Contactdag Levenslang Leren

Transcriptie

1 Contactdag Levenslang Leren 11 december 2015 Syntra West - Kortrijk

2 Welkomstwoord Carmen Wullaert Voorzitter platform Levenslang Leren

3 Duaal leren

4 Vooraf 23 januari 2015: eerste conceptnota goedgekeurd VR Formele adviezen: VLOR, RvB SYNTRA Vlaanderen, SERV Informele adviezen: sectoren, BNCTOO, Aandachtspunten 3 juli 2015: conceptnota bis goedgekeurd VR

5 Situering van duaal leren? Meer dan een hervorming Leren en Werken! Arbeidsmarktgerichte richtingen beroeps- en technisch secundair (incl. specialisatiejaren + se-n-se). Gefaseerd: op termijn ook andere onderwijsniveaus Op termijn dus ook volwassenenonderwijs en hoger onderwijs! Twee leerwegen blijven mogelijk Nog geen beslissing over landschap Wat met structuur huidig voltijds so, dbso, leertijd?

6 Verantwoordelijkheden Sterk partnerschap Onderwijs-Werk Onderwijs: Verantwoordelijk voor systeem OK Eindverantwoordelijke leertraject jongere Werk: SYNTRA Vlaanderen: regisseur werkcomponent als onderdeel van leertraject Aanbod werkplekken: kwalitatief + kwantitatief Netwerk ondernemingen Stimuleren/ondersteunen lokale, sectorale, regionale dynamiek

7 Intermediair niveau Sectorale partnerschappen: draaischijf duaal leren. Vlaams partnerschap: bij afwezigheid sectoraal partnerschap Lokale samenwerking stimuleren Voor verdere rolafbakening: concretisering nodig

8 Doelgroep Instap: wet deeltijdse leerplicht + arbeidsrijp. Quasi arbeidsrijp: aanloopfase op maat (samen met trajectbegeleider) Naast duaal leren: voltijds secundair onderwijs, maar ook onderwijswelzijnstrajecten,

9 Toeleiding, screening, matching, trajectbegeleiding Gemotiveerd en bereid om duaal te leren; positieve keuze Toeleiding in 3 stappen Keuze jongere/ouder(s); studie- en beroepskeuzebegeleiding Niet bindend advies over arbeidsrijpheid door klassenraad en trajectbegeleider Intakegesprek om match te maken tussen jongere en leerwerkplek Professionele trajectbegeleiding doorheen proces

10 Werkplekken Garantie op werkervaring: Onderwijs- en opleidingsinstellingen ondersteunen Onderwijs en werk samen verantwoordelijk Werk: regisseur SVL; sectoren, werkgevers, worden geresponsabiliseerd; inzet overheidsconsulenten Onderwijs: Macrodoelmatigheid bij programmatie en rationalisatie opleidingen

11 Standaardtrajecten Duaal traject: integratie algemene vorming, BGV, werkervaring Standaardtraject: hoe duaal traject van opleiding eruit ziet. Obv te bereiken competenties. Verdeling werkvloer/schoolbank. Modulair opgebouwd. Individuele leertrajecten: obv intakegesprek vertaling standaardtraject naar individueel leertraject (maatwerk).

12 Kwaliteit Gedeelde verantwoordelijkheid Onderwijs en Werk Externe kwaliteitszorg: kwaliteitskader en kwaliteitstoezicht Altijd samen Major- minor vertegenwoordiging (traject: major onderwijs/ werkplek: major werk) Geen nieuw orgaan Uitwerking in piloot Interne kwaliteitszorg: Onderwijs-/opleidingsinstelling en onderneming: verantwoordelijk voor kwaliteit traject Afspraken maken (bvb: opvolging leerproces, evaluatie lln)

13 Statuut, wetgeving Toewerken naar eengemaakt statuut In voege vanaf 01/09/2016 Wetgeving vereenvoudigen en toegankelijk maken; Vlaamse onderwijsregelgeving samen lezen met federale welzijns- en arbeidswetgeving.

14 Vervolgtraject Start decreet duaal leren: 1 september 2017 Verkennende trajecten: Sleutelproject 1: Werkplek 21 (september 15 februari 17) Sleutelproject 2: Schoolbank op de werkplek (september 15 juni 17) Spoor 3: ESF gefinancierd (november 15 april 17) Spoor 4: zonder financiering (idem spoor 3) Lerend netwerk: lessons learned Start regelgevend traject decreet duaal leren: eind dit schooljaar

15 CONTACTDAG LEVENSLANG LEREN Duaal leren: voor iedereen? Praktijk in het Volwassenenonderwijs 11 december 2015

16 CVO VSPW-KORTRIJK Beroepsgericht opleidingen binnen de zorg- en welzijnssector in het Volwassenenonderwijs Secundair volwassenenonderwijs (leidt tot Certificaat): Begeleider-animator voor bejaarden Begeleider in de Buitenschoolse Kinderopvang/Begeleider in de Kinderopvang Ervaringsdeskundige in de Armoede en Sociale Uitsluiting Jeugd- en gehandicaptenzorg Logistiek Assistent/Verzorgende/Zorgkundige HBO5 (leidt tot diploma van Gegradueerde) Graduaat Orthopedagogie Graduaat Maatschappelijk werk Graduaat Sociaal-Cultureel werk Aanvullende Algemene Vorming (leidt in combinatie tot diploma SO)

17 De cursisten Leeftijd: Beroepsgerichte opleidingen: van 16 tot Aanvullende Algemene Vorming: 18 tot Sociaal-economisch statuut: (Deeltijds) werkloos (Deeltijds) werkend Student met kinderbijslag Zelfstandige Variatie in hoogst behaalde diploma Verschillende nationaliteiten

18 Werkplekleren in het Secundair Volwassenenonderwijs Werkplekleren wordt gedefinieerd als: leeractiviteiten die gericht zijn op het verwerven van algemene en/of beroepsgerichte competenties, waarbij de arbeidssituatie de leeromgeving is Observatieactiviteiten Cursistenstage

19 Zorgkundige Stage in de opleidingen SVWO Opleiding Begeleider-animator voor bejaarden Begeleider in de Buitenschoolse Kinderopvang Aantal lestijden opleiding Aantal lestijden stage in opleidingspr ofiel Aantal gevraagde praktijkuren door opleiding Begeleider in de Kinderopvang Ervaringsdeskundige in de Armoede en Sociale Uitsluiting Jeugd- en gehandicaptenzorg Logistiek Assistent Verzorgende

20 Een voortdurende wisselwerking tussen theorie en praktijk 1 dag in de week les Theoretische modules Input theoretische kaders Aanleren en trainen van vaardigheden Voortdurende toetsing aan praktijk Ervaringen uit de stage Opdrachten uit te voeren/vaardigheden in te oefenen op de werkvloer o Stage en/of gezamenlijk onder begeleiding van leraar Gastsprekers/Studiebezoeken Modules methodische begeleiding intervisie Uitgangspunt: praktijkervaring Reflectie staat centraal

21 Stage gespreid over het semester Cursisten zoeken zelf een praktijkplaats Vooropgestelde competenties kunnen realiseren Voldoen aan voorwaarden vooropgesteld door de opleiding Afhankelijk van de opleiding: al dan niet zelfde plaats Al dan niet betaald Opdrachten gedurende de stageperiode Afhankelijk van opleiding/plaats binnen opleiding: Schriftelijke taak: Verkenning werkveld Portfolio/groeiboek Uitwerken van een project Mentor op werkvloer/praktijkleraar vanuit opleiding

22 Ontwikkelde instrumenten praktijkbegeleiding Infobrochure voor de praktijkplaats Concrete verwachtingen vanuit de opleiding Takenlijst Evaluatiefiche (competentielijsten met beheersniveau s) Info administratieve zaken Bundel voor de cursist Portfolio/groeiboek Omschrijving specifiek opdracht Evaluatiefiche

23 Administratieve aspecten Verzekering Regelgeving op het werk voor stagiairs Risico-analyse en werkpostfiche Gezondheidstoezicht en/of inentingen Overeenkomst Beroepspraktijk Attest praktijksituatie Attest gepresteerde uren Registratieformulier procesbegeleiding

24 Besluit Uitgebouwde expertise Intensief proces Individuele begeleiding en opvolging Administratieve opvolging Belang van verschillende statuten Educatief verlof: knelpunt

25 ESF-project naar een hervorming van het stelsel Leren en Werken 25

26 Project 5053 ESF-project naar een hervorming van het stelsel Leren en Werken Uitgangspunt: problemen in huidige stelsel van L&W + hervorming dringt zich op Doel: buitenlandse stelsels bestuderen om er inspiratie uit te halen voor Vlaanderen zonder te kopiëren Disseminatiefase 26

27 AANBEVELINGEN Algemene karakteristieken en structuur Kwaliteit Invalshoek van de bedrijven Invalshoek van de leerlingen

28 Duitsland Oostenrijk Nederland Denemarken 28

29 KARAKTERISTIEKEN Financiering Imago stelsel Afstemming (regionaal) onderwijsaanbod Doelmatigheid Monitoring 31

30 KWALITEIT Afstemming werk en leercomponent Procedure kwalificatiedossiers Matching lerende/werkplek Evaluatie Kwaliteit van traject en controle op bereiken competenties Aan te leren competenties

31 INVALSHOEK VAN DE BEDRIJVEN Motiveren tot structureel engagement Financiële prikkels Vacatures kenbaar maken Flexibele trajecten In de tijd Erkenningsprocedure

32 INVALSHOEK VAN DE LEERLINGEN Screening en intake sollicitatieprocedure Inspraak werkgever Begeleiding van de jongere Afstemming Niet arbeidsrijpe leerlingen Mentoren Toeleiding studiebegeleiding Accurate informatie

33 VRAGEN 46

34 Leren en Werken voor jongeren Visie en suggesties vanuit 12 sectorfondsen RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen Contactdag Levenslang Leren Duaal leren voor iedereen? 11 december 2015

35 Onderzoek Stichting Innovatie & Arbeid, onderzoekscel SERV onderzoek naar Leren en Werken voor jongeren in beroepsonderwijs en beroepsopleiding (sept april 2015) aanleiding: 6 de staatshervorming en overheveling van bevoegdheden rond Industrieel Leerlingen-wezen en start- en stagebonussen voor jongeren naar Vlaamse niveau op vraag van en begeleid door Vlaamse sociale partners in SERV Commissies Arbeidsmarkt en Onderwijs

36 Belangrijkste conclusies mbt visie en suggesties vanuit 12 sectorfondsen Leren en Werken is een pedagogisch onderwijstraject voor jongeren, een volwaardig leertraject naast andere leertrajecten, en houdt een positieve keuze in voor de jongere én de betrokken onderneming en een actieve inbreng vanuit de betrokken sector.

37 Doel van het onderzoek visie en suggesties van sociale partners en verantwoordelijken van 12 sectorfondsen in kaart brengen geen officiële standpunten! bemerkingen van respondenten stemmen niet altijd overeen bevraging 12 sectoren (16/10/ /2/2015) autosector bediendensectoren bouw elektrotechnische sector groene sectoren horecasector houtsector kapperssector sector metaalarbeiders scheikundige nijverheid social profit sector voedingssector

38 Leren en Werken: 2 systemen voor alle jongeren tussen 16 en 25 jaar en vanaf 15 jaar (2 de jaar in 1ste graad afgerond) systeem 1: het deeltijds beroepssecundair onderwijs 2 dagen in centrum voor deeltijds onderwijs en 3 dagen in bedrijf meerdere contracten mogelijk; vaak ILW-contract bij arbeidsdeelname niet-arbeidsrijpe jongeren: persoonlijk ontwikkelingstraject, voortraject of brugproject systeem 2: de deeltijds beroepsopleiding via de Leertijd 1 dag in Syntra-lescentrum en 4 dagen in bedrijf leerovereenkomst

39 Werking sectorfondsen mbt systemen absoluut interesse voor Leren en Werken voor jongeren ondersteunen ongeveer alle systemen, vaak focus op 1 systeem belang stages in voltijds onderwijs! (social profit, kappers, )

40 Aansturing, begeleiding en opvolging van systemen aansturing DBSO met ILW-contract: federaal paritair leercomité voor ILW binnen paritair comité binnen verschillende sectoren autosector en elektrotechnische sector: samenwerkingsakkoord met Syntra Vlaanderen en sectorale Leertijd-werkgroep social profit: loket deeltijds werken / deeltijds werken van sectorfonds begeleiding en ondersteuning: leerlingen, leerkrachten, scholen, trajectbegeleiders, bedrijven en begeleiders in bedrijven opvolging leerlingenuitstroom moeilijk (personeel en middelen beperkt) verhoogde inzet oiv sectorconvenants en sectorconsulenten

41 Opvattingen over systemen het deeltijds beroepssecundair onderwijs aanvankelijk opleiding voor werknemersfunctie bij ILW opvolging door paritair leercomité, duidelijk leerprogramma en erkenning van bedrijven de Leertijd aanvankelijk opleiding tot zelfstandige ondernemer jongere beschikt over leerwerkplek voor opleiding start opvolging door sociale partners in RvB van Syntra Vlaanderen en overkoepelende commissie Leertijd onderscheid niet meer zo strikt eindtermen beide systemen gelijkgeschakeld DBSO: met opleiding bedrijfsbeheer als zelfstandige ondernemer werken Syntra-lescentra: ook opleidingen voor functie als werknemer leerlingen kunnen van ene naar andere systeem overstappen

42 Suggesties respondenten mbt vernieuwd stelsel Een vernieuwd stelsel Leren en Werken is een pedagogisch onderwijstraject voor jongeren, een volwaardig leertraject naast andere leertrajecten, en houdt een positieve keuze in voor de jongere én de betrokken onderneming en een actieve inbreng vanuit de betrokken sector. duidelijk kader en draagvlak, met overheid als initiatiefnemer omkadering hervorming van secundair onderwijs en opwaardering TSO en BSO stelsel voor alle jongeren in TSO, BSO en BuSo op termijn ook ASO ( + hoger en volwassenenonderwijs, werkzoekenden, deel van levenslang leren)

43 Suggesties respondenten inhoudelijke invulling door onderwijs ism sectoren en intermediairen algemene vorming, attitudevorming, beroepsvorming en gradueel toenemende praktijkervaring op maat van jongeren (ook zwakkere jongeren) en op maat van bedrijf en sector klimmend traject met succeservaringen en deelkwalificaties, met onderwijs- en beroepskwalificaties gebaseerd op de beroepskwalificatiedossiers vroege kennismaking met bedrijfsleven in schoolloopbaan betere oriëntering, screening, matching en opvolging van leerlingen ism sector en intermediairen (bv. VDAB bij screening en opvolging van leerlingen)

44 Suggesties respondenten vormgeving eenvoudig stelsel met gelijke voorwaarden voor jongeren en bedrijven 1 gëïntegreerd systeem / systemen voor meerdere doelgroepen / bestaande systemen (groene sectoren, social profit)? 1 contract (cfr. ILW leerprogramma en opvolging sectorale sociale partners) studentenstatuut en gradueel toenemende vergoeding actoren inbreng onderwijs en andere onderwijsverstrekkers, sectoren en intermediairen regie ILW: federaal of regionaal PLC, sectorfonds, SERVsectorcommissies, globale regie: neutraal in handen van onderwijs-sectoren, onderwijs-werk, onderwijs Syntra Vlaanderen, structurele samenwerking en structureel overleg tussen actoren afstemming tussen gewesten en gemeenschappen

45 Informatie Leen Baisier (2015). Competentieversterking van jongeren op een arbeidsmarktgerichte leerweg. Suggesties en bemerkingen inzake Leren en Werken voor jongeren op basis van gesprekken in 12 sectoren. StIA, Brussel. algemene bevindingen en oplijsting van verwachtingen van respondenten uit sectoren tav een vernieuwd stelsel informatie over het stelsel zoals gebruikt in iedere sector en verwachtingen van respondenten Artikel in Over.werk, 2/2015. inschrijven op Nieuwsbrief Stichting Innovatie & Arbeid: Contact: 02/

46 Panelgesprek Carl Lamote, Departement Onderwijs en Vorming Alinka De Baene, VDAB Nele De Mol, Syntra Vlaanderen Ann Vanassche, Voka Eddy Demeersseman, Katholiek Onderwijs Vlaanderen

47 Netwerkreceptie Dank voor uw aanwezigheid!