VENTILATIE EN AFZUIGING IN HET LABORATORIUM

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VENTILATIE EN AFZUIGING IN HET LABORATORIUM"

Transcriptie

1 VENTILATIE EN AFZUIGING IN HET LABORATORIUM Remco Visser IS DE VOLGENDE STELLING WAAR? Hoe hoger het ventilatievoud, hoe veiliger het laboratorium 2 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

2 IS DE VOLGENDE STELLING WAAR? De zuurkast is de beste bronafscherming 3 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium IS DE VOLGENDE STELLING WAAR? Oplosmiddelen kun je goed met lokale puntafzuiging afzuigen 4 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

3 WAAROM? Gevaarlijke dampen en gassen Warmte door apparaten Houd de viezigheid binnen / buiten 5 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium ARBEIDSHYGIËNISCHE STRATEGIE Voorkomen en beperken bij de bron Ventilatie en afzuiging Organisatorische maatregelen Persoonlijke beschermingsmiddelen 6 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

4 VENTILATIE EN AFZUIGING IN HET LABORATORIUM Ruimteventilatie Zuurkasten Puntafzuiging 7 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium RUIMTEVENTILATIE Ventilatievoud = aantal maal dat de lucht in de ruimte per uur wordt ververst Ventilatievoud = Capaciteit afzuiging (m3/h) / Volume ruimte (m3) Vroeger: Soort lab Ventilatievoud tenminste Instrumenteel lab 2 Natchemisch chemisch lab 4 Organische lab 6 Tox lab 8 High tox lab Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

5 BETER KIJKEN Zuurkasten halen de lucht uit de ruimte Waar komt de lucht de ruimte in? Zuur kast deur Lab tafel Ruimteventilatie is traag Kortsluitingen en dode hoeken Energiekosten, opwarming van de lucht, geluidhinder 9 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium ZUURKAST 10 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

6 ACETON Grenswaarde (MAC) = 500 (1210 mg/m3 tgg 8 uur) Dampspanning: 233 mbar 233 mbar komt overeen met aceton 11 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium ACETON 2330 Zuur kast Lab tafel 12 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

7 ACETON Dampspanning: 233 mbar Grenswaarde (MAC) = 500 (1210 mg/m3 tgg 8 uur) Zuur kast Lab tafel Vuistregel: uit de zuurkast komt 0,1% (= 1 promille) 13 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium ZUURKAST 14 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

8 NORMEN VOOR ZUURKAST Duitse DIN-norm voor zuurkasten: 1% vrijkomen van materiaal Vaak wordt gemeten: raamsnelheid Advies: Raamsnelheid tussen 30 en 50 cm/s 15 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium WAT IS HIER NIET GOED? 16 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

9 PUNTAFZUIGING Dampen zijn vrijwel altijd zwaarder dan lucht Afzuigen en blazen Bij diameter van de puntafzuiging: Luchtsnelheid < 90% 17 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium CONCLUSIE Maatregelen bij de bron zijn altijd beter Ruimteventilatie is goed, maar verwacht geen wonderen Werk in de zuurkast, raam zo ver mogelijk dicht Gebruik de vuistformule: getal van dampspanning onder de grenswaarde! Zo niet: meer maatregelen Puntafzuiging: in praktijk alleen voor vaste bronnen 18 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium

10 DANK Remco Visser TNO 19 Ventilatie en afzuiging in het laboratorium BEDANKT VOOR UW AANDACHT

Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling?

Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling? Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling? Werken in een lab: extreem gevaarlijk! Maar toon maar eens aan dat het risico desondanks heel beheersbaar is Ontwikkeling

Nadere informatie

Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs

Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs Workshop Stoffendag VNCI Ede 12-12-2017 14:45 15:45 Wim Grisnich Manager Safety, Health, Environment & Security Inhoud Wat was de aanleiding? Wat

Nadere informatie

Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving. Van compliance based naar risk based

Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving. Van compliance based naar risk based Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving Van compliance based naar risk based Wim Grisnich Veiligheidskundige Arbeidshygiënist DSM Resins & Functional Materials Zwolle Als

Nadere informatie

VentilatiemetenmetCO2alstracergas2009

VentilatiemetenmetCO2alstracergas2009 VentilatiemetenmetCO2alstracergas2009 Ventilatie meten met CO 2 als tracergas December 2009 G. Meijer F. Duijm GGD Groningen Postbus 584 9700 AN Groningen Samenvatting De capaciteit van mechanische ventilatie

Nadere informatie

Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T

Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T Marjolijne Samwel-Luijt September 2015 Arbo & Milieu Dienst W&N Inhoud 1. Algemene regels op een lab 2. Risico s chemicaliën bepalen

Nadere informatie

Universitair Medische Centra

Universitair Medische Centra Blootstelling aan inhalatie-anesthetica in Universitair Medische Centra Zita Kolder, arbeidshygiënist, Erasmus MC NVvA-congres: 22 april 2009 Opbouw 1. Inleiding 2. Resultaten bij patiënten 3. Resultaten

Nadere informatie

Metaalbewerker / bankwerker

Metaalbewerker / bankwerker Metaalbewerker / bankwerker Er werken circa 800 tot 1000 metaalbewerkers in de bouw. Ze werken bij grote GWW- en B&U-bedrijven. Onder de verzamelnaam metaalbewerker / bankwerker vallen naast de metaalbewerker

Nadere informatie

Algemene. laboratoriumveiligheid

Algemene. laboratoriumveiligheid Algemene Universiteit laboratoriumveiligheid Marc Fluttert Arbo en Milieudienst W&N Arbo- en Milieudienst (AMD), Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen 1 Inhoud 1. Algemene regels op een lab 2.

Nadere informatie

De juiste dampkap op de juiste plaats

De juiste dampkap op de juiste plaats De juiste dampkap op de juiste plaats De juiste dampkap op de juiste plaats De meest toegepaste dampkappen zijn conventionele dampkappen, luchtinductie dampkappen en impulslucht dampkappen. Deze kappen

Nadere informatie

RISICO-INVENTARISATIE EN EVALUATIE (RI&E) MET BETREKKING TOT DE BLOOTSTELLING

RISICO-INVENTARISATIE EN EVALUATIE (RI&E) MET BETREKKING TOT DE BLOOTSTELLING INLEIDING Op basis van de Arbowet is een werkgever verplicht een beleid te voeren dat risico s voor de veiligheid en gezondheid voor de medewerkers zoveel mogelijk uitsluit. Dit geldt ook voor situaties

Nadere informatie

Veiligheidsaspecten bij het ontwikkelen van een nieuw laboratorium

Veiligheidsaspecten bij het ontwikkelen van een nieuw laboratorium Veiligheidsaspecten bij het ontwikkelen van een nieuw laboratorium Advies bij ontwerp en bouw van flexibele, veilige, hoogwaardige laboratoria Een goed labgebouw: Kennis ontwikkelen en delen Medewerkers

Nadere informatie

Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T

Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T Marc Fluttert September 2014 Arbo & Milieu Dienst W&N Inhoud 1. Algemene regels op een lab 2. Zelf risico inschatten 3. Maatregelen

Nadere informatie

Validatie onderzoek. 22 december 2009. ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist S.A.H.

Validatie onderzoek. 22 december 2009. ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist S.A.H. Validatie onderzoek Blootstellingsmetingen bij het vullen van IBC s Ter validering van het model Veilig verladen van vloeistoffen in het tanktransport 22 december 2009 ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist

Nadere informatie

Self Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie

Self Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie Notitie Aan De Schoenherstelbranche Auteurs Selma Hertsenberg Marc Lurvink Dick Brouwer Maikel van Niftrik Erik Tielemans Onderwerp Rapportage onderzoek naar "Self Assessment" en blootstelling aan oplosmiddelen

Nadere informatie

Printen zonder adem halen

Printen zonder adem halen Printen zonder adem halen Het gaat om ozon, toner en overige chemische stoffen. Het is vooral de ozon die bij gebruikers de directe aanleiding kan zijn tot klachten, omdat dit gas nogal prikkelend werkt.

Nadere informatie

Iris Advies. Awareness op het lab. Ir. Iris van t Leven

Iris Advies. Awareness op het lab. Ir. Iris van t Leven Iris Advies Awareness op het lab Ir. Iris van t Leven Iris Advies Avans+, trainingen voor medewerkers: Veiligheid in het laboratorium Ergonomie en fysieke belasting in het laboratorium Risico-inventarisaties

Nadere informatie

Streekziekenhuis Mook. Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015

Streekziekenhuis Mook. Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015 Streekziekenhuis Mook Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015 Aanleiding Kleine behandelkamer tbv reposities bij kinderen. Inzet van lachgas tbv roesje. Inspectie: risico s onvoldoende

Nadere informatie

Inhoud presentatie. Gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen oud Herkennen van gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen GHS

Inhoud presentatie. Gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen oud Herkennen van gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen GHS Inhoud presentatie Gevaarlijke stoffen 2 januari 204 Betty Gerritsen Tinguely Xperts Wat is een gevaarlijke stof Arbowet over gevaarlijke stoffen Reach register gevaarlijke stoffen - gevaarsymbolen - R-

Nadere informatie

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria NVvA Symposium Zeist 12-04-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige Ingrid Oirbons AH Arbo

Nadere informatie

Bedrijfsinterne richtlijn. Fenneke Linker. Arbeidshygiëne & Toxicologie

Bedrijfsinterne richtlijn. Fenneke Linker. Arbeidshygiëne & Toxicologie 0 Bedrijfsinterne richtlijn Risk Assessment Working with Nanomaterials Fenneke Linker Arbeidshygiëne & Toxicologie ARBOdienst DSM Kennis mbt veilig werken met nanomaterialen 1 Gezondheidsraad rapport (2006)

Nadere informatie

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches DE ARBOCATALOGUS Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches Introductie Martijn van Amelsfort Arbeidshygiënist en Hoger Veiligheidskundige Inhoudsdeskundige werknemersvertegenwoordiging

Nadere informatie

Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens

Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens 1 Waarom meten? Explosie- en brandgevaar Risico -> bevolking (< Evacuatie?) Milieu Gezondheid brandweerpersoneel Gevaar voor verstikking 2 BASISBEGRIPPEN: EXPLOSIE

Nadere informatie

WORKSHOP Omgaan met Oplosmiddelen. ARBO Convenant PKGV 8 juni 2004

WORKSHOP Omgaan met Oplosmiddelen. ARBO Convenant PKGV 8 juni 2004 WORKSHOP Omgaan met Oplosmiddelen ARBO Convenant PKGV 8 juni 2004 Deel 1: Oplosmiddeldampen & blootstelling Omgaan met oplosmiddelen in verpakkingsdrukkerijen Workshop 2004 Blootstellingseffecten korte

Nadere informatie

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten!

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! NVVK Veiligheidscongres: 2025 Wat ga ik anders doen? 13 maart 2019 Koen Verbist (register arbeidshygiënist) Koen.verbist@cosanta.nl

Nadere informatie

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde?

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Paulien Oosterveld, arbeidshygiënist Veiligheid, Gezondheid en Milieu Universiteit Leiden en LUMC Doel presentatie Volgende vragen beantwoorden: Hoe is de

Nadere informatie

Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria?

Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria? Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november 2016 Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria? Afstudeeronderzoek van de Arbeidshygiëne opleiding van

Nadere informatie

Handleiding Toolbox StofVrijWerken

Handleiding Toolbox StofVrijWerken Handleiding Toolbox StofVrijWerken Deze handleiding is bedoeld voor uitvoerders en KAM-coördinatoren die de toolbox StofVrijWerken willen geven op hun bouwplaats. In deze handleiding worden de materialen

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Pagina 1

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Pagina 1 Pagina 1 1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de vennootschap / onderneming Productbenaming: Plasticrète deel A : P- Cast A02 Gebruik: Diverse industriële toepassingen. Verantwoordelijke

Nadere informatie

Nr.: NLH Uitgave 02 veranderd pagina 1/ 6. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO

Nr.: NLH Uitgave 02 veranderd pagina 1/ 6. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO Nr.: NLH 00112256 00 Uitgave 02 veranderd 13.09.2000 pagina 1/ 6 1. Identificatie van het product en van de vennootschap ------------------------------------------------------- Identificatie van het product:

Nadere informatie

arbocatalogus Opmerking: Toelichtende teksten zijn cursief weergegeven Doel Procedel

arbocatalogus Opmerking: Toelichtende teksten zijn cursief weergegeven Doel Procedel Bijlage Arbocatalogus Inhalatieanesthetica - RICHTLIJN VEILIG WERKEN MET INHALATIEANESTHETICA NFU-10.3726 d.d. 27 oktober 2010 Toetsingscriterium (nr. of zin) Ruimten Als het gaat om veiligheid van de

Nadere informatie

WOONLASTEN 4 15. Zijn de maandlasten voor huur + energie in een Passiefhuis lager dan in een normale woning? 4

WOONLASTEN 4 15. Zijn de maandlasten voor huur + energie in een Passiefhuis lager dan in een normale woning? 4 PASSIEFHUIZEN COLUMBUSKWARTIER ALMERE VEEL GESTELDE VRAGEN PASSIEFHUIZEN EN WONEN IN EEN PASSIEFHUIS 2 1. Wat is een Passiefhuis? 2 2. Wat is het voordeel van een Passiefhuis? 2 3. Wat zijn bewonerservaringen

Nadere informatie

Veiligheidsinstructie: gewasbeschermingsmiddelen weefselkweeklab

Veiligheidsinstructie: gewasbeschermingsmiddelen weefselkweeklab Deze veiligheidsinstructie is bedoeld voor werknemers om te voldoen aan de verplichtingen uit de Regeling Gewasbescherming. Het beschrijft de maatregelen die genomen moeten worden om werkzaamheden veilig

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 23 mei 2008

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 23 mei 2008 Blad: 1 van 6 1. Identificatie van de stof of preparaat en de vennootschap / onderneming. Identificatie van de stof of het preparaat: Productnaam: Code: - Gebruik: Lijm / kleefstof. Identificatie onderneming:

Nadere informatie

Opleiding Gasmeetdeskundige gevaarlijke gassen in zeecontainers

Opleiding Gasmeetdeskundige gevaarlijke gassen in zeecontainers Opleiding Gasmeetdeskundige gevaarlijke gassen in zeecontainers De opleiding Gasmeetdeskundige gevaarlijke gassen in zeecontainers heeft tot doel de cursist op te leiden tot het zelfstandig kunnen uitvoeren

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Pagina 1 van 1 Volgens richtlijn: 1999/45/EC Handelsnaam : Polyesterplamuur

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Pagina 1 van 1 Volgens richtlijn: 1999/45/EC Handelsnaam : Polyesterplamuur Pagina 1 van 1 1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de vennootschap / onderneming Productbenaming: Polyesterplamuur Gebruik: Dichtingskit. Verantwoordelijke verdeler : Art Supplies on Web

Nadere informatie

Chemicaliën. 1 Inleiding. 2 Regelgeving gevaarlijke stoffen. Meer informatie nodig? Neem contact op met de AMD:

Chemicaliën. 1 Inleiding. 2 Regelgeving gevaarlijke stoffen. Meer informatie nodig? Neem contact op met de AMD: Chemicaliën Informatieblad: Veilig omgaan met: VOM 011 Informatie voor medewerkers en studenten werkzaam binnen Faculty of Science Dit AMD informatieblad gaat over de algemene risico s, regels en voorzorgsmaatregelen

Nadere informatie

DuPont ISCEON MO29 refrigerant

DuPont ISCEON MO29 refrigerant Dit SDS blad (veiligheidsinformatieblad) voldoet aan de normen en wet en regelgeving van Nederland en voldoet mogelijk niet aan de wet en regelgeving van andere landen. 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF

Nadere informatie

Zicht op veilig werken.

Zicht op veilig werken. Zicht op veilig werken. Niet alle risico s voor lassers zijn duidelijk zichtbaar. Ogen, gelaat, hoofd- en luchtwegen zijn bij de mens van nature teer en kwetsbaar. Dat geldt des te meer in de harde wereld

Nadere informatie

Schone lucht Op de werkplek

Schone lucht Op de werkplek Schone lucht Op de werkplek Schone lucht op de werkplek Er zijn vier verschillende Alsident afzuigsystemen. Het systeem 25 bestaat uit een aantal afzuigkasten voor zowel stationaire als wisselende werkplekken.

Nadere informatie

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam NVvA symposium, 22 maart 2007 Ton Spee Arbouw, Amsterdam 1 Achtergrond Blootstelling via de luchtwegen: blootstellingsroutes Begrippen Voorbeelden Werking in de praktijk Huidblootstelling Stoffenmanager

Nadere informatie

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Commissie Arbeidsomstandigheden Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Kern van het advies De Commissie Arbeidsomstandigheden van de Sociaal-Economische Raad (SER) heeft in een

Nadere informatie

Beschrijving binnenmilieu en klimaatinstallaties en Jellama 6B - werktuigbouwkundige installaties en gasinstallaties.

Beschrijving binnenmilieu en klimaatinstallaties en Jellama 6B - werktuigbouwkundige installaties en gasinstallaties. Klimaatinstallaties in een woongebouw Gebouwen bevatten heden ten dage veel installaties; ten behoeve van water, gas en elektriciteit, communicatie, beveiliging en klimaatsbeheersing. In dit korte verslag

Nadere informatie

INFO VEILIGHEID EERSTE JAARS IBL

INFO VEILIGHEID EERSTE JAARS IBL INFO VEILIGHEID Universiteit EERSTE JAARS IBL Peter Roemelé Arbo & Milieu Dienst (AMD) Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, Universiteit INLEIDING Risico s Laboratoriumveiligheid Veiligheidsreglement

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 27 juni 2008

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 27 juni 2008 Blad: 1 van 6 1. Identificatie van de stof of preparaat en de vennootschap / onderneming. Identificatie van de stof of het preparaat: Productnaam: Code: - Gebruik: Dichtingskit. Identificatie onderneming:

Nadere informatie

ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE

ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE T.b.v. bouwkundige en installatietechnische voorbereidingen Stand 01/16 Alg. Technische Informatie INHOUDSOPGAVE Inleiding Pag. 3 Checklist Pag. 3 Voorzieningen afzuiginstallatie(s)

Nadere informatie

Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen. Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken

Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen. Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken Pagina 1 B I J Z O N D E R E W E R K T O E L A T I N G Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken Dit document geldt als toelating

Nadere informatie

DE TESTMETHODES. EN Gravimetrische stofconcentratie Kaliumjodidetest

DE TESTMETHODES. EN Gravimetrische stofconcentratie Kaliumjodidetest WWW.DENIOS.COM Het infoplatform m.b.t. opslag van gevaarlijke stoffen. Actuele wet- en regelgeving Praktijkgerichte informatie Het meest complete productprogramma voor het veilig werken met en het oplaan

Nadere informatie

Gezond werken met formaldehyde

Gezond werken met formaldehyde Gezond werken met formaldehyde Onderzoek en onderwijs met stoffelijke overschotten in een academisch ziekenhuis Luuk van Wel, Maarten Melissen, Gwendolyn Beckmann, Rob Anzion, Paul T.J. Scheepers, Research

Nadere informatie

Onzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek

Onzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek Onzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek Uncertainty and variability in chemical exposure assessment for the workplace 25e NVvA Symposium, april 2016 Daan

Nadere informatie

1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de onderneming

1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de onderneming Bladzijde : 1 F - Licht ontvlambaar 1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de onderneming 1.1 Identificatie van de stof of het preparaat Identificatie van het product : 146941 Handelsnaam

Nadere informatie

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

Ardrox 9 D 1 B AEROSOL

Ardrox 9 D 1 B AEROSOL 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING Nederlandse Productinformatie Handelsnaam Aanbevolen gebruik: Ontwikkelvloeistof. Firma: Chemetall B.V. IJsselstraat 41 NL-5347 KG Oss

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EG - ISO

Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EG - ISO Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EG - ISO 11014-1 pagina 1 van 5 Loctite 570 SDB-nr. : 173078 V001.1 veranderd: 18.04.2007 printdatum: 28.11.2007 Handelsnaam: Loctite 570 Gepland gebruik: Anaeroob

Nadere informatie

MEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen

MEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen MEDEWERKERS INFORMATIE Werken met gevaarlijke stoffen 2 MEDEWERKERSINFORMATIE Bijna overal in het Maasstad Ziekenhuis wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, denk bijvoorbeeld alleen maar aan de desinfectiemiddelen

Nadere informatie

Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Persoonlijke Beschermingsmiddelen 1 1 Persoonlijke Beschermingsmiddelen Welkom 2 2 1 Programma Voorstellen Verwachtingen / Afbakening Wettelijk kader Van hoofd tot voet (bevindingen uit de praktijk) 3 3 Wettelijk kader 1 Arbeidshygiënische

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt.

Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Giftig Een stof is giftig als deze

Nadere informatie

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!)

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!) Stof in de bouw Iedereen die in de bouw werkt komt in aanraking met stof. Op iedere bouwplaats is stof aanwezig, want het komt vrij bij allerlei bewerkingen. Van iedere twee bouwvakkers heeft er een last

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Screen Products Limited - Ageing Liquid

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Screen Products Limited - Ageing Liquid VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD 1 IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING PRODUCTNAAM LEVERANCIER Screen Products Limited 4 De Tany Court St Albans Herts AL1 1TX Tel: 07926 196 471 (09:00-17:00)

Nadere informatie

ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE

ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE Stand 01/18 ALGEMENE TECHNISCHE INFORMATIE T.b.v. bouwkundige en installatietechnische voorbereidingen Alg. Technische Informatie INHOUDSOPGAVE Inleiding Pag. 3 Checklist Pag. 3 Voorzieningen afzuiginstallatie(s)

Nadere informatie

======================================================================== VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD

======================================================================== VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD ======================================================================== VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD ======================================================================== Documentnummer : 11-2100-3 Uitgiftedatum

Nadere informatie

Hydropro Waterbehandeling B.V., Iepenlaan 11, 1161 TA Zwanenburg, NL tel: (+00-31)-(0) , fax: (+00-31)-(0)

Hydropro Waterbehandeling B.V., Iepenlaan 11, 1161 TA Zwanenburg, NL tel: (+00-31)-(0) , fax: (+00-31)-(0) (volgens EG-Richtlijn 93/112/EEG) Revisiedatum? 08 11 1998-1- Identificatie produkt, fabricant en leverancier: Chemische identiteit: Toepassing: Fabricant/Leverancier: Cupro bevat een mengsel van organische

Nadere informatie

THERMISCH GEÏSOLEERDE PRODUCTEN

THERMISCH GEÏSOLEERDE PRODUCTEN THERMISCH GEÏSOLEERDE PRODUCTEN DEC International produceert verschillende thermisch geïsoleerde producten voor meerdere doeleinden. De thermische isolatie wordt toegepast om condensvorming te voorkomen

Nadere informatie

luchtkwaliteit op de arbeidsplaats

luchtkwaliteit op de arbeidsplaats luchtkwaliteit op de arbeidsplaats Inleiding Luchtkwaliteit is te onderscheiden in de luchtkwaliteit van de omgeving en de zeer lokale luchtkwaliteit namelijk op de arbeidsplaats. Luchtkwaliteit van de

Nadere informatie

Productieprocessen. Informatie over gevaarlijke stoffen (1)

Productieprocessen. Informatie over gevaarlijke stoffen (1) Informatie over gevaarlijke stoffen (1) De gevaarlijke stoffen waarmee je werkt, mogen geen geheimen voor je hebben. Het is erg belangrijk dat je weet wat een stof kan doen met je gezondheid of met de

Nadere informatie

Zeer licht ontvlambaar

Zeer licht ontvlambaar Blauwzuurgas (HCN) Algemene gegevens CAS nr: 74-90-8 EU-etikettering: R-zinnen: 12-26-50/53 S-zinnen: (1/2), 7/9-16-36/37-38-45-60-61 Zeer licht ontvlambaar Zeer giftig Milieugevaarlijk CLP (EU-GHS): Signaalwoord:

Nadere informatie

Toolbox-meeting Adembescherming

Toolbox-meeting Adembescherming Toolbox-meeting Adembescherming Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding Via de ademhalingsorganen kan vergiftiging plaatsvinden door zeer

Nadere informatie

De weg naar een veilige toepassing van formaldehyde. NVvA symposium, 3 april 2014 Erik Hagelaar, Arbeidshygiënist (RAH)

De weg naar een veilige toepassing van formaldehyde. NVvA symposium, 3 april 2014 Erik Hagelaar, Arbeidshygiënist (RAH) De weg naar een veilige toepassing van formaldehyde NVvA symposium, 3 april 2014 Erik Hagelaar, Arbeidshygiënist (RAH) Inhoud Achtergrond Aanleiding presentatie Casus Meander Medisch Centrum Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Stadgenoot stopt met geisers en gaskachels

Stadgenoot stopt met geisers en gaskachels Stadgenoot stopt met geisers en gaskachels Veilig en comfortabel wonen Veiligheid van onze huurders gaat bij Stadgenoot boven alles. Daarom nemen we een ingrijpende maatregel. In 2013 en 2014 vervangen

Nadere informatie

Ventileren... Waarom? 1. 't voorkomt vochtoverlast 2. 't zorgt voor frisse lucht en zuurstof voor u, uw huisdieren, uw planten en uw gasapparaten

Ventileren... Waarom? 1. 't voorkomt vochtoverlast 2. 't zorgt voor frisse lucht en zuurstof voor u, uw huisdieren, uw planten en uw gasapparaten Ventileren... Waarom? 1. 't voorkomt vochtoverlast 2. 't zorgt voor frisse lucht en zuurstof voor u, uw huisdieren, uw planten en uw gasapparaten Vochtproblemen: hoe komen we er aan? Vee! mensen hebben

Nadere informatie

Info Veiligheid Eerstejaars IBL

Info Veiligheid Eerstejaars IBL Info Veiligheid Eerstejaars IBL Peter Roemelé September 2014 Arbo & Milieu Dienst W&N Inleiding Risico s Laboratoriumveiligheid Veiligheidsreglement Brand en blussen Bijna ongelukken en melding Vluchtroutes

Nadere informatie

Uitgave 01 veranderd pagina 1/ 5. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO

Uitgave 01 veranderd pagina 1/ 5. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO Uitgave 01 veranderd 08.05.2003 pagina 1/ 5 Indeling en kenmerken naar het Koninklijk besluit tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke preparaten met het oog op het

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING NAAM VAN HET PRODUCT : HAMMERITE METAALONTVETTER LOT NR.: SYNONIEMEN, HANDELSNAMEN: Metaalontvetter LEVERANCIER:

Nadere informatie

GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM

GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM GEVAARLIJKE STOFFEN IN HET LABORATORIUM Of er gezondheidrisico s optreden bij het werken met gevaarlijke stoffen hangt af van de schadelijkheid van een stof en de blootstelling. Om het risico te verkleinen

Nadere informatie

AWARE: ook op weg naar ventilatie-inschatting. IVAM Chemische Risico s. Hildo Krop

AWARE: ook op weg naar ventilatie-inschatting. IVAM Chemische Risico s. Hildo Krop AWARE: ook op weg naar ventilatie-inschatting IVAM Chemische Risico s Hildo Krop 16 april, NVvA-symposium, Zeist Aanleiding Validatie blootstellingsmodel bij handelingen van: Kwasten en rollen en handmatig

Nadere informatie

gas onder druk Als het gas vrijkomt, bereikt het zeer snel een concentratie in de lucht die gevaarlijk is voor de gezondheid.

gas onder druk Als het gas vrijkomt, bereikt het zeer snel een concentratie in de lucht die gevaarlijk is voor de gezondheid. Algemene gegevens CAS nr: 7803-51-2 EU-etikettering: R-zinnen: 12, 17, 26, 34, 50 S-zinnen: (1/2), 28, 36/37, 45, 61, 63 licht ontvlambaar zeer giftig milieugevaarlijk CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR

Nadere informatie

licht ontvlambaar licht ontvlambaar

licht ontvlambaar licht ontvlambaar Tipkaart 22.5 1,2-dichloorethaan (C2H4Cl2) Algemene gegevens CAS nr: 107-06-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-11-22-36/37/38 S-zinnen: : 53-45 licht ontvlambaar zeer giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR

Nadere informatie

TNO Triskelion BV Het Veiligheidsinformatieblad; het kan beter!

TNO Triskelion BV Het Veiligheidsinformatieblad; het kan beter! TNO Triskelion BV Het Veiligheidsinformatieblad; het kan beter! 3 april 2014 TNO Triskelion stands for: Three markets Chemistry Food and Feed Pharma Trusted Third Party Three departments Analytical Research

Nadere informatie

Tip-It Siliconenpakking Zwart

Tip-It Siliconenpakking Zwart 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING Productnaam : Artikelnummer : - Firma naam : Tippoint Trading BV Straat : Hogebrinkerweg 27 Postcode : 3871 KM Plaats : Hoevelaken Tel.

Nadere informatie

LUTEC Luchttechniek bv Indien blijkt dat deze richtlijn langdurig wordt over- schreden, dan zijn maatregelen noodzakelijk. lutec.nl lutec.

LUTEC Luchttechniek bv Indien blijkt dat deze richtlijn langdurig wordt over- schreden, dan zijn maatregelen noodzakelijk. lutec.nl lutec. Lasrookafzuiging V O O R E E N S C H O O N E N G E Z O N D W E R K K L I M A A T lutec.nl Wat is lasrook Lasrook is de verzamelnaam voor het mengsel van fijne stofdeeltjes, gassen en dampen dat vrijkomt

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING Thermo-hygro-anemometer PCE-THA 10

GEBRUIKSAANWIJZING Thermo-hygro-anemometer PCE-THA 10 PCE Brookhuis B.V. Institutenweg 15 7521 PH Enschede The Netherlands Telefoon: +31 (0)900 1200 003 Fax: +31 53 430 36 46 info@pcebenelux.nl www.pce-instruments.com/dutch GEBRUIKSAANWIJZING Thermo-hygro-anemometer

Nadere informatie

Tip-It MA lijm. Veiligheidsinformatieblad 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING. Productnaam :

Tip-It MA lijm. Veiligheidsinformatieblad 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING. Productnaam : 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING Productnaam : Artikelnummer : - Firma naam : Tippoint Trading BV Straat : Hogebrinkerweg 27 Postcode : 3871 KM Plaats : Hoevelaken Tel.

Nadere informatie

p V T Een ruimte van 24 ºC heeft een dauwpuntstemperatuur van 19 ºC. Bereken de absolute vochtigheid.

p V T Een ruimte van 24 ºC heeft een dauwpuntstemperatuur van 19 ºC. Bereken de absolute vochtigheid. 8. Luchtvochtigheid relatieve vochtigheid p e 100 % p absolute vochtigheid = dichtheid van waterdamp dauwpuntstemperatuur T d = de temperatuur waarbij de heersende waterdampdruk de maximale dampdruk is.

Nadere informatie

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen NVvA-symposium 27 maart 2012 Con Boeckhout Tauw bv Geen vuiltje aan de lucht? 27 maart 2012 Zagen dakpannen 2 Of toch wel? PAGO 2009 Klachten over stof 66,0%

Nadere informatie

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1)

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1) Tipkaart 7 Grenswaarden Onderstaande tabel geeft een overzicht van grenswaarden van veel voorkomende gevaarlijke gassen in zeecontainers. Een deel van deze gassen kent een wettelijke grenswaarde. Voor

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD 1 IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING Productnaam: egraf SPREADERSHIELD with with Aluminum and Adhesive, egraf Distributeur: GrafTech France S.N.C.

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S TEAM ASBEST (JODY SCHINKEL, SUZANNE SPAAN, PETER TROMP, EEF VOOGD, FRED HARTENDORF, RIENKO DE JONG, MARK DIKS, ERIC VAN DE HOEVEN, SJAAK VAN VEEN, YVETTE CHRISTOPHER,

Nadere informatie

Voormalig Aquon laboratorium Breda te huur of te koop - Breda

Voormalig Aquon laboratorium Breda te huur of te koop - Breda Voormalig Aquon laboratorium Breda te huur of te koop - Breda Contactpersoon Duijsens 06-22450110 J.Duijsens@aquon.nl Adresgegevens Korte Huifakkerstraat 6 4815PS Breda Nederland www.aquon.nl Bedrijfsinformatie

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad Carburateur en gasklepreiniger 338

Veiligheidsinformatieblad Carburateur en gasklepreiniger 338 1. Identificatie van de stof of het preparaat Udarbejdet den: 12032007/ MBM Ter vervanging van: 17012007 Productgebruik: Mengsel van organische oplosmiddelen met CO2 als drijfgas Veiligheidsinformatieblad

Nadere informatie

Inhoudstafel. Procedure: Het toepassen van de code van goede praktijk voor het gebruik van (mobiele) gasdetectieapparatuur

Inhoudstafel. Procedure: Het toepassen van de code van goede praktijk voor het gebruik van (mobiele) gasdetectieapparatuur Inhoudstafel 1 Doel... 1 2 Toepassingsgebied... 1 3 Definities... 1 4 Flowchart... 2 5 Procedure... 2 5.1 Inleiding... 2 5.2 Aanwijzingen bij het gebruik van meetapparaten.... 3 5.3 Beheer en verantwoordelijkheden....

Nadere informatie

ToolboxKwartsstof. voor gezond en veilig werken

ToolboxKwartsstof. voor gezond en veilig werken ToolboxKwartsstof Inhoud toolbox Kwartsstof Wat is stof? Wat gebeurt er als je teveel stof inademt? Wat is teveel? Wat kun je hiertegen doen? 2 Wat is stof? Alle deeltjes die in de lucht rondzweven Stof

Nadere informatie

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert!

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert! VGWM A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een

Nadere informatie

DuPont ISCEON MO59 (R-417A) refrigerant

DuPont ISCEON MO59 (R-417A) refrigerant Dit SDS blad (veiligheidsinformatieblad) voldoet aan de normen en wet en regelgeving van Nederland en voldoet mogelijk niet aan de wet en regelgeving van andere landen. 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF

Nadere informatie

Dit product is verkrijgbaar bij Carel Lurvink B.V. This product is available at Carel Lurvink B.V. Carel Lurvink B.V.

Dit product is verkrijgbaar bij Carel Lurvink B.V. This product is available at Carel Lurvink B.V. Carel Lurvink B.V. Dit product is verkrijgbaar bij Carel Lurvink B.V. This product is available at Carel Lurvink B.V. Carel Lurvink B.V. Marssteden 40 7547 TC Enschede, NL Postbus 450 7500 AL Enschede, NL Telefoonnummer

Nadere informatie

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Luchtbeweging Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Het verloop van de Presentatie Luchtbeweging Wat weten we van luchtbeweging in de kas Luchtbeweging door winddruk en windsnelheid

Nadere informatie

Nr.: NLH Uitgave 01 veranderd pagina 1/ 5. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO

Nr.: NLH Uitgave 01 veranderd pagina 1/ 5. Veiligheidsinformatieblad volgens 91/155/EEG - ISO Nr.: NLH 00121809 00 Uitgave 01 veranderd 04.12.2000 pagina 1/ 5 1. Identificatie van het product en van de vennootschap ------------------------------------------------------- Identificatie van het product:

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 27 juni 2008

VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Uitgave: 27 juni 2008 Blad: 1 van 7 1. Identificatie van de stof of preparaat en de vennootschap / onderneming. Identificatie van de stof of het preparaat: Productnaam:, Code: - Gebruik: Dichtingskit. Identificatie onderneming:

Nadere informatie

VEILIGHEIDSINFORMATIE Bladzijde : 1 BLAD Revisie nr : 4

VEILIGHEIDSINFORMATIE Bladzijde : 1 BLAD Revisie nr : 4 VEILIGHEIDSINFORMATIE Bladzijde : 1 Datum : 2112/2002 Vervangt: 7/212000 ACETON SZ Code :1003 Licht ontvlambaar Irriterend Verantwoordelijke verdeler: In geval van nood: BRENNTAG NV Antigifcentrum België:

Nadere informatie

Remmen Reiniger 500 ml

Remmen Reiniger 500 ml Drukdatum: 05.05.2010 Pagina 1 van 6 1. Identificatie van de stof of het preparaat en van de onderneming Identificatie van de stof of het preparaat Gebruik van de stof of het preparaat chemicaliën voor

Nadere informatie