Trichodoriden: maatregelen om schade te. Elma Raaijmakers. Diverse soorten aaltjes

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Trichodoriden: maatregelen om schade te. Elma Raaijmakers. Diverse soorten aaltjes"

Transcriptie

1 IRS Van Konijnenburgweg HL Bergen op Zoom The Netherlands Trichodoriden: maatregelen om schade te beperken Elma Raaijmakers Diverse soorten aaltjes cystenaaltjes wortelknobbelaaltjes vrijlevende wortelaaltjes (trichodoriden) stengelaaltjes stengelaaltje 1 mm 1

2 Vrijlevende wortelaaltjes ((Para)Trichodorus soorten) ectoparasiet alle stadia mobiel zeer veel waardplanten 2-3 generaties per jaar korte overleving lichte gronden overdracht virus Bron: PPO 2

3 Trichodoriden Trichodoriden 3

4 Trichodoriden Vrijlevend wortelaaltje 4 belangrijke soorten: Trichodorus similis Trichodorus primitivus Paratrichodorus pachydermus Paratrichodorus teres Op een perceel kunnen meerdere soorten aanwezig zijn! Monsters diagnostiek

5 Suikeropbrengst (t/ha) T. similis Aantal trichodorusaaltjes per 100 ml grond Maximaal opbrengstverlies varieerde van 5-11% Bron: PPO Hoe los je dit op? bemonsteren vruchtopvolging (waardplantstatus) groenbemesters (waardplantstatus) organische stof toedienen chemisch 5

6 Hoe los je dit op? - Bemonsteren - november februari - bij koele, vochtige omstandigheden - 1 monster/ha - 60 steken/monster Bemonsteren is nodig voor het bepalen van de soort(en) en de hoeveelheid. Dit is belangrijk voor het kiezen van de juiste oplossingen. Hoe los je dit op? - Gewaskeuze Bijvoorbeeld: Paratrichodorus teres x 6

7 Hoe los je dit op? - Gewaskeuze Paratrichodorus teres Vermeerdering Aardappel? onbekend Suikerbiet - natuurlijke afname Ui weinig Mais matig Wintertarwe sterk Zomergerst Cichorei Schade onbekend geen weinig matig sterk Bron: Hoe los je dit op? - Gewaskeuze Paratrichodorus pachydermus Vermeerdering Aardappel? onbekend Suikerbiet - natuurlijke afname Ui - weinig Mais? matig Wintertarwe sterk Zomergerst Cichorei Schade onbekend geen weinig matig sterk Bron: 7

8 Hoe los je dit op? - Groenbemesters T. primitivus T. similis P. pachydermus P. teres Bladrammenas Gele mosterd Engels raaigras Italiaans raaigras Vermeerdering? onbekend - natuurlijke afname weinig matig sterk Kies bewust de juiste groenbemester! Bron: Schade onbekend geen weinig matig sterk Aantal aaltjes per 100 ml grond Pi okt na ploeg. P. teres populatie (0-30 cm) en groenbemester mrt juni Pi okt na ploeg. Italiaans raai mrt juni okt Pi mrt na ploeg. Bladrammenas tarwe tulp + groenb. aardappel + groenb. juni okt Pi mrt na ploeg. zaaiui juni okt Pi mrt suikerbiet na ploeg. juni Bron: PPO 8

9 Groenbemesters, P. teres en opbrengst suikerbiet It. raaigras d d haver c c tagetes rogge braak luzerne bladrammenas gele mosterd b a a opbrengst suikerbiet (ton/ha) Bron: PPO Hoe los je dit op? Organische stof Voeg organische stof toe! 9

10 Effect organische stof op P. teres Aardappelen (Gloria, 1998 en 2000) netto ton/ha netto % misv % misvormd 0 0 GFT DKM Champost Vydate Tuinturf onbeh Bron: PPO Suikergewicht (t/ha) P. pachydermus Braak Ontsmet Rogge dood Rogge Voorbehandeling zonder Vydate met Vydate Bron: PPO 10

11 Hoe los je dit op? Granulaat schadedrempel: 150 larven/100 ml grond (zelden rendel) toepassing: 10 kg/ha (± 115,--/ha) granulaten doden aaltjes niet Hoe los je dit op? - Granulaat Pak het pleksgewijs aan! 11

12 Trichodoriden beheersen bemonsteren: weet welke trichodoriden er aanwezig zijn kies de beste voorvrucht en de juiste groenbemester voeg organische stof toe pleksgewijs Vydate kan schade beperken, volvelds zelden rendel 12

Trichodorideaaltje: beheersbaar?

Trichodorideaaltje: beheersbaar? Vrijlevende wortelaaltjes ((Para)Trichodorus soorten) Trichodorideaaltje: beheersbaar IRS Suikerbieteninformatiedagen 5 Evert Brommer, PPO AGV Lelystad! ectoparasiet! alle stadia mobiel! zeer veel waardplanten!

Nadere informatie

Aaltjes in de bollenteelt

Aaltjes in de bollenteelt Aaltjes in de bollenteelt Gera van Os Peter Vreeburg De volgende onderwerpen komen aan de orde: Aaltjesziekten in de teelt Wortellesieaaltje Stengelaaltje Vrijlevend wortelaaltje Krokusknolaaltje Wortelknobbelaaltje

Nadere informatie

Hulpmiddelen voor aanpakken ziekten en plagen

Hulpmiddelen voor aanpakken ziekten en plagen IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands e-mail: raaijmakers@irs.nl http://www.irs.nl Hulpmiddelen voor aanpakken Elma Raaijmakers, Bram Hanse en Peter Wilting Checklist suikerbieten

Nadere informatie

Groenbemesters en ziekten en plagen

Groenbemesters en ziekten en plagen Groenbemesters en ziekten en plagen Elma Raaijmakers SID, 9/10 december 2014 Verliezen in suikeropbrengst door ziekten en plagen Suikeropbrengst (t/ha) 23,0 18,2 13,9 11,6 maximale suikeropbrengst (De

Nadere informatie

Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge

Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge Postbus 430 8200 AK Lelystad www.telenmettoekomst.nl Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge Samenstelling: Hans Hoek, Gerard Korthals en Jacques

Nadere informatie

Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten

Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten Wortelexudaten Een gezond bodemleven geeft een weerbaar gewas Een gezonde en rijke bodem zijn belangrijke voorwaarden voor een succesvolle teelt. De

Nadere informatie

Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing)

Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing) AALTJES ALMANAK Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing) Hoewel aaltjes een bijdrage leveren aan een gezond bodemleven, zijn er tal van aaltjes die een serieuze bedreiging vormen voor gewassen. De meeste

Nadere informatie

Groenbemesters Akkerbouw. Bodem verbeteren is resultaat oogsten

Groenbemesters Akkerbouw. Bodem verbeteren is resultaat oogsten Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten Een gezond bodemleven geeft een weerbaar gewas Een gezonde en rijke bodem zijn belangrijke voorwaarden voor een succesvolle teelt. De basis

Nadere informatie

Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018

Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018 Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018 Wortelexudaten Groenbemesters Gewasresten Schijf van 5 voor het bodemleven Compost Dierlijke mest Een gezond bodemleven geeft een weerbaar

Nadere informatie

Sebastiaan ten Napel Wimjan Brasser Klaske Frietema

Sebastiaan ten Napel Wimjan Brasser Klaske Frietema Sebastiaan ten Napel 06-13049002 Wimjan Brasser 06-20768559 Klaske Frietema 06-20473486 Stroken, banen en plekken...? Voorkomen en genezen Allemaal aaltjes..? Stroken banen en plekken Waar gaan we het

Nadere informatie

Schadewijzer. Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw

Schadewijzer. Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw Schadewijzer Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw Inhoudsopgave: 1. Inleiding schadedrempels... 2 2. Verschillende vormen van schade... 2 3. Factoren die van invloed zijn op schade... 3

Nadere informatie

De bodem vraagt om aandacht!!

De bodem vraagt om aandacht!! De bodem vraagt om aandacht!! CSV jaarvergaderingen 2008 Marc Kroonen Gerard Meuffels PPO-agv Vredepeel Programma Wat doet PPO Vredepeel Bodem Bodemstructuur Bodemvruchtbaarheid Bodemleven (rhizoctonia

Nadere informatie

GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement

GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement INLEIDING Groenbemesting wordt steeds vaker ingezet in het teeltplan om de structuur te verbeteren en het organische stofgehalte van de

Nadere informatie

Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans!

Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans! Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans! 22 mei 2017 PPS groen Leendert Molendijk, Johnny Visser, Elma Raaijmakers, Thea van Beers, Michaela Schlathölter Aaltjes Beheersings Strategie

Nadere informatie

RELEVANTE ONTWIKKELINGEN

RELEVANTE ONTWIKKELINGEN RELEVANTE ONTWIKKELINGEN pf en aaltjes ALIE HISSINK EN PIETER BRONS 1 pf-curve Steeds meer kengetallen Bodemkwaliteit Chemisch Fysisch Biologisch - Hoofdelementen N, S, P, K, Ca, Mg, Na - Sporenelementen

Nadere informatie

Tabaksratelvirus (TRV) in aardappel. Hans Hoek, PPO AGV Lelystad

Tabaksratelvirus (TRV) in aardappel. Hans Hoek, PPO AGV Lelystad Tabaksratelvirus (TRV) in aardappel Hans Hoek, PPO AGV Lelystad Indeling: Tabaksratelvirus (TRV) en kringerigheid Trichodoriden als virusvector Waarom onderzoek? Opzet en uitvoering onderzoek Resultaten

Nadere informatie

De organische stofbalans: Kengetallen

De organische stofbalans: Kengetallen De organische stofbalans: Kengetallen Volgens handboek Bodem & Bemesting Aangevuld door Willem van Geel T.b.v. 2 e Masterclass Organische stof(balans) POP3 Project Biologische landbouw op de kaart Template

Nadere informatie

Groenbemesters in het bouwplan. Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos

Groenbemesters in het bouwplan. Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos Groenbemesters: een goede keuze! Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma, Leendert Molendijk Kennisdag 4 februari 2019 Hoe selecteer

Nadere informatie

5-2-2016 AALTJES BEHEERSING 2016 ÉN VERDER.. Wat zijn Nematoden (aaltjes) Wat zijn Nematoden (aaltjes) Het zijn er veel!!!!

5-2-2016 AALTJES BEHEERSING 2016 ÉN VERDER.. Wat zijn Nematoden (aaltjes) Wat zijn Nematoden (aaltjes) Het zijn er veel!!!! Aaltjes Wat zijn aaltjes Schadelijke voor AK Schadebeelden AALTJES BEHEERSING 2016 ÉN VERDER.. Ken de vijand! Verwarring Bemonstering Gewasrotatie Groenbemesters Maatregelen Wat zijn Nematoden (aaltjes)

Nadere informatie

Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing

Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing actieplan aaltjesbeheersing Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing Aaltjeswijzer Het herkennen van aaltjesschade in diverse akkerbouwgewassen. In het kader van het Actieplan Aaltjesbeheersing is er een

Nadere informatie

BROCHURE STENGEL AALTJES

BROCHURE STENGEL AALTJES BROCHURE STENGEL AALTJES Stengelaaltjes doen niet alleen veel schade in uien, tulpen en andere bolgewassen, maar kunnen ook opbrengstverlies veroorzaken in vlinderbloemigen, maïs, aardappelen, peen en

Nadere informatie

Groenbemesters en Pratylenchus in een bouwplan met zetmeelaardappelen

Groenbemesters en Pratylenchus in een bouwplan met zetmeelaardappelen Groenbemesters en Pratylenchus in een bouwplan met zetmeelaardappelen Resultaten van drie jaar onderzoek Auteur(s) E. Brommer & L.P.G. Molendijk Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Akkerbouw,

Nadere informatie

Meloidogyne spp. Biologie en aanpak binnen NemaDecide2. Aaltjesgroepen. Wortelknobbelaaltjes

Meloidogyne spp. Biologie en aanpak binnen NemaDecide2. Aaltjesgroepen. Wortelknobbelaaltjes Meloidogyne spp Biologie en aanpak binnen NemaDecide2 NemaDecide 3 oktober 2007 Leendert Molendijk, Corrie Schomaker, Thomas Been Aaltjesgroepen Meloidogyne naasi Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes Wortellesieaaltjes

Nadere informatie

BROCHURE STENGEL AALTJES

BROCHURE STENGEL AALTJES BROCHURE STENGEL AALTJES Stengelaaltjes doen niet alleen veel schade in uien, tulpen en andere bolgewassen, maar kunnen ook opbrengstverlies veroorzaken in vlinderbloemigen, maïs, aardappelen, peen en

Nadere informatie

Aaltjestoer Ditylenchus dipsaci. Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Aaltjesgroepen

Aaltjestoer Ditylenchus dipsaci. Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Aaltjesgroepen Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Veldleeuwerik bijeenkomst Zeewolde 25 maart 2013, Willemien Runia Aaltjesgroepen Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes Wortellesieaaltjes

Nadere informatie

RAPPORT. Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel

RAPPORT. Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel RAPPORT Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel rapport 711 project 9071 december 2010 RAPPORT titel Gevoeligheid van aardappelrassen voor

Nadere informatie

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1 Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf

Nadere informatie

Beheersing Paratrichodorus en Trichodorus spp. en de overdracht van Tabaksratelvirus op dekzandgronden

Beheersing Paratrichodorus en Trichodorus spp. en de overdracht van Tabaksratelvirus op dekzandgronden Beheersing Paratrichodorus en Trichodorus spp. en de overdracht van Tabaksratelvirus op dekzandgronden Resultaten van drie veldproeven ter bepaling van de waardplantstatus van groenbemesters en de schadegevoeligheid

Nadere informatie

Bemonsteren op aaltjes Doe het met regelmaat!

Bemonsteren op aaltjes Doe het met regelmaat! actieplan aaltjesbeheersing Bemonsteren op aaltjes Doe het met regelmaat! Inhoudsopgave: 1. Hoe en wat bemonstering akkerbouw en industriegroenten. 2 2. Waarom grond-, aaltjes- of gewasonderzoek? 2 3.

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt GLB Vergroeningsmengsels Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet

Nadere informatie

Stengelaaltjes in de praktijk. Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes

Stengelaaltjes in de praktijk. Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes Stengelaaltjes in de praktijk Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes op hun bedrijf en de gevolgen daarvan voor de bedrijfsvoering J. Hoek, L. P. G. Molendijk Stengelaaltjes

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet de uitgangssituatie optimaal

Nadere informatie

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken themaochtend ''Vergroening in de praktijk'' Innovatie veenkoloniën, 1 dec. 2017, Valthermond Leendert Molendijk,

Nadere informatie

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Deelproject; Biologische grondontsmetting in vaste planten Het doel van dit project is alternatieve methoden

Nadere informatie

Een aaltje is nooit alleen PPO AGV 23 januari 2014

Een aaltje is nooit alleen PPO AGV 23 januari 2014 Een aaltje is nooit alleen! Aaltjes en pootgoed Meetingpoint akkerbouw 23 januari 2014, Leendert Molendijk Samenstelling van bodemleven (www.digischool.nl) Aantal organismen Microflora per gram grond bacteriën

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet de uitgangssituatie optimaal

Nadere informatie

Workshop Voorjaarsproblemen

Workshop Voorjaarsproblemen Workshop Voorjaarsproblemen Hoe stel ik de juiste diagnose? Bram Hanse, Peter Wilting, Ellen van Oorschot en Marco Bom Valthermond, 24 juni 2015 Workshop Korte uitleg: hoe stel ik de juiste diagnose? Aan

Nadere informatie

Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae

Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae Projectrapport van schadeonderzoek bij aspergeplanten met de plantparasitaire aaltjes Pratylenchus penetrans en Heterodera

Nadere informatie

Rassenkeuze Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider. Rassenlijstcijfer: gemiddelde van onderzoek

Rassenkeuze Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider. Rassenlijstcijfer: gemiddelde van onderzoek SUIKERBIETENINFORATIEDAGEN IRS Postbus 3 400 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / vanswaaij@irs.nl Rassenkeuze 009 Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider Rassenkeuze 009 Rassenkeuze en rhizomanieresistente

Nadere informatie

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL)

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Willemien Runia & Leendert Molendijk, PPO AGV, Lelystad Frans Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst Aanleiding project PECAL Aaltjes op zandgrond

Nadere informatie

van harte welkom Koolstof Kringlopen

van harte welkom Koolstof Kringlopen van harte welkom Koolstof Kringlopen 1 Programma 13:30 Opening met lezing 14:00 Instructie geleide rondgang 14:15 Geleide rondgang 16:45 Actieve demonstratie machines Afsluiting met drankje & snack Koolstof

Nadere informatie

Pratylenchus penetrans

Pratylenchus penetrans Pratylenchus penetrans Biologie en aanpak binnen NemaDecide2 NemaDecide 5 september 2007 Leendert Molendijk, Corrie Schomaker, Thomas Been Aaltjesgroepen in Nederland Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes

Nadere informatie

Resultaten onderzoek Gerard Meuffels. Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Resultaten onderzoek Gerard Meuffels. Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Resultaten onderzoek 2013 Gerard Meuffels Rijenbemesting Betere benutting van nutriënten en verkleinen van het risico van uitspoeling / afstroming Kunstmeststoffen reeds gangbare praktijk (o.a. mais) Stikstof:

Nadere informatie

Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken

Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken thema middag CBAV 30 november, Putten Leendert Molendijk & Johnny Visser Vele doelen van een groenbemester! Organische stof Nutriënten Bodem en structuur

Nadere informatie

Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen

Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen 12P05 Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii)

Nadere informatie

Groenbemester als vervanging vals zaaibed

Groenbemester als vervanging vals zaaibed Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze

Nadere informatie

Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet

Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet Gewas Klei Zand/löss en Veen 2006 2007 2008 2009 2006 2007 2008 2009 Grasland (kg N per ha per jaar)

Nadere informatie

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL)

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Aanleiding project PECAL Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Willemien Runia & Leendert Molendijk, PPO AGV, Lelystad Frans Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst Aaltjes op zandgrond

Nadere informatie

Deze Praktijkmiddag is een samenwerking tussen PPO Lelystad en IRS

Deze Praktijkmiddag is een samenwerking tussen PPO Lelystad en IRS hoofdsponsor Deze Praktijkmiddag is een samenwerking tussen PPO Lelystad en IRS 1. Fosfaatbehoefte suikerbiet niet bijzonder hoog Fosfaattrappenproefveld Lelystad Fosfaat bevordert de beworteling en de

Nadere informatie

Organische stof, meer waard dan je denkt

Organische stof, meer waard dan je denkt Organische stof, meer waard dan je denkt Ervaringen uit het systeemonderzoek PPO-locatie Vredepeel Bodem Anders Den Bosch, 20 maart 2015 Janjo de Haan De bodem Vaste fractie Water Lucht De bodem en organische

Nadere informatie

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.

Nadere informatie

Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt. Ambitie. Nieuw onderzoek. Akkerbouw en Vollegrondsgroente.

Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt. Ambitie. Nieuw onderzoek. Akkerbouw en Vollegrondsgroente. Akkerbouw en Vollegrondsgroente juni 2010 29 Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt In de bodem leven vele soorten aaltjes. De schadelijke plantparasitaire aaltjes kunnen op verschillende

Nadere informatie

Vanggewas na mais ook goed voor de boer

Vanggewas na mais ook goed voor de boer Vanggewas na mais ook goed voor de boer Gaat u meer aandacht aan uw groenbemester besteden? Janjo de Haan 12 februari 2015 Verschil tussen vanggewas en groenbemester (Stikstof)vanggewas Onbemest 1e doel

Nadere informatie

Teelthandleiding. 10 ziekten en plagen

Teelthandleiding. 10 ziekten en plagen Teelthandleiding 10 Ziekten en plagen... 1 10.1 Algemeen... 1 10.2 Aaltjes... 1 10.3 Insecten... 25 10.4 Bladschimmels... 40 10.5 Bodemschimmels... 49 10.6 Overige schimmels... 65 10.7 Virussen... 69 10.8

Nadere informatie

Keuze. Keuze. Groenbemesters Wageningen University & Research. Gewasbescherming Robuust Optimaal Economisch Natuurlijk

Keuze. Keuze. Groenbemesters Wageningen University & Research. Gewasbescherming Robuust Optimaal Economisch Natuurlijk Keuze 3 Keuze Gewasbescherming Robuust Optimaal Economisch Natuurlijk Groenbemesters 2019 1 & Research 3Keuze groenbemesters Kies de groenbemester die bij het perceel past! Groenbemesters bieden veel voordelen,

Nadere informatie

Aaltjes. in de aardappelteelt

Aaltjes. in de aardappelteelt Aaltjes in de aardappelteelt Inhoud Grond die vrij is van schadelijke aaltjes krijgt steeds meer waarde voor de aardappelteelt. Nut en noodzaak 2 Soorten aaltjes 4 Aaltjesbeheersing 11 Granulaten 14 Regelgeving

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17 landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef

Nadere informatie

(On)mogelijkheden van stikstofvanggewassen na maïs op akkerbouwbedrijven. W. van Dijk & E. Brommer & G. Korthals

(On)mogelijkheden van stikstofvanggewassen na maïs op akkerbouwbedrijven. W. van Dijk & E. Brommer & G. Korthals (On)mogelijkheden van stikstofvanggewassen na maïs op akkerbouwbedrijven W. van Dijk & E. Brommer & G. Korthals Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Businessunit Akkerbouw, Groene ruimte en Vollegrondsgroenten

Nadere informatie

Onderzoek naar effect van bietenrassen en gebruik van granulaat op aantasting van suikerbieten door het stengelaaltje Ditylenchus dipsaci in 2006

Onderzoek naar effect van bietenrassen en gebruik van granulaat op aantasting van suikerbieten door het stengelaaltje Ditylenchus dipsaci in 2006 Onderzoek naar effect van bietenrassen en gebruik van granulaat op aantasting van suikerbieten door het stengelaaltje Ditylenchus dipsaci in 2006 E.E.M. Raaijmakers Stichting IRS Postbus 32 4600 AA Bergen

Nadere informatie

Nematoden in de boomkwekerij: moeten we ons zorgen maken?

Nematoden in de boomkwekerij: moeten we ons zorgen maken? Nematoden in de boomkwekerij: moeten we ons zorgen maken? Wim M. L. Wesemael Vlaams Fonds voor Landbouw en Visserij Plantenparasitaire nematoden in de boomkwekerij 07/02/2017 PERIODE: 01/04/17 tot 31/10/17

Nadere informatie

bladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur

bladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur bladrammenas Facelia Incarnaatklaver Wikken afspoeling onkruid doorlaatbaarheid Structuur Naar de diepere grondlagen Gele mosterd Japanse haver Facelia Wikken afspoeling Organisch materiaal onkruid VOORDELEN

Nadere informatie

Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van prei

Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van prei Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van prei L.P.G. Molendijk, W.T. Runia, T.G. van Beers Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Sector AGV december 2002 PPO Projectrapportnummer 120151-5 2002 Wageningen,

Nadere informatie

Waardplantgeschiktheid van vlinderbloemige groenbemesters voor aaltjes.

Waardplantgeschiktheid van vlinderbloemige groenbemesters voor aaltjes. Waardplantgeschiktheid van vlinderbloemige groenbemesters voor aaltjes. T.G. van Beers, G.W. Korthals, O. Hartsema, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector AGV Maart 2003 PPO -AGV 2003 Wageningen,

Nadere informatie

2018 WURKS: NemaDecide Geo plus

2018 WURKS: NemaDecide Geo plus 2018 WURKS: NemaDecide Geo plus 1/39 2018 WURKS: NemaDecide Geo plus Contents 2018 WURKS: NemaDecide Geo plus... 3 Algemeen... 3 Verschil NemaDecide Geo gratis en betaalde versie... 3 Bemonstering app...

Nadere informatie

Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei

Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Peter Wilting, Ellen van Oorschot, Bram Hanse en Marco Bom Rolde, 2 september 2014 Workshop Korte uitleg:

Nadere informatie

Foto1. Dahlia s zijn ook waardplant voor M. chitwoodi.

Foto1. Dahlia s zijn ook waardplant voor M. chitwoodi. Brochure Wortelknobbelaaltjes (WKA) komen vooral voor op de zand-, dal- en lichtere kleigronden van minder dan 20 % afslibbaar, hebben een brede waardplantenreeks, snelle vermeerdering en kunnen grote

Nadere informatie

Boerenexperiment No 4 aanvulling

Boerenexperiment No 4 aanvulling Boerenexperiment No 4 aanvulling Aardappels op zware grond, aanvulling op rapport Aanvulling en Resultaten en ervaringen van de groenbemestervelden op zware klei, najaar 2012 Achtergrond De toepassing

Nadere informatie

Voorjaarstoepassing van drijfmest op kleigrond voor aardappelen

Voorjaarstoepassing van drijfmest op kleigrond voor aardappelen Voorjaarstoepassing van drijfmest op kleigrond voor aardappelen In PPL het (Programma PrecisieLandbouw) (PPL) investeren investeren landbouwbedrijfsleven en en ministerie van van LNV LNV in in hulpmiddelen

Nadere informatie

Aardappelteelt. Docent: Muhtezan Brkić

Aardappelteelt. Docent: Muhtezan Brkić Aardappelteelt Docent: Muhtezan Brkić Programma voor vandaag: Belangrijke plagen en knolgebreken. Oogst / rooien van aardappelen. Opdrachten aardappelteelt Thuis zelf bestuderen en leren Aardappelen signalen

Nadere informatie

Verbetering rendement suikerbietenteelt

Verbetering rendement suikerbietenteelt IRS Postbus 3 600 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / hanse@irs.nl Op naar 3 x Verbetering rendement suikerbietenteelt Bram Hanse jaar suiker kostprijs 0 ton/ha /ton biet Ligging van deelnemende bedrijfsparen

Nadere informatie

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS EAG COVERMENGSELS EN TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS 2015 VOORDELEN COVERMENGSELS Principe : Het samenvoegen van soorten groenbedekkers met de bedoeling er landbouwkundige voordelen uit te halen zoals : Voldoen

Nadere informatie

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Wim M. L. Wesemael Inleiding Nematoden Meestal draadvormige worm (aaltje; nema is Grieks voor draad) Meestal < 1mm (microscopisch klein) Veel soorten (>500000)

Nadere informatie

NEMguard DE Toelatingsnummer: N Aard van het preparaat: Granulaat Werkzame stof: knoflook extract Gehalte: 450 g/kg Inhoud: 20 kg

NEMguard DE Toelatingsnummer: N Aard van het preparaat: Granulaat Werkzame stof: knoflook extract Gehalte: 450 g/kg Inhoud: 20 kg NEMguard DE Toelatingsnummer: 15262 N Aard van het preparaat: Granulaat Werkzame stof: knoflook extract Gehalte: 450 g/kg Inhoud: 20 kg Voorzorgsmaatregelen: Buiten het bereik van kinderen houden. Niet

Nadere informatie

Actualiteiten Emeltenbestrijding Elma Raaijmakers

Actualiteiten Emeltenbestrijding Elma Raaijmakers Actualiteiten SID, 9/10 december 2014 Emeltenbestrijding Elma Raaijmakers 1 Emelten veroorzaken plantwegval Emeltenbestrijding bestaat uit meerdere stappen + Laat eieren en + Voorkom eileg larven uitdrogen

Nadere informatie

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting 17-09-2015 Waarom groenbedekkers uitzaaien? Nut groenbedekkers Goede humustoestand N-uitspoeling vermijden

Nadere informatie

Effect van groenbemesters als bodembedekker op slakken, 2006

Effect van groenbemesters als bodembedekker op slakken, 2006 Effect van groenbemesters als bodembedekker op slakken, 2006 Invloed van de teelt van groenbemesters op de slakkenpopulatie, getoetst in twee veldproeven Hilfred Huiting, Albert Ester & Caspar Crombach

Nadere informatie

Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie!

Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie! Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie! Prof. dr ir Wim M.L. Wesemael Figure 1. Diversity of nematode morphology and lifestyle. (a ) Adult Ascaris worm, an intestinal parasite of vertebrates.

Nadere informatie

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners

Nadere informatie

Perspectieven van verschillende gewassen als stikstofvanggewas ná de oogst van maïs

Perspectieven van verschillende gewassen als stikstofvanggewas ná de oogst van maïs Perspectieven van verschillende gewassen als stikstofvanggewas ná de oogst van maïs Literatuurstudie naar de perspectieven van groenbemesters en wintergranen als stikstofvanggewas ná de oogst van maïs

Nadere informatie

Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van koolgewassen

Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van koolgewassen Inventarisatie van aaltjeskennis in de teelt van koolgewassen Spruitkool, sluitkool, bloemkool, boerenkool, broccoli, Chinese kool en paksoi L.P.G. Molendijk, W.T. Runia, T.G. van Beers Praktijkonderzoek

Nadere informatie

GROENBEMESTERS. iperen.com

GROENBEMESTERS. iperen.com 2017 GROENBEMESTERS iperen.com WELKE GROENBEMESTER KIEST U? De teelt van een geslaagde groenbemester vergt veel aandacht. U kunt de teelt van een groenbemester vergelijken met een volwaardige teelt. De

Nadere informatie

Protectie Akkerbouw. Mocap 15G is de beste remedie tegen ritnaalden en aaltjes. Mocap. Technische productinformatie voor effectieve gewasbescherming

Protectie Akkerbouw. Mocap 15G is de beste remedie tegen ritnaalden en aaltjes. Mocap. Technische productinformatie voor effectieve gewasbescherming Mocap Protectie Akkerbouw Nieuwe formulering Technische productinformatie voor effectieve gewasbescherming Mocap 15G is de beste remedie tegen ritnaalden en aaltjes Aardappeltelers kennen de beschermende

Nadere informatie

Gezonde lelieteelt. Schoon beginnen, schoon houden. Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg

Gezonde lelieteelt. Schoon beginnen, schoon houden. Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg Gezonde lelieteelt Schoon beginnen, schoon houden Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg Programma Uitgangsmateriaal Perceelskeuze Water- en bolontsmetting 2 Uitgangsmateriaal Meristeemcultuur Altijd

Nadere informatie

De organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf. Opstellen van een balans. Principe van een OS- balans

De organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf. Opstellen van een balans. Principe van een OS- balans De organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf Principe van een OS- balans Het doel van een OS-balans is handhaven van het organische stofgehalte. Aanvoerbronnen

Nadere informatie

Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg

Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg Pecal F. Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst W. T. Runia & L.P.G. Molendijk, PPO-AGV, Lelystad Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Akkerbouw,

Nadere informatie

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners

Nadere informatie

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.

Nadere informatie

HLB onderzoek voor Stichting ROL 2017

HLB onderzoek voor Stichting ROL 2017 HLB onderzoek voor Stichting ROL 2017 Auteur Weijnand Saathof (HLB) Projectcode 17029 Rapportnummer 18-004 Datum 9 maart 2018 Titel HLB onderzoek voor Stichting ROL 2017. Opdrachtgever Stichting ROL De

Nadere informatie

Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen

Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen Wat zijn niet-chemische mogelijkheden? Congres Beter Bodembeheer, 4 okober 2016, Lunteren Johnny Visser, Leendert Molendijk, Gera van Os, Gerard Korthals

Nadere informatie

Biopol Natural, naturally inventive. Product: AgriNema. donderdag 11 februari 2016 Biopol Natural 1

Biopol Natural, naturally inventive. Product: AgriNema. donderdag 11 februari 2016 Biopol Natural 1 Biopol Natural, naturally inventive Product: AgriNema donderdag 11 februari 2016 Biopol Natural 1 Markt vraagt..? Plant parasitaire aaltjes zijn een regulier probleem, met name grondgebonden teelten kampen

Nadere informatie

Vanggewas. na maïs. Informatie en productenoverzicht. Lid van :

Vanggewas. na maïs. Informatie en productenoverzicht. Lid van : Vanggewas na maïs Informatie en productenoverzicht Lid van : 2 Vanggewas na maïs Een vanggewas is een groenbemestingsgewas dat na een hoofdgewas geteeld wordt met de bedoeling uitspoeling van meststoffen,

Nadere informatie

Themabijeenkomst Goede grond- strategieën om aaltjes te beheersen WELKOM. Monam

Themabijeenkomst Goede grond- strategieën om aaltjes te beheersen WELKOM. Monam Themabijeenkomst Goede grond- strategieën om aaltjes te beheersen WELKOM Monam Plantum, 5 februari 2015 1 Status toelating Aanvullende voorwaarden 300 liter versus 700 liter CERTIS EUROPE Monam 2015 Status

Nadere informatie

BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten

BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten Project No. 12-04 BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten Projectleider: J.H.M. Schneider 1. Inleiding De bodemschimmel

Nadere informatie

Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei. Hoe stel ik de juiste diagnose?

Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei. Hoe stel ik de juiste diagnose? Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Bram Hanse, Peter Wilting, Ellen van Oorschot en Marco Bom Bergen op Zoom, 15 oktober 2015 Workshop Korte

Nadere informatie

inagro Code van goede praktijk bodembescherming advies organische koolstofgehalte en zuurtegraad ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW

inagro Code van goede praktijk bodembescherming advies organische koolstofgehalte en zuurtegraad ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW inagro ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW Code van goede praktijk bodembescherming advies gehalte en zuurtegraad 2 Toelichting resultaten MTR_versie 2011 ORGANISCHE KOOLSTOF Organische stof en in de

Nadere informatie

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS 2018 RASSENADVIES: GROENBEMESTERS BODEMLEVEN SOORTEN ZAAIEN TEELT ONDERWERKEN WELKE GROENBEMESTER KIEST U? De teelt van een geslaagde groenbemester vergt veel aandacht. U kunt de teelt van een groenbemester

Nadere informatie

Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans

Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans Proef in opdracht van Hempflax Agro BV en Productschap Akkerbouw Ing. K.H. Wijnholds en Ir. H. Hoek Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Nadere informatie

Het nut van groenbemesters:

Het nut van groenbemesters: Groenbemesters Het nut van groenbemesters: Het zijn gewassen die bodemvruchtbaarheid op peil houden of verbeteren omdat organische stof wordt toegevoegd. Tijdens de groei beschermen ze de bodem tegen erosie

Nadere informatie

Biologische grondontsmetting

Biologische grondontsmetting Biologische grondontsmetting onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Demo Nemater Demo biologische grondontsmetting via groenbemesters 1. Doel van project Biologische grondontsmetting.

Nadere informatie

LEVENDE BODEM. Natasja Poot

LEVENDE BODEM. Natasja Poot LEVENDE BODEM Natasja Poot 1 Introductie Biologische bodemkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en bewustzijn onder telers Wet- en regelgeving Minder gewasbeschermingsmiddelen toegelaten

Nadere informatie