Wereldbroederschapszondag: De Geest waait

Transcriptie

1 Zondag 21 januari 2018 dienst met Avondmaal Voorgangers: ds. Carolien Cornelissen en ds. Anneke van der Zijpp Organist: dhr. Anton Visser Dienstdoende koster: br. Heiko van der Wijk Vanaf 9:45 uur is er gelegenheid tot stilte en inkeer ter voorbereiding op de dienst. Wereldbroederschapszondag: De Geest waait Orgelspel Herr Jesu Christ, dich zu uns wend - G. Böhm gevolgd door een moment van stilte SAMENROEPEN Welkom Aansteken van de kaarsen Zingen: lied 975: 1 en 2 Jezus roept hier mensen samen (staande) Bemoediging Zingen: lied 975: 3 en 4 Jezus roept hier mensen samen (hierna gaat de gemeente zitten) Inleiding op het thema voor de kinderen Uitzwaailied: Uitzwaailied: Het is fijn om hier te zijn tekst: Liesbeth van Rooijen, melodie: We maken een kringetje Het is fijn om hier te zijn, te horen en te zingen. Het is fijn om hier te zijn, wij danken u. Laten wij opstaan, naar onze plek gaan. Met de kaars, met de kaars, want het licht gaat met ons mee. Met de kaars, met de kaars, want het licht gaat met ons mee. Het is fijn om hier te zijn, te midden van u allen. Het is fijn om hier te zijn, zo met elkaar. Laten wij wensen voor alle mensen: Fijne dienst, fijne dienst, en wij zien elkaar weer vlug. Fijne dienst, fijne dienst, want wij komen straks weer terug. (hierna gaan de kinderen naar de kinderdienst)

2 In memoriam zr. Droog-Oosterwoud Muziek Stilte en gebed Zingen: lied 695 Heer, raak mij aan met uw adem HOREN Inleiding op het thema en de lezingen Eerste bijbellezing: Joël 3:1 Zingen: lied 681 Kom tot ons, o heil ge Geest (Nederlandse tekst) Tweede bijbellezing: Micha 3:8 Zingen: Kom tot ons, o heil ge Geest Derde bijbellezing: Handelingen 1:8 Zingen: Kom tot ons, o heil ge Geest Vierde bijbellezing: 1 Korintiërs 12:4-13 Zingen: Kom tot ons, o heil ge Geest Overweging Stilte

3 Orgelspel Herr Jesu Christ, dich zu uns wend - J.G. Walther DELEN Enigheidsviering Zingen: Als ik geloof en jij gelooft Een lied uit Zimbabwe. Hoop van alle volken, lied 34; vertaling: André Troost Vredesgroet Duiding en nodiging Delen Lofzegging Voorganger: Mogen dit brood en deze wijn ons eenheid en zegen schenken, voor onszelf en voor de wereld. Allen: Amen Gebeden (voorbeden / stil gebed / Onze Vader- te vinden voorin het Liedboek) Toelichting op de collecte (de kinderen van de crèche komen terug)

4 Zingen: lied 876 Heel ons leven, de gave van God (staande) Een lied uit Kameroen We zingen onderstaande coupletten: 1. Heel ons leven de gave van God. Amen, amen. Heel ons leven, een loflied voor U. Amen, amen, amen, amen, amen. Heel ons leven, de gave van God. Amen, amen. 2. Dagen, nachten, de gave van God. Amen, amen. Dagen, nachten, een loflied voor U. Amen, amen, amen, amen, amen. Dagen, nachten, de gave van God. Amen, amen. 3. Zingen, dansen, de gave van God. Amen, amen 4. Maan en sterren, de gave van God. Amen, amen 5. Elke dag is weer gave van God. Amen, amen Uitzending en zegenbede Gezongen Amen Orgelspel, Herr Jesu Christ, dich zu uns wend G. Böhm collecte Mededelingen Collecten: de eerste collecte is voor Mennonite World Conference. Dit is een gemeenschap van doopsgezinde kerken wereldwijd die in verbinding met elkaar staan door hun geloof. MWC faciliteert relaties tussen doopsgezinde kerken in de wereld. Ook zoekt MWC verbinding met andere Christelijke organisaties en gemeenschappen. De tweede collecte is voor het werk in de Doopsgezinde Gemeente. Na de dienst is er koffie en thee in de Gemeentezaal. Iedereen is van harte welkom. Om uur oefent het Gemeentekoor in de Kerkzaal. Indien u graag een Doopsgezind jaarboekje 2018 ontvangt, wilt u dan uw naam op het inschrijfformulier zetten? Het formulier ligt op de tafel in de hal. Ook staat daar de doos met de brieven voor de Kerkbalans. Wilt u uw brief eruit halen en mogelijk de brieven van leden/vrienden in uw buurt? Dat scheelt postzegels plakken. Agenda: Volgende dienst: zondag 28 januari 2018, voorganger: ds. Anneke van der Zijpp Maandag 22 januari uur Huiskring Leidse Rijn bij één van de deelnemers thuis Donderdag 25 januari uur Beleidscommissie in de Steenen Camer

5 Utrecht Wereldbroederschapszondag Zo goed als nieuw door de Heilige Geest Joël 3:1, Micha 3:8, Handelingen 1:8, 1 Korintiërs 12:4-13 Zusters en broeders, Het is feest vandaag: Wereldbroederschapszondag. Een dag waarop we onze verbondenheid vieren met doopsgezinden wereldwijd. Wij zijn één geloofsgemeenschap, verbonden door ons geloof in Jezus Christus. Tegelijk ervaren we vandaag dat er grote onderlinge verschillen zijn tussen doperse gemeenschappen in de wereld. Dat wordt op een dag als Wereldbroederschapszondag duidelijk zichtbaar. Dit jaar werd, zoals gezegd, het materiaal voor Wereldbroederschapszondag voorbereid door Afrikaanse doperse gemeenschappen. Het continent Afrika telt meer dan 50 landen. In 25 daarvan zijn doperse gemeenschappen. Hoe verschillend zouden deze gemeenschappen onderling zijn? Toch straalt het materiaal dat zij gestuurd hebben eenheid uit. Er wordt verteld over gewoonten die gelovigen in Afrika hebben. Zo schrijven ze: In heel Afrika wordt lof en eer verlevendigd door zang, geklap, getrommel en dans. Het harde geluid van de blijde eredienst helpt mensen de aanwezigheid van God te ervaren in de Heilige Geest. Een blijde kerkdienst, in het bijzonder in samenhang met veel strijd om het bestaan, is wezenlijk voor zowel geestelijke groei als getuigenis. En: Veel Afrikaanse vrouwen dragen voor de kerkgang mooie, traditionele kleren of vrouwelijke kerkkleding, gekenmerkt door de stof die gebruikt wordt en de stijl, en een hoofddoek of hoed. Maar ook schrijven ze over eigen gewoonten die een land heeft. Bijvoorbeeld: In Ethiopië wordt het eerste uur van de kerkdienst besteed aan gebed, waaronder teksten uit de Schrift en liederen met het doel dat hart en geest van degene die bidt, misschien knielend, gestuurd wordt. Ik vond het heel aardig om te lezen hoe het er in Afrika aan toe gaat en ook hun suggesties voor de viering van Wereldbroederschapszondag vond ik leuk. Maar het gaf me ook een dubbel gevoel. Tegelijk dacht ik: Wow! en Mmm.

6 Er zijn grote verschillen tussen de Afrikaanse manier van geloven voor zover er één Afrikaanse manier van geloven bestaat en de Nederlandse ik spreek maar even niet van Europese, want de verschillen zijn groot binnen ons werelddeel. Trommelen, klappen en dansen lijkt me erg vrolijk, maar ik denk niet dat het in de setting van onze liturgie zou werken. Een Afrikaans begin van de dienst zou zijn dat ik zou zeggen: Geef me een J. En u roept: J. Geef me een E. Geef me een Z. En dan door tot Jezus. Heel vrolijk allemaal, maar ik was bang dat niet iedereen hier blij van zou worden. Als we deze liturgische vormen zomaar voor een keertje zouden overnemen, zou het ook erg gekunsteld voelen. Wij hebben een andere cultuur en daar vloeien andere liturgische vormen uit voort. Waarbij we ons natuurlijk wel door elkaar kunnen laten inspireren. Inspiratie spirit geest. Dat is wat onze Afrikaanse zusters en broeders ons vandaag hopen mee te geven. Dat wij geïnspireerd en geraakt worden door de heilige Geest, zoals zij bewogen zijn door de Geest. De Heilige Geest is belangrijk in Afrikaanse doperse gemeenten. Zelf vertellen ze hierover: Volgens het traditionele denken van Afrikanen is er in alles op de wereld een mystieke macht. Mensen moeten de geesten van de voorouders behagen als ze succes willen hebben of bereiken wat zij beogen. Er zijn mensen die toegang hebben tot de macht van de geesten; zij kunnen dingen zien, horen en doen die gewone mensen niet kunnen. Er is veel angst dat dit soort macht gebruikt wordt om mensen kwaad te doen. Daarom wekt de gave van de Heilige Geest verbazing, want hij heeft meer kracht dan de machten van degenen die hen kwaad zouden willen doen. De Heilige Geest is een macht die het goede zoekt voor anderen en niet het kwade. Daarom gebruiken Afrikanen graag teksten die de kracht van de Heilige Geest staven. Vandaag hebben we enkele van die teksten gelezen. De keuze van de teksten laat eveneens iets zien van de Afrikaanse manier van geloven. Wij zijn gewoon om langere bijbelteksten te lezen, liefst verhalen. Die verhalen leggen wij dan naast ons eigen leven en proberen daardoor zingeving in ons leven te vinden. Vandaag lazen we losse bijbelcitaten. De laatste tekst uit de Korintiërsbrief heb ik wat uitgebreid, om het wat meer in onze wijze van vieren te passen. De citaten uit Joël, Micha, Handelingen en de brief aan de Korintiërs laten zien wat de Geest vermag.

7 De profeet Joël schrijft na de Babylonische ballingschap. Hij schildert de verwoesting van het land en roept op tot inkeer en omkeer. Dan zal God zijn geest uitstorten. De Geest geeft de gave van profetie, van dromen en visioenen. Ook bij Micha gaat het om de gave van profetie. Hij trekt van leer tegen valse profeten en onrechtvaardige leiders. Het is Gods Geest die hem moed geeft om hun onrechtvaardigheid aan de kaak te stellen en op te roepen tot gerechtigheid. Gods Geest die kracht geeft om misstanden onder ogen te zien en tot inkeer te komen. De woorden uit Handelingen zijn de laatste die Jezus tot zijn leerlingen sprak voordat hij door een wolk werd opgenomen in de hemel. Jezus belooft dat de heilige Geest over de leerlingen zal komen. De Geest zal hun kracht geven om van Christus te getuigen. In de brief aan de Korintiërs schrijft Paulus over gaven van de Geest, zoals wijsheid, kennis, geloof, genezende kracht, kracht om wonderen te verrichten, de gave van onderscheid, spreken in klanktaal en de uitleg daarvan. Zeven gaven noemt Paulus hier. Maar ik denk dat wij doorgaans slechts enkele daarvan serieus nemen. Wijsheid, kennis, geloof, gave van onderscheid daar kunnen wij wel wat mee. Maar wat te denken van genezingen en wonderen, spreken in klanktaal? Afrikaanse doperse gemeenschappen hebben met die gaven juist wel ervaring. Spreken in klanktaal bijvoorbeeld is voor hen een bekend fenomeen. In het materiaal dat zij ons gestuurd hebben staan ook enkele genezingsverhalen. Over mensen die genezing vinden door de kracht van de heilige Geest. Juist deze verhalen gaven mij dat gevoel van Wow en Mmm. Als rationeel denkende Nederlandse christen vind ik het moeilijk om verhalen over genezing door de Geest te geloven, maar onderschat ik dan de kracht van de Geest? Misschien kunnen de ervaringen van onze Afrikaanse zusters en broeders met de kracht van Gods Geest ons inspireren om meer ruimte te geven aan de werking van de Geest in ons geloof. Om niet slechts met het hoofd te geloven, alles te doordenken en te passen in het frame van de menselijke logica en rationaliteit, maar geloof vooral ook te beleven en ervaren.

8 Ons openstellen voor de aanwezigheid van God door zijn Geest. Open je hart en luister, voel, naar wat God jou hier en nu vraagt en geeft. Laat je leiden door de Geest, die tot ons spreekt in de stilte, in dromen, visioenen, klanktaal misschien zelfs. Die geestrijke verschijnselen zijn niet alleen iets uit een ver bijbels verleden, Gods geest werkt ook in onze tijd. Ze werkt in het dagelijks leven, want ze geeft ieder van ons eigen gaven en talenten. Wijsheid, creativiteit, technisch inzicht, handige handen, luisterende oren, een zingende stem En in al die verscheidenheid aan gaven heeft de Geest kracht om één te maken. Ze voegt ons samen tot één gemeenschap waar elk talent tot zijn recht komt. Zoals in Paulus tijd christelijke gemeenten bestonden uit Joden en Grieken, slaven en vrijen, zo bestaat onze wereldbroederschap uit Afrikanen en Europeanen, Amerikanen en Aziaten. Er zijn mensen die meer uitbundig vieren, mensen die het rustiger houden. Wij hebben elk onze eigen gewoonten, onze eigen cultuur. Wij zijn heel verschillende mensen. Toch maken we allemaal deel uit van één doperse zuster- en broederschap. Het is de Geest die ons één maakt. Dat wonder van eenheid is te zien op conferenties van doopsgezinden. Zoals dit jaar de MERK, een Europese Conferentie in het Hemelvaartsweekend in Frankrijk. Op deze conferenties komen doopsgezinden uit heel verschillende culturen bijeen. Ze hebben verschillende gewoonten en gebruiken. Ze zijn het lang niet altijd met elkaar eens. Zo denken ze heel verschillend over bijvoorbeeld homoseksualiteit, de plaats van vrouwen in de kerk of het gebruik van alcohol. Toch heerst er op deze conferenties een geest van harmonie. Er is respect voor elkaar. Er is openheid. Men probeert begrip op te brengen voor elkaars standpunten. Samen zoekt men naar wat God van ons wil, in ons eigen land, in ons eigen leven. Het is werkelijk een wonder dat dit kan. Dat is de kracht van de Geest, die eenheid schept in verscheidenheid. Ook vandaag kunnen we de eenheid-scheppende kracht van de Geest ervaren. Ook al kunnen we onze Afrikaanse zusters en broeders niet in persoon ontmoeten, toch voelen we vandaag een verbondenheid met hun en doopsgezinden uit andere werelddelen, doordat wij ons open stellen voor dezelfde Geest.

9 Wij delen straks met elkaar brood en wijn, waardoor wij de eenheid met elkaar hier ervaren. In die gezamenlijke symbolische maaltijd zijn onze zusters en broeders uit Afrika, Amerika, Azië en Oceanië in de geest aanwezig. Zo vieren wij onze verbondenheid met elkaar. Moge de Geest ons deze eenheid en verbondenheid schenken. Moge de Geest ons allen vormen en kneden naar het beeld van Christus. Ons kracht en moed geven om ons geloof te beleven en uit te dragen in eenheid en verscheidenheid. Amen