Leefomgeving en voedsel Herkenning

Transcriptie

1 Fazanten A onze volks tuin vertrek, zie ik steeds een fazantenpaartje aan komen wandelen. De ene keer loopt de haan voorop en de andere keer de hen. Steevast schieten ze hetzelfde laantje in en ik vroeg me dus af of ze ergens misschien gevoerd werden. Op een gegeven moment zag ik ze ook bij het hek in de bocht scharrelen en zo lieverlee begon ik steeds meer op ze te letten. Zo zag ik ze ook bij het hoofdhek en tijdens een wandeling en steeds met zijn tweeën. Een haan heeft altijd meerdere hennen om zich heen. Zijn ze monogaam geworden net als de zwanen? Toch maar eens kijken op internet wat er gevonden kan worden over fazanten. Ik weet wel uit ervaring dat er fazantenkwekers zijn. Je komt ze op bepaalde tentoonstellingen wel tegen. Eenmaal wat gevonden op internet, blijkt dat de Romeinen hiervoor verantwoordelijk zijn, zij brachten de fazant 2000 jaar geleden uit de Kaukasus mee naar Nederland om als siervogel en als consumptievogel te houden. De Romeinen waardeerden de fazant om zijn vlees en zorgden ervoor dat de soort over grote delen van Europa werd verspreid. Deze wilde fazant is een zogenaamde standvogel die leeft in half open en gesloten landschap. Hij heeft in ons land een redelijke overlevingskans. Als uitzetacties en bijvoederen achterwege blijven, kan de fazant zich in lage dichtheden handhaven. Sinds de achttiende eeuw wordt hij in Nederland ook bejaagd. In die Bourgondische tijd werden overal afgesloten jachtgebieden aangelegd. In deze toen zogenoemde warandes werden exotische dieren uitgezet zoals het konijn, en later ook het damhert. Mogelijks zat ook de fazant daarbij. Wel is er ooit door één der Bourgondische hertogen een 'eed op de fazant' gepleegd. Een eed werd vaak uitgesproken op het pronkstuk, de hoofdschotel, van een banket, in dit geval dus een fazant. Wanneer je een museum bezoekt zie je altijd wel ergens een fazant als hoofdschotel of als jachttrofee op een schilderij voorkomen. Toch duurde het nog lang voordat het Europese fazantenbestand zo groot werd als het tegenwoordig is. Vooral ten behoeve van de plezierjacht werden vanaf de 18e eeuw grote aantallen fazanten gefokt en losgelaten. Dit is nu in Nederland verboden, maar gebeurt illegaal nog wel eens. De fazant komt van nature voor in laaglandbossen, waar het is gespecialiseerd in het vangen van insecten, hagedissen en soms muizen, zaden en aas op de bosbodem. De in Nederland voorkomende fazant is een mix van verschillende ondersoorten en varianten, die in het Aziatische broedgebied voorkomen. De fazant is de bekendste in het wild levende hoenderachtige in Nederland. Rondom het vliegveld in Rotterdam zie je veel vogels daarin het grasvelden. Voor de hobbyist is het een mooie siervogel.

2 Zijn Latijnse naam is: Phasianus colchicus En zij stammen uit de groep (Phasianidae), daaronder vallen meerder soorten zoals kwartel, francolijn, patrijzen en andere hoederachtige. De fazant is een Geïntroduceerde standvogel; Geïntroduceert omdat de Romijnen hem meebrachten en standvogel omdat ze voorkomen in Europa en Nederland. Europese verspreiding : Het huidige verspreidingsgebied van de fazant omvat vrijwel geheel Europa. Alleen op het Iberisch Schiereiland - dus ten zuiden van de Pyreneeën -, in de noordelijke Baltische Staten en het noorden van Fenno-Scandinavië komt de fazant slechts zeer sporadisch voor. Leefomgeving en voedsel Biotoop Akkers, bos, duinen Voedsel- en broedbiotoop Fazanten zijn geïntroduceerd in een grote veelheid aan biotopen. In van nature voedselarme gebieden - zoals de Veluwe - kan de soort zich echter niet of nauwelijks zelfstandig handhaven. In de duinen, in landbouwgebieden en meer voedselrijke natuurgebieden kunnen fazanten echter vrijwel overal worden waargenomen. Voedsel Divers, vooral bestaande uit ongewervelde en zaden, maar bij gelegenheid aangevuld met muizen en hagedissen Herkenning Opvallende kenmerken Vliegt met veel lawaai op en mannetjes zijn onmiskenbaar met de donkere kop met groenzwarte of paarse glans en de naakte rode gezichtshuid. Gedrag Soms zeer tam en vliegt, wanneer opgeschrikt, met veel lawaai op. Verenkleed Naast de opvallende kop hebben mannetjes een lange gebandeerde staart en een bruin lichaam met donkere vlekken en schubben. Vrouwtjes hebben ook een lange staart en zijn geheel bruin met donkere vlekken. Formaat/ lengte cm. Snavel Als van een kip Poten Stevige looppoten

3 Kenmerken De fazant is een sierlijke vogel. Het mannetje heeft een lange staart en een groene kop met rode ''wangen'' of ''kroppen''. De fazant is niet echt een geweldige vlieger maar maakt er wel flink gebruik van als hij wordt opgejaagd. Vroeger werd de fazant veel uitgezet als jachtvogel. Omdat ze vrij groot en traag zijn en meteen vliegen als ze worden opgejaagd was het, het ideale doelwit voor voornamelijk mensen van hoge stand. Op schilderijen kom je de bewijzen nog maar al te vaak tegen. De vrouwtjes zijn een stuk minder sierlijk dan de mannetjes. Ze hebben een uitstekende schutkleur. Vooral op Schiermonnikoog zijn er erg veel fazanten met de eenvoudige reden dat ze daar geen vijanden hebben zoals de vos. Maar de naam fazant is wel een verzamelnaam voor een heleboel soorten fazanten waarvan vooral de mannetjes vaak prachtige kleuren hebben die ze gebruiken om indruk te maken op vrouwtjesfazanten en op hun mannelijke rivalen. De vrouwtjes zijn veel onopvallender gekleurd. De reden daarvoor is dat het vrouwtje tijdens het broeden op haar nest verstopt tussen struiken of hoog gras niet op mag vallen. Als een vrouwtjesfazant - ook wel hen genoemd - op haar nest ontdekt wordt door een vijand, probeert ze die weg te lokken van het nest door net te doen of ze gewond is en slecht kan lopen. Als ze dan ver genoeg van het nest is, vliegt ze plotseling op. Fazanten vliegen niet graag en zijn niet wendbaar maar ze kunnen wel heel snel vliegen. Uiteindelijk keert ze dan met een omweg terug naar haar nest. In de maand maart beginnen de fazanthanen weer een territorium in te nemen in de hoop dat ze één of meer hennen kunnen aantrekken. Soms kan één haan wel acht hennen in zijn harem hebben. De fazant bouwt zijn nest op de grond. Het lijkt meer op een kom in de grond. Tussen april en juni worden de eieren dan gelegd. Dit kunnen wel 12 eieren zijn; in mei en juni zijn de hennen voor ons verdwenen omdat ze in het verborgene broeden of voor hun kuikens zorgen. Na het uitkomen van de eieren zijn de kuikens na 14 dagen in staat om te vliegen. Als ze in leven weten te blijven, blijven ze tot het volgende broedseizoen bij hun moeder en brengen de winter vaak door in grotere D D hiervoor is dat het veiliger is. Ze zien hun vijanden veel eerder aankomen. Als slaapplaats kiezen ze net als onze kippen een hoge plek uit waar ze veilig zijn voor hun vijanden op de grond. Dat is meestal een boom en als je geluk hebt en je weet waar ze gaan slapen kun je ze met volle maan op de boomtakken zien zitten. Het gedrag van fazanten verschilt nogal per soort. De ene soort is veel nerveuzer en agressiever dan de andere. In de baltstijd kunnen de hanen van sommige soorten zeer agressief zijn ten opzichte van de hennen. Voor de haan is het beter wanneer hij over meerdere hennen kan beschikken. Hij heeft dan meer afleiding. Een vluchtgelegenheid voor de hennen is gewenst. De voortplanting van fazanten kan langs natuurlijke weg of via de broedmachine. Het gedrag van fazanten is verschillend per soort. De ene soort is nerveuzer en agressiever dan de andere. Bij een goede verzorging en voeding kunnen fazanten in gevangenschap twaalf tot twintig jaar oud worden. Het gemiddelde gewicht van een volwassen fazant is ongeveer driehonderd tot vierhonderd gram.

4 Jaarlijks worden in Nederland circa fazanten tijdens de jacht gedood. Dat is niet omdat de fazantenstand op peil gehouden moet worden. En ook niet omdat we zo graag fazant eten. Het is puur voor de lol van het jagen. Het grootste deel van de dieren is namelijk speciaal gefokt voor de jacht. Fazantenjacht is in Nederland niet verboden, maar het uitzetten van fazanten is dat wèl. Dat deze laatste praktijk in ons land veelvuldig voorkomt, heeft de Dierenbescherming in de afgelopen jaren genoegzaam bewezen.

5 Fazanten Als ik s morgens vroeg van de tuin vertrek, zie ik steeds een fazantenpaartje aan komen wandelen. De ene keer loopt de haan voorop en de andere keer de hen. Steevast schieten ze hetzelfde laantje in en ik vroeg me dus af of ze ergens misschien gevoerd werden. Op een gegeven moment zag ik ze ook bij het hek in de bocht scharrelen en zo lieverlee begon ik steeds meer op ze te letten. Zo zag ik ze ook bij het hoofdhek en tijdens een wandeling en steeds met zijn tweeën. Een haan heeft altijd meerdere hennen om zich heen. Zijn ze monogaam geworden net als de zwanen? Toch maar eens kijken op internet wat er gevonden kan worden over fazanten. Ik weet wel uit ervaring dat er fazantenkwekers zijn. Je komt ze op bepaalde tentoonstellingen wel tegen. Eenmaal wat gevonden op internet, blijkt dat de Romeinen hiervoor verantwoordelijk zijn, zij brachten de fazant 2000 jaar geleden uit de Kaukasus mee naar Nederland om als siervogel en als consumptievogel te houden. De Romeinen waardeerden de fazant om zijn vlees en zorgden ervoor dat de soort over grote delen van Europa werd verspreid. Deze wilde fazant is een zogenaamde standvogel die leeft in half open en gesloten landschap. Hij heeft in ons land een redelijke overlevingskans. Als uitzetacties en bijvoederen achterwege blijven, kan de fazant zich in lage dichtheden handhaven. Sinds de achttiende eeuw wordt hij in Nederland ook bejaagd. In die Bourgondische tijd werden overal afgesloten jachtgebieden aangelegd. In deze toen zogenoemde warandes werden exotische dieren uitgezet zoals het konijn, en later ook het damhert. Mogelijks zat ook de fazant daarbij. Wel is er ooit door één der Bourgondische hertogen een 'eed op de fazant' gepleegd. Een eed werd vaak uitgesproken op het pronkstuk, de hoofdschotel, van een banket, in dit geval dus een fazant. Wanneer je een museum bezoekt zie je altijd wel ergens een fazant als hoofdschotel of als jachttrofee op een schilderij voorkomen.toch duurde het nog lang voordat het Europese fazantenbestand zo groot werd als het tegenwoordig is. Vooral ten behoeve van de plezierjacht werden vanaf de 18e eeuw grote aantallen fazanten gefokt en losgelaten. Dit is nu in Nederland verboden, maar gebeurt illegaal nog wel eens. De fazant komt van nature voor in laaglandbossen, waar het is gespecialiseerd in het vangen van insecten, hagedissen en soms muizen, zaden en aas op de bosbodem. De in Nederland voorkomende fazant is een mix van verschillende ondersoorten en varianten, die in het Aziatische broedgebied voorkomen. De fazant is de bekendste in het wild levende hoenderachtige in Nederland. Rondom het vliegveld in Rotterdam zie je veel vogels daarin het grasvelden. Voor de hobbyist is het een mooie siervogel.

6 Zijn Latijnse naam is: Phasianus colchicus En zij stammen uit de groep (Phasianidae), daaronder vallen meerder soorten zoals kwartel, francolijn, patrijzen en andere hoederachtige. De fazant is een Geïntroduceerde standvogel; Geïntroduceert omdat de Romijnen hem meebrachten en standvogel omdat ze voorkomen in Europa en Nederland. Europese verspreiding : Het huidige verspreidingsgebied van de fazant omvat vrijwel geheel Europa. Alleen op het Iberisch Schiereiland - dus ten zuiden van de Pyreneeën -, in de noordelijke Baltische Staten en het noorden van Fenno-Scandinavië komt de fazant slechts zeer sporadisch voor. Leefomgeving en voedsel Biotoop Akkers, bos, duinen Voedsel- en broedbiotoop Fazanten zijn geïntroduceerd in een grote veelheid aan biotopen. In van nature voedselarme gebieden - zoals de Veluwe - kan de soort zich echter niet of nauwelijks zelfstandig handhaven. In de duinen, in landbouwgebieden en meer voedselrijke natuurgebieden kunnen fazanten echter vrijwel overal worden waargenomen. Voedsel Divers, vooral bestaande uit ongewervelde en zaden, maar bij gelegenheid aangevuld met muizen en hagedissen Herkenning Opvallende kenmerken Vliegt met veel lawaai op en mannetjes zijn onmiskenbaar met de donkere kop met groenzwarte of paarse glans en de naakte rode gezichtshuid. Gedrag Soms zeer tam en vliegt, wanneer opgeschrikt, met veel lawaai op. Verenkleed Naast de opvallende kop hebben mannetjes een lange gebandeerde staart en een bruin lichaam met donkere vlekken en schubben. Vrouwtjes hebben ook een lange staart en zijn geheel bruin met donkere vlekken. Formaat/ lengte cm. Snavel Als van een kip Poten Stevige looppoten

7 Kenmerken De fazant is een sierlijke vogel. Het mannetje heeft een lange staart en een groene kop met rode ''wangen'' of ''kroppen''. De fazant is niet echt een geweldige vlieger maar maakt er wel flink gebruik van als hij wordt opgejaagd. Vroeger werd de fazant veel uitgezet als jachtvogel. Omdat ze vrij groot en traag zijn en meteen vliegen als ze worden opgejaagd was het, het ideale doelwit voor voornamelijk mensen van hoge stand. Op schilderijen kom je de bewijzen nog maar al te vaak tegen. De vrouwtjes zijn een stuk minder sierlijk dan de mannetjes. Ze hebben een uitstekende schutkleur. Vooral op Schiermonnikoog zijn er erg veel fazanten met de eenvoudige reden dat ze daar geen vijanden hebben zoals de vos. Maar de naam fazant is wel een verzamelnaam voor een heleboel soorten fazanten waarvan vooral de mannetjes vaak prachtige kleuren hebben die ze gebruiken om indruk te maken op vrouwtjesfazanten en op hun mannelijke rivalen. De vrouwtjes zijn veel onopvallender gekleurd. De reden daarvoor is dat het vrouwtje tijdens het broeden op haar nest verstopt tussen struiken of hoog gras niet op mag vallen. Als een vrouwtjesfazant - ook wel hen genoemd - op haar nest ontdekt wordt door een vijand, probeert ze die weg te lokken van het nest door net te doen of ze gewond is en slecht kan lopen. Als ze dan ver genoeg van het nest is, vliegt ze plotseling op. Fazanten vliegen niet graag en zijn niet wendbaar maar ze kunnen wel heel snel vliegen. Uiteindelijk keert ze dan met een omweg terug naar haar nest. In de maand maart beginnen de fazanthanen weer een territorium in te nemen in de hoop dat ze één of meer hennen kunnen aantrekken. Soms kan één haan wel acht hennen in zijn harem hebben. De fazant bouwt zijn nest op de grond. Het lijkt meer op een kom in de grond. Tussen april en juni worden de eieren dan gelegd. Dit kunnen wel 12 eieren zijn; in mei en juni zijn de hennen voor ons verdwenen omdat ze in het verborgene broeden of voor hun kuikens zorgen. Na het uitkomen van de eieren zijn de kuikens na 14 dagen in staat om te vliegen. Als ze in leven weten te blijven, blijven ze tot het volgende broedseizoen bij hun moeder en brengen de winter vaak door in grotere groepen. Dat sociale gedrag zie je s winters bij veel andere soorten vogels. De reden hiervoor is dat het veiliger is. Ze zien hun vijanden veel eerder aankomen. Als slaapplaats kiezen ze net als onze kippen een hoge plek uit waar ze veilig zijn voor hun vijanden op de grond. Dat is meestal een boom en als je geluk hebt en je weet waar ze gaan slapen kun je ze met volle maan op de boomtakken zien zitten. Het gedrag van fazanten verschilt nogal per soort. De ene soort is veel nerveuzer en agressiever dan de andere. In de baltstijd kunnen de hanen van sommige soorten zeer agressief zijn ten opzichte van de hennen. Voor de haan is het beter wanneer hij over meerdere hennen kan beschikken. Hij heeft dan meer afleiding. Een vluchtgelegenheid voor de hennen is gewenst. De voortplanting van fazanten kan langs natuurlijke weg of via de broedmachine. Het gedrag van fazanten is verschillend per soort. De ene soort is nerveuzer en agressiever dan de andere. Bij een goede verzorging en voeding kunnen fazanten in gevangenschap twaalf tot twintig jaar oud worden. Het gemiddelde gewicht van een volwassen fazant is ongeveer driehonderd tot vierhonderd gram.

8 Dieren zijn net mensen de een is makkelijker dan de ander, wanneer ik zo naar mijn kleinkinderen kijk en hoor en besproken wordt in het nieuws, zijn haatmails, bedreigingen, anonieme reacties de gewoonste zaak van de wereld. Maar het dier doet het omdat het zijn aard is in het broed gedrag, omdat het moet vechten om te overleven, maar altijd fair play, dier tegenover dier en eten als ze honger krijgen. Wat mensen elkaar aandoen met dit soort van gedrag is soms niet in te schatten de een is namelijk de ander niet. Het dier weet van elkaar dat het gegeten wordt, we noemen dat de voedselketen. In zo n keten zit een rangschikking en de mens zit onderaan. Toch worden sommige gegeten, ik tenminste wel ik heb jaarlijks een gevecht met muggen. Ze zien steeds weer de kans als een soort van vampieren mijn bloed op te zuigen. Nou kan ik wel wat missen maar moet het dan gelijk een bult worden en jeuken. Over muggen gesproken. Er was dit jaar een waarschuwing uitgegeven van een muggen plaag, ik heb geen mug gezien en ben praktisch niet gestoken. U??? Terug naar de fazant als laatste nog een realiteit die minder is. Jaarlijks worden in Nederland circa fazanten tijdens de jacht gedood. Dat is niet omdat de fazantenstand op peil gehouden moet worden. En ook niet omdat we zo graag fazant eten. Het is puur voor de lol van het jagen. Het grootste deel van de dieren is namelijk speciaal gefokt voor de jacht. Fazantenjacht is in Nederland niet verboden, maar het uitzetten van fazanten is dat wèl. Dat deze laatste praktijk in ons land veelvuldig voorkomt, heeft de Dierenbescherming in de afgelopen jaren genoegzaam bewezen. Gea Stoop Tuin 184