urologie TURB Trans Urethrale Resectie Blaas

Transcriptie

1 urologie TURB Trans Urethrale Resectie Blaas

2 BLAASPOLIEPEN Blaaspoliepen of -gezwellen zijn uitstulpingen van de inwendige binnenlaag van de urineblaas ontstaan tengevolge van een defect in de celdeling van deze binnenlaag. De voornaamste risicofactoren voor het ontwikkelen van blaaspoliepen zijn roken en beroepsgebonden blootstelling aan chemische producten. Meestal blijven blaaspoliepen beperkt tot de oppervlakkige laag van de urineblaas en zijn op dat moment goedaardig. Wanneer de poliepen echter dieper in de spierlaag of doorheen de blaaswand groeien, spreken we van kwaadaardige of maligne poliepen. Dit onderscheid tussen goed- of kwaadaardige poliepen kan enkel microscopisch bepaald worden na het verwijderen van de poliepen. Poliepen kunnen zich op verschillende plaatsen opnieuw vormen vermits de hele blaaswand vaak ziek is. Een nauwgezette opvolging is dan ook precair. BEHANDELING Blaaspoliepen worden mits een heelkundige ingreep Trans Urethrale Resectie van de Blaas (TURB) verwijderd. Transurethraal betekent dat de operatie via de plasbuis (urethra) wordt uitgevoerd, dus via de natuurlijke weg. Resectie wil zeggen dat het gezwel uit de blaas wordt weggenomen met behulp van een resectoscoop. De uroloog brengt een flexibel buisje via de plasbuis in de urineblaas om de blaas door een scoop te onderzoeken. Daarna brengt hij een instrument in met een stalen lusje dat onder stroom wordt gezet om de poliepen laag voor laag af te schrapen. Tijdens de ingreep wordt de blaas gespoeld om het losgemaakte weefsel af te voeren dat achteraf microscopisch wordt onderzocht. Nadien wordt een spoelkatheter (sonde) ingebracht ter reiniging van urine, bloed en bloedstolseltjes. Indien nodig gebruikt de uroloog Hexvix, een diagnostisch product dat afwijkend blaasweefsel, vaak onzichtbaar voor het blote oog, zichtbaar maakt onder blauw licht bij de kijkoperatie. p 2

3 BELANGRIJK VóóR ZIEKENHUISOPNAME Medicatiegebruik Het is belangrijk tijdens de voorbereidende consultatie te melden indien u behandeld wordt met bloedverdunnende medicatie. Voorbeelden kunnen zijn: Abciximab, Aggrenox, Apixaban, Asaflow, aspirine, Clopidrogel, Epoprostenol, Eptifibatide, Heparine, Marcoumar, Persantine, Plavix, Pradaxa, Prasugrel, Proteïne C, Rivaroxaban, Sintrom, Ticagrelor, Ticlopidine, Tirofiban, Warfarine, Omdat de medicatie de bloedstolling beïnvloedt, bestaat het risico op bloedingen tijdens en na de operatie. De arts bespreekt met u de mogelijkheden om dit medicatiegebruik gedurende een periode voorafgaande aan de operatie tijdelijk te stoppen. De medicatie Glucophage, Methformine of Methformax wordt best vanaf 24u tot 48u voor de ingreep gestopt. Met mao-inhibitoren zoals Aurorix en Nardelzine moet u vanaf twee tot drie weken voor de ingreep tijdelijk stoppen. Lees steeds de medicatiebijsluiter en raadpleeg uw huisarts of specialist-arts om eventuele vervangmiddelen voor te schrijven. Medicatie voor hart- en vaatproblemen, hoge bloeddruk, longaandoeningen (puffs), schildklierproblemen en epilepsie, neemt u zo lang mogelijk. Ook op de ochtend van de ingreep met wat water. Allergieën Deel mogelijke allergieën mee zodat preventieve maatregelen kunnen genomen worden: latexallergie, contrastallergie, allergie voor bepaalde medicijnen of producten, voedingsstoffen,... Preoperatieve onderzoeken Indien u reeds gezondheidsproblemen heeft of ouder bent dan 50 jaar zijn preoperatieve onderzoeken zeer belangrijk. Deze onderzoeken ter voorbereiding van de behandeling omvatten doorgaans een bloedonderzoek en een elektrocardiogram. U kan de preopera- p 3

4 tieve onderzoeken door uw huisarts of via de Preoperatieve Consultaties in het AZ Jan Portaels laten uitvoeren. Wanneer de onderzoeken via uw huisarts verlopen, stuurt u de resultaten tijdig naar het AZ Jan Portaels in de daarvoor voorziene omslag die u terugvindt in de preoperatieve map. Indien u de Preoperatieve Consultaties verkiest, maakt u tijdig een afspraak. ZIEKENHUISVERBLIJF Meestal wordt u op de dag van de ingreep opgenomen. Voeding voor de ingreep U mag een lichte maaltijd tot zes uren voor het tijdstip van opname verbruiken: twee beschuiten/boterhammen met confituur of ander zoet beleg. Geen kaas, vlees, yoghurt noch eieren. Tot twee uren voor het tijdstip van opname raden wij aan gesuikerde dranken te drinken: frisdrank, koffie of thee met suiker, echter zonder melk, vruchtensappen zonder pulp, maximum twee glazen per uur. Opname U schrijft zich eerst in bij de dienst Inschrijvingen. Na de administratieve formaliteiten zal de baliemedewerker u naar de verpleegafdeling verwijzen. Een zorgmedewerker op de verpleegafdeling zal u een kamer toewijzen en u wegwijs maken. Het toekennen van eenpersoonskamers hangt samen met de beschikbaarheid en wordt vanuit de opnamedienst geregeld. Tenzij omwille van medische redenen wordt een ereloonsupplement van 150% aangerekend voor een eenpersoonskamer. Wat brengt u mee Uw thuismedicatie De ingevulde preoperatieve vragenlijst indien u deze ontvangen heeft van de arts. Zo niet krijgt u deze op de verpleegafdeling. Resultaten van de preoperatieve onderzoeken, alle radiologische onderzoeken p 4

5 Attesten van de werkgever, verzekering, om te laten invullen. Toiletgerief, slaapkledij SIS- en identiteitskaart, bloedgroepkaart Wij stellen alles in het werk om diefstallen te voorkomen, maar een ziekenhuis is en blijft een publieke plaats. Breng daarom geen waardevolle voorwerpen zoals juwelen en geld mee naar het ziekenhuis. OPERATIEVERLOOP Preoperatieve voorbereidingen voor de ingreep Indien de preoperatieve onderzoeken niet uitgevoerd werden door uw huisarts of de resultaten ervan ons niet tijdig werden bezorgd, zullen deze nog moeten gebeuren voor de ingreep kan plaatsvinden. Aan de hand van een vragenlijst zal een van de zorgmedewerkers enkele algemene vragen stellen. Indien nodig vragen wij de vragenlijst voor de dienst Anesthesie te vervolledigen en te ondertekenen. Daarna bereidt het zorgteam u voor op de ingreep, meet de nodige parameters zoals bloeddruk, pols, lichaamstemperatuur,... U trekt het operatiehemdje aan. Eventuele sierraden, bril, contactlenzen, gebitsprothese, piercings, valse nagels, gehoorapparaten moeten verwijderd worden. Indien u helemaal niets hoort of begrijpt zonder hoorapparaat houdt u dit best in tot in de operatiezaal. Wanneer het diagnostisch product Hexvix gebruikt wordt om kleinere letsels op te sporen, wordt vooraf een blaassonde geplaatst. De afdelingsverpleegkundige spuit het product Hexvix in dat zich gedurende een uur in uw urineblaas ophoudt, daarna wordt het product verwijderd. De kleuring ervan blijft gedurende zes uren nog actief. De verpleegafdeling wordt telefonisch verwittigd wanneer u in de operatiezaal wordt verwacht. Na gewaterd te hebben, wordt u met uw bed naar de behandelkamer gebracht. Daar krijgt u nog een antibioticum om mogelijke infectieontwikkeling te verhinderen. p 5

6 De ingreep De operatie gebeurt doorgaans onder algemene verdoving of narcose. Bij een algemene verdoving wordt een verdovingsmiddel toegediend via een infuus. Eens u volledig verdoofd bent, plaatst de anesthesist een slangetje in uw keel waarlangs uw ademhaling gedurende de ingreep overgenomen wordt door apparatuur. De hartwerking wordt gedurende de operatie nauwkeurig gemonitord. Van zodra de verdoving optimaal werkt, start de chirurg de ingreep. Na afloop wordt een blaassonde geplaatst en een blaasspoeling gestart om bloedstolsels in de urineblaas te vermijden. Postoperatief na de operatie Na de operatie wordt u in de ontwaakzaal van het Operatiekwartier opgevolgd. Van zodra u volledig bij bewustzijn bent en geen pijn meer heeft, wordt u na advies van de anesthesist teruggebracht. Naaste familie kan steeds bij het zorgteam informeren wanneer u terug op de verpleegafdeling verwacht wordt. In bepaalde situaties wordt een nabehandeling met een blaasinstillatie of -spoeling gestart, waarbij een blaaspoliepwerend product ingespoten wordt dat ongeveer een uur in de blaas actief blijft. De spoeling heeft een gunstig effect op het voorkomen van nieuwe poliepen. Terug op de verpleegafdeling Eens u terug bent op de verpleegafdeling is het belangrijk in bed te blijven liggen gedurende de eerste 24u na de ingreep. Het zorgteam komt regelmatig langs om infuus, blaassonde, blaasspoeling, pijn en bloeddruk te controleren. U mag steeds de spoeling proactief mee opvolgen en het zorgteam verwittigen wanneer de spoelzak leeg is. Via het infuus krijgt u voldoende vocht en pijnstilling toegediend. Pijncontrole is een van de prioriteiten na een ingreep. Het is onnodig pijn te lijden. Meldt dan ook pijn aan het zorgteam. Na doktersadvies kan de pijnmedicatie aangepast worden. p 6

7 Eens goed wakker krijgt u water te drinken, wanneer dit vlot verloopt wordt overgeschakeld op aangepaste voeding. Gedurende uw ziekenhuisverblijf komt dagelijks een van de urologen langs. Dit is niet noodzakelijk de behandelend arts, uw vorderingen worden dagelijks in het urologenteam besproken zodat uw uroloog steeds op de hoogte blijft van verdere ontwikkelingen. UW HERSTEL De eerste dag na de ingreep mag u uit bed komen, wordt het infuus verwijderd en in functie van de kleur van het spoelvocht wordt de blaasspoeling al dan niet stopgezet. Om bloedstolsels te vermijden is het nodig veel water te drinken. Wanneer dit goed verloopt wordt meestal dezelfde dag nog de sonde verwijderd. Indien de urine echter te rood kleurt moet de sonde blijven zitten en wordt eventueel een bijkomende blaasspoeling gestart. Bij grotere poliepen met diepe verwijdering is het opportuun de sonde langer te laten zitten. Van zodra de sonde verwijderd wordt, zal u in een opvangfles moeten plassen om uw urine en het urinevolume te blijven opvolgen. UW ZIEKENHUISONTSLAG Vooraleer de arts overgaat tot de beslissing u uit het ziekenhuis te ontslaan, is het belangrijk dat plassen geen problemen geeft en dat er zich geen verdere verwikkelingen voordoen. De arts zal de nodige attesten invullen, medicatie voorschrijven en een brief gericht aan uw huisarts meegeven. Van zodra de administratie volledig in orde is en de arts u medisch ontslagklaar heeft verklaard, mag het ziekenhuis verlaten worden. Verwittig nog even het zorgteam van de verpleegafdeling voordat u daadwerkelijk de verpleegafdeling verlaat. p 7

8 MOGELIJKE COMPLICATIES Elke ingreep omvat risico s, zelfs op overlijden van de patiënt. Niet alleen tengevolge van de aandoening waarvoor hij behandeld wordt, maar ook als gevolg van individuele variaties die niet te voorspellen zijn. Bepaalde complicaties zijn zeldzaam van aard en ongeneeslijk. Tijdens de ingreep Tijdens de operatie kan de chirurg geconfronteerd worden met onvoorziene wendingen die hem nopen tot acties afwijkend van de oorspronkelijke planning of zelfs het onderbreken van de procedure. Sommige complicaties zijn gerelateerd aan de algemene conditie van de patiënt en de gebruikte verdoving. De anesthesist zal mogelijke verwikkelingen meer toelichten tijdens de preoperatieve consultatie. Tijdens de ingreep kunnen bloedingen ontstaan waardoor een bloedtransfusie noodzakelijk is. Hoewel transfusiebloed uitgebreid getest wordt, bestaat een uiterst beperkt risico op overdracht van tot op heden bekende (HIV, hepatitis, ) of onbekende ziekten. Het risico op bloedbesmetting kan uitgesloten worden indien de patiënt zijn bloed laat afnemen voor de ingreep. Zo krijgt hij bij een eventuele bloedtransfusie eigen bloed toegediend. Dit alternatief is echter gecontra-indiceerd bij een ingreep in geval van kanker. Omliggende organen van de urineblaas kunnen beschadigd raken tijdens de operatie, waardoor onmiddellijk chirurgisch herstel vereist is en het openen van de buikwand noodzakelijk. In geval van perforatie van de blaaswand kunnen tumorcellen zich verspreiden in de buikholte of bekken. Risico op ontwikkeling van uitzaaiingen is zeer klein. Tijdens het ziekenhuisverblijf Branderigheid en urinedrang gedurende een aantal dagen na het wegnemen van de blaaskatheter, is een frequent voorkomende verwikkeling. Een postoperatieve urineweginfectie komt occasioneel voor (1-10%) en vereist een antibioticabehandeling. p 8

9 Een testikelinfectie komt zeer zelden (minder dan 1%) voor, maar leidt uitzonderlijk tot onomkeerbare onvruchtbaarheid. Bespreek daarom vooraf een mogelijke kinderwens. Een ernstige infectie komt zeer zelden voor (minder dan 1%). Mogelijke bloedingen die een transfusie noodzakelijk maken, zijn vrij zeldzaam (5%). Bij elke ingreep kunnen zich bloedproppen vormen in de aders (veneuze trombose) met een sluiting van de longvaten als gevolg (embolie). Als voorzorgsmaatregel kunnen anticoagulantia worden toegediend, wat echter het risico op bloedingen verhoogt. Allergische reacties door medicatie, anesthetica, ontsmettingsmiddelen, latex, kunnen tijdelijk zwellingen, jeuk, niezen, huiduitslag, duizeligheid of braken veroorzaken. Ernstige complicaties van vitale functies zoals het hart, ademhaling, nieren, bloedsomloop, of blijvende schade hieraan zijn uitzonderlijk van aard. Na het ziekenhuisverblijf Het risico op een vernauwing van de plasbuis in een later stadium komt zeer zelden voor (minder dan 1%). In uitzonderlijke gevallen leidt dit tot een kromming van de penis bij erecties, wat de intromissie kan bemoeilijken of zelfs onmogelijk maakt. Een ingreep of een penisprothese kan eventueel een oplossing bieden. Tijdelijke of permanente urine-incontinentie, ongecontroleerd urineverlies, is een mogelijke verwikkeling in geval van tumorletsels ter hoogte van de sluitspieren of bij beschadiging van de sluitspieren tijdens de ingreep. In uitzonderlijke gevallen moet een kunstmatige sluitspier chirurgisch worden aangebracht. De kwaliteit van de erectie en het libido worden meestal niet beïnvloed door de ingreep. Er bestaat een risico op retrograde ejaculatie als het te verwijderen letsel zich op de blaashals (uitgang blaas) bevindt, gekenmerkt door het uitblijven van een sperma uitstoot tijdens een orgasme. Dit beïnvloedt het gevoel van genot niet. p 9

10 EENS THUIS Eens terug thuis herneemt u rustig uw dagelijks ritme met de nodige aandacht voor de volgende adviezen. Adviezen Om bloedingen en irritatieve plasklachten te voorkomen of verminderen, is het belangrijk voldoende water te drinken na de operatie. Een voertuig besturen is niet aan te raden tijdens de eerste week na de ingreep. Ook geen fietsrijden gedurende drie weken. Seksueel contact of zaadlozing wordt best gedurende drie weken vermeden. Gedurende drie weken mag u geen alcohol consumeren. Licht huishoudelijk werk kan wel, maar respecteer uw pijngrens. Zwaar huishoudelijk werk en zware lasten dragen is verboden tot uw arts hiervoor toestemming geeft. Blootstelling aan grote hitte (zonnebaden, sauna, ) wordt best vermeden gedurende drie weken. Bij pijn kan u een pijnstiller zoals Dafalgan vier maal per dag 1g innemen. Is dit niet voldoende als pijnbestrijding mag u eventueel Brufen of Voltaren toevoegen aan de behandeling. Werkhervatting wordt besproken wanneer u op consultatiegesprek komt met de behandelend uroloog. Wanneer een arts contacteren Bij plotseling hevige of aanhoudende pijn, hevig bloedverlies (donkerrode kleur) en plassen van grote bloedstolsels. Indien u plotseling niet meer kunt plassen. Bij koorts hoger dan 38,5 C. Controle Na een tiental dagen verwacht de uroloog u terug voor een consultatie in verband met het onderzoeksresultaat van de verwijderde poliepen. Indien nodig wordt een aanvullend blaasinstillatieschema ter preventie van nieuwe poliepontwikkeling besproken. Indien op het moment van uw ziekenhuisontslag hiervoor geen af- p 10

11 spraak werd vastgelegd, contacteert u zo snel mogelijk na uw ontslag de dienst Consultaties. TOT SLOT Deze informatie betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast de gesprekken met de uroloog. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding geven tot wijzigingen. Dit zal altijd door de uroloog kenbaar worden gemaakt. Mocht u na nog vragen hebben, stel ze dan gerust aan de arts of het zorgteam. De dienst Urologie en zijn medewerkers wenst u een spoedig herstel. Verpleegafdeling Heelkunde 1 T Dienst Consultaties T Preoperatieve consultaties T Consultatie privé T Grote markt 21, 1800 Vilvoorde Nieuwelaan 63, 1860 Meise Consultatie MCH T Hardlaan 69, 1970 Wezenbeek-Oppem p 11

12 Algemeen Ziekenhuis Jan Portaels vzw Gendarmeriestraat 65 B-1800 Vilvoorde T F info@azjanportaels.be

13 Informatie en toestemmingsformulier Ondergetekende, geboren op verklaart dat tijdens de consultatie van met dokter is overeengekomen dat een ziekenhuisopname noodzakelijk is van tot om op een transurethrale resectie te ondergaan. De arts heeft mij precieze inlichtingen gegeven over mijn gezondheidstoestand. Hij heeft mij in eenvoudige en verstaanbare termen de mogelijke evolutie van mijn gezondheidstoestand omschreven, indien niet tot de geplande ingreep wordt overgegaan. Hij heeft mij ingelicht over eventuele alternatieve behandelingen, elk met hun voor- en nadelen. De arts heeft mij duidelijk de aard, doel en spoedeisend karakter van de ingreep beschreven die zal worden uitgevoerd, met de ermee gepaard gaande ongemakken, risico s en nevenwerkingen op korte en lange termijn. Ook de duur van de ingreep/behandeling werd mij uitgelegd. Ik heb een informatiebrochure ontvangen over de geplande ingreep/ behandeling. In het bijzonder heeft de behandelend arts mij gewezen op volgende zaken: doel van de ingreep: ablatie of excisie van een letsel waarvan vermoed wordt dat het een blaastumor is; ernstige of frequente risico s: tijdelijk inbrengen van een blaaskatheter, urineweginfectie, branderig gevoel en aandrang tot urineren gedurende enkele dagen; occasioneel voorkomende risico s: bloedverlies dat een transfusie of bijkomende operatie noodzakelijk maakt, zeldzaam voorkomende risico s: tijdelijke of permanente urine-incontinentie die de plaatsing van een prothese of een andere ingreep noodzakelijk maken, vernauwing van de plasbuis, testikelinfectie, retrograde ejaculatie (indien letsel aan blaas), problemen met betrekking tot de anesthesie of cardiovasculaire problemen die opname op de Intensive Careafdeling vereisen (zoals longontsteking, longembolie, beroerte, diepe veneuze trombose, myocardinfarct), allergieën, overlijden. Specifiek in mijn situatie:

14 Ik begrijp dat de klinische geneeskunde geen exacte wetenschap is en dat de lijst van mogelijke complicaties niet compleet kan zijn. Ik begrijp dat er geen akkoord kan gesloten worden over het uiteindelijke resultaat van de procedure/ingreep. De arts heeft mij ingelicht dat het medisch team zich genoodzaakt kan zien om de interventie uit te breiden tot andere behandelingen die niet kunnen worden gepland, maar die medisch noodzakelijk zijn voor het behoud of het verbeteren van mijn gezondheid. Hierbij geef ik dus toestemming aan de arts om tijdens de geplande ingreep alle noodzakelijke aanvullende chirurgische handelingen te verrichten. Ik begrijp dat er geen garantie kan worden gegeven over de vraag of een bepaalde arts de ingreep zou uitvoeren, maar kan zeker zijn dat hij of zij de nodige expertise heeft. Ik verklaar op de hoogte te zijn van de kosten van de geplande ingreep, zowel de kosten die te mijnen laste vallen, als de kosten die ten laste vallen van de hospitalisatieverzekering. De arts heeft me de gelegenheid gegeven vragen te stellen, waarop hij een duidelijk en nauwkeurig antwoord heeft gegeven dat volledig verstaanbaar was. Hierbij geef ik mijn toestemming om de hierboven beschreven ingreep op de hierboven beschreven voorwaarden uit te voeren. Ik geef mijn toestemming om, indien nodig, een bloedtransfusie uit te voeren tijdens of na de operatie/behandeling. Ik stem ermee in dat er voor, tijdens en na de hierboven beschreven ingreep/behandeling, opnames of foto s worden gemaakt die later zouden kunnen worden gebruikt in het kader van een medische opleiding of een wetenschappelijke publicatie. Ik verklaar de arts correct en volledig te hebben ingelicht over mijn huidige gezondheidstoestand en zijn vragen eerlijk te hebben beantwoord. Opgesteld te op Naam patiënt: Handtekening patiënt

15 Naam arts die de informatie heeft gegeven: Handtekening arts die de informatie heeft gegeven: Voor meer informatie kan u steeds terecht op de dienst Urologie Vilvoorde. Secretariaat T , secretariaat@urovil.be. Dit informed consent document werd opgesteld onder de auspiciën van de werkgroep Quality of Care van de vzw Belgische Vereniging voor Urologie (BVU), vzw Société Belge D Urologie (SBU), de Belgische Beroepsvereniging voor Urologie (BBVU/APUB), het Verbond der Belgische Beroepsverenigingen van Geneesheren-Specialisten (VBS-GBS) en de vzw Belgian Association of Urology (BAU) voor de klinische inhoud en het advocatenkantoor Dewallens & Partners bvba voor de juridische inhoud. Deze rechtspersonen, hun vertegenwoordigers of aangestelden aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor de eventuele schade die, op welke manier dan ook, zou kunnen ontstaan door het gebruik, de onvolledigheid of de onjuistheid van de informatie in voorliggende documenten. Op eenvoudig verzoek kunt u steeds een kopie van dit document verkrijgen.

16 Algemeen Ziekenhuis Jan Portaels vzw Gendarmeriestraat 65 B-1800 Vilvoorde T F info@azjanportaels.be