Bron: Installatie Journaal mei 2015, onderdeel van Cobouw

Transcriptie

1

2

3

4

5 Bron: Installatie Journaal mei 2015, onderdeel van Cobouw Pagina 1 van 2

6 Bron: Installatie Journaal mei 2015, onderdeel van Cobouw Pagina 2 van 2

7 :23 Augustus Stekerend installeren (5) Commentaar op NIEUWSBRIEF NEN 3140 van juli 2014 Stekerend installeren een tijdbom? (2) Tijdbom ontmanteld Inleiding Jay Smeekes, die namens UNETO-VNI lid is van de normcommissie NEC 623 (normcommissie NEN 3140), heeft in NIEUWSBRIEF NEN 3140 van september 2012 en juni 2013 in een tweetal artikelen, zijn zienswijze gegeven over het gebruik van stekerverbindingen bij installaties met buigzame leidingen voor vaste aanleg. In NIEUWSBRIEF NEN 3140 van mei en juli 2014 vervolgt hij zijn verhaal met twee nieuwe artikelen over dit onderwerp. heeft over een aantal beweringen die Smeekes in deze artikelen poneert, zijn bedenkingen. In navolging op het commentaar op het artikel "Stekerend installeren een tijdbom? (1)", gegeven in Nieuws1010 van juni 2014, onderstaand het commentaar van op het artikel "Stekerend installeren een tijdbom? (2)". Hoor en wederhoor van opleiders en adviseurs In het artikel "Stekerend installeren een tijdbom? (2)" legt Smeekes uit hoe hij te werk is gegaan en wie en wat door hem is geraadpleegd om tot zijn conclusies en aanbevelingen te komen. Het gaat hierbij over conclusies en aanbevelingen voor het gebruik van stekers van verschillende fabricaten door elkaar, voor het maken van verbindingen in buigzame leidingen. De zienswijze hierover van fabrikanten, opleiders, adviseurs en de onderzoeksinstelling DEKRA zijn door hem bekritiseerd. De meeste van de in deel 1 van "Stekerend installeren een tijdbom?" genoemde en bekritiseerde partijen zijn gevraagd om hierop hun reactie te geven. Dit geldt niet voor de opleiders en adviseurs, waaronder ook, die volgens Smeekes foutieve berichten over het betreffende onderwerp op internet zouden hebben geplaatst. Wet en regelgeving Voor wat betreft de juiste toepassing van het Bouwbesluit, NEN 1010, NPR 5310 en NEN-EN-IEC 61535, is tot de conclusie gekomen dat de beweringen van Smeekes hierover voor het merendeel onjuist zijn. heeft over dit onderwerp in Nieuws1010 van juni 2014 uitgebreid verslag gedaan. Hij betreurt het dat Smeekes, in aflevering 2 van "Stekerend installeren een tijdbom?", zijn beweringen niet nader toelicht of rectificeert. Commentaar van Lumi Parts Lumi Parts geeft aan ernstig te twijfelen aan de objectiviteit en de neutraliteit van de auteur. Hierbij moet men zich wel afvragen of Smeekes daadwerkelijk de auteur van de twee artikelen "Stekerend installeren een tijdbom?" is of dat hij alleen zijn naam laat gebruiken. Het verhaal doet namelijk de ronde dat niet hij maar Peter Coppes van C+B advies en expertise uit Helmond de auteur is. gaat er vooralsnog vanuit dat het Smeekes is. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 1 van 3

8 Norm-infoblad Wieland/Isolectra In het betreffende artikel wordt door Smeekes ook het norm-infoblad van Wieland/Isolectra aangehaald. Hierin staat onder andere het volgende: "Gebruikt men verschillende merken installatieconnectoren door elkaar dan voldoet de installatie niet aan NEN 1010." In Nieuws1010 januari , Stekerend installeren (1), heeft al aangegeven dat NEN 1010 verbindingen, gemaakt met verschillende merken installatieconnectoren door elkaar, niet verbiedt. Volgens hem verstrekt Isolectra hierover onjuiste, en daardoor mogelijk misleidende informatie. Wieland/Isolectra doet dit door in haar gebruiksinstructies en informatieblad van 15 oktober 2012 aan te geven dat, de installateur installatieconnectoren van één merk (fabricaat) dient te gebruiken. Haar bewering dat, door het gebruik van installatieconnectoren zonder EN keurmerk (dit is een niet bestaand keurmerk) of door het gebruik van verschillende merken (fabricaten) door elkaar, de installatie niet aan NEN 1010 kan voldoen, is volgens hem onjuist. Van der Meer is daarom van mening dat Wieland/Isolectra haar informatie hierover dient te rectificeren. Commentaar van DEKRA 1. DEKRA geeft aan dat wanneer de producten in kwestie (stekers van verschillende fabricaten door elkaar) worden gebruikt en aangesloten zoals bedoeld, er geen sprake is van een risico. Het artikel van Smeekes is wat DEKRA betreft, ongenuanceerd en niet op feiten gebaseerd. Daarnaast benadrukt DEKRA dat het voor de installateur praktisch gezien bijna onmogelijk is om geen merken door elkaar te gebruiken. Dit is ook de mening van. In Nieuws1010 januari , Stekerend installeren (2) heeft ook hij hierop gewezen. Verder geeft DEKRA aan dat artikelen zoals van Smeekes zorgen voor onnodige onrust en verwarring in de markt., die in Nieuws1010 januari , de artikelen van Jay Smeekes over stekerend installeren als stemmingmakerij, voor het merendeel als onjuist en schadelijk voor de installateur heeft gekwalificeerd, is het met het commentaar van DEKRA volledig eens. 2. DEKRA geeft aan zich in de normcommissie te hebben hardgemaakt om compatibiliteitseisen in de norm op te nemen. Dit met als doel, het scheppen van een duidelijker en werkbare situatie voor de installateur. Volgens DEKRA wordt dit echter door bepaalde partijen tegengehouden. Als een marktleider een van deze partijen is, zou er volgens sprake kunnen zijn van een situatie waarbij door deze partij misbruik wordt gemaakt van haar economische machtspositie. Wat de reden hiervan zou kunnen zijn laat zich raden. Wat doet UNETO-VNI? Dat de publicaties van Smeekes bij de installateurs en haar opdrachtgevers voor de nodige onrust hebben gezorgd mag duidelijk zijn. Ook kan niet worden uitgesloten dat, naar aanleiding van de artikelen van Smeekes, de installateur door opdrachtgevers en verzekeraars wordt aangesproken als hij stekers van verschillende fabricaten door elkaar heeft gebruikt. Dit met alle mogelijke gevolgen voor de installateur van dien. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 2 van 3

9 Omdat Smeekes namens UNETO-VNI lid is van de normcommissie NEC 623, begrijpt niet dat UNETO-VNI toestaat dat deze, ook als hij dit op persoonlijke titel doet, dergelijke voor de leden van UNETO-VNI schadelijke artikelen schrijft. Een saillant detail is dat het lidmaatschap van de normcommissie en de werkzaamheden die Smeekes hiervoor verricht ook met contributiegelden van de leden van UNETO-VNI worden betaald. vindt daarom dat Smeekes zijn activiteiten als auteur en normcommissielid niet op deze manier moet combineren. De vraag is, of en zo ja, welke actie UNETO-VNI onderneemt om aan deze, voor haar leden, zeer ongewenste situatie een einde te maken. Samenvatting en conclusie De meeste van de in deel 1 van "Stekerend installeren een tijdbom?" genoemde en bekritiseerde partijen zijn gevraagd om hierop hun reactie te geven. Dit geldt niet voor de opleiders en adviseurs, waaronder ook, die volgens Smeekes foutieve berichten over het betreffende onderwerp op internet zouden hebben geplaatst. betreurt het dat Smeekes in deel 2 van "Stekerend installeren een tijdbom?" zijn onjuiste beweringen over de toepassing van het Bouwbesluit, NEN 1010, NPR 5310 en NEN-EN-IEC niet nader heeft toegelicht of heeft gerectificeerd. Het verhaal doet de ronde dat niet Jay Smeekes maar Peter Coppes van C+B advies en expertise uit Helmond de auteur van de betreffende artikelen is. Wieland/Isolectra heeft in haar norm-infoblad de volgende tekst opgenomen: "Gebruikt men verschillende merken installatieconnectoren door elkaar dan voldoet de installatie niet aan NEN 1010." Omdat deze bewering volgens niet waar is, verstrekt Wieland/Isolectra hiermee volgens hem onjuiste en daardoor mogelijk misleidende informatie. Hij is daarom van mening dat Wieland/Isolectra dit dient te rectificeren. DEKRA geeft aan dat wanneer de producten in kwestie worden gebruikt en aangesloten zoals bedoeld, er geen sprake is van een risico. Het artikel van Smeekes is wat DEKRA betreft ongenuanceerd en niet op feiten gebaseerd. Daarnaast benadrukt DEKRA dat het voor de installateur praktisch gezien bijna onmogelijk is om geen merken door elkaar te gebruiken. DEKRA geeft aan zich in de normcommissie te hebben hardgemaakt om compatibiliteitseisen in de norm op te nemen. Dit met als doel, het scheppen van een duidelijker en werkbare situatie voor de installateur. Volgens DEKRA wordt dit echter door bepaalde partijen tegengehouden. Als een marktleider een van deze partijen is, zou er volgens sprake kunnen zijn van een situatie waarbij door deze partij misbruik wordt gemaakt van haar economische machtspositie. vindt dat Smeekes zijn activiteiten als auteur, van de voor de installateur schadelijke artikelen, niet met zijn normcommissielidmaatschap moet combineren. Hij vraagt zich af, of en zo ja, welke actie UNETO-VNI onderneemt om aan deze, voor haar leden, zeer ongewenste situatie een einde te maken. _ Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 3 van 3

10 :19 Oktober BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN IN NEN 1010:2015 TEN OPZICHTE VAN NEN 1010:2007 Onderstaand een overzicht van de belangrijkste inhoudelijke wijzigingen in NEN 1010:2015 ten opzichte van NEN 1010:2007. Deze informatie is ontleend aan NEN 1010:2015. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen ten opzichte van NEN 1010:2007 zijn de volgende: De Nederlandse aanvullende bepalingen voor de keuze van leidingen zijn nu opgenomen in twee nieuwe normatieve bijlagen: 52.J (algemeen) en 700.A (toepassing van soorten leidingen voor bijzondere installaties, ruimten en terreinen). Alle desbetreffende hoofdstukken in deel 7 zijn hierop aangepast. Het onderwerp laadinrichtingen voor elektrische voertuigen is toegevoegd, en ondergebracht in hoofdstuk De bepalingen van het oude hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving in onderwijsgebouwen) zijn ondergebracht in, en gecombineerd met, de inhoud van hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving met verplaatsbare meetinstrumenten), in een nieuw hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving). Een aantal onderwerpen zijn vervallen. De bijzondere eisen bij deze onderwerpen zijn in voldoende mate opgenomen in de algemeen geldende delen en hoofdstukken van NEN 1010, of er bestaan specifieke andere normen waar de desbetreffende onderwerpen uitvoerig worden behandeld. Waar nodig zijn enkele aanvullende bepalingen opgenomen in andere hoofdstukken. De volgende hoofdstukken zijn als gevolg hiervan vervallen: 7-720: Gewone ruimten 7-725: Elektrische bedrijfsruimten 7-751: Stoffige ruimten 7-752: Ruimten met brandgevaar 7-758: Ruimten met zware mechanische stootbelasting 7-761: Kabels in de grond 7-763: Grond-, wegdek- en vloerverwarming anders dan voor ruimteverwarming 7-773: Voeding van neoninstallaties en neontoestellen 7-781: Lasinstallaties Lascabines 7-783: Brandpreventieve en -repressieve installaties Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 1 van 10

11 De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen per deel/hoofdstuk luiden als volgt: Deel 1: Fundamentele uitgangspunten In rubriek 131 (veiligheidsmaatregelen) is de lijst van gevaren die kunnen optreden in elektrische installaties, verder aangevuld. Daarnaast zijn nieuwe rubrieken toegevoegd over bescherming tegen spanningsverstoringen, maatregelen tegen elektromagnetische beïnvloeding, en bescherming tegen onderbreking van de voedingsspanning. In rubriek 132 (ontwerp) zijn nieuwe bepalingen opgenomen over documentatie van de elektrische installatie. In rubriek 134 (installatie en beproeving van elektrische installaties) zijn bepalingen toegevoegd over periodieke inspectie. Deel 2: Termen en definities Bijlage 2.A is in overeenstemming gebracht met de tweede editie van IEC :2004. Aanvullende termen en definities uit de hoofdstukken 3 tot en met 6 zijn in dit deel opgenomen. Deel 3: Vaststellen van algemene kenmerken Rubriek 312 heeft een nieuwe titel (Indeling van stroomstelsels is gewijzigd in Indeling van stroomstelsels en aarding van het stelsel) en in de desbetreffende rubrieken zijn nieuwe figuren opgenomen voor een beter begrip van de verschillende soorten AC- en DC-stroomketens, -stelsels en -aardingswijzen die tegenwoordig worden toegepast. In rubriek 33.1 (compatibiliteit van kenmerken) is een nieuw onderwerp toegevoegd over verhoogde stromen in PE-geleiders. Hoofdstuk 36 (continuïteit van bedrijfsvoering) is toegevoegd. Hoofdstuk 4-41: Bescherming tegen elektrische schok Geen wijzigingen. Hoofdstuk 4-42: Beschermingsmaatregelen: Bescherming tegen thermische invloeden Aan het onderwerp en toepassingsgebied is toegevoegd: bescherming tegen alle thermische effecten en brand, indien het brandgevaar zich kan verspreiden vanuit de elektrische installatie naar andere brandcompartimenten die zijn afgescheiden door obstakels in de directe omgeving. Eisen die verband houden met vluchtroutes en ontruiming in een noodsituatie, zijn uitgebreid en aangepast aan de huidige inzichten. Eisen die verband houden met de aard van verwerkt of opgeslagen materiaal, zijn uitgebreid en aangepast aan de huidige inzichten. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 2 van 10

12 Eisen die verband houden met brandbare materialen, zijn uitgebreid en aangepast aan de huidige inzichten. Eisen die verband houden met brandvoortplanting zijn enigszins aangepast. Er zijn nieuwe eisen opgenomen voor de keuze en installatie van installaties op plaatsen met gevaar voor onvervangbare goederen. Bescherming tegen oververhitting omvat nu ook toestellen voor de verwarming van ruimten. Er zijn aanbevelingen toegevoegd voor maatregelen voor bescherming tegen de effecten van vlambogen in eindgroepen, met een nadere toelichting op toestellen voor vlamboogdetectie (bijlage 42.A). Hoofdstuk 4-43: Beveiliging tegen overstroom Aan het onderwerp en toepassingsgebied is informatie toegevoegd over buigzame leidingen. De eis dat de nul in een IT-stelsel niet mag worden doorgevoerd, is afgezwakt tot een opmerking. Er zijn eisen toegevoegd voor het bewaken van overbelasting van de nulleider bij harmonische stromen. De eis is toegevoegd dat beveiligingstoestellen tegen kortsluiting in staat moeten zijn een verbinding meteen kortsluitstroom zowel te maken als te onderbreken. Er is informatie toegevoegd om de beveiliging tegen een overbelastingsstroom toe te lichten. Het aantal situaties waarin toestellen voor overbelastingsbeveiliging kunnen worden weggelaten, is uitgebreid. Er worden meer voorbeelden gegeven van het weglaten van toestellen voor overbelastingsbeveiliging. Het aantal situaties waarin toestellen voor kortsluitbeveiliging kunnen worden weggelaten, is uitgebreid. Er zijn eisen toegevoegd betreffende de toegekende waarden voor kortsluitstromen van railsystemen. In informatieve bijlagen 43.B, 43.C en 43.D is nieuwe informatie opgenomen. Hoofdstuk 4-44: Beveiliging tegen overspanning Hoofdstuk 4-44 is nu normatief. De eis is toegevoegd dat een TN-C-stelsel niet mag worden gebruikt bij nieuwbouw met een aanzienlijke hoeveelheid elektronische apparatuur ( ). De aanbeveling is toegevoegd om een TN-S-stelsel toe te passen in nieuwbouw en bestaande bouw met een aanzienlijke hoeveelheid elektronische apparatuur ( en ). Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 3 van 10

13 De eis is toegevoegd dat bij voeding vanuit meer dan één bron ( ) slechts één verbinding mag bestaan tussen de PEN en PE, en dat de bronnen met een geïsoleerde PEN-verbinding moeten worden verbonden. De eis is toegevoegd dat bij het toepassen van omschakeling van meerdere voedingsbronnen vierpolig moet worden geschakeld ( ). De eis is toegevoegd dat de juiste beveiligingstoestellen moeten worden gebruikt, die geschikt zijn voor hogere harmonische stromen ( ). Er zijn eisen toegevoegd voor het ontwerp (444.6) en voor kabeldraagsystemen (444.7). Er zijn bepalingen opgenomen over overspanningsbeveiliging ( , en en bijlagen 44.A, 44.B en 44.C). Hoofdstuk 5-51: Keuze en installatie van elektrisch materieel: Algemene bepalingen Rubriek 516 is toegevoegd, met maatregelen om stromen in de beschermingsleiding te beperken. In tabel 51.B zijn enkele fouten gecorrigeerd. Hoofdstuk 5-52: Keuze en installatie van leidingsystemen In rubriek zijn enkele kleine wijzigingen aangebracht betreffende railkokersystemen en contactrailsystemen. In rubriek zijn enkele kleine wijzigingen aangebracht betreffende de dimensionering van kabels bij aanwezigheid van harmonische stromen. Rubriek 523.9, over eenaderige kabels met een metalen afscherming, is toegevoegd. In rubriek 525 zijn wijzigingen aangebracht betreffende de maximale waarde van het toegelaten spanningsverlies tussen het voedingspunt van de gebruikersinstallatie en het materieel. Die waarde behoort niet groter te zijn dat wat is bepaald in de desbetreffende bijlage. In rubriek 526 zijn enkele kleine wijzigingen aangebracht betreffende elektrische verbindingen, met aanvullende uitzonderingen voor inspectie van de verbindingen en aanvullende opmerkingen. In rubriek 528 zijn aanvullende eisen opgenomen betreffende de nabijheid van en telecommunicatiekabels. In rubriek 529 zijn enkele kleine wijzigingen aangebracht betreffende de keuze en installatie van bedradingssystemen in relatie tot onderhoudbaarheid, met inbegrip van schoonmaken. Installatiemethoden D1 en D2 (kabels in de grond met of zonder mantelbuis) zijn opgesplitst opgenomen in de desbetreffende tabellen van bijlage 52.B. Referentienummers van enkele installatiemethoden zijn gewijzigd. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 4 van 10

14 Hoofdstuk 5-53: Besturings- en beveiligingstoestellen, schakelaars en scheiders Rubriek 543, over beveiliging tegen overspanningen, is toegevoegd, evenals bijlagen 53.A, 53.B, 3.C, 53.D en 53.E. De overige rubrieken bevatten alleen redactionele wijzigingen, geen technisch-inhoudelijke wijzigingen. Hoofdstuk 5-54: Aardingsvoorzieningen, beschermingsleidingen en beschermende vereffeningsleidingen De definitie van beschermingsleiding is verduidelijkt. Er zijn verbeteringen aangebracht in de specificatie van de mechanische eigenschappen van de aardelektrode. Er is informatie toegevoegd over een aardelektrode voor bescherming tegen elektrische schok en bliksembeveiliging. Bijlagen 54.C en 54.D, over in beton aangebrachte fundatieaardelektroden en in de grond aangebrachte aardelektroden, zijn toegevoegd. LET OP: hoofdstuk is in 2002 door IEC ingetrokken. De informatie uit dit hoofdstuk is, voor zover nodig, opgenomen in hoofdstuk Hoofdstuk 5-55: Overig elektrisch materieel Rubriek 556 is ingetrokken; het onderwerp wordt behandeld in hoofdstuk Rubriek 557 (stuurstroomketens) is toegevoegd. Rubriek 559 (verlichtingsarmaturen en verlichtingsinstallaties) is toegevoegd. Hoofdstuk 5-56: Keuze en installatie van elektrisch materieel Veiligheidsvoorzieningen Dit hoofdstuk bevat nu de onderwerpen van rubriek 556. Nieuwe termen en definities zijn opgenomen in hoofdstuk 2, onder andere: reactietijd, centraal vermogensvoedingssysteem (onbeperkt vermogen), laagvermogensvoedi ngssysteem (laag vermogen), preferente stroomketen en vluchtroute. Automatische voedingen zijn nu ingedeeld volgens de maximale omschakeltijd. Bijvoorbeeld: indien een voeding is ingedeeld als korte onderbreking, betekent dit dat de automatische voeding binnen 0,5 s beschikbaar is. In wordt specifiek aandacht geschonken aan voedingen voor veiligheidsvoorzieningen die parallel in bedrijf kunnen zijn. Er worden nu eisen gesteld aan batterijen als voeding voor veiligheidsvoorzieningen voor centrale vermogensvoedingssystemen en laagvermogensvoedingssystemen. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 5 van 10

15 Er worden nu tekeningen vereist, zoals schematische diagrammen, evenals tekeningen waarop de plaats is aangegeven waar het materieel dat is aangesloten op de voeding voor veiligheidsvoorzieningen, zich bevindt. Tevens wordt een lijst vereist waarop dit materieel vermeld staat. Bedieningsinstructies zijn nu vereist. Er worden gedetailleerde eisen gegeven voor toepassingen van verlichting voor vluchtroutes, DCketens en toepassingen voor beveiliging tegen brand. Er zijn aanvullende eisen opgenomen voor eerste inspectie en periodieke inspectie en beproeving. De informatieve bijlagen 56.A en 56.B zijn toegevoegd, om een richtlijn te geven voor noodverlichting en voor materieel voor beveiliging tegen brand. Deel 6: Inspectie Bijlage 61.F (inspectierapport van elektrische installaties) is nu informatief. Hoofdstuk 7-701: Ruimten met bad of douche Geen technisch-inhoudelijke wijzigingen. Redactioneel: de figuren uit bijlage 701.A zijn opgenomen in de normtekst; de bijlage is vervallen. Hoofdstuk 7-702: Zwembaden en fonteinen Onderwerp en toepassingsgebied zijn beter omschreven; natuurterreinen en natuurlijke waterpartijen zijn toegevoegd. De zones zijn beter omschreven. De figuren zijn verbeterd. Redactioneel: de figuren uit bijlage 702.A zijn opgenomen in de normtekst; de bijlage is vervallen. Hoofdstuk 7-703: Ruimten en cabines met saunakachels Geen technisch-inhoudelijke wijzigingen. Redactioneel: de figuren uit bijlage 703.A zijn opgenomen in de normtekst; de bijlage is vervallen. Hoofdstuk 7-704: Installaties op bouw- en sloopterreinen Geen wijzigingen. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 6 van 10

16 Hoofdstuk 7-705: Bedrijfsruimten en -terreinen voor landbouw, tuinbouw en veeteelt Er zijn nieuwe eisen toegevoegd betreffende plaatsen voor intensieve veehouderij. Er zijn eisen toegevoegd betreffende tot bewoning bestemde gebouwen en andere gebouwen bij land- en tuinbouwbedrijven. De eis voor het toepassen van toestellen voor aardlekbeveiliging is vervallen voor distributieketens. Redactioneel: de figuren uit bijlage 705.A zijn opgenomen in de normtekst; de bepalingen uit bijlagen 705.B en 705.C zijn opgenomen in de normtekst; de bijlagen zijn vervallen. Hoofdstuk 7-706: Nauwe geleidende ruimten Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-708: Campings en vergelijkbare terreinen Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-709: Jachthavens en vergelijkbare terreinen De eisen aan de elektrische installatie van pleziervaartuigen zijn vervallen, aangezien deze worden behandeld in NEN-EN-IEC De eisen van dit hoofdstuk zijn in overeenstemming gebracht met de rest van NEN Hoofdstuk 7-710: Medisch gebruikte ruimten Diverse uitvoeringsbepalingen, met als doel de aanraakspanning voldoende laag te houden, zijn gewijzigd in doelbepalingen. Hiermee wordt een keuzemogelijkheid verkregen in de wijze waarop dit wordt gerealiseerd, bijvoorbeeld door het toepassen van een goede vereffening, of, zoals voorheen voorgeschreven, door middel van geïsoleerd opstellen. In dit kader is de klasse-indeling van ruimten in overeenstemming met HD gebracht: drie groepen in plaats van vier klassen. Voor de herkenbaarheid is de aanduiding klasse vervangen door groep. De term MES-keten is gewijzigd in medisch IT-stelsel. Hoofdstuk 7-711: Tentoonstellingen, shows en stands Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-712: Fotovoltaïsche (PV) voedingssystemen Dit hoofdstuk is geheel vernieuwd. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 7 van 10

17 Hoofdstuk 7-713: Meubilair Het voorwoord is in lijn gebracht met de andere hoofdstukken van deel 7. Er zijn wijzigingen in het onderwerp en toepassingsgebied aangebracht. De eisen van hoofdstuk 713 zijn nu van toepassing op elektrisch materieel van meubilair dat is aangesloten op een voeding met een nominale spanning U0 van maximaal 230 V en een totale belastingsstroom van maximaal 32 A. Er zijn bepalingen toegevoegd voor driefasevoedingen tot maximaal 32 A. Er wordt verwezen naar hoofdstuk 41 voor aanvullende bescherming en er wordt geëist dat de vast aangelegde stroomketen is beveiligd door een toestel voor aardlekbeveiliging met een toegekende aanspreekstroom van ten hoogste 30 ma. De verwijzingen naar kabelnormen zijn bijgewerkt. Bepalingen die in de delen 1 tot en met 6 zijn beschreven, zoals eisen aan verlichtingsarmaturen, zijn uit hoofdstuk verwijderd. Hoofdstuk 7-714: Installaties voor buitenverlichting De nummering van de bepalingen is in overeenstemming gebracht met de rest van NEN In bepaalde gevallen is aanvullende bescherming vereist van materieel waarin verlichting is opgenomen. Er worden striktere eisen gesteld aan de IP-beschermingsgraad. Bijzondere eisen voor isolatie zijn toegevoegd. Hoofdstuk 7-715: Verlichtingsinstallaties met zeer lage spanning De nummering van de bepalingen is in overeenstemming gebracht met de rest van NEN Er zijn bepalingen voor led-modules toegevoegd, met de bijbehorende bijzondere installatieeisen. De eisen aan de doorsnede van geleiders zijn aangepast. Hoofdstuk 7-717: Verrijdbare of verplaatsbare eenheden Onderwerp en toepassingsgebied zijn beter omschreven en de rubriek geeft meer detailinformatie. De inhoud van rubriek is aangepast aan de nieuwe versie van hoofdstuk 41. Er zijn bepalingen toegevoegd over bescherming door automatische uitschakeling van de voeding en aanvullende bescherming. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 8 van 10

18 Hoofdstuk 7-718: Ruimten met een publieke functie en bedrijfsruimten Onderwerp en toepassingsgebied zijn aangepast. Hoofdstuk 7-721: Elektrische installaties in caravans en campings Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-722: Laadinrichtingen voor elektrische voertuigen In dit hoofdstuk is een nieuw onderwerp laadinrichtingen voor elektrische voertuigen ondergebracht. De bepalingen van het oude hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving in onderwijsgebouwen) zijn ondergebracht in, en gecombineerd met, hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving met verplaatsbare meetinstrumenten), in een nieuw hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving). Hoofdstuk 7-723: Ruimten bestemd voor meting en beproeving De inhoud van het oude hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving in onderwijsgebouwen) en de inhoud van het oude hoofdstuk (ruimten bestemd voor meting en beproeving met verplaatsbare meetinstrumenten) zijn samengevoegd in dit nieuw samengestelde hoofdstuk. Hoofdstuk 7-724: Elektrolyseruimten Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-729: Ruimten met beperkte toegang bestemd voor bedieningshandelingen en onderhoud Enkele afmetingen zijn gewijzigd. Hoofdstuk 7-740: Tijdelijke elektrische installaties voor constructies, toestellen en kramen op kermissen, in attractieparken en circussen Geen wijzigingen. Hoofdstuk 7-753: Verwarmingskabels en ingebouwde verwarmingssystemen Onderwerp en toepassingsgebied zijn uitgebreid; er worden nu systemen voor zowel binnen als buiten behandeld. Er zijn eisen toegevoegd betreffende wandverwarmingssystemen. De eisen voor toepassing van geleidende afscherming (metalen scherm) die wordt verbonden met de beschermingsleiding van de elektrische installatie, zijn aangepast. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 9 van 10

19 Hoofdstuk 7-754: Vochtige ruimten en ruimten met bijtende gassen, dampen of stoffen Geen wijzigingen. Bijlagen NEN 1010 Bijlage A is aangepast, en opgenomen als bijlage 1010.A. Deze bijlage geeft een opsomming van alle brondocumenten van NEN 1010:2015. Bijlage B is vervallen. Bijlage C is aangepast, en opgenomen als bijlage 1010.B. Deze bijlage geeft de gebruikte termen in de Nederlandse, Engelse, Franse en Duitse taal. Bijlage D is vervallen. Een tabel met de relatie tussen NEN 1010:2007, NEN 1010:2015 en het bijbehorende brondocument (HD-IEC reeks) is op aanvraag beschikbaar bij NEN. Het trefwoordenregister is aangepast. Bron: de inhoud van dit document is ontleend aan NEN 1010:2015 Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 10 van 10

20 :52 September PV-OMVORMER TOT 2 kw OP EEN GECOMBINEERDE EINDGROEP? Volgens opleider en adviseur Jan van der Meer biedt de nieuwe NEN 1010:2015 meer mogelijkheden dan de huidige NEN 1010:2007+C1:2008 voor het aansluiten van PV-omvormers. Inleiding In NEN 1010:2015 zijn de bepalingen van FprHD :2015 overgenomen. Dit houdt in dat bestaande bepalingen van rubriek 712-Fotovoltaïsche (PV) voedingssystemen, komen te vervallen. Nieuwe bepalingen met betrekking tot PV-omvormers zijn in NEN 1010:2015 ondergebracht in de bestaande rubriek 712 en rubriek 551 die over laagspanningsopwekeenheden gaat. Deze verandering biedt veel meer mogelijkheden voor het aansluiten van PV-omvormers op gecombineerde (bestaande) eindgroepen dan voorheen het geval was. NEN 1010:2007+C1:2008, bepaling De oude bepaling van NEN 1010:2007+C1:2008 eist dat de PV-voeding aangesloten moet worden aan de voedende zijde van het beveiligingstoestel dat de automatische afschakeling bewerkstelligt van ketens die elektrische toestellen voeden. Dit houdt in dat de omvormer via een aparte eindgroep op de installatie moet worden aangesloten (zie afbeelding 1). Deze bepaling is met de komst van NEN 1010:2015 komen te vervallen. Voor het aansluiten van PV-omvormers geldt nu o.a. subrubriek Aanvullende bepalingen voor installaties waarin de opwekeenheid parallel aan het openbare of een vergelijkbaar verdeelnet mag werken. Opwekeenheid aangesloten op een afzonderlijke eindgroep Aansluiting via contactstop en contactdoos toegestaan! Plaats van invoeden PV-voedingsleiding 1 AC DC + - kwh 2 3 Eindgroepen die elektrische toestellen voeden Figuur 1, PV-omvormer aangesloten op een afzonderlijke eindgroep. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 1 van 4

21 NEN 1010:2015, bepaling Bepaling geeft aan dat een PV-omvormer die wordt gebruikt als een aanvullende voedingsbron parallel aan een andere bron (het openbare verdeelnet) moet worden geïnstalleerd: 1) aan de voedende zijde van alle beveiligingstoestellen voor de eindgroepen van de installatie. In de praktijk betekent dit dat de PV-omvormer op een aparte eindgroep aangesloten wordt (zie figuur 1), of 2) aan de belastingszijde van alle beveiligingstoestellen voor de eindgroepen van de installatie. In de praktijk betekent dit dat de PV-omvormer mag worden aangesloten op een gecombineerde (bestaande) eindgroep (zie figuur 2). In dit geval moet dan aan de volgende voorwaarden zijn voldaan: a) de geleiders van de eindgroep moeten voldoen aan de volgende eis: I z I n + I g waarin: Iz is de maximaal toelaatbare stroom van de geleiders in de eindgroep; In is de toegekende stroom van het beveiligingstoestel van de eindgroep; Ig is de toegekende uitgangsstroom van de opwekeenheid (PV-omvormer). b) De opwekeenheid mag niet met een contactstop en contactdoos op een eindgroep zijn aangesloten. c) Een toestel voor aardlekbeveiliging dat de eindgroep beveiligt volgens rubriek 411 of 415 moet alle actieve geleiders afschakelen, inclusief de nulleiding en d) De fase- en nulleidingen van de eindgroep en van de opwekeenheid mogen aan de afgaande zijde van het beveiligingstoestel van de eindgroep niet met aarde zijn verbonden. Aan deze voorwaarden kan bij de meeste (woning)installaties, zonder problemen worden voldaan. Voor een leiding van een 16 A beveiligde eindgroep die bestaat uit PVC-draad in buis, en die is aangelegd op een houten of gemetselde wand of is aangebracht in een wand van metselwerk of beton, zou een uitgangsstroom Ig van de PV-omvormer van circa 9 A toelaatbaar zijn (zie Bijlage: Tabel met berekening van de hoogst toelaatbare stroom Iz). Hierdoor zou een PV-omvormer met een vermogen tot 2 kw op een gecombineerde eindgroep aangesloten mogen worden. Ook zal in veel situaties het aansluiten van een PV-omvormer via een wasmachine-eindgroep, die is omgebouwd tot een distributiegroep voor de voeding van een zogenoemde PV-verdeler, niet meer nodig zijn. Hierdoor kan een dergelijke PV-verdeler achterwege blijven. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 2 van 4

22 Opwekeenheid aangesloten op een gecombineerde eindgroep Aansluiting via contactstop en contactdoos niet (meer) toegestaan! 1 I z I n + I g AC 2 In I g DC + - kwh 3 Eindgroepen die elektrische toestellen voeden 4 Figuur 2, PV-omvormer aangesloten op een gecombineerde eindgroep. Samenvatting en conclusie De huidige editie NEN 1010:2007+C1:2008 staat niet toe dat PV-omvormers op een gecombineerde eindgroep aangesloten worden. De nieuwe editie van NEN 1010:2015 staat wel toe dat, onder voorwaarden, PV-omvormers op een gecombineerde eindgroep aangesloten worden. Een PV-omvormer mag op een afzonderlijke eindgroep met behulp van een contactstop en contactdoos aangesloten worden. Het aansluiten van een PV-omvormer met een vermogen tot 2 kw op een wasmachineeindgroep, die is omgebouwd tot een distributiegroep, zal veelal niet meer nodig zijn. Hierdoor kan een zo genoemde PV-verdeler achterwege blijven. Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 3 van 4

23 Bijlage Tabel met berekening van de hoogst toelaatbare stroom Iz Hoewel met grote zorgvuldigheid de de inhoud van dit document heeft samengesteld, is zij op geen Pagina 4 van 4