Wees niet bevreesd De hemel op een kier

Transcriptie

1 Zondag 16 december 2018 Derde Advent Organist: dhr. Anton Visser Voorganger: ds. Carolien Cornelissen Lector: zr. Karin van Dalen Zang: mw. Mirjam Holwerda-Beumer Dienstdoende koster: zr. Angelique Hajenius Vanaf 9:45 uur is er gelegenheid tot stilte en inkeer ter voorbereiding op de dienst. Orgelspel Von Himmel hoch da komm ich her gevolgd door een moment van stilte SAMENROEPEN Welkom Aansteken van de kaarsen Wees niet bevreesd De hemel op een kier Zingen: lied 437: 1, 2, 3, 4 Kom tot ons, scheur de hemelen, Heer (staande) Bemoediging Zingen: lied 437: 5, 6 Kom tot ons, scheur de hemelen, Heer (hierna gaat de gemeente zitten) Aansteken van de Adventskaarsen Zingen: Kaarsenlied, couplet 1, 2, 3 (zie bijlage) ( hierna gaan de kinderen naar de kinderdienst) Stilte en gebed Zingen: lied 465 Hopen en uitzien naar het licht (herhaald) Mirjam zingt het lied één keer voor, daarna zingen wij allen HOREN Eerste bijbellezing: Jesaja 63: 19b 64: 3 Zingen: lied 473 Er is een roos ontloken (herhaald) Mirjam zingt couplet 1, daarna zingen wij allen couplet 2 en 3 Tweede bijbellezing: Lucas 1: 5-25

2 Zingen: lied 1001 De wijze woorden en het groot vertoon Overweging Stilte Muziek door Mirjam en Anton: Quia respexit humilitatum DELEN Open ruimte (o.m. reacties op wat u gehoord heeft en gebedsintenties, u mag blijven zitten, een kerkenraadslid komt met de microfoon naar u toe) Gebeden (voorbeden / stil gebed / Onze Vader- te vinden voorin het Liedboek ) Toelichting op de collecte en eventuele mededelingen de kinderen van de crèche komen erbij Zingen: Ga maar gerust (zie bijlage) (staande) Uitzending en zegenbede Gezongen Amen Orgelspel, collecte Mededelingen Collecten: de eerste collecte is voor Stichting Omduw. Dit betreft het Oecumenisch Diaconaal werk in de stad Utrecht. Deze stichting wil het welzijn van de mensen in de stad Utrecht helpen bevorderen, in het bijzonder van hen die aan de rand van de samenleving zijn terechtgekomen, zoals dak- en thuislozen. Omduw helpt daklozen en ex-gedetineerden ook met de inrichting van een kamer/woning. Stimuleert de plaatselijke overheid om goede maatregelen te treffen voor mensen aan de onderkant van de samenleving. De tweede collecte is voor het werk in de Doopsgezinde Gemeente Utrecht. Na de dienst is er koffie en thee in de Gemeentezaal. Iedereen is van harte welkom. Om uur repeteert het Gemeentekoor in de Kerkzaal. Vanaf is de Kerk verhuurd aan Gerard Legeland i.v.m. de Christmas Carol Sing In. Voor de broodmaaltijd op kerstavond ligt, i.v.m. de te kopen boodschappen, een inschrijfformulier klaar. Wilt u even aangeven met hoeveel u komt? Tot 19 december kunt u zich opgeven, op die dag wordt er besteld. Agenda: Volgende dienst: zondag 23 december 2018, voorganger: zr. Janneke Leerink. Maandag 17 december uur Pitstop in de Tuinkamer Woensdag 19 december uur Oriëntatiekring bij één van de deelnemers thuis Utrecht, Derde Advent; Wees niet bevreesd: De hemel op een kier

3 Zusters en broeders, Zijn we er klaar voor? Ben ik er klaar voor? Ik twijfel. Niet over het komende Kerstfeest. Dat zal wel lukken. Het koor is flink aan het repeteren; ik vertrouw erop dat Anneke inspiratie vindt voor haar kerstpreek. Om het huiselijke feest maak ik me niet zo druk. Maar ben ik er klaar voor? Voor Gods komst op aarde; voor de komst van Gods licht dat de duisternis van de wereld verdrijft. De dag dat God alles in allen zal zijn. Vrede op aarde voor álle mensen. Ben ik er klaar voor? Vrede op aarde, licht voor de wereld. Dat is waarop we hopen, waarnaar we uitzien, ook weer deze Advent. Maar eigenlijk is het wachten niet beperkt tot de vier weken van Advent. Hopen en wachten we niet elke dag? Omdat de wereld op zoveel plaatsten een tranendal is, zoveel mensen lijden, de natuur zoveel geweld aan gedaan wordt. Omdat het donker is en we naar licht verlangen. Scheurde God maar de hemel open, daalde zij maar af om bij ons te zijn. De machten van deze wereld zouden beven. God zou korte metten maken met de verstikkende systemen waarin we gevangen zijn: het geloof in het recht van de sterkste, en in de maakbaarheid van je eigen geluk. Onrechtvaardige structuren en geweld, ze zouden verdwijnen, verdampen door Gods warme liefde. Kwam God maar bij ons, als mens onder de mensen. Wij verlangen, wij houden hoop, want wij weten van deze God, die opkomt voor wie op haar wacht. Zo dichtte Jesaja voor zijn volk dat in duisternis leefde en zo verlangde naar de komst van Gods licht. Wij zeggen het hem na: God, kom tot ons, scheur de hemelen, laat ons niet in het donker zijn.

4 Ook in de dagen dat Herodes koning van Judea was, baden de mensen deze woorden. Kom tot ons, want de tijden zijn donker. We leven onder onderdrukking en geweld, wij zijn arm en moe. Help ons, God. Iedereen is vol verwachting in die dagen. Zou God komen? Zou hij zijn Messias zenden om zijn volk te redden? Hoe lang moeten we nog wachten? Dan horen we over Zacharias. Hij is een vroom mens, net als zijn vrouw. Zij volgen Gods woord, zoals zij dat kennen van Mozes en de profeten. Dat is goed, het is wat God van de mensen vraagt. Maar waarom dan blijft hun leven vruchteloos? Waarom hebben ze geen kinderen? Kinderen zijn de toekomst. Letterlijk en figuurlijk. Geen kind in de bijbel betekent dat het spoor van God en mensen stokt. Steeds als dat gebeurt, schenkt God nieuw leven, nieuwe toekomst, verbeeld in de geboorte van een kind. Denk aan de onvruchtbare aartsmoeders, Sarah, Rachel, aan Hanna, de moeder van Samuël. God opende de schoot van deze moeders en gaf daarmee toekomst aan hen en aan heel het volk. Waar mensen denken dat het einde nabij is, is God nabij om uitzicht te geven. En weer herhaalt het verhaal zich, nu met Zacharias en Elisabeth. Zacharias is priester. Op een dag krijgt hij de bijzondere opdracht om het reukoffer op te dragen in het heiligdom. Een hele eer, die lang niet alle priesters ooit in hun leven toeviel. Als Zacharias daar staat, op die zeer heilige plaats, ziet hij opeens een engel. Hij schrikt. Maar de engel zegt: Wees niet bang, je gebed is verhoord: je vrouw Elisabeth zal je een zoon baren en je moet hem Johannes noemen. Johannes, die naam betekent: God is genadig. Betekent dit dat God omziet naar zijn volk en dat nu de Messias geboren zal worden? Is dit het kind waarop iedereen wacht? Zal dit kind een keer brengen in de geschiedenis, net zoals in de oude verhalen te lezen staat? De engel zegt dat Zacharias zoon velen uit het volk Israël tot de Heer, hun God, zal brengen. Maar ook zegt de engel: Hij zal als een bode voor God uit gaan met de geest en de kracht van de profeet Elia. zo zal hij het volk gereedmaken voor de Heer.

5 Johannes is niet degene naar wie iedereen uitziet, op wie iedereen hoopt. Hij is niet de Messias zelf, maar degene die voor God uit zal gaan, die de weg recht zal maken, mensen zal voorbereiden op Gods komst. Het is als in oude tijden. Toen het volk Israël in chaos leefde in de tijd van de Rechters. Iedereen hoopte toen op een koning die namens God zou regeren en orde op zaken stellen. Het boek Samuël spreekt over deze tijd. Het begint met een wonderbaarlijke geboorte, uit Hanna, een onvruchtbaar geachte vrouw. Maar het verhaal maakt een onverwachte wending. Het kind dat geboren wordt is niet het verwachte koningskind, het is Samuël, die Gods profeet zal worden en de weg recht zal maken voor de komst van Gods koning. Zo begint het Lucasevangelie niet met de geboorte van de Messias, op wie iedereen wacht, maar met de geboorte van Johannes, een profeet, die de geesten van de mensen rijp zal maken en de weg recht zal maken voor de komst van Gods Messias, Jezus Christus. Zo zal het volk worden voorbereid. Maar zover is het nog niet en Zacharias is totaal onvoorbereid als de engel voor hem staat. Een zoon? Ik? Mijn vrouw? Maar wij zijn al oud! Te oud om nog een kind te krijgen. Dat kan niet waar zijn. Bewijs het maar eens! De engel antwoordt: Ik ben Gabriël, de gabber van God, en ik ben uitgezonden om je dit te vertellen. Deze boodschap mag voor jou onmogelijk lijken, maar bij God is niets onmogelijk. Zwijg nu, wacht af, kijk en zie hoe God jou genadig zal zijn en heel het volk. Zacharias is sprakeloos. Hij zwijgt, maandenlang, terwijl de toekomst langzaam vorm krijgt in Elisabeth s schoot. Ik begrijp Zacharias ongeloof. Dit is bizar nieuws. Zou u het geloven als u zo n boodschap kreeg? Zouden wij het geloven als ons verteld wordt dat alles anders wordt? Dat God gaat inbreken in de geschiedenis? Dat ons leven een keer gaat krijgen? Zouden we niet vreemd opkijken als op Kerstdag overal in de wereld een wapenstilstand wordt afgekondigd. Niet voor een dag of twee, maar voor altijd? Zouden we niet achterdochtig zijn als alle landen opeens voortvarend het klimaatprobleem gaan aanpakken, en alle bedrijven, alle mensen, daaraan met vreugde en zonder bezwaren meewerken?

6 Zouden wij het geloven als iemand ons vertelt dat over een paar jaar deze zaal helemaal gevuld is. Niet alleen met Kerst, maar elke zondag. Dat hier een levendige gemeenschap zal zijn van mensen die in verbondenheid met elkaar over hun geloof spreken. Dat zij hun geloof handen en voeten geven en zo in de levens van velen in deze stad een keer brengen. Ongelooflijk, toch? Dat soort nieuws landt niet in één keer. Dan worden we ongelovig, achterdochtig, wuiven die boodschappen weg als mooie wensdromen. Onze geesten moeten rijp gemaakt worden. Alle bezwaren en ongeloof tot zwijgen gebracht worden. Onze ogen geopend voor de veranderingen die God bewerkstelligt. Dan zullen ook wijzelf veranderen. En onze geloofsgemeenschap, op een manier die wij ons nu niet kunnen voorstellen. Het idee van een totale verandering klinkt spannend, maar kan ook beangstigend zijn en weerstand oproepen. Moet dan alles anders? Is wat wij doen dan niet goed? Jawel, wat wij doen is goed. Net zoals Zacharias en Elisabeth het goed doen. Twee mensen die ferm in de traditie staan. Vrome mensen die zich houden aan Gods woord. Ook hun zoon Johannes zal in deze traditie staan. Toch zal Johannes het anders doen dan zijn ouders. Zijn tijd vraagt daar om. Hij zal de geesten rijp maken voor de komst van God. Daartoe zal hij mensen die zijn afgedreven, terugbrengen in deze traditie, die oud is en toch nieuw. Dan zullen hun ogen kunnen zien wat er gaande is: God schept een nieuwe toekomst. Zo zal het ook zijn met de traditie waarin wij staan. De generatie die na ons komt, zal het anders doen dan wij. Net zoals wij het anders doen dan onze ouders, onze grootouders. De tijden vragen daar om. Dat proces vraagt van de oudere generaties soms om zwijgzaamheid. Alle bezwaren en ongeloof even inslikken. Wacht rustig af, kijk en zie wat er gebeurt: hoe de jongere generaties vorm geven aan het geloof. Geloof dat nieuw is maar ook eeuwenoud, omdat het steeds gebouwd wordt op hetzelfde fundament waarop ook wij ons geloof bouwen, op Jezus Christus. De weg waartoe Johannes zal oproepen is een weg van verandering. Zo worden wij klaar gemaakt om de weg van Christus te gaan. Het is niet altijd gemakkelijk, al die verandering kan je in verwarring brengen, angstig maken. Het kan maken dat je je omkeert, afkeert of verstart.

7 Maar de engel spreekt ons toe: Wees niet bevreesd. Ga maar gerust, want God zal met je meegaan. Kijk, de hemel staat al op een kier, waardoor Gods licht schijnt, voor je voeten uit. Amen