Vergadering van Provinciale Staten van Groningen d.d. 15 december Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 17 november

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 17 november Ingekomen stukken van derden Regeling van werkzaamheden C-lijst... 5 B.1 Wijziging Verordening op de instelling en invordering nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 33/2010)... 6 B.2 Budgetfinanciering IVN, Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie ten behoeve van het Consulentschap Natuur- en Milieueducatie in de provincie Groningen 2011 t/m 2014 (nummer 34/2010)... 6 B.3 Beschikbaar stellen bedrag voor overdracht van Woldweg (N989) aan gemeente Appingedam (nummer 35/2010)... 6 B.4 Vaststelling normenkader rechtmatigheidstoets 2010 ten behoeve van accountantscontrole op jaarrekening 2010 van de provincie Groningen (nummer 29/2010)... 6 B.5 Opheffing geheimhouding agendastukken nrs. 5, 6 van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Groningen Airport Eelde... 6 B.6 Uitzetten van tijdelijk overtollige middelen tijdens het kerstreces (nummer 40/2010)... 6 B.7 Vaststellen richtlijnen voor het op te stellen MER Buizenzone Eemshaven-Oosterhornhaven Delfzijl (nummer 30/2010) B.8 Bekrachtiging geheimhouding specificatie begroting 2011 Blauwestad... 7 A.1 Bezwaarschrift tegen besluit THI-ingrepen Minister van VWS in MCL... 7 A.2 Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling "Kijk op krimp" (nummer 37/2010) A.3 Subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden (nummer 30/2010) A.4 Subsidieaanvraag REP Grote Markt A.5 Evaluatierapport aanbestedingen openbaar vervoer Groningen Drenthe A.6 Evenementenbeleid (samenvoeging budgetten Grote en Midden evenementen) A.7 Publiek-publieke samenwerking Blauwestad - werkplan; begroting 2011; bestuursovereenkomst; beëindigingsovereenkomst en grondexploitatie 2010 (nummer 38/2010) A.8 Advisering EZ inzake aanvraag opsporingsvergunning (Mbw) steenzout Electricité de France (EDF); locatie Pieterburen A.9 Intensieve veehouderij A.10 Integrale bijstelling van de begroting 2010 (32/2010)

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 41 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), B.P.A. Blom (lijst Blom), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw O.G. Hartman-Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), R.M. Knegt (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), J. Meesters (VVD), mevrouw F. Mete (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), W. van der Ploeg (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw C. Sciacca-Noordhuis (SP), mevrouw J. Siersema-Venema (GroenLinks), mevrouw G. van der Sluis-Huisman (ChristenUnie), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), H.T. Stavenga (PvdA), R. Stevens (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), N.R. Werkman (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Afwezig: H.J. Flokstra (SP), mevrouw K.R. Schraagen (VVD). Aanwezige leden van het college van Gedeputeerde Staten: P.M. de Bruijne, J.C. Gerritsen, D.A. Hollenga, M.J. Jager, W.J. Moorlag, R.A.C. Slager. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, goedemorgen. Allemaal hartelijk welkom. Dit is onze laatste vergadering van dit jaar en we hebben een goed gevulde agenda, waarop u een stevig aantal punten heeft neergezet die u graag wilt behandelen en afwerken. Dat betekent dat wij daarvoor de volle dag en waarschijnlijk zelfs een deel van de avond nodig hebben. Ik heet de gasten van de Staten welkom op onze mooie publieke tribune. De gastheer deze keer is de heer Zanen. Ik hoop dat u meeleeft met de discussies van vandaag, zodat u via ons werk zicht krijgt op de provinciale democratie zoals die al 400 jaar in deze zaal vorm krijgt. Ik heb bericht van verhindering ontvangen van de heer Flokstra en mevrouw Schraagen, waarvan akte. Ik heb u de vorige keer gemeld dat in het gezin van Daan Bultje een meisje is geboren. Toen was er nog geen cadeau, nu wel en dat wil ik hem nu namens de Staten overhandigen. 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 17 november 2010 De notulen van 17 november 2010 worden zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. 2. Ingekomen stukken van derden: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van het Veenkoloniaal Museum, Veendam van 11 november 2010 betreffende overzicht van het project 'Cornelis Dopper, componist tussen Mahler en Mengelberg'; b. Brief van de SER Noord-Nederland van 15 november 2010 met als bijlage een ongevraagd advies over Duurzame Ontwikkeling; c. Brief van het NHI-parlementariërsforum van 10 november 2010 met de 'Verklaring van Leeuwarden' ; d. van de heer Bart Bos van 29 november 2010 over buizenzone, onder de mededeling dat dit stuk spoedshalve al in handen is gesteld van de commissie om deze bij het geagendeerde onderwerp te betrekken. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: 3

4 e. Brief van de directeur-gebiedsontwikkeling van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu van 25 november 2010 betreffende zienswijze herziening provinciale verordening m.b.t. Eemshaven. (onder de mededeling dat dit spoedshalve al is gebeurd) Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij agendapunt A.1: f. Brief van de Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen e.a. van 11 november 2010 over het besluit van de Minister van VWS om geen vergunning te verlenen aan ziekenhuizen in Noord- Nederland voor Transcutane hartklepimplantaties (THI). Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij agendapunt A.4: g. s van mevrouw Kiki over Forum; h. (open brief) van de heer R. Prummel e.a. over Forum. Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij agendapunt A.8 i. Brief van de directeur Natuur en Milieufederatie Groningen betreffende zienswijze aanvraag opsporingsvergunning steenzout door EDF in Pieterburen. Nagekomen ingekomen stukken. Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: j. Brief van de wnd. voorzitter van de Programmaraad Noordelijke Rekenkamer van 29 november 2010 over verbetering van een aantal zaken betreffende de gemeenschappelijke regeling, onder mededeling dat het Presidium t.z.t. met een voorstel komt k. Circulaire van het Ministerie van BZK van 30 november 2010 over bezoldiging CdK's, vergoeding leden gedeputeerde en provinciale staten l. Brief van de Griffier van Marum van 29 november 2010 met een unaniem aanvaarde motie over opslag CO2. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: m. van de heer H.P.S. Arendsen, 't Waar met bedenkingen tegen de bouw van twee kolencentrales Voorgesteld wordt de volgende stukken (voorlopig) voor kennisgeving aan te nemen: n. van LTO-Noord van 19 november 2010 met een reactie op de voordracht betreffende realisatiebesluit N361 o. Brief van b. en w. Groningen van 22 november 2010 betreffende realisatiebesluit N361 Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij agendapunt A.4: p. van mevrouw Kiki, Groningen met bedenkingen tegen aanwezigheid van een ijzeren bak in steegje nabij Poelestraat. De VOORZITTER: Ik wil hierbij een opmerking maken. We hebben onder c de brief staan van het NHI-parlementariërsforum van 10 november 2010 met de 'Verklaring van Leeuwarden'. Nu is gisteren de brief vastgesteld en verzonden inzake het NHI en die komt vandaag bij u. Het zou verstandig zijn die beide stukken op de agenda van de commissie Bestuur en Financiën te zetten en daar te bespreken. Dan kunt u verder zelf beslissen hoe u de gang richting de Staten doet plaatsvinden. Dan kan iedereen aan boord komen met de kennis en informatie die hij heeft en dan kan besproken worden wat men verder wil. Is dat akkoord? Ik zie dat men akkoord is met het voorstel en daarna bepaalt uzelf de procedure. Mevrouw MANSVELD: Worden er ook mensen van de NHI uitgenodigd op die commissievergadering? De VOORZITTER: U bedoelt Statenleden? Mevrouw MANSVELD: Ja. De VOORZITTER: Dat lijkt mij prima. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, een van de ingekomen stukken was het SERadvies over duurzame ontwikkeling. We zouden dat graag betrekken bij de brief die we van het 4

5 College toegezegd hebben gekregen over het Energieakkoord en de inzet van het College bij het Energieakkoord. De VOORZITTER: Akkoord. U stelt dus voor brief 2.b te betrekken bij die brief. U kunt verder instemmen met de overige gedane voorstellen? De overige voorstellen worden zonder nadere beraadslaging en/of stemming aanvaard. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen Zonder beraadslaging of stemming wordt ingestemd met de behandelvoorstellen. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: Ik stel vast dat het College een brief heeft vastgesteld waarbij de brief van GS van 3 november 2010, betreffende REP-subsidie aanvraag Grote Markt, wordt teruggetrokken. Die brief heeft u gisteren per mail ontvangen. Tegelijkertijd heeft het College mij doen weten dat zij een debat met u nadrukkelijk op prijs stelt vandaag om zich tegenover u te verantwoorden en ook om te vernemen wat uw mening ter zake is. Dit betreft agendapunt A.4. Ik stel voor dat zowel het stuk dat door het College is ingetrokken, als de brief van het College, aan de orde komen en alles wat er verder over het onderwerp gezegd moet worden. Bij brief 4.f c-lijst speelde een voorbehoud van de fractie van de SP en mij is gemeld dat het stuk niet geagendeerd hoefde te worden. Er is een extra agendapunt B.8 toegevoegd betreffende de bekrachtiging van de geheimhouding van de specificatie van de begroting 2011 van Blauwestad. De brief is gisteren naar u toe g d en dat komt bij dat punt separaat aan de orde. Zonder beraadslaging of stemming wordt ingestemd met de A- en B-lijst. De VOORZITTER: In het Presidium is gekeken welke moties tijdens de vergaderingen aangehouden zijn verklaard. In een aantal gevallen hebben de betrokken fracties gezegd dat zij ingetrokken kunnen worden. Derhalve is er een opschoonactie gehouden van aangehouden moties. Ik kan u melden dat de volgende moties zijn ingetrokken: - een motie van de SP en de VVD inzake het instellen van een onafhankelijk onderzoek, variant tot verruiming autosnelweg van twee maal twee rijstroken plus vluchtstrook; - een motie van de Partij van de Dieren inzake een fonds dierennoodhulp; - een motie van de VVD inzake de versnelling vergunningsprocedure bouwsector; - een motie van GroenLinks inzake het schrappen van een CO 2 -project uit de versnellingsagenda; - een motie van GroenLinks inzake proactieve houding GS-plannen en inpassingsmogelijkheden Wereldbazar. Het kan zijn dat vandaag nog meer aangehouden moties een rol gaan spelen in het debat, maar dat horen we dan wel als u dat specifiek aangeeft. Dan kunnen ze in stemming worden gebracht dan wel vervangen worden door een andere motie. Dat horen we dan wel. 4. C-lijst Voorgesteld wordt de volgende brieven voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 27 september 2010, nr /38, CW, betreffende jaarverslag 2009 Kunstraad Groningen en brief van 12 oktober 2010, nr /41/A.15, CW, betreffende Kunstraad Groningen - opdrachtbevestiging advies cultuurnota ; b. Brief van 12 oktober 2010, nr /41/A.8, VV, betreffende OV-bureau - jaarrekening en -verslag 2009; c. Brief van 2 november 2010, nr /44/A.24, RP, betreffende definitief advies inzake repowering en participatie in windparken en brief van 9 maart, nr /10/A.15, RP, betreffende motie ChristenUnie inzake realisatie doelstelling 750 MW windenergie; motie GroenLinks inzake participatie en repowering; 5

6 d. Brief van 4 november 2010, nr /44/A.9, MB, betreffende subsidieregeling innovatieve energieprojecten bestaande bouw woningbouwcorporaties; e. Brief van 2 november 2010, nr /44/A.27, ABJ, betreffende IPO Jaarstukken 2011 en de begrotingswijziging 2010 en brief van 9 november 2010, nr /45/A.12, ABJ, betreffende Voortgangsverslag vereniging IPO periode 1 mei - 1 oktober 2010; f. Brief van 9 november 2010, nr /45/A.14, KB, betreffende tussentijdse evaluatie managementcontract beheer wegen en vaarwegen; g. Voorstel 'verkenning van het eerste ervaringsjaar met de nieuwe werkwijze Algemeen Bestuur SNN/PS'; h. Brief van 3 november 2010, nr /44/A.20, BW, betreffende vervolgonderzoek MIRTverkenning sluizen Delfzijl; i. Brief van 31 mei 2010, nr /21/A.8. EZ, betreffende provinciaal herstructureringsprogramma bedrijventerreinen Groningen , onder mogelijk voorbehoud van de fractie van D66; j. Brief van het SNN van 2 september 2010 betreffende de effectiviteit uitvoering Regionaal Economisch Beleid met rapport. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de C-lijst ingestemd. B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 2 november 2010, nr , MB, betreffende wijziging van de Verordening op de instelling en invordering van de nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 33/2010) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 2 november 2010, nr , MB, betreffende budgetfinanciering IVN, Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie ten behoeve van het Consulentschap Natuur- en Milieueducatie in de provincie Groningen 2011 t/m 2014 (nummer 34/2010) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. B.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten 2 november 2010, nr , WB, betreffende het beschikbaar stellen van een bedrag van voor de overdracht van de Woldweg (N989) aan de gemeente Appingedam (nummer 35/2010) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 12 oktober 2010, nr , FC, inzake de vaststelling van het normenkader voor de rechtmatigheidstoets 2010 ten behoeve van de accountantscontrole op de jaarrekening 2010 van de provincie Groningen (nummer 29/2010) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. B.5 Opheffing geheimhouding agendastukken nrs. 5, 6 van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Groningen Airport Eelde, zoals omschreven in de brief van Gedeputeerde Staten van 16 november Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde opheffing bij hamerslag ingestemd. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 23 november 2010, nr , FC, betreffende het uitzetten van tijdelijk overtollige middelen tijdens het kerstreces (nummer 40/2010) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. 6

7 B.7 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 12 oktober 2010, nr , MTZ, inzake vaststellen richtlijnen voor het op te stellen MER Buizenzone Eemshaven- Oosterhornhaven Delfzijl (nummer 30/2010). De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, wij willen graag een verklaring afleggen in de zin dat wij geacht worden tegen de variant te zijn die door de Eems en de Dollard gepland is. Wij willen niet dat die betrokken wordt in de MER-studie. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, daar wil ik mij graag bij aansluiten. Onder aantekening dat de fracties van GroenLinks en de Partij voor de Dieren geacht worden tegen gestemd te hebben tegen de variant door de Eems en Dollard wordt met de voornoemde voordracht bij hamerslag ingestemd. B.8 Bekrachtiging van de geheimhouding van de specificatie van de begroting 2011 van Blauwestad Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voornoemde bekrachtiging bij hamerslag ingestemd. De VOORZITTER: Dan zijn we aan de spreektijd toe. In het Presidium is een spreektijd afgesproken van maximaal 28 minuten per fractie. Dat lijkt veel, maar u bent er snel doorheen, dus spreidt u uw tijd het goed over de dag en de onderwerpen heen. Voor het College bedraagt de spreektijd 93 minuten en daar geldt hetzelfde voor. A-stukken A.1 Brief van Gedeputeerde Staten van 9 november 2010, nr /45/A.9, CW, betreffende bezwaarschrift tegen besluit THI-ingrepen Minister van VWS in MCL; de brief van de Cliëntenraad van het Medisch Centrum Leeuwarden van 18 oktober 2010 betreffende bewaar tegen besluit THI-ingrepen Minister van VWS en de brief van Zorgbelang e.a. van 11 november De VOORZITTER: In de commissie is al uitvoerig over de stukken gesproken, maar men had behoefte om die discussie af te ronden in de Statenvergadering en daarom neem ik aan dat de discussie in één termijn kan plaatsvinden. Ik heb begrepen dat de fractie van de SP een motie heeft voorbereid. Wellicht is het daarom zinvol dat ik eerst deze fractie het woord geef. De heer Sangers, SP. De beraadslaging wordt geopend. De heer SANGERS: Voorzitter, het is niet goed of het deugt niet. Kent u die uitdrukking nog? Het is niet goed of het deugt niet. Of: het is nooit goed of het deugt niet. Wat mij betreft, voorzitter, wordt het de hoogste tijd om deze uitdrukking nieuw leven in te blazen en daarmee het THI-beleid van dit kabinet te kwalificeren. Wat mijn fractie betreft zou deze leus het is niet goed of het deugt niet ook voor meerdere beleidsterreinen van het kabinet kunnen gelden, maar ik heb net bij het theedrinken met de heer Krajenbrink afgesproken dat ik vanwege de eensgezindheid het een beetje rustig zou houden. Dus het is niet goed of het deugt niet heeft in dit geval betrekking op het THI-beleid, meneer Krajenbrink, zodat daar geen afstand van hoeft te nemen. Mogelijk wel de bouw van een kerncentrale in Groningen, mogelijk wel de opslag van kernafval en mogelijk wel de opslag van CO 2 in onze bodem, maar geen THI in het Noorden! Voorzitter, THI oftewel de Transcatheter Hartklep Interventie is een medische ingreep die slechts wordt toegepast in die gevallen waarin er vanwege de slechte conditie en hoge leeftijd van de patiënt geen andere ingreep mogelijk of verantwoord is. De minister van VWS wil het aantal behandelcentra voor deze ingreep beperken tot vijf waarvan niet één in het Noorden. Voor de zeer kwetsbare groep noordelijke patiënten die zijn aangewezen op deze behandeling betekent dit dat zij een erg risicovolle reis moeten maken naar het midden of het westen van het land. Dat is zacht gezegd, niet goed en het deugt ook nog van geen kanten. Met name het UMCG voldoet bij uitstek aan alle medische vereisten en criteria voor het uitvoeren van THI. Dus, zowel vanuit het oogpunt van het patiëntenbelang als vanuit medisch oogpunt 7

8 is het volstrekt onbegrijpelijk en daarmee onacceptabel dat de minister het UMCG geen vergunning wil verlenen voor de uitvoering van THI. Kortom voorzitter, het is niet goed en het deugt niet en als Provinciale Staten van Groningen kunnen en mogen wij dit niet over onze kant laten gaan. Voorzitter, ik ben dan ook blij dat wij met steun van alle andere fracties de volgende regenboogmotie bij u in kunnen dienen. Ik wil er nog een opmerking bij maken. Ik heb geprobeerd om alle fracties op één lijn te krijgen. Ik heb ook geprobeerd om alle logo s op één lijn te krijgen en dat betekent dat ik wat moest spelen met die logo s en de verhoudingen. Mochten sommige partijen zich nu niet herkennen in hun eigen logo of in de onderlinge verhoudingen, dan daarvoor mijn excuus. Dat heeft geen politieke lading, maar vertegenwoordigt slechts mijn technisch onvermogen. Dank u, voorzitter. De VOORZITTER: Akkoord. Ik lees de motie voor. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, gelezen: - de bezwaren van de Cliëntenraad Academische ziekenhuizen (CRAZ), de Hart & Vaatgroep, Zorgbelang Groningen en de Cliëntenraad van het Medisch Centrum Leeuwarden tegen het besluit van de minister van VWS om geen van de ziekenhuizen in Noord-Nederland een vergunning te verlenen voor Transcatheter Hartklep Interventies (THI), overwegend dat: - THI een experimentele behandeling is die slechts mag worden toegepast als er voor de patiënt geen andere behandeling meer voorhanden is; - geografische spreiding, c.q. regionale beschikbaarheid en bereikbaarheid van THI van essentieel belang is, gezien de hoge leeftijd en slechte gezondheidstoestand van patiënten die voor THI in aanmerking komen; - het onaanvaardbaar is dat inwoners van Noord-Nederland die tot deze zeer kwetsbare groep patiënten behoren voor een THI naar medische centra in het midden (Nieuwegein) of westen (Amsterdam) van Nederland vervoerd moeten worden; tevens overwegend dat: - de Nederlandse Vereniging van Thoraxchirurgie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor THI de aanwezigheid van een Intensieve Care op toplevel (level 3) verplicht stellen; - het UMCG beschikt over een dergelijk toplevel; - Provinciale Staten van Groningen hechten aan het bestaan van een volledig centrum voor hartzorg in het Noorden; - het UMCG als een van de vier centra in Nederland is erkend voorbehandeling van patiënten met congenitale hartafwijkingen; - door het positioneren van experimentele behandelingen in het UMCG wordt bijgedragen aan het behoud van experimentele zorg in het Noorden; - het UMCG door het volledige aanbod bij uitstek in staat is om eventuele complicaties op te vangen, spreken uit dat: - de behandeling van patiënten met THI in het UMCG behouden moet blijven, en verzoeken het College: - de minister van VWS nadrukkelijk op te roepen het UMCG alsnog vergunning te verlenen voor het uitvoeren van THI s, - deze motie tevens onder de aandacht te brengen van de leden der Staten-Generaal. De motie is ondertekend door alle fracties, te weten door de heer Sangers (SP), mevrouw Mete (PvdA), de heer Krajenbrink (CDA), mevrouw Hartman (VVD), mevrouw Van der Sluis (ChristenUnie), de heer Zanen (Partij voor het Noorden), mevrouw Siersema (GroenLinks), de heer Blom (fractie Blom), mevrouw Hazekamp (Partij voor de Dieren) en de heer De Vey Mestdagh (D66). De motie krijgt nummer 1, wordt vermenigvuldigd en verspreid en is onderdeel van de beraadslaging. Gaat u voort. 8

9 De heer SANGERS: Dat was het voorzitter, dank u. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Mevrouw Mete, PvdA-fractie. Mevrouw METE: Voorzitter, even een paar korte opmerkingen. Uiteraard steunen wij deze motie van harte. Hiermee willen wij als Partij van de Arbeid laten zien hoe belangrijk wij het vinden om deze functie voor het Noorden te behouden. Het kan niet zo zijn dat veelal kwetsbare oudere patiënten naar de Randstad moeten afreizen voor deze behandeling. Wat de Partij van de Arbeid betreft moeten wij dan ook echt alles doen om deze specialistische behandeling voor het UMCG te behouden. Dank u. De VOORZITTER: Hartelijk dank. De heer Krajenbrink, CDA. Nee? Mevrouw Hartman, VVD. Mevrouw HARTMAN: Voorzitter, in de lijn van de motie van de SP die wij Staten breed hebben ingediend willen ook wij benadrukken dat wij het niet aan de inwoners van onze provincie kunnen uitleggen dat zij helemaal naar Nieuwegein of Amsterdam vervoerd moeten worden voor zo n hartklepbehandeling en niet in het UMCG behandeld kunnen worden. Om dit te benadrukken willen wij Gedeputeerde Staten een klein hart onder de riem steken om deze motie in Den Haag breed onder de aandacht te brengen. In dit hart zitten allemaal kleine hartjes van al die inwoners in de provincie die dit betreffen. Mevrouw Hartman overhandigt de voorzitter een groot hart met kleine hartjes. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Wij zullen dit op gepaste wijze bij de leden der Tweede Kamer en de minister proberen uit te serveren. Mevrouw Van der Sluis, ChristenUnie. Mevrouw VAN DER SLUIS: Voorzitter, eigenlijk is alles al gezegd, alleen moest ik nog even denken aan die opmerking die vaak gemaakt wordt als je iemand treft. Dan wordt vaak gezegd: Arm, maar gezond! Als dat gezegd wordt, klinkt vaak de opmerking dat de gezondheid het hoogste goed is. Als we dan naar die kwetsbare patiënten kijken die THI nodig hebben en een heel eind zouden moeten reizen, zou je maar één wens hebben, namelijk dat dit niet nodig zou moeten zijn. Daarom wil de ChristenUnie erop aandringen dat de behandeling THI in het UMCG moet blijven bestaan. Ook wij vragen het College om stappen te ondernemen en de minister van VWS in kennis te stellen van deze grote wens van vele noordelijke bewoners. Zo denken wij als ChristenUnie en hebben daarom de motie mede ondertekend. Dank u wel. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Mevrouw Siersema, GroenLinks. Mevrouw SIERSEMA: Ik wil nogmaals de woorden van de heer Sangers onderstrepen: t is nait goud en t deugt nait. De VOORZITTER: Hartelijk dank. De heer Zanen, Partij voor het Noorden. De heer ZANEN: Voorzitter, het punt dat nu aan de orde is, is een punt waar de Partij voor het Noorden een uitgesproken opvatting over heeft, namelijk dat je constateert dat hier in Noord- Nederland een groot gemis ontstaat, omdat men op andere niveaus Noord-Nederland voorbij loopt. Ik denk dat het een goede zaak is dat we inzake deze kwestie uitdrukking geven aan ons gevoel en dat we op grond van medische argumenten een uitdrukkelijke stelling innemen en dat we laten weten dat dit soort behandelingen ook thuis horen in het UMCG. Dank u wel. De VOORZITTER: Hartelijk dank. De heer De Vey Mestdagh, D66? Hij ziet af van het woord. Mevrouw Hazekamp? Ziet ook af van het woord. De heer Blom? Ziet ook af van het woord. Dan GS, gedeputeerde De Bruijne. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, het College neemt deze motie in dank af van de Staten. Dat is ook al duidelijk geworden in de commissiebehandeling. Wij zijn met elkaar van mening dat het niet zo kan zijn dat THI-interventies niet meer in het UMCG zouden kunnen plaatsvinden. De motie komt op een goed moment. Er is beroep aangetekend tegen het besluit van de minister. De Tweede Kamer bemoeit zich er ook mee en daarom is het goed om deze motie onder de aandacht van de Tweede Kamerfracties te brengen. Ik hoop dat deze motie ertoe bijdraagt dat het besluit wordt ingetrokken en dat de THI in het UMCG kan blijven. 9

10 De VOORZITTER: Hartelijk dank. Mag ik u dan namens de Staten dit cadeau overhandigen in de hoop dat u het op de juiste plek weet te laten landen. De heer DE BRUIJNE: Voorzitter, ik stel voor dat wij dit als pakket met de brief aan de minister meesturen. De VOORZITTER: Dank u. De beraadslaging wordt gesloten. In stemming komt motie 1. De motie wordt met algemene stemmen aanvaard. A.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 9 november 2010, nr , OMB/PB, betreffende het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling "Kijk op krimp" (nummer 37/2010) A.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 november 2010, nr , CW, betreffende de subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden (nummer 30/2010) De VOORZITTER: Dan zijn we bij agendapunt A.2 en A.3. We hebben afgesproken die gezamenlijk aan de orde te stellen, zoals dat ook in de commissie is gebeurd. Dat betreft het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling Kijk op krimp en de voordracht van 16 november 2010 over de subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden. Daarover is uitvoerig van gedachten gewisseld in de commissie. Het zou mooi zijn als het in één ronde kan, maar we zullen zien. Als u dat kunt, dan doen we dat. Mochten er toch nog onbeantwoorde vragen of kwesties zijn, dan kunt u dat eventueel in een tweede ronde doen, maar laten we kijken of we het in één ronde kunnen doen, inclusief het College. Ik begin met mevrouw Schalij, de fractie van de Partij van de Arbeid. Dan volgens straks de anderen wel. De beraadslaging wordt geopend. Mevrouw SCHALIJ: Voorzitter, vorige week werden we bij lezing van het Dagblad van het Noorden verrast door een klein artikel met een opvallende kop en een navenante foto. Nou lees je wel eens meer in die krant, maar de kop Amsterdam helpt Delfzijl had als ondertitel Hoofdstad wil helpen bij oplossen krimpproblematiek in Groningen. Daar kijk je dan even van op. Op de bijpassende foto stonden de burgemeesters van Amsterdam en Delfzijl eendrachtig op de stoep van de ambtswoning van de Amsterdamse burgemeester. Nou valt er veel te bedenken en te associëren bij zo n foto en bij zo n artikeltje. Dat doen we niet, want de spreektijd is beperkt. Voor de meer gevorderden in het krimpverhaal stonden hier wel enkele van de belangrijkste hoofdrolspelers gedeputeerde De Bruijne hoort daar natuurlijk ook bij die het krimpvraagstuk in een betrekkelijk korte tijd met succes op de landelijke politieke agenda hebben gezet. We mogen er vandaag wel even bij stilstaan dat het voorliggende Provinciale Actieplan Bevolkingsdaling Kijk op krimp een belangrijk moment markeert in de aanpak van een structureel probleem dat al decennialang in deze provincie speelt. Het is niet verwonderlijk dat juist bestuurders uit Groningen in de landelijke discussie het voortouw hebben genomen en daarbij gelukkig een, toen nog, minister Van der Laan troffen. Het rapport Topteam Krimp en het Nationaal Actieplan hebben de zaak in gang gezet en na een gedegen interactief proces ligt er nu eindelijk ons eigen Provinciale Actieplan. Kijk op krimp bevat zevenentwintig concrete actiepunten voor de korte en de lange termijn. De lijnen doortrekkend van het POP, ligt de nadruk op de regionale Woon- en Leefplannen, waarbij in de drie betrokken regio s integraal wordt ingezet op wonen, zorg, arbeidsmarkt en regionale economie. Voor de lange termijn wordt ingezet op kennis- en visieontwikkeling, onder andere met de oprichting van een Noordelijk Netwerk Bevolkingsdaling. Het Actieplan gaat uit van een directe, concrete aanpak. Daar kunnen we ons heel goed in vinden. Dat geldt ook voor de idee dat het een dynamisch document is, waaraan steeds nieuwe acties kunnen worden toegevoegd. Voorzitter, voor nader onderzoek ligt ook de steeds terugkerende vraag naar de relatie tussen de groei- en krimpgebieden in deze provincie. Ook zonder onderzoek kunnen we nu al constateren dat er veel te winnen valt met het bevorderen van samenhang en complementariteit tussen groei- en krimpregio s. Er is immers sprake van een wederzijdse afhankelijkheid. Stad en Ommeland, een 10

11 klassiek begrip in deze provincie. Dat geldt ook in onze tijd. De krimpregio s zijn gebaat bij een sterk stedelijk netwerk voor de voorzieningen en de groei van de economie en de werkgelegenheid. Andersom is een leefbare regio met landschappelijke kwaliteiten voor het stedelijk netwerk van groot belang. We moeten investeren in groei- én krimpgebieden. Juist in die samenhang liggen de kansen voor Groningen stad en provincie. De Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden. Gekoppeld aan het Actieplan Bevolkingsdaling ligt ook de Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden voor, als financieel instrument voor de ontwikkelingen en ondersteuning van projecten in het kader van de intergemeentelijke Woon- en Leefplannen. Tevens bevat de Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden, op initiatief vanuit de Staten, een subsidieregeling voor innovatieve projecten en experimenten die vanuit de samenleving worden aangedragen. Voor de verschillende onderdelen van de subsidieregeling zijn heldere criteria geformuleerd. Een tendersysteem lijkt een verbetering ten opzichte van eerdere vergelijkbare regelingen. Bezien vanuit de bril van de Noordelijke Rekenkamer, die zich onlangs boog over een vergelijkbaar subsidiesysteem in het kader van het provinciaal gebiedsgericht beleid, zijn dat duidelijke verbeteringen. Zo ook de scherpe keuzes die zijn gemaakt betreffende de prioritaire aanpak van regio s op basis van de meest urgente sociaaleconomische problematiek. Hoewel wij instemmen met de uitwerking die u aan deze, mede door de Staten aangedragen, voorziening hebt gegeven, hebben we enige zorg over de financiële haalbaarheid van een en ander. Het blijft onzeker of de reserve voor meerdere jaren voldoende gevoed kan worden en tevens of wij als Staten goed de vinger aan de pols kunnen houden wat betreft de door ons gewenste inzet van de beschikbare middelen. Nu lag er nog een aangehouden motie van dit voorjaar, van GroenLinks en onze partij, waarin we inderdaad met vooruitziende blik ook al vroegen om meer controle in de vorm van een tweejaarlijkse evaluatie door de Staten. Deze motie is, gezien de situatie dat het Actieplan nu ter vaststelling voorligt, enigszins veranderd. Wij hebben daartoe gezamenlijk een nieuwe motie met ongeveer dezelfde boodschap opgesteld. De VOORZITTER: De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, constaterende dat: - de voorgestelde subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden is gericht op de totstandkoming en uitvoering van intergemeentelijke Woon- en Leefplannen (projecten A- categorie) en het stimuleren en ondersteunen van innovatieve projecten en projecten vanuit de samenleving, die bijdragen aan de doelen van het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling (projecten B-categorie), overwegende dat: - tot en met 2012, in afwachting van de intergemeentelijke Woon- en Leefplannen, een overgangsperiode geldt waarbij door elke rechtspersoon projectaanvragen kunnen worden ingediend; - na 2012 onzekerheid bestaat over de hoogte van het beschikbare subsidiebudget; - het voor de Provinciale Staten belangrijk is om goed inzicht te hebben in keuze en motivering bij de selectie van projecten en het monitoren van effecten en resultaten; - monitoren en (tussentijds) evalueren van de betreffende subsidieregeling door Provinciale Staten moet kunnen leiden tot tijdige aanpassing van de subsidieregeling en criteria voor A- en B-projecten, dragen het College op: - jaarlijks aan Provinciale Staten te rapporteren over de ingediende subsidieverzoeken op titel van de Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden, alsmede over de toegekende subsidies met onderliggende motivering en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door mevrouw Schalij namens de PvdA-fractie en mevrouw Stavast namens de GroenLinks-fractie. De motie krijgt nummer 1, wordt verspreid en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. 11

12 De VOORZITTER: Mevrouw Schalij is daarmee aan het einde van haar betoog gekomen. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik constateer dat mevrouw Schalij een motie indient die bij agendapunt A.3 hoort. Dat is het agendapunt Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden. Ik kan mij voorstellen dat het efficiënt is om de agendapunten A.2. en A.3. in één keer te behandelen. De VOORZITTER: Dat kunt u zich niet alleen voorstellen, maar dat doen we reeds. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Neem me niet kwalijk. De VOORZITTER: De heer Abbes, CDA-fractie. De heer ABBES: Zoals we al in de commissievergadering hebben aangegeven, kunnen we ons heel goed vinden in de voordracht betreffende het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling Kijk op krimp. Hoewel we weinig ophebben met de gedachte van een maakbare samenleving, denken we dat alle mogelijke en redelijke benaderingswijzen en acties met betrekking tot het probleem in dit stuk terug te vinden zijn. Wel gaan we ervan uit dat het voorgestelde Actieplan niet het karakter van een rigide werkmodel krijgt. In de loop van het proces zou er hier en daar moeten kunnen worden bijgeschaafd en bijgestuurd. Hoewel we ons inmiddels hebben laten informeren over de situatie in bijvoorbeeld Limburg en Zeeland, zal de situatie in onze provincie toch weer haar eigen aspecten vertonen. Zoals al in de commissie is vastgesteld, wordt het eerste actiepunt bepaald door communicatie en bewustwording. We verwachten dat het College zich maximaal zal blijven inspannen om dit proces te bespoedigen en dat de regionale Woon- en Leefbaarheidsplannen uitgevoerd kunnen worden op basis van een breed draagvlak. Het Topteam Krimp concludeert niet voor niets dat de krimpsituatie in sommige regio s urgent en bijzonder is. Tegelijkertijd wordt vastgesteld dat er in de afgelopen jaren al succesvol de nodige maatregelen zijn getroffen, met name op het gebied van de transformatie en de sociale huursector. Dit geeft ook aan dat we het verschijnsel krimp niet verkrampt moeten benaderen, maar met ons gezond verstand doelgerichte acties moeten uitvoeren om het proces enigszins te sturen. Dat gemeenten daarbij geen eilandjes op zichzelf zijn, wordt terecht onderstreept door de ontwikkeling van de regionale Woon- en Leefbaarheidsplannen voor de betrokken regio s. Deze zullen het kader vormen voor afspraken en planvorming op regionaal niveau. We zijn blij dat het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven ook nadrukkelijk in beeld is en dat ook vanuit die hoek actief wordt meegedacht over mogelijke oplossingen. Wij willen op deze plaats graag nog even benadrukken dat wij particuliere initiatieven, mits passend bij de ruimtelijke kaders, zeer ondersteunen. Ik zou willen vragen: Kan het College nog eens aangeven hoe zij dit ziet, aangezien er in het stuk vooral gesproken wordt over publieke partners? Hier en daar zien we mooie voorbeelden van projecten op particulier initiatief, bijvoorbeeld project Sint Jan in Kloosterburen of de zorgboerderij Erve Ten Campe bij Wedde. Deze twee projecten zijn gerelateerd aan een ander aspect waarmee de CDA-fractie van harte kan instemmen, namelijk de inzet om te komen tot een nieuw gebruik van karakteristieke gebouwen die vaak van grote betekenis zijn voor de uitstraling van hun nabije omgeving. Ook de aandacht die het zorgvraagstuk krijgt heeft onze instemming, evenals de inspanningen op het gebied van onderwijs, mobiliteit en werkgelegenheid. Zeer content zijn we met de aandacht voor het cultureel erfgoed, dat een cruciale rol speelt bij de versterking van het vestigingsklimaat, de leefbaarheid en weer heel eigensoortige economische ontwikkelingen genereert. Zonder aspecten tekort te willen doen, ondersteunen we, zoals gezegd, het Actieplan zoals het nu voorligt en we hopen dat de leefbaarheid van de krimpregio s op deze manier op peil kan blijven. Graag zou ik op deze plek nog wel de aandacht willen vestigen op het Programma Landelijk Gebied. Ik heb dat in de commissie ook gedaan. Geconstateerd is dat het een succesvol programma is geweest met mooie projecten die vaak op plaatselijk niveau op een breed draagvlak kunnen rekenen en die naar ons idee ook heel constructief bijdragen aan de leefbaarheid. We zouden het College willen oproepen om dat nadrukkelijk in het vizier te houden, ook in de nadere toekomst. Een taakstelling die bij dit alles de komende tijd op het bord blijft liggen is de wijze van subsidiëring. Met name wanneer het gaat om de sociaaleconomische vitalisering laat het rapport van de Noordelijke Rekenkamer wel zien dat het hier en daar nog beter kan. We willen het College dan ook oproepen om de conclusies uit dit rapport ter harte te nemen en hier adequaat mee om te gaan. Tot slot de financiën. De totale kosten van de verdere transformatie van de woningvoorraad in de regio s en met name in de Eemsdelta en in Oost-Groningen, worden geraamd op maar liefst 750 miljoen. Dat is natuurlijk een immens bedrag, dat weliswaar in de komende jaren gedoseerd nodig zal zijn, maar toch een niet te overziene kostenpost zal vormen. 12

13 Terecht wordt gesteld dat de noodzakelijke transformatie zal gaan stagneren, zonder financiële impulsen, niet alleen van de provincie, maar ook van het Rijk en corporaties buiten de krimpgebieden. We willen het College dan ook oproepen om het Rijk en de corporaties op hun verantwoordelijkheid te blijven wijzen. Van de genoemde financiële instrumenten valt ons wel op dat met name de voordracht Leefbaarheid Krimpgebieden geen duidelijk kader met bijbehorende toekenningscriteria weergeeft. Met andere woorden: we krijgen niet echt grip op de genoemde bedragen en op welke wijze deze moeten worden aangewend. Hiervoor willen we samen met de VVD een motie indienen, waarbij we het College willen oproepen om de genoemde kaders en toekenningscriteria aan te scherpen en deze op een gegeven moment opnieuw aan de Staten voor te leggen. De heer Luitjens zal dit zo dadelijk in zijn bijdrage nader toelichten en deze motie uitdelen. Tot zover. Dank u wel, voorzitter. De VOORZITTER: Dus die houden we nog even tegoed, begrijp ik. Dan ga ik gelijk door naar de heer Swagerman. Nee? Mevrouw Veenstra, SP-fractie. Prima. Mevrouw VEENSTRA: Dank u wel, voorzitter. Tijdens de vorige Statenvergadering kreeg u van mijn collega Sandra een staatslot overhandigd. Ik had daar toch een klein beetje een vreemd gevoel bij, zo van: gaan we nou gokken voor de provincie, wordt dat een nieuwe campagne? Maar ik moest er ook aan denken toen ik het onderwerp voorbereidde en ik de genoemde bedragen in de stukken zag en een aantal reeds toegezegde bedragen op een rijtje zette en tegelijkertijd weer eens zag hoe groot de nood is. Op 2 november 2010 werd duidelijk dat het Rijk 93 miljoen beschikbaar stelt voor alle krimpgebieden. Dan gebied de eerlijkheid ons wel te zeggen dat het, volgens mij, feitelijk 31 miljoen uit Den Haag is en dat gemeenten en provincies via cofinanciering het andere deel mogen bijpassen. Dat klinkt logisch: Wij doen een duit in het zakje, u ook. Maar bij mij blijft de vraag hangen hoe de krimpregio s die miljoenen moeten kunnen ophoesten. En dan op 10 december een ander feitje. De regio Oost-Groningen wint aan ondersteuning bij de ontwikkeling van beleid rondom de krimp. Vooral de grote hoeveelheid betrokken partijen en het betrekken van bewoners hebben de aandacht getrokken van het Rijk. Mooi. Elke extra is welkom, maar het blijft een druppel op een gloeiende plaat. En, vergeef mij, voorzitter, maar bij mij blijft toch een klein beetje een afkoopgevoel hangen, zo van: we geven ze een bos bloemen en we doen er bij daar in Oost- Groningen en dan zullen ze misschien ook wat minder, als wij komen met een kolencentrale, gasopslag, CO 2 -opslag, mogelijke kerncentrale en eventueel nog wat andere stigmatiserende opmerkingen over onze mooie provincie. Dat de financiën een probleem zijn, geeft u zelf ook al aan in uw plannen en u noemt een aantal regelingen waaruit de financiering voor alle plannen gedekt zou kunnen worden. Als SP-fractie willen we toch nog even ons alternatieve begrotingsvoorstel van afgelopen voorjaar in herinnering brengen. We hadden als alternatief een forser bedrag beschikbaar kunnen hebben dan nu, waarmee we alle facetten van leefbaarheid aandacht hadden kunnen geven. Niet dat het toereikend was geweest voor alle jaren, maar we hadden een serieuze start kunnen maken. Een start waarbij de gemeenten veel directer de regie hadden kunnen voeren over die investeringen. Nu gaan we als provincie waar mogelijk bestaande doeluitkeringen en fondsen geconcentreerd en gebundeld inzetten. Dat lijkt ons als provincie een stevige rol te geven, maar laat het nou niet zo zijn dat wie betaalt, ook bepaalt. Voorzitter, het hele, zoals ik het dan noem, anti-krimpstuk, is doorspekt met woningbouw en overleg: woningen slopen, woningen bouwen, woningen verkopen, woningen opknappen. Dat alles in zeer nauwe samenspraak met corporaties, gemeenten, belangenorganisaties, inwoners en weet ik wie allemaal nog meer. Over het overleg, voorzitter, zijn we het heel snel eens. Dat is de manier waarop we zaken moeten doen. Niet elkaar bevechten, maar gezamenlijk de schouders eronder zetten. Niet alleen naar elkaar luisteren, maar ook horen wat de ander zegt. Als de provincie dan de rol heeft om al die betrokkenen bij elkaar te brengen, is dat een goede rol. Die woningbouw, voorzitter, daar zijn we het nog niet direct over eens. We hebben een probleem met woningen, maar dat lossen we volgens de SP niet alleen maar op door stevig te gaan slopen en op sommige plekken nieuwbouw te gaan plegen. Nee, want hoe vaak betekent nieuwbouw ook niet gelijk hogere huur- en/of koopprijzen? Prijzen die gelden voor dezelfde bewoners met nog steeds dezelfde inkomens of mogelijk zelfs dalende inkomens, wanneer de werkgelegenheid nog verder terugloopt of dalende uitkeringen, wanneer het huidige kabinet haar onzalige bezuinigingsplannen op de verschillende uitkeringen door zal zetten. Wij delen ook de mening van de Vereniging Groninger Dorpen als het over woningbouw gaat. Zij spreken zich, in mijn woorden, duidelijk uit voor passende woningbouw. Niet elk dorp is populair bij echtparen met dubbele, bovenmodaal inkomens en twee auto s voor de deur van een vrijstaande nieuwbouwwoning op een ruimte kavel. Nee, veel vaker gaat het over de senioren, die geboren en 13

14 getogen zijn in het dorp, maar nu in een centrumgemeente moeten gaan wonen, omdat er geen 55+of seniorenwoning is. Veel vaker gaat het over jongeren die de eerste stappen buiten het ouderlijk huis willen maken en dat graag in eigen dorp willen doen. Veel vaker gaat het over dat jonge gezin dat na hun studietijd terug wil naar het eigen dorp, maar onvoldoende kapitaal bezit om de bestaande bouw te kunnen kopen. Wanneer met al die facetten in de Woon- en Leefbaarheidsplannen rekening gehouden wordt, zijn we een heel eind op de goede weg. Voorzitter, even weg bij die woningbouw, want volgens de SP is dat niet de enige oplossing voor de krimpregio s. Volgens ons ligt de oplossing in de spreiding van werkgelegenheid en u beschrijft het zelf al in uw Actieplan op pagina 27 ik citeer: De prioriteitstelling van zowel Rijk als provincie ligt bij de ontwikkeling van de regio Groningen- Assen. Het is niet duidelijk welk effect dit heeft op de leefbaarheid van het aangrenzende krimpgebied. Een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, in opdracht van de gemeente Groningen, maakt duidelijk dat er een verband is tussen de krimpregio s en de regio Groningen- Assen. De regio Groningen-Assen fungeert als centrum voor werkgelegenheid en voorzieningen in Noord-Nederland en het Rijk ondersteunt de regio Groningen-Assen als nationaal stedelijk netwerk. Hoewel dit citaat alleen benoemd wat het effect is voor de regio Groningen-Assen en niet exact het effect dat het ook heeft op de krimpregio s, onderstreept het eens te meer het gevoel dat bij de SPfractie al langer leeft. De regio Groningen-Assen, en u mag daar van mij Hoogezand-Sappemeer in meenemen, fungeert als centrum voor werkgelegenheid en voorzieningen, niet alleen voor Groningen, maar voor heel Noord-Nederland en trekt daarmee, gewild dan wel ongewild, de omliggende regio s leeg. Want, voorzitter, waar willen mensen wonen? Op redelijke afstand van hun werk met goede vervoersvoorzieningen? Waar willen ondernemers zitten? In een gebied dat goed ontsloten is en positief in het licht gezet wordt. Waar kunnen we voorzieningen in stand houden? Juist, daar waar mensen wonen en werken. Het Rijk stimuleert deze regio, net als u de afgelopen jaren gedaan hebt. Maar u neemt nu het initiatief tot een dialoog tussen de groei en de krimpregio s. Een dialoog waarbij de krimpregio s al met minimaal 1-0 achterstaan. Wat u als College nu moet doen en wat wij als Staten nu moeten doen is kiezen. Kiezen voor de regio s met krimp. Kiezen voor spreiding van werkgelegenheid en ervoor kiezen om de sterkere regio s hun eigen broek te laten blijven ophouden. We hebben het onszelf niet makkelijk gemaakt om deze keuzes te maken. De realisatie van circa 500 arbeidsplaatsen bij Zuidbroek liep vast op het POP. Voorzitter, deze mooie provincie wordt al honderden jaren bewoond en bewerkt door mensen en die mensen willen in de gehele provincie nog heel graag blijven wonen en werken. Dat betekent dat we soms zullen moeten kiezen tussen het belang van de mensen en de leefbaarheid van een gebied en aan de andere kant het belang van een door mensenhanden gemaakt document als bijvoorbeeld het POP. Voorzitter, u noemt deze spreiding van werkgelegenheid nergens in het Actieplan, in elk geval niet zo concreet als ik graag zou willen zien als een mogelijke kans in de bestrijding van de krimp. Graag hoor ik daar uw mening over en ook hoor ik graag van u welke mogelijkheden u eventueel ziet om bedrijven te stimuleren om zich bijvoorbeeld in Uithuizen of Wagenborgen te vestigen in plaats van op een te vol en verkeersdichtslibbend industrieterrein nabij de stad. Delen van de krimpregio s, zegt u en ik ben het daarin met u eens kennen naar verhouding veel arbeidspotentieel. Mensen die nu soms al langere tijd, maar vaak volstrekt onnodig en niet vrijwillig van een uitkering afhankelijk zijn. U noemt het als een kans, bijvoorbeeld voor het dreigende personeelstekort in de zorgsector. Aan uw arbeidsmarktstrategie zouden wij nog graag drie aandachtspunten willen toevoegen. Wanneer het gaat om om- of bijscholingsmogelijkheden, moet dat kunnen binnen een redelijke afstand in het eigen gebied. Daar waar het sublocaties of een flexibele instelling van onderwijsinstellingen vraagt, rekenen wij op uw coördinerende inzet. Het moet voor mensen mogelijk zijn om voor een redelijk tarief op een fatsoenlijke manier met het openbaar vervoer naar deze opleidingsmogelijkheden toe te komen. Als laatste vragen wij uw aandacht voor de financiële problemen die deze scholingstrajecten bij gemeenten kunnen opleveren, maar ook bij de deelnemers zelf. Het kan niet zo zijn dat we mensen die willen en kunnen, gaan omscholen, maar dat daardoor enorme gaten ontstaan in het budget van de gemeente of in het budget van de deelnemers. Voorzitter, ik weet ook wel dat u hier formeel geen rol in hebt, maar dat hebt u formeel op meerdere terreinen niet. Wij zouden als SP graag zien dat u zich beperkte tot de wettelijke taken, maar de werkelijkheid van vandaag de dag is anders en wij handelen dan ook naar de werkelijkheid van vandaag de dag en willen graag zien dat u als provincie, met alle facetten van dit plan, dat ten goede komt aan de mensen, rekening houdt. Voorzitter, afsluitend. Recent werd ik verrast door mijn puberzoon van veertien. Hij kwam bij mij met de term urbanisatie. Toen ik hem vroeg wat dat betekende, vertelde hij mij dat dat betekende 14

15 dat de mensen naar de stad trokken om daar te gaan wonen. Natuurlijk vroeg ik hem waarom die mensen dat deden. Blijkbaar was er op zijn school in Oost-Groningen gesproken over de krimp. Hij vertelde mij dat het een logisch gevolg was van het sluiten van fabrieken, scholen en winkels. Mam, als er niets is, willen mensen daar niet wonen. Voorzitter, mijn zoon is geen wijsneus, maakt u zich geen zorgen. Mijn zoon is een kind van Oost- Groningen en als hij de samenhangende dingen hier ziet en begrijpt, hoop ik dat die boodschap hier vandaag ook overgekomen is namens mijn fractie. Het bestrijden van de effecten van de krimp is meer dan alleen huizen slopen en bouwen. Het bestrijden van de krimp is zorgen voor werk, voorzieningen, opleidingen en dus voor toekomstperspectief. Als laatste, voorzitter. Ik begon met het staatslot. Het is maar een vijfde. U had graag meer gezien, ik proefde het net al. Ik hoop dat het in februari een mooie prijs oplevert, waarmee we dan in maart een nog mooiere financiële stimulans kunnen geven aan die delen van Groningen, die het zo verdienen. Dank u. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan zijn we bij de heer Luitjens, fractie VVD. De heer LUITJENS: Ja, voorzitter, de heer Abbes had mij al aangekondigd. Voorzitter, het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling onder de titel Kijk op krimp is een Statenbrede wens. Het onderwerp is al diverse malen uitgebreid in verschillende commissies besproken. Het is goed dat er nu een nadere, dynamische uitwerking op tafel ligt. Dynamisch veronderstelt dat het Actieplan onderhevig is aan wijzigingen en wel doordat acties met resultaat zijn afgerond en nieuwe acties de moeite waard zijn om uit te voeren en op te nemen. Voorzitter, daarmee kom ik aan het dictum van de motie van de Partij van de Arbeid. Provinciale Staten proberen rapportages in de begrotingscyclus op te nemen. Ik denk dat we het dictum van de motie van de Partij van de Arbeid in dat licht moeten zien. Voorzitter, voor de VVD-fractie is economische en sociale vitalisering het putten uit de creativiteit van bewoners van het landelijk gebied en de krimpgebieden in het bijzonder, van het grootste belang. Hiermee sluit de VVD-fractie zowel aan bij de opvatting van de Vereniging Groninger Dorpen onder haar titel Dorpsbewoners geven geen krimp, alsook bij de opvatting van de Gedeputeerde Staten dat de samenhang en complementariteit met het overgrote deel van de provincie Groningen niet uit het oog mag worden verloren. De SP is hier uitgebreid op ingegaan en wat dat betreft zijn er soms meer overeenkomsten dan u zou veronderstellen tussen de SP en de VVD. We zijn ook samen opgetrokken in bijvoorbeeld de Factory Outlet. Voorzitter, die veerkracht en creativiteit worden extra bevorderd als belemmerende wet- en regelgeving zo veel mogelijk kunnen worden opgeheven door provincie, gemeente en Rijk. De VVDfractie noemt dat regelluw. Dit pleidooi heeft betrekking op onderwerpen die heel divers van aard kunnen zijn. Samenwerken van scholen, getuigschriften om een bar van een dorpshuis te mogen runnen, strikte kwaliteitsvoorschriften voor bouwen zoals het Westerkwartierswoningtype en noem maar op. Dit leidt tot de vraag van mijn fractie aan het College of zij bereid is om mee te werken aan initiatieven die daartoe kunnen leiden. Een mooi voorbeeld is bijvoorbeeld het Ondernemersakkoord Grootegast, dat die strekking heeft. Ons pleidooi ondersteunen wij met een vrij eenvoudige motie, waarin wij het College oproepen. De VOORZITTER: De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, overwegende dat: - economische en sociale vitalisering van het platteland essentieel is in de aanpak van problemen die voortvloeien uit krimp; - creativiteit en oplossingen van bewoners, instellingen en ondernemers daarbij van het grootste belang zijn, constaterende dat: - wet- en regelgeving van overheidswege soms belemmerend kan werken bij de uitvoering van kansrijke initiatieven, roepen het College op: - mee te werken aan initiatieven die kunnen leiden tot het wegnemen van belemmerende weten regelgeving om door deze regelluwheid de vitalisering van krimpgebieden concreet te bevorderen 15

16 en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Luitjens namens de VVD-fractie. De motie krijgt nummer 2, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De VOORZITTER: Gaat u voort. De heer LUITJENS: Voorzitter, ik vervolg. Een punt dat wij al eerder aan de orde hebben gesteld, is de sfeer die het stuk ademt van veel onderzoek. Uiteraard realiseren wij ons dat je je moet bezinnen voor je begint. De Woon- en Leefbaarheidsplannen zijn wat dat betreft nodig. Echter, laten we er kien op zijn de onderzoeken die reeds zijn uitgevoerd zo veel mogelijk weer te gebruiken, in plaats van ze over te doen. Laten we zo snel mogelijk overgaan tot zichtbare acties en de zogenaamde innovatieve projecten, voortkomend uit de creativiteit van de dorpen, doorgang te laten vinden. Ik ga hier verder geen pleidooi houden voor individuele projecten, voorzitter. Voorzitter, dan kom ik op het Transitiefonds. Enerzijds geeft het stuk aan dat er concrete experimenten zijn in het Oldambt, anderzijds wilt u een Transitiefonds voor de Eemsdelta organiseren. Hoe verhouden deze beide onderwerpen zich tot elkaar? Dan heb ik daarbij nog twee aanvullende vragen. Allereerst over het experiment in het Oldambt. De inhoud is mij niet helder. Hoe wordt dat dan gefinancierd? Anderzijds, en daar duidde, meen ik, de CDA-fractie ook op, wilt u private partijen interesseren om mee te financieren in het Transitiefonds. Is daar reeds contact mee gezocht? Bent u al met hen in gesprek? Voorzitter, tot slot kom ik dan op agendapunt A.3, de Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden. De VVD-fractie, voorzitter, heeft niet voor niks het onderzoek van de Noordelijke Rekenkamer inzake de sociaaleconomische vitalisering van het landelijk gebied willen betrekken bij dit onderwerp. Uit de vergelijking van het voorstel met het advies van de Noordelijke Rekenkamer, is de VVD-fractie van mening dat de puntjes nog op de i gezet moeten worden, om recht te doen aan het advies van de Rekenkamer. Vandaar, voorzitter, de volgende motie. De VOORZITTER: Dank u. De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, constaterende dat: - de Staten bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2010besloten hebben een Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden in te stellen om een (financiële) bijdrage te leveren aan het voorkomen en mogelijk oplossen van leefbaarheidsvraagstukken; - de Noordelijke Rekenkamer recent aanbevelingen heeft gedaan omtrent het opstellen van subsidieregelingen en de daarbij behorende transparante definities van begrippen, (effect)indicatoren en monitoringsprogramma s; - het College in voordracht 39/2010 een uitwerking presenteert van de subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden, overwegende dat: - in voordracht 39/2010 de begripsomschrijvingen en toekenningscriteria voor verbetering vatbaar zijn, (effect)indicatoren zowel op economisch en sociaal terrein en als op de leefomgeving niet zijn benoemd en een voorstel voor een monitoringsprogramma nog mist, zijn van oordeel dat: - alvorens de bedoelde subsidieregeling in werking wordt gesteld, deze verder uit te werken en aan te vullen met de bovengenoemde aspecten; - dit in de vorm van een nieuwe voordracht aan de Staten voor te leggen. De motie is ondertekend door de heer Luitjens namens de VVD-fractie, door de heer Stevens namens de ChristenUnie-fractie, door de heer Abbes namens de CDA-fractie en door mevrouw Veenstra namens de SP-fractie. De motie krijgt nummer 3, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. 16

17 De heer LUITJENS: Voorzitter, ter aanvulling. Het uitwerken van de criteria die nu voorliggen is volgens ons snel te realiseren en dat hoeft uiteraard het in gesprek zijn over de initiatieven die voorgedragen zouden kunnen worden, niet te hinderen. Voorzitter, ik dank u wel. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan de heer Stevens, ChristenUnie-fractie. De heer STEVENS: Voorzitter, dank u wel. Het bestrijden van de gevolgen van de krimp is dé opgave voor de komende jaren in de provincie Groningen. Een bevolkingsdaling van 25% in dertig jaar. Delfzijl zelfs 30%, één op de drie. De cijfers dreunen er nog steeds in. Onze fractie kan daar ook nog steeds niet aan wennen. Steeds als ik in het Westen kom en moet uitleggen wat er aan de hand is, groeit het besef hoe groot het contrast is en hoe massief het probleem. Onze fractie is blij met dit Actieplan. De aanpak via regionale Woon- en Leefbaarheidsplannen spreekt ons zeer aan. De leefbaarheid in de krimpgebieden is een belangrijke waarde om te behouden en te verbeteren. Het plan kent een indrukwekkende lijst van projecten. Gedeputeerde De Bruijne heeft hier flink aan getrokken en daar wil onze fractie haar complimenten voor maken. Gezamenlijke aanpak van Rijk en provincie, ieder in haar eigen verantwoordelijkheid. Helaas is de regering in de regeringsverklaring en ook het regeerakkoord, aanvankelijk vergeten de krimpproblematiek mee te nemen. André Rouvoet heeft dit onderwerp bij de behandeling van de regeringsverklaring in de Tweede Kamer ook weer ingebracht en opnieuw geagendeerd. Woningcorporaties zijn belangrijke partners. In het Actieplan had hier meer aandacht voor kunnen zijn en had dit meer kunnen worden benadrukt. Zij zijn immers belangrijke spelers, bezitten veel woningen en hebben een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid. Krimp kent vele aspecten, maar uiteindelijk ook het aspect van leegstand en opgave van sloop. Meer dan tien duizend woningen komen leeg te staan en moeten worden gesloopt. Dat roept fundamentele vragen op. Wie gaat deze woningen slopen? Corporaties? Particulieren? Wordt dit bepaald door de markt van vraag en aanbod, wat en waar gesloopt wordt? Of is er regie van de overheid? Wie gaat het allemaal betalen? Slopen kost heel veel geld. Stel, dat iedere woning kost aan desinvesteringen en sloopkosten, dan kosten tien duizend woningen in onze provincie al snel een half miljard euro. Wie gaat dat betalen? Onze fractie is blij met de instelling van het Transitiefonds. Dat is een bescheiden begin. Wij zijn wel benieuwd naar aanvullende mogelijkheden van het ombuigen van financiële stromen in de richting van dit Transitiefonds. Op al die indringende vragen heeft ook de ChristenUnie op dit moment niet het antwoord, maar we geven wel aan dat dit Actieplan Bevolkingsdaling, dat onze volledige steun heeft, een begin is van de aanpak van een langdurig en een hardnekkig probleem. Dit Actieplan is daarvoor een prima aanpak. Dank u wel, voorzitter. De VOORZITTER: Dan ben ik bij mevrouw Stavast van de GroenLinks-fractie. Mevrouw STAVAST: Voorzitter, het Provinciaal Actieplan Kijk op krimp markeert inderdaad, zoals de PvdA zei, een belangrijk moment. Het is een serie goede projecten met veel, verscheidene partners. De provinciale bijdrage aan de genoemde plannen zijn afkomstig uit het subsidiefonds Reserve Leefbaarheid Krimp. Wij betreuren het dat wij bij de genoemde acties wel inzicht hebben in de provinciale bijdrage, maar niet in de bijdrage van de andere deelnemers. Om een goed inzicht te krijgen in wat er feitelijke gebeurt, vinden wij deze informatie belangrijk. We vroegen er om in de commissie, we hebben nog geen antwoord ontvangen. GroenLinks heeft met betrekking tot het Actieplan aangegeven, dat wij het van groot belang vinden dat er aandacht is voor de mogelijkheden van gratis schoolvervoer wanneer er door samenvoeging van basisscholen grotere afstanden afgelegd moeten worden. De gedeputeerde staat niet afwijzend tegenover deze gedachte, maar GroenLinks vindt het van belang zo spoedig mogelijk ervaringen op te doen met de mogelijkheden en heeft daarom de volgende motie. De VOORZITTER: De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, constaterende dat: - er een groot aantal activiteiten is opgenomen in het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling ; - het te verwachten is dat er in de krimpgebieden samenvoegingen zullen ontstaan van basisscholen; - kinderen daardoor grotere afstanden zullen moeten afleggen naar school en dat dit een extra belasting is voor zowel kind als ouders/verzorgers, 17

18 overwegende dat: - bereikbaarheid van basisonderwijs een belangrijke overweging is om ergens te gaan of te blijven wonen, verzoeken het College: - via onderzoek in beeld te krijgen of een experiment met gratis schoolvervoer in geval van een scholenfusie een haalbare kaart is en dit onderzoek op te nemen in het Actieplan en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door mevrouw Stavast namens de GroenLinks-fractie. De motie krijg nummer 4, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De VOORZITTER: Gaat u voort. Mevrouw STAVAST: Voorzitter, het fonds Reserve Leefbaarheid. Het is heel goed dat in de toelichting bij de voordracht wordt aangegeven dat er meer provinciaal geld naar de krimpgebieden gaat dan alleen dit fonds. De VOORZITTER: De heer De Vey Mestdagh. De heer DE VEY MESTDAGH: Mag ik even een vraag stellen over de motie die u heeft ingediend? U pleit voor onderzoek naar gratis schoolvervoer. Dat kan ik overigens heel goed begrijpen. Betekent dat dat uw onderzoek zich eigenlijk richt op gratis schoolvervoer voor nu en in de toekomst, dus tot over vijftig jaar, of dat u dat beperkt tot de transitieperiode? Mevrouw STAVAST: Alle plannen die wij nu bespreken gaan over een transitieperiode. Ik heb niet de behoefte en GroenLinks heeft niet de behoefte om twintig jaar over ons / hun graf heen te regeren. De heer STEVENS: Voorzitter, ik begrijp dat de motie ook gaat over en zich vooral richt op de fusie van scholen. Is GroenLinks met ons van opvatting dat ook het in stand houden van scholen op zich al een belangrijke factor kan zijn om gevolgen van krimp tegen te gaan en zou de motie zich ook niet op die scholen moeten richten? Mevrouw STAVAST: GroenLinks vindt het van belang dat scholen in stand blijven, maar bij de scholen die nu bestaan is het probleem niet zo groot. Wij denken juist dat er een nieuwe situatie is als de scholen sluiten. De heer LUITJENS: Voorzitter, er bestaat de wettelijke regeling waarbij 6 km een criterium is waarbinnen niet en waarbuiten wel. Wat dat betreft zijn er al voorzieningen. Er zijn natuurlijk ook onderzoeken aangekondigd in het gebied Marenland en het gebied Eems en Lauwers, over hoe we het onderwijs in haar totaliteit beter kunnen organiseren, waar dit dan natuurlijk ook een onderdeel van is. Mevrouw STAVAST: Ja, uiteraard zijn er allerlei overleggen en komen daarin creatieve ideeën op. Wat bestaande wetgeving betreft: die is er. Ons gaat het erom in een veranderende situatie zo snel mogelijk deze mogelijkheid te onderzoeken. De heer LUITJENS: Dus heel kortdurend. Mevrouw STAVAST: Als het onderzoek wordt meegenomen, levert dat nieuwe informatie op en kunnen we kijken wat daarvan bestendig is en niet. Voorzitter, ik ga door met het fonds Reserve Leefbaarheid. Het is juist heel goed dat in de toelichting bij de voordracht aangegeven wordt dat er meer provinciaal geld naar de krimpgebieden gaat dan alleen dit fonds. Het CDA noemde al het Programma Landelijk Gebied. Dit fonds gaat namelijk niet over grote bedragen. Een groot deel van het relatief kleine budget gaat naar het arrangement dat Rijk, provincie en de DEAL-gemeenten al hebben gesloten. Heel goed dat er wordt samengewerkt, weinig invloed meer voor de Staten. Bij dit onderwerp speelt een belangrijke conclusie van het recente rapport van de Noordelijke Rekenkamer een rol. Het rapport over de 18

19 sociaaleconomische vitalisering van het platteland. De conclusie is dat er tot nu toe een groot deel van het geld is neergeslagen in de sociale kanten van de leefbaarheid en weinig in de economische versterking. Daar nu ziet GroenLinks mogelijkheden bij het onderdeel innovatie. Mogelijkheden met betrekking tot duurzaamheid. Wij dienen daarvoor de volgende motie in. De VOORZITTER: De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 15 december 2010, overwegende dat: - er steeds meer aandacht is voor zelfvoorzienendheid van een dorp qua energie, gebaseerd op kleinschalige, (collectieve) duurzame energieproductie; - in het recente SER-Noord advies Duurzame Ontwikkeling aandacht is voor distributed economy ; de economie van lokale zelfvoorziening; - dat deze projecten sterke sociale componenten in zich dragen vanwege het collectieve karakter bij dit soort initiatieven; - dat duurzame energieprojecten voldoen aan de criteria voor een economische impact en voor een kwaliteitsverbreding van het leefklimaat; - dat het Energie Kenniscentrum van de Hanzehogeschool Groningen, gestimuleerd door initiatieven uit de markt, als uitgangspunt heeft People in Power, de zelfverantwoordelijkheid van mensen, spreken uit: - dat de lokale duurzame-energie-projecten expliciet vallen onder de innovatieve projecten en experimenten als genoemd onder B) in de subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden verzoeken het College: - dergelijke experimenten in aanmerking te laten komen voor deze subsidie en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door mevrouw Stavast namens de GroenLinks-fractie. De motie krijgt nummer 5, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De VOORZITTER: Gaat u voort. Mevrouw STAVAST: Voorzitter, er was de aangehouden motie met betrekking tot de evaluatie van dit Actieplan en de subsidieregeling. De PvdA heeft al gemeld dat de motie is aangepast aan de huidige situatie, mede namens ons. Juist omdat het fonds bescheiden van omvang is en het de vraag is wat het budget na 2012 is, is het van groot belang te monitoren, te analyseren en te evalueren. Dank. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Nog even voor mijn goede begrip. De motie die u net noemde, is ingetrokken, toch? Mevrouw STAVAST: Dat klopt. De oude is ingetrokken en de nieuwe is De VOORZITTER: Akkoord, helder. Dan zijn we bij de heer Zanen, de fractie van de Partij voor het Noorden. De heer ZANEN: Voorzitter, het is net alsof ik op een vergadering ben van de Partij voor het Noorden, bezig met het maken van een programma voor de komende Statenverkiezingen. De VOORZITTER: Dat moet een goed gevoel zijn. Gaat u voort. De heer ZANEN: Ik heb het gevoel dat dat voor allen een beetje geldt. Ik kan u zeggen dat wij op een aantal onderdelen nog niet helemaal rond zijn. We werken hard om het programma goed klaar te krijgen. Een punt dat eruit springt in de discussies bij ons, heeft te maken met de krimpproblematiek. Ergens is het zo dat wij natuurlijk zelf ook oorzaak zijn van de krimpproblemen. Als wij kijken naar de manier waarop de Randstad tegenover Noord-Nederland komt te staan, doordat in de Randstad alles 19

20 gebeurt, er investeringen plaatsvinden en Noord-Nederland dan iets achterblijft. Dat kan je ook zeggen over de regiovisie Groningen-Assen. Als je zegt: Wij gaan daar in het gebied Groningen- Assen onze activiteiten concentreren en we halen levendigheid, met name op economisch gebied, naar dat centrum toe., dan ben je bezig met krimpbevordering als je buiten dat gebied gaat. Dat betekent dat we nu bezig zijn met het oplappen van onze eigen insteek regiovisie Groningen- Assen. De vraag is hoe je daarmee moet omgaan. Als je wat wilt stimuleren, ben je natuurlijk op een bepaalde plek bezig, kun je organiseren dat dat in een gebied is dat buiten de regiovisie Groningen- Assen valt. Wil je dat of wil je dat niet? De VVD heeft in een motie gezegd: Misschien is het de regelgeving die bepaalt dat initiatieven niet voldoende van de grond komen en je zou minder regels moeten hebben. Het woord regelluwheid is gezegd. Dat is een mogelijkheid om dat aan te pakken, maar je kunt ook kijken naar ons eigen beleid en daar minder centraliseren in beperktere delen van de provincie. Voorzitter, ik heb vastgesteld dat er bij dit punt ontzettend veel moties naar voren zijn gebracht en die bevatten een aantal elementen, bijvoorbeeld onderwijs, waarmee je de krimpproblematiek kunt bestrijden. Ik wilde daar niet zelf nog een motie bovenop leggen, maar wil graag verder meediscussiëren met het College en met de collega Statenfracties. Dank u wel. De VOORZITTER: Hartelijk dank. De heer De Vey Mestdagh, D66. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, niet de overheid, maar mensen maken hun samenleving. Dat geldt ook voor krimpgebieden. Als we het over krimp hebben, bevolkingsdaling in bepaalde gebieden, hebben we het wat ons betreft over een transitie naar een nieuw evenwicht dat door mensen moet worden ingevuld. Wat is dan de rol van de overheid? Wat ons betreft is de rol van de overheid het scheppen van randvoorwaarden voor vitaliteit. Dat betekent dat mensen op basis van de vitaliteit van de omgeving, invulling kunnen geven aan hun verantwoordelijkheid om hun samenleving vorm te geven. Dat betekent dat als wij geld besteden, dat we dat in principe niet doen om bestaande zaken overeind te houden die anders uitvallen. Dat moeten we alleen maar doen als dat nodig is om zaken te behouden die in dat nieuwe evenwicht een rol blijven spelen, want in dat nieuwe evenwicht kan het ook nog zo zijn dat zaken intussen weggevallen zijn, zoals scholen die niet meer terugkomen. Iets anders is de mal-contramalbenadering die we tot nu toe hebben ingevuld bij de provincie. U weet, de mal-contramalgedachte is een gedachte die vanuit het Rijk wordt gepromoot om de verstedelijking van het platteland tegen te gaan. We hebben daar invulling aan gegeven door nogal wat zaken te verbieden op het platteland om te voorkomen dat de verstedelijking daar plaatsvindt. Voorzitter, daar zouden we een herbezinning op moeten doen, want wij kunnen toch niet volhouden dat in krimpgebieden nog risico van verstedelijking op grote schaal aanwezig is. Wat dat betreft zullen we daar, wat D66 betreft, een nieuwe visie op moeten ontwikkelen. Een andere attitude ten opzichte van het platteland. De vrijheid geven om er zaken van te maken in dat nieuwe evenwicht. Voorzitter, dan de voordrachten. De voordrachten geven een goede aanzet, maar er zijn veel plannen die nog concreet moeten worden ingevuld. Woonplannen lijken al wat nader ingevuld, maar vele andere moeten in combinatie met gemeenten vorm gaan krijgen. Wat wij belangrijk vinden, is dat er zeker ook aandacht is voor het behoud van cultuur in die krimpgebieden, want u weet, dat is één van de vitaliteiten waarvan het noodzakelijk is om die te behouden wil je een leefbaar gebied overhouden. Dan, voorzitter, nog even ten aanzien van de andere voordracht, de Reserve Leefbaarheid. Even een vraag aan het College: U schrijft op pagina 20 dat een half miljoen Sorry, het staat niet in die voordracht, het staat in deze voordracht. Een half miljoen van de veertien, driekwart miljoen, van het Rijk, wordt besteed aan Ganzedijk. De vraag die daarbij hoort is eigenlijk: Is dat geld dan niet veel te snel op om die vitaliteit in al die gebieden te kunnen stimuleren? Wat ons betreft, voorzitter, nogmaals, die voorzieningen: voor zover we daar in investeren moet dat toekomst-proof zijn, in het kader van het nieuwe evenwicht. Een vraag aan het College en de VVD heeft een motie ingediend ten aanzien van de regelvrijheid in krimpgebieden is: bent u, naast de financiële zaken die nu voorliggen, bereid om ook binnen het POP ruimte te geven aan bijzondere ontwikkelingen die noodzakelijk zijn binnen de krimpgebieden? Dat zou kunnen zijn door het POP aan te passen, maar het zou ook kunnen betekenen dat je bijvoorbeeld een wat ruimer ontheffingsbeleid gaat voeren en wat ons betreft zou dat moeten. Dank u wel, voorzitter. De VOORZITTER: Dank u, mevrouw Hazekamp, de Partij voor de Dieren. 20