Jaap de Vlas Voorzitter Begeleidingscommissie Monitoring Bodemdaling Ameland. Monitoring effecten Bodemdaling

Transcriptie

1 Jaap de Vlas Voorzitter Begeleidingscommissie Monitoring Bodemdaling Ameland Monitoring effecten Bodemdaling

2 1962 gas gevonden 1972 NAM concessie 1973 actie Nameland 1986 begin gaswinning Wadbul novdec 1972 Waddenbulletin 1972

3

4 Besluit tot monitoring, 1986 Aanwezig: Rijkswaterstaat Ministerie van Landbouw en Visserij (nu EZ) It Fryske Gea Nederlandse Aardolie Maatschappij Uitgenodigd na afloop van deze vergadering: Provincie Friesland Gemeente Ameland

5 Begeleidingscommissie monitoring bodemdaling Ameland

6 Begeleidingscommissie monitoring bodemdaling Ameland: werkwijze De commissie bepaalt wat wordt onderzocht Onderzoekers zijn vrij om op te schrijven wat ze vinden en rapporteren aan de Commissie De NAM levert de secretaris en betaalt het onderzoek Commissieleden worden betaald door hun eigen organisaties Rapportages zijn openbaar Eens per 6 jaar een symposium en een audit

7

8

9 Voorspellingsrapporten 1987 van WL en RIN

10

11 Voorspelling 1: Schotel 18 km, 27 cm diep, 28 milj m3

12 Daling Hoogteverandering Bodemdaling 13 diepst dalende punten ,0-5,0 Daling punt 0079, De Hon ,0 Gemeten daling ,0-20,0-25,0-30,0 Jaar Berekende lijn Geëxtrapoleerd Metingen Gefitte lijn Geëxtrapoleerd -35,0-40,0-45,0-50,0 Jaarlijkse snelheidsafname 5,5% De helft van de totale daling vond plaats tussen 1988 en 2001

13 Voorspelling bodemdaling 2050

14 Conlusie 1: De dalingskom wordt minder groot (12 ipv 18 km diameter ) De dalingskom wordt in het midden dieper (42 ipv 27 cm) Het totale volume wordt kleiner (23 ipv 28 milj m 3 )

15 Voorspelling 2: Suppleties nodig

16

17

18 Conlusie 2: Langs de kust aangroei in plaats van afslag (dankzij zandsuppleties ) De zandplaat aan de oostpunt van Ameland is waarschijnlijk minder gegroeid

19 Voorspelling 3: Verlaging van het wad; 7% minder droogvaltijd en minder fourageertijd voor vogels

20 Bodemdaling 1999 zonder zandimport Bodemdaling 2012 zonder zandimport

21 Bodemdaling 1999 zonder zandimport Bodemdaling 2012 zonder zandimport

22 BD+ZLR BD

23

24 Dikte van deze lijn is de daling in deze 5 jaar Nog te verwachten daling in het Pinkegatgebied: ongeveer 1 cm per 5 jaar

25 Conclusie 3: Het wad is niet meetbaar gezakt Verdere daling op het wad is met de huidige technieken niet te meten

26 Voorspelling 4: Minder wadvogels Wadvogels

27

28 Wadvogels

29 Conclusie 4: De wadvogels vertonen dezelfde trends als elders Uitzonderingen zijn niet in verband te brengen met bodemdaling De mosselbanken zijn niet terug gekomen

30 Verwachting 5: Duinvalleien worden natter

31

32

33

34 Grijze duinen Duindoornstruwelen Witte duinen Kwelder-achtig Grijze duinen Natte duinvalleien Natte duinvalleien

35

36

37 Conclusie 5: De duinvalleien zijn natter geworden De duinen en duinvalleien zijn door zure regen voedselrijker geworden Soms komt er zout water in, hetgeen ophoping van organische stof tegen gaat

38 Voorspelling 6: Daling en regressie op de kwelders

39 Hoogte maaiveld (mm boven NAP) Cumulatieve opslibbing (mm) Hoogte maaiveld (mm boven NAP) Cumulatieve opslibbing (mm) PQ 3.01 Neerlands Reid PQ 3.21 Neerlands Reid

40 hoogte (cm +NAP) Vak 15; Kw elderrand ZO Ontw ikkeling van het kw elderniveau, zonder en met bodemdaling Kwelderniveau zonder daling Kwelderniveau met daling Zandondergrond HWspringniveau HWspringniveau tijdens broedtijd Gemiddeld HWniveau

41

42

43 Ameland De Hon Schiermonnikoog Oosterkwelder

44 Conclusie 6: Op het Neerlands Reid was de opslibbing onvoldoende om de bodemdaling te compenseren. Daardoor ontstond regressie Op de Hon was de opslibbing bijna voldoende om de bodemdaling te compenseren. Er ontstond een mozaïek van successie en regressie Op een vergelijkbare niet-dalende kwelder (Schiermonnikoog) was er vooral successie

45 Voorspelling 7: Nesten van kwelderbroedende vogels hebben meer kans om overspoeld te worden

46 Overzicht kolonievogels

47 Overzicht kolonievogels

48 0% 0% 3% 20% 28% 73% 9% 75% NLReid 2012 Coordinaatlijnen vast Verandering overlevingskans 1% 21% 11% 43% 37% 93% 0% 9% 8% 45% 2% 36% 57%100% 0% 6% 4% 17% 0% 13% 18% 72% Voorlopige berekening van verhoogde kans op overspoeling tijdens het broedseizoen

49 Conclusie 7: Nesten van kwelderbroedende vogels hebben een grotere kans om tijdens het broedseizoen overspoeld te raken Reacties van vogels nog onduidelijk De lepelaars zijn verhuisd naar een hoger gelegen locatie

50

51 Over-all conlusies: 1. De bodemdalingsschotel kreeg iets minder volume 2. De Amelandse kust ontwikkelde zich -mede dank zij suppleties- goed 3. Het wad daalde niet 4. De aantalsontwikkelingen van de wadvogels verschilden niet ten opzichte van andere gebieden 5. De grondwaterstanden in de duinen stegen ten opzichte van het maaiveld; de duinvalleien werden natter 6. De kwelders vertoonden delen met regressie 7. Verhoogde overspoelingskansen voor nesten 8. Maatschappelijk offspin: ZEESPIEGELSTIJGING

52 Zeespiegelstijgingsscenario s: Optimistisch (TNO; blauw) en minder optimistisch (KNMI; rood)

53 Jaap de Vlas Voorzitter Begeleidingscommissie Monitoring Bodemdaling Ameland Monitoring effecten Bodemdaling

54

55

56