Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid"

Transcriptie

1 Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Tom Defloor Verplegingswetenschap

2 Probleem(pje)

3 Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Prevalentie

4 Definitie en observatie Definitie : Degeneratieve verandering van weefsels veroorzaakt ten gevolge van weefselvervorming Druk Schuifkracht

5 Definitie en observatie Illustratie : Wrijven huidletsel SCHAAFWONDE BRANDWONDE

6 Definitie en observatie Illustratie : Incontinentie +.. huidletsel vochtletsel IAD Defloor et al. 2005, Vanderwee et al. 2005, Vanderwee et al. 2007

7 Definitie en observatie Problemen Foute diagnose: Gevolg Nodeloze preventie Inspanning niet haalbaar Hulpmiddel PUCLAS 2 Defloor et al. 2005, Defloor et al. 006, Beeckman et al. In press

8 Definitie en observatie Problemen Observatie van roodheid Halfens et al. 2001, Vanderwee et al. 2007

9 Definitie en observatie Problemen Observatie van roodheid Hoge(re) betrouwbaarheid Halfens et al. 2001, Vanderwee et al. 2007

10 Classificatie en observatie Problemen Donkere huid Huidtemperatuur hoger of lager dan de omgevende huid Weefselconsistentie (vast of week) NPUAP 1992, Lowthian 1994, EPUAP 1999

11 Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Prevalentie

12 Risico Risicoschalen: Norton, Braden, Waterlow, Douglas, Schoonhoven et al. 2002, Defloor et al. 2004, Defloor et al. 2005

13 Risico Probleem: Slechte predictie Gevolg Enkel hanteren als herinneringsmiddel Bijsturen op basis van klinische blik als roodheid of decubitus Niet gebruiken om materiaal toe te wijzen Patiënten met verminderde activiteit en/of mobiliteit: altijd risicopatiënt Schoonhoven et al. 2002, Defloor et al. 2004, Defloor et al. 2005

14 Risico Alternatieve werkwijze Dagelijks observeren van drukpunten Bij aanwezigheid van niet-wegdrukbare roodheid: preventie onmiddellijk starten of opdrijven Gevolg Halvering van het aantal patiënten dat preventie moet krijgen (± 16% ipv 32%) Niet meer decubitus Vanderwee et al. 2007

15 Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Prevalentie

16 Preventie principes 1. Vermindering grootte van weefselvervorming steunoppervlak vergroten door in matras/kussen te zakken gelijkmatige spreiding 2. Vermindering duur van weefselvervorming 3. Continuïteit van zorg Belgische Richtlijnen 2005

17 Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Lopende projecten

18 Preventie: Wisselhouding Wisselhouding Om de 4uur op visco-elastische matras beter dan op een gewone matras om de 2u even goed als een alternerende matras (zonder wisselhouding) Frequentere wisselhouding leidt niet tot betere resultaten (2u zij + 4u rug: niet minder decubitus dan 4u) Defloor et al. 2005, Vanderwee et al. 2005, Vanderwee et al. 2007

19 Preventie: Wisselhouding Wisselhouding Patiënten draaien van zijligging spontaan terug in rugligging 30 kussen: minder het geval hoger comfort Blijft arbeidsintensief Jolie 2001, Vanderwee et al. 2005, Vanderwee et al. 2007

20 Preventie: Matrassen Drukherverdelend Immersion : de diepte van penetratie in een ondersteuningsoppervlak Envelopment : de eigenschap van een ondersteuningsoppervlak om zo nauw mogelijk aan te sluiten rond de botuitsteeksels van het lichaam NPUAP 2007

21 Preventie: Matrassen Drukherverdelend Foam: Elastic foam / Traagfoam elastisch (viscoelastich foam) visco-elastisch Defloor et al. 2007

22 Preventie: Matrassen Drukherverdelend Alternerende matrassen (APAM)

23 Preventie: Matrassen Drukherverdelend Praktijkconsequenties Drukherverdelende matrassen moeten continu ter beschikking zijn (24h/24h) Een risicopatiënt mag niet op een gewone foammatras gelegd worden Alle matrassen: drukherverdelend (preventie zo vroeg mogelijk starten) Cullum et al. 2004; Belgische Richtlijnen 2005, Defloor et al. In press

24 Preventie: Matrassen Alternerende matrassen Geen verschil tussen alternerende oplegmatras en een alternerende matras Geen wisselhouding nodig Vergelijkbaar met wisselhouding 4u + traagfoammatras Apam: niet meer letsels, wel ernstiger letsels Hieldecubitus blijft probleem Nixon et al. 2006, Vanderwee et al. 2005, Heyneman et al. subm.

25 Preventie: Hielen Aantal: 1/3 van de decubitusletsels Principes Drukreductie: zwevende hielen Andere middelen: onvoldoende effectief Vanderwee et al.,2005

26 Preventie: Hielen Zwevende hielen Hoofdkussen Voordeel Goedkoop Beschikbaar Nadeel Wegtrappen / wegduwen Bottoming out Niet aan te bevelen Immobiele patiënten Heyneman et al., submitted

27 Preventie: Hielen Zwevende hielen Wigvormig foamkussen met hiel drukvrij Voordeel Blijft zeer goed liggen Betaalbaar Heyneman et al., submitted

28 Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Prevalentie

29 Prevalentie : nieuwe prevalentiemeting FOD Volksgezondheid Ziekenhuizen (vrijwillige basis) Opleiding: classificatie prevalentie Didactisch pakket Nieuwe procedure (cfr. EPUAP) Dataset Standaard voor alle deelnemers Aanvulbaar met individuele variabelen Resultaat Globaal rapport ( benchmarking mogelijk) Elke deelnemer ontvangt eigen databank

30 Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Tom Defloor

Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid

Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Prof.dr.Tom Defloor Probleem(pje) Probleem(pje) met dank aan E.Koopman Probleem(pje) Jonge vrouw na een normale bevalling. Decubitus ten gevolge van schuifkracht

Nadere informatie

Overzicht. Inleiding. Inleiding. Preventie van decubitus Principes en materialen & methodes

Overzicht. Inleiding. Inleiding. Preventie van decubitus Principes en materialen & methodes Overzicht Preventie van decubitus Principes en materialen & methodes Prof. dr. Katrien Vanderwee Prof. dr. Tom Defloor Verplegingswetenschap Universiteit Gent Hoe risico bepalen? Preventieprincipes Aanbevelingen

Nadere informatie

Lijst van redacteuren en auteurs 1 1. Voorwoord 1 4. Inleiding 1 6

Lijst van redacteuren en auteurs 1 1. Voorwoord 1 4. Inleiding 1 6 Inhoud Lijst van redacteuren en auteurs 1 1 Voorwoord 1 4 Inleiding 1 6 1 Prevalentie van decubitus 2 3 1.1 Inleiding 2 3 1.2 Definitie van decubitus 2 4 1.2.1 Oorzaken 2 4 1.3 Meten van decubitus 2 5

Nadere informatie

Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be. Focus op DECUBITUS... Focus op DECUBITUS... Inhoud. Inhoud. 1/3 onderzoeken = preventie

Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be. Focus op DECUBITUS... Focus op DECUBITUS... Inhoud. Inhoud. 1/3 onderzoeken = preventie Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be DECUBITUS Wetenschappelijk onderzoek en zijn beperkingen dr. Dimitri Beeckman Coördinator decubitus onderzoek Universiteit Gent EPUAP Trustee Vijfde Vlaams tweedaags

Nadere informatie

Evidence-Based Nursing: decubitus

Evidence-Based Nursing: decubitus Evidence-Based Nursing: decubitus Sam Cordyn, verpleegkundig beleidsmedewerker WGK van Vlaanderen Hilde Claessen, stafmedewerker wondzorg WGK Antwerpen 1. Inleiding 2. Enkele cijfers 3. Differentiële diagnose

Nadere informatie

Preventie van decubitus, zinvol of niet

Preventie van decubitus, zinvol of niet Preventie van decubitus, zinvol of niet Martin van Leen, Specialist ouderengeneeskunde Avoord Zorg en Wonen, Etten-Leur/Zundert National Prevalence Measurement of Care Problems Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Casuïstiek. Extreem (w)on(d)geval. Extreme (w)on(d)gevallen 22/11/2017. Preventie en behandeling in de praktijk

Casuïstiek. Extreem (w)on(d)geval. Extreme (w)on(d)gevallen 22/11/2017. Preventie en behandeling in de praktijk Preventie en behandeling in de praktijk Casuïstiek Nathalie Vandergheynst Wondzorgconsulente AZMM Gent Extreem (w)on(d)geval Extreme (w)on(d)gevallen 1 Risico-analyse bij opname Controle EPD Risico-analyse

Nadere informatie

Decubituspreventie: een kwaliteitslabel voor een Woon- en Zorgcentrum? Nita Myburgh, Ergotherapeute Rudi logist, Hoofd Bewonerszorg

Decubituspreventie: een kwaliteitslabel voor een Woon- en Zorgcentrum? Nita Myburgh, Ergotherapeute Rudi logist, Hoofd Bewonerszorg Decubituspreventie: een kwaliteitslabel voor een Woon- en Zorgcentrum? Nita Myburgh, Ergotherapeute Rudi logist, Hoofd Bewonerszorg Inhoud: Wie zijn we? Wat doen we? Welke beroepsgroepen werken er? Personeelsbeleid

Nadere informatie

DECUBITUSPREVENTIE SAMEN DECUBITUSLETSELS VOORKOMEN. - Patiëntinformatie -

DECUBITUSPREVENTIE SAMEN DECUBITUSLETSELS VOORKOMEN. - Patiëntinformatie - DECUBITUSPREVENTIE SAMEN DECUBITUSLETSELS VOORKOMEN - Patiëntinformatie - U verblijft in het ziekenhuis omwille van ziekte, een ongeval of een operatie. Tijdens uw hospitalisatie werd een decubitusletsel

Nadere informatie

Decubitus preventie en behandeling. Mirjam Kempkes Gespecialiseerd verpleegkundige huiddefecten

Decubitus preventie en behandeling. Mirjam Kempkes Gespecialiseerd verpleegkundige huiddefecten Decubitus preventie en behandeling Mirjam Kempkes Gespecialiseerd verpleegkundige huiddefecten Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling Inhoud van de presentatie * * *

Nadere informatie

UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Academiejaar 2010-2011

UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Academiejaar 2010-2011 UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2010-2011 VERGELIJKENDE CONTACTDRUKMETINGEN VAN VERSCHILLENDE ALTERNERENDE MATRASSEN IN VERSCHILLENDE LICHAAMSHOUDINGEN

Nadere informatie

Bedenking van een deelnemer...

Bedenking van een deelnemer... De bijdrage van wetenschappelijk onderzoek aan decubitus preventie dr. Dimitri Beeckman Coördinator decubitus onderzoek Universiteit Gent, België EPUAP Trustee Symposium Samen werken aan een beter decubitusbeleid

Nadere informatie

DECUBITUS, PREVENTIE EN BEHANDELING. MOTIVEREN! ENKELE FEITEN BELANG VOOR DE PATIËNT BELANG VAN PREVENTIE BELANG VOOR DE VERPLEEGKUNDIGE

DECUBITUS, PREVENTIE EN BEHANDELING. MOTIVEREN! ENKELE FEITEN BELANG VOOR DE PATIËNT BELANG VAN PREVENTIE BELANG VOOR DE VERPLEEGKUNDIGE DECUBITUS, PREVENTIE EN BEHANDELING. MOTIVEREN! WCS WERKGROEP DECUBITUS ENKELE FEITEN 6,8% VAN DE PATIËNTEN IN DE THUISZORG KAMPEN MET DECUBITUS (PAQUAY ET AL., 2008) PATIËNT KOMT MET EEN DECUBITUSWONDE

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN VAN DE FRKVA-INDICATOREN DECUBITUS

SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN VAN DE FRKVA-INDICATOREN DECUBITUS SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN VAN DE FRKVA-INDICATOREN 2014-2015-2016 DECUBITUS 1 I. INLEIDING... 3 II. METHODOLOGIE... 4 STRUCTUURINDICATOREN... 4 PROCESINDICATOREN... 4 RESULTAATINDICATOREN... 5 DEFINITIE

Nadere informatie

Preventie in de praktijk: casuïstiek

Preventie in de praktijk: casuïstiek Preventie in de praktijk: casuïstiek Vrouw, 34 jaar Zwanger (37 weken) van 3 de kindje Opname met gebroken vliezen 1 Vrouw, 34 jaar Zwanger (37 weken) van 3 de kindje Opname met gebroken vliezen Bekkeninstabiliteit

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

Wat is decubitus? Definitie preventie Stichting Curamus Probleemanalyse chronische complexe zorg MovinSense Vraagstelling onderzoek Doelstelling

Wat is decubitus? Definitie preventie Stichting Curamus Probleemanalyse chronische complexe zorg MovinSense Vraagstelling onderzoek Doelstelling Wat is decubitus? Definitie preventie Stichting Curamus Probleemanalyse chronische complexe zorg MovinSense Vraagstelling onderzoek Doelstelling onderzoek Inclusie exclusie criteria Onderzoeksmethode Onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe

Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe 1 Inhoud 1. Aanleiding 2. Planning 3. Literatuurstudie 4. Protocolontwikkeling 5. Opleiding 6. Kennistest 7. Besluit 2 1 Aanleiding Prevalentiecijfers Europees

Nadere informatie

Richtlijn-project. Richtlijn-project methodologie. Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011. Sterkte van aanbeveling

Richtlijn-project. Richtlijn-project methodologie. Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011. Sterkte van aanbeveling Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

Infobrochure. Doorligwonden (decubitus)

Infobrochure. Doorligwonden (decubitus) Infobrochure Doorligwonden (decubitus) Infobrochure Ziekenhuishygiëne Mevrouw, mijnheer, Doorligwonden vormen een belangrijk probleem in de gezondheidszorg. Ze brengen heel wat ongemakken en kosten met

Nadere informatie

Nieuwe richtlijn decubitus. Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis Delft

Nieuwe richtlijn decubitus. Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis Delft Nieuwe richtlijn decubitus Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis Delft Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS

NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS WCS WERKGROEP DRUKLETSELS 28 SEPTEMBER 2017 INLEIDING DRUKLETSEL WORDT NATIONAAL EN INTERNATIONAAL GEZIEN ALS EEN BELANGRIJKE INDICATOR VOOR KWALITEIT VAN ZORG 1 DEFINITIE

Nadere informatie

Decubitus en/of vochtletsel?

Decubitus en/of vochtletsel? Decubitus en/of vochtletsel? Yvonne Siebers, wondconsulent, Wondexpertisecentrum VieCuri Medisch Centrum voor Noord-Limburg gewoon beter WCS, 25 nov. Utrecht Top klinisch-, opleidingsziekenhuis Verzorgingsgebied:

Nadere informatie

Decubituspreventie evidence based:

Decubituspreventie evidence based: Decubituspreventie evidence based: Auteur: T. Defloor Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: 2002 Pagina: 9-12 Jaargang: 18 Nummer: 4 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden: geen figuren toegevoegd Kernwoorden:

Nadere informatie

Het effect van drukreducerende maatregelen op het ontstaan van decubitus. Een bijdrage tot evidence based verpleegkundige praktijkvoering

Het effect van drukreducerende maatregelen op het ontstaan van decubitus. Een bijdrage tot evidence based verpleegkundige praktijkvoering 1 2 Het effect van drukreducerende maatregelen op het ontstaan van decubitus Een bijdrage tot evidence based verpleegkundige praktijkvoering 3 4 Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep

Nadere informatie

Decubitus. samen doorligwonden voorkomen

Decubitus. samen doorligwonden voorkomen Decubitus samen doorligwonden voorkomen Inhoud Decubitus 3 Risicofactoren 4 Decubitus voorkomen 5 Niet geschikt 6 Tot slot 7 Contact 7 Ter bevordering van het leesgemak wordt in elke brochure de derde

Nadere informatie

Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker. VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland

Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker. VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland Wat gaan we doen? Definitie van Vochtletsel Smetten,Decubitus of IAD? Preventie

Nadere informatie

STUDIE VAN DE DECUBITUSPREVALENTIE IN DE BELGISCHE ZIEKENHUIZEN 2008 Project PUMap

STUDIE VAN DE DECUBITUSPREVALENTIE IN DE BELGISCHE ZIEKENHUIZEN 2008 Project PUMap STUDIE VAN DE DECUBITUSPREVALENTIE IN DE BELGISCHE ZIEKENHUIZEN 2008 Project PUMap UGent Prof. Dr. Tom Defloor Nadia Bouzegta Dimitri Beeckman Dr. Katrien Vanderwee UCL Dr. Micheline Gobert Thérèse Van

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

Incontinentie geassocieerde dermatitis

Incontinentie geassocieerde dermatitis Incontinentie geassocieerde dermatitis Hoe behandelen? GezondheidsZorg met een Ziel Inhoud 1 Doel 2 Differentiatie 3 IAD versus decubitus 4 Huidbeoordeling 5 Preventie 6 Behandeling 7 Aandachtspunten 8

Nadere informatie

Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen!

Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen! Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen! Doorligwonden: een probleem dat we samen kunnen voorkomen! Wellicht hebt u al gehoord over doorligwonden of las u ergens de medische term decubitus.

Nadere informatie

INTRODUCTIE 17/11/2017 DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD INTRODUCTIE. Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche

INTRODUCTIE 17/11/2017 DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD INTRODUCTIE. Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche DEPARTMENT OF PUBLIC HEALTH UNIVERSITY CENTRE FOR NURSING AND MIDWIFERY DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche INTRODUCTIE 2 INTRODUCTIE

Nadere informatie

Tiende Vlaams Wondcongres Time to Move. Decubituspreventie binnen WZC en Thuiszorg 27/02/2018. Matthias Van Houdenhove

Tiende Vlaams Wondcongres Time to Move. Decubituspreventie binnen WZC en Thuiszorg 27/02/2018. Matthias Van Houdenhove Tiende Vlaams Wondcongres Time to Move Decubituspreventie binnen WZC en Thuiszorg Matthias Van Houdenhove Hoofdverpleegkundige Locomotorische Revalidatie AZ Sint-Maria te Halle ZH referent Decubitus en

Nadere informatie

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V.

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. Studie* 1452 verpleegkundigen 5 Europese landen 20 foto's ( normale huid, decubitus, IAD, combinaties)

Nadere informatie

Jaarlijkse decubitusregistratie. Federatie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen. 28 november 2007

Jaarlijkse decubitusregistratie. Federatie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen. 28 november 2007 Jaarlijkse decubitusregistratie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen 28 november 2007 Brussel, juni 2008 S. Verstraete, Paquay L Federatie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen INHOUDSTAFEL 1. INLEIDING... 3 1.1. Algemeen...

Nadere informatie

17/11/2017. Bepaling van risico op decubitus. Doelstelling. Decubituspreventie in de praktijk

17/11/2017. Bepaling van risico op decubitus. Doelstelling. Decubituspreventie in de praktijk Bepaling van risico op decubitus Steven Smet, Verpleegkundig specialist wondzorg / voorzitter decubituscommissie UZ Gent Handvaten voor een goed, zinvol en effectief decubitusbeleid Doelstelling Implementatie

Nadere informatie

UNIVERSITEIT GENT EVALUATIE VAN DE INSCHAKELING VAN ALTERNERENDE MATRASSEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT

UNIVERSITEIT GENT EVALUATIE VAN DE INSCHAKELING VAN ALTERNERENDE MATRASSEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2004-2005 EVALUATIE VAN DE INSCHAKELING VAN ALTERNERENDE MATRASSEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT Scriptie voorgelegd

Nadere informatie

Ontwikkelen van een pakket van wetenschappelijke tools ter ondersteuning van evidence-based decubituszorg

Ontwikkelen van een pakket van wetenschappelijke tools ter ondersteuning van evidence-based decubituszorg Ontwikkelen van een pakket van wetenschappelijke tools ter ondersteuning van evidence-based decubituszorg Projectleiders Prof. Dr. T. Defloor Equipe Ugent Lic. A. Courtens 2 Ontwikkelen van een pakket

Nadere informatie

Softform Excel. Invacare. Excellente drukverlagende eigenschappen

Softform Excel. Invacare. Excellente drukverlagende eigenschappen Softform Excel Excellente drukverlagende eigenschappen De Softform Excel staat aan de basis van het uitgebreide Softform anti-decubitus matrassen programma. Het matras biedt de gebruiker een hoog comfortniveau.

Nadere informatie

Enkel- druk Decubitus aan de onderste extremiteiten

Enkel- druk Decubitus aan de onderste extremiteiten Enkel- druk Decubitus aan de onderste extremiteiten Marc Vos, RN, wondconsulent, BBeterzorg Expertise Centrum Wondzorg Expertise Centrum Wondzorg Heerlen Maastricht Veldhoven Inhoud Voorwoord Decubitus

Nadere informatie

Softform Premier MaxiGlide

Softform Premier MaxiGlide Softform Premier MaxiGlide Anti-decubitus matras dat helpt wrijf- en schuifkrachten te reduceren De Softform Premier MaxiGlide is de matras met het gepatenteerde Glide-mechanisme. De MaxiGlide biedt de

Nadere informatie

Belgische richtlijn. decubituspreventie 2004

Belgische richtlijn. decubituspreventie 2004 Belgische richtlijn decubituspreventie 2004 Defloor T., Herremans A., Grypdonck M., De Schuijmer J., Paquay L.., Schoonhoven L., Van den Bossche, K., Vanderwee K. Bours G., Cuyvers A., de Laat E., Feyaerts

Nadere informatie

Hieldecubitus of toch niet? Peter Quataert Verpleegkundig specialist intensieve zorg WCS Decubitus

Hieldecubitus of toch niet? Peter Quataert Verpleegkundig specialist intensieve zorg WCS Decubitus Hieldecubitus of toch niet? Peter Quataert Verpleegkundig specialist intensieve zorg WCS Decubitus Disclosure belangen spreker IGZ prestatieindicatorenset IGZ indicatoren decubitus Ziekenhuis verhult veel

Nadere informatie

Preventie van decubitus: de kost van de huidige preventieve maatregelen in Vlaamse ziekenhuizen

Preventie van decubitus: de kost van de huidige preventieve maatregelen in Vlaamse ziekenhuizen UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen 2012-2013 Preventie van decubitus: de kost van de huidige preventieve maatregelen in Vlaamse ziekenhuizen Masterproef voorgelegd tot

Nadere informatie

Nieuwe richtlijnen decubituspreventie

Nieuwe richtlijnen decubituspreventie Nieuwe richtlijnen decubituspreventie KCE REPORT 193A GOOD CLINICAL PRACTICE Evelien Touriany Verpleegkundige Consultatie Chronische Wondzorg & Wondzorgcoördinator Militair Hospitaal Koningin Astrid Neder-Over-Heembeek

Nadere informatie

Decubituspreventie. Een zaak om je DRUK over te maken. Bos medical products / Care4You

Decubituspreventie. Een zaak om je DRUK over te maken. Bos medical products / Care4You Decubituspreventie Een zaak om je DRUK over te maken Bos medical products / Care4You Doel van dit lesuur basis principe decubitus oorzaken decubitus signaleren decubitus stadia decubitus belangrijke maatregelen

Nadere informatie

Softform Premier Active 2

Softform Premier Active 2 Softform Premier Active 2 Statisch Dynamisch matras De Softform Premier Active 2 is een doorontwikkeling van het klinisch succesvol bewezen Active systeem, met nieuwe eigenschappen (in afwachting van patent)

Nadere informatie

Decubituspreventie in de thuiszorg. Informatiebrochure voor patiënten en familie

Decubituspreventie in de thuiszorg. Informatiebrochure voor patiënten en familie Decubituspreventie in de thuiszorg Informatiebrochure voor patiënten en familie imelda omringt u met zorg Inhoud Voorwoord: Wie, Wat en Waarom 3 Verhoogd risico op doorligwonden? 4 Wat zijn risicoplaatsen?

Nadere informatie

Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen!

Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen! Doorligwonden: Een probleem dat we samen kunnen voorkomen! Decubitus Wellicht hebt u al gehoord over doorligwonden of las u ergens de medische term decubitus. Misschien kent u iemand die een doorligwonde

Nadere informatie

PROGRAMMA SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 2017 SPREKERS:

PROGRAMMA SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 2017 SPREKERS: SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 207 Handvaten voor een goed, zinvol en effectief decubitusbeleid SPREKERS: 6 november 207 Prof. dr. Dimitri Beeckman Dhr. Steven Smet

Nadere informatie

Softform Premier. Invacare. Drukverlagend statisch matras

Softform Premier. Invacare. Drukverlagend statisch matras Drukverlagend statisch matras De is ontwikkeld in samenwerking met verpleegkundigen. Het resultaat is een anti-decubitus matras dat is ontworpen om te voldoen aan de hoge eisen van de hedendaagse verpleegkundige

Nadere informatie

Decubitus. Masterproef voorgelegd tot het behalen van de graad van Master in de Verpleegkunde en de Vroedkunde. Door Pieter Bauwens & Frederik Borms

Decubitus. Masterproef voorgelegd tot het behalen van de graad van Master in de Verpleegkunde en de Vroedkunde. Door Pieter Bauwens & Frederik Borms UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2009-2010 Decubitus Onderzoek naar de kennis en attitude van zorgverleners in woonzorgcentra in Vlaanderen Masterproef voorgelegd

Nadere informatie

RAPPORT. Vergelijkende contactdrukmetingen van verschillende drukreducerende matrassen in verschillende lichaamshoudingen

RAPPORT. Vergelijkende contactdrukmetingen van verschillende drukreducerende matrassen in verschillende lichaamshoudingen FCULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHPPEN Verplegingswetenschap RPPORT Vergelijkende contactdrukmetingen van verschillende drukreducerende matrassen in verschillende lichaamshoudingen Dr. K. Vanderwee

Nadere informatie

THERAKAIR VISIO GEAVANCEERDE LOW AIR LOSS DRUKVERMINDERING MET PULSATIETHERAPIE. with people in mind.

THERAKAIR VISIO GEAVANCEERDE LOW AIR LOSS DRUKVERMINDERING MET PULSATIETHERAPIE. with people in mind. THERAKAIR VISIO GEAVANCEERDE LOW AIR LOSS DRUKVERMINDERING MET PULSATIETHERAPIE. with people in mind www.arjohuntleigh.com GEAVANCEERDE LOW AIR LOSS DRUK-VERMINDERING MET PULSATIETHERAPIE. DE KLINISCHE

Nadere informatie

DECUBITUSRICHTLIJN CURAÇAO

DECUBITUSRICHTLIJN CURAÇAO DECUBITUSRICHTLIJN CURAÇAO 2008 Decubitusrichtlijn Curaçao 2 DECUBITUSRICHTLIJN CURAÇAO SAMENGESTELD DOOR DE MULTIDISCIPLINAIRE DECUBITUS- COMMISSIE IN CURAÇAO IN 2008 Deze richtlijn is bestemd voor alle

Nadere informatie

Softform Premier Visco

Softform Premier Visco Softform Premier Visco Drukverlagend visco-elastisch matras De Softform Premier Visco is een antidecubitus matras met een dikke visco-elastische binnenlaag. Deze laag past zich aan de vorm van het lichaam

Nadere informatie

De richtlijn dateert uit 2011. Onderstaande samenvatting is herzien in 2014, zonder dat de essentie van de richtlijn is gewijzigd.

De richtlijn dateert uit 2011. Onderstaande samenvatting is herzien in 2014, zonder dat de essentie van de richtlijn is gewijzigd. 77 Decubitus Dr. R.H. Houwing De richtlijn dateert uit 2011. Onderstaande samenvatting is herzien in 2014, zonder dat de essentie van de richtlijn is gewijzigd. Inleiding In 2011 is de nieuwe richtlijn

Nadere informatie

Decubitus & Wondzorg. Janine Janssen en Jolanda Thiecke 1

Decubitus & Wondzorg. Janine Janssen en Jolanda Thiecke 1 Decubitus & Wondzorg Janine Janssen en Jolanda Thiecke 1 Inhoud presentatie Decubitus: veranderingen nieuwe EPUAP/ NPUAP richtlijn Wondzorg een overview Interactieve casuistiek 2 Decubitus Nieuw volgens

Nadere informatie

Vermijden van doorligwonden

Vermijden van doorligwonden Vermijden van doorligwonden Draai met ons mee T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Decubitus en incontinentieletsel

Decubitus en incontinentieletsel Decubitus en incontinentieletsel Student: Deepak Gurung Opleiding HBO-V Jaar 4 aan het HVA (Hoge school van Amsterdam) Stageplaats: Sint Lucas Andreas Stageafdeling: Interne/oncologie (A6) Stage periode:

Nadere informatie

Doorligwonden (decubitus) Beter voorkomen dan genezen!

Doorligwonden (decubitus) Beter voorkomen dan genezen! Doorligwonden (decubitus) Beter voorkomen dan genezen! B140 11 2018 1. Wat is een doorligwonde? Een doorligwonde is een beschadiging van de huid en/of het onderliggende weefsel door druk- of schuifkrachten.

Nadere informatie

Wond expertise centrum. Doorliggen voorkomen

Wond expertise centrum. Doorliggen voorkomen Wond expertise centrum Doorliggen voorkomen 1 Iedereen die vanwege ziekte of ongeval in bed, stoel of rolstoel moet blijven kan last krijgen van doorliggen (decubitus). Gelukkig kan decubitus in veel gevallen

Nadere informatie

UNIVERSITEIT GENT DE INCIDENTIE VAN DECUBITUS IN VIER NEDERLANDSE VERPLEEGHUIZEN

UNIVERSITEIT GENT DE INCIDENTIE VAN DECUBITUS IN VIER NEDERLANDSE VERPLEEGHUIZEN UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2004-2005 DE INCIDENTIE VAN DECUBITUS IN VIER NEDERLANDSE VERPLEEGHUIZEN Scriptie voorgelegd tot het behalen van de graad

Nadere informatie

DECUBITUS IN DE THUISZORG

DECUBITUS IN DE THUISZORG DECUBITUS IN DE THUISZORG Van Waeyenberghe Pascal Verpleegkundigen die in de thuiszorg werken worden in hun dagelijkse praktijk veelvuldig geconfronteerd met decubitus. De kortere opnameduur en de accentverschuiving

Nadere informatie

Project PUMap (Pressure Ulcer Mapping)

Project PUMap (Pressure Ulcer Mapping) Project PUMap (Pressure Ulcer Mapping) STUDIE VAN DE DECUBITUSPREVALENTIE IN BELGISCHE ZIEKENHUIZEN Handleiding 2008 UGent Prof. Dr. Tom Defloor Nadia Bouzegta Dimitri Beeckman Dr. Karien Vanderwee UCL

Nadere informatie

Doorligwonden (decubitus)

Doorligwonden (decubitus) Doorligwonden (decubitus) Personen die langdurig in een bed, zetel of rolstoel moeten blijven liggen of zitten, kunnen doorligwonden ontwikkelen. Deze wonden kunnen heel wat ongemak en pijn veroorzaken.

Nadere informatie

Decubituspreventie. informatie voor patiënten

Decubituspreventie. informatie voor patiënten Decubituspreventie informatie voor patiënten INLEIDING 3 HOE ONTSTAAT EEN DOORLIGWONDE? 4 HOE KUNNEN DOORLIGWONDEN VOORKOMEN WORDEN? 4 Wat kunt u zelf doen? Wat mag u in het ziekenhuis als extra preventie

Nadere informatie

PATIËNTENBROCHURE Decubituspreventie

PATIËNTENBROCHURE Decubituspreventie PATIËNTENBROCHURE Decubituspreventie Inhoudsopgave Inleiding... 3 Wat is decubitus?... 3 Hoe ontstaat decubitus?... 3 Wanneer heeft u meer kans op decubitus?... 3 Hoe kan u decubitus voorkomen?... 4 Welke

Nadere informatie

Decubitus, diabetes voetulcus of

Decubitus, diabetes voetulcus of Decubitus, diabetes voetulcus of ischemisch ulcus? What s in a Name Peter Quataert Verpleegkundig Specialist WEC ZorgSaam IGZ prestatieindicatorenset IGZ Ziekenhuis verhult veel gevallen van doorliggen

Nadere informatie

Decubitus - Smetten - Vochtletsel

Decubitus - Smetten - Vochtletsel WONDVERZORGING INFECTIEBESTRIJDING PREVENTIE Decubitus - Smetten - Vochtletsel WWW.BIOLOGIQ.NL Definitie Decubitus Volgens de NPUAP en EPUAP wordt decubitus als volgt gedefinieerd: Decubitus is een gelokaliseerde

Nadere informatie

Nieuwe internationale richtlijn decubitus 2014 versus landelijke richtlijn decubitus V&VN 2011

Nieuwe internationale richtlijn decubitus 2014 versus landelijke richtlijn decubitus V&VN 2011 Decubitus Nieuwe internationale richtlijn decubitus 2014 versus landelijke richtlijn decubitus V&VN 2011 T. Knip-Hoeksema, A. Westra, K. Halff-Butter * In 2014 is een nieuwe internationale richtlijn decubitus

Nadere informatie

Module 3 decubitus 1

Module 3 decubitus 1 Module 3 decubitus 1 Definitie van decubitus De term decubitus is afgeleid van het Latijnse woord decumbere wat zich neerleggen betekent. Het verschijnsel decubitus is zo oud als de mensheid. In de middeleeuwen

Nadere informatie

Reactief druk verdelen

Reactief druk verdelen Reactief druk verdelen In januari 2013 publiceert het Belgisch Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg een richtlijn voor de decubituspreventie. Belgische experten hebben met het vermaarde Britse

Nadere informatie

Hoe u doorligwonden (decubitus) kunt voorkomen

Hoe u doorligwonden (decubitus) kunt voorkomen Hoe u doorligwonden (decubitus) kunt voorkomen Een handleiding voor patiënten en familie Het doel van deze folder is om u te informeren over wat decubitus is en hoe u dit kunt voorkomen. Decubitus Decubitus

Nadere informatie

Decubitus (drukplekken, doorliggen)

Decubitus (drukplekken, doorliggen) Decubitus (drukplekken, doorliggen) Als u het risico loopt om decubitus te krijgen of het al heeft, dan is de informatie in deze folder belangrijk. U kunt lezen wat decubitus is, wat de oorzaken zijn

Nadere informatie

Preventie en behandeling van decubitus (doorligplekken)

Preventie en behandeling van decubitus (doorligplekken) WONDZORG Preventie en behandeling van decubitus (doorligplekken) ADVIES Preventie en behandeling van decubitus (doorligplekken) Deze folder gaat over het voorkomen en behandelen van doorliggen (decubitus).

Nadere informatie

Samen kunnen wij doorligwonden voorkomen!

Samen kunnen wij doorligwonden voorkomen! 0000/115/7 - GZA - november 2012 Sint-Augustinus Sint-Vincentius Sint-Jozef Samen kunnen wij doorligwonden voorkomen! campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. 03 443 30 11 fax 03 440

Nadere informatie

Voorkomen van doorligplekken

Voorkomen van doorligplekken Voorkomen van doorligplekken Decubitus Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder leest u meer over het voorkomen van doorliggen. Een ander woord voor doorliggen

Nadere informatie

Ook over incidentie van decubitus is in de literatuur weinig overeenstemming 1.

Ook over incidentie van decubitus is in de literatuur weinig overeenstemming 1. Toolkit Decubitus Doel 1. Het voorkomen van decubitus, zowel in de 1 e als in 2 e lijn. 2. Het adequaat behandelen van decubituswonden. Achtergrond Definitie Decubitus is een beschadiging van de huid of

Nadere informatie

PROTOCOL DECUBITUS PREVENTIE DIR 12.136b

PROTOCOL DECUBITUS PREVENTIE DIR 12.136b Postbus 69 / 5900 AR VENLO Auxiliatrixweg 5 595 PN VENLO T: 077 55 9555 / F: 077 5 650 info@dezorggroep.nl www.dezorggroep.nl PROTOCOL DECUBITUS PREVENTIE DIR.6b PROTOCOL GELDEND VOOR DE ZORGGROEP Doel

Nadere informatie

DE KWALITEIT VAN DECUBITUSPREVENTIE IN DE THUISVERPLEGING

DE KWALITEIT VAN DECUBITUSPREVENTIE IN DE THUISVERPLEGING DE KWALITEIT VAN DECUBITUSPREVENTIE IN DE THUISVERPLEGING Paquay L 1, Wouters R 1, Defloor T 2, Buntinx F 3,4, Debaillie R 1, Geys L 1 1 Federatie van Wit-Gele Kruisverenigingen van Vlaanderen 2 Verplegingswetenschap

Nadere informatie

Beoordeling van decubitus preventie protocollen in algemene ziekenhuizen.

Beoordeling van decubitus preventie protocollen in algemene ziekenhuizen. Beoordeling van decubitus preventie protocollen in algemene ziekenhuizen. [Afstudeerwerkstuk] Naam: M. Alting Siberg Studentennummer: 3165310 Opleiding: Masteropleiding Verplegingswetenschap Universiteit

Nadere informatie

Praktische voorbeelden DECUBITUS: preventie en behandeling

Praktische voorbeelden DECUBITUS: preventie en behandeling NVKVV congres 25-27 maart 2014 Marnix Tack AZ-Alma/ Campus Sijsele Hoofdverpleegkundige heelkunde Verpleegkundig wondzorg specialist marnix.tack@azalma.be Praktische voorbeelden DECUBITUS: preventie en

Nadere informatie

WZH Richtlijn Decubitus

WZH Richtlijn Decubitus WZH Richtlijn Decubitus Deel 3 Informatiefolder Status document: Definitief Ingangsdatum: September 2012 Evaluatiedatum: September 2014 Auteur: Verantwoordelijk: Locatie exemplaren: Bekend bij: Rubriek:

Nadere informatie

De mythe van polyurethaan folie bij decubituspreventie

De mythe van polyurethaan folie bij decubituspreventie De mythe van polyurethaan folie bij decubituspreventie Auteur: T. Defloor Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: 1997 Pagina: 21-23 Jaargang: 4 Nummer: 4 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden: Kernwoorden:

Nadere informatie

PRESSURE IQ Evolve. niet definitief -... with people in mind

PRESSURE IQ Evolve. niet definitief -... with people in mind PRESSURE IQ Evolve NON-POWERED MATRASVERVANGEND LIGSYSTEEM niet definitief -... with people in mind VERHOGEN VAN DE KWALITEIT VAN ZORG ArjoHuntleigh, een bedrijf dat op 50 jaar ervaring kan leunen, is

Nadere informatie

Doorliggen voorkomen Een handleiding voor patiënten en familie

Doorliggen voorkomen Een handleiding voor patiënten en familie Doorliggen voorkomen Een handleiding voor patiënten en familie Inleiding In deze folder kunt u lezen wat doorliggen (decubitus) is, waar decubitus ontstaat en wat er aan gedaan kan worden. De folder vermeldt

Nadere informatie

Decubitus (doorliggen)

Decubitus (doorliggen) Decubitus (in de volksmond doorliggen genoemd) treft in Nederland jaarlijks vele duizenden mensen. Decubitus komt vooral voor bij patiënten die langdurig in bed liggen. De gevolgen van decubitus zijn erg

Nadere informatie

Decubitus en microklimaat. Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis

Decubitus en microklimaat. Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis Decubitus en microklimaat Barbara den Boogert Wondconsulent Reinier de Graaf Gasthuis Definitie decubitus Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel meestal ter

Nadere informatie

OPSTAAN TEGEN DOORLIGGEN VOORKOMEN VAN DECUBITUS

OPSTAAN TEGEN DOORLIGGEN VOORKOMEN VAN DECUBITUS OPSTAAN TEGEN DOORLIGGEN VOORKOMEN VAN DECUBITUS 25742 Inleiding Deze folder bevat informatie over het voorkomen en/of behandelen van doorliggen, ook wel decubitus genoemd. In deze folder staat beschreven

Nadere informatie

Preventie van drukletsels op het achterhoofd:

Preventie van drukletsels op het achterhoofd: Preventie van drukletsels op het achterhoofd: een onderzoek naar een innovatief preventiebeleid vanuit verschillende risicopopulaties Willekens Mark Van Genechten Nancy Franck Erik Ceulemans Christine

Nadere informatie

Internationale richtlijn Preventie

Internationale richtlijn Preventie Internationale richtlijn Preventie SAMENVATTING DEVELOPED BY EUROPEAN PRESSURE ULCER ADVISORY PANEL (EPUAP) AND NATIONAL PRESSURE ULCER ADVISORY PANEL (NPUAP) Internationale Richtlijn Decubituspreventie:

Nadere informatie

Internationale Richtlijn. Decubituspreventie:Samenvating

Internationale Richtlijn. Decubituspreventie:Samenvating Internationale Richtlijn Decubituspreventie:Samenvating Internationale Richtlijn Decubituspreventie: Samenvatting 1 Introductie Deze Quick Reference Guide is een samenvatting van de evidence-based ontwikkelde

Nadere informatie

Softform Premier Active 2

Softform Premier Active 2 Active 2 Statisch Dynamisch matras De Active 2 is een doorontwikkeling van het klinisch succesvol bewezen Active systeem, met nieuwe eigenschappen (in afwachting van patent) die gebruikerscomfort en prestaties

Nadere informatie

Decubitus Preventie Protocol

Decubitus Preventie Protocol Doel Decubitus Preventie Protocol Voorkomen of beperken van decubitus. Toepassingsgebied Alle professionals en niet-professionals die betrokken zijn bij de (basis)zorg voor de patiënt. Definities Vroegtijdig

Nadere informatie

Vochtletsels Wat is decubitus? Quiz. http://www.puclas.ugent.be/puclas/nl

Vochtletsels Wat is decubitus? Quiz. http://www.puclas.ugent.be/puclas/nl Vochtletsels Wat is decubitus? Quiz http://www.puclas.ugent.be/puclas/nl Incontinentieletsel Smetten Veroorzaakt door incontinentie; Glimmend huidoppervlak; ongelijkmatig verdeelde rode plekken; wegdrukbaar

Nadere informatie

Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling. Aanbevelingen. November 2011. Utrecht

Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling. Aanbevelingen. November 2011. Utrecht Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling Aanbevelingen November 2011 Utrecht Verantwoordelijke instanties Uitvoering: Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging

Nadere informatie

Doorliggen voorkomen

Doorliggen voorkomen Doorliggen voorkomen Inleiding In deze folder kunt u lezen wat doorliggen (decubitus) is, hoe en waar decubitus ontstaat en wat er aan gedaan kan worden. De folder vermeldt tevens maatregelen, die genomen

Nadere informatie

Preventie van decubitus. Infobrochure voor patiënt en bezoeker

Preventie van decubitus. Infobrochure voor patiënt en bezoeker Preventie van decubitus Infobrochure voor patiënt en bezoeker Inleiding Deze brochure is bestemd voor patiënten die een mogelijk risico vertonen op het ontwikkelen van decubitus en die meer willen weten

Nadere informatie

Decubitus te lijf. Handboek decubituspreventie voor verpleegkundigen

Decubitus te lijf. Handboek decubituspreventie voor verpleegkundigen Decubitus te lijf Decubitus te lijf Handboek decubituspreventie voor verpleegkundigen onder redactie van Else Poot Joke Mintjes-de Groot Jan Weststrate Liesbeth van der Eerden Marian Adriaansen Bohn Stafleu

Nadere informatie