Vereenzaming en Depressie bij Ouderen Verborgen verdriet? Prof Frans Verhey Mental Health Neurosciences Alzheimer Centrum Limburg

Transcriptie

1 Vereenzaming en Depressie bij Ouderen Verborgen verdriet? Prof Frans Verhey Mental Health Neurosciences Alzheimer Centrum Limburg

2 1902

3 1902 mevrouw Magnee 90 jaar!

4 Aantal 100 jarigen in Nederland

5 After seventy years, all is sad and sorrow Robert Burton 1661

6

7

8

9 Succesvol ouder worden Ouderen zelf definieren gezond oud worden eerder in termen als ona$ankelijk func.oneren, dan aan, afwezigheid ziektes Kernbegrippen AcceptaUe AdaptaUe Autonomie

10 u j s mb u df dfj p

11 u j s mb u df dfj p

12 Gevolgen voor de ggz Ouderen

13 Ontwikkelingen in de ouderenpsychiatrie Forse toename GGZ in Nederland Van in 2005 Naar in 2020

14 Epidemiologie depressie PARADOX Depressie minder vaak bij ouderen dan bij jong volwassenen MAAR Hoog bejaarden 2x zovaak depressieve klachten met duidelijk invloed op kwaliteit van leven Chronisch: >50% nog steeds na 1 jaar

15 Hoe vaak komen depressieve klachten voor bij ouderen? Gemiddelde huisartsprakujk 345 van de 2300 pauënten 65+ daarvan 34 depressief Daarvan 7 8 ernsug Pat. bij opname AZ: 10 14% In verpleeghuis: 12 14%

16 Depressie bij ouderen Lichamelijke factoren Psychologische factoren Sociale factoren

17 Depressie bij Ouderen Vaak bij vasculaire of neurologische aandoeningen 25% van pat. met myocard infarct 25 30% bij CVA, Parkinson, Alzheimer

18 Vasculaire depressie

19 Depressie door medicaue Lichamelijke medicaue Hoge bloeddruk PijnsUllers Parkinson MedicaUe tegen psychisch klachten Valium, seresta, benzo s Genotmiddelen Alcohol

20 Psychosociale aspecten Risicofactoren Lage socio economische status Slechte gezondheid Sociale isolaue Mantelzorger Na verlies NeuroUcisme

21 SituaUe in Zuid Limburg GGD gezondheidsmonitor 55 +

22 u pmbz bu p nm fis % Z G U K k, GLU, LU, LG fi S kk!k, Kk!U, Uk7 Gegevens 55+ gezondheidsmonitor GGD, 2008

23 b w Fuj f h F u pmbz bu p fi fis G K Z9GZ,, 9S k9 Z 9 K9, K9Gfi S kk!k, Kk!U, Uk7 Gegevens 55+ gezondheidsmonitor GGD, 2008

24 Ou ddm b pm as pmd Ouj p s b j b u j f u b mb f m ms f uz Gegevens 55+ gezondheidsmonitor GGD, 2008

25 Percentage ouderen in ZL (zeer) ernsug eenzaam Gegevens 55+ gezondheidsmonitor GGD, 2008

26 u boz j f u b mb l ur ubdvz bl s Gegevens GGD Ouderenmonitor 2008

27 Ou ddm b bl s a m U K k, K9, k fi 9, K S Niet eenzaam Eenzaam

28

29

30

31

32 En wat nu?

33 Behandeling Met pillen (voorlopig) zonder medciaue Opsporen Uit de eenzaamheid halen Juist daar zoeken waar risico hoog is

34 Specifieke semngen, specifieke mogelijkheden Ouderen in maatschappij Huisarts Ziekenhuis Verzorgings / Verpleeghuis

35 Ouderen in maatschappij VoorlichUng Zelnewustwording Sociale acuviteiten Sociale inclusie LeefsUjl

36 Onvoldoende herkend door indirecte presentaue Onvoldoende behandeld Bij de huisarts Moeite emouonele problemen te bespreken Tijdsdruk SUgma Winst te behalen SystemaUsche detecue SystemaUsche aanpak

37 OpUes eerste lijn Stepped care model Start met minimale interventies Detectie (bv GDS 5 met protocol) Extra aandacht Leefstijladviezen Bij onvoldoende effect, bv > 3 maanden Ondersteunende gesprekken medicatie Bij onvoldoende effect 2 antidepressiva consultatie / doorverwijzing naar de GGZ

38 Ziekenhuis Prognose lichamelijke aandoening meestal slechter bij depressie Behandeling bij somausche aandoeningen even effecuef Ook hier winst te behalen door systemausche screening

39 Verpleeghuis Aandacht voor welbevinden Omgangs/ bejegeningsadvies voor het zorgteam, Voorlichting aan het zorgteam (klinische lessen) informatie over depressie, prognose, behandeling en begeleiding en het belang van therapietrouw. Psycho-sociale interventies, optimaliseren omgevingsfactoren, activiteiten en dagstructuur

40 Besluit Depressie bij ouderen Verborgen verdriet AcUeve benadering van maatschappij en zorg aangewezen CombinaUe met lichamelijke aandoeningen vereist gerichte maar geïntegreerde aanpak Specifieke mogelijkheden voor verschillende semngs