeugdleden (jonger dan 18 jaar op 1 juli 2006) lopend seizoen tot eind 2007: 22 euro (vóór 15 nov. 2007) daarna voor kalenderjaar 2007: 45 euro (vóór: 15 febr. 2008) Voor nieuw instromende jeugdleden geldt er tot eind 2007 een proef periode. Tijdens deze proefperiode wordt een korting op contributie verleend (maximaal 33%). Steunlidmaatschap en donateurs Oud-leden kunnen steunlid worden voor het bedrag van 25 euro. Zij krijgen evenals donateurs het clubblad toegezonden. De minimumdonatie is vastgesteld op 25 euro. De penningmeester, Jan Melis 2

3 EEN NIEUWE LENTE EEN NIEUW GELUID Met deze overbekende dichtregel mag de start van het nieuwe verenigingsjaar wel worden vergeleken. Het vorige seizoen nog bewoner van de vertrouwde Castagnet, nu is er onderdak gevonden in de kantine van de Melanchthonschool op de hoek van de Argonautenweg/Icarusstraat. Drie september ingewijd met een goed bezochte algemene ledenvergadering, 10 september voortgezet met het echte werk: SCHAKEN! Dat het een mooi en spannend jaartje mag worden! Die eerste ronde bracht al direct de nodige verrassingen: er werd aan menig voetstuk gerammeld! Maar niet lang getreurd, er is nog voldoende tijd voor rehabilitatie Die eerste avond wisten 2 nieuwe leden de weg naar de club te vinden: de heren Hooftman en De Graaf. Welkom! Bij het begin van de competitie geeft de wedstrijdleider intern te kennen volgens welke regels wij dit jaar zullen spelen. Niet iedereen heeft daar direct oren naar en ook is niet iedereen de eerste avond al onder de clubbezoekers. Om niet te vergeten hoe rechten en plichten zijn samengevat in het wedstrijdreglement, worden ze hierna van A tot Z opgesomd! Wedstrijdreglement Tenzij hierna anders vermeld zijn de FIDE regels van toepassing. Er wordt gespeeld met een speeltempo van 90 minuten voor de eerste 35 zetten gevolgd door 15 minuten voor de rest van de partij. Indeling vindt plaats volgens Zwitsers op weerstand. De eerste twee ronden volgens Zwitsers op rating. De competitie wordt gespeeld over een voorronde van 17 speelavonden. Van deze 17 avonden dient men ten minste 11 maal te spelen. De avonden waarop men dat doet zijn naar eigen keuze. Enkel de resultaten van de interne competitie tellen mee voor de ranglijst en de indeling, in zeer bijzondere gevallen kan op beslissing van het bestuur hiervan worden afgeweken. De ranglijst voor de indeling wordt opgesteld op basis van de procentueel behaalde score uit het aantal gespeelde partijen. Na de voorronde spelen de bovenste 8 deelnemers verder in een halve competitie volgens Berger tabellen om het clubkampioenschap (A-competitie). De nummer 1 uit de voorronde krijgt daarbij regel 1 in de tabel, nummer 2 de 2 e regel enz. Alle partijen in deze competitie dienen te worden gespeeld. Na de voorronde spelen de nummers 9 tot en met 16 verder een halve competitie volgens Berger tabellen om het B- kampioenschap (B-competitie). De nummer 9 uit de voorronde krijgt daarbij regel 1 in de tabel, nummer 10 de 2 e regel enz. Alle partijen in deze competitie dienen te worden gespeeld. De resterende spelers spelen om het C kampioenschap. De C-competitie wordt ingedeeld volgens Zwitsers op weerstand, de eerste 2 ronden op rating. Er worden 9 ronden gespeeld. Hierbij mag opnieuw worden gespeeld tegen iemand waar tegen ook in de voorronde reeds is gespeeld. Alle deelnemers starten weer met 0 punten. Plaatsing voor alle competities geschiedt op basis van de procentueel behaalde score uit het gespeelde aantal van 11 partijen. Indien een speler niet ten minste 11 partijen heeft gespeeld, wordt zijn behaalde score gedeeld door 11 als zijnde 11 gespeelde partijen. Bij gelijke procentuele score volgt weerstand daarna SB. Voor de eindranglijst van de C- competitie geldt hetzelfde principe gebaseerd op een minimum van 7 partijen. 3

4 Voor de eindranglijst van de A- en de B- competitie is het behaalde aantal punten bepalend. Bij gelijke stand geldt de stand na de voorronde ( dus de plaats in de indelingstabel). Plaatsing bij de eerste 4 van de A- competitie geeft recht op een plaats in het eerste vertegenwoordigende team in de externe competitie van het seizoen daarop. Voor de eerste 4 van de B-competitie geldt hetzelfde voor het 2 e vertegenwoordigende team. De eerste 4 van de C-competitie hebben recht op opname in team 3 van het volgend seizoen. Het interne speelschema voor senioren, die niet hebben afgezegd, wordt ingedeeld tussen en uur. De interne competitie voor senioren vangt vervolgens aan om uur stipt. Op dat tijdstip worden de klokken in werking gesteld! Bij niet kunnen deelnemen op enige avond dient men zich tijdig af te melden, d.w.z. tot uiterlijk uur op de zaterdag voorafgaand aan een wedstrijddag per e- mail of vóór uur telefonisch bij de wedstrijdleider intern op de speelavond. Bij niet verschijnen van enige deelnemer wordt de uitslag van een aldus vastgestelde partij reglementair bepaald. Nota bene: Een speler die zonder afzeggen niet is verschenen, wordt in een volgende ronde pas weer ingedeeld nadat hij/zij kenbaar heeft gemaakt weer te zullen komen. Verzocht wordt tijdig aanwezig te zijn om beëindiging van de partij niet later dan uur te laten plaatsvinden. Een deelnemer die na aan de partij begint heeft minder bedenktijd tot zijn beschikking! Beginnen beide spelers te laat dan wordt na voor beiden bedenktijd in mindering gebracht Na het beëindigen van het vorige seizoen en vóór de start van het nieuwe bereikten ons berichten van het heengaan van drie zeer gewaardeerde leden, te weten de heer Dijkers, ere-lid en oprichter van de sv Schiebroek, ons trouwe lid Van der Kooij en tenslotte ons ere-lid Mulder. Dijkers had al vele jaren geen contact meer met de vereniging. Aan de anderen wordt hierna een herinnering gewijd. EEN VROEGE HERINNERING AAN JAN VAN DER KOOIJ 7 augustus ontviel ons Jan van der Kooij, na een kortstondige ziekte. Op onze verhuisvergadering van 9 juli werden de toen aanwezige leden in kennis gesteld van het verblijf van Jan in St. Franciscus. Hij was daar opgenomen met een zeer ernstige longontsteking. Een door iedereen getekende hem ondersteunende groetkaart werd door mij een dag later afgeleverd in het ziekenhuis, vergezeld van een reusachtige fruitmand. Het gesprek dat ik daar met hem had was niet bepaald opbeurend te noemen. Hij had vele bedenkingen wat zijn toekomst betrof. Het vervolg is bekend. Bij zijn laatste gang waren slechts weinigen aanwezig. Jan had dan ook een zeer beperkte familiekring: 2 neven met bijbehorende aanhang. Uit de schaakwereld waren er Frans Maas uit Vlaardingen, Jaap Staal, die een korte schets van Jan treffend verwoordde, Harry Nefkens en uw verslaggever. Jan is als schaker begonnen bij de toenmalige schaakvereniging Het Westen. Mijn eerste treffen met Jan dateert uit de tweede helft van de veertiger jaren. We waren toen beiden 20 jaar oud en ik was pas kort in Rotterdam na mijn jeugd (en het daarbij behorende schaak ) in Schoonhoven te hebben doorgebracht. De 4

5 partij geeft een aardig beeld over de schaakkracht van Jan in die vroege jaren. Het einde demonstreerde toen al, hoe Jan ook in latere jaren doorging tot er niets meer te halen was. 18 november 1947 J.L. van der Kooij A. de Jong Het Westen 2 PTT Rotterdam 1 Centrum Indisch 1. d4, Pf6 2. c4, g6 3. g3, Lg7 4. Lg2, d5 5. cxd5, Pxd5 6. e4, Pb4 7. Pe2, , c5 9. a3, P4a6 10. dxc5, Pxc5 11. Dc2, Dc7 12. Le3, Pba6 13. Pbc3, Le6 14. Pd4, Lxd4 15. Lxd4, Pb3 16. Tad1, Pac5 17. Pa4, Pxd4 18. Dxc5, Pc6 19. Tc1, Tfd8 20. b4, De5 21. b5, Dxc5 22. Pxc5, Pd4 23. Pxb7, Tdc8 24. Tc5 24. Txc8+, Txc8 15. a4, Lb3 16. Ta1, Pc2 17. Tc1, Lxa4 24, Txc5 25. Pxc5, Lc4 26. Td1, Pxb5 27. a4, Pc3 28. Td7, Tc8 29. Pb7, Pxa4 30. Txe7, La6 31. f4, Kf8 32. Td7, Pb6 33. Td8 Hier werd de partij afgebroken en enkele weken later hervat. 33, Txd8 34. Pxd8, Ld3 35. Pc6, a6 36. Kf2, Pc4 37. Pb4, Pb2 38. Pxd3, Pxd Ke3, Pb4 40. Kd4, Ke7 41. Kc5, Pd Kb6, Pf2 43. Kxa6, Pg4 44. h3, Pe3 45. Lf3, Pf1 46. g4, Pd2 47. Lg2, Pb3 48. Kb5, Pd Kc4, Pe2 50. f5, gxf5 51. gxf5, Kf6 52. Lf1, Pg3 53. Lg2, Ke5 54. Kd3, Pxf5 De partij is nu pot remise, maar Jan berust niet 55. exf5. Kxf5 56. Le4+, Kg5 57. Lxh7, f5 58. Ke3, f Kf3, Kh6 60. Lf5, Kg5 61. Lg4, Kh6 62. Kxf4, Kh7 63. Kg5, Kh8 64. Kg6, Kg8 65. h4, Kh8 66. h5, Kg8 67. Le6+, Kh8 68. Kf6, Kh7 69. Lf7, Kh8 70. Lg6, Kg8 71. h6, Kh8 72. Lf5, Kg8 73. h7+, Kh8 74. Ke7, Kg7 En toen dan toch de berusting: remise. Jan heeft zijn hele leven de schaaksport aangehangen en dat in vele facetten. Achtereenvolgens telden diverse clubs hem onder de leden en aan ontelbare toernooien heeft hij deelgenomen. Baanbrekend werk heeft hij verricht voor het correspondentieschaak, waarvoor hij gedurende vele jaren vrijwel alle in competitie gespeelde partijen catalogiseerde en van niet te weerleggen commentaar voorzag. Een ontzagwekkende en niet genoeg te waarderen arbeid! In 1980 werd hij lid van NRSG Wilhelm Steinitz en verhuisde met de fusie mee naar Erasmus, waar hij zijn roots van Het Westen weer ontmoette. Aan Jan s lange reis door de (schaak)wereld is een einde gekomen. Een verlies voor vele schaakvrienden

6 EEN HERINNERING AAN MR. E. MULDER Boegbeeld van NRSG Wilhelm Steinitz en erelid Ebbe Mulder heeft ons, na een slopende ziekte. op bijna 92 jarige leeftijd voorgoed verlaten. Mr. E. Mulder, onder die naam was hij bij velen bekend. Wellicht ter onderscheiding van Dr. E. Mulder, die net als hij in de schaakwereld flink aan de weg timmerde. Hij was al een aantal jaren niet meer actief door afnemende gezondheid. Leden van Erasmus, die niet stammen uit NRSG Wilhelm Steinitz, hebben wellicht niet of slechts van horen zeggen van hem vernomen. Maar wat een mooi schaakverleden lag achter hem! Hij leerde het spel in 1930 toen hij al 15 jaar was. Begonnen in de schaakclub Het Westen net als later Jan van der Kooij onderscheidde hij zich al snel als een begaafd speler. In 1938 trad hij toe als lid bij sv Kralingen, dat toen naar de eerste klasse van de (K)NSB promoveerde. Hij vertoefde daar in het gezelschap van mannen als J.H.C(arel) Fontein en H.G. Blok, dia al eens in het Nederlands kampioenschap hadden meegestreden. In die Kralingen tijd was ik als schaker ook al actief! Maar dan wel op onvergelijkbaar niveau! Toch herinnert een medaille (helaas verloren gegaan) aan een door mij op dertienjarige leeftijd gewonnen kampioenschap van de sv. Denk en Zet uit Schoonhoven. Uit die tijd ben ik nog in het bezit van een schoolschrift, waarin ik uit kranten partijen overschreef. Op die manier maakte ik kennis met de manier waarop schaken echt moest worden beoefend Bij de vijfde daarin opgenomen partij staat het volgende geschreven: Onderstaande partij bracht (in de 7e ronde) de beslissing in de wedstrijd om de Kamstra-beker, welke van april tot juli 1940 in Rotterdam heeft plaatsgevonden. Uit De weg van Kralingen naar Cap Volmac-Rotterdam, uitgegeven bij het 70 jarig bestaan van sv. Rotterdam (fusieopvolger ontstaan uit het samengaan van sv. Kralingen en sv. Het Centrum, van die laatste was ik in de eind veertiger/begin vijftiger jaren zelf ook lid) neem ik hier de deelnemers uit over aan dat bekertoernooi: Euwe, Kmoch, Landau, Mühring, Vlagsma, van den Tol, Goris, Blok en ook onze Mulder. De partij tegen de destijds nog in volle glorie verkerende ex-wereldkampioen kunt u, net als ik destijds, als leerstuk volgen. Mr. E. Mulder Dr. Max Euwe Spaanse partij e2-e4 1 e7-e5 Pg1-f3 2 Pb8-c6 Lf1-b5 3 a7-a6 Lb5-a4 4 Pg8-f Pf6xe4 d2-d4 6 b7-b5 La4-b3 7 d7-d5 d4xe5 8 Lc8-e6 c2-c3 9 Lf8-e7 Hiermee was destijds de grondstelling van het Open Spaans bereikt. Euwe theoretiseerde er toen zo over: Wit moet trachten het sterke Pe4 te doen verdwijnen om vervolgens òf op beheersing en bezetting der velden d4 en c5 aan te sturen, òf door het oprukken van zijn f-pion naar 6

7 f5 een koningsaanval in te leiden. Zwart heeft tot taak zijn c-pion naar c5 te brengen om aldus zijn pionnenmeerderheid op de damevleugel te mobiliseren en moet tegelijkertijd veld f5 op de koningsvleugel handhaven. Dat laatste geschiedt in vele gevallen door middel van f7-f5, soms ook van f7-f6, waarmee zwart zich de open f- lijn verschaft. In het kort kan men de diagramstelling als volgt karakteriseren: een klein positievoordeel voor wit en een kleine voorsprong in ontwikkeling voor zwart. Wit heeft nu een hele reeks van voortzettingen. Mulder koos: Lc1-e Pb1-d2 11 Pe4xd2 Dd1xd2 12 Pc6-a5 Pf3-d4 13 Terug naar Euwe s beschouwingen uit die tijd: 13. Lc2, Pc4 14. Dd3, g6 15. Lh6 (Tot gelijk spel leidt 15. Lc1, Lf5 16. De2, Lxc2 17. Dxc2, f6! Met de tekstzet brengt wit een zeer kansrijk offer) 15, Pxb2 (Veiliger is 15, Te8 om zo mogelijk 16, c5 of 16, Lf5 te laten volgen, terwijl Pxb2 als dreiging blijft bestaan) 16. De2, Te8 17. Pd4 en wit heeft een zeer sterke aanvalsstelling. Er dreigt in de eerste plaats f2-f4-f5. Het spelen op pionwinst verdient geen aanbeveling voor zwart, hoewel een duidelijke weerlegging niet bekend is. In een correspondentiepartij Keres Dyckhoff, 1936, ging zwart onder soortgelijke omstandigheden niet op het pionoffer in: na 11, Pxd2 12. Dxd2, Dd7 13. Dd3, Pa5 14. Lc2, g6 15. Lh6, Lf5 16. De2, Tfe8 17. Pd4, Lxc2 18. Pxc2!, Ld6 19. f4, f6! ontstond een stelling met ongeveer gelijke kansen. 13 c7-c5 Pd4xe6 14 f7xf6 Lb3-c2 15 Pa5-c4 Dd2-e2 16 Pc4xe5 Le3xc5 17 Red.: Beter lijkt 17. Dh5, Pg6 18. Lxg6, hxg6 19. Dxg6, Tf6 20. Dg4 om vervolgens met Tad1 voort te zetten. 17 Le7xc5 De2xe5 18 Dd8-f6 De5xf6 19 Tf8xf6 Ta1-e1 20 Ta8-f8 Zwart heeft nu al een licht stellingvoordeel. Instructief is hoe Euwe dit uitbouwt. Te1-e2 21 g7-g5 h2-h3 22 h7-h5 g2-g3 23 h5-h4 g3-g4 24 Kg8-g7 Kg1-g2 25 Tf6-f4 f2-f3 26 Tf8-f6 Lc2-d1 27 Red.: Wit heeft weinig ruimte tot manoeuvreren en moet afwachten waar zwart zijn pijlen op zal richten. 27 Lc5-d6 Te2-d2 28 Kg7-f7 Ld1-e2 29 Kf7-e7 Tf1-d1 30 Tf6-f8 Td1-f1 31 b5-b4 c3xb4 32 Tf4xb4 b2-b3 33 a6-a5 Td2-c2 34 a5-a4 b3xa4 35 Tb4xa4 Le2-d1 36 Tf8-a8 Tf1-f2 37 Ld6-g3 Tf2-e2 38 d5-d4 Te2-d2 39 Lg3-f4 7

8 zijn afscheid bij sv Rotterdam en hij trad toe tot de gelederen van Wilhelm Steinitz. Later werd dat dan weer NRSG Wilhelm Steinitz toen er tussen die 2 clubs een fusie plaatsvond. Tc2-b2 40 Red.: Beter stand houdt: 40. Td3, Le5 41. Tdd2, Ta3 42. Tb2, Lf4 43. Txd4, Le5 44. Tb7+, Kf6 45. Td2, Txa2 46. Tbd7, Lf4 47. Te2, T8a3 48. Tb7, Txe Lxe2, Ta2 50. Kf2, Ke5 51. Tb3, Td2 en het zal zwart veel moeite kosten de iets betere stelling in winst om te zetten. 40 Lf4xd2 Te denken ware hier geweest aan T4a7 Ld1xa4 41 Ta8xa4 Tb2xd2 42 Ke7-d6 Kg2-f2 43 Kd6-e5 Kf2-g2 44 Ke5-f4 Kg2-f2 45 e6-e5 Td2-e2 46 d4-d3 Te2-d2 47 e5-e4 f3xe4 48 Kf4xe4 Td2-b2 49 Ta4-c4 Tb2-d2 50 Tc4-c2 Kf2-e1 51 Ke4-e3 Wit geeft op. Mulder speelde na 1938 onafgebroken voor sv Kralingen en na de fusie met sv Het Centrum voor sv Rotterdam. Hij speelde met wisselend succes in de hoogste klasse van de KNSB (rond 50%) en behaalde in 1966 nog eens een Nederlands clubkampioenschap in gezelschap van toen grote namen als Bergsma, Kuypers, Jongsma, Maakenschijn, Auwerda, Sandifort, Van Baarle, Sanders en Van Bockel. Spoedig daarna traden Timman en Böhm toe als lid en verhuisde hij naar het tweede team. En met dat team werd hij in de 2 e klasse nog eens triomfator. Het werd In 1946 werd Mulder RSB-kampioen en herhaalde dit feit nog eens als co-kampioen in 1956 samen met Daan t Hart. Een titel van Open kampioen van Nederland ontging hem, naar ik meen, bij loting. Hij eindigde toen op de gedeelde eerste plaats. In Steinitz vierde Mulder weer vele triomfen, zowel in de KNSB als later in de RSB, maar vooral ook intern! Hij werd daar clubkampioen en prolongeerde die titel jaarlijks, totdat de jaren begonnen te tellen Gevreesd werd zijn optreden in de jaarlijkse afvalwedstrijd om de Steinitzbeker! Die mocht in eigendom overgaan na 3x achtereen winnen of na 5x in totaal. Die laatste voorwaarde was niet aan de orde voor Ebbe! Driemaal achtereen was lang genoeg. Dat lot was ook de tweede beker beschoren Eindelijk wist uw redacteur hem een keer de voet dwars te zetten in de finale van weer een bijna aan hem verloren trofee. En zowaar ook dat jaar erop! Daar had ik dan wel drie pogingen voor nodig: de eerste 2 finalepartijen werden remise en pas in ronde 3 mocht ik hem overmeesteren en de beker voor de club veiligstellen Mulder liep niet bepaald over van enthousiasme om door hem gespeelde partijen af te staan. We baseren ons daarom verder maar op wat hij in het gedenkboek van Rotterdam liet publiceren. In speelde Landau (in Euwe s tijd toch 1 maal Nederlands kampioen!) tegen hem simultaan: Landau Mulder 1. f4, e5 2. fxe5, d6 3. exd6, Lxd6 4. Pf3, g5 5. e4?, g4 6. e5, gxf3 7. exd6, Dh4+ 8. g3, De4+ 9. Kf2, Dd Ke1, f Ke2, Lg4# Waarmee een jongensdroom in vervulling gang. 8

9 Uit de winterwedstrijd van Kralingen : The Black Knights Tango, zoals Orlov in 1992 in een bijlage van Inside Chess schreef! Koenraads Mulder 1. d4, Pc6 2. c4, Pf6 3. Pc3, e5 4. d5, Pe7 5. e4, Pg6 6. Ld3, Lc5 7. Pge2, d , Pg4 9. Pg3, Dh4 10. h3, Dxg4 11. hxg4, Ph4 Wit geeft op. En tot slot nog eentje uit 1958, een rapidpartij: Mulder - Vlagsma 1. e4, c5 2. Pf3, d6 3. d4, cxd4 4. Pxd4, Pf6 5. Pc3, g6 6. Le3, Lg7 7. f3, Pc6 8. Pb3, Dd2, Le6 10. g4, Pa5 11. h4, Pc4 12. Lxc4, Lxc4 13. h5, d5 14. hxg6, hxg6 15. e5, Pd7 16. Dh2, Te8 17. Dh7+, Kf8 18. Lh6 Zwart geeft op. 3 september brachten wij hem naar zijn laatste rustplaats. Staande bij de open groeve flitste door mij heen: Ebbe, op deze opening heb je dan toch geen antwoord. Niet dat onafscheidelijke en jou zo kenmerkende hoedje meer zien op je hoofd als je binnenkwam en ook geen wolken sigarenrook meer over onze borden We zullen je missen. Kandidatenmatches in Elista, die gehouden werden afgelopen mei en juni. De paring van de 16 deelnemers was gestoeld op prestaties in het verleden en Judith werd mede daarom gekoppeld aan Evgenej Bareev. Deze Bareev bleek in hun 6 ontmoetingen een taaie tegenstander, waartegen het spreekwoordelijke aanvalslustige speltype van Judith weinig tot gelding kon worden gebracht. Judith, geboren in juli 1976 en jongste van 3 gezusters, was al vroeg een gekend tegenstandster. Vader Polgar nam de gehele educatieve voorbereiding op het leven van de meisjes zelf in handen. Ze gingen van hun jongste jeugd af dus zo min mogelijk naar school, maar werden door hem in alle schoolse zaken en vooral in de geheimen van het schaakspel ingewijd. Hoe Judith met haar tegenstanders pleegt om te springen wil ik u even laten zien In 1988 speelde zij in Thessaloniki tegen Angelova. Die moest er dus aan geloven! Polgar - Angelova Siciliaans 1. e4, c5 2. Pf3, Pc6 3. Lb5, g , Lg7 5. c3, e5 6. d4, exd4 7. cxd4, Pxd4 8. Pxd4, cxd4 9. e5!, Pe7 10. Lg5, Dxd4, Pc6 12. Dh4, Db6 13. Pc3, Lxe EEN VOORLOPIG AFSCHEID? Met die omschrijving mag je de uitschakeling van Judith Polgar uit de WK serie van dit jaar wel betitelen. Ze trof het dan ook niet best bij de loting voor de 14. Tae1, Lxc3 15. bxc3, Dxb5 Kenmerk van Judith s opvattingen (toen al): Het gaat om het vangen van de koning en materiaal speelt daarbij geen rol! 9

10 16. Dh6 Zwart is nu reddeloos. 16, Df5 17. Dxf8+ En mat is onvermijdelijk. Nog geen 17 was ze toen ze in Monaco Seirawan opknapte Seirawan Polgar Konings Indisch 1. d4, Pf6 2. c4, g6 3. Pc3, Lg7 4. e4, d6 5. Ld3, Pge2, Pc , Pd7 8. Le3, e5 9. Lc2, exd4 10. Pxd4, Pde5 11. Lb3, Pa5 12. De2, c5 13. Pdb5, a6 14. Pa3, Pec6 15. Dd2, Le6 16. Tfd1, Dh4 tegen een loper met 4 van die boeren, kwam niet over de remisegrens. In de tweede ronde lanceerde ze een Bogo Indische verdediging, die een tijdlang goed ging, maar uiteindelijk beging ze een onnauwkeurigheid, die door de tegenstander direct werd aangegrepen en tot voordeel herleid. Een nederlaag viel dan ook niet te vermijden. In de derde ronde werd het weer een Caro Kann. En hoe zij ook zwoegde, het resultaat was weer remise. Ook in ronde 4 kon ze met zwart met behulp van een Nimzo Indisch spelletje geen gaten in de stelling van Bareev schieten. Sterker nog zij moest wat pionnen inleveren en daarna ook de partij. Zo was ze op een 3-1 achterstand beland en slechts 2 overwinningen zouden haar nog naar een tiebreak kunnen brengen. In de vijfde ronde zette ze dus nog eens alles op alles! 1 juni,. Elista, ronde 5 Polgar Bareev Caro Kann Materiaal? Het gaat om des konings hachje! 17. Dxd6, Le5 18. g3, Dh3 19. Dxc5, Tab8 20. Pc2, b6 21. Da3, Lxc3 22. bxc3, Pe5 23. Pe1, Paxc4 24. Dc1, Pg4 25. Pf3, Pce5 26. Pxe5, Pxe5 27. f4, Pf Kf2, Dxh2+ Wit geeft op (29. Kxf3, Lg Kxg4, Dh5#). Vele slachtoffers volgden. Van Geller, via Karpov, Van Wely, Shirov, Ivanchuck, Mamedyarov, Anand (diverse malen!), Kasimdzhanov, Svidler tot Kasparov, allen moest ondervinden dat haar aanvalstaktieken te machtig waren In de eerste ronde in Elista moest zij opboksen tegen een Caro Kann, waar Bareev, die gewoonlijk voor Frans kiest, haar op trakteerde.zij probeerde het wel, maar het eindspel van een toren met 1 pion 1. e4, c6 2. Pc3, d5 3. Pf3! De juiste aanpak als je wanhopig op zoek bent naar winst! 3, Lg4 4. h3, Lxf3 Onder andere wedstrijdomstandigheden zou Bareev kunnen kiezen voor een scherp spel met 4, Lh5 5. exd5, cxd5 6. Lb5+, Pc6 7. g4. 5. Dxf3, e6 6. Le2, Pd7 7. d3, g6 Het is voor zwart belangrijk de strijd gesloten te houden, om niet het witte loperpaar kansen te geven , Lg7 9. Lf4 In Monte Carlo, 1994 speelde Judith tegen Seirawan (zij was toen 18): 9. Dg3, Pe7 (Karpov gaf de voorkeur aan 9, Db6 10. Kh1, Pe7 11. f4, f5 12. e5 met gelijkspel, Karpov Anand, Brussel 1991) 10. Lg5, h4, h6 12. Ld5, h5, maar slaagde er toen niet in de stelling te openen. Uiteindelijk verloor zij die partij. 9, Db6 10. Pd1, Pgf6 11. a4, a5 10

11 Zwart had moeten beginnen met 19, Tf7!?, met de bedoeling 20. Dxe6 ten beantwoorden met 20, Dd Pc3? verliest dan wegen 21, Pf Pc3! Judith is in haar element! Ze opent de aanval zonder acht te slaan op materiaal. 20, Dxd2 21. Tad1, Dxc2 22. Txd7, Dxb2 Misschien is 22..., Db3!? wat veiliger. 23. h5 12. g4 Niet het beste, maar psychologisch een verantwoorde zet! 12, e5 13. Ld2, Pc5 14. g5?! Alles of niets! 14, dxe4 15. dxe4 15, Pfd7?! Bareev kiest hier niet voor de strategie, zoals in de vorige partijen, zo principieel mogelijk te vervolgen als een directe weerlegging niet aanwezig is! De vraag is dus: waarom neemt Bareev niet die pion met 15, Pfxe4? Misschien was hij benauwd voor de penning met 16. Le3, hoewel na 16, f5! 17. gxf6, Pxf6 gevolgd door de rokade het voor wit erg moeilijk is initiatief te ontplooien. 16. Lc4, h4 Aanvallen! 17, Pe6 18. Lxe6, fxe6 19. Dh3 Of anders 19. Dg4 met een gelijk idee. 19, Dd4?! 23, gxh5?? De beslissende fout! Je schrikt er van als je de zwarte stelling bekijkt, maar toch kon zwart de zaak nog redden met 23, Tf7! a. 24. Tf7, Kxf7 25. Tb1, Dd2 26. Txb7+, Kf8 27. Dxe6 (of 27. h6, Dxg Kf1, Dc Pd1?, Dxd Kg2, Te8! 31. Da3+, Kg8 32. Txg7+, Kh8 33. Dg3, Dh5 en zwart blijft in evenwicht) 27, Dxg Kf1, Df6 29. Dc4, Td8 met als idee 30, Df3; b. 24. Dxe6, Taf8 25. Pd1 (25. hxg6, hxg6 26. Txf7, Txf7 27. Dxg6, Dxc3 28. De6, Dd2! (maar niet 28,Kf8?? wegens 29. Dc8+, Ke7 30. Td1 en wit wint) 29. g6, Dg5+ met herhaling van zetten) 25, De2 26. h6, Dh5! 27. hxg7, Dxg Kh2, Dh4+ en zwart maakt remise. 24. Dxe6+ Judith levert nog een spectaculair slot af 24, Kh8 25. Txg7!, Kxg7 26. Dh6+, Kg8 Op 26, Kf7 volgt winnend 27. Tb1 27. g6, hxg6 28. Dxg6+, Kh8 11

12 huidige schaakkermis. Mocht Kramnik Mexico winnen, dan krijgt Topalov in 2008 tegen hem een herkansing 29. Kh1! De bij het spektakel aanwezige grootmeesters Scherbakov en Yakovich, die mij tot dit commentaar inspireerden, meenden dat mat nu onafwendbaar was. Uw kleinmeester betwist dat na het zien van 29, Db3! 30. Dxh5+, Kg7 31. Tg1+, Kf6 32. Pd5+, Dxd5 33. Dh6+, Ke7 34. exd5, cxd5 en het mat is nog in geen velden of wegen in zicht.. 29, Tf4 30. Dxh5+, Kg8 31. Tg1+, Kf8 32. Dh8+, Kf7 33. Dg7+ Zwart geeft op (het mat is nu inderdaad niet meer te vermijden: 33, Ke8 34. Dxe5+ enz.). Daarmee bracht Judith haar puntenachterstand terug tot 2-3 en moest zij ook de laatste partij nog in winst omzetten. Zij deed nog een poging met een Dame Indische opzet, maar verder dan remise (in toch wel veel mindere eindstelling) kwam zij niet. En zo moest de schaakwereld verstoken blijven van het aanblijven van Judith Polgar in de eindfase om het wereldkampioenschap, dat zijn beslag krijgt in het vroege najaar van 2007, als in Mexico Anand (1), Kramnik (3), Morozevich (5) en Svidler (12) zullen aantreden tegen de winnaars uit het Elistagebeuren: Aronian (8), Leko (7), Gelfand (13) en Grishuk. De laatste sluit de rij met slechts 2726 ELO punten Hij is dan ook maar s werelds 14 e op de ranglijst! Wie er ontbreken? Topalov (2), Ivanshuk (4) en Mamedyarov (6) staan ook nog bij de eerste acht! Zij zullen dus een volgende ronde moeten afwachten op de Wie ook nog in de wachtkamer terecht is gekomen? Dat is de jonge Noor Magnus Carlsen (17e op de wereld ranglijst met 2710 ELO). Hij werd in de eerste ronde terug gewezen door Alexander Aronian. Maar dat ging bepaald niet zonder slag of stoot! De match over 6 partijen eindigde onbeslist en slechts in de tiebreak afdalend van partijtjes in rapidtempo (4 stuks! achter elkaar) naar snelschaakpotjes van 5 minuten en wat bijtelseconden per zet. Eerst in die laatste fase moest hij het hoofd buigen! In de reguliere partijen was hij Aronian (toch een heuse gegadigde voor de wereldtitel!) tweemaal de baas. Die kunststukjes mogen hier niet onbesproken blijven. Eerst de derde partij: Elista, 29 mei 2007 Carlsen Aronian Engels 1. Pf3 Na zijn rampspoed in de eerste partij kiest hij voor andere openingszetten dan 1. d4, zoals voor deze solide paardzet, die het zwart moeilijk maakt ingestudeerde posities na te streven. 1, Pf6 2. c4, b6 3. g3, c5 4. Lg2, Lb , e6 6. Pc3, Le7 7. Te1 Een populaire opstelling in het Engels. 7, d5 Anders speelt wit e2-e4 en d2-d4, hoewel veel spelers zich happy voelen in de egelstelling met a6-b6-d6-e6. Een andere zet is 7, Pe4 8. Pxe4, Lxe4 9. de, Lb7 10. e4 met licht voordeel voor wit. 8. cxd5, Pxd5 9. d4, Pxc3 10. bxc3, Le4 Verhinder wit de e-pion op te spelen naar e Pe5 Ander kan wit geen pionnencentrum opbouwen. 11, Lxg2 12. Kxg2, e4, Dc8 12

13 Een nieuwe maar kennelijk niet de beste voortzetting. In Yermolinsky Atalik (Berkley 2005) werd vervolgd met 13, Lf6 14. Pg4, cxd4 15. La3, Le7 16. Lxe7, Dxe7 17. cxd4 met een lichtelijk mindere maar toch wel acceptabele positie voor zwart. 14. Dg4, Lf6 zonder daarbij te vergeten de positie van de eigen koning later te verbeteren. 22. h5!, Pc4 De pion is niet te weerhouden en zo ook niet het witte paard, dat naar f5 komt met: 22, Kg7 23. h6+!? (23. Ph4 is ook niet slecht) 23, Kxh6 24. Th1+, Kg7 25. Ph4 met een prachtig eindspel voor wit. 23. Ph4, Pd6 24. h6! Deze zet sluit niet aan op de vorige. Zwart had meer aandacht moeten schenken aan 14, Pc6!?, zich geen zorgen makend over 15. Lh6, Lf6 16. Pxc6 ( indien 16. Pf3, e5!(16, cxd4? wordt beantwoord met 17. e5! Wit kan een pion verliezen met 17. Dxc8, Taxc8) 16, Dxc6. Niettegenstaande dat staat wit wat beter na 17. Kg1, Kh8 (of 17, e5 18. d5) 18. e5, Lxe5 19. Txe5 of 19. dxe5 15. Pf3! Dit paard zal later in de partij een grote rol spelen. 15, Kh8 16. h4 Wit heeft twee grote troeven: een sterk pionnencentrum en activiteit op de koningsvleugel. 16, Pc6 17. Lg5, cxd4 18. Lxf6, gxf6 19. cxd4 Ook verleidelijk is 19. Pf4 om te trachten de positie van de zwarte koning te verzwakken. 19, e5 Dit forceert overgaan naar het eindspel. Echter, het verlicht het zwarte bestaan niet! 20. Dxc8, Taxc8 21. d5, Pa5 Het paard is op weg naar d6, maar de manoeuvre is wat langzaam. Interessant is 21, Pb4?!, strevend naar actief tegenspel Nagelt de koning op de achterste rij en creëert een ver opgerukte pion, die er naar streeft koningin te worden. Ondanks het bezit van controle op de c-lijn, een pionnenmeerderheid op de damevleugel en een blokkerend paard op d6, is de positie van zwart erg moeilijk. 24, Tc3? Het lijkt erop dat Aronian de kansen van de tegenstander heeft onderschat. De toren had beter naar de 2 e rij kunnen gaan: 24, Tc2! 25. Tac1 (het is onwaarschijnlijk dat 25. Te3 met de bedoeling f6 aan te vallen voor zwart gevaarlijk is na 25, Tfc8 gevolgd door Tc8-c4 kan ten minste de e- pion naar e4 worden gebracht) 25, Tfc8 26. Txc2, Txc2 en dan heeft zwart na 27. Pf5, Pxf5 28. exf5 diverse mogelijkheden. Bijvoorbeeld: 28, Kg8 29. Te4, Kf8 30. Tg4, e4! (Na 30, Ke7 31. Tg7, e4 32. Kf1! behoudt wit goede winstkansen. Dit in tegenstelling tot 32. Txh7?, e3 33. d6+, Kxd6 34. Txf7, Txf Kh3, e2 36. Txf6+, Kd5 37. Te6, Txf5 en zwart overleeft) 31. Txe4 (of 31. Kf1!?, Td2!) 31, Td2 met goede remisekansen. 25. Tac1, Tfc8 26. Txc3, Txc3 27. Pf5!, Pxf5 28. exf5, Kg8 13

14 29. Te4 Mogelijk heeft Aronian deze sterke manoeuvre overzien en alleen rekening heeft gehouden met 29. d6?, Kf8 30. d7, Ke7 31. Td1, Kd8 32. Td6, Tc7! 33. Txf6, Txd7 34. Kf3 (34. Tc6?, Tc7!) 34, Tc7! Zwart staat dan goed na 35. g4, Ke7 36. g5, Tc4. Na de tekstzet kan zwart geen tegenspel ontwikkelen en het vermijden van zwakten in zijn stelling was sowieso al onmogelijk. (Uw redacteur vindt dat u deze stelling best eens diepzinnig onder de loep mag nemen. Er is veel leerzaams uit te halen! Ook een zet als 29. f4 is het bekijken waard en zo ook 29. Te3). 29, Kf8 30. Tg4, Tc7 31. Tg7, b5 32. Txh7, Kg8 Anders laat wit simpel de h-pion promoveren tot dame. 33. Tg7+, Kh8 34. d6, Td7 35. Kf3, b4 36. Ke4, Txd6 Zwart kan zelfs geen dame offeren in ruil voor een patstelling met 36, a5 37. Kd5, a4 38. Kc6, b3 39. Kxd7 ( ook is er nog 39. Tg4!) 39, b2 40. Ke8, b1d 41. d7 en de zwarte dame offeren in ruil voor pat heeft dan geen zin omdat er nog zwarte pionnen overblijven op het bord, die het pat opheffen. 37. Txf7, Ta6 38. g4! Een sterke toren op de 7e rij, een actieve koning en ver opgerukte pionnen: wit overheerst en zwart is hulpeloos. 38, Kg8 39. h7+, Kh8 40. g5!, fxg5 41. f6 De witte koning marcheert nu naar g6 met beslissend voordeel. Zwart geeft op. IGM Ruslan Scherbakov zorgde voor het commentaar, uw redacteur heeft voor de vertaling gezorgd. Ook in de vijfde ontmoeting overtroefde Magnus zijn oudere opponent (ook pas 25). In de eerste ronde, met wit spelend, had Carlsen Spaans geopend, de Marshall variant vermeden, maar in het middenspel mogelijke remisekansen gemist en kreeg vervolgens te maken met een sterke zwarte c-pion, die hem in een technisch eindspel teveel werd. Elista, 1 jun 2007 Carlsen - Aronian Dame Indisch 1. d4, Pf6 2. c4, e6 3. Pf3, b6 4. a3 Magnus kiest voor de Petrosian variant en Aronian kiest voor het plan verbonden met d7-d5. 4, Lb7 5. Pc3, d5 6. cxd5, Pxd5 7. Dc2, Le7 8. e4, Pxc3 9. bxc3, Ld3, c , Dc7 Zwart wil het witte sterke centrum bestrijden met spel aan de damezijde. Een ander idee is het streven naar vereenvoudigingen met het spelen van 11, Dc8 en vervolgens La De2, Pd7 14

15 Beide spelers hadden deze stelling al vaker onder ogen gehad en beiden hadden toen zwart in Yakovich Aronian (sochi 2005) vervolgde destijds met 13. Ld2 en na 13, Tac8 14. a4, Tfd8 15. h3, Pb8 16. Tfe1, cd4 17. cxd4, Pc6 had wit voordeel kunnen bereiken met 18. d5. Gelfand Carlsen (Biel 2005) ging verder met 13. e5?, waarna de Noor het witte initiatief neutraliseerde met accuraat spel: 13, Tfd8 14. h4, Pf8 15. Le3, Dc6 16. Tfd1, Tac8 17. h5, h6 18. Pe1, Ph7 19. Dg4, Pg5 20. Kh2, Kh8 21. a4, Pe4 22. Tdc1, Lg5 23. f4, f5 24. De2, Lh4 25. Pf3, Le7 26. Lb5, Dc7 27. Lc4, Dd7 28. Lb5, Dc7 29. Lc4, Dd7 met remise als gevolg. Nu, met wit spelend koos Magnus voorde meest in zwang zijnde voortzetting: 13. Lb2, c4 Beperkt de werkingsfeer van Lb2 aanzienlijk. 14. Lc2 natuurlijk niet 14. Lxc4? wegens 14, Lxe4 en zwart heeft goed spel. 14, b5 15. Lc1!? De loper heeft zijn taak vervuld en kan terugkeren op de diagonaal c1-h6. In de partij Sokolov Leko (Wijk aan Zee 2004) bracht wit zijn torens in een vreemde opstelling met 15. Tfb1, maar dat was tamelijk onduidelijk, omdat de f-toren beter kan worden gebruikt voor aanvalsdoeleinden op de koningsvleugel. 15, a5?! Aronian vervolgt nu analoog die partij Sokolov- Van Wely, maar dit plan is hier dubieus. De loper controleert vanuit b7 veld e4, maar als hij verhuist naar a6, kan de witte dame na e4-e5 snel naar de koningszijde worden overgebracht. In een partij Eljanov Sandipan (Turijn 2006) liet zwart een interessant plan zien om de witte aanval tegen te spelen met 15, Pb6!? 16. h4, Tae8!? 17. h5, f5! 16. Tb1, La6? 17. e5!, b4 Dit lijkt bijna op wanhoop!. Leko bracht in de aangegeven partij tegen Sokolov de f- toren naar b8, maar in de partij die we nu bespreken kan 17., Tfb8 worden beantwoord met 18. Pg5!? En Tf1 ondersteunt dan de f-pion in zijn opmars. 18. axb4, axb4 19. Lg5, Pb6 Indien 19, Lxg5?, dan heeft wit standaard 20. Lxh7+!, Kxh7 21. Pxg5+ en dan 21, Kg8 (21, Kg6 22. Dg4, f5 23. Dg3; 21, Kh6 22. De3, Kg6 23. Dg3) 22. Dh5, Tfe8 23. Dxf7+, Kh8 24. Dh5+, Kg8 25. Dh7+, Kf8 26. Dh8+ met beslissend voordeel. 20. De4, g6 21. Dh4, Ta7 22. Lf6! De meest praktische beslissing. Wit moet natuurlijk niet ingaan op het eindspel dat ontstaat na 22. Lxe7?, Dxe7 23. Dxe7, Txe7 24. Txb4, want dan heeft zwart remisekansen na 24, Pd5 25. Ta4, Lb7 26. Ta3, Pf4 22. Txb4!?, zoals voorgesteld door Michael Gurevich, hoewel dat er verleidelijk uitziet. Maar na 22, Lxb4 (slecht is 22, f6 gelet op 23. exf6, Lxb4 24. cxb4) 23. Lf6, Tfa8 24. Pg5, h5 25. fxg6!, fxg6 26. De4 moet zwart afstand doen van zijn dame met 26, Df7 27. Pxf7, Kxf7 28. cxb4. Echter, na 28, Pd5 is de stelling nog moeilijk genoeg want 15

16 zwart verkrijgt tegenspel door zijn sterke c-pion. 22, Lxf6 22, Pd5 leidt tot mat: 23. Pg5, h5 24. Dxh5!, gxh5 25. Lh7#. 23. exf6, Pd5 24. Le4! Dit forceert een eindspel met een pion meer en een paard dat superieur is aan de loper. 24, Df4 25. Lxd5, Dxh4 26. Pxh4, exd5 27. Txb4, Lc8 28. Tb6! Beschermt de belangrijke f-pion. De enige mogelijk tot tegenspel voor zwart bestaat in het aanvallen van pion c3. 28, Ta3 29. Tc1, Le6 30. Pf3, Tfa8 31. h4, h6 32. Pe5, Ta1 33. Txa1, Txa Kh2, Ta3 35. Tb8+, Kh7 36. f4!! Een briljante beslissing! Met deze serie offers, komt wit bij de f-pion met behoud van het geweldige paard. 36. Tf8? leidt tot een eindspel dat in remise eindigt: 36, Txc3 37. Pxf7, Lxf7 38. Txf7+, Kg8 39. Td7, Td3 40. Txd5, Kf7 41. Td6, c3. 36, Txc3 37. h5, gxh5 38. Tf8, Ta3 39. f5, Lxf5 40. Txf7+, Kg8 41. Tg7+ Ook 41. Tb7 wint. 41, Kf8 42. Tb7, Ta8 43. Kg3! De loper moet zowel g6 als d7 dekken teneinde binnenkomen van het paard te verhinderen en wit kan dat alleen forceren via f5. Zodra de witte koning de loper aanvalt is de partij beslist. 43, Td8 44. Kf4, Le4 45. g3, c3 46. Tf7+, Kg8 47. Tg7+, Kf8 48. Pd7+, Txd7 49. Txd7 Zwart geeft op. De aantekeningen bij de partij zijn van IGM Yuri Yakovich. Carlsen is net 16 jaar, dus die zien we in een volgende turnus voor het WK wel weer opdagen! Misschien is die mogelijkheid voor Judith Polgar al verstreken VAN BROOD EN WIJN Het jaarlijkse NK Schaken heeft een bijprogramma. Een onderdeel is ook het NK voor pastores. Trouw deelnemer aan dit gebeuren is onze Jan Seeleman. De KNSB had op de website in juni van dit jaar dit te melden: De Amsterdamse gemeentepredikant Piet Kooiman is tijdens de Nationale kampioenschappen Schaakpastor 2007 geworden. Na zeven ronden eindigde hij in punten gelijk met de Nijmeegse theologiestudent Martijn Naayer, die in de laatste ronde tegen een felstrijdende ds. Harry Jaspers Focks uit Zeewolde (een oom van ons oud-lid Jaspers Focks, nu spelend bij RSR Ivoren Toren) een remise moest toestaan. Het was uiteindelijk het resultaat van de onderlinge wedstrijd waardoor de titel en de Schepper&Cotrofee (!) mee ging naar Amsterdam. Het was voor de vijfde keer dat dit kampioenschap werd gehouden. Zo n 25 pastores (kerkelijke herders) en daarvoor studerenden, uit het hele land waren naar het Mediapark in Hilversum gekomen om elkaar op de 64 velden te bekempen. Al in de tweede ronde moest tweevoudig kampioen ds. Jan Seeleman een verliespartij incasseren, gevolgd door regerend kampioen ds. Jan Krans, die in de vierde ronde onderuit ging. Beiden kwamen het verlies niet meer te boven en streden niet meer mee om de titel. Het leek daardoor een eenvoudige prooi te worden voor Naayer, die echter in de voorlaatste ronde van Kooiman verloor en in de laatste 16

17 partij onder grote belangstelling niet tot winst kon komen. Eindelijk lukte het zo Piet Kooiman, na twee eerdere tweede plaatsen om nu de begeerde titel te veroveren. Dit schouwspel speelde zich af op maandag, 16 juni en u zult zich afvragen waar onze Jan in de eindstand belandde? Hij werd vijfde op een half punt van de winnaar. Om uur verliet hij het Mediapark in Hilversum en spoedde zich naar sv Erasmus om aldaar om uur weer aan te treden in de vijfde ronde van het Watertorentoernooi tegen Evert van den Hooven, aan wie hij remise moest toestaan!! Deze schaakdevotie laat zich het beste verklaren door de woorden van de Prediker: Geniet van het brood en beleef vreugde aan de wijn. MILIEUDEFENSIE Kale Harry Mijn dochter Jet zo noemt ze zich de laatste tijd studeert in Wageningen. Ik ben daar niet onverdeeld gelukkig mee, want er lopen in die landbouwgemeenschap heel wat rare jongens en meisjes rond, en wie met pek omgaat... Mijn vrouw en ik hebben dan ook al heel wat te horen gekregen dat we niet vegetarisch eten. Naar ons argument dat vrijwel ieder levend wezen leeft door andere op te eten en dat planten ook levende wezens zijn, luistert ze niet. Onlangs kwam het Natasja, pardon, Jet ter ore, dat wij tegenwoordig schaken met digitale klokken. Ik moest uitleggen wat dat waren. Dus die digitale klokken lopen op batterijen, papa? Ja, dat doen ze. En de klokken van vroeger? Oei, die moest je opwinden. Die zullen wel een veer gehad hebben. Nou, dan vind ik digitale klokken heel verkeerd. Zo, waarom? Batterijen zijn milieuonvriendelijk. In de eerste plaats verbruiken ze verhoudingsgewijs ontzettend veel energie en in de tweede plaats vergiftigen de afvalstoffen de bodem, als je ze begraaft en de lucht, als je ze verbrandt. Jullie moeten die digitale klokken verbieden! Jet, het zijn hele kleine batterijtjes en het duurt heel lang eer ze op zijn. Of we ze wel of niet gebruiken, dat draagt niets bij aan een verbeterd milieu. Dat is niet waar. Je hebt ons zelf altijd geleerd dat vele kleintjes één grote maken. Als iedereen met zo n flauw smoesje komt als jij, dan wordt er helemaal niks aan het milieu gedaan. Wil je echt, dat de wereld naar de verdommenis gaat? Nee natuurlijk. Nou, doe er dan wat aan. Stel aan je club voor, dat ze die digitale klokken afschaffen! Ik beloof je, ik zal erover denken. Nee, niks ik zal erover denken. Doen! Ik kijk je niet meer aan, als je het niet doet. Nou? OK, ik doe het. Ze omhelsde me en gaf me een kus. Afgedwongen beloftes gelden niet. Ik vrees, dat ik me onsterfelijk belachelijk maak, als ik met dat voorstel op de vergadering kom. INPAKKEN EN WEGWEZEN 18 juli op deze van zon verlaten zomer verzamelden zich enkele vrijwilligers van onze Erasmiaanse broederschap bij de deuren van de Castagnet. Zij, eerlijk verdeeld over de stutters van onze club, 2 van Steinitz, 2 van Hillegersberg en 2 van Schiebroek, spoeden zich naar binnen in de 17

18 angstwekkend lege zaal op weg naar het podium, waar zich de kasten bevonden, waarin het door de 3 clubs bijeengebrachte schaakmateriaal op ons lag te wachten. Afwisselend zuchtend (de ouderen onder ons) en bemoedigend (de wat jongeren) vulden wij de gele kratjes. Dozen met stukken, losse klokken, kartonnen en houten borden, demonstratieborden, schoolborden, papieren zaken, ze werden allemaal verzameld en via het podium weggedragen naar de wachtende auto s. Een half uurtje later was het werk geklaard en restte ons nog een laatste blik op de ruimte waar zoveel schaakgeschiedenis was geschreven. Een blik aangestuurd door een bestuurlijk bevel in de vorm van een niet te verteren zaalhuur! Bij het verlaten van de zaal moest ik denken aan de grafsteen van onze dichter Jakobus Cornelis Bloem ( ). In zijn werk schaafde en schaafde hij tot alleen de essentie overbleef. Dit streven werd vertaald in de inscriptie op die steen: Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij We reden naar de Argonautenweg, rondden de binnenwegen naar de Icarusstraat, laadden daar bij het schoolgebouw de vrachten uit, stapelden ze op bij het onderkomen waar de schaakmenagerie in de komende tijd zijn leven opnieuw vorm zal geven! De zoveelste verhuizing had ik afgesloten. Mijn Steinitzgedachten gingen daarom nog even terug in de zestiger jaren naar het kortstondige verblijf in het monstrueuze Groothandelsgebouw bij CS, naar het Beursgebouw aan de Meent, van waaruit we onze daar gespeelde partijen een natte hals gaven in de etablissementen in de directe omgeving, naar de Noordsingel waar we waren gehuisvest in de achterkamers van de kerk, naar het zusterklooster op de Walenburgerweg in het Centrum, waaruit we door de hebzuchtige deelgemeenteraad van Noord werden verdreven en ook naar de heerlijke zaal in de Esch, waar we een paleiselijk onderkomen hadden. En nu dan weer weg uit de Castagnet. Krijgt mijn moede schaakgeest dan nooit rust? HET EERSTE PRIMA VAN START! Een kopie van vorig seizoen: Ook nu werd de eerste uitwedstrijd in de KNSB, klasse 3G, omgezet in een zege. De voortekenen waren niet direct gunstig. File en nog eens file zaten onze afgevaardigden dwars op weg naar Voorschoten, waar het eerste treffen zou plaatsvinden. Maar eenmaal gezeten in het trefpunt, De Werf in het centrum van de satellietstad van Leiden, werden de zenuwen afgeworpen, de stukken beroerd en naar gunstige stellingen gedirigeerd. Het onderkomen was aangenaam zolang de zon niet de overhand kreeg op de gesloten gordijnen. Menig zweetdruppel was meer aan die geselaar te danken dan aan de gestelde problemen! Na een paar uur werden de resultaten eens in ogenschouw genomen. Het eerste punt kon toen al aan het scorebord worden toevertrouwd! Het verdween in ons bezit en wel in de persoon van Jaap Staal, die een Nimzo-Indiëer binnenhaalde. Enige hulp van de tegenstander was daarbij welkom, maar niet van beslissende invloed! Na de 13 e van wit beloofde de witte stelling mooie aanvalskansen. 18

19 Het vervolg: 13, Pd5 14. Ld2, cxd4 15. cxd4, Pf8 16. De4, Ld7 17. Dg4 De dreiging is nu duidelijk 17, f5 18. exf6 en passant, Pxf6 19. Dg3, Kh8 20. Pe5 Veld f7 lonkt! 20, La4??? 20, Te7 21. Lb4 is ook niet prettig, maar toch verre te prefereren. 21. Pf7+ Ja, toen zag zwart ook zijn verzuim. Het punt werd genoteerd. Lang bleven we niet in het bezit van deze gelukzaligheid. Jan Seeleman, met zwart acterend aan bord 6, trof het niet dat Voorschoten zijn vice-sterkste speler tegen hem had geposteerd. Het werd een Spaans duel, waarin niet steeds de sterkste zetten werden gedaan en na de 18 e zet van wit de volgende stand te zien gaf: Het binnendringen van de witte torens met aanval op Lc8 is aanstaande. Zwart moet zich wel verlaten op druk uitoefenen op de koningsvleugel. Een keuze was: 35, Tg6 36. Tb8, Kf8 37. Txb5, h3 Zwart staat dan een pion in de min, maar de weg is dan nog lang. Jan ging voor: 35, h3 36. Pxg4, hxg2 37. T1a7, Kf8 38. Pxe5, Th6 39. Pdf3, c4 40. dxc4, Lc5 41. Tc7 En zwart geeft op. En zo stonden we dan weer gelijk. Aan bord 4 morde Leo Verhoeven tegen een Morragambiet van Den Herder. Leo lostte de problemen, die zo n gambiet meebrengt: lichte achterstand in ontwikkeling goed op. Hij kreeg voldoende spel en had na de 24 e zet van wit nog een leuke kans, die bij verkeerd reageren nog winstmogelijkheden zou hebben geboden: Hier ligt 18, Pc6 in de rede en het spel is dan gelijkwaardig te noemen. Wit zoekt het heil aan de rechterzijde en zwart bereidt d6-d5 voor het tegenspel. 18 c5 Nu iets te vroeg. 19. c4!, Pc6 20. cxd5 Van nu af is het devies: Ora et labora. En zo geschiedde. Er werd duchtig gestreden, een aantal zetten vraagt ook nu nog om opheldering of bevestiging. Maar de uitslag tekende zich nog lang niet af Na de 35 e van wit ontstond weer een heikel moment: 24, Txf2!? Is die kans! Als wit verkeerd reageert met 25. Kxf2 dan volgt 25, 19

20 Dc Kg3, Le Kf3, Dxd Kf2, Dd Kf1, Df Ke2, g6. Zwart brengt dan de koning in veiligheid en behoudt een vrije pion. Of dat wint is nog maar de vraag. Wit kan echter ook antwoorden met 25. Db3, Tc2 26. Lxh7, Tc1 27. Lg6 en de zaken blijven in evenwicht. In de partij werd na 33 zetten toch de vrede getekend. Toen was het de beurt aan bord 8, waar Henk de Kleynen met Frans liet doorschuiven. Het spektakel is te leuk om het niet te offreren. Bert Houweling Henk de Kleijnen Mogelijk ook 26, Kb8 27. Dxf5, Txf5 28. c4, Lxa3 29. Ta1, Lb2 30. Td1 Leuk is hier nog 30. Txa7!, Lxd4 31. Txb7+!, Kxb7 32. Pd6+ 30, Lxd4 31. Le3, Lxe3 32. Td7+, Kb6 33. fxe3, Txc4 34. h3, Tc7 35. e4, Tf6 36. Td6+, Tc6 37. Txc6+, bxc6 38. Pd8, Kc7 En eerst toen gaf wit zich over. Aan bord 3 ontspon zich een spannende strijd op de damevleugel, waar Pieter Sturm het initiatief naar zich toetrok. Na 16 zetten stond Pieter voor een ingrijpende beslissing: 1. e4, e6 2. d4, d5 3. e5, c5 4. c3, Pc6 5. Pf3, Db6 6. a3, c4 7. Pbd2, f6 8. b4, cxb3 ep 9. Pxb3, Ld7 10. Ld3, Tc , Pa5 12. Pxa5, Dxa5 13. Ld2, Da4 14. De2, f5 15. g4, g6 16. gxf5, gxf5 Wit heeft wat voordeel vergaard: Beter ontwikkeld, aanvalskansen en een geëxponeerde zwarte dame ziet van verre Toe. 17. Pg5, h5 18. Lxf5 Wit verzuimt hier 18. Pxe6! Terugslaan met de loper faalt op 19. Lb5+ en de zwarte dame gaat van het bord 18, exf5 19. e6, Lb5 20. De5, Th6 21. Dxf5, Tf6 22. Dh7, Lxf1 23. Dxh5+ Beter lijkt mij hier 23. Df7+!!. 23, Kd8 24. Txf1`, Dc2 25. Pf7+, Kc7 26. Dxd5, Df5 Zwart had na lang overwegen 16, axb5 gespeeld, het paard daarmee en prise zettend. De vraag voor Pieter was nu: Kan ik the cayuse op a7 afzadelen? Laat ons dat even bezien: 17. Dxa7 Zwart kan dan kiezen voor 2 mogelijkheden, beiden met het doel de dame te confisqueren. a. 17, Ta8 18. Dxb7, Tdb8 19. Dxa8, Txa8 20. Lxa8, c6 (de loper opsluitend) 21. cxb5 en wit houdt een stuk meer; b. 17, e4 18. Pxe4, fxe4 19. Lxe4, d5 20. cxd5 Ook dan weer keuze: b1. 20, Ta8 21. Dc5, Txa2 22. Tfd1, c6 23. dxc6, bxc6 24. d4, Pd5 25. Tbc1, Ta6 26. Lg2 en wit staat mooi; b2. 20, Pxd5 21. Da3, Pc3 22. Tbc1, Pxe4 23. Db3+, Kh8 24. dxe4 en wit blijft een stuk achter... 20